-Nlaldeghem,
CHRISTELIJK- sr
NIEUWSBLAD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND,
Safetittij Tl §cfo6ec
burg.
ïnst Midd.-Vliss.
lootdienst
ie, Hulst-Vlake
•ndienst.
lo. 11 1894.
Jaargang.
Ii-anidieiist
TELEGRAAF".
lo I Vrijdag 26 3.30
pO Zondag 28 5.30
[O Woensdag 31 7.
schip „Schelde"
helde.
VERSCHIJNT
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
GR \ANR ECHTEN.
Gemengde Berichten.
fUSDIENST
SCHE VEER—GOES,
itzondering van Dinsdag,
it. Vertrek Veer 's morg.
30, 's avonds 5,uur.
in) 'smorg. 8,21, 's namid.
i), 's avonds 6,30. Des
eer 's morg. 9,'s av.
(Slot Ostende), nam.
.2.30 van het Veerver-
odig) door naar den trein,
vertrekt.
ertrek ongeveer
Voorm. *5,20, *6.35
11,Namid. 12,
,30, 6,—, 6,45, 8,—.
Voormiddag 5,05, 7,10,
-. Namid. 12,05,1,40,
,10, 7,05, 8,05.
5,20, en 6,35, uit Mid-
werkdagen.
s 20 min. na kloktijd)
LELIJKS.
naar Vlake vm. 4,50
3.35 uur.
Walsoorden vm. 7,50
15 uur.
Walsoorden vm. 7, 11,
onmiddellijk na aan-
vm. 8,50, |nm. 12,50,
iOOTDIENST
JDELB.-ROTTERDAM.
lamsche tijd.)
Oct.
Tan Van
Middelburg. Rotterdam.
voorm. voorm.
.30 8.45 8.15
30 8,45 8:15
30 8.45 8.15
[30 8.45 8.15
[30 8.45 8.15
ISO 9.— 8.15
JlOOTDIENST
piburg en Zierikzee.
erikzee Spoorweg Goes
Oct.
iarnsche tijd.
Van Zierikzee
'smorg. 'smid
Dond.25 6.
Vrijd.26 7.50
Zater.27 7.50
Zond. 28 11.30
Maan.29 6.30
Dins. 30 7.
Woen31 7.50
3.-i
3.—
3.—
3.—
3.—
3.—
aar Draaibrug 6,23, 8,28
[7,13.
I naar Maldeghem 5,31,
12,35, 5,20, 8,26.
naar Draaibrug 7,45,
16,35.
naar Breskens 6,50, 8,50,
[,40.
Sluis 5,31, 6,9, 7,43,
Ê,32, 5,25, 7,40, 8,24.
[aaibrug 5,51, 6,29, 8,15,
5,1, 7,20, 803,, 8,43.
Oct.
van Antwerpen
Oct.
Van Rotterdam
lO I Vrijdag 26 10.
pO Maandag 29 10.30
30 Woensdag 31 10.
11,45, nm. 3,25
|im. 12,15, 3,55
kerke vm. 8,40.
J)
9,10.
lag,
Dinsdag
en
Vrijdag.
5
7,10
11,45 3,25
5
7,30
12,05 3,45
0
7,40
10,10 1,50
LO
8,
10,30 2,10
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
G. M. KLEMKERK, te Goes
en
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
FamiKeberichtén van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
kr Hoofdplaat nm. 1.50
at naar Breskens 2,20
naar Vlissineen 2.50
IV.
De heer Van Leeuwen besluit zijn rap
port, met een beantwoording der beden
kingen die tegen graanrechten worden inge
bracht.
Als zoodanig noemt hij
a. Duurder brood voor den werkman.
b. Verbooging van de landpachten.
c. Belangen van den veehouder.
d- Schade voor de indnstrieële onder
nemingen.
e. Wraaknemingen van naburige rijken,
epz. enz. en gaat dan eldus voort
a. Duurder brood voor den werkman.
