NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. CHRISTELIJK- HISTORISCH 1893. 1o. 24. ramdienst -Rotterdam jootdienst gndienst. pschip „Schelde VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes P. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Schoolnieuws. Z E JNL) 1N G. Maldeghem, Greenwich.) Ir Draaibrug 6,23, 8,28, 7,13. naar Maldeghem 5.31, 2,35, 5,20, 8,26. naar Draaibrug7,45 6,35. naar Breskens6,50, 5,28, 7,40. Huis: 5,31, 6.09, 7,43, 2,32, 5,25, 7,40, 8,24, ibr.5.51, 6.29, 8.15. 5.01, 7.20, 8.3, 8.43. 8,5,10,13,2,58,6.55. uis: 6,12.28,5,8. Mertfotf 25 looemficc. fkfifefe faitrptijj. fOOTDIENST# gelegen plaatsen, vembtr^ Van Rotterdam Dond. 23'smorg.lO, Vrjjd. 24 10,— Zat. 25 10,— l Zond. 26 10, Maan. 27 10, Dinsd. 28 10, Woen.29 10,— Dond. 30 10,— lUSDIENST :SCHE VEER—GOES, tzondering van Dinsdag, i+, 1.5*}* en 5.— uur, ,ion) 8.21-}-, 2,54-}-, (Slot [s Dinsdags vertrek Veer Goes (Slot Oostende geen dienst. ,-tijd. FEN-OP ZOOM'THOLEN join naar Tholen, 5,30, 3.05-}-, 5.30, 7.40f. Bergen-op-Zoom 6.10, j3.50f, 6.15, 8 30f. jen-op-Zoom n. Halsteren eren naar Tholen 15 min. altijd. iDEN-VLAKE. 20 min. na kloktijd.) t) DAGELIJKS, n. 4;50, 8.50, nam. 12.50 nmiddellijk na aankomst leerenden trein van vm. |l7 en 5.14 u. 7,11,1.55 en 8.5 u. middellijk na aankomst ^2,50, nm. 3.25 en 6.15 u. amdienst. -MIDDELBURG. Zeilm.»: 4,50, 6,,8,— 12,30, 1.15, 2,-.2,45 5,55, 6,55, 7,45, 8,30 aar Vlissingen(Zeilmarkt): ,10,15, 11,45, 12,35,1,20 [20, 5,5, 6,-, 7,-, 7,50 en 11,—. Dvember. Van Rotterdam: IVrijd. 24'smorg. 9,30 Maan. 27 9,30 30 Woen.29 9,- l30| ■BOOTDIENST DDELB.-ROTTERÜA». gens stadsklokken.) ovember. ïonderd Zondags, v. v nss. 1,45, v. Rotterdam 8,15 u. BOOTDIENST elburg en Zierikzee. ierikzee Spoorweg Goes. damschc tijd.) ovember. Van Zierikzee: 'smorg. 'smid* 23 6,30 24 7,50 25 7,50 26 7,50 Jnid. ,30 Dond. - Vrijd. - Zat Zond. %- %- %- 2,- /.onu. Maan. 27 7,50 Dinsd. 28 7, - Woen. 29 7,50 Dond. 30 6,30^ 'helde. n u. ra. «.m nm 11.55 3,25 3,65,M»>d, pinsd. en Vrjjd. ^at 11,55 3,25 12,15 3,45 0,- g'40 9,10 10,10 1,50 O, 10,30 elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. pf 0,95. Enkele nummers0,025. UITGAVE VAN EN 24 November '93. Belanghebbenden zij herinnerd aan de in dit nommer geplaatste advertentie der M. tot bev. van Landbouw en Veeteelt betref fende invoerpremiën. Van «De Psalmen voor de gemeente uitgelegd», door J. H. Donner, Uitgever D. Donner te Leiden, verscheen de 14e aflevering. Te 'sHeer Abtskerke is bij herstem ming tot lid van den gemeenteraad gekozen den heer I. Willemsen met 24 van de 27 stemmen. De heer Meijaard verwierf 3 stemmer.. Zierikzee. Dinsdagavond trad in de Chr. School voor een tamelijk groot publiek de heer J. Buijse uit Goes op, om te spreken over «De Revolutie en het Reveil». Na een inleidend woord van den heer D. Mulder, voorzitter der antirev. kiesvereeni- ging, herinnerde de heer Buijse aan twee belangrijke, pas verjaarde feiten. Den 20 Nov. jl. was het juist honderd jaar geleden dat de helden van '89 in de kathedraal de Notre Dame te Parijs de godin der rede, voorgesteld door eene slechte vrouw, hunne aanbidding brachten. Dien geest van '89 en 93 weerstond Da Costa nu 70 jaar geleden in zijne Bezwaren tegen den geest der eeuw. Sinds zijn Je toestanden er niet beter op geworden, en is het niet meer da Costa, maar eene (antirevolutionaire) partij die bezwaren heeft tegen den geest der eeuw. Die geest is de revolutie, gelijk zij in het Paradijs in het t Gij zult als God zijntot uiting kwam, doch na door mannen als Hugo de Groot, Spinoza, De Witt, Descartes, Rousseau, en anderen te zijn voorbereid, eerst in 1789 als heerschend beginsel open baar werd. Na beteekenis en karakter van de revolutie te hebben geschetst, gaf spreker een kort overzicht van wat de revolutie na 1789 bedierf en van het aanvankelijk herstel dat met Gods hulpe na 1813 en 1815, na 1848 en 1878, en ia 1888 ook in de staatkunde gewrocht werd. De mannen van het Réveil, den gelukkigen tijd der eerste liefde van een herboren Nederland, hebben door Gods genade veel kwaad mogen keerjn. Spreker noemde tal van geliefde namen van predikanten en staatslieden, in de school van getrouwe getuigen, als Schotsman en Bilderdijk, gevormd, die de revolutie als de gestelselde zonde tegen de Souvereiniteit Gods in Kerk en School en Staatkunde hebben weerstaanen wees inzonderheid op Groen v. Prinsterer die haar in den hartader te treffen wist en met inacht neming van de achting voor de personen Thorbecke toch was zijn vriend het liberalisme, vrucht der revolutie, of liever denzelfden naam voor dezelfde zaak, op elk terrein zijn geroofd ongoddelijk, de natie verwoestend gezag betwistte. Enkele frappante feiten uit het staatkundig leven van Groen 1848, 1850, 1857, 1866 helderden dit op. Spreker noemde enkele namen van staats lieden in Groens school gevormd, die met het sEen staatsman niet, een evangeliebe lijder» tot leus de eere Gods en de rechten der verdrukten bepleitten tegenoverKappeyne den verdrukker der minderheden. Hij herdacht de overledenen, met name Jhr. De Jonge die niet alleen door zijn arbeid voor de christelijke school, maar ook door zijn moedig getuigen in de Staten Generaal zich een kind van het Réveil be toonde, evenals om bjj de meest geliefde Zeeuwsche namen te blijven de heer ds. P. Nonhebei te Middelburg in zjjn kring de vaan des goloofs wist hoog te houden Spreker releveerde het feit dat het libera lisme van '48 dezer dagen door zijn geestes- u'd, de sociaal democratie, wordt gehaat en door zijn conservatisme (houden wat et had) zich den ondergang heeft waardig gemaakt; terwijl de antirevolutionaire oginselen, ter zelfder tijd, gelijk een tarwe- in de aarde gevallen en gestorven, j rasse,|d zijn ontkiemd en nog heden ten m verlevendigd staatkundigen christelijk plichtsbesef, ook in deze stad, (lanlc zij het christelijk onderwijs, steeds meer openbaar werden. Waren de mannen van het Réveil allen mannen uit éen stuk, spreker hoopte dat ook de Zierikzeesche antirevolutionairen dit zouden zijn en dit toonen niet alleen door hun stembiljet ook waar geen kans op winste is in de bus te werpen als een getuigenis voor den naam van Koning Jezus, maar ook door hunne kinderen christelijk onderwijs te doen geven, zondei aanzien des persoons; dewijl het Gode belieft, zwakke, zondige menschen te gebruikto om den kinderen tegengif te bereiden tegen het oi geloot en het socialisme, tegen le revolutie die alles wat niet van heeler larie voor Jezus kiest, weldra in zjjn treuige vaart zal medesleepen. Ds. Keulemans sloot hierop dit umenzijn met dankzegging. De geschiedenis subsidie-quaetie die Woensdag in de staten-rergaderirg ter sprake kwam, en nog niet van de dgorde is