NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
3aMao Hupsfus.
^clifsfe laacpng.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
189. 1894.
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
I)e Koninginnen in Zeeland,
in.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
toon versierd. Aan
I„Hulde aan onze
de Schoenmate i ij"
•i bewerkte se ildep
szijn aan hets'i'iken-
aan ieder waarvan
ïitoefenen, allen in
r lederen voc:?choot
en laars en oranje-
tionalen band.
oven op den wagen
iet een lederen schild,
eg ter eener zijde het
eel van de gebroeders
i aan HH. MM." Ter
ïlde aan de nagedach-
r. de Rnijter".
ier onze beschrijving
ng van den raad der
Woensdag 22 Aug.
len voorzitter 11 leden
ecretaris. Afwezig met
en Lambrechtsen en
burgemeester.
:ige vergadering door
icretaris gelezen, wor-
edgekeurd.
o. a. mede dat bij de
an het Ravelijn pach-
de herberg W. Kuijs
d P. Schrijver, resp.
dat de lichting der
J gekost heeft, doch
sehrijving f 671 be
tij H. M. de Regentes
eest en dat H. M. bij
erzekerd heeft dat het
nogelijk zal zijn langer
doch hoopte dat te
elegenheid zal komen
it hebbe met Hoogst-
nnis te maken,
men
itaten goedkeuring van
voor den Hoofdelij-
de overschrijving van
oorzien restitutie aan
lacht. Van den heer
rsluijs dankbetuiging
g tot secretaris met de
loor plichtsbetrachting
aardig maken en dat
lë eerste helft der vol-
ïtie treedt.
A. J. Stieger, J.
enburg—Donkerbroek
aanslag in den H. O.,
volgende vergadering
jrden.
en de rekening over
iting van het Gasthuis,
n in handen der finan-
steld, tegelijk met de
rekening met beschei-
lijk Armbestuur,
schutterij over" 1895
Tegen dezelve zijn bij
nissie geene bezwaren
B. en W. voorstellen
e keuren, en de ge-
e stellen op f 518,38V2)
n vorige jaren, dewijl
chutterij kleiner is.
rdt zonder hoofdelijke
rd.
i-ontvanger is ingeko-
inbare posten en re-
n goedgekeurd tot een
i over 1891; f51,02
over '93. Restanten
198,75V2 over '93.
de belasting op de
asten over 1892 f 2 en
er 1893.
de dubbeltallen opge-
g aan het gedeputeerd
eming van twee leden
zetters.
el tal zijn voorgedragen
nondt en G. H. v. d.
ah. W. F. v. Riet Sr. en
bekomt 10 stemmen
eer v. Riet 11 stemmen,
e op het le dubbeltal
ibeltal zijn aanbevolen
Ligny en M. D. Dek-
Dekker Jzn. en J-
J.Zn. Op het 2e dub-
latst P. A. de Ligny me
;o) en A. Dekker Jzt
van beheer der Blauw-
re wijlen den heer 1
ne wordt uit den
ïeer J. J. Ochtman met
op den heer den Boer
loenen uitgebracht.
L de rekening van ont-
over 1893, in ontvangst
uitgaaf f 147619,96%;
It de begrooting over
zegt dat geen verhoo-
zal neodig zijn.
ihandelen zijnde, sluit
rgadering.
o- dat het feest vergald
;val op H. M. fn ga s h p
sontploffing werden J
irvan 7 zwaar, die naar
vervoerd.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
en
Haast, plaatsgebrek, onvoldoende voor
lichting kunnen een verslag wel eens doen
feilenmaar dan is er in een volgend nom-
mer gelegenheid tot redres of tot aan
vulling.
Enkele punten uit het Koninginnefeest
dienen nog in het oog gevat te worden.
De tocht door Walcheren.
Te Brigdamme hield de burgemeester de
heer J. Marinissen de navolgende aanspraak.
„Mevrouw.
