NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
toen,
ken en
nz, enz.
CHRISTELIJK- sr
HISTORISCH
an vorig
OEKEN
lEN van
E DOE-
SO voor
HALS-
BEU-
r f 0.50.
EUKEjV
;en.
Me.
SKtistfag 18 lauuati
JUfttsfe laat;t)ttiij|.
Pompeï.
ivenstraat.
la. 45. 1894.
■EGRAAK".
VERSCHIJNT
elken maandag-, woensdag- en vrijdagavond.
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
IJK.
OOK NOODIG.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
i»i
n Antwerpen
id. 14'smorg. 6,-
ens.17
jd. 19
d. 21
ens.24
jd. 26
d. 28
ens.31
2,30
4,30
5,30
6-
6-
6-
2,30
DIENST.
IDELBURG.
nrkt) 4,50, 6,
12,30, 1,15, 2,—,
5,55, 6,55, 7,45,
Vlissingen (Zeil-
0,15, 11,45,12,35,
O, 5,5, 6, 7,
iPZOOM-THOLEN
iaar Tholen, 5,30,
5,30, 7,40.
;en-op-Zoom 6,10,
3,15, 8,30
■Zoom n. Halsteren
lar Tholen 15 min.
[ENST
VEER—GOES.
;ring van Dinsdag
5f en 5,nur
21f, 2,54f, (Slot
ïdags vertrek Veer
(Slot Oostende)
n dienst.
DIENST
en Zierikzee.
e Spoorweg Goes.
he tijd).
Van Zierikzee:
•smorg. 'smid-
ter. 13 7,50 1,30
nd. 14 7,50
tan. 15 7,50 12,—-"
nsd.16 7,50 1,30
oen.17 7,50
ind. 18 6,
■ijd. 19 7,50
ter. 20 7,50
nd. 21 7,50
tan. 22 7,
ns. 23 7,50
oen.24 7,50
2r
'2
2,-
2,-
2r
2 r
2,-
u. m. ti. m.
11,55 3,25 0.-
12,25 3,55 O.-v
enVrijd. Woensd.
5 3,25 0,
5 3,45 O
1,50 0
0 2,10 O
5,40
>.10
Prijs per drie maanden franco p. pf 0,95.
Enkele nummers0,02'.
UITGAVE VAN
G. M. KLEMKERK, te Goes
EN
ÖBF* De geabonneerden die
gewoon zijn per Kwartaal
of per halljaar te betalen, kunnen
den uitgevers een dienst bewijzen,
door het verschuldigde bedrag te
voldoen. Hierdoor worden oimoodige
inningskosten voorkomen.
Voor Walcheren betale men bij den
Jitgever D'HUIJ en voor de overige
daatsen bij den Uitgever KLEM-
KERK.
Middelburg, ook voor St. Laurens»
16,||17, 18, 19, 23, 24, 25, 26, 30, 31
Januari 1, 2, 6,7, 8, 9,13, 14, 15,16, 20
21, 22, 23, 27, 28 Februari en 1, 2, 6, 7, 8,
9, 13, 14, 15, 16, 20, 21, 22 en 23 Maart.
De belanghebbenden worden er op ge-
vrezen, dat het laatstgeplaatste goedkeu-
ringsmerk, voortaan gedurende twee jaren,
op gevaarvan straf, ongeschonden moet
worden bewaard.
Belanghebbenden worden verder herinnerd,
dat de verificatie van gewichten beneden
liet gram (milligram gewichten) uithoofde
der daartoe noodigefijne balans, uitsluitend
aan het ijkkantoor te Middelburg geschiedt.
Behalve uitbreiding van kiesrecht zijn
er nog tal van andere zaken in onze maat
schappij, die dringend noodig zijn.
Op een dezer werd in eene kiesvereeni-
ging te Leeuwarden dezer dagen door een
deskundige de aandacht gevestigd.
Het schijnt toch maar al te waar wat
herhaaldelijk onder ons volk gefluisterd
wordt dat geen enkele regeering kans
ziet om een goedkoopere inrichting op het
gebied van rechtspleging, belastingheffing,
FEUILLETON.
