NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
(Dtnsifag JO ®cfo6ec.
Icftfsfe Inntpnij.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
viissingen. Donderdag 12 October te
9 vra,, voor Westkapelle 11.30, voor Bigge-
kerke 12 midd., voor Zoutelande en Ritthem
2 nam., voor Koudekerke 2.15, voor Oost
en West-Souburg 3 u.
Onze Kinderen.
COLORADO.
1898. !o.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
LOTING.
IIL
Zeker mag ik wel veronderstellen, ouders,
dat ge uwe kinderen getrouw ter kerk
en naar de catechesatie zendt. Ook dat
gij ze onderwjjs laat ontvangen op eene
christelijke school of, indien zulk een in
richting bq u nog niet bestaat, dat gjj
dan tenminste pogingen aanwendt, die
spoedig te verkrijgen. Meent echter niet,
dat biermede uw taak vervuld is, dat ge
hiermee klaar zijt. De hervormer Luther
zeide eens: Ieder ouder achte zijn kind een
kostelijken, eeuwigen schat, dien God hem
bevolen heelt te bewaren, opdat de duivel,
de wereld en het vleesch hem niet ombrenge.
Dit gulden woord, ouders, moest geschreven
staan in onze harten. Steeds moest leven
in onze harten de gedachte, dat er een
vijand brieschende rondgaat, om niet alleen
ons, maar ook ome kinderen te verslinden.
Laten we dan wakende zijn en steeds op
onzen post, opdat onze kinderen geen wereld
dienaars mogen worden.
De tijden zijn zoo ernstig en van de
opvoeding van het geslacht, dat' nog zijn
zal, als wij reeds zullen vergeten zijn,
daarvan hangt zooveel at. Vergunt mij
daarom nogmaals uwe aandacht voor onze,
voor uwe kinderen.
Ik meen, dat ge in de lange winteravonden
niet altjjd weet, wat te doen met uwe
kinderen. Zij kunnen niet den ganschen
avond lezen Een kind houdt van afwisseling.
Dit bemerkt niet alleen de onderwijzer in
de school, maar daarmeê moet ook rekenen
de huiselijke opvoeding. De boog kan niet
altijd gespannen zijn. Ook als de heerlijke,
lange zonnige zomerdagen komen, dan
grijpt een kind niet naar een boek, maar
het begeeft zich naar buiten en vermaakt
zich in de frissche lucht met zijn kameraadjes.
Maar in die kameraadjes en in het spel
kan o, zooveel kwaad schuilen En gij
weet het, ouders, dat het zondige hart
onzer kinderen zich maar al te veel aange-
trokken voelt door het kwade. En daarom
wilde ik u toeroepenwaakt vooral, dat
uwe kinderen geen omgang Lebben met
verkeerde, kameraden. Let er op als uw
kind jong is, ziet tee, als uw kind ouder
wordt. De vrienden en vriendinnen onzer
kinderen mogen niet zijn vloekers, mogen
niet zqn spelers, geen lasteraars, geen die
vuile reden uitspreken.
Kwade samensprekingen verderven goede
zeden. Ook mogen ze niet zjjn vechters
dronkaards, snoepers of gierigaards. Laten
we toch nauwlettend toezien, want weet
dat er eenmaal een dag aanbreekt, waar
in we rekenschap zullen afleggen, ook van
de wijze, waarop we onze kinderen hebben
opgevoed.
Maar laten we ook zorgen, dat onze
kinderen zich aan geen dier zonden overge
ven. Zoovele kinderen spelen reeds in hunne
jeugd om geld en de ouders laten dit toe.
Voorwaar, het is treurig. Bovenal is dit
treurig als christenouders dit ljjdeljjk aan
zien. En dit spelen is meestal een dobbelspel.
Zegt niet Gods woord: Het lot wordtin den
schoot geworpen, maar het geheele beleid
daarvan is van den Heere? Ja, het beleid
daarvan is van den Heere. Laten we dit
herhalen, opdat het ons helder voor den
geest sta. Het dobbelspel is een spelen met
Gods voorzienigheid. Dat spelen is zonde
voor Gud en het kan van onze kindeten
Bierigaards, woekeraars, dieven. Het
Q. beien js een volkszonde. Dobbelen kin-
inderen niet met knikkers Doen grooteren
et niet met het vederfelijke kaartspel?En
zijn er niet een tal van spelen waarvan
e wmst afhangt van «hetgeluk»?