Het is waar, zal de heffing eenigen invloed
op den gang van zaken uitoefenen, dan
zal minstens drie galden per 100 Ko. bij
den invoer van granen, moeten worden
geheven, dat zal voor elk pond brood 1
cent verhooging gevenvoor onze huis
gezinnen zal dit dooreengeslagen een ver
lies geven van 40 cents per we,ek; maar
doordien veel meer werk zal ontstaan, zoo
wel bg de boeren als bij de andere werk
gevers, zal dit verlies door hoogerloonen
zeker ruimschoots werden gedekt. Maar
voor wie het 't meest tot zegen zon verstrek
ken, zijn de duizenden werkeloozen welke
óf tot onteerenden arbeid of handelingen
worden gedwongen, öf door een gegeven
stuk brood het leven moeten rekken. Daar
enboven, bet grooter kapitaal, dat door
deze heffing in de schatkist vloeit, moet
aangewend worden om de meest drukkende
belasting voor den arbeidenden stand en
de kleine burgerij, af te schaffen, zooals
die op suiker, vleesch en vet, zout en zeep
en andere belastingen, die den „kleinen
man" drukken.
Wij zijn dan ook vast overtuigd, en bij
eenig nadenken zal ieder het met ons eens
zijn, dat juist de werkman en de kleine
burger bet meest bij deze zoo noodzake
lijke verandering zonden gebaat worden.
b. verhooging van de landpachten.
Door de vermindering van den eigenge
ërfden boerenstand, en door de vermeer
dering van de bevolking worden de land
pachten den laatsten tijd op onnatuurlijke
wijze in de hoogte gevoerd. Kon bijvoor
beeld door de verhooging van de graan
prijzen de Zuiderzee en andere plassen
worden drooggelegd, en meer woeste gron
den worden ontgonnen, dan zouden vanzelf
de pachtsommen weder normaal worden.
Buitendien de daling van de pachten houdt
lang geen gelijken tred met de verminde
ring der opbrengsten de landpachten zijn
gedaald met 20 pCt., de opbrengsten met
80 pCt. Daarenboven bestaat onze land
bouwbevolking nog grootendeels uit eige
naars. Volgens het laatste landbouwver-
slag zijn over 't geheele land 65000 huur
ders en 92000 zoo groote als kleine eige
naars. Wij achten het dan ook niet het
minst in 't belang van onze maatschappij,
dat deze verhouding zooveel mogelijk moet
blijven bestaan, want als wij het oog ves
tigen op de toest inden van onze Engelsche
overburen, 4an zullen we zeker terugdein
zen voor de verwoesting, die aldaar door
den „vrijen handel" is aangericht. Het is
toch een feit dat s vau Engelands bodem
thans braak ligt, dat de bevolking in dor
pen en steden van het platteland in de
laatste 5 jaren met Vt is verminderd, ter
wijl de groote steden benevens de mijndis-
tricten met Va zijn vermeerderdde wer
keloosheid is in Engeland dan ook thans
ten fop gestegen.
Vestigen we daarentegen het oog op
Dnitschland en Frankrijk, dan vinden we
ook daar wel niet alles rooskleurig, maar
toch is de kracht van den boerenstand
aldaar van dien aard, dat ze met goed
succes het hoofd kan bieden aan het kapi
taal der suikerfabrikanten.Voor beetwortels
van dezelfde kwaliteit wordt in gemoemde
rijken twee gulden per duizend kilo meer
bedongen, dan hier aan de landbouwers is
afgepastdit geeft bij een matig gewas
een verschil van 80 gulden per hectare, en
Ills bewijs dat daar geen werkeloosheid
heersebt dient, dat thans onze arbeiders
aldaar bij honderden werk vinden, terwijl
in onzen goeden tijd duizend Duitscbe werk
lieden bij ons geplaatst konden worden.
c. Belangen van den veehouder en fokker
worden benadeeld.
Deze stelling is ten eenenmale onwaar.
