NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK- sr
HISTORISCH
Me.
9,10.
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
De vrijheid der kinderen Gods.
De vrouwe a in Korea.
AS11.'-1 aai luimwiuiu'mim i—na—
IENST
en Zierikzee.
Spoorweg Goes.
tijd.
an Zierikzee
'smorg. 'smid
s. 4
7.50
4.—
en. 5
7.50
4.—
id. 6
6.30
4.—
jd. 7
7.50
4.
er. 8
7.50
4
dag9
7.50
4.
in.10
7.50
4
s. 11
7.50
4—
ienl2
7.50
4.
id.13
6.—
4.45
jd.14
7.50
4
er.15
11.30
4
id. 16
7.—
3.30
an. 17
7.50
3.30
18. 18
7.50
3.30
>enl9
7.50
3.30
nd.20
6.30
3.30
ijd.21
7.50
3.30
;er,22
7.50
3.30
id. 23
7.50
3.30
an. 24
7.50
3.30
is. 25
7.50
3.30
oen26
7.50
3.30
nd.27
6.—
3.30
ijd.28
7.50
3.30
ter.29
7.50
3.30
ad. 30
7.50
3.30
Midd.-Vliss.
ongeveer
>orm. *5,20, *6.35
Namid. 12,
,-, 6,45, 8,-.
middag 5,05, 7,10,
Namid. 12,05,1,40,
',05, 8,05.
en 6,35, uit Mid-
iagen.
M U 1 E N T.
DDELBURG.
lemise 4,50, (alleen
m Zeilmarkt 8,.
J,30, 2,
5,55, 6,55, 7,45,
ir Ylissingen vm
agen) 6,30, 8,45,
12,35, 1,20, 2,05
6-, 7,-, 7,50,
IENST
VEER—GOES,
ering van Dinsdag,
rtrek Veer's morg.
avonds 5,uur.
aorg. 8,21, 's namid.
avonds 6,30. Des
morg. 9,'s av.
>t Ostende), 's nam.
van het Veer ver
door naar den trein,
ekt.
DIENST
JB.-ROTTERD AM
;he tijd.)
Van Van
lelbnrg. Rotterdam.
roorm.
voorm.
8.45
IJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
9.—
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.--
8.45
JJ
9.—
9.—
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.—
8.45
JJ
9.--
,45, nm. 3,25 6.20
,15, 3,55 6.50
vm. 8,40.
Dinsdag
en
Vrijdag.
,10 11,45 3,25 6,20
,30 12,05 3,45 6,40
,40 10,10 1,50 4,45
10,30 2,10 5.05
roofdplaat nm. 1.40
ia Breskens
ingen z'zS*
lo. 144. 1894.
tDondkifaij 6 $f|jfem6er.
Hcïitsfc laarijatiij.
VERSCHIJNT
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 centiedere regel
meer 10 cent.
Zij die zich met 1 October a. s. op ons
blad wenschen te abonneeren ontvangen
het tot dien datum gratis.
Indien de Zoon u zal vrijgemaakt
hebben, zoo zult gij waarlijk vrij zijn.
Joh. 8:36.
Vrijheid, Gelijkheid, Broederschap.
Eene heerlijke spreuk, de leus ook van den
Christen, wanneer zij in verband gebracht
wordt met de vrijheid der kinderen Gods.
Maar menig revolutionair zegt, dit doen
wij ook; wij verlangen de vrij heid van het
Evangelieook wij hebben eerbied voor
den Heilandook wij verkondigen eene
Christelijke leer.
Er is hier misverstand, met of zonder
opzet. Laat ons, om spraakverwarring, die
verderfelijk zou worden te ontgaan, in en
kele trekken opgave doen van hetgeen wij
door de Evangelische vrijheid verstaan,
zegt Groen van Prinsterer, aan wiens
„Vrijheid gelijkheid en broederschap" wij dit
ontleenen.