°k zjjn er kinderen, die hunne centen
sno8pen. Afgezien nog van het schade-
deljjke voor de gezondheid, dat in snoepen
kan liggen, dient het nergens toe. En
menigeen zou u kunnen vertellen, hoe zij
van een snoepster eene dievegge is gewordeD.
Laten we onzen kinderen geen centen geven.
Zooals we dit beginnen, gewennen zij er
aan. 't Is maar eene gewoonte, maar eene
zeer verkeerde.
Ziet, ouders, die lange winteravonden en
die heerlijke zomerdagen kunnen onze kin
deren zoo aardig doorbrengen, als we met
eenigen tact te werk gaan. Zijn niet
hoepel en tol, vlieger en stelten aangewezen
hulpmiddelen om onzen jongens gezonde be
weging te verschaffen En zijn niet verf
doos, legkaarten, teekenboekjes, schrijfboeken
en leien middelen om onze kinderen nuttig
bezig te doen zijn En dit is nog maar
weinig genoemd. Immers ook op dit gebied
kent de vindingrijkheid nauwelijks grenzen.
Maar vooral zijn de winteravonden geschikt
om onze kinderen te vertellen of voor te
lezen, om met hen te spreken over het ééne
noodige. Bij den doop onzer kinderen be
loofden we ook, dat we ze zouden onder
wijzen. En daarvoor nu is zoo'n winter
avond uitnemend geschikt. Als onze kin
deren krank zijn, dan gebeurt het maar
al te veel, dat dan eerst moet gewezen op
het gevaar van te sterven zonder Jezus
als hun Zaligmaker te hebben. En dan is
die tijd meestal zoo ongeschikt. Laten we
dit doen als ons kind gezond is.
Laten we ook onze kinderen gewennen
steeds verslag te doen van de wjjze, waarop
ze den avond bij anderen doorbrengen ook.
hoe ze, als ze grooter worden, hun geld
besteden. De ouders zijn voor de kinderen,
laten :.e dan al hunne krachten inspannen
om er flinke mannen en vrouwen van te
maken, bovenal dat ze goede christenei)
worden. Zij er steeds gebed om kracht en
wijsheid en zegene de Heere alle pogingen,
door de ouders voor het heil hunner kinderen
aangewend.
D. K.
In ons vorig no. gewaagden wjj van den
nieuwen wereldgodsdienst die te Chicago
gepredikt en in de Nieuwe Rotterd. Crt. door
ds. Hugenholtz toegejuicht wordt.
Wij noemden ook een zekeren Dr. Brodbeck
uit Hamburg, die zich opwierp als de prefect
van een nieuwen godsdienst, welken hij
Idealisme noemde, en volgens ds. H. aldus
trachtte te verklaren
„W(j beweren niet, eenige bijzondere kennis
te bezitten van dingen, die buiten het bereik
onzer waarneming liggen. Wij gelooren, dat
er eene absolute macht bestaat, waartegen wij
niets vermogen. Het ware wezen dier macht
weten wij niet. Wij kunnen e evenwel geen
persoonlijkheid aan toeschrijven in den zin
van individualiteit.
Wjj gelooven niet in de godheid van eenig
man of eenige vrouw, noch in oenen God die
mensch werd. Wij weten niet hoe alle dingen
geschapen, zelfs niet of zij geschapen zijn en
even weinig als van het begin weten wij van
het einde der dingen.
Wij gelooven in geen wederopstanding der
personen, noch in onsterfelijkheid. De sterre-
het geloof ineenen
FJïflihemel en evenmin gelooven wij
dat iiioTw F? vagevuur. Wij gelooven niet
dat alle kwaad in de wereld kwam d®or
nniFer^tpufpr u]d' gelooven niet in de
onherstelbare verdorvenheid, noch in de vol-
strekte volmaaktheid van den mensch.
Wp weten niet van waar wij komen, noch
waar wy heengaanwjj weten alleen, dat wii
op deze planeet zijn, dat wij de dingen moeten
nemen zooals zg zijn en alles doen wat wii
kunnen om ze beter te makenwij weten dat
dit de weg is om golukkig te zijn, vowzoover
de mensch redelijker wijze geluk verwachten
kan. Wij vreezen noch den dood, noch liet
leven. Wij gelooven dat godsdienst zeer wel
kan bestaan zonder eenige hoop op indivi-
dueele onsterfelijkheid, ja dat de hoogste
godsdienst deze hoop buitensluit."
