ke huis UeereiÉis en erf Een HUIS, OppÉre Mopping Een Pakhuis Onderwijzer fDüisitnij 24 Hprif, a, s. INBOEDEL ERF ca TUIN met PAKHUIS met TUIN en ERF, BIHSDAG 24 APRIL 1894, Schetsen over Middelburg S c li o o I n i e u w s. ADVKKTKM'IK.V en ander HUISRAAD, rERKOOPEN op Dinsdag 24 April 1894, cDoiiiMni] iferi 26 llpcit 1694, openbaar verkoopen 1. Een kapitaal En wat betaal je er voor? Drie gulden, luit'nt. Waar heb je het gekocht? Bij Levie, luit'nt Die ooren heeft om te hooren die hoore in het belang van onzen soldaat. Arnh. VA. Blauwsel is gevaarlijk, het bevat be standdeelen, die den dood kunnen ten gevolge hebben, als zij in aanraking komen met bloed. Eenjonge dochter te Zevenbergen heeft de treurige ondervinding daarvan opgedaan. Naar gewoonte had zij de wasch doorgehaald in water, met blauwsel ver mengd, zonder te letten op eene kleine wond, die zij aan de hand had. Het gevolg was bloedvergiftiging, eerst in de hand, daarna in den arm en verder in het lichaam. Thans verkeert het meisje in levensgevaar. Te Vreeswijk is overleden de ruim 89-jarige schipper l'ieter Eikelenstam. Als redder van drenkelingen ontving deze wak kere man verscheidene eereblijken, en als veerman deed hij zich meermalen op lof waardige wijze kennen. Welk een moed Eikelenstam bezat, ondervond indertijd ook wijlen Koning Willem III. Het wasin Januari van 1861. De koning was naar Gelderland geweest, en had daar de door ijs en overstrooming geteisterde streken bezocht. Op den terugtocht wilde Z. M. te Kuilenburg over de nog met ijs bezette rivier steken. Hier durfde men echter den Koning niet over te brengen, want het scheen, dat de rivier elk oogenblik kon gaan kruien. Daar de Vorst haast scheen te- hebben en dus de Lek over moest, be sloot Z. M. te Vianen den overtocht te beproeven. Ook daar zag men het gevaar volle er van in, doch Peter Eikelenstam, de onversaagde veerman, was terstond en zonder eenige tegenwerping bereid zijn Vorst over te brengen. Met mannenmoed schoof hij de ijsboot over het ijs naar de overzijde. Daar de wal echter moeilijk te bereiken was en dit droogvoets niet meer ging, droeg Peter Eikelenstam, zelf door het water gaande, den Koning behouden en wel van de ijsboot op den oever. Nauwelijks was de Koning aan de overzijde, of de Lek begon te kruien. 41) bunder jachtveld vooreen dubbeltje- Door den ontvanger der registratie en domeinen zijn te Zevenbergen 40 hectare jachtveld voor een termijn van vijf jaren verpacht en toegewezen aan J. v. B., voor 10 centen per jaar. Dwaalt nietGod laat zich niet be spotten. Eenige jongelieden waaen voor twee A drie weken te Maassluis in eene herberg of kroeg, om daar hunnen avond door te brengen. Niet wetende, wat ze tenslotte zouden aanvangen, stelde éen hunner voor het Heiligavondmaal te vieren, doch geen wijn maar jenever zou worden gebruikt. De tafel werd door een wit laken gedekt. Een persoon, het brood brekende en het woord zullende voeren, werd stom, een ander, den jenever inschenkende, werd krankzinnig. Keuvelaar. Een geneesheer van Rochester, N. Y., vertelt van een zijner patiënten die zich vergiftigd had door het drinken van azijn. Zij begon het vocht te gebruiken om hare gelaatskleur te verbeteren en werd er allengs aan verslaafd. lederen dag werd de behoefte aan azijn grooter, de eetlust nam af en de maag weigerde alle ander voedsel. Vier geneesheeren ter behandeling geroe pen konden de oorzaak van de kwaal niet bepalen totdat ten slotte een vijfde dokter het euvel ontdekte maar te laat om de