NIEÜWSBLAD
VOOR ZEELAND.
lo. m. mi
miiEmm
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
elde.
Stad Zierikzee
eeland.
«»p „Schelde"
st Midd -Vliss.
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Gemengde Berichten.
^oaÉttfag 2 Hupstus.
Hcfifsfc laacpng.
OTDIENST.
elegen plaatsen.
ug.
msche tijd).
Van Rotterdam:
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag 15 2.—
Donderdag 16 11.—
OTDIENST
ELB.-ROTTERDAM.
msche tijd.)
1
2
3
4
5
6
7
3.—
11—
11—
11,—
2.30
1.30
1.30
8 11—
9 10.30
10 2.—
11 12—
12 2.30
13 12—
14 12—
Van
iddolbnrg.
voorm.
8.45
9.—
8.45
8.45
9.
8.45
9—
9.-
8.45
8.45
8.45
8.45
9.-
8.45
9.45
Van
Rotterdaui,
voorm.
9.45
9.45
9.45
9.45
9.45
9.45
9.45
9.45
9.45
9.45
9.45
9.45
9.45
9.45
9.45
OTDIENST
urg en Zierikzee.
kzee Spoorweg Goes,
stus.
Van Zierikzee
'smorg. 'smid.
Woen. 1 7.50 4—
Dond- 2 6.30 3.30
Vrijd. 3
Zater. 4
Zond. 5
Maan. 6
Dins. 7
Woen. 8
Dond. 9
Vrijd.lO
Zater. 11
Zond. 12
Maan.13
Dins. 14
Woenl5
Dond.16
Vrijd.17
7.50
7.50
6,
7.50
7.50
7.50
6.30
7.50
7.50
6.—
7.50
7.50
7.50
6.30
7.—
4.—
4.—
6.—
4.—
4.—
4.—
4.—
4.—
4.—
6—
4.—
4.—
4.—
4.—
4.—
g-
Van Rotterdam
Donderdag
Vrijdag
Maandag
Dinsdag
Donderdag
Vrijdag
Maandag
Dinsdag
Donderdag 16
2
3
6
7
9
10
13
14
11.—
1.—
11.30
12.30
11.—
1.30
11.—
11.30
11.—
rek ongeveer
Voorm. *5,20, *6.35
11,—. Namid. 12,
6,-, 6,45, 8,—
bormiddag 5,05, 7,10,
Namid. 12,05,1,40,
7,05, 8,05.
J20, en 6,35, uit Mid-
pkdagen.
5DIENST
[HE VEER—GOES.
Indering van Dinsdag.
[Vertrek Veer 's morg.
's avonds 5,uur.
s morg. 8,21, 's namid.
's avonds 6,30. D®s
's morg. 9,'s aT-
Blot Ostende), 's nam.
|0 van het Veerver-
door naar den trein,
rekt.
1,45, nm. 3,25 6.2q
2,15, 3,55 6.50
:e vm. 8,40.
9,10.
Dinsdag
en
Vrijdag.
klO 11,45 3,25 6,20
7,30 12,05 3,45 6,40
7,40 10,10 1,50 4,50
B,10,30 2,10 5.1Q
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers 0,025.
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 centiedere regel
meer 10 cent.
Agent vcor dit blad te Vllssin-
gen is de heer STEPH. VADER,
Clacisstraat bij wien voortaan
ook Advertentiën kunnen bezorgd
worden.
Op het oogenblik als dit nummer in
haDden onzer lezers komt, viert onze
beminde Koningin Weduwe Regentes
onze geliefde Koningin Emma haar
36sten geboortedag.
Spare de Heere Haar nog een reeks
van jaren 1
Krone Hij Haar met wijsheid om
hare Dochter, onze lieve Koningin Wil-
helmina op to voeden in Zijne vreeze;
om Neerlands jeugdige Koninginne voor
te bereiden tot de groote taak die haar
wacht; om de overleveringen van het eens
zoo godvruchtige Oranje-Huis in het
Paleis der Vorstinne te bewaren, welke
moge Hij het geven 1 ons eenmaal
regeeren zal!
Leve de Koningin
Leve de Regentes
Vrienden van het christelijk
onderyyijs I
Wilt gij deze week uw gift voor de
chr. school in uwe plaats gereed leggen
en met blijmoedigheid geven als zij gevraagd
wordt
Voor sommigen toch blijkt deze herinne
ring nog noodig.
Er zijn er die meenen dat wij door de
rijks-subsidie er nu zoodanig bovenop zijn,
dat wij de Unie-collecte missen kunnen.
