X
A
V. 1
werd
Berichten.
;nu
pijpon
Het
MM., te weten: Bentinck, H. M. Ie stal
meester v. d. Bosch, H. M. kapitein adju
dant dn Monceau, H. M. ordonnans-officier
Van Hardenbroek, H. M. opperkamerheer
mevrouw van Hardenbroek geb. v. Limburg
Stirum, grootmeesteres der Regentes, Huis-
sen van Kattendijke en De Ranitz (particu
lier secr. der Begentes) H. M. kamerheeren
miss Saxton Winter, H. M. gouvernante
baronesse van Ittersum, le hofdame der
Regentesvrouwe v. d. Poll, H. M. super-
intendanteVegelin van Claerbergen, „ka
merheer in buitengewonen dienst van Z. M,
den Koning" en referendaris bij het kabinet
der Koningin.
De commissaris der Koningin nam aan
het dessert het eerst het woord om der
Koninginnen een heildronk te wijden.
„Gebruik makende van het verlof, door
H. M. de Koningin-Regentes verleend aan
mij als voorzitter der Provinciale Staten
van Zeeland om aan dezen maaltijd een
oogenblik het woord te voeren, zij het mij
allereerst vergund Uwen Majesteiten onzen
innigen dank te brengen voor het groote
voorrecht hetwelk dit gewest te beurt
valt door het hooggewaardeerd bezoek van
Uwe Majesteiten. Hoogstdezelve kunnen
zich er van overtuigd honden, dat de ge-
heele provincie met het bezoek Uwer
Majesteiten zeer is ingenomen en de ge-
hcele Zeenwsche bevolking deze heugelijke
gebeurtenis ten eeuwigen dage in dank
bare herinnering zal houden. Uwe Maje
steiten zullen niet vele uren in dit gewest
kunnen vertoeven zonder de diepe waar
heid te erkennen van het vorstelij k getui
genis, door wijlen Z. M. den Koning bij zijn
intocht te Middelburg op 21 Mei 1862 uit
gesproken „De bevolking der Zeeuwen
heeft van oudsher onder al het lief en leed
des vaderlands steeds getoond trouwe aan
hangers van het Huis van Oranjo te zijn".
Die trouw en gehechtheid zijn in het hart
der Zeeuwen geplant door de geschiedenis
van eeuwen. Trouwens geheel Nederland
gevoelt, dat ons Koninklijk Huis nog iets
meer is dan de uitdrukking van het mo
narchaal beginsel hier te lande. Ieder ge
voelt dat het Huis van Oranje steeds is
geweest het symbool van Nederlands onaf
hankelijkheid en de waarborg der volks
vrijheid. Mevrouw de Koningin-Regentes
het is ons bekend, dat het Uwer Maje-
steits hoogste doel is om aan uwe Konink
lijke dochter de regeering over te dragen
over een voorspoedig en gelukkig volk. We
weten dat uwe voornaamste zorg is, onze
Koningin op te leiden voor de zware taak,
die Hoogstderzelve later zal worden opge
legd. Wij wenschen U. M. daarvoor dank
te brengen en de verzekering te geven, dat
U. M. de liefde der Zeeuwen heeft ver
overd en steeds bij hen hooge waardeering
zal vinden. Aan Uwe Majesteit de Konin
gin zij het mij veroorloofd, de toezegging
te geven, dat de moeilijke taak, die Hoogst
derzelve wacht, door de liefde van haar
volk zal worden verlicht, en dat H. M.,
waar zij hulp en steun mocht behoeven
bij de Zeeuwen van eiken rang en stand
de getrouwste lijfwacht zal vinden, die
ergens ter wereld te vinden is. In het be
zoek, door U. M. ons gebracht, vinden wij
eene schaduwzijde, dit mag ik voor U. M.
niet verbergen. Geen stad, geen dorp of
gehucht zou U. M. niet gaarne in zijn mid
den hebben gezien. De bevolking buiten
Walcheren troost zich echter met het besef,
dat van U. M. niet het onmogelijke mag
wo rden gevergd en met de hoop dat een
later bezoek haar in staat stellen zal, ook
van hare genegenheid te doen blijken.
