NIEUWSBLAD
VOOB ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Ho. 118. 1898.
iDotifafag 27 luiu.
Hegcmfe Jaargang,
VERSCHIJNT
PRIJS DER ADVERTENTIËN
G.
M. KLEMKERK, te Goes
F.
P. D'HUIJ, te Middelburg.
RECHTSZAKEN.
GEMENGDE BERICHTEN.
UITGAVE VAN
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
en
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
Enkele nummers0,025.
meer 10 cent.
De Middelburgsche Courant lieeft niet
veel op met de antirevolutionaire partij,
en vooral niet met de leiders.
Tocli tracht zij voortdurend voeling te
houden met den rechter- en den linkervleu
gel dier partij.
En de aanvoerders van elk dier vleu
gels houden de redactie steeds op de
hoogte hoe 't er zooal toegaat in ons kamp.
't is nog niet zoo lang geleden dat zij
door tussohenkomst van vrienden uit den
linkervleugel te melden wist dat als pro
test tegen de Lohmaniaansche richting
van ons blad een nieuw blad stond te
verschijnen.
Thans weet zij op inlichting van vrien
den op den rechtervleugel te vertellen
dat als protest tegen de Kuyperiaansche
richti ng van ons blad een blad van „nederl.
hervormde zijde" zal worden uitgegeven.
Dergelijke berichten, of liever tot be
richt aangedikte geruchten, doen aan het
verdeel en heersch denken, de eenige leus
waarmede het liberalisme van de Midd.
Crt. het op Walcheren nog op de been
hoadt.
Doch zij geven nog iets anders te denken.
De Midd. Crt. staat op goeden voet
met onzen linkervleugel, op goeden voet
met onzen rechtervleugelen houdt con
versaties met hen.
En onderwijl laat zij hare beste man
nen door onzen rechter- en door onzen
linkervleugel weg schieten.
Het laat zich overigens ook gemakkelijk
geloovenals de antirevolutionaire rech
ter- of linkervleugel plannen voor de toe
komst hebben, dat zij dan hiervan kond
doen aan het informatie-of praatjesbureau
van de Middelburgsche Courant.
In een onzer bladen wordt er onder
meer de aandacht op gevestigd dat sinds
de benoeming van den heer de Waal Ma-
lefijt tot burgemeester, in de provincie
TJtrecht waar de provinciale staten „anti
liberaal" zijn, geen antirevolutionairen meer
tot burgemeester benoemd zijn geworden.
Wij gelooven dat deze schrijver gelijk
heeft; en verklaren 't uit de omstandig
heid dat de antirevolutionaire minister
Lohman, tijdens wiens bestuur de heer
Halefijt benoemd werd, na een kortston
dig bewind voeren door mr. Tak vervan
gen is en toen het benoemen van antire
volutionairen tot burgemeester geheel is
opgehouden ondanks de sollicitatiên dezer
heeren.
Dus niet alleen in Utrecht, neen in
gansch Nederland valt op dit punt te
klagen.
Wij voor ons hebben 't nooit verheeld
dat met name minister Mackay ons zeer
is tegengevallen.
Onder minister Lohman ging 't beter
dit weet men welal stelden enkele door
hem benoemden, onder anderen Chevalier
die heenging en Vermeijs die niet antire
volutionair bleek, ons te leur.
Maar onder minister Tak
Kan men ons één burgemeester opnoe
men van de antirevolutionaire richting,
die onder 't bewind van minister Tak is
benoemd
Wie weet er één
Wij hebben naarstig gezocht doch niet
een kunnen vinden.
Het waren al Roomschen en Liberalen
De Kamer heeft gister een belangrijke
principiëele gedachtenwisseling gevoerd
naar aanleiding van het voorstel tot aanleg
van een spoorweg, met rijkshulp van Tarik
naar Kolimar (Java).
Schoon de Kamer deze lijn dringend
noodig achtte, heeft zij nochtans bezwaar
gemaakt vooral tegen het ingrijpen in de
rechten en belangen van het particulier
initiatief, door aan de eene lijn groote
voorrechten toe te kennen ten koste van
een andere.