lijderes te redden. Een geruchtmakende arrestatie heeft te Antwerpen plaats gehad. Op bevel van den rechter van instructie is daar namelijk zekere mevr. Joniaux in hechtenis geno men, echtgenoote van een algemeen geacht hoofdingenieur in staatsdienst. Zij wordt verdacht van drie leden harer familie een FEUILLETON. Beroemde en beruchte burgers. I. Als we een onderzoek gaan instellen welke van de burgers van Middelburg zich in de zeventiende! eeuw inzonderheid onder scheiden hebben, dan trekt Jacob Cats het meest onze aandacht. De mannen der zestiende eeuw zijn, hoop ik, u voldoende bekend. Pieter Haek, de baljuw, deHoorne, de prediker, deMaacht. tapijtwever, van Haeften en de Moucheron de scheepsreeders, de Keldermans, archi tecten vormen den kring van mannen die een voetstap hebben achtergelaten in het zand van hun tijd. Zij hebben ieder op zijne wijze bijgedragen tot het vestigen en voltooien der stad die wij zoo goed kennen. Ook de zeventiende eeuw heeft haar aan deel geleverd aan de vervorming der oude veste. Maar het was op meer bescheiden voet. De groote catastrophe was voorbij. Vijf en twintig jaren waren voorbijgegaan se dert hervorming in ieder opzicht had plaats gehad. Actie en beweging op ieder terrein was ontstaan. Het was in Middel burg als overal, om het woord van on Hutten eens te bezigen, een lust om te leven. Maar dat bleef niet zoo. Op en neer is de wereldgeschiedenis. Op actie volgt steeds reactie. De zeventiende eeuw vertoont ons, in vergelijking met de zestiende, het beeld van kalmte, van rustvan teruggang zoo ge wilt, in ieder geval van bedaarde ontwik keling. zuster, een broeder en een oom van haar man, te hebben vergiftigd, teneinde zich te bevoordeelen met de op hun hoofd gesloten levensverzekeringen. Voor enkele dagen is de oudste gees telijke misschien ook de oudste menseh in Europa gestorven, de Grieksehe pastoor te Trikkala, in Thessalië die 120 jaren oud werd en 99 jaren lang zijn ambt vervulde. Hij had nooit Trikkala verlaten en leefde zeer sober en geregeld. Hij sliep zomer en winter onder den blooten hemel, met 'tgezieht naar het Oosten ge keerd 's avonds te 9 uren ging hij steeds ter raste en vóór zonsopgang was hij al toos in de weer. Hij dronk, behalve bij de godsdienstoefening, nooit wijn of geest rijke dranken, rookte niet, maar snuifde een korten tijd, om het spoedig weer op te geven, wegens de onreinheid. Hij at slechts vruchten, groenten en brood, maar geen vleesch. Tot aan zijn dood behield hij 't gebruik van oogen zonder bril en ooren, maar zijn herinneringsver mogen, speciaal voor het korte verledene, begaf hem. Hij was nooit ziek en stierf zonder doodsstrijd, zich ten volle bewust van zijn heengaan. Te Cu ise wist tijdens het vervoer een jonge leeuw uit een dierengaarde te ontsnappen, zonder dat zijn vlucht werd ontdekt. De vluchteling kwam na vrij wat omzwervingen, terecht op een plaats achter een logement en begon heel gemoedelijk met een grooten waakhond te spelen, zonder dit dier in 't minst of geringst kwaad te doen. Later liet de leeuw zich weder heel gewillig opvangen. Terwijl de onderhandelingen nog hangende waren tusschen het bestuur van liet „Jaoksonpark" te Chicago, waar bin nen zooals men weet de tentoonstellings terreinen lagen, en de firma Blooker te Amsterdam betreffende het ter opluistering van het park laten staan van den Hol- landsc-hen windcacaomolen, die zoo alge meen in den smaak viel, hebben handige dieven deze kwestie kort beslecht door den geheelen molen met woonhuis