Het verheugt ons Uwe Majesteiten te
kunnen begroeten, en bij aankomst op de
eerste plattelandsche gemeente van Walche
ren een hartelijk welkom toe te roepen
een welkom, niet alleen in letteren geschre
ven, doch een welkom voortkomende uit
het hart, en hierbij de verzekering te
kunnen geven, dat de inwoners van St.
Laurens, een liefdevol en toegenegen hart
bezitten voor onze Koninginnen en het
Hnis van Oranje.
Vol hoop en blijde verwachting gaan wij
de toekomst tegen, wetende, dat onze geliefde
koningin wordt geleid en beschermd door
eene liefhebbende koninklijke moeder, wier
hart warm klopt voor het Nederlandsche
volk. Wij danken voor de eer aan deze
gemeente bewezen, en hevelen haar in
Uwer Majesteits bescherming aan, terwijl
we de vrijheid nemen U onzo nederige
hulde aan te bieden."
Bouquetten met opschriften werden na
mens de inwoners aangeboden aan de konin
gin door Willemina Minderhout en aan
de Koningin-regentes door Adriana Louwer-
e, wie door een handdruk van Hii. MM.
voor de hulde dank werd gezegd.
In antwoord op de toespraak van den
'mrgemeester zeide de Koningin „lk dank
rtelijk voor uw woord van welkom
w de fraaie versiering".
«r ging het naar Serooskerke.
de burgemeester, de heer W.
als volgt aan
r HH Majesteiten de Ko-
'ederland welkom te hee-
rke's grondgebied. Als
namens heeren Wet-
den Raad, Secretaris en
ooskerke, bied ik uwe
iedige hulde, met den
dat het onzen God be-
u Dooeluchtig Hnis van
Ora.% .uerland en Nederland met
het Door. ntig Huis van Oranje te be
vestigen, te zegenen en genadig te zijn,
van geslachte tot geslachte ja tot in eeuwig
heid. Ten slotte zij het niet kwaad in de
oogen uwer Majesteiten, dat Serooskerke
uit volle horst aanhetfe Oranje koven
Hoezee."
HH. MM. dankten den burgemeester wel
voor zijne hartelijke woorden en wenschen
en tevens voor de eer hare Majesteiten door
de ingezetenen van Serooskerke bewezen.
Van hier ging het naar Veere.
Men meldt ons nog ter aanvulling van
ons verslag uit deze plaats
Nadat HH. MM. de bouquetten, door
het gemeentebestuur aangeboden, hadden
aangenomen en de beide dames door een
handdruk hadden bedankt, traden twee
uieisjes de leerlingen, E. Pouwer en C.
Geldof, toe om den Vorstinnen het lied, ge
drukt op satijn met gouden letters, te
overhandigen.
Onder het zingen namen vier meisjes, N.
van der Kleijn, S. Roelse, C. Dekker en
Volkers, de groote en fraaie photo-
graphie in lijst op en wendden zich hij het
ringen van het derde versje naar HH.
■HM. heen, die met een gullen lach op het
gelaat, tot elkander zeiden „dat is mooi".
Leze photographie, door de leerlingen der
bijzondere en openbare scholen uit erken
telijkheid en hulde geschonken, stelt „de
groote kerk te Veere" voor, en zal op ver
zoek van HH. MM. worden opgezonden.
Ha bezichtiging van de oudheidskamer,
Waar de beker van Maximiliaan nauw-
f
keurig bekeken werd, en de raadszaal, waai
de Vorstinnen door den heer Melchers
een mooi vuurscherm van glas, waarop
eene Zeeuwsche boerin wordt voorgesteld,
was aangeboden, verlieten HH. MM. na
eerst de hoofden en leerlingen nog haren
dank betuigd te hebben voor het welkomst
lied en het fraaie cadeau, het stadhuis.
Des namiddags werd door de leerlingen
der beide scholen een optocht gehouden
door de gemeente, met begeleiding der
muziek.
