edje,
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
24 Mei.
Icftfsfe laacgatig.
inschrijving
ptheekbank.
lo. 99. 1894.
ruimen.
SCHUUR,
GAARD, TUIN
en WEILAND
H. A.
3ienst
Idienst.
id Zierikzee
land.
ILEGKAAF'
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
IJ KL.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Goes. Door notabelen der herv. ge
meente is met algemeene stemmen in de
vacature v. Asperen Vervenne tot kerk
voogd benoemd de heer J. Adam, die de
benoeming heeft aangenomen.
Goes. Heden Woensdag werd in het kerk
gebouw der gereformeerde kerk de Classicale
Zendingsdag gevierd, onder leiding van ds.
Kapteijn nit Goes.
•jij
stwissel a 25 cent
ntvangt men franco
lijk uiteinde van
)ira.
s over de Jordaan.
elijke leven,
n tot oetening des
jesf [voor slechts 25
Goes.
JRAAD IS GERING.
in
itte van
Kapelle en thans
ONKER.
inteleveren voor of
kantore van Deur-
te Goes hij wien
lekomen zijn.
ippelen, Pruimen,
benevens versckil-
n ruimen voorraad.
ENSEN, Goes.
Italen op hypotheek
lot 33A pet en op
ten kantore van
|TAK Co,
te Middelburg.
JB.-ROTTERDAM
I he tijd.)
j Zondags, van Ylis-
Iburg 8.45van Rot-
vtjerdam
Jen pilarJtsen.
lie tijd),
au Rotterdam
'smor. 'smid.
as. 22 12.—
oen23 11.—
|nd.24
lijd.25 11.—
jter-20 11.—
id. 27 11.—
lan.28 12.—
is. 29 12.—
oen30
lnd.31 11.—
2-
2.—
MENST
en Zierikzee.
e Spoorweg Goes.
he tijd).
ind Mei.
Van Zierikzee
'smorg. 'smid
Jns. 22 7.50 4.—
|oen23 7.50 4-
lnd.24 6.30 4.—
J-ijd.25 7.50 4.—
Iter. 26 7.50 4.—
Ind. 27 7.50
lan.28 7.50 4.—
Ins. 29 7.50 4.—
Ioen30 7.50 2.30
lnd.31 6.— 3.30
[lENST
YEERGOES.
the tijd).
lering van Dinsdag-
Irtrek Veer 's morg-
1 avonds 5,- u1}''
Inorg. 8,21, 'snainid.
avonds 6,30. t e
Is morg. 9,'s aV'
[)t Ostende), 's naD1,
van het Yeerver-
door naar den trein,
ekt.
n Antwerpen:
's morgens.
8.-
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,02 5.
UITGAVE VAN
EN
Insd. 22
Ind. 24
(ter. 26
Insd. 29
end. 31
9.-
1.-
2.-
3.-
Zierikzee ook voor Kerkwerve, 4, 5, 6,
7, 8, 9,11, 12, 13, 14,15 en 16 Juni.
Cortgene 7 Aug., Wissekerke 8 en 9
Aug,, Colijnsplaat ook voor Cats 10 en
11 Aug.
Henry, de anarchist die voor eenige
maanden zijn moorddadigen dynamietaan-
slag pleegde op een koffiehuis te Parijs en
in zijn vlucht een agent doodelijk wondde,
is Maandagmorgen vroeg onthoofd.
De Parijsche berichtgever van De Tele
graaf geeft van deze vreeselijke plechtig
heid het volgende sombere verslag.
Ten twee ure na middernacht onderna
men wij den kouden ongezelligen tocht
naar de Place de la Roquette. Tusschen de
hooge, kale muren van twee groote ge
vangenissen is dit wel de luguberste hoek
der hoofdstad, en onwillekeurig dacht ik
aan het gruwzame bloedbad, dat heden
juist drie-en-twintig jaren geleden in deze
zelfde wijk werd aangericht door het leger
van Mac-Mahon na de nederlaag der
Commune.
Aan weerszijden van den middenweg
is de plaats bezet met platanen, en lood
recht op dien middenweg is een dwarsweg,
die recht op de groote poort van la Roquette
uitkomt. Op dien dwarsweg twintig meter
afstands van de poort zijn vijf gladde
blauwe hardsteenen in het plaveisel. Op
die steenen wordt de guillotine geplaatst.