afgevoerd, verdient nog eenige relevaring Ontegenzeggelijk liggen de eilmden Schouwen en Duiveland om zoo te ztrgen van de overige wereld afgescheiden enver- keeren zij daardoor in een minder aa,ge- name positie, waaruit hunne bewoners ich zooveel mogelijk zouden willen redden. De wensch daartoe had tengevolge de opritv ting van een comité tot het verkrijgen va- concessie voor de kortste verbinding van dt eilanden Schouwen en Duiveland met den vasten wal door middel van een stoomtram, welk comité gevestigd is te Zierikzee en waarbij de heeren Ch. W. Vermeys en C. I Hocke Hoogeboom, respectievelijk als voor zitter en secretaris fungeeren. Bij verzoekschrift van 29 April dezes jaars wendde het comité zich tot de Staten der provincie, waarbij het, onder opsomming van de nadeelen aan den tegenwoordigen toestand verbonden en de voordeelen, welke uit eene tramverbinding met den vasten wal zouden voortvloeien, voor de totstandkoming der tramonderneming eene bijdrage uit de provinciale fondsen verzoekt van f 250000, in eens af of vanl een aan deze som ge- evenredigd bedrag per jaar, met dien ver stande dat deze bijdrage renteloos zal wor den terugbetaald uit de opbrengsten der lijn, zoodra die boven een zeker bedrag door Gedeputeerde Staten vast te stellen (in de exploitatierekening gesteld op 5 pCt. van het kapitaal) zullen gestegen zjjn. Bij dit verzoekschrift was gevoegd eene begrooting van kosten, waarbij deze geraamd worden lo. voor den aanleg op f 750000, verminderd met f 2»0000 bijdrage van de provincie en f20000, bijdrage van gemeenten en polders, al zoo netto op f480000, altjjd inde veron derstelling dat het Rijk zal zorgen voor den aanleg en het onderhoud van twee havens in de Zijpe, henevens voor ee-ie stoomboot geschikt tot het onderhouden van eene verbinding tusschen die havens2o. voor de exploitatie op f 74009, verminderd met f 4000 jaarlijksche bijdragen van ge meenten en polders en f 15000 bijdrage van het postvervoer, alzoo netto f55000, hetgeen .overeenkomt met f 3 40 per dag kilometer. Gedeputeerde Staten van Zeeland stelden dit verzoekschrift c. a. in handen van den hoofdingenieur van den prov. waterstaat, die bjj schrjjven van 7 Juni 1893 daarover inzond beschouwingen welke aan het comité medegedeeld, de tegenbeschovwingen uit lokten, vervat in het schrjjveti van het comité van 31 Augustus d. a. v., die ge volgd werden door een nader rapport van den hoofdingenieur dd. 25 September, waar van de conclusie is, om aangevoerde redenen Ged St. in overweging te geven, het pro vinciaal subsidie te bepalen op zoodanig bedrag, als zal blijken dat de aanleg van den stoomtramweg, onder behoorlijke con- tröle van wege de provincie, door den concessionaris uit te voeren, vordert, ver minderd met het bedrag der te sluiten leening; ad f480000, met dien verstande dat dit subsidie niet het bedrag van f250000 mag te boven gaan; dat genoemd bedrag niet in eenmaal, doch met bgberekening van rente, in 20 jaarlijksche termijnen zal worden uitgekeerd en voorts onder soort gelijke bepalingen, als verbonden aan de provinciale bijd-agen, in de reeds door de provincie gesubsidieerde lijnen. Op hnnne beurt treden Gedeputeerde Staten in verdere consideratiën over het ontwerp, waarvan de wenschelijkheid door hen zeer gewaardeerd wordt, en stellen zij voor te besluiten aan eene Nederlandsche maatschappij voorden