Des avond» waren de gelieele kade en som
mige huizen verlicht, welke illuminatie,
terwijl het prachtig en stil weder was,
een heerlijk gezicht opleverde.
Van daar ging het over Gapinge en
Vrouwepolder terug naar de schoone bui
tenplaats Zeeduin (Niet O ver duin, gelijk
abusievelijk door sommige bladen gemeld
was).
Na een kort bezoek aan dit rijk ver
sierde buiten van den heer A. Lantshecr
ging het naar Oostkapellewaar ook
Westhove een beurt kreeg.
Mevrouwde BruijnBoddaart begeleidde
de Vorstinnen bij de bezichtiging der zie
kenzalen.
Dien avond had de Raout plaats in het
Gouvernementshotel.
Omtrent dezen schreef men ons
Do raout was druk bezocht.
Precies 9 uur werd de komst van H.
M. de Koningin Regentes door den Kamer
heer aangekondigd. Even daarna verscheen
H. M. die gedecalleerd was evenals alle
andere daines.
Heeren officieren enz. enz. stonden bij
de verschijning van II. M. links en rechts
geschaard.
H. M. begaf zich gevolgd door hare hof
dames en verdere dignitarissen naar de
zaal waar de dames geschaard waren die
hun verlangen te kennen gegeven hadden
aan H. M. te worden voorgesteld.
De Koningin-Regentes sprak ieder der
dames minzaam aan.
Toen de dames waren voorgesteld, werden
van de aanwezige heeren voorgesteld en
onderhield de Regentes zich met ieder hunner
namelijk met de ieden der burgereerewacht,
al de officieren der dd. schutterij, enkele
officieren van de Land- en Zeemacht en
nog eenige heeren van de overige aanwe
zigen, een Wethouder van Middelburg en
autoriteiten» Te half elf verliet H. M.
de zalen waarna de aanwezigen nog eenige
oogenblikken bleven terwijl er verver-
s'chingen werden aangeboden.
Tevens is gebruik gemaakt van de ge-
legenheil om de schilderij (het geschenk
der burgerij van Middelburg) te bewonde
ren, hetwelk om 8 uur was aangeboden.
De Regentes maakte den Luit. Kol. Com
mandant der dd. Schutterij een complement
over het Muziekkorps en de houding dei-
schutterij die bepaald keurig was, zeide zij
en voor geen Infanterie behoeft onder te
doen.
Aan het diné heden avond HH. MM.
door den raad van Middelburg aangeboden,
zaten met haar aan, behalve de burgemeester,
de wethouders en de heeren leden van den
gemeenteraad, de commissaris der koningin,
en mevrouw de Brauw, mevrouw Schorer
en de leden van gedeputeerde staten onder
meer de hh. Godin de Beaufortjen Fokker,
leden der eerste kamer, Van Aken, luitenant
kolonel, prov. adjudant te Middelburgde
Brauw, Dronkers, voorzitter van den polder
Walcheren-, Van Dnnné, directeur der regis
tratie en domeinen Epkema, luit. kolonel,
militie-commissaris; Evers, ^directeur der
directe belastingen; Van Hooff, hoofdinge
nieur in het 11e district van den wa
terstaat: de Jonge v. Ellemeet, comman
dant der eerewacht; Polman Krnseman,
griffier der staten; Van Lilaar ritmees
ter, commandant van het detachement hu
zarenV. d. Mieden van Opmeer, kanton
rechter; de Vulder v. Noorden, secretaris
van Middelburg mr. F. J. Sprenger en W.
H. de Bruijn van Melis- en Mariekerke,
onder commandanten der eerewachtF. G.