En toch is niets minder waar dan dat.
De chr. schoolbesturen moeten dank
zij de rijks bijdrage nu wat minder tobben
om rond te komen dan anders. Doch tobben
blijft het voor velen.
Daarbij komt dat, met het oog op de
verdienste van den onderwijzer en het
recht der kinderen op een goed schoollo
kaal, vele anderen de rijks-bijdrage beste
den aan verbetering der schoollokalen en
van de positie der gewaardeerde onder
wijzers.
Trouwens de concurrentie dreef velen
reeds om de salarissen te verhoogen.
Er blijft dus nog veel noodig. Geeft dan,
geeft, naar gij missen kunt, geeft met een
biddend en dankend hart voor de School
met den Bijbel.
Mogen wij u eenige cijfers laten zien
om het bovenstaande te bewijzen?
Op 1 Januari 1894 bedroeg het getal
scholen met den Bijbel in ons Vaderland
558 met 91 duizend 690 leerlingen.
Rekent men nu, dat elk kind, door elkan
der gerekend, f20 kost, wat zeker eer te
laag dan te hoog is becijferd, dan kos
ten onze Scholen met den Bijbel jaar
lijks f 1.833.800
Hiervan gaat af van Rijks
subsidie, 458.450
Blijft dus f 1.375.350
zegge l millioen 375 duizend 350 gul
den, een bedrag dat jaarlijks door de vrien
den en belanghebbenden uit eigen middelen
moet worden bijgepast.
Er is dus heel wat uoodig om onze vrije,
christelijke scholen staande te houdende
rijkssubsidie dekt nauwelijks een vierde.
V an volkomene gelijkstelling tusschen
neutraal en Christelijk onderwijs is dan
ook op geen stukken na spraak.
Zoo wordt, om maar iets te noemen,
Voor het oprichten van nieuwe scholen
niets door het Rijk verleend, evenmin
voor het onderwijs aan arme behoeftige
hinderen.
Dit alles moet uit eigen beurs bekostigd
Worden.
De openbare school daarentegen put
uit de gemeentekas. Behalve dat het Rijk
niet slechts voor de kosten der onder
wijzers zorgt en voor den bouw bijspringt,
worden al de tekorten van die scholen
nit de gemeentelasten, met andere woor
den uit de publieke portemonnaie, gedekt.
Hoé groot die tekorten ook mogen
zijn, de Gemeentekas is er goed voor. Is
er niet genoeg, dan wordt de hoofdelijke
omslag verhoogd, totdat het tekort is
verdwenen.
Aan die meestal zeer groote tekorten
moet iedereen op zijn belasting-papier bij
dragen ook zij, die het openbaar onderwijs
voor hunne kinderen onbruikbaar keuren.
Dat dit hard is, valt moeielijk te ont
kennen.
Te meer springt dit in het oog, als men
in aanmerking neemt, dat de scholen met
den Bijbel jaarlijks een belangrijke som
aan de gemeentekas uitsparennaardien zij
in het onderwijs van een groot aantal kin
deren voorzien, die ten laste van de ge
meente zouden komen, indien het Christe
lijk onderwijs wat God genadiglijk
verhoede wegviel.
Men zon zich vergissen zoo men meende,
dat zij die geheel en al verbod van den
sterken drank op het oog hebben, een dwa
ling begaan met de Staathuishoudkunde.
Het is waar, dat verbod zou de ondergang
zijn van eene bloeienden tak van nijverheid
inaar wat is die geheele tak van nijver
heid anders voor de maatschappij dan het
gepleisterde graf voor het lijk 1
De bloei dier nij verheid strekt alleen
om het bederf dier maatschappijdat er
achter schuiltte bedekken.
Hoe meer zij bloeit door inlandsch ver
bruik, des te schadelijker voor den volks
rijkdom, al was het maar alleen omdat
het gebruik van sterken drank een nuttelooze
vertering is.
Deze woorden ontleende de Standaard
aan eene rede, gehouden door nn wijlen
mr. Keuchenius, tijdens zijn ministerschap.
Een zaak kan ook lijden door er te
veel over te spreken en haar altijd te pas
te brengen.
Dit stemmen wij toe.
Maar tegen den sterken drank kan niet
genoeg getuigd wordenen wie de drank
bestrijding als eene vrucht van „dat"
methodisme verfoeit, moge zich de ver
maning van den gereformeerden staatsman
Keuchenius voor gezegd houden.
Forensen zijn personen die elders wonen
of van buiten komen.