aanleg en de exploitatie van een stoomtramweg van Brouwershaven n»ar Steenbergen, in het leven te roep m door het aanvragend comité, een subsidie te verleenen tot zoodanig bedrag als blijken zal dat de aanleg van den stoomtramweg onder toezicht door of van wege Gedeputeerde Staten zal vorderen, verminderd met een bedrag van 148000 J, met dien verstande dat het subsidie niet meer zal bedragen dan f250000, en niet in eens, maar mot bijrekening van enkelvoudige rente, in 20 jaarlijksche termijnen zal worden uitgekeerd, onder voorwaarden lo. dat de geheele onderneming uiterlijk 1 Juli 1897 in exploitatie kome en onafge broken blijve; 2o. dat door belanghebbende gemeenten en polders subsidiën worden verstrekt tot een gezamenlijk bedrag van ten minste f 73500 en de hun toebehoorende voor den aanleg van den tramweg noodige eigendommen kosteloos in gebruik worden afgestaan 3o. dat dagelijks ten minste 3 ritten heen en weder tot vervoer van personen worden volbracht 4o. dat niet hooger vracht van personen vorde gevorderd, dan vermeld zal zijn in nor Ged. St. goedgekeurde tarieven 5o. dat de dienst van het personenvervoer wrde uitgeoefend overeenkomstig de door Gd. Sl. goedgekeurde dienstregeling b. dat de eerste jaarlijksche bijdrage invor. der aar zal zijn den achtsten dag na den aan- vangder exploitatie en de volgends bij drage een j lar later 7o.-Jat voor eiken niet overeenkomstig de goégekeurde dienstregeling volbrachten rit tot ervoer van personen en voor eiken rit rninUf <Jan het sub 3o. voorgeschreven minimun f 50 za[ worden gekori, tenzij ovei mach hebe bestaan. De heetHuvers had zich in eene nota tegen dezesubsidie verklaard op grond gelijk onzeezers weten*. a. dat va de belangstelling in den ont worpen tranveg door de daarbij betrokken gemeenten, plders of waterschappen niet voldoende is »bleken b. dat de wensvatbaarheid der onder neming niet is tngetoond en ook ten sterkste moet worden Uwijfeld en de overgelegde becijferingen na» het eigen oordeel van het comité cbetrekktjk willekeurig» dat is onbetrouwbaar - zijn c. dat daarom, f moge het subsidieeren eener onderneming als deze op den weg der provincie liggenhet verleenen van eene subsidie aan den slot,tram Brouwershaven- Steenbergen onveraiwoordelyk zou we zen en d. dat, indien de innige belangstelling, de onzekerheid eener unstige exploitatie en de onbetrouwbare yfers geen beletsel voor subsidie waren, da toch nog de voor gestelde subsidie, als ve, te hoog in verge lijking met de bei ie rets van wege de provincie gesubsidieerde stoomtramwegen, behoort te worden afgewzen. Zooals de lezers weten zi den 4 December over den tram b -slist wofen. De zieken spelen in dit geval den baasQe 4 afwezigen waren dit de laatste maal vegens ziekte. Van hunne herstelling hang nu de beslis sing af. Voor de Schouwena-s is 't zeker een bittere pil dat een Duivel-uier, de heer r. d. Have, de beslissing in anden heeft gehad. Evenwel dient opgemerkt dalle toestem ming van de staten nog geen zekerheid geeft dat de tram tot stand kott. Indien het rjjk de gevraagde hulp weert, dan komt van de zaak niets, wijl dai ook de van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. subsidie der staten vervalt. Liberaal ook bij den ontvanger. Merkwaardig, zoo zegt liet Centrumis de houding van eenige Rijksontvangers, die de welwillendheid hebben gehad degenen, die nog