Er is daar namelijk ook een stoomtram-
lijn, die het in de thans open te stellen
concurrentie met de door het rijk gesteun
de spoorweglijn, knapjes kwaad zou krijgen.
De heer Cremer een bezadigd Tak-
kiaan kon dan ook èn omdat juist
hij 't voorstelde èn omdat hij het recht
aan zijne zijde had, op grooten steun reke
nen voor zijne motie, strekkende om deze
onbillijkheid te voorkomen door het recht
der Kamer vast te stellen om dergelijke
protectie die bij een wet dient gevraagd,
goed te keuren of af te stemmen.
De heer Lohman stond den heer Cremer
in dezen strijd voor een onvervreemdbaar
recht der Wetgevende macht, en voor het
levensbelang van het particulier initiatief,
terzijde en bij de stemming bleken op 4
na alle Takkiaansche liberalen, de anti
revolutionairen uitgezonderd Staalman de
antirevolutionaire Lohmangroep op 3 na
en enkele oud-liberalen en Roomschen
voor de motie te zijn, welke werd aan
genomen.
Men zag een zeer bonte groep tegen
stemmers, men kan 't hooren aan de namen:
Lely, Beelaarts, Staalman, van Limburg
Stirum, Pyttersen, v. Karnebeek, Schim-
melpenninck, Bouman
De conservatieven in het Engelsche lager
huis zijn er leelijk ingeloopen.
Gewoon een kleine oppositie tegen het
groote kabinetGladstone te voeren, trachtten
zij de vorige week weder het liberale mi
nisterie Rosebery een hak te zetten daarbij
gebruik makende van hunue toevaliige
meerderheid.
Zij deden namelijk het voorstel het
tractement van den minister van oorlog
aanmerkelijk te verlagen.
Met een geringe meerderheid ging dit
voorstel er door.
Het ministerie, eindelijk deze kwajon
gensachtige politiek van zijne (politieke
tegenstanders moede, bood de Koningin
ontslag aan.
Lord Salisbury reeds voor jaren in
De Standaard als een eigenzinnig staats
man gzteekend, is de leider der conserva
tieve oppositie in het parlement en als
zoodanig verplicht en bevoegd het ministerie
samen te stellen.
Doch nu komt de moeilijkheid voor dezen
aanstaanden nieuwen bewindsman eerst aan.
Nog is het lagerhuis in zijne meerder
heid liberaal, en vermogen de conserva
tieven niets zonder den steun der Unio
nisten die onder aanvoering van den oud
radicaal Chamberlain strijden voor de on
breekbare drieëenheid des Rijks, en met
Gladstone alleen verschillen op dit punt,
dat zij weigeren Ierland een zelfstandig
eigen bestuur te geven.
Het nieuwe kabinet zal dus het bewind
slechts kunnen voeren, wanneer tot tijd
en wijle de Kamerontbinding zal kunnen
geschieden, credietwetten worden toegestaan
en boe zal het die er in het Parlement
doorhalen, zonder de hulp van het afgetre
den kabinetdie dan haar partij zou moe
ten bewegen geen lange of breede beraad
slagingen te voeren over de begrootingen
van oorlog en marine.
Nota bene de begrooting waarbij de con
servatieven, het noodig achtten een heftigen
strijd te voeren tegen den minister cn diens
tractement te verminderen uit protest tegen
die begrooting.
Daar zouden dan nu de liberalen over
moeten zwijgen.
Niemand zal beweren dat de eisch der
conservatieven billijk is, en niemand zal
het wraken dat de liberale partij daarom
trent niets wil beloven, doch zich hare
vrijheid voorbehoudt.
Niet elke bestrijding van een regeering
is geoorloofd of te rechter tijd.
Zelfs een oude rot als Salisbury moet
dit nog met schande ervaren.
Inmiddels ademt de Turk lichter. Zijn
politieke vijand beet in het zand.
Intusschen is het ministerie Salisbury
opgetreden, in afwachting van hetgeen
komen kan.