Terecht voegt De Nederlander hieraan toe
Dit is in 't kort het program van den «nieu
wen» godsdienst, die trouwens niet nieuw is,
want het is slechts de uitdrukking der
gedachten, die in de harten van duizenden
menschen tegenwoordig leven en als de hoogste
wijsheid geleeraard wordt door openbare
onderwijzers en ongeloovige predikanten.
Eigenlijk zijn deze meeningen van Brodbeck
nog tot een ouder tijdperk terug te brengen.
Want ten tijde dat de Psalmdichter leefde,
waren al de gedachten der goddelooze men
schen reeds, dat er geen God was.
In dit opzicht is er dus ook niets nieuws
onder de zon. Maar in zooverre is dit «parle
ment der godsdiensten» toch iets nieuws, als
het eene poging is om alle valsche godsdiensten
en dwalingen te vereenigen en als het ware
om te zetten in één monsterachtige leugen, om
de menschen af te keeren van het eenvoudige
geloof in onzen Heere Jezus Christus.
Op de vendu te 's Gravenhage werd Vrij
dag een nieuw gouden tientje, met de
beeltenis van de Koningin er op, publiek
verkocht voor f27, buiten het opgeld.
Werden alle gouden tientjes op dusdanige
wjjze verkocht, dan was het aequivalent ge
vonden, waarnaar de minister van fioanciën
zoo druk tevergeefs zoekende is.
Het aequivalent, dat wil zeggenhet
geld om het gat te stoppen dat ontstaan
zal bij de vermindering van het dwaze
«personeel».
De vermindering van het «personeel»
zoodat wij geen belasting meer betalen voor
onze deuren en vensters, noch voor onze
schoorsteenen, zelf? die niet, waarvan wij
nooit gebruik maken.
Doch bij dit tevergeefs zoeken naar de
overige gouden tientjes die f 27 waard zijn,
rijst de vraag bij menigeenHad de min.
Godin de Beaufort geen gelijk, toen hij in
zijn tijd voorstellen aanbood om eens voor
al eerst het personeel te herzien, en
daarna de overige belastingen te regelen
Een opmerking die het lid der eer-te
kamer de heer Godin de Beaufort, dezer
dagen herhalen kon met de aanwijzing dat,
door omkeering der volgorde, het vaartuig
is vastgeraakt; thans zit men met twee
drukkende belastingen en de belasting die
nog meer drukt en wier afschaffing was
toegezegd, werkt misschien nog voor wie
weet hoe langen tijd.
O, andere Kamer, die ook eens met de draag
kracht der burgers rekenen wilt, komt gij
Of anders, lever ons den man die gouden
tientjes voor f 27 weet van de hand te doen.
Moeten wjj ons niet schamen avond aan
avond in onze dagbladen die lage huwelijks-
advertentiën te lezen, waarin de man de
vrouw, ook al de vrouw den man vraagt
als tot eene vennootschap soms zonder, maar
toch liefst met storting van kapitaal I Dit
zjjn jammerlijke toestanden in eene christen
maatschappij. Immers het land, waar de
echtelijke staat niet als ordinantie Gods
geëerbiedigd wordt, gaat te gronde. Zelfs
in heidendsehe landen is het gezien, bij
voorbeeld Rome en Egypte, hoe met het
verval van het huiselijk leven het volk al
dieper zonk en zijn zelfstandig bestaan
verloor, Alzoo, het huwelijks-, het huiseljjk
leven moet weder herleven, en bloeien,
Gode ter eere en den huisgenooten ten
zegen. De man bouwt het huis door den
arbeid voor de zjjnen, maar de vrouw; vooral
de christenvrouw, vormt het huisgezin, zjj
maakt er het middelpunt van uit, door als
eene magneet allen tot zich te trekken. Let
maar eens op, hoe de man, te huis komende,
dadelijk vraagt naar zijne vrouw, terwjjl de
kinderen, nauwelijks binnen de deur zjjn,
of zjj roepen waar is moeder Hier spreekt
de zuivere stem der natuur en zoo wil het
de Heere God.
Volksblad van 's Gravenhage.)
De Goesche vereeniging voor Volksver
maken heeft lang den naam, mis chien ook
wel de daad gehad van te zjjn vereeniging
voor eigen vermaakeen onnutte dienstmaagd
van het volk, welks vermaken zjj wensche
te regelen.