erbij, af te breken en per as van de terreinen te verwijderen. Daaraan moet dagen lang zijn gewerkt, zeodat het verdwijnen van zulk een ko lossaal gebouw, bij aanwezigheid der ten- toonstellings-politie en der commiezen van de belastingen, gerust een stout Ameri- kaansch stukje mag lieeten. Men verhaalt deze anecdote omtrent wijlen Leopold I, koning van België. Op een schoonen lentemorgen van 1859 bewonderde een jonge man, die over een brug te Génève geleund lag, zwijgend het landschap, toen een vlugge grijsaard bij hem bleef stilstaan. Men praatte over het mooie weer en over de eenzaamheid, ver volgens liep liet gesprek over de politieke gebeurtenissen dier dagen. Eindelijk zeide de oude man, zich tot hem, met wien hij sprak, wendende: „Weet ge wel dat ge voor een jong menseh, zooals gij zijt, heel goed de tegenwoordige geschiedenis kent?" „O klonk het antwoord, „dat is niets bijzonders. Ik heb mij altijd met de po litiek bezig gehouden en ben een verbannene van December. Maar vergun mij u te zeg gen, dat ge voor een eenvoudig burger zooals gij „Ik maar dat is volstrekt niet te ver wonderen, ik ben de koning der Belgen." Hij, die met Leopold dit gesprek had, is de tegenwoordige Fransche senator, de heer Ranc. Een Duitsche physioloog, die het on begrijpelijke geduld heeft gehad om de haren op verschillende hoofden te tellen, teneinde het gemiddeld aantal op het menschelijk hoofd te kunnen bepalen is tot de volgende uitkomst gekomen. Op vier hoofden van gelijk gewicht, vond hij 90.000 roode, 103.000 zwarte, 109.000 bruine en 140.000 blonde haren. Het zwaard was nog niet in de scheede geborgen, maar aan de vredesonderhande lingen werd met ernst gearbeid. Het groote pleit voor vrijheid en onafhankelijkheid was nog wel niet beslist, maar de uitkomst was niet twijfelachtig meer. Vernielingen verwoesting, plundering en krijg was, al thans voor de Zeeuwsche hoofdstad, voorbij gegaan en men kon zich gaan wijden aan de werken des vredes. Daarom is mijn eerste werk n in de ze ventiende eeuw op mannen te wijzen die niet met het zwaard maar met den troffel arbeidden, üp mannen die ons leven, het le ven der natie hebben verrijkt. De eerste van hen die ik u voorstellen wilde is onze welbekende volksdichter Ja cob Cats. Hij werd te Brouwershaven ge boren en stierf op Soryhvliet bij den Haag; als zoodanig behoort hij dus onder de bnr- gers van Middelburg niet. Maar Cats bracht twintig jaren van zijn werkzaam leven, 16031623 te Middelburg door. Daar sleet hij zijne gelukkigste levtnsjaren, daar werden zijne kinderen geboren, daar rijpten de eerste vruchten van zijn dichterlijken geest, en als zoodanig meen ik schuldig te zijn hem een plaats te geven onder de bur gers onzer stad. Het bekende huis in de Noordstraat en het bekende Munnikenhof bij Grijpskerke, waar de herinnering aan de lagere gees telijkheid der Middelburgsche abdij, die daar verblijf hield nog levendig was, diende tot winter- en zomerresidentie van dezen aanzienlijken en gefortuneorden man. Cats vestigde zich als jeugdig rechtsgeleer de te Middelburg, waar hij zijn eerste talenten wijdde aan het handelsrecht. Spoedig waren zijne talenten als advocaat bekend, en de Zwarte tricot tailles kan men zelf wasschen, zoo beweert men. In een halve emmer water giet men voor circa een stuiver geest van ammoniak, wascht de taille daarin ferm uit en herhaalt dit was schen nog eens in lauw water, waarin men ongeveer een vierde van de vorige hoeveelheid geest van ammonik gegoten heeft. Dan wringt men ze