NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
1898. Ho. 149.
jKtistfaij 19 Sgpfcmfict.
SeoBriffe JaftUfjanij.
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Onze Kinderen.
Middelburg. Zaterdag werd onder een
toeloop van vele belangstellenden het stoffelijk
overschot van den heer mr. N. J. C
Snouck Hurgronje, in leven lid van gedep.
staten, ten grave gebracht.
Gemengde Berichten.
Goes. Op de tentoonstelling der
Hollandsche Mpij van Landbouw te Am
sterdam werden heden de Stoom- en Hand
«Balance» melkontrootneri van de Holleischen
Carlshütte bjj Rensburg, waarvan de firma
Wed. J. O. Massee Zn alhier de hoofd
vertegenwoordiger zijn voor Nederland, met
den eersten en tweeden prijs bekroond.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
«Voor ouders is de ware godsdienst van
hun huis, hunne kinderen recht op te
voeden.» De groote hervormer Luther
schreef dit woord, en al is dit meer dan
driehonderd jaren geleden, toch is het niet
van belang ontbloot, nog eens dit woord
onder de oogen der mensehen te brengen.
De opvoeding der kinderen immers is van
zoo groot belang. En nu twijlel ik er wel
niet aan of ieder zal met dit woord van
Luther instemmen, niemand twjjfell immers
aan de groote beteekenis van eene goede
opvoeding, doch wat recht opvoeden is en
waarin dit bestaat, daarover bestaat zoo
groot verschil. Zoo gaarne wenschte ik,
dat alle oude;s het gewicht der opvoeding
gevoelden, Dan immers zouden ze ook
anders handelen, dan nu veelal geschiedt.
Er zijn helaas, nog zoo velen die zich met
hunne kinderen zoo weinig bemoeien. Zij
dwingen ze te gaan naar kerk en c:\teche
satie; maar als diezelfde kinderen straks
lust hebben om de plaatsen der ijdelheid
te bezoeken; dan houden zij hen er niet
van te'Ug, dan hebben ze zeifs geen
woord ter vermaning voor hen, ja, dit vindeQ
zij natuurlijk. Diezelf e ouders brengen
hunne Zondagen door in gezelschap dei-
vromen of bij het lezen eener predikatie.
En nu zou ik dit niet gaarne veroordeelen,
maar als daai bij de kinderen aan hun lot
worden overgelaten, dan zeg ik Ouders,
ge zjjt daar niet op uwe plaats, ge behoort
bij uwe kinderen. De Heere gaf ze u om
ze voor Zija koninkrijk op te voeden. Toen
ze gedoopt werden, hebt gij voor God en
de Gemeente plechtig beloofd ze op te
voeden in de leer van Gods verbond. En
wat doet ge nu? Gij verwaarloost uwe
roeping. Het is waar, dat gjj uwe kinderen
niet kunt veranderen in kinderen des
Hoeren. Maar als God spreekt, dan moet
gij gehoorzamen. Welnu, de Ileere heeft
gesproken. Hij heeft gezegd: Voedt ze op
in de leer en de vermaning des Heeren.
Doet het dan ook hebt ge er geen wijs
heid toe, bidt er Hem om ,:n Hjj zal ze u
geven. En bovendien, Hij ,zal uw werk
zegenen. Zijn woord zegt het. Waar niet
gezaaid is, kan niet worden gemaaid. Zaait
dan en plant e bidt om des Heeren
zegen, dan zal de oogst niet uitblijven.
Gelukkig zijn er vele ouders, die er an iers
over denken. Het toenemend aantal chris
telijke scholen getuigt er van. Maar [toch
moet helaas erkend worden, dat onder die
ouders nog zoovelen zijn, die meenen, dat
nu door den onderwijzer hun de taak van
de schouders genomen is en zij alzoo niets
meer hebben te doen. Ook die laten veelal
de kinderen aan hun lot over. Voor hunne
zaken, voor hunne vrienden en voor zich-
zelven nemen zij deti ganschen dag. Maar
zij hebben niet geleerd, dat hunne zaken
gedaan worden voor hunne kinderen En
daarom als iemand onberispelijk, steeds
biddend in zjjn zaken handelt, ook voor
het oog zijner kinderen, dan arbeidt hij door
zijn voorbeeld aan hunne opvoeding.
Leeringen wekken, maar voorbeelden
trekken, zegt de spreuk.
