NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. 1893. 3lo. 146. SiastCag 12 SepfemCec. SeoeniTe Itttttpng. CHRISTELIJK- HISTORISCH VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes Eïl F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN In het belang van den landbouwer. Buitenlandsch Overzicht. elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p0,95. Enkele nummers0,025. UITGAVE VAN van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. In dezen tjjd doet de leuze «hervorming» opgeld. Wie daar niet mede instemt, onvoorwaar delijk en zonder eenig voorbehoud, wordt bij zeer velen niet medegerekend, gaat voor conservatief door en staat tegenover liet «volk». Nu moet al dadelijk erkend worden dat er inderdaad veel is, dat verbetering eischt, dat «hervormd» moet worden. En onverantwoordelijk zou het zjjn, wanneer eenige gehechtheid aan het bestaande, voor wendsel werd, om alles bij het oude te laten. Maar toeh met die leuze van hervorming behoort men wel eenigszins voorzichtig te zijn. Op dikwijls onstuimige en hartstochtelijke wjjze worden in de Volksvergaderingen en in de pers hervormingen geëischt, waarvan de gevolgen niet altijd deugdelijk zijn over wogen. Velen van hen, die zoolang om belastinghervorming geroepen hebben et) die thans hun wensch en daarbjj een bedrijfs belasting hebben verkregen, zouden wellicht wat minder luid hun verlangen uitgesproken hebben, wanneer zjj de gevolgen van die herziening voor hun gezin hadden kunnen voorzien. En ongetwijfeld zullen zij, die thans zoo aandringen op tusscbenkomst van den Siaat ten behoeve van den werkman, wel eenige teleurstelling gevoelen, wanneer het blijkt, dat uitbreiding van Staatsbemoeiing altijd neerkomt op verhooging van het be- lastingcjjfer. Zoo is het met tal van wenschen. Toen verleden jaar de accijnzen op zeep en zout werden afgeschaft of verminderd, was men daarmede maar matig ingenomen. Die ver andering gaf toch maar enkele centen in de week. Veel beteren radicaler zou het immers zijn, wanneer de accijns op de suiker afge schaft ware. Dooreengenomen zou die afschaffing aan ieder gezin zeker meer dan 10 cent per week voordeel geven. Op den klank af, was daarvoor ook veel te zeggen. Suiker is immers niet maar een artikel van weelde, maar van voeding. En dergelijke artikelen moeten toch gemakkelijker onder het bereik van de onveimogenden gebracht worden. Cf een dergelijke «hervorming» een ver betering zou zijn, een verandering iu het belang, niet van enkelen maar van het alge meen, wordt onzerzijds sterk betwijfeld. Radicaal was zij zeker; maar wat radicaal heet of i», verdient daarom nog niet aan beveling. In dit geval zeer zeker niet. Immers die om afschaffing van den accijns op de suiker zoo dringend riepen begingen één fout en geen kleinezjj hielden geen rekening met den bestaanden toestand en zagen dan ook geheel over het hoofd de belangen, welke door die afschaffing onherstelbaar zouden zjjn getroffen. We hooren den eenen of anderen warmen hervormings-vriend al roepen«belangen 't mocht watdat de schatkist de opbrengst van dien accijns, 8 millioen gul den, zal moeten missen, is toch waarlijk zoo erg niet de vermogenden moeten dan maar wat meer belasting betalen en alles komt weer terecht». Men ziet: er zijn geen moeilijkheden, want dat het verhoogen van de belastingen voor de vermogenden wel altijd in het belang is van allen, bepaaldelijk van de nijvere en neringdoende klasse der bevolking daarmede wordt minder ge rekend. Doch aangenomen, dat de schatkist op gemakkelijke wijze die 8 millioen gulden kan terugkrijgen din zijn daarmede de bietsuiker-fabrikanten en de bieten-bieren nog niet gebaat. Want en daaraan schijnt door de voorstanders van de af schaffing van den suiker-accijns in 't geheel niet gedacht te worden want die af schaffing zou, onder de bestaande omstandig heden, noodwendig ten gevolge hebben le. dat bijna alle bietsuikerfabrieken konden afgebroken worden, waardoor tal van menschen zonder werk kwamen en 2e. dat de landbouwers, althans de meer derheid van hen, met algeheelen ondergang bedreigd wierden. Niemand zal de beteekenis daarvan willen geringschatten. Maar zal wellicht deze of gene [vragenhoe kan ooit afschaffing van den suiker-accijns den landbouwer met ondergang bedreigen Deze vraag dient wat nader beschouwd te worden. Het zal ook onzen lezers niet onbekend zijn, dat bepaaldelijk de waardeverminde ring van het zilver als ruilmiddel en daarbij nog de concurrentie van Amerika vele land bouwers gedwongen hebben bieten te telen, een artikel aan welks cultuur grooter moeieiijkheden