Idelburg. Ho. 81 1894. Sitferfujj 14 Ipmf. Mfsfe Iimrpnij. f* s* 8* 84 !S m I iS« CHRISTELIJK- NIEUWSBLAB VERSCHIJNT if F. P. D'HUIJ, te Middelburg. HISTORISCH VOOR ZEELAND. PRIJS DER ADVERTENTIËN 93% IJK. Amsterdam, 10 April 'taatsleeningen. Vorig w. s dito dito iën ynd. ÜK 1876 -88 1888 62-81 Larnaia I. MD. ti Nov. f 1000 ibr.-Aug. in.-Juli iril-Oct. Schatk. 1844 58-S4 m. eonp. mot tickot 1888-89 ub 1880 822. Sorie '54 ing 2o otris 8* ;o 125-625 Z.B. tacbild 9 bij Hop* bij Koticb. '67-'6» Lot 100 |5U- 1884 erp. Sck. C.L. 188 irio D. C. 180 178 1883 Obl. nd. '83 1888 1889 21/, 88% 100% 81/, 1021/,, 3V| 102 l/n 31/, lOU/8 #5i/8 81 5 4 5 6 5 5 4 6 4 4 8 3 i 5 5 5 4 4 4 4 4 4 I 6 6 4 4 5 4 4 6 41/, 4 4% 6 km KIM ïosiï 1001/1 9Wl 751/ MlI J» 79'/,I i>4 m Hl 94 J 71*. 09 77 96v fi 3 li/ Tilt Ho 716/, 65% flü «5% 4 «4% 9t 103# 611/, 89 96 28% «4% 1051/, 102 «V* 661/, «6% 69% 181/, 42% 3i»/* 104 (M 101,1 591J m en Stedelijke Leeningtn. 1861 31/, 1001/, 1886 81/, 100% loo 1888 81/, 100% 100%! w. Aand. id. ank Pdhr. dito 4 c Pdb. Hf» dito 4 •tenl. Aand. Ibr. *v. ia 4 to 3% k Pdb. *V« ihalda" ij. A. Aand. i Oblig. 4 Pandb 4% Aand. Obl. 4 ud. *1. Ad. ndb. *Vt Aand. f dit» 3 k Ptadkr. 5 dit* 9» 159 m% 101% 87# .°ll/, 99# 102S/J 102 12) 100 102 .02% 56% 96 218% ï4 108 68 10» 159 124 141/, oorwegleeningen Spw. Aand. to OUi|, DO Obl. Aand. 250-1000 '75/80 87/89. dito Br. A- Joobt. f. ij. a. 500 1890 ■ad. A and. 125 OU. '00 98 7/, 99% 5 4% 4 8 5 4% 5 Obl. bl. 1000 md 1 100 1000 lig. 1. Ad. K. 125 Oblig. ch-N.C. T.O acifie dito Oblig. Obl. dito dito H. Obl. dito C. t. A. A and. d goud C. t. A. i'aat. Ad. r. Ad. Obl. C, e. A. Oblig. bl. C. t. A, OU. r. OU. o am 101 S 26 3% 100 8% 101% - - 170% - 5>% 8 46% 8 49% - 139% - 164 U0% 09% 96 Va 64% 104% 97% 101% 105% 92% 105% Ul% 1«3% 106% 8°% 74% 94% 108 16% 108 87 104% 104% 89 112 22% 92% 99% 51 17% 89 108»/, 1041/, 110»/, 107Va 21% 104% 90 101 •®Vi I iooj/i I 45% I 49% 138V< 140% It'/l »»Vi I 103Vt I 105 xuegnxaatschappjen 8% A Aand Oblig. tr. dito Aand. Oblig. 4% remie-Leeningen. 190 100 90% 51% 98% 74% I 94% 87 10*% 89 ïi'/l 99% 17% I 103 1071/41 207/4 104% 100 50/4 nst. f 100 100 Cruis Aand. '87 fr. 100 '86 100 1870 8. 854 250 74 lp 4 I Z. 1. 5 1 drid 8 fr. 100 4 6 100 100 100 100 100 409 108»/, 8 107 3 104* 74 2% 101 21/s l"U/f 128% 119 117% 1597/, 160 143 156 144 II 2 1°7A 1Ü41/) 75 elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. pf 0,95. Enkele nummers0,02c. Arnemuiden, ook voor Nieuw- en St. Joosland, 10 April. De belanghebbenden worden er op ge wezen, dat het laatstgeplaatste goedkeur- ringsinerk, voortaan gedurende twee jaren, op gevaar van straf, ongeschonden moet worden bewaard. Belanghebbenden worden verder herin nerd, dat de verificatie van gewichten beneden het gram (milligram gewichten) uithoofde der daartoe noodige fijne balans, uitsluitend aan liet ijkkantoor te Middel burg geschiedt. DE UITSLAG. Terwijl wij ons voorbehouden straks ons eigen oordeel over den uitslag der ver kiezing onzen lezers mede te deelen, dee- len wij thans enkele uitspraken mede der jiers, waaruit blijken kan, hoe moeilijk het is een oordeel te vellen over den stand der zaken, in verband met de zaken, waar om het ging de kieswet. Feit is nu dat gekozen zijn 32 voor standers en 39 tegenstanders terwijl 29 herstemmingen moeten plaats hebben. De Standaard meent dat minister Tak een meerderheid zal hebben van 13 stem men en schrijft