niet de verschenen termijnen van de vermogens belasting hebben aangezuiverd, daaraan te herinneren, om den betrokkenen het onaangename ven een «waarschuwing» te basparen. Het merkwaardige zit echter niet enkel in de welwillendheid, maar ook in het feit, dat de heeren de advertentiën alleen plaat sen in niet-katholieke bladen- Zij schijnen dus van oordeel, dat de katholieke belasting schuldigen geen aanspraak mogen maken op hun welwillendheid, ofwel, dat er onder de laatsten wel geen achterblijvers zullen zijn. (Wij meenen ook wel eens opgemerk te hebben dat sommige [ontvangers eveneens oordeelen in betrekking tot de antirevoluti onairen. Of liever men stuurt den zoodanigen liever een «waarschuwing». Bed. Zeeuw.) By kon. besluit is big de rustende schutterij in Zeeland op hun verzoek eervol ontslag verleend aan P. Janse Glerum en aan J. Spoors als 2de luit.: en is benoemd tot 1ste luit.-kwarjm. J. D. Risseeuw, thans sergeant. Kerknieuws Ned. Herv. Kerk. Bedankt voor Kattendijke en Kats door dhr J. de Visser cand. te Utrecht;voor 's Heerenhoek door dhr. J. Mooy, cand. te Utrecht. Door het prov. kerkbestuur van Zeeland zijn benoemd als secundus van den heer P. J. Siegers, ouderling, lid der synode, dr J. B. v. d. Beke Callenfels te Vlis-ungenals lid der commissie van voordracht voor de benoeming van de kerkelijke hoogleeraien ds. J. II. Geselschap te Vlissingen en als diens secundus ds. J. F. F. v. d. Hamme te Wemeklinge. Ger. Kerken. Beroepen te Maassluis B ds. W. H. Oosten te Middelburg B te Nieuwendam us. K. B. v. Diemen te Nieuwkoop, c. a. Zierikzee, 23 Nov. Hedenavond bad de plechtige ingebruikneming plaats van bet nieuwe kerkgebouw der Gereformeerde Kerk alhier.- Onder het zingen van Psalm 84:1, beklom de leeraar der Gemeente, ds. M. Keulemans den kansel. ZEd. heette alle aanwezigen hartelijk welkom, liet zingen Ps* 103 7, en ging voor in gebed, om verder de openingsrede te houden, naar aanleiding van Jesaja 12 5a Psalmzingt den Heere, want Hij heeft heerlijke dingen gedaan.» Spreker toonde aan dat dit woord ook door ons mag worden geuit, want wezyn rijkelyk door den Heer gezegend. Spreker hield een keurige rede waaiin hij o. m. ook eenige aanhalingen besprak uit de geschiedenis der Ger. Kerk van 36, '86 en '92, waardoor wy de woorden van den tekst tot de onze konden maken. Het gesprokene liet bij velen een aangenamen indruk achter. Als middenzang werd gezongen Psalm 126 3. Vertegenwoordigd waren het dagelgksch bestuur der Gemeente Zierikzee, de kerk. voogdij van de Ned. Herv. Gemeente, en de kerken van Oosterland en Brouwershaven. Voorts werden hartelijk daukbetuigd de leden van het dagelijksch bestuur der Ge meente voor hunne tegenwoordigheid en voor de groote moeite die zy zich hebben getroost, de kerkvoogdij en den kerkeraad der Ned. Hervormde en Evang. Luth. Gemeenten voor het vrijwillig afstaan hunner Kerkgebouwen. Ook de familie de Jonge voor den bouwgrond kosteloos der gemeente afgestaan, voor het gebruik van haar lokaal en voor bet groot aandeel in het benoodigde kapitaal, den heer Notaris W ay, voor zijn kostelooze bemoeiin gen, de commissiën van Financiën en van advies, benevens aan de bouwers en de aannemers. Dank aan den opzichter, het dienstpersoneel, ja aan allen die tot den bouw van dit bedehuis hebben medegewerkt hopende dat dit alles door den Heere der Gemeente zal worden