Echter heeft het U. M. reeds behaagd in
deze oude zaal vol historische herinneringen
aan de vertegenwoordigers van alle Zeeuw-
sche streken de gelegenheid te geven, U.
M. te aanschouwen en te leeren kennen,
wij betuigen IT. M. voor dit hooge voor
recht onzen hartelijken dank, en verzoeken
van deze gelegenheid te mogen gebruik
maken om een dronk te wijden aan het
welzijn van onze hooge gasten. Lange leve
onze Koningin Wilhelmina, lang leve Hare
Koninklij ke moeder, onze Koningi n-Regentes".
De Koningin-Regentes beantwoordde deze
toost volgender wijze „De woorden der
Koningin en mij in uw naam toegesproken
door het hoofd dezer provincie, wensch
ik dadelijk te beantwoorden en u allen in
de eerste plaats oprecht dank te zeggen
voor uwe hartelijke ontvangst bij het bin
nentreden in Zeeland en voor het feestmaal
te onzer eere aangericht in deze historische
zaal. Tc midden van u, mijne heeren, ver
tegenwoordigers der provincie, welke ons
op zoo ondubbelzinnige en schitterende wijze
hot welkom toeriept-, gevoel ik behoefte te
verzekeren, dat het mij innig leed doet,
het bezoek aan Zeeland niet tot buiten
dit eiland te kunnen uitstrekken. Ik weet
hoezeer de gevoelens van trouw en gehecht
heid der Zeeuwen aan het huis van Oranje,
gevoelens welke ook de overleden koning
zoo hoog waardeerde, in geheel Zeeland
_,,ry) oudsher bestaan en indien de ontvangst,
t
ter-I
er
;>x T
1,0,e ,,wrer'&
'er 2-?™*
-die t
O va'Wede
jy. ten deel gevallen, mij met groote
vervult, dan is het vooral
"rV r.v een bewijs is dat
,,'K
m e
O agidfeystël/.
trein 1,-ij ij ke taak die haar
tie wg, op de trouw,
Ze»'18 eu>en us dezer schoone
ele. •>p" onbei*.,
wo'u
4*-1» ,'dcn- SP'
i -
i-ydt
fèOo.
:Ü0,
>1
St.
mi:t
zijnen.
zcé
\_1
tt ZOj 9^15
ee~y 10 Ji 0,—
e l au een
r 3.1 jjVe'
r .i eii U v gegrep
6 >p z1'-
O'
ach*
.,-uags^
Dl2m ulh,lorden, mij
,i boat' VL
yv? groote
r de com-
nij mocir yvoort te
het vertrouwen
van het Nederlandsche volk aangewezen,
en geeft mij de zekerheid dat ook het
Zeeuwsche volk van geheeler harte zal bij
dragen om de zware taak, die mijne dochter
wacht door liefde en steun te verlichten,
dat het de oude trouw aan Oranje nooit
zal verloochenen.
Ik hoop van harte dat het deze provincie
moge welgaan en ik verzoek u allen te
gelooven, dut de gevoelens van erkentelijk
heid, door de ontvangst in uw midden bij
ons opgewekt, niet alleen gelden de be
woners van dit eiland, maar die van geheel
Zeeland.
God zegene nwe provincie en de Zeeuwen
in ruime mate.
Ik stel u voor met mij een dronk te
wijden aan den bloei en fien voorspoed van
Zeelandenaan het welzijn van alle Zeeuwen."
Het spreekt van zelve dat dit Koninklijk
woord door daverend aplaus werd begroet.
Inmiddels had de groote verlichting der
stad een aanvang genomen.
Waar zouden wij beginnen en waar
eindigen om die naar eisch te beschrijven?
Genoeg zij het te melden dat de illumi
natie uitstekend slaagdedat de Middelbur
gers aan HH. MM. eene schitterende ont
vangst bereid hebben dat vele particulie
ren en winkeliers gewedijverd hebben in
het smaakvol, rijk en prachtig etaleeren
van hunne ingenomenheid met de komst
der Koninginnen.
Ook de versieringen maakten een uit-
nemenden indruk.
Aan den ingang van den Stationsweg was
een eerepoort opgericht, waarvan het hou
ten geraamte overtrokken met zwart fluweel,
bezaaid met gouden en zilveren sterren,
en ter weerszijden een kolossale mand met
levende bloemen. Verder langs deze straat
rood-, wit- of blauw geverfde vlaggemasten
onderling verbonden door guirlandes van
dennengroen.