dan verder Rekent men nu, dat do eilandendistric ten voor minstens vier zetels buiten kijf een meerderheid in onzen geest geven, en dat waarschijnlijk slechts twee, hoogstens drie, van deze districten tegenover de regeering zullen staan, dan mag geconsta teerd, dat over het heele land op 10 April, bij eerste stemming de meerderheid voor de regeering 67 bedroeg en de minderheid die tegen haar koos 43. Een uitkomst, die metterdaad verrast, a's men bedenkt met welk een ongemeene macht het conservatisme van alle ga ding uit zyn schuilhoeken is komen op dagen, en hoe bovendien in meer dan één district n i e t de electorale quaestie, maar kerkelijke antipathieën een zeer aan merkelijk deel der kiezers tegen de kies wet deed kiezon. Telt men nu desniettemin alle kiezers over heel het land saam, die voor ol tegen stemden; iets wat we eerst morgen doen kunnen; dan zal men, niettegenstaande dit kerkelijk profijt, dat geheel aan de zijde der tegenstanders was, met meer dan tien duizend kiezers de schaal vóór de Re geering zien overslaan. Deze uitkomst stellende tegenover het feit, dat het in de oude Kamer 60 tegen en slechts 40 voor de Regeering stond, ziet men derhalve, hoe de overgroote meerder heid der opgekomen kiezers de ontbinding heeft willen doen slagen. Toch kan eerst op 24 April beslist worden of ook bij de herstemmingen, die komen, deze gunstige verhouding zal stand houden. De N. R. Crt. is van geheel andere meening en verwacht eerder eene meerder heid aan de zijde der tegenstanders van Tak. Zij zegt verder: De uitslag van de verkiezing is ons niet togengevaUenintegendeel. Als men in aanmerking neemt, dat schier de gehsele groote en kleine liberale pers op de hand van Tak was, dat hetze.fde het geval was Dot de antirevolutionaire organen, dat de roomseh-katholieke bladen wel voor het meerendeel tegen Tak waren, maar toch ook Het Centrum en enkele kleinere bladen vóór hem partij trokken; als men verder bedenkt, hoe het land door de voor standers van Tak's wet letterlijk is afge foisd en welke vurige volksredenaars onder hen warenals men bedenkt, dat het be stuur der Liberale Uniezjjn gewicht m de schaal gelegd heeft vóór Tak, en de 'meralen, die aan zjjno zijde stonden, uit stekend waren georganiseerd, dat dr. Kuyper met zijne deputaten het heele land vóór Tak in ep en roer bracht als men dat alles e aanmerking neemt, ja dan moet men vei erkennen, dat de kansen vóór Tak al heel gunstig schenen te staan, al stonden ifVi J OVUOllOAA to l d 40-11 Ctl OIUllUöll °°t aan de zijde der slecht georgani- erde liberalen, die tegen Tak's wet zijn, ilf-M !rootst6 deel der katholieken en een ei dBr antirevolutionaire, die niet met dr. yper medegingtn. Eene ontbinding, die desniettemin met zoo weinig succes be kroon werd, mag zeker niet op den naam van geluk bogen. Wat bij deze verkiezingen vooral in het oog springt, is het groot getal van hen, die hunnen kiezersplichl niet hebben vervuld. B\j de algemeene verkiezingen in 1888 en 1891 was de opkomst in veel plaatsen vrij wat grooter. Het meest wel trekt de geringe opkomst te Amsterdam de aandacht waar van de ruim 23,000 kiezers slechts ruim 9000, d. i. ongeveer 40 pet., hun kie zersplicht vervulden. Als er éen plaats ge weest is, waar men hemel en aarde bewo gen heeft, om Tak's candidaten gekozen te krijgen, dan is het Amsterdam. Hoeveel vergaderingen en meetings zijn daar niet om de agitatie voor Tak gaande te