Het goede voorbeeld wekt zoo gemakkelijk
tot navolging. Ik zou allen ouders wel
willen toeroepen Ontziet toch uwe kinderen.
Vloeken is zondig, maarj o, doet het toch
vooral niet als uwe kinderen het hooren.
Lastert niemand, vooral niet als uwe kinderen
tegenwoordig zjjn. Ik zou zoo voort willen
gaan, maar ik moet tot mijn onderwerp
tomen. Uwe vrienden, laten dit uwe kinderen
zÜn. En als ge een uurtje vrij hebt, besteedt
het aan het vleesch van uw vleesch, aan
u"e kinderen. Ze zullen er u rijkeljjk voor
beloonen.
in zoovele huisgezinnen hebben wel de
ouders hunne kinderen lief, doch de kinderen
«ebben geen liefde voor de ouders. Hoo
komt dit? Omdat kinderen minder geteld
worden dan de zaken omdat de vrienden
hooger staan aangeschreven; omdat gemak
zucht ons de kinderen doet wegwenschen.
Maar we zouden spreken van buisgods-
dienst, Ouders waarom vertelt ge uwen
kinderen zoo weinig? Waarom leest ge
nooit een goed boek met hen? Waarom
verschaft gij ze zoo weinig nuttigen arbeid.
Waarom ziet ge zoo weinig toe bij hun
huiswerk
Ze zouden minder kwaad uitvoeren, aan
genamer bez'g zijn, tot betere menschen
opgroeien onder 's Heeren zegen. Kinderen
kosten tijd en geld. Het is waar. Maar
de tjjd aan uwe kinderen, aan het heil
uwer kinderen besteed, wordt het beste
beloond. En het geld, dat zij kosten, geeft
de meeste rente. Er wordt in deze dagen
geklaagd en met recht, over het verval
van den godsdienst, over de baldadigheid
der jeugd. Aan wien de schuld Ik wil
niet beweren, dat er voor de op
voeding der kinderen minder gedaan wordt
dan vroegermaar dat is waarer moet
meer gedaan worden, omdat de vijand
steeds duister en stoutmoediger optreedt.
Het ongeloof spreekt zich overal openlijk uit.
En waar moet het nu heen, als er geen
kracht tegenover staat? Een kracht van
ouders, die in woord en daad, in handel en
wandel bewijzen, dat zij trouw bleven aan
het geloof der Vaderen, dat ze liever met
Christus smaadheid lijden, dan bij de wereld
hoog aangeschreven staan.
Geve de Heere ons getrouwheid om onze
roeping te vervullen, om ook tegenover onze
kinderen get;ouwe belijders der waarheid
te zijn, om ze te onderwijzen en ze te doen
onderwijzen in de Schriften, die ons kunnen
wijsmaken tot zaligheid, om ze toe te rusten
met veel nuttige kennis, op fat we eenmaal
mogen bevonden worden ook in de opvoeding
onzer kinderen getrouwe rentmeesters ge
weest te zijn.
D. K.
18 September '93.
De opiumjagers «Argus» en «Cycloop»
respc tievelijk den 16 en 30 Juli dezes jaars
van Vlissingen vertrokken, arriveerden den
17 September behouden te Batavia.
De heer commissaris der koningin sprak
een ernstig woord van waardeering bij de
groeve, en betoogde daarbij hoeveel door
Zeeland, Westelijk Zeeuwsch Vlaanderen
en Walcheren in mr. Snouck Hurgronje
verloren wordt.
De oudste zoon des overledenen dankte
voorde eer,zijn onvergetelijken vader bewezen.
Van de in de Loskade liggende spoorboot
woei, toen de treurige stoet passeerde, de
vlag halfstok, evenzeer van de booten De
Westerschelde.
(Jit het socialistische Weeshuis.
Enkele weken geleden werd medegedeeld
hoe het in het socialistische weeshuis in
België toeging. Thans meldt daarover een
Fraosch blad het volgende
«De kinderen worden toegelaten op 4
jarigen leeftijd en mogen weggaan op 16 jaar.
«De gemeenschap tusschen meisjes en
jongens is, op stral verplichtend.
«De kinderen mogen nooit in vacantie
gaan bij hun ouders.
«De brieven der ouders aan hun kinderen
worden door het bestuur van het gesticht
eerst geopend, om te zien of zij geen
christelijke ztdelessen bevatten.