vergolden. Daarna eindigde ds Keulemans met dank gebed, na het zingen van Ps. 33: 11. Het zeer net verlichte kerkgebouw, was overvol en deez' avorid zal bij velen in dankbare herinnering blijven. De heer Schuman, onderwijzer aan een chr. school te Middelburg, is als zoodanig benoemd aan de chr. school te Koudekerke. Geslaagd te Utrecht voor apothekers bediende dhr. J. v. d. Broek uit Haamstede. En te 's Gravenhage voor de wiskunde L. O. de hh. P. Hejjstek te Amsterdam en J. J. v. Doesalaar te Terneuzen. Met 1 Januari e. k. is te vervullen de betrekking van adgistent aan het ryksland- bouwproetstutior, te Goes. Jaarwedde f 1300. Zij, die voor deze beti eisking in aanmerking wenschen te komen, gelieven zich vóór 1 December schriftelijk aan te melden bij den directeur van het rijkslandbouwproefstation voornoemd. Wij vestigen de aandacht op den bij den uitgever G. Los te Leiden, zoo pas verschenen Unie-Almanak voor 1894 waarvan de winst gedeeltelijk ten goede komt aan de vereenigingen Barnabas en Johannes, dus den weduwen en weezen van chr. onderwijzers en emeriti onderwijzers van chr. scholen. De redaetie ^de heeren v. Dorp en v. Dijk)zorgde vooreen boeienden inhoud en voor verbetering en vermeerdering van rubrieken in betrekking tot het chr. onder- wjjs. En de uitgever voor eene nette uit voering. Volgens den Unie-Almanak zijn er in ons land t>60 chr. scholen met 91000 leerlingen, 1100 onderwijzers en 300 onder wijzeressen. Aangesloten bij den Schoolraad 264 scholen, bij Christelijk Nationaal 240, bij Gereformeerd 45, bij Chr. Volksonderwijs 18, terwijl 508 chr. scholen de Rijksbijdrage genieten. In een nie i we rubriek (Varia) komt een en ander voor ten gemakke der hoofdon derwijzers. De naamlijst der chr. bladen is als alle jaren achterlijk. De Oranjevaan, de Chr. tSchoolbode en de Prov. ISoo^d Hollander, reeds lang ter ruste, staan nog altijd op de lijst, de redactie van Be Zeeuw die, de heer v. Dijk weet het, nooit verder kwam dan Goes, zetelt volgens den Almanak nog altijd te Utrecht; ook de Graafschapper, het Volksblad voor Zuid Holland, de Banier, de Roeper en Gideon hebben nog altijd verkeerde adressen. Een weinig meer blijk van attentie voor de pers ware in dit opzicht niet kwaad geweest. Overigens bevelen wij van harte de uit gave aan. 4. Zending van 't Java-comitè. Br. Geissler tChineezenwijk te Batavia) schrijft, dat 't hem soms bang te moede wordt, bij 't zien en hooren der tallooze ongerechtigheden, welke de hoofdstad van Insulinde aankleven. Wij deelden een vorige maal enkele sprekende voorbeelden mede. In Sept. bezocht G. een meisje in 't hos pitaal, dat sinds lang op den verkeerden weg is, en nu, met eenige jongenster jacht gegaan, zich per ongeluk langs 't hoofd ge schoten en gewond had. Een Chinees, die elders t Evangelie verkondigdekwam op Batavia nam daar eene concubine, en verontschuldigde zich, toen hij vermaand werdmen zegt, dat dit te Batavia ge oorloofd is.» Dank Gods genade en der tien recht vaardigen wille, dat Batavia nog in het heden der genade is, schrijft Br. G. Zij 't hem gegeven nog velen van den weg des verderfs tot den Heiland te leiden, 5. Utrechtsche Zendingsveree- niging. Almaheira. Br. "Van Dijken deelt een en ander mede omtrent 't bijgeloof der Galelareezen. Zoo woonde in een genabuurd

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1893 | | pagina 1