houden. Daar zou, naar men meende, aan Tak een schitterende triumf bezorgd worden. Bur- g e r p licht, met Wertheim aan het hoofd, gaf het sein zelf Tak een zetel aan te bieden, en al wat maar Taksgecind was, liberalen, antirevolutianairen, radicalen, zij steunden met vuur en ijver de candidatuur van hun patroon en van zijne aanhangers. En zie met welken uitslag! Van de 23000 kiezers koni jn er goed 9000 op, en hoe stemmen doze dan nog 1 De volstrekte meerderhdid was 4606, en Tak zelf, de uitgezochte candidaat zou men zeg gen, kreeg slechts 5506 stemmen, slechts eonige honderden meer dan hij moest hebben om er te komen, en van de 5 gekozenen kreeg hij op éen na de minste stemmen Wat als een schitterende demonstratie voor Tak bedoeld was, het scheelde maar weinig, of het liep voor hem persoonlijk op eene zware nederlaag uit. Wat men hoopt gelooft men gaarne. Dit blijkt uit de uitspraken zoo verschillend, als wij hier weergaven. Uit een adv. hierachter blijkt dat nu de Liberale kiesvereeniging te Goes den heer D. Stigter doet optreden tot het houden van een politieke rede. INGEZONDEN. Buiten verantwoordelijkheid der Redactie. Een blik in het dagelijksche leven, of een beschouwing van een eonvoudige over verschillende misstanden, inzonderheid in betrekking tot het Christelijk Onderwijs. Geachte Redacteur Beleefdelijk verzoek in een plaatsje voor onderstaande regelen als U ze althans ter plaatsing waardig keurt. Men zou denken dat ieder die zich christen noemt, op kerkelijk gebied Gere formeerd is, en op staatkundig terrein an tirevolutionair, dat die allen zeker hunne kinderen naar een christelijke school zou den zenden, waar daar gelegenheid voor bestaat en anders middelen in het werk stellen zulk een school te verkrijgen. En evenwel is dat niet zoo. Zulk een vreemd en treurig verschijn sel is niet alleen in betrekking tot het onderwijs maar ook op menig ander terrein des levens waar te nemen. Er zijn er helaas maar al veel die 0 zoo hard vallen op de regeering des lands, dezelve groote zondaars noemen en konin gen, ministers en kamerleden enz., gelijk stellen met Acliab en Jerobeam, van welken laatste wij lezen dat liij Israel dede zon digen. Maar al was het dat er nu ook een vrome regeering opstond, zou er ook niet als ten tijde van een der vrome ko ningen van Juda, moeten gezegd worden: „En het volk verdorf zich nog." Laten wij bedenken zoo lang wij op eigen terrein niet reformeeren, zijn wij even ontrouw, lachen de liberalen met alle ge beden en gejammer en God hoort ons zuchten niet. Neen zoo lang het volk niet door daden toont dat het hun ernst is om den God onzer vaderen naar Zijn Woord te dienen zoo ver de wetten des lands dit toelaten, is dunk mij niet te wachten, dat God een reformatie van regeerings- wege zal geven. Het is, dunkt mij 0, zoo gemakkelijk laag en hard op onze wettenmakers te vallen en de schoolwet van Minister Kappeijne met allen die ze in de wereld gebracht heb ben, als tot de onderste plaats in de hel uitgaaIe van G. M. KLEMKERK, te Goes van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. te verwijzen, maar wat beduidt zulk een vonnis van degenen die den weg, door God in Zijn voorzienig bestuur geopend, niet bewandelenik bedoel hen die geen gebruik maken van de sehool met den bijbel. Doch helaas zulke gevallen zijn zoo als gezegd is, op menig ander terrein des le vens waar te nemen. Wat beduidt bij voorbeeld al het geroep over