niet uit maar laat haar uitdruipen, hangt ze om spoedig te drogen op een warme plaats en strijkt ze op, terwijl ze nog wat vochtig is. Op deze wijze gewasschen tailles krimpen niet, behouden haar gelijkmatige zwarte kleur en kunnen door de spaarzame huismoeder weer een jaar gedragen worden. Aan het diner, dat Vrijdag in den Weener Hof burg ter eere van den Duit- schen Keizer werd gegeven en waaraan tachtig gasten deelnamen, werd het geheele middagmaal rondgediend op gouden scho tels en borden. De middelstukken en vazen waren eveneens van massief goud. Door een hond gered. Donderdagmid dag sprong te Pat'Ja een arme zwerver die ten einde raad was, in de rivier de Seine. De man hi 1 om in zijn plan te slagen een zeer een mm plekje uitgezocht, maar niet bespeurd, dat zich op eenigen afstand een vrouw met een prachtigen New foundlanderhond bevond. Toen Sultan een plons hoorde, spitste hij de ooren en op een bevel van zijn meesteres sprong hij in de rivier. Toen begon een eigonaardige worsteling tusschen man en dier, maar ten slotte bleef Sultan die niet onbedreven was in de kunst van menschenredding, de overwinninghij pakte met zijn bek een deel der klee 'ing van den drenkeling en zwom met hem naar den oever. De wal was echter bijzonder steil en nu was goede raad duur, maar gelukkig kwam een schuitenvoerder toe snellen, die den hond een handje hielp. De drenkeling werd naar een hospitaal overgebracht. De meesteres van Sultan, welk moedig dier reeds vroeger menschen redde, heeft nu de premie gevraagd aan het redden van dren kelingen verbonden. De schuitenvoerder is hier tegen opgekomen en beweert, dat hij enkel en alleen recht op belooning heeft. Sultan is de eenige, die niets gevraagd heeft. De vereeniging tot bescherming van dieren heeft, naar aanleiding van het be langrijk geval, een onderzoek ingesteld. Yol bewondering voor Sultan's edel gedrag wenscht het bestuur een eere-halsband aan den New-foundlander toetekennen, om hem aan te moedigen op het ingeslagen spoor voort te gaan. Kerknieuws. Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Hoedekenskerke ds. A. Veen- liuysen te Nederhorst den Berg te Oud-Vosmeer ds. H. J. Bisperink te Waspik te Noord Schermer ds. A. Wan der te Noordganwe. Kampen. 19 April. Heden werd, na gehouden admissie-examen, de heer J. van der Meulen ingeschreven als student aan de Theologische School. De heer V. d. Meulen is oud-leerling van den heer Ds Van Lingen bij wien hij werd opgeleid tot predikant bij het voor cenigen tijd opgericht Chr. gerefor meerd kerkgenootschap van de heeren Van Lingen en Wisse. Middelburg. Examen acte lager onderwijstoegelaten de damesJ. A- Robijn, G. G. Giljam, beiden van Middel burg W. A. Bolland, van GoesJ. W. van de Swaluw, van Heinkensrand, M. C. Schnnrkamp en G. W. Bot van Vlissingen en A. M. Tjebbes van Wemeldinge. Dedaines Robijn, Gilj im en v. d. Swaluw slaagden ook voor de acte vrije- en orde reeks van procedures, die in die dagen door de stad, zoo eischende als verwerende zijn aangelegd en vervolgd, hetzij tot handha ving van oude vrijheden, hetzij tot ver krijging van meerdere rechten. Cats wijdde zich evenwel in de eerste plaats aan han delsgeschillen. „Myn huys wierd veel besogt, ook luyden van den Staat. En wyser dan ick was, versogten mynen raet". Zegt de bescheiden Middelburgsche advocaat. Op 27 jarigen leeftijd trouwde de aanstaan de Vader Cat», die toen nog stond aan het be gin van zijn loopbaan, met de 26 jarigeEliza- beth|vanValkenburg van Antwerpen.Nu werd het