In der tijd dat de graanprijzen hoog te
noemen waren, was het ook voor de vee
houders, inzonderheid voor de mesterij van
koeien en varkens, oneindig veel beter dan
in den tegenwoordigen tijd. Dit is met
cijfers aan te toonenmaar ook voor de
zuivelproductie zou de toestand veel gunsti
ger worden, vooral wanneer ook de mar
garine bij den invoer wordt belast. Toen
dan ook na 1850 de graanprijzen hooger
werden, werd veel oud groenland geploegd
en bebouwd, dat gaf overal volop werk,
waar bet algemeen zeker bij profiteerde.
Maar er is meer. Gesteld dat door de
verhooging van graanprijzen 100,000 bun
ders groenland in bouwland werden ver
anderd, dat zou den veeuitvoer geheelon
afhankelijk maken van het buitenland (in
het vorige jaar zijn uitgevoerd 101,378
stieren, koeien, ossen en vaarzen, beneveus
18,898 kalveren) en zouden wij mitsdien
minder vee over hebben. Wanneer de bui
tenlanders dan toch ons fokvee wilden
hebben, zouden ze natuurlijk zelf hun
inkomende rechten moeten betalen en dat
dit voor onze veefokkers nog al wat be-
teekent, zal duidelijk worden, als men
weet dat Frankrijk voor elk rund 80 francs
heft »n België 12 francs voor elk schaap,
terwijl deze „rechten" bij den grooten
overvloed van vee door ons moeten worden
betaald, om reden wij ons thans moeten
onderwerpen aam de koersen van onze af
nemers. Bovendien zouden onze veehouders
niet telkens hebben te schrikken, wanneer
zich ziekteny van meer of minderen aard,
onder ons vee voordoen, want daardoor
wordt de uitvoer onmiddellijk belet; en
tot welke laagte alsdan ons vee daalt, is
ons de vorige jaren op maar al te gevoe
lige wijze gebleken. Daarenboven zou een
deel van de inkomsten moeten worden ge
bruikt voor de afschaffing van den vleesch-
accijns, waardoor ons vee voor de slacht
bank 10 pCt. zou rijzen. Uit dit een en
ander blijkt duidelijk, dat hoe ernstig de
bedenking voor den veehouder ook lijkt,
zij ten eenenmale op onwaarheid berust.
e. Schade voor industrieele ondernemin
gen.
Het zal wel zijn dat deze stelling
waarheid bevat voor sommige ondernemin
gen, maar daarentegen zullen anderen ge
baat worden, zooals meelfabrieken en grut-
terijen, benevens de schoenfabricage en de
leerlooierijen, enz. enz.
Voor de gist-, spiritus-, genever-, bier
en kaarsenfabrieken konden de recoten wor
den gerestitueerd intusschen industrieele
ondernemingen kunnen vervangen worden
door anderemaar als ons landbouwbedrijf
vervaltis de ondergang van ons vaderland
zeker en gewis.
d. Représailles van andere rijken, en
bijzonder Engeland. Wat dit laatste Rijk
betreft, hiervoor behoeven wij niet bevreesd
te zijn wordt ook voor die regeering de
strooming te machtig, dan zullen ze zeker
ons land niet uitsluiten, en wat wij vragen
daardoor wordt de uitvoer van Engeland
niet getroffen. Bovendien bijna al wat wij
thans vandaar betrekken wordt, behalve de
steenkool alreeds door ons belast. Voorde
andere Rijken is nog minder gevaar, want
wel worden we telkens getroffen voor de
welwillendheid ten onzent, door de uitdruk
king dat wij behandeld worden op den voet
van de meest begunstigde natie maar onder-
tnsschen worden wij door onze zoo welwil
lende „buren", door de hooge invoerrechten
die wij van' onze voortbrengselen moeten
betalen, in onzjn hartader getroffen.
