NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
Safercfag 28 Epnf.
Hclifsfe laargang.
53
4
A
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Iburg.
78^
»4
79 A
63% I
M
153/j
102%
107% 1
VERSCHIJNT
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Amsterdam, 24 AprjT"
atsleeningen.
Vorig
81/s ire?1' 88,/t
1021/1
3% 100$ 1U24
5 997/.
4 951/'
4%
5
5
5
5
go. 89. 1894.
1876
■81
Lamaii
sen.
Nov. 11000
•Aug.
-Juli
■Oct.
WJ
4
5
4
latk. 1844 4
84 m. coop. 3
met ticket 3
1888-89
1820
j
Brie '54
2e aerie
3e
41/,
5
5
5
5
5
25-625 Z.B. 4
hild
bij Hope
>ij Botich.
'69
bat 100
184
Sch.
I.
D.
C.
1888 Obi.
'83
1888
1889
4l/s
4%
4
43/,
6
lf>
23v
21$
30$
721
116
713/
1%
8%
»l'/g
»a
941/S
99%
®6%
481/s -
108'/.
601/j
893/, 89
957/8 91»/, I
28!/
67V,
78^1
7»!/.
787/(1
96^|
93
2ÏV.I
H\
95 V,
99!/,
105$
1024;
60S/l
67
677/8
62%
183/,
423/8
38%
m
n Stedelijke Leeningen.
31 31/j, 100 -
86 3% 100 100
888 3% 1000/8 -
A and.
98%
98
159
15 81/j
kPdbr.
41/3
dito
4
1016/s
Pdb.
41/3
dito
4
1016/g
inl. Annd.
87
86
41/s
4
101%
Mb.
31/s
99%
41/,
lid»"
103
-
A.
121
121
land.
108
90
iblig.
4
102
mdb.
±021/3
Linil.
50
49
>1.
4
96%
218
Ad.
27
b.
41/,
102Va
.and.
dito
3
621/s
«2%
'sndbr.
5
dür
41/3
00
0»
98%
irtvegleeningen
)W. Aand.
Oblig.
bl.
nd.
50-1000
5/80
/89.
ito
r. A.
ouiaa. f.
A.
loo.
1890
d.
ind.
25 Obi.
bl.
000
00
000
Ad.
125 Oblig.
-N.C.v.O
fie
to Oblig.
1.
to
0
a. obi.
dito
v. A.
and.
;oud
v. A.
t. Ad.
Ad.
bbi.
C, v. A.
Oblig.
100
97
«93/,
81/j 100s/8
2*
180
623/,
1351/2
170
140%
3
31/2
95S/8
5
41/3
4
8
5 104%
41/3 98%
5
1001/| I
9(9/, I
100
ioo'A!
24
180% I
62% I
45% I
49%
137% I
140%
95%
103% I
104% I
111%
102%
105» i
94% I
16% I
102% I
103/6
1041/-
,931/,
1051/»
in ya
1021/3
106
801/,
1%
851/9
1041/,
1041/8
89
112
223/8
91
1001/s
493/,
16A«
39
103
110% llfjf
104
C. v. A,
)bl. 6
Dbl. 5
ig maatschappij'en-
mi. 186
Iblig. 31/3 997/s
dito 4 901/2
Aand. 52
Oblig. 41/j 99%
nie-Leeningen
I. f 100
100
49
16
19%
1S5
lis Aand.
7 fr. 100
5 100
70 fl.
250
5 Z.E.
5
id 8 lk.
3 108'/)
3 107%
3 1041/,
74
106%
104m
m
21/2 10126
21/3 ioiVb ,^1/J
in 1941/» 12»"
100
4
5
100
100
100
100
100
400
1221/3
1197/s
116%
1:8
161
140
156
143
84
26%
169% I
142
k
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. pf 0,95.
Enkele nummers0,022.
UITGAVE VAN
G. M. KLEMKERK, te Goes
EN
van I 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Nog eens de bedrijsbelasting.
De landbouw is van de bedrijfsbelasting
vrijgesteld. Inkomsten uit hier te lande
gedreven land-, tuin- of boschbouw, boom-
of bloembollenkweekerij, veehouderij of
veenderij worden geacht, na aftrek van alle
onkosten, 4 percent'sjaavs van het daartoe
aangewende kapitaal te bedragen. En daar
er nu ook 4 percent van dit kapitaal wordt
afgetrokken, schiet er juist niets over en
daarom was het te doen.