Sinds het optreden van den heer Spuybroek
als voorzitter kan echter in zooverre verbe
tering verwacht worden dat men nu niet
uitsluitend meer het oog zal richten op
pretjes maar ook op andere zaken die
vrjjwat meerde belangstelling van den werk
man verdienen.
De vereeniging kan thans op kleine schaal
een vereeniging Uit het Volk Voor het
Volk worden.
Haar poging om volksbeschaving te bevor
deren door «Floralia, Volkslezingen, Kunst
beschouwingen, een Volkszangschool; een
Ontspanningslokaal voor werklieden, een
Kinderspeeltuin»en ten allerlaatste
concerten en volksfeesten, strekt daarvan
ten bewjjs.
Of al de genoemde middelen in een klein
stadje als Goes zullen kunnen tot stand
komen, tieren, zegen verspreiden, het is ons
nog niet gegeven dit in te zien; doch dat
de onderafdeeling Floralia, waarmede de
vereeniging haar nieuwe leven begint, aller
steun verdient, zal wel niet worden tegen
gesproken.
Men weet hoe deze zaak in Middelburg
geslaagd is en zich in de sympathie der
burgerjj verheugen mag.
Jonge plantjes uitreiken tot het aankwee-
ken van bloemen en jaarljjks een ietwat
feestelijke tentoonstelling te houden van de
gekweekte bloemen, waarvan de schoonste
en best gekweekte worden bekroond, is in
het kort het doel dat Floralia zich heeft
voorgesteld.
Als door deze poging in onzen al te pro-
zaïfchen tijd een weinig poëzie gebracht
wordt in de woning van den «minderen» man,
de zin voor het schoone bjj enkelen wordt
bevorderd, het oog van velen geopend wordt
voor de heerljjkheid van Gods schoone
schepping, die vooral in de bloemen uit
blinkt, dan is alvast iets goeds uitge
werkt. En als dan elk der bekroonden
den prijs die hem ten deel valt, niet na
turalistisch opvat als loon voor zijn
«kweeken» van de plant, maar als een
vingerwijzing dat hjj niet de vereeniging
die plantte of zichzelf die natmaakte, maar
God die den wasdom gaf, heeft te danken,
dan kan zelfs Floralia nog een element
zijn voor goede volksopvoeding.
9 October '93.
Men schrjjft uit Colorado aan de Standaard:
«Reeds vroeger dacht ik over een en ander
wat gepubliceerd werd, aangaande Colorado
iets te zeggen, maar tjjdgebrek en andere
oorzaken hebben het vertraagd. We hebben
vroeger uit bladen in Nederland gezien hoe
weinig men op de hoogte is met Amerika
in 't algemeen en plaatseljjke toestanden
in '1 bjjzonder. Ter wille van de waarheid,
en in 't belang van anderen, een terugblik.
Wij waarschuwden onze landgenooten
alhier tegen vertrekken uit de San Luis
Vallei, tegen het rooskleurig schilderen van
de vertegenwoordigers der Utrechtsche
Maatschappij enz., maar zelfs zjj, die per
soonlijk door ons aangesproken werden,
lieten zich niet gezeggen, tengevolge waarvan
ze bleven onder den invloed dier Maatschappij
en vertrokken naar een streek in Colorado
(Platte Vallei), nog niet geschikt om
landbouwers te ontvangen, en of ze het in
de toekomst nog zal worden hangt af van
veel waar we nu niet over zullen spreken.
Toen echter deze landgenooten, tengevolge
van de misleiding, in de Platte Vallei waren
en door ons persoonljjk het oogenblik werd
ingewacht, dat de oogen zouden opengaan
voor de fout die men gemaakt had, zag ik
tot mjjne verwondering in de Prot. N. Bra-
banter dat men daar t Platte Vallei) was
aangekomen in een aardsch paradjjs. Den
briefschrijver noem ik niet, maar zeg alleen
dat dezelfde briefschrijver, met ir.jj corres-
pondeerende, wakker werd en ontnuchterde,
vol angst en vrees over de deerlijke uit
komsten, toen het schrijven ter verdediging
der Utrechtsche Maatschappij mjj in handen
kwam. Wat mij 't meest trof, was, dat
de redactie van dat blad, die een briefschrijver
zelf nog in sluimer toestand verkeerende
als gids en grondslag nam voor hare
beschouwing en een flink oordeelkundig man
als den heer Van Boven, zocht te weerstaan
in zjjn open en gulle verklaring van den
waren toestand der zaken.