Vrijheid der kinderen Gods. Zoo-
velen Hem (het vleesch geworden Woord)
aangenomen hebben, dien heeft Hij macht
gegeven kinderen Gods te worden, namelijk
die in Zijnen Naam gelooven. Zoovelen
als er door den Geest Gods geleid worden,
die zyn kinderen Gods."
Vrijheid uit den strik des duivels, onder
welken zij gevangen waren tot zijnen wil.
Vrijheid van de wet, die eene bediening
der verdoemenis was.
Vrijheid van de zonde, oin Gode dienst
baar te zijn als geliefde kinderen. „Vrijge
maakt zijnde van de zonde, zijt gij ge
maakt dienstknechten der gerechtigheid.
Vrijheid van het eenwig verderf. „Jezus
Christus heeft door den dood te niet gedaan
dengenen die het geweld des doods had,
opdat Hij verlossen zou al degenen, die
met vreeze des doods, door al hun leven
der dienstbaarheid onderworpen waren."
Vrijheid, in één woord, van alles wat
ons zou kunnen deren, om alzoo, door
vrijwillige onderhouding Zijner geboden,
de ware vrijheid te genieten„verlost
FEUILLETON.
Het is hekend, dat de Oosterlingen de
vrouw beschouwen als een wezen, van min
der gehalte dan de man. Het ergste schijnt
dit echter te zijn in Korea, waar de vrouw
met veel meer is dan een slavin.
Zoodra een meisje is geboren, wordt het
zelfs niet noodig geacht, dat kind een naam
te geven. Toch moet het kind een naam
hebben. Een der familie-leden neemt dan
een zeker aantal stukjes papier, schrijft op
elk dezer papiertjes een naam en doet deze
in een bus. Een der verwanten wordt dan
verzocht een papiertje uit deze bus te trek
ken. De naam, die daarop staat, is dan de
naam, dien het meisje tot haar meerder
jarigheid zal dragen. Meestal worden de
vronwen uitsluitend aangeduid door den
naam van den man. Men spreekt dan door
gaans van de „doohter" of „de vrouw" van
dezen of genen Koreeër, zonder haar naam
te noemen. De vrouw heeft in Korea niet
"'eer waarde, dan een stuk huisraad of een
huisdier.
Ha haar zevende jaar worden de dochters
der welgestelde Koreeërs geheel afgezonderd
yan de jongens. Zij worden dan opgesloten
'u een vrouwen-vertrek, waar zij geheel af
gezonderd van de buitenwereld worden ge
houden. Van een huiselijk verkeer is der
halve in Korea geeu sprake. In dit vrouwen
verblijf ontvangen de meisjes onderricht. Zij
'eereu daar schrijven, rekenen en het ver
vaardigen van verschiUende handwerken,
terwijl zij tevens onderwezen worden iu de
Pmlosofie en de dichtkunst. Slechts bij
Uitzondering wordt haar verlof gegeven haar
te verlaten, en dan nog alleen geschiedt
onder behoorlijk toezicht. De vrouwen
^brinken haar maaltijden afzonderlijk en
"Wden nooit toegelaten, wanueerhaar va-
zijnde uit de hand onzer vijanden om Hem
te dienen zonder vreeze in heiligheid en
gerechtigheid voor Hem alle de dagen onzes
levens".
Vrijheid, om de verdiensten en in den
naam van Christus en dien gekruist.
Vrijheid, waarhij de vrijheid dezer aarde
vergelijkenderwijs van zeer ongeschikt Ijg-
lang wordtomdat men zonder die hooge
vrijheid, een dienaar der zonde en te
midden van de grootschheid der wereld
rampzalig, omdat men met haar, gelukkig
in den kerker in de boeien vrij is.
Ziedaar de vrijheid welke door den
Christen bedoeld wordteene vrijheid uit
het geloof ontsproten en die zich in de ge
hoorzaamheid des geloofs openbaart.