Maar nu worden ook de beroepen aan
geslagen. Alle personen met vaste tractc-
menten. Dit is geen aangename boodschap,
te meer nu het personeel dit jaar nog niet
gewijiigd wordt.
üelijk wij reeds in het vorige nommer
aanstipten worden in de bedrijfsbelasting
slechts aangeslagen inkomsten van f 650
en hooger. Dit geldt slechts voor hen die
niet in do Vermogensbelasting zijn aange
slagen.
Die wèl in de vermogensbelasting aan
geslagen zijn, betalen bedrijfsbelasting van
f 40 van iedere f' IOOO kapitaal.
Die f 13000 of f 14000 bezitten betalen
f 2. Dio meer dan f 15000 bezitten be
talen f 1,25 wanneer zij daarbij f 250 in
komsten hebben uit het bedrijf.
En zoe vermeerdert het voor iedere f 50
met f 0,75.
Een en ander wordt bij inzien van on
derstaand staatje allicht duidelijk.
Voor niet aange- Die f13.000 Die mier
Iakomitan. alageueu iudo ver- of 1'1 4.000 dan f15.000
mo/enf-belaating. Inzitten. bezitten.
f 250 2.— 1.25
300 2,75 2.—
n 350 3.50 2.75
400 4.25 3.50
,1 450 5.— 4.25
500 5.75 5.—
i) 550 6.50 5.75
t, 600 7.25 6.50
650 1.— 8.— 7.25
700 2.— 8.75 8.—
750 2.75 9.50 8.75
«00 3.50 10.25 9.50
11 «50 4.25 11.— 10.25
900 5.— 11.75 11.—
n 950 5.75 12.50 11.75
»i 1000 6.50 13.25 12.50
.1 1050 7.25 14.— 13.25
1100 8.— 14.75 14.—
De niet-aangeslagenen in de vermogens
belasting moeten voorts van iedere f 50
meer dan fllOO inkomen 75 ets. betalen;
bedragen de inkomsten meer dan f 1500,
doch niet meer dan f 8200, zoo is ver
schuldigd een vaste som van f 14, benevens f 2
voor elke geheele som van f 100, waarmede
zij het bedrag van f 1500 te hoven gaan
bedragen zij meer dan f 8200, zoo is ver
schuldigd een vaste som van f 148, bene
vens 13.20 van elke geheele som van
1100, waarmede zij het bedrag van f8200
te boven gaan.
Heeft de aangeslagene een vermogen van
loÜOO of f 14000, zoo is voor inkomsten
°ven de f 1050 verschuldigd een vaste
som van f 14, benevens f 2 voor elke ge
hele som van f 100, waarmede zij het be-
r<tg van f 1050 te boven gaan.
fl"n c'e aangeslagene een vermogen van
000 en hooger, zoo is voor inkomsten
oven de fllOO verschuldigd een vaste
O'/1 van f 14, benevens f2 voor elke
go ieele som van flOO, waarmede zij het
®drag yan f 11000 te boven gaan.
let is ons natuurlijk niet mogelijk alle
Jiagen die hij onze lezers kunnen rijzen,
u reeds te beantwoorden.
)ie er meer van wil weten, schaffe zich
1 i'I-6 'ie'lryt'sbelasting voor de belasting-
phcbhngen verduidelijkt door Gr. C. R.
oetink Een brochure voor 30 cents hij
ir ^elaars te tornen.
Merken wij nog op dat de wisselvallige
nkomsten, dat zijn de loonen en winsten
n het bedrijf te behalen en niet altijd even
groot of klein zijnde, berekend worden
naar het gemiddeld per jaar over de drie
•wa-i-TBfra'g-ETT
laatste jaren ontvangen bedrag.
Ten slotte nog iets over plichten en rech
ten der belastingschuldigen.
Twee biljetten zullen hun binnen een
paar maanden worden thuis bezorgd, bekend
als biljet A en biljet B.
Is dit verzuimd, dan moet daarvan kennis
gegeven worden ten kantore van den ont
vanger der directe belastingen.