zijn verbonden dan aan den bouw van granen, maar dat meer opbrengt dan tarwe en rogge. De bietencultuur, hoe zeer ook in den beginne geminacht, is zöö allengs een hoofdbron van bestaan geworden, bij het gemis waarvan de zeer vele land bouwers zich niet meer staande zouden kunnen houden. Afschaffing van den suiker-accijns nu staat, bij de tegenwoordige omstandigheden, gelijk met hetsloopen van de bielsuiker-fabrieken èo met den ondergang van den landbouwer in Zeeland, Brabant en waar meer de boer zich op de bieten-cultuur heeft kunnen toeleggen. Op dien grond mag door niemand op die afschaffing worden aangedrongen, tenzij mon een middel weet voor den landbouw om het hoofd boven water te kunnen houden, of wel tenzij door invoering van den dubbelen standaard in alle landen de H*llandsche gulden op de Londensche markt weer tot zijn waarde mocht komen. Doch welk verband bestaat er nu tusschen het handhaven van den suiker-accijns en het voortbestaan van de bietenteelt Dit verband, dat by de afschaffing van den accjjns de bietsuiker de bescherming mist, welke zij thans boven de rietsuiker heeft Van de laatste soort suiker wordt nl. de volle aecijns geheven terwijl van de inland- sche of bietsuiker slechts een gedeelte belast wordt. Niet van de hoeveelheid vervaai digde suiker, maar van de hoeveelheid sap, waaruit de suiker door kristalisatie wordt verkregen, moet belasting betaald worden. De fabrikant weet echter veel meer (25 percent) dan deze hoeveelheid uit het sap te trekken en voordat overblijvende, de overponden geheeten, behoeft hij geen belasting te betalen. Deze overponden namen in de laatste jaren toe. De boeren nl. wordt zaad gegeven, waaruit kleine bieten met veel suikergehalte voortkomen. Een dubbel voordeel voor den stu/ce>- f abrikant. Vooreerst heeft hij den landbouwer, die niet naar het suikergehalte der bieten maar naar het gewicht betaald wordt, minder uit te betalenen vervolgenstlie kleinere bieten geven minder sap by meer suiker, en naar de hoeveelheid sap, niet naar de hoeveelheid suiker wordt de fabrikant in den accijns aangeslagen. Bij afschaffing van den suiker-accijns ontgaan den fabrikant die voordeeler., komt hij gelijk te staan met de rietsuiker-fabrikanten of liever kan hij niet meer met de rietsuiker concurreeren, en wordt hjj wel gedwongen de fabriek te sluiten. Intusschen hebben de goed geslaagde pogingen van den fabrikant om zoo weinig mogelijk sap en zooveel mogelijk suiker uit de bieten te verkrijgen aan de schatkist groot nadeel borokkend. Hoe meer suiker de fabrikant uit het sap wist te bekomen en hoe grooter daardoorde hoeveelheid niet- belaste suiker werd, des te gemakkelijker werd de concurrentie met de rietsuiker. Dit artikel werd allengs minder verbruikt en in de plaats daarvan kwam de bietsuiker, die voor een aanzienljjk deel geen winst aan de schatkist gaf. In 1891 heeft de Regeering een poging aangewend om dien achteruitgang in de opbrengst van den suiker-accijns tegen te gaan. Met weinig goed gevolg voor de schatkist. Er was nu getekend op een opbrengst van 8Vs millioen gulden en de accjjns bracht in het vorige jaar bijna een millioen te weinig op. Men herinnert zich nog wel de jammer: klachten der suiker-fabrikanten over het suiker-wetje. Hun winsten zouden minder wordende landbouwende stand zou er onder lijden. Nu het laatste kwam dan ook uit, niet het eerste 1 Toen dat wetje was aangenomen, werd de prijs van fll per 1000 Kilo bieten door de fabrikanten gebracht op f9. Dit gaf van zelf een groot verlies aan den landbouwer. De fabrikanten daarentegen hebben er bij gewonnen. Het suikerwetje van 1891 beantwoordde toch volstrekt niet aan de gestelde verwachting. De accjjns-opbrengst bleef verminderenen de suikerfabrieken, die in 1890 een wiost van 5 tot 12 pCt. maakten, keerden het volgende jaar dividen den uit van 10 lot 23 percent, een zelfs van meer dan 30 percent. De Regeering, die in de ee-ste plaats op het belang der schatkist heeft te letten, meende dat die toestand niet mocht voort duren en de Minister Pierson is nu met een ander suiker-wetje gekomen, dat spoedig by de Tweede Kamer in behandeling zal komen. Daarbij zal de aanslag van de vermoedelijke hoeveel suiker, die verondersteld wordt in het beetwortelsap aanwezig te zijn, verhoogd worden, zoodat de accijns een bedrag van 8V2 millioen jaarlijks zal op brengen. Of de Regeeriug met dit wetje het doel beter zal bereiken dan met dat van 1891? Deze vraag kan volstrekt nog niet bevestigend beantwoord worden. Maar zeker is het, dat de suiker-fabrikanten weinig schade er by zullen