«In het gesticht hangt geen enkel gods
dienstig voorwerp. Het is waar, de kinderen
ontmoeten op hun weg allicht een kruis,
maar het is dan 't gebruik met steenen en
modder te werpen naar het beeld van den
Zaligmaker. Een groot Christusbeeli, staande
op den weg dicht bij het weezengesticht,
dient tot schijfschieten».
Wat edele beschaafde menschen zullen
er uit die door de socialisten opgevoede
menschen groeien I 't Zal een lust zjjn om
met hen samen te leven I Zoom.
De Avondpost schrijft:
Voor de vervulling der open plaats van
Commissaris der koningin in Overijsel wordt
o. a. genoemd jhr. mr. H. van der Vv'ijck,
die voornemens is af te treden als secretaris
generaal van Koloniën, in verband met de
benoeming vin zijn broeder tot gouverneur
generaal van Ned. Indië. De andere broedei
der heeren Van der Wijck, die secretaris
generaal is van Marine, jhr. H. M. Van
der Wijck, is bestemd als opvolger van
wijlen den schout-bjj-nacht Jansen in den
Raad van State.
Nu zouden we nog kunnen zeggen wie
in de plaats van den secretarie-generaal van
Koloniën zal komen, maar dat verzwijgen
wjj
De gewone jaarlijksche rede tot sluiting
der zittingen van de eerste en de tweede
kamer der state.i generaal, Zaterdag door
minister Tak uitgesproken, luidt als volgt.
Mijne Heeren 1
Gewichtige maatregelen kwamen in het
afgeloopen zittingjaar iret Uwe medewerking
tot stand.
„In de behoeften van 's lands dienst werd
op onbekrompen wijze voorzien.
„Overeenkomsten tot regeling der han
delsbetrekkingen met Spanje, tot bescherming
van den industriëelen eigendom en tot het
tegengaan van misbruiken, voortvloeiende
uit don verkoop van sterken drank op zee,
werden door U goedgekeurd.
„Het Nederlanderschap en het ingezeten
schap werden, overeenkomstig de gewijzigde
bepalingen der Grondwet, opnieuw geregeld.
„In verschillende onderdeelen van ons
burgerlijk recht en der wetgeving op do
uitoefening vaD het geneeskundig Staats
toezicht werd verbetering aangebracht.
„Tot versterking enzer oorlogsvloot zijn
maatregelen genomen.
„Eene wet tot heffing eener vermogens
belasting is vastgesteld.
„De belasting op de ongebouwde eigen
dommen en de accijns op het zout werden
billijker en gelijkmatiger geregeld.
„Ook werden schadelijke rechten en hef
fingen afgeschaft of verminderd.
„Eene belasting op bedrijfs- en andere
inkomsten verkreeg de goedkeuring der
Tweede Kamer en is thans aan de over
weging der Eerste Kamer onderworpen.
„Ditzelfde is het geval met de nieuwe
wetgeving op het faillissement en de surcé-
anbo van betaling.
„In den toestand van verschillende kleine
rivieren werden verbeteringen ontwerpen.
„Overeenkomsten omtrent de geregelde
stoomvaartverbinding met NederLndsch-
Indië kwamen tot stand.
„Tot den aanleg van openbare werken,
welke dealgemeene welvaartin Nederlandsch-
Indië kunnen verhoogen, werd het besluit
genomen.
„De regeling van het kiesrecht voor de
Tweede Kamer der Staten-Generaal en de
Provinciale Staten maakte een onderwerp
uit van de overweging der Tweede Kamer.
Deze bracht hare beraadslagingen daarover
niet ten einde.
„De Koningin-Weduwe, Regentes, heeft
mij opgedragen U, Mijne Heeren, Haren
dank te betuigen voor den ijver en de
toewijding, door U opnieuw betoond, ter
bevordering van 's lands belangen.
„Door de Koningin-Weduwe, Regentes,
daartce gemachtigd, verklaar ik deze zitting
der Staten-Generaal in naam der Koningin
te zijn gesloten".
De mi,lister was door een commissie van
8 kamerleden binnengeleid, slechts 2'2 van de
150 kamerleden waren tegenwoordig. Het
is ditmaal zeer veelimmers het is meer
malen gebeurd dat sleehls de voorzitter
die der eerste kamer namelijk met. de 8
daartoe met veel moeite bij elkander ge
scharrelde, commissieleden, zonder welke de
plechtigheid der sluiting niet doorgaan kan,
tegenwoordig waren.