Aan het einde des vorigen jaars bracht
de particuliere correspondent van de N
Rott. Ct" te Rome een bezoek aan Pompeï,
de stad, die in het jaar 79 na Christus
door eene uitbarsting van den Vesnvins
onder de lava bedolven, maar thans ge
deeltelijk opgegraven is. Hij geeft daarvan
de volgende beschrijving
De spoorlijn van Napels tot Pompeï loopt
mde smalle vlakte tusschen den Vesuvius
de altijd diepblauwe zee, heerlijke
Wachten aanbiedend, zoowel naar de
I Kaphitheatersge wij ze tegen de bergen ge-
Jegen stad met hare kasteelen, paleizen en
kleurrijke huizen en de daarachter uit de
jWe opdoemende eilanden Ischia en
Uocida met het voorgebergte Misennm
'}s naar de andere helft der haai met
Gstellamare en Sorento onder aan de
neeuwde Bergen en naar de grillige vor-
Hon van het rotsachtige Capri. En links
voortdurend dat dreigende monster de
wuviuB, geheel besneeuwd en te midden
'u de wolken, die zijnen top omhullen,
s eene dondere rookkolom en gloeiende
J(en?n opwerpend. Ondanks die nabijheid
Hel ,i verB°rgen vuur is het land bedekt
So ,nfe®8*' welvarende dorpjes en stadjes.
Van 1 j^8 °°k een lavastroom het werk
jaren komt verwoesten en het volk
ttj. v 'O'Dten, telkens keeren de bewoners
Wn °m verzengde land weer te
nO6? e,n Buizen weer op te richten.
'1b r.,.,!'6 Beschouwt men die nitbastingen
reehtiu-u f les Bemels voor de onge-
cn eni (De de Napolitanen begaan,
m®n de arme drommels die eene
schuld betalen. Te Portici keek ik
hel;
'ider^sci^6". -ame dromme^s die eene
"lan
te o
-™.vUlw Bet costnum uit de
Bootst, a uitstekend hadden nage-
verder verlaat de spoorlijn de
-""««e a"g8t?}üng naar de visschers en
®Pmctluu„n^ de weinig juiste
examens, ambtenaarswereld, enz. in het
leven te roepen. fèfi
En toch gaat met name de middenstand
gehukt onder tal van bezwarenen toch
kan van de draagkracht der burgerij niets
meer gevorderd worden ja betalen velen
zelfs reeds belastingen boven vermogen.
Het zijn toch niet alle oneerlijke faillis
sementen of bankroeten door eigen schuld,
waarvan de nieuwsbladen dagelijks gewagen.
En wat zijn er nog niet tal van menschen
die belastingen betalen, zonder dat zij het
zeiven weten.
Men kan bijvoorbeeld aan den Staat niets
leveren of men moet iets van zijne ver
dienste missen.
Zoo gering kan een leverancietje niet
zijn of het model papier, waarop de
koopman zijn nota heeft in te dienen, is
door het Rijk aangegeven, met bij bepaling
bij wien en voor hoeveel dit te hekomen is.
Dit veroorzaakt den koopman allicht een
verlies van 1 procent of meer.
Maar er zijn nog meerdere voorheelden
aan te halen.
En hiermede komen wij op eene zaak,
waarop bovenbedoelde deskundige, de
heer Compaan, zaakwaarnemer, de aandacht
vestigde.
Hij bewoog zich daarbij op het gebied
der zegel- en registratiewet als een der
meest onbekende factoren van ons be
lastingstelsel.
Volgens de wet van 3 October 1873,
Staatsbl. no. 47, wordt oader de benaming
van recht van zegel „eene belasting ge
heven op het papier of perkament, dat
gebruikt wordt voor alle rechterlijke en
burgerlijke, hetzij administratieve, openbare
of onderhandsche wetten, mitsgaders voor
alle geschriften die in rechten als bewijs
kunnen overgelegd worden."
Wat is het geval
Een voorbeeld uit vele, aan de practijk
kust, om het land dieper in te gaan en ons
weldra te Pompeï te brengen.
Het was mij zoo vreemd den conduc
teur Pompeï te hooren roepen. Pompeï
en een conducteur, dat vloekt. In den
naam Pompeï verrijst het antiekewij
leven daar niet meer in de 19e eeuw, wij
kennen geen spoortreinen meer. Nog ééne
verrassingik betaalde twee lires entree,
wat ik hij mij zelf als poortgeld bestem
pelde er werd een tourniquet gedraaid,
ik was (in Pompeï, en de scènerie was
volmaakt. Slechts mijn gids en ik zelf
brachten mij nog het tegenwoordige in
herinnering, overigens leefde ik niet meer
onder de regeering van Umberto I, maar
onder keizer Titus. Diezelfde Vesuvius
rookt nog evenals hij toen rookte, diezelfde
zee schittert in het scherpe licht derzelfde
zon, datzelfde effenblauwe uitspansel welft
zich hoven ons en dezelfde bergen, als
waartegen de Pompeanen opzagen, begren
zen onzen horizont.