Laat ons zien of het dezelfde vrijheid
is, welke, menigwerf in Evangelische
spreekwijze omhuld, het voorwerp der
revolutionaire aanprijzing isof ook deze
voorkomt uit het geloof en door vruchten
des geloofs en de bekeering waardig, van
haar oorsprong en het bewijs geeft.
Dezelfde vrijheid immers neenwant
in de Revolutieleer is het om vrijheid
niet voor den Hemel, maar voor de aarde
te doen. Om vrijheid van de heerschappij
der menschen, niet van de heerschappij der
zonde in het eigen hart.
Dit is zoo. Evenwel het streven naar
rechtmatige vrijheid in de betrekkingen de
zer aarde kan met geloof en Christenplicht
in verband staan. Hoedanig is dan het
Christelijk geloof dor revolutionairen, op
grond waarvan zij beweren, dat men, op
onbillijke enhekrompene wijs,hunne Evan
gelische gezindheid miskent
Ik behoef om treffende voorbeelden niet
verlegen te zijn.
Lamabtine was in veler oog, toen hij de
Méditations en de Harmonies in het licht
gaf, een uitnemend Christen. Evenals hij,
ouder het bezingen van den Hertog van
Bordeaux en in de Ode tegen de Revolu
tie-begrippen, een uitnemend Legitimist.
De waarheden der Heilige Schrift hebben,
als een gelief koosd onderwerp van poëtisch
gevoel en verbeelding, hem ten dienste
gestaan. Een pelgrimaadje ondernam hij
naar de heilige stad ook in zijn proza-
ders of echtgenooten gasten ontvangen.
Het aanknoopen van amourettes is der
halve in Korea zeer moeilijk, maar toch
koinen deze wel in dit land voor. Het
is de oude geschiedenis, welke altijd nieuw
big ft. Evenwel moeten de liefdesbetuigin
gen zich uit den aard der zaak bepalen tot het
zenden van briefjes welke door (le vensters
van het vrouwenverblijf worden geworpen
en nu en dan tot het wisselen van een ver
liefden blik. Het wisselen van een handdruk
is ten strengste verbodeu. De vader heeft
zelfs het recht om zijne dochter onmiddellijk
te dooden, indien zij zich verstout een jon
gen man de hand te geven.
De huwelijken in Kotea worden dan ook
uitsluitend gesloten door bemiddeling van
anderen. De bloedverwanten van den man
en de vrouw treden met elkaar in onder
handeling en pogen het eens te worden
over de voorwaarden. Zoodra de koop is
gesloten, worden de beide verloofden daar
van in kennis gesteld. Of zij het goed
vinden, wordt hun uiet gevraagd. Onmid
dellijk nadat de verloving tot stand is ge
komen, wordt het meisje nog strenger af
gezonderd gehouden dan te voren. Alleen
haar ouders eu zusters worden tot haar
toegelaten en indien soms een barer vriend
innen haar komt bezoeken, mag het onder
houd alleen plaats hebben, in tegenwoordig
heid der ouders.
Na het huwelijk wordt de band tusschen
de dochter en haar ouders geheel verbroken.
Zoodra de bruid het ouderlijk huis verlaat,
geeft haar vader haar dezen raad mede:
„Nu zal een nieuw leven voor u beginnen
Voortaan zult gij in alle opzichten de be
velen opvolgen, welke u gegeven zullen
worden door uw schoonvader, uwe schoon
moeder en uw echtgenoot. Zij zullen
voortaan nwe eenige bloedverwanten zijn".
Slechts zeer zelden ontvangt de vrouw na
geschriften heeft hij aan het Christendom
hulde gebracht. Nog maakt hij wellicht
aanspraak Christen, geloovig te zijn.
Weet gij welk een geloof hij als genoeg
zaam beschouwt gij kunt het, hij ge
volgtrekking, vernemen uit hetgeen hij,
in zijn laatstuitgekomen werk, omtrent de
beginselen der 18e eeuw schrijft.
Gij meent dat het een tijdvak van onge
loof was.
In geenen deele. Schijn bedriegt. Er
was, het is zoo, twijfelarij in schijn, maar
inderdaad geloof.