—"Ar. luit.-kol, comm. der dd. schutterij
de Raad, kapit.-kwurtiermeester bij de dd.
schutterij M. Fokker, gemeente-ontvanger;
v. Visvliet, gemeente-archivarisSchuur-
beqne Boeije sub. officier van justitie, en
A. P. Snouck Ilurgronje Tak N. de Stop
pelaar Jhr. Mr. W. II. Snonck Hurgronje
A. van der Swalmevan der Harst JJz.
Gratama en W. Brevet, Leden van den
Gemeenteraad; Sypkens,betaalmeester te Mid
delburg; Tcding van Berkhout, commandant
der 3e mil. afdeeling te Breda v. Reigers
berg Versluijs, president der arr. rechtbank
te Middelburg Middelveld Viersen districts
schoolopziener aldaar Wittert, majoor gar
nizoenscommandant te Middelburgen de
dames on heeren uit het gevolg van HH
MM., te weten: Bentinck, H. M. le stal
meester v. d. Bosch, H. M. kapitein adju
dant du Moneeau, H. M. ordonnans-officier
Van Hardenbroek, II. M. opperkamerheer
mevrouw van Hardenbroek geb. v. Limburg
Stirum, grootmeesteres der Regentes, Huis-
sen van Kattendijke en De Ranitz (particu
lier secr. der Regentes) II. M. kamerheeron
miss Saxton Winter, II. M. gouvernante;
baronesse van Ittersum, le hofdame dei-
Regentes; vrouwe v. d. Poll, 11. M. super
intendents; Vegelin van Claerbergen, „ka
merheer in buitengewonen dienst van Z. M.
den Koning" en referendaris bij het kabinet
der Koningin.
Omtrent het bezoek van HH. MM. aan
de verschillende stichtingen te Middelburg
melden wij het volgende.
Te half 11 bezocht H. M. de Regentes
het gerechtsgebouw. Zij was vergezeld van
hare Hofdame baronnesse van Ittersum
en hare Grootmeesteres mevrouw van Har
denbroek van Bergambacht gehorenv. Lim
burg Stirum en de Kamerheeren baron v.
Hardenbroek, Huijssen van Kattendijke en
v. d. Bosch. Zij was gekleed in zwart
satijn. In de gang prijkte een buste van
H. M. de Koningin.
Zij werd ontvangen door de heeren mrs.
jhr. Reijgersberg Versluijs, president; J.
v. d. Lek de Clercq, Ph. J. Callenfels, S.
Gratama, J. P. F. v. Voorst Vader en J.
Sckuurbeque Boeije, leden der arrondisse
mentsrechtbank, J. F. Sckuurbeque Boeije
substituut officier, jhr. W. H. Snonck Hur
gronje, griffier, E. A. O. de Casemhroot,
substituut griffier aan genoemde rechtbank,
E. Dull, ambtenaar hij het openhaar minis
terie aan 't kantongerecht, en J. Ermerius,
griffier.
In het gebouw werden HH. MM. aan
geboden twee eendere gobelins, een voor
H. M. en een voor H. M. de Koningin,
behangseltapijten, in 1763 geleverd door
Leijniers, fabriquant de tapisserie tres
fine de Bruxelles. Deze hebben gekost f20
per vierkante Brusselsobe elde opper
vlakte van 90°/io el beeft gekost f1912.
Het liuis is gebouwd door den beer J.
A. Ridder vau de Perre.
Van daar ging de tocht naar bet Gast
huis; daar werd H. M. opgewacht door
het bestuur der Godshuizende heeren jhr.
W. H. Snouck. Hurgronje, N. Epkema, dr.
de Man en J. A. Zip, secretaris. Ook daar
waren prachtige bloemen en tapijten.
De beer Snonck Hurgronje sprak onge
veer bet volgende:
„Het bestuur der Godshuizen beet Uwe
Majesteit hartelijk welkom in dit ziekenhuis.
Worden hooge bezoeken in onze gestich
ten als een hooge eer beschouwd, in dubbele
mate is het dit voor dit gesticht, omdat
Uwe Majesteit de eerste is vanhetKoninklijk
Huis die het op zoo betrekkelijk jeugdigen
leeftijd binnentreedt.
Met geen feesttonen kunnen onze kranken
U het Welkom toeroepen maar Uwe Majes
teit gelieve zich overtuigd te houden dat
onze lijders niettemin Uw bezoek ten hoogste
op prijs stellen.