Het komt ons dan ook voor dat het wel
overweging verdient, in het belang van
onzen landbouw ook de steenkool hij den
invoer te belasten, en wel om twee redenen:
ten eerste om lage tarieven bij den invoer
van ons vee en producten te bedingen en
ten tweede om de belangen van onze veen-
streken. Duitschland, België en Frankrijk
hebben alle belangrijke mijndistricten, waar
een massa arbeiders brood kunnen verdie
nen, en wij zouden het van die „Rijken"
wel al te dwaas vinden als die bron van
bestaan voor duizenden van hun bevolking
door anderen werd bedreigd, dat daar geen
maatregelen zijn genomen. Maar bij ons
wordt daar blijkbaar geen notitie van ge
nomen, zoodat de ellende in onze veende
rijen thans een treurige vermaardheid beeft
verkregen. Bovendien blijft de grond onder
het veen, voor den landbouw zoo geschikt,
voor altoos onbereikbaar.
Nog een zaak is zeer schadelijk voorden
landbouw voornamelijk in de Rijnstreek en
wel de vrije invoer van gebakken steen uit
België en Duitschland hierdoor is de prijs
van de klei, die zonder schade uit ons land
kan worden weggenomen, in de laatste jaren
voor '/a gedaald.
26 Oct. '94.
ONS HUIS.
De statuten van ds vereeniging Ons
Huis te Middelhui-!- die, zooals wij in
een vorig nommer mededeelden, in de St.
Ct. zijn opgenomen, luiden als volgt:
Art. 1. De vereeniging: Ons Huis is te
Middelburg gevestigd.
Art. 2. De vereeniging is aangegaan op
den dag der oprichting, den 29sten Juni
1894, en wordt aangegaan voor den tijd
van negen en twintig jaren, behoudens
verlenging of vroegere ontbinding, zooals
hierna is bepaald.
Art. 3. De vereeniging stelt zich ten
doel het gemeenschaps-gevoel te verleven
digen en de volksontwikkeling te bevor
deren.
Zij tracht dit doel te bereiken door het
bevorderen van persoonlijk verkeer tus-
schan mannen en vrouwen uit alle kringen,
door leerzame en gezellige samenkomsten
en door het openstellen van eene leeszaal,
waar bladen en tijdschriften van zeer ver
schillende richting zullen beschikbaar zijn.
Art. 4. Godsdienstige of staatkundige
meeningen, welke ook, mogen geene re
lden zijn tot uitsluiting van personen om
aan de werkzaamheden of samenkomsten
deel te kunnen nemen.
Art. 5. De vereeniging stelt hare loka
len tegen lagen toegangsprijs of kosteloos
open voor ieder, die voldoet aan door het
bestuur voor ieder onderdeel vast te stel
len voorschriften en bepalingen.
Het bestuur heeft het recht degenen, die
de voorschriften en bepalingen niet na
komen, de lokalen te doen ontruimen en
hun verderen toegang te ontzeggen.
Art. 6. De vereeniging bestaat uit
a. begunstigers, die eene bijdrage in
eens van minstens honderd gulden, of eene
jaarlijksche bijdrage van minstens tien
gulden betalen
b. leden, die eene jaarlijksche bijdrage
van minstens twee gulden vijftig cent be
talen
c. belangstellenden, die eene jaarlijksche
bijdrage van minstens één gulden betalen.
Art. 7. Zij, die tot de vereeniging wen-
scben toe te treden, moeten daarvan aan
Cen der bestuursleden mededeeling doen.
Opzegging der deelneming moet schrifte
lijk geschieden aan den penningmeester
vóór het einde van het vereenigingsjaar.
Voor elk ingetreden jaar van deelneming
is de volle contributie verschuldigd.
Begunstigers, leden en belangstellenden
zijn gelijkelijk stemgerechtigd.
Zij hebben als zoodanig toegang tot de
leeszaal.
Zij, die niet aanstonds hij de oprichting
tot de vereeniging zijn toegetreden, kun
nen eerst drie maanden na hunne toetre
ding aan eene stemming deelnemen.
Art. 8. Het bestuur bestaat uit minstens
vijftien personen, waaronder minstens vijf
vrouwen.
i.Het bestuur wordt benoemd door de be
gunstigers, leden en belangstellenden.
v Voor elke vacature kan door het bestuur
eene aanbeveling worden opgemaakt.
Alle begunstigers, leden en belangstellen
den zijn verkiesbaar tot bestuurslid.