Balfour (cons.) wordt leider van het La
gerhuis en eerste lord van de Schatkist
Chamberlain (un.) minister van oorlog Sa
lisbury (cons.) min. van buitenlandsche
zaken en premier; Hicks Beach (cons.) kan
selier van de schatkist.
De Belgische Kamer heeft met 78 te
gen 64 stemmen en 5 onthoudingen het
wetsontwerp op invoerrechten aangenomen.
De Senaat zal dit voorbeeld wel vol
gen. En de Koning zal de wet bekrachtigen.
En dan krijgt de Nederlandsche regee
ring, indien zij zoo lang leven mag, de
gelegenheid om na te gaan of de nadeelen,
speciaal aan graanrechten verbonden, zoo
groot zullen zijn als door haar is beweerd.
Van België zullen wij in de eerstejaren
veel kunnen afzien. Als de stand die ge
holpen moet worden dan maar niet zoo
ver is uitgeboerd, dat zelfs dit middel
moet falen.
Uit het verslag van de feestelijkheden
te Holtenau blijkt dat de Franschen daar
aan geen deel genomen hebben.
Wel deden zij nog mee aan de opening
van het Noord-Oostzeekanaal.
Doch hunne houding was stroef' officiéél.
De oorlogsschepen van alle natiën illu
mineerden alleen de Fransche schepen
bleven onverlicht.
Van die zijde geen hoerak's voor de
Duitschers.
Slechts af en toe een tergend leve de
republiek
Tergend
Ons dunkt geen andere houding dan
deze voegde bet kroost dier dapperen van
'70 en 71 die zich tevergeefs lieten dood
schieten voor het behoud van Lotharingen
en den Elzas.
Herinnert gij u den kreet van veront
waardiging die weerklonk toen, niet na
25 jaren, maar na bijna het dubbel er van
Hollandsche officieren zich door Belgische
„broeders" lieten bewierooken?
Welnu, tot iets dergelijks ware de
Fransche natie gerechtigd geweest, bijal
dien van harentwege eene serenade ge
bracht ware aan de Duitsche overwinnaars.
De Belgische Eerste Kamer de Se
naat staat niet in de achting bij de
Nieuwe Rotterdamsche Courant, een libe
raal blad dat toch altijd zoo waardeerend
spreekt over de Nederlandsche Eerste Kamer.
Zou dit ook kunnen zijn, dewijl deze
eene conservatief-liberale en gene een con-
servatief-clericale meerderheid heeft?
Of mogen de redacteuren voor het Bui
tenland strabanter zijn in hun oordeel dan
die van het Binnenland
In elk geval het feit bestaat en het bleek
weer uit de volgende opmerking die wij
heden in genoemd dagblad vinden
„De oude heertjes van den Belgischen
Senaat waren bitter boos, ja diep veront
waardigd.
„De regeering doet in den laatsten tijd
net of ze er niet zijn. In nijdige zinnetjes
klaagden de oudjes dat het gezag van den
Senaat ondermijnd wordt".
En over den eersten minister sprekend,
gaat het conservatief liberale blad in den
zelfden trant voort
„De groote Jacques de Burlet werd ver
toornd".
Men kan zoo nagaan, of trouwens wij
weten het bij ervaring, hoe groot het ont
zag voor de Overheid bij deze heeren is,
wanneer die overheid niet is van hun kleur.
Alleen berekening doet hen zwijgen.
stein, en niet zelden aan onderdrukking
der naburige heidensche hoofden ten prooi.
Dezen willen hen dwingen aan hun lijk
diensten deel te nemen, doch standvastig
weigeren zij. In den laatsten tijd zijn de
Heidenen iets verdraagzamer, daar de chris
tenen met verhuizing gedreigd hebben.