Zij toch zien daarin de -bevestiging hun
ner meening dat Uwe Majesteit een open
hart heeft voor lijdenden. Al moge
uwe Majesteit niet in staat zijn genezing
aan te brengen, de overtuiging dat Uwe
Majesteit deelneemt in hnn toestand, zal
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
hun voorzeker troost aanbrengen.
Moge de bezichtiging van ons kranken-
huis bij U. M. den indruk vestigen dat wij
er naar streven om aan de hand der voort
schrijdende wetenschap onzen zieken al
datgene te verschaffen wat tot hunne her
stelling kan leiden, of, waar de kunst mocht
falen, te doen wat tot leniging hunner
smart kan verstrekken.
Aanvaard, Mevrouw, de verzekering onzer
standvastige gehechtheid aan het Huis van
Oranje en inzonderheid aan H. M. de
Koningin."
De Regentes dankte voor deze woorden
en doorliep hierop de ziekenzalenvroeg
inlichtingen omtrent het oude gebouw en
de schilderijen, welke inlichtingen Haar
verschaft werden. Aan ieder der lijders
of lijderessen werd door Haar Hofdame,
namens Haar een bouquetje aangeboden,
terwijl H.M. zich minzaam met verscheidenen
hunner onderhield.
In zaal 18 werd H.M. een bouquet aan
geboden door de directrice mej. C. li. de
Wilde.
Te kwart voor twaalven werd H. M. de
Koningin afgehaald en betraden de beide
Vorstinnen het kerkgebouw der Nieuwe
Kerk om het praalgraf van Evertsen, enz.
te bezichtigen.
Een groote schare belangstellende ge-
noodigden wachtten daar hare komst af,
daartoe door HH. Kerkvoogden in staat
gesteld.
De president-kerkvoogd de heer M. de
Mol sprak HH. MM. aldus aan
Hoogvereerde Majesteiten!
Ik kwijt mij van de hoogst vereerende
opdracht om Uwe Majesteiten, namens
het hier vertegenwoordigd collegie van
Kerkvoogden en Notabelen eerbiedig te
begroeten en onze nederige hulde te
brengen bij het bezoek van Uwe
Majesteiten aan dit kerkgebouw, ge
wijd door aloude herinneringen van groot
heid, eerst als deel der vermaarde Mid-
delburgsclic Abdij, en in zijn tegenwoordi-
gen toestand als bewaarplaats der stoffelijke
overblijfselen van het bekende Zeeuwsche
heldengeslacht.
Kerkvoogden en Notabelen verklaren er
trotschopte zijn, mede bewaarders te mogen
heeten ook van nog andere herinneringen
aan Neerlands roemrijk verleden.
In dit gedenkwaardig oogenblik zij het
ons vergund getuigenis at te leggen van
onze verknochtheid aan het aderland
en het Huis van Oranje, en onze beste
heil wenschen uit te spreken voor het ge
luk en den voorspoed van Uwe Majes
teit onze geliefde Koningin en Uwe voor
treffelijke Moeder. Wij rekenen, het ons eene
hooge eer Uwe Majesteiten te mogen ont
vangen en ons geleide u aan te bieden".
Na een kort antwoord van H. M. de
Regentes, legde H. M. de Koningin drie
palmtakken met oranjelint verhonden op
hel graf van Evertsen.
Daarna geleidde de heer v. Mol de Vor
stinnen door het gebouw en werden met
belangstelling achtereenvolgens het praal
graf en de gedenksteenen van Flows V en
Willem II bezichtigd.