Op de Koningsbrug prijkten .twee gasor-
namenten, met de opschriften „Welkom
te Middelburg", en „De Zeeuwen aan
Oranje".
In de Lange Delft hooge, witte, met
groen omwonden masten en lagere oranje
palen dragende manden vol levende bloemen.
Voor de Korenbeurs op den Dam prijkte
een groot gasornament, inet het opschrift
„Aan de Koninginnen". De brug, die
Dwarskaai en Rotterdamsche kade verbindt,
was herschapen in een prachtige eerepoort
in den vorm van een schip, model 16e
eeuw, waarvan dc steven op de Dwarskaai
rust.
Op de Balans maakte de groote vijver
met fontein een prachtig effectevenals de
versiering van het Molenwater met zijn 60
palen, dragende ieder 5 gasballons. In het
midden een liehtpiramide van drie kringen
ballons, om sommige parken een hekwerk
van gaslicht en 13 gasornamenten met de
opschriften Willem de Zwijger, Vader des
Vaderlands Prins Maurits Frederik
Hendrik Willem II Willem III
Johan Willem Friso Willem IV
Willem V Koning Willem I Kon.
Willem IIKon. Willem III Regentes
Fmina Koningin Wilhelmina.
Aan het verslag van een toeschouwer,
hetwelk wij echter te laat ontvingen om
het in zijn geheel op te nemen, ontleenen
wij het volgende:
„Jammer echter dat het aansteken van de
verlichting in de Abdij naar men zegt
door het breken van de ladder - aan een
oppassend huisvader van een talrijk gezin,
die reeds vijftien jaar dienst deed als
deurwachter in de Geref. kerk A, het leven
kostte. Een diepen indruk bracht dit
treurig ongeval bij velen teweeg. H.H.
MM. die om 8.30 zouden uitrijden ter be
zichtiging van de illuminatie, vertrokken
eerst uit het gouvermements-hotel om half
10. Door een ander ongeval kon de route,
die aangegeven was, niet gevolgd worden.
Gevolg was dat een onafzienbare menigte
op het Molenwater, dat in een zee van
licht baadde, tevergeefs de komst der ko
ninklijke stoet afwachtte. Het ongeval had
nog wel plaats met het prachtige, door
vier paarden getrokken rijtuig, waarin de
beide Vorstinnen zaten. Een der paarden
van dit vierspan geraakte met een der
achterpooten zoo tnsschen den wagenbeklemd,
dat het op drie pooten hing. De consternatie
was groot, alles stond stil. HH. MM. riepen
om hulp, doch waren weldra nit het kon.
rijtuig en namen ongedeerd en heel kloek
moedig in dat der hofdames plaats. Daarop
bleef het Koninklijke rijtuig met het han
gende paard geruimen tijd in de Lange
Giststraat vlak voor de woning van Ds.
Littooij waar het ongeval plaats had
terwijl de stoet in plaats van de voorge
schreven route verder te vervolgen onmid
dellijk naar het Gouvernements-hotel terug
keerde. Eerst toen een lamp gevraagd en
gebracht was, kon men goed zien hoe het
paard vast zat en losgemaakt moest worden.
Nadat men hiermede eenigen tijd bezig ge
weest was, raakte het paard nit zijne be
klemming los en werd de Koninklijke wagen
door tal van manschappen voortgetrokken.
Hedenmorgen vertrokken HH. MM. onder
uitgeleide van eene talrijke menigte naar
Veere en hopen, na Domburg bezocht te
hebben, van avond weer in Middelburg
te arriveeren.
EEN TOESCHOUWER".
Heden Woensdag ving de tocht naar
Veere aan, te ruim half 10. De koninginnen
getooid met de gouden gesp en de broche
Haar gisteren geschonken.
Te Brigdamme, gemeente St. Laurens, we»,
den dc Koninginnen toegesproken door den
burgemeester, den heer J. Marinissen. Hij
werd door H. M. de Regentes beantwoord.