leven van dit echtpaar verdeeld in het huis in de Noordstraat en op de buiten plaats te Grijpskerke. Dat zijn huwelijk een gelukkige echtver bintenis was kan men leeren uit het por tret van zijn vrouw in deze regelen ge schetst „Een vrou van sneeg vernuft, en geestig in manieren, Sy kon een huysgezin naar rechten eysch bestieren. Doch waerom meer gesegd? Sy was een weerde vrou, Het grondstuck van het huys, een spiegel van de trou". In 1609, toen het twaalfjarig bestand voorloopig een einde aan de vijandelijk heden maakte, kwam ook een groote ver andering in het leven van den jongen ndvooaat. De scheepvaart op de Schelde 0n in de brcede wateren niet zeilen ten oefeningen en de dames Robijn en Bolland voorde acte nuttige handwerken. O brsi KIMM;. Donderdag 26 April, lemrlie, 1 uur, het bouwen van eene r. k. kerk met toren en kerkbanken en de levering der benoodigde mateiïalen. Bestek a fl bü don bn. 'di. Ed. v. Wees te Breda. Inl. by dhr. P. J. van Genk te Leur, Breda. Zate' lag 28 April. Terneuze», bij wed. Susyn, 11 uur, In. oenjarig onderhoud aan de werken en gebouwen te Ter Neuzen en Ellewoutsdyk (Runing f2.100). 2o. Idem der zeeweringen te Ter Neuzen (Raming f700). 3o. Verven van gebouwen 3 z. te Ter Neuzen (Raming f 500). Alles onder bilieer der Genie te Bergen op Zoom. Dinsdag 1 Mei. lllildcIbMrg, (half 2 op het raadhuis door B. en W. het maken van ijzeren hek werken hoog 1.50 tot 1.75 M. en lang 130 M. tot afsluiting van de speelplaats der school Oostkerkhof. Getrouwd JACOBUS WISSE Lz. JANNETJE ISRAEL Pd. Kamperland, 18 April '94. Maandagmiddag 0111 2 uur nam de Heere door den dood van ons weg ons geliefd kiiul M ARINUS in den jeugdigen leeftijd van 5 jaar en 9 maanden. De Heere die geen rekenschap geeft van Zijn daden, doe ons in Zijn heiligen wil berusten. Kamperland, 16 April 1894. De bedroefds Ouders, Iz. LAMAIN. G. LAMAIN geb. Spruit. en Kinderen. Eenige kennisgeving. De ondergeteekende betuigt zijn har- telijken dank voor de vele bewijzen van belangstelling ontvangen bij gelegenheid zijner herkiezing tot lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Middelburg, 18 April 1894. Ma. C. LUCASSE. Het Bestuur der Chr. School te Oostburg vraagt tegen 1 Juni a. s. een op een jaarwedde van f 550. Adres: B. DE DIE Bz. Sr. Voorzitter, of den Hoofdonderwijzer C. F. HOOGEN- DIJK. De Notaris J. W. VERHULST zal wegens sterfgeval flEEOQFH: EENEN NETTEN Beddengoed, Bed-en Tafellinnen, Brandkast, GOUD en ZILVER, Velocipède en wat verder uitge breid en te bezichtigen is Zater dag en Maandag voor den ver koop tot 4 uur. Er beslaat gelegenheid zuivere goederen bij te brengen. De Vendumeesters, M. I. DE GROOT L. C. HONDIUS. koste van den vijand gedreven, ging over in een meer vredelievend handelsverkeer, en daardoor kwam voor een goed deel de practijk van den stads-advocaat te ver vallen. Cats werd als een echte Zeeuw, een pol derspecialiteit. Gefortuneerd als hij en zijn vrouw bei den waren kocht hij gronden in Staats- Vlaanderen, die grootendeels overstroomd en met de zee gelijk waren, en deed die herscheppen in vruchtbare polders. En die affaire legde hem geen windeieren. Als hij op tachtigjarigen leeftijd zijn ge schiedenis beschrijft, vertelt hij 0. a. dit: „De segen, die my Godtin tydelyke saeken Heelt eertijds toegevoegt en dickmaels laten smaeken, Quam niet uyt eenig ampt, dat ick eens had bekleedt, Het loon daartoe geslelt en was niet al te breet, Dat mij meest voordeel gaf, dat quam mij van het dyeken, Als wy den souten stroom