de slechte toepassing der Zondagswet van regeeringswege, op vaart en spoor en posterij enz., zoo lang het volk even on gedwongen zelfs op Zondag brieven ver zendt en ontvangt, ja brievenbesteller is of ambtenaar bij een brievenposterij En wat beduidt al het geroep over de toenemende ijdelheden van regeeringswege toegelaten, ja zelfs bevorderd zooals kermis, bal en schouwburgik wou vragen welk een indruk moet een voorstander van dat alles wel krijgen als bij tegenwoordig eens op een verkooping, bij voorbeeld van een bocreninspan en dat wel opeen christelijk erf een kijkje neemt'? Het is daar een kermis in 't klein met allerhande kramerij; ja wat het ergste is waren er de dobbel- steenen maar geweerd. Men kan daar op een Gereformeerd erf het geroep vernemen van „onder de negen of hoven de twaalf" Wel is 't waar dat de politie heeft toe te zien of die dobbelsteenen (teerlingen) zui ver zijnmaar men diende te begrijpen dat voor zulk een dcfel niet een zuiver is. Ach, er zijn zooveel christenen, die hun tijd verbeuzelen met zich te ergeren aan allerhande kleingeestige muggezifterij, en bijzonder hard vallen op weinig bedui dende dingen, die zij meenen op te mer ken bij meer onbekrompen Christenen doch zij schijnen geen oog te hebben voor hetgeen bepaald onbijbelsck en ongerefor- meerd is. Op zulke dingen moest meer gelet wor den. Een christenouder kan zijn kind haast nergens met goeden gemoede toelaten, en men kan een kind toch niet alle uitspan ning onthouden. Ook behoeft men niet zoo bijzonder vroom te zijn om zoo iets als boven genoemd is, te weren. Ook wil ik wijzen op de verkoopingeii van onroerende goederen op ons eiland Wal cheren. Daar heeft men de zoogenaamde win- of strijkpenningen en premiën. Men veroordeelt, en dat terecht, de staatsloterij en meent. ook weer terecht dat daar om een vloek op het land moest rusten. Maar hoe maakt ons volk het met de lote rijen in 't klein. Niet een gereformeerd mensch moest iemand, die met loten te koop loopt, in zijn huis of op zijn erf toelaten. Ik wou vragen: is er zooveel verschil als de overheid de loterij steunt en toelaat en een landheer of landbouwer, die door win- penningen te beloven menig gelukzoeker buiten God in verzoeking brengt'? Nog iets. Men heeft doorgaans den mond vol over de liberalen en ik geloof ook zij maken ons niet gelukkig. Als antirevolu tionair verwacht ik met u van hen niet veel heil. Maar waarom dan niet met hen gebroken? Het is weer zoo treurig dat in menig chris telijk gezin de liberale bladen op de tafel liggen, maar een christelijk nieuwsblad zoo als de Zeeuw en meer andere wordt er te vergeefs gezocht. Voorts denk ik bij deze aan de door de overheid niet geweerde en door ieder wel denkend mensch verafschuwde hoerhuizen maar is er onder ons op het platte land niet een zekere gewoonte, die daar wel eenigszins aan verwant is en wel afgeschaft kan worden? Ik bedoel de nachtelijke samenkomsten van verloofden. Doch genoeg ik wilde deze feiten slechts noemen om ons volk te doen gevoelen hoe weinig reden wij hebben om alle schuld op de overheid te werpen en dat het hoog tijd is eens van onder te beginnen met zondige gewoonten en misstanden te breken en, al thans als christelijk Nederlander, in Gods wegen te wandelen zoover de wetten des lands dit toelaten, opdat er voor God en •de overheid betoond worde dat het ons ernst is mot den God des bijbels en den Christus der Schriften. Laten wij al