Hoe dan?
Wel, de 18e eeuw was hoogst ingenomen
met de zedeleer en den maatschappelijken
invloed van het Evangelie. Wat in het
Christendom Openbaring heet, werd dooi
de wijsbegeerte rede genoemd. Verschil van
woorden, eenheid. De twijfelarij heeft, in
het bestrijden van het Christendom, enkel
de uitwendige vormen en bovennatuur
lijke leerstellingen ter zijde gesteld.
Gij ziet hoe bescheiden, lioe geloovig
het ongeloof was. Hij had enkel op het
geen de Rede niet begrijpt, enkel op het
wezen eener Openbaring, enkel op het
eene noodige betrekking.
Wanneer men zoodanige apologie der
18e eeuw leest, verwondert men zich
niet dat de schrijver, geloovige van derge-
lijken stempel, de Wet der Tien Geboden
niet onmisbaar keurt, althans de verklaring
der Rechten van den Mensch in de plaats
stelt veeleer is het natuurlijk dat
zoodanig Christen de wijsbegeerte van
Rousse iu en de theorie, waarvoor Robes-
piere zijne duizenden slachtoffers ten doode
gewijd voor bijna Christelijk houdt.
Nog een ander Christen-revolutionair
noem ik, van niet minder vermaardheid en,
ondanks de uitnemendheid zijner gaven en
talenten, van niet heter allooiLamennais.
Gij vraagt naar zijn geloof, naar zijne
verstandelijke overtuiging althans.
Wilt gij weten hoedanig ze was? Lees
zijne geschriften, waarin liij, met den gloed
eener zeldzame welsprekendheid, de ver
dediger van Rooinsck-Catholieke wanbe
grippen, maar ook van Christelijke waar
heid geweest is.
haar huwelijk van haar man verlof om
haar ouders te bezoeken, en dan nog alleen
indien een der ouders ziek mocht wezen ef
deze om eene andere reden hun dochter
wenscliten te zien.
Van een bruidschat is geen sprake. De
man zou het als eene vernedering beschou
wen, indien hij oenig geld van zijne vronw
zou ontvangen. Alles wat de vader bezit,
gaat over op den zoon. Alleen dan, wan
neer de dochter zco leelijk of mismaakt
is, dat het moeilijk is een echtgenoot voor
haar te vinden, wordt een zekere som ter
barer beschikking gesteld. Dan wordt voor
haar een man gekocht, want het huwelijk
blijft het eenige doel, waartoe de Koreesche
meisjes worden opgevoed.
De voltrekking van het huwelijk gaat
gepaard met hij zonder plechtigheden. De
bruid wordt dan uitgedost in een wit zijden
kleed, waarvan de rok met borduursel is
afgezet.
Zoodra zij zich in haar bruidsgewaad heeft
getooid, wordt zij naar de woning van den
bruidegom gebracht en daar door de ouders
aan hem voorgesteld. Dit is doorgaans de
eerste kennis, welke beiden maken. Na de
voorstelling gaan de heide familiën aan tafel.
Er wordt dan link gegeten en gedronken.
Rijst, kondenbiefstuk, gebakjes, visch en
vruchten maken de hoofdschotels uit van
dezen hruiloftsdiseh, waarbij een ontzaglijke
hoeveelheid thee werdt gedronken. Als eene
eigenaardigheid wordt er nog bij vermeld,
dat ieder, zoodra hij zijn kopje thee heeft
leeg gedronken, dit omspoelt in een grooten
bak met water, die tot dat doel gereed staat
en zijn kopje dan ruilt met dat, waaruit zijn
buurman heeft gedronken.
Zoodra middernacht is aangebroken, wordt
het ;eest gestaakt. Bruid en bruidegom gaan
dan naar het vertrek, dat voor heil in ge
reedheid is gebracht. Deze kamer is door
Wilt gij weten hoedanig nu zijn over
tuiging is Bedwing uwe nieuwsgierig
heid. Lees zijne latere geschriften niet.