Het nieuwgekozen antirevolutionaire
raadslid, Dr. Van Staveren, ^hij is de eenige
op de 39!) heett in de gisteien gehouden
Raadszitting te Rotterdam zijn voornemen
te kennen gegeven, om bij de aanstaande
behandeling der begrooting voorstellen te
doen «om een betere verhouding tusschen
inkomsten en uitgaven te verkrijgen.»
De liberalen schijnen het al bij voorbaat
niet bijster op deze plannen van hun nieuwen
antirevolutionairen collega begrepen te
hebben. Althans een hunner viel Dr. v.
Staveren bij deze mededeeling wrevelig in
de rede met de opmerking«Laat dat maar
aan v. Raalte over
De wethouder van financiën kon het naar
de meening van dezen viiendelijken libeiaa'
best af.
Of echter de belastingbetalende burgerij in
Rotterdam daar ook zoo over denkt, dat is
een tweede. (Slandaard
De heeren Kirigma te Wildervank en
Engelsman te Veendam, leden van het
hoofdbestuur vaD den Bond van Orde hebben
een reglement ontworpen voor eene op te
richten Kamer van arbeid en een arbeids
contract.
Als dool van de Kamer van arbeid wijzen
de ontwerpers aan het verzamelen van ade
gegevens, omtrent den arbeid als verhouding
van patroons en werklieden, duur van den
arbeid, arbeidsloon, voorwaarden waaronder
gewerkt wordt, toestand van de arbeids
gezinnen, hunne woningen, enz. En voorts:
om de verhouding tusschen werkgevers en
werknemers zoo noodig te verbeterente
trachten door hare bemiddeling mogelijke
geschillen of wanverhoudingen uit den weg
te ruimen. En overigens alle^tedoen, wat
in het belang van den arbeid en voor het
welzijn van arbeidnemers en arbeidgevers
noodig kan worden geacht.
De Kamer van Arbeid bestaat uit een
aantal leden, zooveel mogelijk in gelijk
aantal vertegenwoordigend alle takken van
nijverheid en landbouw, met dien verstande,
dat van eiken tak evenveel werkgevers en
werknemers als leden zijn gekozen, benevens
minstens drie particulieren. De voorz. van
de afd. is ambtshalve lid van het bestuur
der Kamer van Arbeid.
In het Arbeidscontract verbindt de werk
gever zich den werkman geen gedaan werk
te geven dan na het hem ee..ige dagen
vooruit te hebben gezegd, tenzij hij zich
schuldig maakt aan dronkenschap, opzettelijke
onachtzaamheid of andere willekeurige over
treding van hem bekende voorwaarden.
Ingeval de werkgever handelt in strijd
met deze overeenkomst, of indien daaraan
twijfei bestaat, verbindt hij zich, zich te
onderwerpen aande uitspraak eener commissie
van arbitrage uit de Kamer v n Arbeid van
de afdeeling van den bond, doch hoogstens
tot betaling eener schadevergoeding van 3
maal een week arbeidsloon, berekend volgens
de opgave in deze overeenkomst.
De arbeiders daarentegen verbinden zich
hun geschillen te onderwerpen aan de uit
spraak van het scheidsgerecht, te benoemen
uit de Kamer van Arbeid, door de afdeeling
van den Bond van Orde ingesteld doch
hoogstens tot het inhalen van arbeid geduren
de 8 dagen, zonder aanspraak op vergoeding-
LANDBOUW.
Tuberculeus vee I
Op de te Amster Jam gehouden vergadering
der Hollandsehe Maatschappij van Landbouw
zijn belangrijke zaken besproken,», a. volgend
voorstel van deatdeeling «Alten, Oudshoorn
en Aarlanderveen.»
«De afd. spreekt den wensch uit, dat van
Regeeringswege wettelijke bepalingen worden
getroffen ter bestrijding der tuberculose bij
h t rundvee, in dien zin, dat vee, aan
bovenvermelde ziekte Ijjdende bevonden, van
Rijkswege worde afgemaakt en de volle
waarde daarvan aan de eigenaars worde
vergoed». Het Hoofdbestuur kon zich met
de strekking daarvan niet vereenigen. Circa
15 percent van den veestapel is tubi reuleus,
nu zou het, meent men, niet aangaan
daarvoor van de regeering onteigening en
algeheele schadeloosstelling te vorderen. Beter
achtte het Hoofdbestuur het de beturen der
gemeenten, waar openbare slachthuizen zjjn,
te wjjzen op de wenschelijkheid om door
een oordeelkundige «verzekering» het nadeel
van den boer af te wentelen zonder daarvoor
kosten te maken, terwijl zij zich nog zullen
bevoordeelen door hun veemarkt aanlokkelijk
te maken. Met dat praeadiies kon zich
de vergadering dan ook wel vereenigen.