Ook ts Serooskerke werden zij ontvangen
door den burgemeester den heer W. Maas
met een toespraak die zij eveneens be
antwoordde. Het dochtertje van ds. Wes
terbeek v. Eerten bestrooide de Koninginnen
met bloemen.
Te Veere werden H.H.M.M. ingehaald
door den burgemeester jhr. v. Doorn en een
eerewacht onder commando van den heer
M. Adainse. De stoet ging door de hoofd
poort naar het oude arsenaal, de (kerk, de
Oudheidskamer die bezichtigd werden.
Op de Markt werden HH.MM. door
het muziekgezelschap nit Cortgene verwel
komd.
De jonge dames v. Beveren en de Buck,
boden haar bouqoetten aan. De leerlingen
der beide scholen zongen HH. MM. het
onderstaande lied toe.
U groeten wij, U groeten wij
U, Neêrlands Koninginnen
Weest welkom beiden 't allermeest,
Wij zijn verheugd en blij van geest,
Gij maakt deez' dag ons tot een feest,
Door d' eer van Uw bezoek, (bis)
Dat lang de Koninginne leev'
Voor 't dierbaar Vaderland.
Dat God haar Zijnen zegen geev'
Geluk en voorspoed Haar omzweev'.
Ja, leef zoo Koninginne, leef
Tot heit van 't Vaderland, (bis.)
En bij al de vreugd, die uw komst ons hier
(schenkt,
Wil ons met een gunst nog verblijden,
Aanvaard als bewijs onzer hulde en trouw,
Dit geschenk dat de jengd U bereidde.
Neem 't aan, neem 't aan.
Neem 't aan van ons te zaam.
Al is 't geen groote schat, (bis)
't Moog U herinneren aan onze stad. (bis)
En, nu, geluk, het ga U wel,
Is onze beê en wensch.
Regeer met lust, met wys beleid.
God zeeg'ne U te allen tijd,
Hij spare Uwe Majesteit.
Is onze. hartewensch. (bis)
Op den terugtocht door Gapinge, Vrou
wepolder en Oostkapelle, allen fraai ver
sierd, werd hij de laatste gemeente een
bezoek aan 1Vesthove gebracht.
Aldaar werden HH. MM. ingehaald door
een eerewacht uit Domburg, waar zes
fraaie eerepoorten waren opgericht. De
burgemeester richtte een welkomstwoord
tot Haar en overhandigde Haar als souvenir
de „geschiedenis van Domburg" door H.
M. Kesteloo.
In het badhotel werd Haar een bouquet
aangeboden door het dochtertje van den
heer Vreeburg. Daar werd eene lunch ge
bruikt. Aan de grens van Domburg werden
H.H.M.M. opgewacht door een eerewacht
nit Westkapelle. Daar aangekomen werden
zij begroet door het bestuur van den polder
Walcheren.
De kinderen der openb. school zongen
het Wilhelmus en mej. Overduin bood een
ruiker aan.
Te Zoutelande prijkten drie eerebogen
met opschriften: Welkom te Zoutelande.
Hulde aan de Koninginnen. God zij met u.
^De burgemeester reed gevolgd door eene
eerewacht van 24 ruiters H. H. M. M. tot
aan de grens tegemoet.
De schoolkinderen zongen Haar een
lied toe.
Het weder blijft prachtig.
22 Augustus.
De commissaris der koningin in Zeelard
maakt bekend dat de opening der jacht op
klein wild, met uitzondering van die op
fazanten, in Zeeuwsch-Vlaanderen is bepaald
op Zaterdag 1 September 1894, en in de
overige deelen der provincie op Zaterdag
8 September 1894en dat de jacht op
fezanten zal worden geopend op Maandag
1 October 1894, terwijl de korte jacht zal
geoorloofd zijn dagelijks en de lange jacht
op Maandag, Woensdag en Zaterdag van
iedere week, alsmede op de vier dagen,
voorafgaande aan de sluiting der jacht, alles
met uitzondering van de Zondagen.