Het is hetzelfde woord als het Engelsohe
foreignforeigner, en is gemaakt van het
latijnsche bijwoord „foris", buiten.
Deze opvatting van mr. v. Lier is volgens
anderen foutief.
Forensis was debenaming van een persoon
of zaak die te maken had met het Forum
te Rome, hetzij dan met het Forum als markt
plaats of als zetel van de rechtspraak.
In Amsterdam verstaat men er thans onder
de bewoners van plaatsen huiten Amsterdam,
die te Amsterdam hun kantoor, werkplaats,
vergaderlokaal, fabriek of winkel hebben; en
dientengevolge in de termen vallen voor de
plaatselijke belasting aldaar, op grond van
artikel 245 der gemeentewet.
Men zon ze kunnen noemen uitwonende
eigenaren.
Bij na alle rechtsgeleerden zijn van meening
dat om in de taal van het Kamerlid
Heldt te spreken het „aanpakken" van
de forensen, door ze in de gemeentebe
lastingen aan te slaan, in strijd is met
de wet.
Toch wil Amsterdams gemsentebestuur
het doen.
Met belangstelling mag de oplossing dezer
quaestie in hoogste instantie worden tege
moet gezien.
Doch waar knappe juristen als Treub en
Heemskerk op ditpunt gansch uiteenloopende
opvattingen verdedigen, mogen wij althans
ons oordeel wel opschorten.
Leve de aanbestedingen
Van een der gebouwen) der rijks univer
siteit te Utrecht, dat verleden jaar geheel
nieuw afgeleverd werd, zijn nu de op
schuivende ramen reeds zoo slecht dat zij
met guttapercha band geheel dichtgemaakt
moeten worden!
Scheuring in alle partgen
Overal.
Voornamelijk in de toongevende, de bo
vendrijvende partijen.
In Engeland werd zij voor jaren reeds
begonnen toen de conservatieven, onder den
radicaal Chamberlain, zich van de liberalen
afscheiddenen zij gaat door, waar de
radicalen onder Labouchère, al moeilijker
onder het liberale vaandel zijn hijeen te
houden.
In Nederland werd de onherstelbare
niet meer toe te pleisteren hreuke eindelijk
openhaar, waar de Takkiaansche en anti-
Taksgezinde liberalen elkander op het felst,
als waren zij elkanders vijanden, bestoken.
In België wordt de positie der roomsche
meerderheid al moeilijker, sinds de |{abt
Pottier nit Luik, op staatkundig maatschap
pelijk gebied met mannen als Manning, de
Mnn en Schaepman te v-..gelijken, al meer
aanhang wint voor zijne christelijke demo
cratische denkbeelden, en de kiesvereni
gingen onder zijn leiding den strijd tegen
het conservatisme zijner broeders van het
soort Woeste, met kracht aanbonden.'
In Amerika eindelijk waar de democra
tische partij in hopelooze verdeeldheid
dreigt uiteen te gaan, hebben de voor- en
tegenstanders der tariefwetten, de volgelin
gen van Hill en van Wilson eindelijk een
redelijken beweeggrond voor de reeds lang
bestaande verwijdering gevonden.
En dat in de genoemde landen aan de
zoo hopeloos verdeelde meerderheid het
roer van staat blijft toevertrouwd, is alleen
toe te schrijven aan de niet minder
groote verdeeldheid die de overige partijen,
de tegenpartijen kenmerkt.
Antirevolutionairen, conservatieven, radi
calen en socialisten, zij allen zijn met
machteloosheid geslagen. De leiders hebben
den reisstaf opgenomen en zijn naar de
Alpen getogen.
Tenzij dan dat zij er den staf Samenbin
ding vinden mogen, en er spoedig mede
herwaarts wederkeeren, zullen zij onbe
kwaam blijken om de scheuren te dichten.
Te meer nog als bij den staf Samenlin-
ding ook de staf Liefelijkheid ontbreekt,
dan toch raakt het hijeengebondene toch
spoedig weder los en valt uiteen.
1 Augustus '94.
Ook het roomsche blad de Post en
het liberale blad De Friesche Courant
hebben zich met Uilenspiegel tegen het
denkbeeld van den heer Havelaar ver
klaard, inzake de niet bestelling hunner
bladen op Zondag.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot
dijkgraaf voor den polder Rapenburg F.