Deze verplichting hebben ook zij die
in den loop van een belastingjaar belasting
plichtig worden. Aangifte is dan noodig
binnen vier weken.
In biljet A moet de lezer die het ont
vangen hoeft, invullen zijn naam en woon
plaats, bedrijf', betrekking cn verdere bros
van inkomst en alle bijzonderheden die da
ontvanger welen moet om heui naar billijk
heid aan te slaan.
In het andere biljet biljet B, dat niet
aan allen die biljet A ontvingen, wordt
uitgereikt wordt gevraagd naar het
belastbaar inkomen.
De gelukkigen, aan wie invulling van
biljet B gevraagd wordt, zijn lo. zij die
in de vermogensbelasting aangeslagen zijn
2o. die 't vorige jaar voor meer dan f 2000
waren aangeslagen in de bedrijfsbelasting;
3o. wier inkomsten bestaan uit vaste trac-
tementen, pensioenen, lijfrenten, enz.
Alle anderen, tenzij ze er een mochten ver
langen, ontvangen geen biljet li.
Een commissie van aanslag zorgt voor
een goede uitvoering der wet op dit punt.
Niemand behoeft dus ongerust te zijn.
TA
De einduitslag der jongste kameront-
binding is voor de voorstanders van dade
lijke finale kiesrechtuitbreiding met Tak
een zeer groote teleurstelling.
De overwinning door dezen in Neerlands
meest zuidelijke district behaald de heer
vanDeinse toch werd met 1551 tegen 1376
•p het aftredend lid den heer Walter ge
kozen wischt niettemin het feit niet
uit dat de tegenstanders van het wets
ontwerp Tak in de nieuwe Kamer 57
stemmen zullen uitbrengen, en de voor
standers slechts 43.
Door deze beslissing is uitgemaakt dat de
minister óf een voorstel tot Grondwetsher
ziening zal moeten indienen, om daardoor
bij een volgende Kamerontbinding de op
positie tegen de ruimste uitbreiding tot
zwijgen te brengen óf hij zal moeten re
kening houden met de Grondwet naar de
door hem bestreden opvatting en in zijn
nieuwe wetsontwerp een teeken van wel
stand moeten aangeven.
Of ook, de minister zal, meenende dat
zulks ook door een ministerie uit de nieuwe
meerderheid geschieden kan, zijn porte
feuille ter beschikking van de Koningin
kunnen stellen, en met zijne ambtgenooten,
die zich met hem eenstemmig verklaard
hebben, heengaan.
In ieder geval is de quaestie der kies
rechtuitbreiding schoon verschoven, door
de gevallen beslissing niet van de baan.
Het volk achter de kiezers zal met chris
telijke goedmoedigheid of met antichriste
lijke oproerigheid op de gevraagde uit
breiding blijven aandringen. Hoe ook in
de minderheid gebleven, de voorstanders
hebben de census-barrière doen schudden
op hare grondvesten, en niet alleen bij
hen is het besef dat eerst na den val de
zer barrière de gelegenheid tot onbelem
merde afdoening van zoo menige dringende
zaak zal gekomen zijn.
Dat nu waarschijnlijk de Kamer ruim
3 jaar zitting hebben zal onze uitnemende
woordvoerder, de heer de Savomin Loh-
man, met ruim 800 stemmen meerderheid
herkozen, voor de Kamer en voor de an
tirevolutionaire partij behouden bleef, is
ons een oorzaak van groote blijdschap.
Maar dat de kieswet-actie, door dr. Kuyper
zoo meesterlijk geleid, tot versterking van
het liberalisme, tot een zoo gevoelige ader
lating in onze eigen party, tot eene breuke
tusschen broeders zoo onder de kiezers
als onder de gekozenen leiden moest,
is o.is een oorzaak van diepe droefheid.
Van harte hopen wij dat deze tijdelijke
verwijdering door eene eendrachtige sa
menwerking worde vervangen; dat uit dit
schijnbaar kwaad nog iets goeds voor het
vaderland voortkoinedat der natie liefde
voor Oranje den Troon der jeugdige Ko-
ninginne in dit moeilijk tijdsgewricht ten
stenn zij en dat het christenvolk die
wijsheid van den Heere voor onze beminde
Iicgcntes afsmeeke, welke zij noodig heeft,
0:11 bij mogelijke aftreding van het kabinet
een goede keuze te doen.