Welk een effect zulks heeft alhier, behoeft
niet gezegd te worden, temeer naardien de
zelfde briefschrijver verklaarde op 7 Mei'93
«Wjj gaan hier niet vooruit, de heeren der
Compagnie geven ons wel 80 acres land, maar
zjj zeggen niet waar. Huizen bouwen gaat
slap aan, zoodat wij nog te X wonen. Ploe
gen wordt er bjjna niet gedaan, zoodat in
cultuur brengen niet vlug gaat. Zoo hebben
wij nu 7 weken gewerkt, dus vele menschen
zjjn in zware bemoeienissen en bedenkelijk».
En 20 Juli 93 zegt dezelfde«De omstandig
heden welke wij ook hier ondergaan en nog
hebben, zullen UEd. niet onbekend zjjn wel
licht. Nu is 't zoover dat er geen kans be
staat, wegens de Maatschappij, °P beterschap
voor het tjjdeljjke. Zoutman en v. d. Hoogt
zjjn van de Directie af: meer uitbreiding
zal ik er maar niet van geven, want 't is
treurig».
Ik zou deze dingen niet copieeren, ware
het niet, dat er zooveel geschied is, ten na*
deele van de sympathie onzer landgenooten,
om hun levenslot te verbeteren. Het was mjj
tot ergernis, te lezer, de lage persoonlijkheden
en beschuldigingen tegen een man als den
heer T. C. Henry, president der Empire Land-
Compagny in Denver. Weiazen zelfs dat zjjn
«Amerikaan zjjn» gegeven werd als bewjjs
dat hjj een niet te vererouwen per*oon was.
Zulks ook nog gesteund door de redactie van
een blad in Holland maakt het zeker voor
den Hollander, die hier zoo veel aan het nobele
en gulle van een Amerikaan te danken heeft,
niet beter. Of zou men meenen, dat een
Amerikaan een turfzak is, zonder eergevoel
Ik treed niet op als verdediger van den
heer Henry, immers zijn weldadige invloed
en arbeid voor onze kolonisten in de San
Luis Valley en andere landgenooten die nog
in aankomst zjjn, verdedigt en weerspreekt
voldoende wat hem ten laste werd gelegd.
Maar hoofdzaak is de waarheid te huldigen.
In de Drie Provinciën lazen we, dat er
in Colorado armoede is door misstanden.
We veronderstellen, dat het ons door den
schrjjver niet kwaljjk genomen zal worden,
als we (zijn oordeel over) den toestand van
Colorado wat aanvullen.
Colorado heeft tot nu toe verkeerd in een
crisis door de zilver-kwestie veroorzaakt.
Deze raakte vooral de zilvermjjnen van geheel
Amerika en daarmede ook Colorado. Tevens
stond hiermee in verband het systeem van
handel en vervoermiddelen, de spoortreinen,
die wel wat veel den baas speelden in hoogere
prijzen. Hierbjj komt dat voor het mjjnwezen
in Colorado zeer groote corporatiën zjjn,
die het beheer dezer zaken in handen hebben.
Met geld wordt steeds contróle gevoerd over
handel en njj verheid en staat den grooten heeren
iets in deo weg, zjj zoeken het op te ruimen
en nemen daarvoor de beste gelegenheden te
baat. Nu de zilverkwestie in behandeling]
moest komen, was dit een goede kans omj
eerst de zilvermjjnen te sluiten en allen
hiermee in verband wat vacantie te geven,
op grond van «men zou straks werken op
andere gronden en naar verschillende plan
nen.» Een geldschaarschte was onvermjjdeljjk
gevolg. Banken moesten het opgeven,
werkkrachten werden losgelaten. Goederen
vervoer verslapte.
Met dit laatste raakte men de spoorweg
plannen, die hierdoor bjj duizenden per
maand schade leden en wel tot wjjziging
moesten komen. In 't geheel speelde dus de
politiek de hoofdrol, waardoor een armoede
ontstond bjj de werkende klassen, zelfs zoo
dat duizenden werden vervoerd naar andere
werkgevende plaatsen. Maar de groote uit
breiding en invloed dezer zaken maakten op
geheel Amerika een machtigen invloed, zoodat
door duizenden sommen gelds zjjn verloren.
Daarvoor is men dan ook in Amerika, want
het is met recht gezegd «het is een
Wonderland.»
Alles gaat met reuzenstappen, waar Europa
van zou terugdeinzen. Veel geschiedt met
een