De burgemeester van Middelburg maakt
bekend
1 o. dat op Donderdag 23 Augustus e. k.
de richting, welke Hare Majesteiten zullen
nemen ter gelegenheid van HH. derzelver
bezoek aan Vlissingen, zal zijn als volgt:
Abdij, Balans, Lange en Korte Sint Pieter
straat, Kortedelft, Nienwst.raat, Londensche
en Houtkaaien, Koningsbrng, Stationstraat,
Station
en temg van Vlissingen over den Kou-
dekerkschen weg, Langeviele-, Seissingel,
Noordpoort, Noordpoortstraat, Korte Noord
straat, Hofplein, Wagenaarstraat, Balans,
Abdij
2o. dat voor den uitrit wordt bepaald,
dat van af tien uur des voormiddags
en voor den tehnisrit van af half vijf
uur des namiddags, totdat de stoet
zal zijn voorbijgetrokken, zich geene rij-
of voertuigen op de gezegde wegen mogen
bevinden.
Bedrijfsbelasting.
Er komen, schrijft een Haagsch corres
pondent, reeds nu, tal van tegenstrijdighe
den en onbillijkheden in dc Bcdrijlsbelaa-
ting aan 't licht. Urn een paar voorbeel
den te noemen. De houder van een café
met muziek, die tot hiertoe in het patent
f 1.50 per avond betaalde, dat is circa
f 750 per jaar, zal misschien in de bedrijfs
belasting voor f 60 a f 80 worden aange
slagen. Bordeelen en dergelijke inrichtin
gen zullen enorm bij de nieuwe regeling
profiteeren, terwijl reizigers en boekhouders,
kleine winkeliers en dergelijken bijnazon
der uitzondering meer zullen betalen dan
vroeger in het patent. Daarbij komt, dat
de aanslagen der verschillende commissiën
uit de colleges van zetters op verre na
niet gelijk zijn en 't geval is mij reeds
ter oore gekomen, dat twee compagnons,
die uit dezelfde zaak, ieder voor de helft,
dezelfde inkomsten genieten, doch die in
verschillende afdeelingen der stad wonen,
voor vrij niteenloopende bedragen zijn
aangeslagen. De practijk zal dan ook spoe
dig doen zien, dat de wet op menig punt
wijziging of een andere, meer gelijkmatige
toepassing vordert.
Bij kon. besluit is J. K. Swaters te
Alkmaar benoemd tot leeraar aan de rijks
hoogere burgerschool te Bergen op Zoom.
Schoolhoofden voor de klasse.
„Een onderwijzer, die geen partij is", heeft
in Het Vaderland de vraag besproken, of
het mogelijk en wenschelijk is, dat ook het
hoofd der school een klasse voor zijn reke
ning heeft.
De schrijver brengt in herinnering, dat
de inspecteur van het lager onderwijs in de
tweede inspectie, de heer Fabius, op een
desbetreffende vraag van B. en W. van Mid
delburg heeft geantwoord, „dat het onder
wijs zoo geregeld kan worden dat ook het
schoolhoofd een klasse moet hebben" het
was hem gebleken zoo voegde genoemde
inspecteur er hij dat vele hoofden hun
tijd van 9—12 en 24 met alles en allerlei
doorbrachten, wat óf door ieder onderwijzer
voor zijn klasse kon geschieden, óf zonder
schade voor het onderwijs ongedaan kon
blij ven.
Tegen dit advies is door vele school-h oof-
d e n in groote gemeenten die de autoriteit
van den heer Fabius in schoolzaken betwist
ten met verontwaardiging geprotesteerd
daarentegen is door onder wij zers-bonden
en vereenigingen te Amsterdam, Rotterdam
en elders beweerd, dat de inspecteur gelijk
en de hoofden het mis hebben, en dat het
tijd wordt aan alle wettige onderwijskrachten
in de school een eigen klasse te geven ter
bevordering van de zelfstandigheid der onder
wijzers. „Zooveel blij kt nit het een en ander
dat er iets niet in orde is in de verhouding
tusschen vele schoolhoofden en hun hulp-
persooneel en dat het schooltoezicht de zaak
niet uit het oog moet verliezen, maar op
verbetering bedacht behoort te zijn."
