NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK- s
HISTORISCH
31e. 80. 1895.
Safaditij 6 UptiC.
Hegmtfe faacfjitnij,
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Meten met twee maten.
Gemengde Berichten.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Bij dit nummsr behoort een bijvoegsel.
H E R IJ K.
Coes, ook voor Kloeting eKattendijke,
's Heer Hendrikskinderen en Wissekerke
6 April.
Wolfaartsdijk 22 April.
Wanneer men de handelingen der men-
gehen ontdoet van den vorm waaronder en
de woorden waarmede zij worden voorge
steld, dan komen zij maar al te vaak onder
geheel anderen schijn.
Dit kwam, onwillekeurig weer bij mij
op, toen ik de houding naging van de volks
vertegenwoordiging.
Voor de indnstrie mag niets gedaan wor
den voor den handel kan nooit genoeg
worden gedaan
Het is of nog altijd het belang van
Nederland moet worden afgemeten naar
het belang van Amsterdam en Rotterdam.
Geen protectie was de leus waarmede
de motio-Dobbelmann tot invoering, vooral
van graanrechten werd verworpen. Elke
industrie moet zich zeiven staande houden,
zonder kunstmatige hulp en steun van den
staat. En kan zij dit niet, welnu, dan
is dit een bewijs, dat dia industri e niet
levenvatbaar is, dat men de koers over een
anderen boeg moet wenden.
Zoo luidde de machtspreuk toen er sprake
was van een maatregel ter bevordering
van den bloei, neen, van het behoud van
den landbouw.
Bij de steeds toenemende concurrentie
op het gebied der suikercultuur, kan die
industrie het in onze Koloniën niet uit
houden, indien zij niet geholpen wordt
door den staat.
Nu zou men zeggendan is dat een
bewijs, dat zij niet levensvatbaar iszij
moet zich zeiven maar zien te redden.
Mis geraden. De handel van Rotterdam
en Amsterdam is er bij betrokken. Dus
zij moet geholpen worden.
Daarom moet haar verzoek tot afschaf
fing der uitvoerrechten worden inge
willigd.
Is er ergerlijker meten met twee maten
denkbaar
Of, wil men wellicht beweren, dat de
vergelijking niet zuiver is, omdat het bij
de graanrechten geldt de invoering van
•ene nieuwe belasting, en voor de suiker
industrie de afschaffing van eeue bestaande
belasting, die deze niet dragen kon of die
althans een hinderpaal is voor den bloei
dier industrie Zulke hinderpalen mag,
ja moet men immers opheffen
Maar dan vragen wij waarom dan den
landbouwer steeds nieuwe lasten, en daar
door nieuwe hinderpalen, opgelegd
Voor eenige jaren toch werd den land
bouw een nieuwe last opgelegd door den
aanslag in de grondbelasting der schuren
en andere gebouwen, die geene weelde,
maar onmisbaar waren voor de uitoefening
van den landbouw en die daarom steeds
vrijdom van grondlasten hadden genoten.
Daardoor werd toen een zwaardere
last op den landbouw gelegd, dan die,
waarvan nu de suikerindustrie wordt
ontheven.
Bij de vooral ten bate van den handel
afgeschafte patentbelasting, werd de land
bouwer in de bedrijfbelasting een nieuwe
last opgelegd.
Is dat geen meten met twee maten?
Of zou men bereid zijn om, daar de land
bouw het ook niet kan volhouden, dezen
hoofdtak van nationale industrie, zij het
dan ook slechts van die nieuw opgelegde
lasten te ontheffen
Tien tegen een, dat men dan weer zal
hooren och, door zulke maatregelen worden
niet de landbouwers, maar de grondeigena
ren beoordeeld!
Even alsof, wanneer dit al het geval
was deze niet mede getroffen worden
door den gedrukten toestand van den land
bouw, zoodat het eene witte raaf |is, als
de pacht geheel betaald wordt; en in elk
geval de bedrijfsbelasting toch alleen den
landbouwer treft.