Met mijnen Mentor was ik alleen in de
stad. Het „seizoen" begint eerst later, en
daardoor werd de indruk welhaast nog
overweldigender. Nu en dan huivert men
wegens een hol weerklinkenden stap, of
vreest men een versteenden Pompejaan te
zullen ontmoeten. Maar die zijn veilig
opgeborgen. In het kleine museum aldaar
ziet men eenige afgietsels van gevondene
lijken, en niets is afschuwelijker dan den
doodsstrijd gade te slaan, dien de ongeluk-
kigen moeten gestreden hebben. Vooral
eene vrouw en een jong meisje treffen ons,
waarvan het meisje, ziende dat alle pogin
gen om den regen van asch, steenen en
slijk te ontvluchten, niet baatten, zich
voorover heeft gelegd met het hoofd op de
handen, als berustend in haar lot. De vrouw
halt nog de vuist, terwijl de houding van
het geheele lichaam de stuiptrekkingen
van eenen dood door verstikking verraadt.
Maar al geeft nu het zien van een tiental
lijken liggende in de houding, met de
kleederen aan (al zijn het weinige, want
alles wat de vlucht belemmerde werd na
tuurlijk weggeworpen), met de ringen aan
ontleend, zal ons duidelijk maken, hoeveel
een koopman of liever, in het algemeen
hoeveel een schuldeischer wel van zijn
zuur verdiende, hem eerlijk toekomende
geld moet missen, eer hij dit het zijne
kan noemen, en als hij de hulp van het kan
tongerecht inroept.
Wanneer men van iemand eene zekere
som, b.v. f 26 geleend geld heeft te vor
deren, waarvan een schuldbewijs was op
gemaakt, of welke schuld «iet werd ont
kend, en de man wilde die schuld niet be
talen, of was er onmachtig toe, kan men
zulks, al was de schuld ook nog zoo gering,
niet anders terugkrijgen dan door proce-
deeren, hetwelk begint met dagvaarding
voor een kantongerecht.
Van zoodanige dagvaarding krijgt de
schuldeischer of zijn gemachtigde, en de
schuldenaar een exemplaar, opzijn zuinigst
berekend 2 zegels a 22Va et. f0.45.
registratie f 1.20.
Betaalt' de man niet voordat hij voor
't kantongerecht moet verschijnen, dan komen
er weer griffiekosten bij, waaronder zegel
en registratie.
Nog niet betalende, wordt er afschrift
van des kantonrechters uitspraak aange
vraagd, waarvoor in ieder geval te Leeu
warden bijna altijd 2 zegels a 75 ct. wor
den gebruikt, al moge 't waar zijn, dat er
misschien van het tweede zegel maar een
pagina noodig is.
Hiervan wordt een afschrift gemaakt
ook weer registratie, meestal weer f 2.40
op een zegel.
Dan wordt zoodanig afschrift door een
deurwaarder aan den schuldenaar thuis be-
«orgd, vaak met bevel tot betaling, en krijgt
men weer registratie f 1.20.
Hierop volgt bij niet betaling, dat des
schuldenaars roerende goederen (indien het
ten minste de moeite waard is, of dat de
schuldeiseher het verlangt), worden in ar
de vingers, met den angst en verbijstering
in hunne ledematen uitgedrukt, precies
zooals zij neervielen op den 24sten Augus
tus 79, ons een ontzettend beeld van die
als razend voorhollende bevolking vluch
tend voor de steenen, de aseh en het water,
want ook dat element hielp mede, doch
wien mogen wij meer dankbaar wezen dan
juist dien berg, die ons de stad met hare
gebouwen en haar leven, voorzoover het
uit de bouwvallen jen het gevondene
spreekt, in haar geheel bewaarde Gaan
wij nu terug tot de 1ste eeuw van onze
jaartelling.
Van het forum, waar zich het publieke
leven concentreerde, zooals tegenwoordig
nog in Zuidelijke landen op het hoofdplein
der stad, treden wij in eene basilica of
gerechtshof, terwijl daarnaast een tempel
ligt. Verderop weer twee tempels, eene
overdekte mAEkt, een triomfboog; dethermen,
de poorten; eene vollerij, eene bakkerij ;twee
theaters, eene kazerne, een amphitheater
eene straat met grafmonumenten, opnieuw
tempels; verder de tallooze huizen met
hunne heerlijke fresco's en bont gekleurde
zuilen ten slotte de stad in zijn geheel,
de oude stad met haar plaveisel, hare
bronnen, hare winkels, opschriften, muren,
poorten en gebouwen. Slechts de bewoners
ontbreken. Niet zooals dikwijls eldert
behoeft men hier veel verbeeldingskrachs
te gebruiken, om hetzij het moderne dat
de ruïnes omgeeft af te scheiden hetzij om
het antieke dat aan de bouwvallen ont
breekt terug te roepenneen men ziet
niets anders dan het oude Pompeï, men
leeft ia de oudheid. Het kost weinig
moeite zich te midden dier schoone
marmeren of bronzen statuen die om goede
redenen naar het Napelsohe museum zijn
gebracht) in het peristylium, waar uit iedere
zuil een fontein te voorschijn kwam, eenen
Pompejaan te denken zijn Homerus ont-
roHend op het forum zich den redenaar
voor te stellen, sprekende tot het aandach
tig luisterende volk, dat telkens zijne goeq_
of afkeuring te kennen geeft, evenals het
nog in Italië doetin de basilica zich j
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 centiedere regel
meer 10 cent.