vast beginnen om meer algemeen met dankbaar heid gebruik te maken van de christelijke school door Gods ontferming over Neder land ons gegeven. Er kon anders wel eens een tijd komen, dat God des arbeiden» moede ons die school ontnam. O, laaghartige achterblijvers, vergeef mij die uitdrukking zoo zij te sclierp is, maar het is waarlijk om boos of moedeloos te worden wij zouden haast zeggen met den Engel„vloek Meros, omdat ze niet opgekomen is met de helden. En nu want. daar wil ik opkomen ik kan niet nalaten te vragen wat mag toch wel de reden zijn dat zoovelen geen gebruik maken van de school met den bijbel Men zal misschien zeggen Op onze staatsschool is bet onderwijs ook chris telijk. De bijbel is er ook, zelfs wordt er ook gebeden en wat wil uien meer Het is wel waar zulks is tegen de letter van de wet. Het is misschien wetsontduiking of bij wijze van smokkeling maar daar zie ik zooveel kwaad niet in want wetsont duiking is er wel meer onder ons Gere formeerden, daar geen consciëntie van ge maakt, wordt. Ik wou hierop antwoorden niet te willen ontkennen, dat er met dat wetsontduiking wel wat geschermd wordt en dit in veler mond meer een groot woord dan ernst is. Evenwel zou ik zeggenal ware het dat de zaak dus stond, dat namelijk de overheid hij wijze van vergunning toeliet den hijbei op de staatsschool te gebruiken, zoolang zij dit goed of althans niet schadelijk vindt, dan moest een christen toch zeggen mijn God en mijn Bijbel is mij te groot om hij wijze van vergunning te dienen en te gebrniken. Zegt men nuna de gewone schooluren staat de school open voor bijbelsch onder wijs, dan weet ieder toch wel, dat het zont in de spijs moet zijn en niet afzonderlijk be hoort toegediend. Neen, ook zijn de wei nige schooluren te kostelijk om die onge bruikt te laten. Ja zal een ander zeggen, men geeft hoog op van het christelijk on derwijs, maar ik zie zoo weinig vrucht. Het kan zijn dat u zulks niet ziet maar is er daarom geen vrucht Het is toch opmerkelijk dat in het noorden van ons vaderland waar het volk al lang van den hijhei vervreemd is de meeste socialisten zijn. En voorts, mensclien te bekeeren is Gods werk. Ons is gegeven te zaaien en God is vrij om dat zaad te doen ontkiemen tot vrucht ja dan neen. Maar als Gereformeer den weten wij, dat de Ileere zelfs veel ar beid en mest aan boomen legt, waarvan Iiij weet, dat zij in eeuwigheid geen vrucht zullen dragen. Weer een ander zal zeggen het is hij het christelijk onderwijs ook lang niet vol maakt hij zonder doelende op de vaccinatie Ik antwoord daarin staat zij niet achter hij de staatsschool. En dan, van niets te willen weten dan van het volmaakto, zal hij u ook wel geen ernst zijn. Weer anderen hooi" ik zeggen het is zoo moeilijk, wij zonden onze kinderen wel op een vrije school willen hebben, maar onze onderwijzer op de staatsschool is een braaf christelijk godsdienstig gereformeerd mensch, hij zou mij dat kwalijk nemen en ik heb te veel eerbied voor hem om te kwetsen. Hem kwetsen en wilt gij dan liever uw God onteeren. Ja, zal een ander zeggen, wij zouden wat ons volk betreft op ons dorp wel een chris telijke school kunnen stichten, maar n zult het zelf ook wel gevoelen, het was veel gemakkelijker als de onderwijzer der staats school ongereformeerd was, maar nu kunnen wij, wat het onderwijs betreft, daar niets mee winnen. Mijn antwoord is hierop „mijns inziens verkeert uwe gemeente in gelukkige