Maar wat doet dit er toe
Het geldt immers hier geen belang van
de koopsteden.
Het geldt alleen het belang van het
platteland
Daarbij wordt het zoo nauw niet ge
nomen!
Provinciale Staten.
De navolgende leden der provinciale
staten voor jket kiesdistrict| Middelburg
treden dit jaar af.
P. J. Siegers antirev
J. P. IButeux, (lib.).
T. van Uije Pieterse (lib.).
C. J. J. A. van Teijlingen (lib.).
C. L. van Woelderen, (lib.) en
Mr. P. J. P. van Voorst Vader antir
De liberale kiesvsreenigingen hebben
de aftredende liberalen, voor zoover zij
zich weder beschikbaar stellen, opnieaw
voerloopiggecandideerd. Het zijn de heeren
Van Teijlingen en
Van Woelderen.
Voor de heeren Buteux en Van Uije
Pieterse willen zij vermoedelijk candidaat
stellen de heeren
P. G. J. Tutein Nolthenius (lib.) en
Mr. F. J. Sprenger (lib.).
Terwijl het plan schijnt te bestaan om
de heeren Siegers en v. Voorst Vader,
wijl zij antirevolutionair zijn uit te wer
pen voor de heeren
dr. A. v. d. Swalme (lib.) en
W. H. de Bruijn van Melis- en Marie-
kerke (lib.).
Wij hopen zeer dat al onze vrienden
op Walcheren den ernst en het gewicht
van den komenden stembusstrijd zullen
beseffen en nu alvast zich zullen toe
rusten voor een waakzaam, ijverig optre
den, opdat deze laatste toeleg vooral niet
gelukke; en ook opdat kon hetde
twee ledige zetels door twee onzer
geestverwanten mochten bezet worden.
En de zetel van jdhr. Siegers, én die
van mr. v. Voorst Vader mochten wij in
eene vacature veroveren.
Ook nu zijn er twee vacaturen te ver
vullen.
Met belangstelling ziet geheel Zeeland,
ja het vaderland naar Middelburg.
Winnen de liberalen, dan behouden zij
bij de aftreding in het volgende jaar van
den heer Fokker als lid der eerste kamer,
dien zetel, en winnen er bij de aftreding
in de volgende eeuw, van den heer Godin
de Beaufort nog een zetel voor de eerste
kamer bij.
Ook moeten dezen zomer twee leden van
Gedeputeerde staten gekozen worden, en
van welke richting deie beide of een van
beide zijn zullen, dit zal zeer afbangen
van den uitslag der verkiezing in het
kiesdistrict Middelburg.
Over de keuze der liberale candidaten,
in zoover de candidaatstellers daardoor
meer het „conservatisme van alle gading"
dan „afdoende zuivering en verbetering
der partijverhouding" toonden te beoogen,
wenschen wij later nog wel eens onze
gedachten te zeggen.
Blijke echter ook bij deze verkiezing
dat de gulden waarschuwing gehoord is,
die wij vonden in het hoofdartikel van
de Middelburgsche Courant, van 11 Juli
1893.
„Er wordt van verschillende
zijden een dubbelzinnig spel ge
speeld. En daarin schuilt voor
onze samenleving, voor onze
maatschappij, voor ons politiek
leven, voor allerlei takken van
bestuur groot gevaar".
(i) Woorden van de Middelo. Crt. van
18 Jan. jl.
5 April '95.
Bij kon. besluit is verlof verleend tot
het aannemen der onderscheidingsteekenen
achter hun namen vermeld aan J. Staal
en A. H. Van den Bovenkamp, te Vlissin-
gen, beiden schipper bij het Belgische
loodswezen te Vlissingcn, A. J. Staal, L.
M. Sterzenbach, J. Schot en J. C. Daane,
te Vlissingen, allen roeier bij het Belgische
loodswezen te Vlissingen, het Kruis van
Burgerlijke Verdiensten 2de klasse, hun
door den koning der Belgen geschonken.