Ten half drie was de plaats reeds afgezet
door een sterke, gewapende macht van
vijfhonderd politie-agenten, vier compag
nieën gardes républicaines te voet, twee
escadrons te paard, en voorts een peloton
gendarmen te paard.
Een groote vierkante ruimte voor La
Boquette werd door deze manschappen af
gezet, zoodat het onmogelijk was voor de
nieuwsgierigen, die daarbuiten stonden om
iets te zien. Alleen de dagbladschrijvers
en een zeker aantal autoriteiten werden
daarbinnen toegelaten. Het denkbeeld om
de terechtstellingen te doen plaats hebben
binnen in de gevangenis is dus een zuivere
illusie, want buiten den kring der soldaten
kan niemand toch iets zien, noch van den
veroordeelde noch van de guillotine, die
niet op een verhevenheid maar plat op den
bodem staat.
Hier en daar op de daken van de om
ringende huizen zag men eenige schimmen,
®n in de wijnhuizen zag men wel is waar
nog vele klanten, die op de executie
wachtten, maar de aandrang van het pu
bliek scheen toch niet bijzonder groot.
Die wijnhuizen profiteeren het meest
van deze plechtigheden.. Op zulk een dag
krijgen zij gemiddeld vijf maal meer geld
m de lade dan gewoonlijk.
Wellicht zou hun debiet even sterk toe
nemen op de dagen van terechtstellingen,
wanneer die volgens het verworpen voor
al plaats zouden hebben binnensbuis,
lictor Hugo, geloof ik, heeft gezegd, dat
a® l'arij zenaars het interessant vinden om
te kijken naar een mnur, waarachter iets
gebeurt. In dit geval bestaat de muur
niet van steen, maar van eenige rijen
soldaten en politie agenten. Overigens is
et jnf-kif", zooals het volk in het
V'artier de la Roquette zegt, of zooals ge
wone menschen zeggen „hetzelfde".
Een koude noordenwind sneed ons door
e leden, toen wij daar in het donker op
le kille steenen heen en weder liepen.
Uver drieën komen twee wagens aan-
'Jden, die hol ratelen in den nacht, en die
e guillotine aanbrengen, stuk voor stuk
orden de bestanddeelen uitgeladen en
.rgelegd langs het trottoir; en onder
ozicht van Deibier die met een lantaarn
lied1 611 We<^er oaat) zetten eenige werk-
ball™ i^6 ma°i1ine ii elkaar, eerst de voet
je n fwee staanders waartusschen
e®n nf °D en neder moet gaan, daarboven
dekstuk, dan een bak van plaatijzer,
He t"1 ^oofd moet nedervallen, dan
oscule waarop de patiënt wordt neder-
gevlijd, en een mand waarin zijn lichaam
zal afglijden over een soort van houten
leiding.
En als dat alles behoorlijk in elkaar
staat, en het mes vlot en ving op en neder
kan gaan, zet men nog langs het trottoir
netjes op een rij een spons en eenige
poetslappen en een bak met zemelen en
een bezem, alles proper en ordelijk, alsof
het een regiment gold, dat morgen ter
parade moet gaan.
(Tusschen haakjes lasschen wij hier in,
wat inmiddels tusschen vier muren ge
beurde.
Het was 3 ure 30 toen de bestuurder
der gevangenis en de onderzoeksrechter
de cel van den anarchist binnentraden.
Henry sliep gerust. Men moest hem
tweemaal schudden om hem wakker te
krijgen.
De bestuurder zeide Het uur is ge
komen waarop gij moed moet toonen
Henry sprak geen woord, maar zijne
gelaatstrekken krompen ineen en hij werd
doodsbleek. Hij stond zenuwachtig op,
nam bevend zijne broek en kleedde zich
snel aan.
Men vroeg hem of hij wilde drinken
of rooken. Hij antwoordde ontkennend.
Toen men zijn toilet maakte, vroeg
Henry aan den knecht, die de kraag van
zijn hemd uitsneed: Zijt gij mijnheer
Deibier
Dat zijn de laatste woorden die hij sprak
eer hij de Place de la Roquette betrad).
Ten tien minuten over vieren gaat de
groote poort der gevangenis wijd open, en
onmiddellijk ziet men in het halfduister
Emile Henry langzaam naar voren strom
pelen zoo goed en zoo kwaad als de koorden
hem zulks veroorloven, waarmee hij stijf
is gebonden. Hij is geschoren, waardoor zijn
gelaat nog bleeker is dan voorheenhij
kijkt dadelijk rechts en links met een le-
vendigen sprekenden blik alsof hij goed
wil opnemen, of er geen vrienden in de
buurt zijn.