Do nieuwe Kamer zal bestaan uit
60 liberalen (35 voor- en 25 tegenst.)
24 roomsehen 1 voor- en 23 tegenst.)
10 antirev. 5 voor- en 5 tegenst.)
3 radicalen 3 voor- en O tegenst.)
3 8onservatitiV.( O voor- en 3 tegenst.)
Bij deze verdeeling is gerekend dat de
nieuwe verkiezingen: in Rotterdam, Den
Haag, Delft, Katwijk, Utrecht en Sneek
waarschijnlijk noodig geworden, geeii ver
andering in de partijverhouding brengen.
De liberalen hebben 8 zetels gewonnen
de roomsolien 3 zetels verloren (Bevers,
Reekers en Walter) de antirevolutionairen
11 zetels verloren en 1 gewonnen. Name
lijk Te Steen wijk maakten Beelaerts, te
Dokkum Huber, te Sneek Brantsen, te
Harlingen Heemskerk, te Ede v. Löben
Seis, te Delft v. d. Velde, te Bodegraven
v. Velzen, te Eist Van Dedem voor libe
ralen plaatsterwijl te Schiedam v. d.
Boreli, te Katwijk Donner en te Amers
foort Schimmelpenninck v. d. Oye door
conservatieven werden vervangen.
Daar tegenover staat eene winst van
slechts twee leden: de heeren 't Hooft die
te Haarlemermeer den katholiek Reekers en
Kuyper die te Sliedrecht den antirevoluti
onair de Geer vervangt.
Inderdaad een smadelijke belooning voor
de trouwe hulp door de antirevolutionairen
aan de liberale voorstandens verleend.
Met een moeilijk te evenaren ijver
hebban de antirevolutionairen in Hon-
tenisse, en op flinke wijze ook op
andere plaatsen als Amsterdam, Eist, Doe-
tinchem en Zaandam waar zij de beslissing
in handen hadden de liberalen gesteund
en hunne candidaten in de Kamer gebracht;
terwijl de liberalen, met uitzondering van
Middelburg en Haarlemmermeer, ons op
vele plaatsen slechts zwak hielpen of hun
steun gelijk 0. a. te Ede, te Delft en
te Bodegraven aan den liberalen twijfelaar
of tegenstander gaven.
Door hunne partij-politiek die liever de
zetels alleen bezette, ook al riep men van
onze zijde dat er nu geen partijen meer
waren, snoepten zij ons al onze beste Friesche
districten af, terwijl zij bijna er nog in
zouden geslaagd zijn den held, wien zij
zooveel verplicht waren, onzen dr. Kuyper
in Sliedrecht uit het zadel te lichten.
Deze trouwelooze, of is het alleen tact-
looze staatkunde der liberalen en het
kan goed zijn dit reeds hij de eerste ken
nismaking te constateeren - heeft ons ge
leerd dat ook de vooruitstrevender, onder
hen al even onbetrouwbaar zijn als de meer
conservatief getinten.
En waar wij nog een laatsten blik wer
pen op onze geliefde do oden, die op het
electorale slagveld achterbleven, eeren
wij met weemoed hunne politieke nagedach
tenis. De nagedachtenis van hen die, in
moeielijke dage n, voor de rechten van het
christenvolk hebben pal gestaan.
Pal gestaan niet alleen de Donners, maar
ook de Beelaertsen. Pal gestaan vooral in
de laatste maanden voor het volk achter
de kiezers, dit geldt in de eerste plaats
den vijf voorstanders van finale kies
rechtuitbreiding den heeren Heemskerk,
v. d. Velde, Loben Seis, v. d. Borch en
Donner.
En met recht mag gevraagd waarom
juist zij moesten vallen.
Maar wie denkt hierbij ook niet aan de
districten, de schoone districten, waar, 11a
jarenlange krachtige worsteling tegen het
conservatisme een zoo smadelijke nederlaag
ons deel was. Hoe liggen zij daar ver
scheurd voor ons.
Steenwgk, het kloeke district der te vroeg
ontslapen broeders v. d. Hoop.