In den Haag is het telegrafisch be
richt ontvangen van het overlijden van mr.
W. K. Baron van Dedem, oud-mi.iister
van Koloniën en bekend specialiteit in
Indische zaken.
Hij was op reis van Indië te Calcutta.
Sinds eenigen tijd was men 'aan de
Ceintuurbaan te Amsterdam bezig een
rij nieuwe huizen vliegensvlug uit den grond
te doen schieten. Twee dier luchtig ge
bouwde woningen zijn Woensdag, zonder
dat men gissen kan door welke ommiddel-
lijke oorzaak, plotseling in elkaar stort.
Geen storm of eensklapsche windvlaag
zelfs, geen gasontploffing, geen aardbeving,
ja zelfs geen dronkeman was er tegenaan
geloopen. Maar de werklieden in het huis,
dat weldra no. 127 zou worden, hoorden
in eens een vervaarlij k gekraak. Een, die
bij een venster aan 't werk was, zag den
achtermuur van 129 meer dan een meter
uitbuigen. Ze hadden nog juist den tijd,
om overhaast de woning te verlaten, toen
stortte no. 129, waarin zich niemand ge
lukkig bevond, in elkaar en nam in zijn
val no. 127 geheel mee. Men vreesde, dat
het belendend pand 131 ook instorten zou,
daarom heeft men het met een aantal
„juffers" gestut. Midden in den rommel vond
men een glazen deur. De ruiten daarvan
waren nog heel. Het glas was dus sterker
dan het huis.
De gemeente-ontvanger van Twelloo
en de gemeentebode zijn op noodlottige
wijze om het leven gekomen. Zij waren
naar Voorst geweest om belasting te innen,
en keerden in een rijtuig naar Twelloo
terug. Op den straatweg van Deventer
naar Apeldoorn gekomen, schrikte het paard
vermoedelijk voor een rietdekker die daar
op een daK aan het werk washet deed
een zijsprong, zoodat het rijtuig in een.
kolk naast den weg terecht kwam. De voer
man wist zich nog te redden, maar de ont
vanger en de bode verdronken. Ook het
paard werd later dood opgehaald.
Om zich een denkbeeld te vormen
hoe geweldig de dynamiët-ontploffing nabij
Lobith was, kan het navolgende dienen
Harlingen, waar de ontploffing door het
rammelen van vensterruiten is waargeno
men, ligt hemelsbreedte 157 kilometer of
ruim 28 uur gaans van Spijk. Dezen af
stand kan men beschouwen als een straal
van den cirkel, waarbinnen de ontploffing
nog duidelijk is kunnen worden waargeno
men. Het oppervlak van dien cirkel be
draagt 7.601.134 hectaren of 1385 vierk.
geografische mijlen. Daar nu ons land, de
Zuiderzee en de Wadden medegerekend,
eene oppervlakte beslaat van 3.831.712
H. A. of bijna 700 vierk. G. M., zoo is
deze ontploffing merkbaar geweest over
eene uitgestrektheid bijna tweemaal grooter
dan ons land.
Aan eene nieuwe straat te Bever
wijk in de nabijheid van het vroegere
buitengoed „Lommerlust", waar de vrien
dinnen olff en Deken hebben gewoond,
isde naam gegeven: „Wolff en Dekenstraat,"
Aan boord van H. M. wachtschip
te Willemsoord zullen 6 matrozen der
3e kl. worden opgeleid totscheerder.
In het kleine Bretonsche stadje
Paimpol werd de eigenaardige plechtig
heid van het zegenen van de IJsland
visschersvloot een paar weken geleden
waargenomen. Het feest wordt met klokge
lui aangekondigd en na de vesper trok
de processie, vooraf gegaan door zeelie
den, door de voornaamste straten die voor
de gelegenheid met zeildoek waren belegd.
Op de kade hield de geestelijke van St.