Halfweg houdt hij even stand en roept
hardop „Moed, gezellen leve de anarchie"
en nabij de guillotine roept hij nogmaals
met een heldere zuivere stem„leve de
anarchie
Dadelijk daarop wordt hij aangegrepen,
op de bascule gelegd, Deibier trekt aan het
koord, en het hoofd rolt in den bak, waar
na het lichaam in de mand geschoven wordt.
De mand wordt geladen op een wagen, wel
ke door de gendarmen in vollen draf naar
het kerkhof wordt gereden.
De houding van Henry bij zijn uittre
den uit La Roquette maakte den indruk
van groote vastberadenheid. De suppoos
ten der gevangenis bevestigen eveneens,
dat hij geen oogenblik van flauwhartigheid
heeft gehad. Den aalmoezenaar, die twee
passen achter hem ging, heeft hij niet wil
len aanhooren, evenmin als hij gratie heeft
willen vragen.
Ik moet bekennen dat na deze terecht
stelling het raadsel van de anarchistische
misdaden nog even duister blijft als daar
voor. Wat heeft in 's hemels naam dien
jongen bewogen, om in koelen bloede men
sehen, die hem gansch onbekend waren
om hals te brengen Lust tot moord, ik
geloof niet dat er een andere uitlegging voor
te viuden is.
De beul.
De Amsterdammerherinnerend wat de be
doeling is geweest van den jongsten stem
busstrijd, zegt o. a.
„De sociale eisch der democratie is betere
verdeeling van het inkomen. De politieke
eisch daarnevens zal zijn algemeen kies
recht, evenredige vertegenwoordiging, in
voering van het referendum, afschaffing van
een eerste Kamer op plutocratischen grond
slag Antirevolutionairen hebben be
weerd bij de jongste verkiezingscampagne
voor een goed doel strijdend, de radicalen
te hebben ontmoet op hun (der antirevolu
tionairen) weg.
Het zal er echter wel een weinig be
zijden geweest zijn of ook als twee het
zelfde doen, is het daarom nog niet
hetzelfde.
Weer een ministerie werd door de Fran-
sche Kamer weggekegeld. Het ministerie
Casimier Perier ging gisteren heen na
aanneming van een door de regeering be
streden motie bij de behandeling van de
wet op de syndicaten.
De regeering viel onder de slagen van
de vereenigde uiterste partijen Commune
mannen en Clericalen.
Deze juichten toen bet ministerie de
zaal verlietdoch bet land zal bij deze
maandelijkscbe ministerie-wijziging wel niet
veel winnen.
•X*
Naar het leven misschien de beharti
ging van christelijke patroons waardig, is
onderstaand puntdicht uit de jongste jon
gelingsbode
Os of Vos.
Jan Eerlijk bad een sluw patroon,
Die schold hem vaak voor „Os"
„Een troost beb 'k", dacht Jan Eerlijk dan,
„Nog liever Os dan Vos".
Het kan verkeeren.
In 1888 stonden in het district Doetin-
chem voor eene Kamerverkieztng tegenover
elkander mr. Bevers, een roomsche, en
mr. Tak van Poortvliet, een liberaal.
Bevers werd fel bestreden.
Op, op, gij vrome mannen
Voort, voort ter stembus heen
Moet Rome hier regeeren
Neen duizend malen, neen
Geen Bevers moogt gij steunen,
't Land word' nooit Rome's buit
Die 't goed met Neerland meene,
Roept Tak van Poortvliet uit!
Zoo zong men. Alles om den roomsche
te weren, die de vernietiging der vrijheid
op het oog had.
En thans wordt in Den Haag door de
liberalen diezelfde heer Beversin naam
der vrijheid en ter bestrijding van dezelf
den Tak van Poortvliet candidaat gesteld
In 1888 liever Tur ksch dan Paapsch
in 1894 omgekeerd.
Zoo kan bet verkeeren.
In Servië gaan 's lands zaken nog niet
naar wensch.
Zooals men weet had de jonge koning
Alexander onder den drang van een radi
caal ministerie allerlei concessies toege
staan voor de radicale vriendjes doch op
een goeden dag zijne zelfstandigheid her
nomen, het ministerie heengezonden, zijn
vader teruggeroepen en een liberaal minis
terie benoemd.