bedwongen om te wyeken. Geen stadt heeft my verryekt, geen staet heelt my gegeven, Daar op ick nu ter tyt mag stil en matig leven Geen handel gaf my winst, geen Indisch guide ree; God heeft my goet verschaft als midden ujjt de |zee". In 1621 werd bijna tegelijkertijd aan Cats het hoogleeraarsambt in de rechten aan de Leidsche Academie en het pensiona risschap van Middelburg opgedragen. Hij nam laatstgenoemde betrekking aan, en verscheen op 30 October 1621 voor het collegie van wet en raad, verklaarde zijn De Notaris P. DE MARET TAK zal op 's avonds te 8 uur, in het koffiehuis l)e Oude Vriendschap" aan de Groote Markt te Vlissingen in het openbaar L. HET HUIS en ERF te Vlissingen aan de Flesschenslraat, gemerkt L 026. ter grootte van 82 centiaren 2. IIET HUIS en ERF aldaar aan de Evertsenstraat, gemerkt M 153, tor grootte van 71 centiaren. Te bezichtigen daags vóór en op den dag van verkoop van 1012 en 24 uur. des avonds te 8 uren, te Goesin het koffie huis „de Prins van Oranje", ten over staan van den notaris ,T. M. PILAAR, van EEN te Goes, aan de 's-Heer Hendrikskinderen- straat, wijk D nis. 54 en 55, groot 656 Centiaren, waarin eene grossierszaak in koloniale waren is uitgeoefend. Te veilen in 2 perceelen en in massa. op Erfpachtsgrond, te Goes, aan de Adolf van Wester wij ksbuurt, wijk D. no. 63k, groot 50 Centiaren. Information te bekomen ten kantore van voornoemden Notaris PILAAR. De Notaris P. P. SLEGT, zal op des avonds te 8 uren, op de bovenzaal van de Sociëteit „De Vergenoeging", op de Markt te Middelburgin het in de Lange Noordstraat te Middelburg, en uitkomende in de Lombardstraat, gemerkt wijk C nummer 20 en in de Lombardstraat te Middelburg, gemerkt wijk C nummer 67. Gemelde perceelen op de aanplakbiljet ten breeder omschreven, zullen eerst afzon derlijk en daarna te zamen worden ge veild eu zijn daags vóór en op den ver koopdag te zien met een toegangbiljet, te bekome n ten kantore van voornoemden Notaris in de Lange Noordstraat te Mid delburg. dienst aan te nemen en deed den daartoe staanden eed. Het jaar 1623 eindelijk scheidde Cats en Middelburg voor goed van elkander, toen hij eene benoeming tot eersten pen sionaris van Dordrecht aannam. In Hol land begon zijn staatkundige loopbaan, die in deze schetsen over Middelburg natuur lijk geen plaats vinden kan. Evenmin vindt hier eene beschouwing over Jacob Cats als dichter, of als dichter- zedemeester een plaats. In zijne staat kundige loophaan behoorde hij niet meer tot Middelburg, maar tot de Republiek der Vereenigde Nederlanden. Als dichter behoort bij tot het Neder- landsche volk. Want wat men ook van den dichter Cats zeggen moge, hij is en blijft een type van zijn volk, gelijk Wal ter Scott dat was van de Schotten, en Dickens van de Engelschen, en Victor Hugo van de Franschen, en Güthe en Schiller van de Duitschers. Zijn genie is met geen van deze allen in de verste verte te vergelijken, maar zijn breedsprakige beeldrijkheid, zijn iet wat sentimenteele moraliteit is desalniet- temie en evenwel nochthans de gelief koosde sfeer waarin de flegmatieke Neder lander zich beweegt. Het was dat talent, waardoor hij een populaire verschijning is geweest, die niet alleen aan zijn tijdgenoot, maar ook aan de nakomelingschap toebehoort, dat in Mid delburg is ontloken en daarom verdient hij in rangorde de eerste plaats onder de man nen van beteekenis die ik u schetsen wilde uit het Middelburg der zeventiende eeuw.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1894 | | pagina 4