Savior eene predikatie voor de 1316 stoere
zeelui die de zesenvijftig sterke vaartui
gen bemannen op hun tocht naar het verre
noorden. Daarop werd ieder schip afzon
derlijk door den geestelijke gezegend, ter
wijl door iedere wimpel bij de zegening
het gewone saluut werd gegeven.
Een gezond plekje. In de Figaro
was de vraag gesteld, of er op de aarde
een plaats is, waar een gelijkmatige zomer-
temperatuur is, niet te veel afwisselend.
Het antwoord luidt, dat aan die vereisch-
ten in hooge mate de Kanarische eilanden,
en ook Madera en de Azorische eilanden
voldoen. Nog meer echter de kustplaats
Mogador, in Marokko. Daar daalt de
temperatuur niet onder 63 en stijgt zelden
ver boven 80 graden Fahrenheit. ï>e Noord-
Oostenwind, die er het grootste deel des
jaars waait, brengt een aangename frisch-
heid aan en verdrijft de lastige insekten.
Het regent slechts zelden en de streek is
zeer gezond. Ook Ceylon zou een aardsch
paradijs zijn als men er niet zooveel
kans liep aan koorts te lijden.
Nu de vrouwen in den staat Ohio
het kiesrecht hebben gekregen, stuit ;men
bij de invoering van de nieuwe regeling
telkens op een niet voorziene moeilijkheid.
Om op de kiezerslijsten geplaatst te wor
den, moeten de vrouwen haren leeftijd
nauwkeurig opgeven, en daartegen maken
velen bezwaar.
Het baldadige spel, dat doov de Ber-
lijnsche schooljeugd met het werpen van
lasso's gedreven wordt, heeft verleden
Vrijdag een menschenleven geëischt. Een
meisje van dertien jaar, dat vluchtte voor
een jongen die haar met een lasso ver
volgde, geraakte daarbij onder de raderen
van een wa<ren en werd zoo ongelukkig
overreden dat zij na weinige minuten
stierf.
Lihoengtsjangs wond gaat goed voor
uit. Het is te verwachten dat hij binnen
eenige dagen weer een conferentie met de
Japansche zaakgelastigden zal kunnen
hebben.
De Agence Havas seirtt uit Simonoseki,
dat de cholera toeneemt te Moji. Talrijke
gevallen werden gesignaleerd aan boord
der transportschepen die van China kwamen.
Bij het uiteengaan der Belgische
Kamer op 3 April deed zich een incident
voor. De katholieke afgevaardigde Helle-
putte wendde zich tot den socialist Defuis-
seaux met de woordenbeschouw het
alsof ik u een oorveeg heb gegeven
Daarop ontstond groote verwarring, het
kwam tot werkelijke oorvegen en de boden
moesten de heeren scheiden. Meerdere
uitdagingen waren het gevolg van deze
scène.
Nu Bismarck de held van den dag
is, komen allerlei geschiedenissen omtrent
hem weer opduiken. Zoo werd er ook nog
eens aan herinnerd dat hij, door steeds de
waarhei1 te zeggen, in strijd met hetgeen
veeal door diplomaten gedaan wordt, de
menschen dikwijls fopte. Aan een diner te
Londen bij den Russischen gezant zou hij
aldus gesproken hebben„Binnnenlcort zal
ik genoodzaakt zijn, de regeering van Prui
sen op mij te nemenmijn eerste zorg
zal zijn, het leger op een Hinken voet in
te richtendan zal een of ander voorweud-
sel gevonden moeten worden, om den oor
log aan Oostenrijk te verklaren, den
Duitschen Rijksdag uiteen te jagen, de
kleine en middelgroote staten te onder
werpen, en Duitschland de eenheid te
schenken onder de hegemonie van Pruisen".
De gasten glimlachten en meenden dat hij
schertste. Slechts Disraeli, lord Beaconsfield,
zeide Wees op uw hoedewat hij zegt,
denkt hij en wil hij."
De positie van den beklaagde. Voor
een Engelsche rechtbank stond een man
terecht,wegens mishandeling van zijn vrouw.