Amersfoortons vaste bolwerk, eens door
Van Loon en den ouden Asek v. Wijck
veroverd.
Sneek en Harlingende eens zoo fiere
districten van den waardigen Oppedijk.
Ede, het district van Kenchenins.
Thans allen door tegenstanders bezet
terwijl Sliedrecht dat eens twee derde der
stemmen aan De Geer van Jutfaas bood,
/hans bij herstemming slechts ter nauwer-
nood aan den zooveel uitnemender candi-
daat, aan dr. Kuyper plaats verleende
Doch het is onze roeping niet om op
een slagveld te wonen. Wij treden moedig
voorwaarts.
Vooruit is de weg, vooruit naar die kies-
rechtuitbrejding welke de natie kan ten goede
komen, en waarop -blijkens het aantal
stemmen in den lande er voor uitgebracht
de meerderheid zelfs van het tegenwoordige
kiezerscorps wacht.
'L e 11 d i 11 g.
1. Nederlandsche Zendingsver-
eeniging.
Onder de eigenaardigheden van onzen
tijd behoort zeker ook wel de lief hebberij
voor Statistiek. We hebben tegenwoordig
cijferslijsten van „van alles en nog wat",
en ieder bewijst uit die lijsten, wat hij wil.
Ook de Zending heeft hare staten. Als
we die staten zoo doorloopen, vermenig
vuldigen onze gedachten. Achter die dorre
doode cijfers zit immers zooveel.
De broeder, die ze neerschreef, deed
't niet met onbewogen gemoed. Dat cijfer
daar duidt de eerstelingen aan van een
met veel moeite ontgonnen akker. Wat
gebed en wat geduld kostte 't hem, eer
hij ze bijéénzamelen mocht, maar nu mag
hij zich dan toch verblijden in aanvanke
lijke verhooring. Een ander cijfer weer
wijst een verlies aan: Demassen, die de
genietingen der tegenwoordige wereld niet
jonden vergeten voor 't Kruis. En een
'traan en eene bede wellen hem uit oog en
hart. Hier moet een streepken staan: de
broeder, die op dit veld zaaide, is heen
gegaan, nog eer hij oogsten mocht. „O
Heere! is 't getal der arbeiders dan nog
niet klein genoeg, voor zulk een arbeids
veld, dat Gij van hen er wegraapt in
den bloei hunner dagen?" vraagt gij in
diepen weemoed. Zoo konden
we voortgaan, waar de lijst voor ons
ligt, die ons den staat kennen doet van 't
arbeidsveld der Nederlandsclie Zendings-
vereeniging. Een deel van West-Java
illt0 Dec. des vorigen jaars. De bijzonder
heden van deze lijst kunnen onzen lezers
niet veel belang inboezemen. Alleen geven
we aan, dat op 11 posten (Bantam mede
als een post beschouwd) 7 Europeesche
zendelingen en driemaal zooveel inlandsche
helpers werkzaam waren dat van de 1231
gemeenteleden 662 Avondmaalgangei's wa
ren, terwijl de scholen 210 leerlingen telden.
De toeneming bedroeg 35 personen. Op
sommige gemeenten valt te roemen, over
andere te klagen. De totaal indruk is niet
ongunstig. Vooral de gemeenten der bb.
Tiemersma, Van Eendenburg en Van der
Brug, waaronder nu ook Tjeribon(van wijlen
br. Dijkstra) verkeeren in bloeienden staat.
Over den finantieelen toestand der ver-
eeniging zijn de hoofdzaken de vorige maal
vermeld.
In de keuze van nieuwe kweekelingen
was 't bestuur 't vorige jaar niet gelukkig,
meldt 't Orgaandaar twee aangenomenen
om redenen van gezondheid weer naar huis
moesten terugkeeren en dc dorde op verzoek
eveneens ontslagen werd. Wij hopen, dat
deze treurige geschiedenis 't bestuur een
weinig meer voorzichtigheid zal geleerd
hebben.
De vereeniging heeft nu 60 afdeelingen,
waarvan 5 in Zeeland (Brninisse, Middel
burgSchoondijkeVrouwepolder en
W estkapelle).