Dit alles en de verschillende benoemin
gen en uitzettingen die er het gevolg
van waren, was geschied buiten de Grond
wet om. Een ongerecktige toestand die
zoo niet blijven kon.
Koning Alexander, of liever ex-koning
Milan is toen tot den extra revolutionairen
maatregel overgegaan om de Grondwet
eenvoudig op zij te zetten.
Dit koninklijk besluit heeft de gemoede
ren in beweging gebracht en zou wel
eens aanleiding kunnen zijn tot een bur
ger-oorlog.
Docli Milan deinst voor niets terug.
Hij heeft ook de Schoeptschina (tweede
kamer) ontbonden en gelast dat de nieuwe
verkiezingen moeten plaats hebben volgens
de Grondwet van 1869.
Door dezen maatregel is de kans dat
de radicalen in de nieuwe kamer eene
meerderheid zullen veroveren, zoo goed
als weg.
De mogendheden vatten betgeen daar
geschied is, kalm op.
Oostenrijks keizer schijnt met den loop
der zaken ingenomen te zijn en de Czaar
is voor het oogenblik nog al gesteld op
vrede.
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 centiedere regel
meer 10 cent.
Maar als er eens een burgeroorlog kwam,
zouden zij misschien er niet van tusschen
kunnen om een woordje mee te spreken
in dit geschileen geschil dat eigenlijk
in partijzucht en partijhaat zijn grond
vindt.
In de Oostersche landen zijn het altijd
twee kroonpretendenten en twee geslachten
van dezen geweest, die elkander de opper
heerschappij betwisten.
Een strijd wie de meeste zal zijn.
Een strijd die in gezinnen en kringen,
in bondgenootschappen en broederschappen,
in kerk en school en maatschappij veel
goeds bederft of verhinderten in den Staat
tot volslagen ondergang leidt.
23 Mei '94.
Men schrijft ons
De ond. off. scherpschutters die tot nu
toe geen onderscheidingsteeken droegen als
scherpschutter, hetwelk hij korporaals en
soldaten wel het geval is, ontvangen thans
bij de nieuwe wijziging hunner kleeding
zulk een teeken bestaande in een gouden
ster ter grootte van 3 cM. dat gedragen
wordt op den linkerbovenarm.
't Is ons nog niet duidelijk hoe het ver
bod van huitenmodelkleeding te dragen o. a.
uitgevaardigd om verkwisting en het ma
ken van buitengewone schulden tegen te
gaan, te rijmen is met de nieuwe bepaling
dat thans door Heeren onderofficieren zijden
passanten en fouragères moeten gedragen
worden, die ongetwijfeld niet goedkoop zijn.
Tweede Kamer. De tijdelijke voor
zitter der Tweede Kamer, generaal v. d.
Scbrieck, opende de vergadering, las bet
besluit voor van de koninklijke benoeming
des heeren Gleichman tot voorzitter en
droeg daarna de waardigheid aan dezen keer
op hij deed dit met een korte, hartelijke
toespraak, het slot waarvan ter rechterzijde
toejuiching en ter linkerzijde gesis uitlokte.
Het zal nog wel niet dikwijls voorge
komen zijn dat in ons Nederlandsch parle
ment een rede van een voorzitter met af
keuring begroet werd, en dan nog wel met
eene afkeuring waartoe geen enkele reden
bestond.
De heer v. d. Scbrieck zei als ter loops
dat de drie grootste steden des lands den
heer Gleichman hadden afgevaardigd. Dit
is blijkbaar voor de kortst aangebondenen
onder de Takkianen eene partijdige berinne
ring geweest.
De beer Gleichman hervatte overigens
zijn taak met een verwijzing naar de spoe
dige hervatting van den onlangs onverwachts
afgebroken arbeid met een beroep op liet
geduld der leden en met den besten wensch
voor het heil des lands.
Daarna werd medegedeeld dat verschil
lende kleinere wetsontwerpjes zullen in
behandeling gesteld worden.
De geloofsbrieven van enkele leden wer
den goedgekeurden de heeren Smit, Bas-
tert, Beelaerts en Sanders beëedigd. Daarna
werd met 49 tegen 35 stemmen verworpen
het voorstel Veegens (minderheid in de
commissie tot onderzoek der geloofsbrieven
o. a. van mr. Borret) om inzage te nemen
van de stembriefjes uit het district Bever
wijk of niet een biljet meer in de bus is
geweest en of de naam van Borret wel
altijd even duidelijk geschreven was.