Zooals gewoonlijk in zulke zaken het geval
is, was de sympathie van het publiek bij
de vrouw, en had de man, die zonder ver
dediger was, een harden strijd te voeren
tegen de getuigen, die opgeroepen waren
en die verklaarden, dat de man zijn vrouw
onmenschelijk had behandeld. Men beweerde,
dat men den beklaagde had gezien met
een kolenbak in zijn hand. Eindelijk begon
een der getuigen te weifelen en daarom
vroeg de rechter uitdrukkelij k
„Wilt u zweren, juffrouw, dat op het
oogenblik, toen de ruzie plaats had, de
beklaagde een kolenbak in zijn handen had
en klaar stond o u dien naar zijn vrouw
te gooien"
„Nu, Edelachtbare, misschien niet pre
cies", antwoordde de getuige, die ietwat
zenuwachtig werd, „maar dat wil ik wel
bezweren, dat ik den beklaagde met een
kolenbak zag".
„Laat om dan eens duidelijk weten wat
gij zaagt", vroeg de rechter„in welke
houding stond de beklaagde"
„Ja, Edelachtbare, als u het me nu zoo
vraagt, zal ik u de waarheid zonder leugens
vertellen", was het antwoord.
„De beklaagde lag op zijn rug op den
grond met den kolenbak over zijn hoofd
en zijn vrouw er boven op".
Natuurlijk werd de man vrijgesproken.
Te Parijs werd dezer dagen een
oude man, Girard genaamd, bewusteloos
van den honger op straat gevonden en
naar een apotheek gedragen. Men zette
den armen tobber een bord warme soep
voor en bemerkte, dat hij zijn rechteroog
kwijt was. Daarover ondervraagd, ver
haalde hij de volgende lijdensgeschiedenis.
Lang geleden had hij door een ongeluk
zijn rechteroog verloren, hetwelk door een
glazen oog vervangen werd. Toen hij nu
eenige weken geleden door werkloosheid
zijn huur niet meer kon betalen, moest
hij zijn huisheer zijn glazen oog tot pa;id
geven. Nu kon hij echter eerst recht
geen werk vinden. Een collecte, onder
de verontwaardigde omstanders gehouden,
stelde den armen man in staat zijn oog
in te lossen.
Een werkman uit een steengroef te
Alenqon wilde een bevroren dynamiet-
patroon bij de kachel ontdooien, toen het
dynamiet ontplofte. De man werd op de
plaats gedood, zijn schoonmoeder en zijn
zuster werden ernstig gewond. In huis was
alles kort en klein geslagen; de deur en
de vensters waren tot op grooten afstand
weggeslingerd.
Een zeldzaam geval. Den 2en Janu
ari van dit jaar brandde te Londen een
Fransche strijkinrichting af, waarbij de
meesteres en zeven strijksters omkwamen.
De echtgenoot der firmante weigerde de
nalatenschap zijner vrouw, groot 100,000
gulden, te aanvaarden, op grond, dat het
huwelijk, door hem gesloten den 18 Mei
1874 in de katholieke kerk van Portmans
quare, destijds de kapel der Fransche am
bassade, volgens zijne meening niet geldig
was, aangezien de door de Fransche wet ge
vorderde formaliteiten niet waren vervuld.
Sedert 1890 leefde Guillard in Frankrijk,
van zijne vrouw gescheiden. Tevergeefs
trachtte men hem aan te toonen dat hij
volgens Engelsche wetten volkomen recht
had op de erfenis, hij wilde er niet naar
luisteren. Door zijn afstand wordt de erfo-
nis nu aan den broeder zijner vrouw uit
gekeerd.
Op den eersten April zijn te Frie-
drichsruh ontvangen 5780 teiegrammen
met 134000 woorden, en afgezonden 634
telegrammen met 58003 woorden.
Het is, gelijk men weet, het buiten
verblijf van Von Bismarck.
In een looierij te Woburn, Mas-
sachusets, heeft Dinsdag een ontploffing
plaats gehad, waarbij vijf personen ojq
het leven zijn gekomen.