rest genomen (opgeschreven).
Nu 3 zegels minstens ieder f 0.37Vj
f 1.12% ook wel vaak een zegel van f 0,75
en 2 van f 0.57V*.
Dan weer registratie f 1.20.
Spreker zeide, waar zal ik eindigen, als
ik aHes zou opnoemen doch ja, hij moest
nog iéts mededeelen.
Zullen des debiteurs goederen worden
verkocht, dan moeten er vooraf billetten
worden aangeslagen registratie f 1,20; zegel
voor aangifte aan 't kantoor der registra
tie dat de verkoop zal plaats hebben, f 0.75.
Zegel voor aangifte (waarborg) indien er
goud of zilver mocht worden verkocht,
fO,75 en dan nog de verkoop zelf.
Indien men in de plaats waar een deur
waarder en debiteur woont zoodanig pro-
eerste begon en eindigde, gingen er naar
sprekers opgaaf 60 a 70 gld. aan kosten
mee heen. Is de vordering hoven de f 200,
dan moet men een procureur gebruiken en
worden de kosten veel hooger.
Hetzelfde en in nog ergere mate is het
geval met faillissementen.
Dat begint met een declaratiezegel f 0.75
dan de uitspraak der rechtbank, dat iemand
failliet is; hiervan krijgen de kantonrechter
en de curator ieder een copie, meestal
4 zegels f 0.75 dan de aanplakbiljetten 4
zegels a. 22Vsj is f0.90 registratie f 1.20
invenatris vaak op zegel minstens f 0,75
registratie f 2.40
deze, als zij onderhands is opgemaakt, wordt
ter griffie der Rechtbank gedeponeerd,
waarvan eene acte wordt opgemaakt; dan
komt er eene balans op zegel, natuurlijk
al weer geregistreerd, vervolgens een bevel
schrift van den Rechter Commissaris, in
houdende wanneer en waar de crediteuren
ter verificatie hunner vorderingen moeten
verschijnen, hetwelk wordt aangeplakt,
waarvoor benoodigd 2 zegeltjes ieder 22 Va
cent, en weer registratie.
strenge vierschaar voor den geest te roepen,
of in de tempels met hunne cultusbeelden
en mythologische fresco's eene der vele
symbolische plechtigheden te doen plaats
hebben.
Is werkelijk de afstand zoo groot Acht
tien eeuwen scheiden ons van „de laatste
dagen van Pompeï" en hoe dikwijls vin
den wij punten van aanraking, dat is te
zeggen met het hedendaagsche leven in
Italië. Ginds lees ik aan den muur eene
aanbeveling van eenen candidaat hij eene
verkiezing verderop heeft een bankier
met echt Italiaansche zncht tot grappen
op den drempel van zijn huis in moaziek
laten zetten Wees gegroet, o winstHeeft
dat niet een schooljongen gedaan, de eerste
regels van de Aeneis in den muur te
griffen, zooals er tallooze andere citaten
uit Latijnsche dichters op de Pompeïaan-
sche wanden staan En wat is natuurlijker
dan dat een minnaar zijnen mededinger
door spotternijen op de huizen geschreven
verwenscht of belachelijk maakt Of dat
een onbescheiden luistervink door het in
snijden van eenige regels het rendez-vous
van een minnend paartje aan de Pompe-
janers bekend maakt? Ontrolt zich vooral
daarin niet een duidelijk beeld aan ons
oog? Om niet van de ontelbare uitroepen,
gelukwenschen, caricaturen, beschuldigin
gen, enz, te gewagen, die wij daar voor
het grijpen hebben en die ook aan het
moderne Italië met zijnen hekenden moed
wil, getuige den I'asquino en den Marforie
te Rome, alles behalve vreemd waren.