Al betoogen velen met kracht en volhar
ding, dat het verderfelijk zon zijn voor 't
onderwijs, indien ook schoolhoofden een
klasse hadden, toch zegt de schr. in het
Vad. te twijfelen, ten eerste omdat in een
zeer groot aantal openbare stadsscholen en
bijna overal ten plattelande het hoofd der
school wel degelijk gedurende iedere les een
klasse voor zijn rekening heeft, maar 2° omdat
ook op vele bijzondere scholen, ook in groote
gemeenten, de hoofdonderwijzers we) degelijk
gedurende den geheelen schooltijd klassikaal
onderwijs geven. Kan dit op het platteland,
zoo vraagt de schr., in tal van kleinere stads
gemeenten en in de bijzondere scholen van
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag enz.,
waarom zou het dan onmogelijk wezen in
de inrichtingen van openhaar onderwijs
Het argument, dat de heer Fabius heeft
gebezigd dat vele schoolhoofden geduren
de den schooltijd met andere dingen bezig
zijn dan die het eigenlijke onderwijs aan
de ter school gekomen kinderen betreffen,
had niet behooren te worden gebezigd,
meent de schr. Het eenige argument, dat
hij had behooren te gibruiken, is:
„Het onderwijs moet zoo ingericht zijn,
dat ook het hoofd gedurende den schooltijd
ieder uur een klasse heeft. Alle bezigheden,
buiten het eigenlij ke onderwijs om, moeten
door ieder onderwijzer voor zijn eigen klasse
geschieden, of het schoolhoofd moet voor,
na en tusschen de schooltijden in, deze be-
bezigheden verrichten. Dit alles kan ge
schieden, en de gemeente heeft het recht
van het hoofd der school te verlangen dat
hij zich, bijv. tnsschen de morgen- en mid
dagschooltijden in, telkens een uur beschik
baar boude voor besprekingen met ouders,
en zulke soort diensten".
Wel wordt beweerd, dat het hoofd geen
klasse kan hebben omdat hij gedurende de
lesuren toezicht moet houden op allerlei
zaken, die het onderwijs waarde geven,
in het goede spoor honden en zijn gebre
ken wegnemen, maar dit is slechts „klank"
voor ieder hoofd is in elke goed geregelde
school ruimschoots vrije tijd om allerlei
te kunnen doen waarbij zijn tegenwoor
digheid wordt vereischt.
Als bv. zijn klasse gymnastiek heeft, of
teekenonderwijs, geeft hij die klasse over
aan den met dit vak belasten onderwijzer
en gaat dan zelf de andere klassen na.
De macht en het gezag van het school
hoofd over zijn personeel lijdt door het zelf
hebben van een klasie niet. Het luilruch-
tig geroep om zelfstandigheid van jonge
lieden wier socialisme allereerst naar anar
chie in de school schijnt te stnren, dient
met kracht gedempt; doch er moet ook ge
protesteerd tegen de oppermacht van het
schoolhoofd. Werkelijke grieven van onder
wijzers moeten tegemoet gekomen.
Als eens op het hoofd der school kon
gerekend worden in het klassenstelsel, en
het daardoor vrij komend tracteinent van
éèn onderwijzer besteed werd om dat van
anderen te verhoogen, zou een verbetering
kunnen zijn.
Kerknieuws.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Ondelande ds. J. H. Schreu
der te Bleiswijk; te Driehuizen „n
Zitid-Schermer ds. G. J. ten Brnmineler
Andriesse te Zuidzande.
Bedankt voor Serooskerke (S.) door dhr
G. Vellenga, cand. te Utrecht.
C°es. Zondag 2 Sept. a. s. hoopt ds.
W. A. v. Griethuijsen afscheid te nemen
van zijne gemeente.
S c ii o o I n i e ii w s.
Vlissingen. De heer L.J. den Har
tog alhier is benoemd tot onderwijzer tP
Shedrecht.' J 6
~De Ueeren F- p- Visser te Zierikzee en
C. I immerman te 'sGravenhage staan no
1 op voordrachten voor leeraar aan de
hoogere burgerschool te Schiedam, resp
voor leeraar in de franschc taal, tevens
aan het gymnasiumeu voor leeraar in
de Engelsche taal.