Het bestuur kiest uit zijn midden een
voorzitter, een vice-voorzitter, een lsten en
een 2den secretaris en een penningmeester.
Elk jaar treden twee bestuursleden af
volgens rooster. Voor het eerst in 1896.
De aftredenden zijn aanstonds herkiesbaar,
Art. 9. De voorzitter, vice-voorzitter.
lste en 2de-secretaris en de penningmoes-
ter vormen te zamen het dagelijksch be
stuur.
Dit dagelijksch bestuur vertegenwoordigt
de vereeniging in en buiten rechten.
Art. 10. Het vereenigingsjaar loopt van
1 Mei tot 30 April.
Jaarlijks voor 1 Juli, bet eerst in 1895,
doet het bestuur in eene algemeene ver
gadering van begunstigers, leden en be
langstellenden, mededeeling van de hande
lingen der vereeniging en rekening over
het voorafgaande jaar. ïsgSJJB
Art. 11. Bestuursvergaderingen worden
gehouden, wanneer het dagelijksch bestuur
dit noodig acht, of indien minstens vijf
bestuursleden het verlangen daartoe schrif
telijk, met opgave van redenen, aan den
secretaris mededeelen.
De vergaderingen moeten in dit laatste
geval worden belegd binnen twee weken
nadat die aanvrage is ontvangen.
De oproeping voor de bestuursvergade
ringen geschiedt door den secretaris minstens
drie dagen te voren.
Art. 12. Buitengewone algemeene ver
gaderingen moeten worden belegd, wanneer
minstens tien stemgerechtigden hun verlan
gen daartoe schriftelijk, met opgave van
redenen, aan den secretaris mededeelen.
Zulke vergaderingen moeten dan worden
belegd binnen drie weken, nadat die aan
vrage is ontvangen.
De oproeping voor algemeene vergade
ringen geschiedt door den secretaris minstens
vier dagen te voren.
Art. 13. Alle beslissingen in bestuurs-
of algemeene vergaderingen geschieden bij
volstrekte meerderheid van de geldig uit
gebrachte stemmen, schriftelijk over perso
nen, mondeling over zaken.
Bij staking van stemmen over personen
beslist het lot, bij staking van stemmen
over zaken wordt het voorstel geacht te
zijn verworpen.
Minstens zeven bestuursleden moeten in
eene bestuursvergadering tegenwoordig zijn
om geldige besluiten te kunnen nemen.
Art. 14. Wijziging in de statuten, be-
houdeiiB Koninklijke goedkeuring, kan slechts
plaats vinden op voorstel van het bestuur,
nadat de voorstellen minstens veertien da
gen ter inzage van alle stemgerechtigden
hebben gelegen, in eene algemeene ver
gadering door twee-derden van alle stem
gerechtigden.
Zoo geen genoegzaam aantal stemgerech
tigden tegenwoordig zijn, zal binnen acht
dagen eene nieuwe algemeene vergadering
worden belegd, waarin besloten kan worden
met twee-derden der dan aanwezige stem
gerechtigden.
Art. 15. Yóor 1 Januari 1923 wordt
eene algemeene vergadering belegd, waarin
bij eenvoudige meerderheid van de geldig
uitgebrachte stemmen kan worden beslist
tot verlenging van den duur der vereeniging,
voor een nieuw vast te stellen tijdvak en
behoudens de koninklijke goedkeuring, in
dien vereischt.
Art. 16. Ontbinding der vereeniging kan
enkel plaats hebben op voorstel van het
bestuur en op de wijze, als in art. 14 voor
wijziging der statuten is omschreven.
Bij ontbinding der vereeniging, of indien
niet tot verlenging wordt besloten, komen,
iu afwijking met de bepaling van artikel
1702 Burgerlijk Wetboek, alle bezittingen,
na aftrek van schulden, ter beschikking
van de burgerlijke gemeente Middelburg,
behoudens de bepalingen door erflaters of
schenkers gemaakt, in de verwachting dat
de gemeente daaraan eene bestemming zal
geven in overeenstemming met het do#l
dezer vereeniging.