Terecht, schreef ik boven, heeft men de
statuen naar het Napelsche museum ge
bracht. Zoo ook de teerste fresco's, de
schoonste mozaïeken, het huisraad zooals
rustbedden, tafels, zetels, lampen, weeg
schalen, enz. enz. want langzaam maar
zeker zal Pompeï een tweeden dood ster
ven. In dit jaargetijde zijn sterke regels,
die de dikwijls toch reeds zwakke fonda
menten der gehouwen losweeken of voort
sleuren, volstrekt niet zeldzaamook
nachtvorsten, zooals die van gisteren en
eergisteren, toen de minimum-temperatuur
Het procesverbaal van verificatie zelve
op de noodige zegels geschreven.
Vonnis insolventverklaring, indien er
geen accoord tot stand komt, last op den
Curator tot vereffening des hoedel, ver
koop, staat Rechter Commissaris, voor op
making, rangschikking, de rangschikking
zelve doch meer dan genoeg, om
te zien, hoevele kosten er met een faillis
sement weggaan.
Als het een klein failbssementje is, be
draagt hetzelve, met inbegrip van de kosten
van deurwaarder, griffie en salaris voor
den curator ongeveer /190 a f 200.
Goedkooper, sneller, eenvoudiger recht, of
liever minder dure, langzame en ingewikkel
de rechtspleging is gelijk uit het hoven-
staande blijkt dringend, noodig.
Eenvoudiger.
Nu toch ziet menigeen er tegen op zijne
zaak aan den deurwaarder over te geven.
Want wat is nu het geval De kosten
worden gemaakt, de hoedel wordt in arrest
genomen, de man geeft zich failliet en de
schuldeischer kan niet zelden in zoodanig
een geval zelf de vervolgingskosten betalen
En al zijn de kosten verschillend, wanneer
een boedel die failleert maar f 200 opbrengt,
dangaan toch de faillissementkosten
er eerst uit, en de schuldeischers kunnen
naar hun geld fluiten.
Sneller.
Immers nu worden"j sommige zaken
zoo langzaam afgedaan, loopen over zooveel
verschillende schijven, dat niet zelden par
tijen de zaak vergeten zijn, alvorens zij
beëindigd wordt.
En eindelijk goedkooper.
Want de moed gaat er bij de kleine win
keliertjes ten eenemale uit, om hunne
kleine vorderingen langs rechterlijken weg
te zoeken binnen te krijgen. Er moet te
veel af, of zij verliezen er nog hij. Geluk
kig zijn er tal van deurwaarders en andere
7°. Cels. was, tasten de nog overgeble
ven fresco's en de stuccobedekking der
zuilen aan, terwijl ook de heftige winter,
winden in Pompeï vrij Bpel hebben.
Het teerste en kostbaarste had men dus
gelijk in veilige haven te brengen om
voor de nakomelingschap, zoo ook de rui
nes op hare beurt weer vervallen, te be
waren wat kunst en industrie voortbracht,
wat ons het leven der oudheid met al zijne
aankleve teruggeeft, van de onverbeterlijke
statuen en bustes af tot de druiven en de
brooden toe, die in die ongelukkige Au
gustusmaand van het jaar '79 geplukt of
gebakken werden en nu versteend voor
ons liggon. Maar er is nog een andere
troost.
Tot nu toe is niet meer dan de helft
van Pompeï opgegraven. Hoeveel schatten
liggen nog verborgen, die ook vooreeast
wel niet aan het licht gebracht zullen
worden! Want aHes wat geld kost is op
dit oogenblik voor Italië, wat water voor
een dollen hond is. Eenige opgeschoten
knapen hakten wat met het houweel in
den grond om merkwaardige stukken lava
of rapilli te vinden en die den vreemde
lingen duur te verkoopen. Maar ernstiger
worden telkens de opgravingen, wanneer
het bezoek van een voornaam personage
op handen is. Dan wordt een stuk grond
tot op eenige handbreedten van het puin
ontdaan, om het geheel bloot te leggen
wanneer de voorname bezoeker aanwezig
is. Zoo had het laatste bezoek van den
Duitschen keizer althans in dit opzicht
een verblijdend resultaat.
Tiorelli, de vroegere directeur der op
gravingen, berekende in 1873, dat de ge
heele blootlegging der stad nog 74 jaar
duren en ongeveer 5 millioen franken kos
ten zou. De jaarlij ksche entreegelden be-
loopen bijkans 40.000 franken, waarvan
natuurlijk een groot deel voor onderhoud,
bezoldiging der gidsen en andere onkosten
wordt besteed, zoodat, wilde men op den
zelfden voet als vroegerdoorgaan, de staat
belangrijk zou moeten bijpassen.
Ï3\