Men schrijft ons uit Sluis
Het zal den 26 van deze maar
honderd jaar geleden zijn, dat Sluis, r.
eene belegering van ruim vier weken, doe
de Fransehen werd ingenomen. 1
Groen van Prinsterer zegt hiervan in zijr
Handboek der geschiedenis van het Vader
land, dat Sluis heldhaftig werd verdedigd
door den generaal Van der Duin en den
kapitein der artillerie del Campo genaamd
Camp, met eene bezetting van 1938 man, en
dat de Fransehen 8000 man verloren. Hij
schrijft voorts, dat de gebouwen grootendeels
verwoest waren en dat door kwaadaardige
ziekten slechts 957 man in staat waren dienst
te doen of het geweer te dragen. Bij de
overgave sprak dan ook een officier tot den
generaal Moreau „Gij denkt eene vesting
in te nemen en het is een puinhoop, een
garnizoen te overwinnen en het is een
hospitaal."
Tijdens dit beleg werden uit de vesting
geworpen 10800 kogels van 6 tot 24
1200 hommen en 820 verschillende grana
ten en in de vesting geworpen 6000 zware
kogels, 3000 bommen en 2050 granaten. Na
dat de vesting was overgegeven, bleek het
dat de stad zoo goed als plat geschoten
was, getuige menige straat nog ten huidi-
gen dage, waarin zoo vele gebouwen zijn
blijven ontbreken.
Eindelijk zijn bij het beleg in de ves
ting 15 personen gesneuveld en 32 gewond
geworden.
Kloetinge. Dhr. Hanedoes van Alm-
kerk is benoemd tot gemeente-geneesheer
te Maasbommel.
Krabbendijke. Door de antirevolu
tionaire kiesvereeniging alhier is totcandi-
daat gesteld voor een gemeenteraadslid op
3 Sept. a. s. dhr. P. C. van Nienwenhuijze
landbouwer alhier. Ook van liberale zijde
wordt deze candidaat dringend aanbevolen
- Gebrek aan geneeskundige hnlp
Verschillende gemeenten op Znid-Beve-
land hebben groot ongerief door het gemis
van een dokter. Sommige worden nooit
met een geneesheer verrijktanderen
moeten zich behelpen met een dokter nit
eene naburige gemeente weer andereheb
ben zich met twee of drie vereenigd om
voor gezamenlijke rekening een dokter te
benoemen. Ook zijn er, die wel zich de
weelde van een arts aan te stellen, kannen
veroorloven, doch die telkens van genees
heer verwisselen, en soms niet dan na
herhaalde oproepingen in de lange vacatures
kunnen voorzien.
Dat onze jonge artsen zeer weinig
genegen zijn daarheen te komen en er te
blijven, heeft een algemeene en bijzondere
oorzaak.
De algemeene oorzaak is, dat de meesten
zich liever in de steden dan op het platte
land vestigen. Maar onder de bijzondere
oorzaken mag wel, behalve de malaise, die
zich ook bij de invordering der veeltijds
te hooge doktersrekeningen doet gelden,
onder meer het feit genoemd worden, dat
de hoinoeopathie op Zuid-Beveland zoozeer
veld wint.
Vele particulieren hebben zich een ho-
moeopathische huis-apotheek aangeschaft en
behelpen zich daarmede uitstekend. Zij
zagen het ongemak in van het gemis van
een geneesheer, of beklaagden de boogt
rekeningen dezer heeren, of ook, zij onder
vonden zulke goede resultaten van de n°'
moeopatische geneeswijze, dat zij och ,n
het gebrek aan een dokter tamelijk
gaan schikken.
In een der beste gemeenten, Kloetinge.
heeft de dokter eervol ontslag aangevraagd
dewijl bijna ieder huisgezin zich daar®e
een eigen apotheek behelpt en den dokter
slechts inroept, als er gevaar bij uitstel is-
De gemeente Wemeldinge, eeneder gro°
ste gemeenten, moet om dezelfde reden
herhaaldelijk van dokter verwisselen, en
is ook thans weder sinds lang zonder dok
Een abnormale toestand, zoo men wil. dof
waartegen onze jonge artsen veel i°u e
vermogen, wanneer zij niet znlke onv®t
standig hooge rekeningen schreven en
door de bevolking dwongen zichzelf
helpen.
Op de zon vertoonen zich de laatste
dagen een tweetal zéér groote vlekken.
Niet slechts in deze dagen, jnatf'
ganschen zomer reeds lijkt ons de heele i
slechts één groote vlek te zijn 1
11.