omstandigheden. Bouwt maar een school en benoemt uw beminden onderwijzer vnn de openbare [school aan de vrije school dan zijt gij klaar. Och, zal een ander zeggen, ik wou maar dat het burgerlijk bestuur den bijbel van de staatsschool- weerde, dan was het gemak kelijk. Ik antwoord of dat gewensclit was, durf ik niet zeggen, liever zou ik raden, hespaar dien menschen die ingrijpende daad en breek evenwel met de staatsschool. Nog hoor ik zeggenik ben niet tegen de vrije school maar do tijden zijn zoo drukkend twee scholen op een klein dorp, de last is te zwaar. Dan zijt gij op dit gebied meer berekend dan wel andere, en als dan liet geval zich nog eens voordeed als voor enkele jaren op een kleine dorpsgemeente dan zoudt gij zeker geen bezwaar hebben 0111 uw kind of kinderen van de staats- naar de vrije sehool over te plaatsen om zoodoende de geldelijke opbrengst voor een hulponder wijzer te besparen. Toen waren de menschen daar niet zoo wijs, of was laatstgenoemde school daar zoo gebaat O, zal misschien een arme denken, ik zou wel willen maar ik kan het schoolgeld niet betalen. Ik meen te mogen antwoorden, dat be hoeft bij u geen bezwaar te zijn daar zal voor gezorgd worden. Nog hoor ik naar mij dunkt een onnoo- zelen dwaas zeggen Ik ben hervormd, wat zou mijn kerkeraad zeggen Uw kerkeraad er tegen Zulks is wel niet denkbaar zou men denken. Hem is toch immers uwe doopsbelofte wel bekend. Weer denkt misschien een ander ik ge loof ook met n, het was heter mijn kind naar de bijzondere school te zenden, maar ik wacht op meer aandrang van binnen. Mijn antwoord is kort, zie toe, dat God u niet laat wachten. Rechtvaardig zon Hij dat kunnen doen, maar uwe verstandelijke overtuiging moest u genoeg zijn. O, dierbre bijbel, groote schat, O, dierbre inhoud, die het bevat, O, dierbre God, die menschen bemint, O, dierbre Jezus, voor mij en mijn kind, O, dierbre school, daar Gods Woord is in eer, O, dierbre lessen naar bijbelsche leer, O, dierbre jaren der kinderen jeugd, Zoo vatbaar voor ware en moderne deugd, Ik wenscb, dat die taal onze harten vervult. Met kostelijke gaven de bussen gevuld. Door armen en rijken, een ieder naar kracht Alzoo wordt den Heere Zijn eere gebracht' Biggekerke. JOB WISSE Mz. Kerknieuw s. Ned. Herv. Kerk. Viertal te Middelburg (vacature dr. L. Heldring)dd. S. L. van Stem Callenfels te HeerdeA. de Haan te OphemertJ. Hoogenraad te Wageningen; H. J. de Zwart te Ouderkerk a./d. Amstel. Bedankt voor Biervliet door Ds. Timmermans te Paqui. Wegens het a. s. vertrek van ds. B. Wielinga naar Delfshaven is ds. G. E. Meloen van Kloetinge als scriba quaestor in de classis Goes opgetreden. Scltoolnieuws. Akte-examens in Zeeland. Woensdag vingen die examens aan en werden geëxamineerd 6 mann. candidaten. Daarvan werden 3 toegelaten, de heeren A. Eggermont van Hontenisse, C. van Elsacker van Tholen en C. de Klerck van Middelburg. Donderdag werden geexamineerd 6 mann. candidaten. Allen werden toegelaten, nl. J. A. de Lint, M. C. van der Maas, L. M. Marx, F. W. Morren, H. W. Odink en J. van der Peijl, allen van Middelburg. Voor de vrije- en ordeoefeningen werden geëxamineerd 3 mann. candidaten. Allen werden toegelaten, nl. A. Eggermont van Hontenisse, C. van Elsacker van Tholen en C. de Klerck van Middelburg. (M. C.) Te's Hertogenbosch slaagde voor akte L. O. de heer W. B. Blok yan Waarde. (M. C

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1894 | | pagina 1