Ook is de quaestie van een Staatshypotheek
bank uitvoerig besproken.
De afdeeling Medemblik had n. 1. dit voor
stel ingediend
«De algemeene vergadering van de Holland-
scire Maatschappij van Landbouw spreekt de
wenscheljjkheif uit, dat tot de oprichting van
eene Staatshypotheekbank worde overgegaan
en noodigt het hoofdbestuur uit, dat deuk-
beeld met alle hem ten dienste staande mid
delen te bevorderen».
Het hoofdbestuur nu ging met dit voorstel
mede, indien met eene dergelijke Bank eeue
bedoeld werd voor ongebouwde eigendommen.
Het meent dat de tjjd gekomen is, om bjj
de Hooge Regeering krachtig aan te dringen
om bet initiatief tot het oprichten van een
Staatshypotheek bank te riemen.
Hoe die bank zou moeten worden ingericht,
kon aan de wjjsheid en ervaring van liet
Lindbouwcornité worden overgelaten, dat nu
in de plaats van de Landbouwcommissie der
Regeering iu dergelijke zaken van advies
dient.
Het voorstel evenals het praeadvies van
het Bestuur werd echter bestreden door de
afdeeling Alkmaar.
De afgevaardigde, Mr. De Lange, betoogde
dat de Staat zonder protectie geen goed-
kooper geld kan uitgeven, daa bjj het heelt
dat is tegen 3'/2 pCt. Hjj becjjferde, dat de
Staat berieden pCt. op hypotheek geen
crediet kan verleenen en achtte dus een Staais-
hypotheekbank niet noodig, niet wenschelijk
en niet mogelijk; wet was gewezen op het
geld in de postspaarbank, maar dat moest op
korter termijn beschikbaar blijven.
Spreker gaf in overweging de quaestie
aan te houden en nader te onderzoeken. De
heer Zijp erkende, dat het denkbeeld nog
niet van alle kanten bekeken wasdit zou
als de vergadering de zaak werischeSjk
achtte, het landbouwcomité doen. Hjj
wenschte dat de zaak niet dood gezwegen
zou worden, maar wilde met het hoofdbestuur
medegaan. De heer de Goede gaf in over
weging een wetteljjke regeling van het
landbouw-crediet te onderzoeken.
Mr. De Lange, repliceerende, wees er op,
dat wel geld tegen 3 pOt. verkrijgbaar is,
maar de oorzaak dat de boer moeiljjk cre
diet kan krijgen, lag volgens hem hierin,
dat de Nedeil. Bank den landbouw bjj da
industrie achterstelt. Op voorstel van den
voorzitter werd ten slotte de zaak tot nader
ondeizoek in handen van het hoofdbestuur
gesteld om in een volgende vergadering rap
port uit ie brengen, waarbij te overwegen
zal zijn wat de heer de Goede in het mid
den bracht.
Bij acclamatie heeft de vergadering be
sloten bjj den Minister van Binnenland«che
Zaken te ondersteunen het verzoek van de
aldeeiing Leiden, dat, wanneer bjj het uit
breken van mond- en klauwzeer het stelsel
van afmaken worde toegepast
Vergoed worde de volle waarde, ook voor
de zieke dieren, en dat wanneer eventue 1
bevel gegeven wordt om het, vee op te stallen,
alle kosten ed schade, daaraan verbonden,
zullen worden vergoed door den Staat.
In de jl. Zaterdag te Goes gehouden
Bestuursvergadering van den Ring «Goes»
van Chr. Jongelingsvereenigingen uit Zuid-
Beveland, werd allereerst overgegaan tot
het verdeelen der verschillende functies van
de Bestuurders onderling.
Voorts werd bepaald dat de Ririgagenten
de afdeelingen zullen bezoeken om aan het
Bestuur rapport uit te brengen en in overleg
daarmee pogingen aan te wenden tot be
vordering van hunnen bloeiterwjjl het
oprichten van Chr. Jong. vereen, niet uit
het oog zal verloren worden.
De eerstvolgende algemeene vergadering
zal D. V. plaats vinden te Goes op Woens
dag 1 November e. k.