De Kamer vond echter de zaak, ook
zonder haar nader onderzoek zoo wel in
orde en besloot met 49 tegen 35 stemmen
tot toelating van mr. Borret. De 49 waren
op 2 na allen tegenstanders van de wet
Tak; de 35 waren allen voorstanders.
De hoeren Gleichman c. s., Lobman c. s.
waren voor, de heeren Tak, c. s., Seret
c. s, tegen de toelating.
De uitslag van de in het district
Dokkuin gehouden verkiezing van twee
leden van de Prov. Staten van Friesland
is als volgt:
Vacature, jaar van aftreding 1893; uit
gebracht 2467 geldige st., waarvan en
E. C. Wiesenhaan (lib.) 1178, D. I.
de Groot a.-rev956, D. G. Reitsma
(synodaal) 271; herstemming derhalve.
Vacature, jaar van aftreding 1898. Uit
gebracht 2477 geldige st., waarvan op mr.
A. J. Andrae(lib.) 1208, G. Meijer (a.-rev.)
977, M. van Bruggen (synodaal) 234; der
halve eveneens herstemming.
Tot lid der Eerste kamer, vaca-
ture-Pynappel, is door de Staten van
Noord-Holland gekozen de heer mr G.
van Tienhoven, oud-minister, met 38 van
de 64 stemmen.
Op den heer M. C. van Hall, lid der
Staten, waren er 22 uitgebracht.
In de gehouden jaarvergadering van
ingelanden van den calamiteusen Marga-
retha polder werd het bestuur uitgenoodigd
tot bet opmaken van begrootingen van
kosten van aanleg van grintbanen in dien
polder. In die van den calaaiiteusen Kleine
Huissens polder werd besloten tot aanleg
van ongeveer 300 M. grintbanen en werd,
ter vervanging van den heer P. Dieleman,
die bedankt had, tot dijkgraaf gekozen de
heer Jac. Verpoorte en tot plaatsvervanger
de heer Jacob Scheele, heiden te Zaamslag.
Laatstgenoemde werd ook gekozen als ver
tegenwoordiger van den polder in de
commissie voor den Val weg, ter vervanging
van genoemden P. Dieleman. MC.)
Te Putten is door de antirevolutio
naire kiesvereeniging in de plaats van wijlen
den heer G. H. v. d. Hoop een „demo
craat" gecandideerd voor het lidmaat
schap der prov. staten een „aristocraat"
Jhr. v. Haersma de Witt. Ook de libera
len stelden een „aristocraat", Jhr. Sandberg.
De door het overlijden van den heer
W. Zoeler te Middelburg opengevallen be
trekking van deurwaarder hij de recht
bank en het kantongerecht aldaar, zal,
naar wij vernemen, niet meer vervuld
worden. VI. Crt.
Kerknieuws.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Tieuhoven ds. J. W. Drost
te Biezeiinge te Sir Jansland dhr. J.
W. Swaan Jr. cand. te Arnhemte
Gapinge dhr. H. J. Schouten cand. te
Utrecht.
Aangenomen naar Alkmaar door ds. W.
A. v. Griethuijsen te Goes.
Bedankt voor Gent (Geld.) door ds. G.
E. Meloen te Kloetinge.
Een paar jaar geleden was de heer Adam
insgelijks gekozen doch had toen bedankt.
Door zijn optreden als kerkvoogd is eene
vacature ontstaan in de commissie van toe
zicht op het beheer der kerkelijke goederen,
in welke vacature, tegelijk met de vacature
ontstaan door het overlijden van den heer
J.P. Magielse, weldra moet worden voorzien.
Geref. Kerk en.
Zondagvoormiddag is in kerk (A) te
Groningen in zijn dienstwerk bevestigd ds.
H. J. Kouwenhoven door ds. J. Westerhuis
n. a. v. Hand. 2028. Des avonds ver
hond de bevestigde zich aan de gemeente
naar 2 Cor. 8 la.
Zending.
Het openingswoord werd gesproken door
ds. Hulsebos van Vlissingen naar aanleiding
van Psalm 68 5 „Verhoogt de wegen voor
dien die in de vlakke velden rijdt." Spreker
wees op de dure roeping der Gemeente,
niet om zielen te bekeeren, maar om de
komst van haren Heere te verwachten en
aan te kondigen. Zij moet zijn Zendings
gemeente. De Heere wil Zijn koninkrijk
uitbreiden door Zijne kerk, „die de reuk
zijner kennisse door haar openhaar maakt
j