Hoogstens zoudt gg er uit vernemen, wat
ze niet is. Hij zelf zou eene belijdenis
kunnen doen, enkel van twijfeling eu on
gewisheid.
Een zijner merkwaardige boeken gaf hij,
onder den titel van Woorden eens geloovigen
uit.
Welnu, hoe luidt deze geloofstaal?
Van verlorenheid en verlossing, van
zonde en genade, van bederf en heilig
making, van het wezen en de kracht der
der Godzaligheid, o daarvan wordt in het
geheel geene melding gemaakt. Deze ge
loovige heeft te veel met de politiek der
aarde te doen, om zich bezig te kunfcien
houden met het burgerschap, dat in de
Hemelen is.
Hij gebruikt evenwel menigwerf den
Naam des Heeren. Dit is zoo, doch die
Naam kan ïjdelijk, kan Godslasterlijk wor
den misbruikt. Hij bedient zich van
de taal der Profeten; vergelijkingen, beel
den, vizioëne* het is somtijds alsof men
in de oude Godspraken leest. Dit kan zijn;
vooral waar de schrijver, met geringe ver
andering, zinsneden en voorstellingnn daar
uit overgenomen heeftdoch wij weten,
dat onder de voorspellingen der Heilige
Schrift liet optueden ook van valsche pro
feten behoort.
Uit hunne woorden en werken znlt gij
ze kennen. Laat ons zien, wat omtrent
de grondbeginsels eener Christelijke staat
kunde, door dezen geloovige, door dezen
profeet geleerd wordt.
Het stelsel is eenvoudig. God heeft
revolutionaire vrijheid en gelijkheid ge
wild. Dus er is geen wettig gezag. Elke
macht die aan anderen hevel geeft, is de
vrucht van list en geweld. Alle heer
schappij is overheerschiug. Iedere overheid
is een werktuig van den satan. Alle mach
ten ter neder te werpen en alzoo de oor
spronkelijke gelijkheid te herstellen, is de
taak eener broederschap naar het Evangelie,
is het werk van Christelijke liefde, is het
doel van den heiligen krijg ten behoeve
der onderdrukte menschheid,
eene schut in twee deelen verdeeld. In het
tweede gedeelte blijven de vaders van het
jonge paar. Aldus wil nu eenmaal het ge
bruik. Inmiddels wordt het feest hervat.
Men zingt en danst tot den ochtend en eerst
dan gaan de gasten uiteen.
Ondanks de zonderlinge wijze, waarop de
huwelijken tot stand komen, zijn toeh de hu
welijken in Korea over 't algemeen niet on
gelukkig. Naliet einde der wittebroods-wo-
ken houdt echter de vertrouwelijkheid op,
welke gedurende den eersten tijd van hun
huwelijk tusschen taan en vrouw heeft be
staan. De vrouw mag dan alleen spreken met
haar man, als hij haar iets vraagt en dan nog
moet zij hem steeds metHeer, aanspreken.
De man raadpleegt haar nooit over zijne
zaken en ieder gaat zij ns weegs. Alle rech
ten, welke voorheen de vader had jegens
zijne doohter, gaan na het huwelijk over op
deu echtgenoot.
Den dag na het huwelijk vertoont de echt
genoot zich in het publiek in een ander
gewaad, dan hij voorheen droeg. Hij is dan
in het zwart gekleed, ten einde aldus zijne
blijdschap over het huwelijk te toonen. Is
hij van adel, dan begint hij zijn huwelijks
leven met het kwijtschelden van alle straffen,
welke zijn ondèrhoorigen zijn opgelegd. Op
den tweeden dag gaat de man uit met ziju
vrouw. Beiden begeven zich dan naar den
tempel om de Goden te danken voor het
geluk, dat hun te* deel is gevallen.