De liquidatie geschiedt door het dagelij ksch
bestuur, of, bij ontstentenis, door eene com
missie van vijf stemgerechtigden, te benoe
men op en door de vergadering, waarin tot
ontbinding is besloten.
Art. 17. De huishoudelijke reglementen
worden vastgesteld en gewijzigd [door het
bestuur.
'In den militieraad voor 1895 zijn voor
Zeeland benoemdtot voorzitter de heer
J. H. 8nijders, lid der Prov. Statentot
zijn plaatsvervanger mr. C. Lucasse, lid der
Prov. Statentot lid dr. A. van der Swalme,
lid van den gemeenteraad van Middelburg
tot zijn plaatsvervanger mr. A. P. Snouck
Hurgronje, lid van den gemeenteraad van
Middelburg.
k?. St. Annaland. Bij den landbouwer
H. J. Dorst is bij een rnnd mond- en klauw
zeer geconstateerd.
Bruinisse. In tegenwoordigheid van
vele begunstigers en belanghebbenden vierde
Dinsdagavond de alhier bestaande Chr. Jon-
gedoehtersvereeniging „Tot Nut en Stich
ting" haar 2e jaarfeest.
Uit de verschillende verslagen bleek,
dat de jeugdige vereeniging in leden en
begunstigers zepr ie toegenomen. Door
ruime bijdragen was bet der vereeniging
mogelijk vele arme huisgezinnen van nood
zakelijke kleedingstukken te voorzien, en
eveneens enkele kleedingstukken tot uit
rusting van Zendelingen, aan de Ned. zen-
dingsvereeniging over te maken.
Het feest dat geleid werd door dhr. M.
Krijger had een uitstekend verloop en liet
een goedeD indruk na. De samenspraken over
„Mode en Vrouwenpraatjes" werden inder
daad uitstekend opgevoerd. De genoode
jongelings- en Knapenversenigingen droegen
eveneens het hunne bij tot slaging van
het feest. f:
Het zal zeker de wensch zijn, van vele
armen, dat de jongedochters over andermaal
ruim in de gelegenheid moge worden ge
steld, om hen in den komenden wintet an
dermaal van veel noodigs te voorzien.
De uitnoodiging door den commis
saris der Koningin in Gelderland gericht
tot de besturen der gemeenten, waar het
vergunningsrecht nog niet tot het wettelijk
maximum is opgevoerd, om een daartoe
leidend voorstel aan den raad te doen, is
gegrond op de omstandigheid, dat na 30
April 1895 het minimum van het recht
f 25 zal bedragen en dus, wanneer het
maximum (f 12.50 van elke f 50 huur
waarde of gedeelte daarvan), niet, hij voor
beeld f 10, geheven, wordt, voor eene
localiteit van f50 of minder huurwaarde,
bijna evenveel zal moeten betaald worden
als voor eene van f 150 huurwaarde.
Inde betrekkelijke circulaire wordt ver
der opgemerkt, dat het van algemeene
bekendheid is, dat de afschaffing der patent
belasting vooral den tappers in groote
mate ten goede komt, men op goede gron
den mag aannemen dat op vele plaatsen
hun aanslag in de bedrijfsbelasting slechts
ongeveer een derde gedeelte bedraagt van
hetgeen vroeger door hen in het patent
recht werd betaald en dus eene verhooging
van het vergunningsrecht thans vooral voor
hen niet drukkend zal zijn.
Een paar dagen geleden geleden kwa;
men zekere G. en echtgenoote van Vlaclré-
wedde te Boertange vragen naar de be
graafplaats van H. L. Nadat deze was aan
gewezen, werd op den heüvel een paaltje
geplaatst, waaraan een hord met het vol
gende opschrift
„Hier rust ik met achthonderd gulden
schuld aan J. J. G. zegge 8
honderd gulden. Dit mag niet afgescheurd
worden of het moet betaald zijn H.
W. S.
Overvloed van haring I
Als bewijs, dat er tusschenbeide buiten-