Eens zat Drakenstein op een bank bij
't huis van een der hoofden, die juist raads
vergadering hield. Tweemaal kwamen die
naars van Grantata tot hem, die een plank
droegen met witte klei bestreken en met
bundeltjes kruiden enz. versierd; telkens
keerden ze zonder iets te zeggen om. Dit
moest beteekenen, dat Grantata de tegen
woordigheid van menschen die kleeren eu
schoenen en een hoed droegen, niet dragen
kon. Drakenstein stond op. Den volgenden
dag liet 't hoofd zich verontschuldigen
de lieden hadden Grantata verkeerd be
grepen
Zending der Broedergemeente.
Suriname.
Koffiekamp is een klein Christendorp in
't midden der Heidenen aan den Surina-
mes'room, staande onder leiding van den
inboorling-evangelist Christoffel Draken-
Een helper, die zich voor 23 jaar plechtig
aan den dienst van een afgod gewijd had,
erkende dit nu met diepe schaamte op 't
krankbed en verzocht de voorbede der
Gemeente. j*
Het gerechtshof te Amsterdam ver
oordeelde Kenriette Momber wegens poging
tot inbraak tot 4 jaren gevangenisstraf en
Coelman wegens poging tot inbraak en
het vermoorden van de twaalfjarige Jansje
Meinders te Bussum tot 15 jaren gev. straf.
Goes. Woensdag 3 Juli a. s. hoopt
Marinus K ok den dag te herdenken dat hij
voor 25 jaar als telegrambesteller ten te-
legraafkantore alhier in functie trad.
Al dien tijd heeft hij het j publiek met
groote gewilligheid en vlugheid gediend;
en zich wegens dienstijver, trouw en eer
lijkheid de achting van al zijne opvolgende
superieuren, en niet het minst van de
tegenwoordige verworven.
Wij hopen dan ook dat de ingezetenen
dezen dag niet onopgemerkt zullen laten
voorbijgaan en dat Kok nog vele jaren
met Gods hulp zijn gewichtige taak moge
vervullen.
CoeS- Het voorgenomen uitstapje, door
de Comm. tot bev. van getrouw school
bezoek georganiseerd zal a. s. Vrijdag met
de leerlingen der Chr. Schooi plaats hebben
per stoomboot Admiraal de Ruijter, die des
morgens 8 uur van hier vertrekt en om
half II te Zierikzee arriveert. Des avonds
7 uur hoopt men hier weer terug te zijn.
Goes. Aangesteld als portier in het
Gasthuis alhier, J. Walrave Fz. te Kloe-
tinge.
Hansweert. Uit liet aakschip „Nooit-
gedacht" schipper Vastree alhier Zondag
j. 1. lek binnengekomen, wordt heden de
rest der lading gelost. Het schip wordt
hier gerepareerd.
Terneuzen. Tot lid van den gemeen
teraad, vacature Nelemans, is met 212 van
de 381 geldige stemmen gekozen de heer
A. C. N. Grenu (lib.). Op den heer J. P.
van Herp (antir.) waren 169 stemmen uit
gebracht. (Bij de verkiezing op 11 Juni
bekwamen de heeren Grenu en Van Herp
resp. 149 en 114 stemmen en de heeren
J. C. J. Kolijn (1) en J. v. d. Ree (a.)
resp. 70 en 16 van de 353 geldige stem
men.)
Na tien weken arbeidens met dyna
miet enz. zijn, naar men ons uit Brui-
nisse meldt, de scheepswrakken in de
rivier, op de reede in het Keeten, de
reede voor Bruinisse en het Noordergat,
op het Krammer, onder Oude Tonge ge
heel opgeruimd en daardoor genoemde
ankerplaatsen weer geheel veilig voor de
scheepvaart geworden. (M. C
Middelburg. In ons bericht voor
dracht directeur Begrafenisfonds alhier
komt eene vergissing voor in de voorlet
ters van den heer v.Wijck. De alphabe-
tisehe voordracht luidt aldusJ.jA. Bourdrez,
J. F. Fak Brouwer en M- J. van Wijck.
Heïnkenszand. Gisteren arriveerde
alhier de justitie uit Middelburg om met
de rijks- en gemeente-politie alhier een
onderzoek in te stellen naar eenige voor
werpen die in 1894 vermist zijn door den
landbouwer Nieuwenhuize te Wolfertsdijk
toen alhier woonachtig. Bij den arbeider
H. die verdacht werd is alles onderzocht
maar geen van de vermiste voorwerpen
gevonden. De politie doet verder onderzoek.