Dat zij en haar arbeidsveld voortdurend
meer in bloei toeneme Dat geve Hij, Die
zijner gemeente den last der zending oplegde!
t
2. Utrechtsche Zendingsver-
eeniging.
Halniaheira.
In het algemeen is Halmaheira een dor
en weinig hoopgevend arbeidsveld. Het
Christendom scheen enkele malen in wijder
kring te zullen overwinnen telkens
gingen dc „opwekkingen" voorbij als een
morgenwolk en als een „nachthutje in
den komkommerhof" bleven de enkele
kleine gemeenten Duma in de eerste plaats
eenzaam en alleen. Daar buiten woelt
en joelt 't heidendom de oogstfeesten in 't
bijzonder met hun bedwelmende dranken,
met hun wulpsche feestelijkheden, met hun
vechtpartijen en wat niet al, zijn de treui'ige
bewijzen van zijn macht. Daarnaast staat
de macht van 't Mohammedanisme, dat, helaas
overal zijn invloed in onze Oost uitbreidt.
Vooral door huwelijken van Moslemin niet
Heidenen wint 't op Halmaheira veld. Dit
zelfde geschiedt gelukkig ook met 't Chris
tendom, zoowel te Duma, als op 't eiland
Batjan. Oak hier werd reeds „menig liei-
denseh meisje door den band des huwelijks
tot de Christelijke gemeente toegedaan."
De arbeid der „Zending" van uit Duma
zooals men in een onzer vorige overzichten
heeft kunnen zienhet uitzenden van 2
jonge inanuen, om hier en daar de Schrift
te lezen droeg nog wel geen zichtbare
vrucht, maar werd hier en daar tegengestaan
en dit is, al klinkt het paradoxaal, toch
altijd iets. Wat geen reactie wekt, is geen
actie. Een huisgezin te Duma was vertrok
ken en afgedwaald. De dwaling van een
ander, bracht het terug. Br. Van Dijken
schrijft„De weg des Heeren loopt door
donkere valleien". Hier gebruikt de Heer
het kwade, om een dwalend huisgezin tot
de gemeente terug te brengen, dat ons groo
telij ks verblijdt."
Nieuw-Guinea.
Br. Van Hasselt had in het vorige jaar
nog al enkele sterfgevallen onder kinderen
in zijne gemeente. Vooral hij deze beproe
vingen blijkt het onderscheid tusschen Chris
tenen en Heidenen. Terwijl de eersten
wel treureu, maar toch ook in de slaande
hand een Vaderhand erkennen en eerbiedi
gen, schrijven de laatsten met name het kort
na elkaar overlijden van kinderen aan too-
venarij toe en wreken den dood hunner ge
liefden aan slavinnen of dergelijke. Een hei
den merkte na 't sterven van 2 kinderen op
„als dat bij ons gebeurde, dan kwam er
doodslag."
Een der heidenen kwam, om dooponder-
wijs te ontvangen. Hij was bereid zich
van zijn tweede vrouw te laten scheiden.
Toen hij mededeelde, dat hij schulden had,
merkte een der vrijgekockten van Br. Van
Hasselt op „Onze schulden op aarde zijn
niets, die kunnen wij zelf betalen, maar
onze schuld bij God, die kunnen wij niet
betalen, die heeft de heilige Zoon op zijn
heiligen weg betaald. De Vader zal de
aarde met vuur verbranden, maar de Zoon
heeft voor de menschen betaald. Jezus geeft
onze handen de kracht, om de roeispaan
recht te sturen om goed aan te landen". De
oude grootmoeder van dezen vrijgekochte
antwoordde, toen haar gevraagd werd, waar
om ze niet meer in de kerk kwam„Ach,
ik hen al zoo oud, ik kan niet meer hooren
en niet meer zien, ik heb geen tanden
meer in mijn mond, de kinderen lachen
met mij, als ik in de kerk kom, maar de
Heer weet het wel".
Twee kinderen werden van school ge
nomen ze waren ter betaling van schulden
weggegeven. We vragen met br. Van
Hasselt Wanneer zal die ellendige slavernij
toch eens worden afgeschaft^
Br. en zr. Van den Roest vierden met
br. Van Hasselt hun eerste Avondmaal op
't eiland hunner bestemming.