Daarna namen HH. MM. in twee voor
Haar bestemde met damast bekleede fau
teuils plaats, en plaatsten de heeren predi
kanten der ned. herv. kerk en de leeraar
der Engelsch presbyteriaansche kerk zich
voor haar. Nad'at zij aan HH. MM. waren
voorgesteld, nam de pnesis van den kerke,
raad ds. H. J. L. Poort het woord en sprak
Geëerbiedigde Koninginnen
Het zij mij vergund een kort woord tot
U te richten namens den kerkeraad der
ned. hervormde gemeente, wier kerkgelr
zoozeer wordt geëerd door Uw hoog bezot
op dezen geboortedatum van onzen eers
koning Willem. Met groote yreuc'1 -
blijden wij ons over de eer v
In het bewust""
verplichtinge
vorm^A Tr
te meer op prijs in ons kerkgebouw U
MM. de verzekering te mogen geven van
onze oprechte dankbaarheid en innige ge
hechtheid.
sgAl is de tijd voor ons vaderland gelukkig
kalmer en vreedzamer dan die waarin zij
leefden, wier graf door U werd bezocht,
toch is het geslacht nog niet uitgestorven
dat door het geloof de kracht heeft zoo
noodig goed en bloed op te offeren voor
Oranje en Nederland.
Doch in de blijdschap over Uw bezoek
vergeten wij niet den God en Vader van
onzen Heere Jezus Christus te danken die
deze feestoogenblikken ons schenkt.
Wij danken er God voor, Mevrouw de
Koningin dat Hij ons in Uwe Majesteit
een telg van Oranje heeft gespaard op wie
wij, naast God, onze hope mogen bouwen
voor de toekomst van ons vaderland.
Wij danken er God voor, Mevrouw de
Regentes dat Hij ons in U. M. eene Ko
ningin heeft geschonken die toont de vreeze
Gods het beginsel der wijsheid te achten
ook voor lien die met majesteit zijn bekleed.
Allen in ons vaderland die het bidden
nog niet verleerd hebben, bidden U, Me
vrouwen van ganscher harte hulp en
zegen toe van dien God, die nog gaarne
de laatste bede van den stervenden Vader
des Vaderlands verhoort en zich wil ont
fermen over Uwe Majesteiten en ons volk.
Week aan week stijgen ook in dit
kerkgebouw en van dezen kansel de gebe
den der gemeente op tot den Troon aller
genade voor het heil Uwer Majesteiten.
Daarom wenschen wij ook thans, indien
Uwe Majesteiten het ons toestaat, onze
bede uit te spreken door het zingen va n
Gezang 2241.
Daarna zongen de aanwezigen onder
schoone begeleiding van het orgel de
woorden
U zeeg'ne God I Hij steil' u tot een zegen I
Gezegend zij uw hoofd, uw hart, uw wegen,
Uw aardsch, uw eeuwig lot I
Hare Majesteit de Regentes sprak hierop
ongeveer
Ik dank U, mede namens Hare Majes
teit de Koningin, voor deze woorden. Het
was ons aangenaam ook met U kennis te
maken."
Vervolgens werd een bezoek gebracht aan
het Burgerweesbuis.
Ook daar werden HH. MM. verwel
komd, met een pracht van groen en
bloemen. Door den heer Snouck Hurgronje
in de meisjes-zitkamer, voor dien dag de
ontvangkamer, geleid stonden de uitgezocht-
ste sierplanten, en waren 2 stoelen in renais
sance stijl voor de ontvangst.van HH. MM.
en 9 stoelen voor Haar gevolg neergezet.
Door 11 jongens en 9 meisjes werd HH. MM.
het navolgende Welkomstlied toezongen.
U Koninginnen klinkt ons lied
Ons welkom, onze beê!
Waar ied're Zeeuw U hulde biedt,
Juicht ook het Weeskind mee.
Oranje siert niet slechts ons kleed,
't Staat in ons hart geplant,
Naar de oude Zeeuwsche leus en eed
Oranje en Nederland!
Der Weezen Vader roepen we aan,
Dat Hij U steun verleen'.
Licht voor Uw voet op levens pagn
En kracht in tegen1-
Tot Hem stijge 0'
Aan Neêrlandf
Wij blijven trc
Oranje e i v
Bij 't bi'-
Ton <ro'