Middelburg. Deze week wordt hier
verwacht het stoomschip „Holnis" dd. 22
dezer uit Riga vertrokken met balken voor
de firma G. Alberts Lz. en Co.
Vlissingen. Gisterenochtend heeft in
het kanaal alhier eene aanvaring plaats ge
had tussclien het naar Middelburg ver
trekkende Ned. stoomschip Salak en Hr.
Ms. stoomkanonneerboot Bulgia, naar de
reede stoomende om te manoeuvreeren.
Beide schepen schijnen niet veel letsel be
komen te hebben, daar zij hunne reis kon
den vervolgen.
Naar men meldt, zal het zooveel be
sproken nieuwe gas „acetyleen" reeds in
toepassing worden gebracht, daar een ge
deelte van het buitengoed Zorgvliet te
Ellewoutsdijk, dat nu electriscli verlicht is,
ook van dit nieuwste verlichtingsmiddel
zal worden voorzien.
Vlissingen. Maandagmiddag ging
een paard, gespannen voor een militairen
transportwagen, op hol. De geleider, J.
P., werd op den grond geworpen en be
kwam zoodanige kwetsuren, dat het nood
zakelijk was hem dadelijk naar het militair
hospitaal over te brengen. Het paard
holde voort over de Roodebrug en Nieu-
wendijk en werd door den politieagent
G. gegrepen en in zijn vaart gestuit. J.
P. schijnt nog al verwond te zijn.
Naar wij vernemen is in de afdee-
lingen der Tweedg Kamer van verschil
lende zijden de opmerking gemaakt dat
evengoed als paarden ook rijwielen onder
de grondslagen voor de heffing van het
personeel behoorden te worden aangenomen.
Een otid paartje. Den 17den Juni
was het 70 jaar geleden, dat de heer P.
van Romburgh en mej. G. Engink te
Leiden voor den burgerlijken stand in
ondertrouw werden opgenomen.
Is zulk een lange tijd reeds iets wat
niet dagelijks voorkomt, het zal zeker nog
meer verwondering verwekken, als men
weet, dat de bruidegom dit feit herdenkt
met zijne derde echtgenoote. Eigenaardig
is het zeker ook, dat juist uit elk- der
drie echtgenooten een stam is gesproten,
welke ieder zijn vertakkingen heeft tot
op achter-achter kleinkinderen toe.
De bruidegom bereikte in Januari zijn
95ste jaar en de bruid is in haar 91ste.
Beiden zien er frisch uit en genieten een
volmaakte gezondheid. Gebreken zijn hun
onbekend alleen het loopen gaat nu zeer
moeilijk.
Ook wat helderheid van geest betreft,
hebben beiden geen klagen.
De oude heer houdt zich steeds op de
hoogte van het nieuws door het lezen van
enkele bladen, ja, neemt nog zelfs zijn
kiezersplichten waar en de oude juffrouw
bestuurt nog met vaste hand haar huis
houdentje. (L. D
Door de politie te Maastricht
werd dezer dagen 's nachts in het park
aangetroffen een dienstmeisje, dat het buis
van haren meester was ontvlucht, omdat
men haar tot drinken van wijn me* heeren
wilde noodzaken, waartoe zij zich niet
wilde leenen.
Dezer dagen ontving zekere Joh. Vlug
te Loosdrecht vanwege H. M. de Ko
ningin eene som van f 20, ter tegemoet
koming in de kosten van het bouwen eener
woning. Dank deze hulp en die van de
ingezetenen is het doel volkomen bereikt.
En dat er te Loosdrecht goedkoop kan
gebouwd worden, is tevens bewezen. Op
een stukje gemeentegronds is een huis ver
rezen, dat er netjes uitziet en kant ej
klaar zeventig gulden kost,