Op den derden dag gaan heiden eer>1
zoek brengen hij de ouders der vror
is dan het afscheidsbezoek, want
zegt dan haar ouders voor altijd
moet voortaan de ouders van he
als de hare beschouwen. Vooi
dan liet kloosterleven weer. De
den geheelen dag door in haai
mig niemand ontvangen, noch i
zelfs door liet venster op straat
Ik maak geen zwarigheid te verklaren,
dat deze taal de taal van een leugenprofeet
iseene opwekking aan db volken om
de handen te verscheuren, die de Heer
zelf gelegd heefteen prediking van op
stand tegen God, eene bestrijding van het
Evangelie met woorden aan het Evangelie
ontleend.
Waar de zonde woont is het gezag een
zegen. Vrijheid zonder gezag een vloek.
Het gezag is waarborg tegen de vrijheid
der boozen, om al wat hun goeddunkt, te
verrichtenwaarborg ook van de vrijheid
der welgezinden, om te doen wat met recht
en plicht overeenkomt.
Liever honden wij ons aan hetgeen in
art. 36 der Hervormde Geloofsbelijdenis
staat. „Wij gelooven dat onze goede God,
uit oorzake der verdorvenheid des mensche-
lijken geslachts, Koningen, Prinsen en Over
heden verordend heeft, willende dat de
wereld geregeerd worde door wetten en
politie opdat de ongebondenheid der men
schen bedwongen worde, en het alles met
goede ordinantie onder de .mensehen toega."
De goedheid van onzen God is ook in de
instelling der Overheid openbaar. Liever
dan in de verklaring van de rechten van
den mensch zullen wij, als vanj oudsher,
in de tien Geboden het richtsnoer onzer
plichtsbetrachting zoeken; en naar aanlei
ding van hel „Eert uwen vader eu uwe
moeder," aan allen die over ons gesteld zijn
alle eer, liefde en trouwe bewijzen, en ook
met hunne zwakheid en! gebreken geduld
hebben, aangezien het Gode belieft ons door
hunne hand te regeeren. (l)
Waarom wordt men door heillooze ge
schriften zoo dikwerf verleid omdat men
door de Heilige Schrift niet geleid wordt.
Door geen kreet des ongeloofs, door geene
redeneeringen der begeerlijkheid, behoeft
hij zich te laten bedwelmen, die met de
uitspraak der Openharing hekend is. Hij
keere slechts tot de eerste beginselen terug,
die hij in de Goddelijke voorschriften ge
leerd heeft.
Menigeen is er die in den doolhof der po
litieke redeneeringen geen weg kent.
Heidelbergsche Catechismus.
der toestemming van haar man. Sterft de
man, dan blijft de vrouw bij haar schoon
ouders. Laat de man hij zijn overlijden een
zoon na, dan is de vrouw verplicht haar
zoon op dezelfde wijze in alles te gehoor
zamen, als zij haar man deed.
Volgens de Koreesche wet bestaan er ver
schillende redenen, waarom een huwelijk
kan ontbonden worden, d. w. z. alleen voor
den man. De echtgenoot verkrijgt het recht
zijne vrouw uit zijn huis te zetten, indien
zij hem in drie jaren tijds geen kinderen
schenkt of praatziek is èn zich niet wil schik
ken naar zijne bevelen. En bovendien mag
hij haar wegzenden bij echtbreuk, diefstal
of indien zij brutaal is jegens haar schoon
ouders. Al deze gevallen zijn nauwkeurig
hij de wet omschreven.
Men zon licht denken, dat de Koreesche
vrouwen zich zeer ongelukkig moeten ge
voelen in een dergelijk huwelijksleven. En
toch is dit niet het geval, want door de
opvoeding, welke zij van haar prille jeugd
ontvangen, wordt haar de onderdanigheid
in die mate ingeprent, dat de vrouwen het
een plicht achten haar mannen ten stipts*-
te gehoorzamen. Zelfs wordt deze s"-1
zaamheid vaak nog overdreven
zaam zijn de gevallen, dat T'
wen zich het leven bene'
andere man haar op
heeft aangeraakt of
ten zich zelf" J