P. Polderdijktot dijkgraaf voor het
waterschap Nienw-Bommenede J. van der
Bijl: tot plaatsvervangend dijkgraaf voor
den polder Jonge Y. M. Krepeltot ge
zworen voor het waterschap Sint-Annaland
D. Goedegebuure Jz. en tot gezworen voor
den polder den Oosteren Ban van Schouwen
R. Steur Krz.
De heer J. Mosselman heeft ontslag
genomen als wethouder en lid van den
raad te Domburg.
Bruinisse. 31 Juli. In de heden
gehouden openbare vergadering van den
gemeenteraad werden op voorstel van den
heer Goudzwaard onder meer twee besluiten
genomen, die in onze alleszins chr. gem.
met blijdschap dienen te worden begroet.
Onze torenklok toch, onder wiens gebrom
bijna ieder inwoner zich Zondags kerk
waarts begeeft en de inwoners zoo menig
vuldig hij gelegenheid van een begrafenis,
aan hun sterven en de eeuwigheid herinnert,
zal voortaan geen dienst meer doen, om
het begin van een God onteerende, lichaam
en ziel verwoestende kermis aan te kondigen.
Nog werd besloten om te trachten bij de
a. s. kermis de caronssel op een meer af
gezonderd gedeelte der gemeente te plaatsen.
lerseke. Gemeenteraadsvergadering van
Dinsdag 31 Juli 1894 des avonds te 6V2 nur.
Tegenwoordig 9 leden, afwezig de heer
Van der Burght, voorz. de Burgemeester.
De notulen der vorige vergadering wor
den ongewijzigd goedgekeurd.
3) De voorzitter stelt voor de verhooging
van 'tsalaris van den secretaris van het
Algem. Armbest. te doen ingaan op 1 Jan.
a. s. Aangenomen met algemeene stemmen.
De gemeenterekening 1893 wordt den
Raad aangeboden met een ontvangst van
f31485,97'1, uitgave f29043,52', goed sloi
f 2442,45».
In de commissie oin deze rekening na
te zien worden gekozen de heeren Spruijt,
Cupéry en Sauer.
Ingekomen is van Ged. St. kennisgeving
dat tegen de wijzigingen in de politie
verordening aangebracht bij hun college
geen bezwaar beataat, ook niet tegen de
toevoeging van alinea 3 aan art. 179, maar
er moet vermeld worden,dathet nietdoen van
aangifte der redenen van verzuim dóór de
brandweermannen niet strafbaar is, anders
zouden die personen 2maal gestraft kunnen
worden, èn voor de afwezigheid hij brand
èn voor het niet aangeven der redenen.
Er wordt besloten het raadsbesluit over
eenkomstig den wenk van Ged. St. aan te
vullen.
Yoor de benoeming van 2 leden in het
college van zetters wordt de volgende
voordraeht opgema .ktle de heer L. La-
ban, 2e de heer M. de Regt (beide aftre
dende leden), 3e de heer I. Hage, directeur
en 4e de heer P. Sandee.
Een verzoek der onderwijzeressen aan
school 2 om verhooging van salaris wordt
op voorstel van B. en W. van de hand
gewezen.
Omtrent de benoemingen van B. en W.
in 't belang der havenvergrooting maakt
de voorzitter melding van een 3tal inge
komen antwoorden, n.l.
le van de Erven Job Bom en consorten,
erfpachters van een havennol. Deze deelen
mede dat het verzoek om 2 M. breedte
van hun grond af te staan niet kan inge
willigd worden, omdat hun dan geen ruimte
genoeg overblijft. Maar zij willen van hun
erfpaehtsrecht afstand doen, mits de ge
meente hun f 600 schadevergoeding toesta.
2e van de eigenaren van den oesterput
bij de haven. Deze willen toegang langs
hun grond tot den havendam verleenen,
doch onder verschillende voorwaarden,
waarvan de voornaamste is, dat de nieuwe
havendam niet binnen maar huiten ban
sluis komt.
3e van den scheepstimmerman Siereveld,
deze heeft geen bezwaar t igen de verlegging
van zijn helling, mits dit niet te zijnen
koste plaats heeft.
Wat den eisch van de erven Job Bom
betreft, de voorzitter acht dien niet te hoog,
de eisch in het 2e antwoord bedoeld sluit
in zich, dat de nieuwe dam 35 M. langer
zal moeten worden, waarvan de kosten op
f3000 geschat zijn. Een der eigenaars van
den put heeft het stuk niet mede onder
teekend, maar eischt vrijdom van haven
geld voor zijn vaartuigen.
Men is algemeen van gevoelen dat het
heele plan vervalt zoo lang men het met
dien belanghebbende niet eens is geworden.
Daarom worden de beraadslagingen geëin
digd en de vergadering gesloten.
Te 's Gravenhage is eene nieuwe an
tirevolutionaire kiesvereeniging opgericht,
waarvan als voorloopige bestuursleden zijn
opgetreden de heeren mr. W. K. F. P.
graaf van Bylandt, mr. T. B. baron Mac-
kay, L. Plette en J. E. N. baron Schim-
melpenninck van der Oye.
De eerste twee artikelen van het regle
ment luiden volgens de Nederlander
Art. 1. De 's-Gravenhaagsche antirevol.
kiesvereeniging neemt als richtsnoer harer
bemoeiingen op staatkundig gebied aan de
beginselen der antirevol. of christelijk-his-
torische richting, zooals die zijn neergelegd
in het program, vastgesteld in 1878. Zij
stelt zich ten doel den invloed dier be
ginselen te bevorderen, door het stellen of
aanbevelen van eandidaten voor het lid
maatschap van de Tweede Kamer der
Staten Generaal, van de Provinciale Staten
en van den gemeenteraad, alsmede door het
leiden van den volksgeest in bovengenoem
de richting.
Art. 2. Hare zelfstandigheid handhaven
de, tracht zij naar samenwerking met an-j
dere kiesvereenigingen, die mede het in|
art. 1 omsehreven doel beoogen.
Wanneer dit ter bevordering van het
voorgestelde doel oorbaar en nuttig wordt
geacht, kan de Vereeniging tijdelijk ook
met kiesvereenigingen van andere richtin
gen samenwerken.
RD€ IITSZ 4 li Ei\.
De 's Gravenhaagsche rechtbank heeft
zich onbevoegd verklaard om kennis te
nemen van de zaak van Yan Deth, daar
deze woont te Amsterdam en te 's Graven
hage niet gevonden is, en verwees de zaak
naar de rechtbank te Arasterdam. Een
gelijke uitspraak deed de rechtbank in de
zaak van dr. Louis Blhler met verwijzing
van diens zaak naar de rechtbank te Gronin
gen, omdat zij het misdrijf niet te 's Gra
venhage maar te Groningen gepleegd achtte.
Goes. Volksconcert door de harmonie
„Euphonia", directeur dhr. J. Kooiman, op
Donderdag 2 Augustus, des avonds te 81/»
uren, op de tent van Volksvermaken op de
Groote Markt, ter gelegenheid van den jaar
dag onzer Koningin-Regentes. Programma
1. Volksliederen2. Marsch Kessels 3. Une
Corbeille de fleurs, fantaisie, Labory 4. Am
Frühlingsmorgen, walzer, Van den Bossche;
5. Kaiserparade, Eïlenberg. 6. Souvenir de
Kruininge, marsoh, Leval7. Un jour de
fête, Labory; 8. Lied ohne Worte, Men
delssohn; 9. Fantaisie sur „Le Trouvère",
Verdi10. Volksliederen.
Krabbendijke. Gedurende de maand
Juli verzond het telegraafkantoor alhier
19, ontving 37, totaal 56 telegrammen.
Men schrijft ons nit lerseke De
broedval, aanslag op pannen en schelpen
schijnt dit jaar boven het gewone te zijn.
Zelfs die pannen welke tijdens de koude
ruwe dagen half Juli te water gebracht
zijn, blijken goed aangeslagen.
De groei der groote oesters is wel iets
minder dan het vorige seizoen, wat echter
bij mooie Septemberdagen wel terecht komt.
De schadepost, ontstaan door de zeer
groote sterfte in den aanslag van 1893, zal
echter voor de kweekers wel teleurstellend
blijven, daar de prijzen voor het zaaigoed
besteed zeer laag zijn.
Wel wordt door buitenlandsche afnemers
reeds prijsopgave gevraagd doch èn voor
verzending èn voor geregelden marktprijs
is het nog wel ruim eene maand te vroeg.
Maandagmiddag had het vierjarig
kind van den heer E. A. te St.Jansteen
het ongeluk in eene sloot te vallen en
daarin te verdrinken.
(M. C.)
Maandagavond had te Veere een
openbare vergadering plaats ten raadhuize
ter bespreking van de versiering bij de
komst der koninginnen daar het nn zek"
is, dat Hfl. MM. ook Veere zullen bez"
Er werd een feestcommissie gekc
12 leden bestaande, waaronder 0.
zen zijn vakmannenals ti-
schilders enz. Alle ingezets"""
den burgemeester uitgenoodie
waren opgekomen. De versi
vrijwillige bijdragen worder