hebben, daar zij nu reeds gedreigd hebben den prys per 1000 Kilo bieten te verminderen tot t 8.een prijs, waarvoor de landbouwer geen bieten kan telen. Hoe dit nu zal aft mpen, moet de toekomst leeren. In ieder geval dit zal nu wel duidelijk zqnaan de afschaffing van den suikeraccijns is meer verbonden dan men zoo oppervakkig zou meenen. Proteslantsche N. Brab. P. S. Ditzelfde blad schrijft nog het volgende in zake Beetwortel-contracten. Met eenige voldoening kunnen wij mede- deelen, dat de Bond van Beetwortel-Suiker fabrikanten afgezien heeft van den eisch tot terugbetaling van de voorschotten met rente en boete. Terecht heeft men begrepen, dat de Agenten verplicht zijn de boeren in kennis te stellen met den inhoud en hen erop te wijzen,dat zjj op de uitvoering en handhaving moeten rekenen. Wie er dan in strijd mede handelt moet ook de gevolgen dragen. Het Engelsche Hoogerhris heett korte metten gemaakt met de home rule wet. Het verwierp haar met 428 tegen 42 stemmen. Thans diingt men van conservatieve zijde wel op ontbinding van het Lagerhuis aan teneinde door eene nieuwe volksstemming het liberale ministerie tot heengaan te nopen; doch Gladstone weet iets beters; iets dat meer in het algemeen belang is. Hij zal nog eenige belangrijke wetsvoor stellen van anderen aard indienen en in middels de home rule plannen doorzetten. Treurige, verontrustende afmetingen neemt de aDti-Europeesehe strooming in China aap dit ontzaglijk uitgestrekte Hemelsche Rijk, grooter dan Europa, met zijn 300 miljoen inwoners, sinds jaren voor de Europeesche beschaving opengesteld, heeft thans gemeend, met handhaving dezer beschaving, de Europeesche beschavers wel te kunnen missen. De onderkoning Chang schijnt zwanger te gaan aan het denkbeeld om. met verlof van den jeugdigen keizer, desnoods door moord, alle Europeanen te verwijderen. Vooral op Er,gelachen is hij zeer gebeten. Reeds langer dan vandaag of gisteren heeft hij met leede oogen den snellen voortgang aangezien dien door Europa's koloniale mogendheden in Azië gemaakt wordt. Van het zuiden en zuidwesten naderen Frankrijk en Engeland al meer de Chineesche grenzen, terwijl Rusland van het oosten uit al meer naar den kant van zijn grooten mededinger opdringt. Op dit alles grondt hij de voorspelling dat het den beschaafden volken van Europa om een verdeeling van zijn rijk te doen isen wie zal ontkennen dat bij den tegenwoordigen stand van zaken de eenheid van China gevaar loopt? Toch zou het voor den goeden voortgang van het zendingswerk niet kwaad zijD, zoo China wat meerde con tróle der christenvolken onder vond. Echter niet om zoo tot'annexatie tekomen; dergelijke plannen doen aan het werk der zending veel kwaad. En de zending vindt in China nog maar al te veel tegenwerking. Men herinnert zich nog tnaar al te wel, hoe den 1 Juli van dit jaar de Zweed-che zendelingen Wikholm en Johansen bij Sing Poe werden vermoord. Beide moedige mannen hadden geweigerd hun post te verlaten, ondanks dat de overheid hun had aangezegd hen onmogeljjk tegen het door de mandarijnen opgehitste volk te kunnen beschermen. Wel trachtten zjj, van het eene huis in het andere vluchtend, aan de woede van het volk te ontkomen doch ten slotte na wel dertig huizen van het eene dak op het andere springend, te hebben gepasseerd, moesten zij zich overgeven. Zij werden op de afschuwelijkste wjjze gedood. Deze vermoording is slechts het begin der vervolging geweest. Het schjjnt dat ook de ambtenaarswereld er niet vreemd aan is. Er zijn in China namelijk vele geletterden die hongerend wachten op een benoeming en dientengevolge de European verfoeien. En de regeering is daarbjj stuitend partjjdig. Zij doet geen recht aan de moordenaars en heeft geen bijzondere bescherming voor de «westersche duivels» zooals het volk ze noemtover. Met vreeze ziet men dus de toekomst tegemoet. In een brief uit de Vereenigde Staten in het Zondagsblad van het Centrum wordt geklaagd over algemeene malaise, werkloos heid en armoede in deze groote republiek. De schrijver knoopt daaraan de volgende opmerkingen vast: En wat doen nu de rjjken, de groote werkgevers? Helpen zjj hunne arbeiders op eene of andere wijze door deze gedrukte tijden heen? Neen, niet in 't minst, zij ontslaan zooveel menschen als maar eenig- zins mogelijk is, of sluiten de tabrieken gjheel. En omdat de gelegenheid nu zoo schoon is, verlagen zij, bjjna overal, de daggelden. De slechte tijd brengt verlies, dat is zeker, maar de rijke trBcht, zooveel hjj kan, zijn verlies te verminderen, door den werk man er voor te doen bloeden. Wordt het weer drukker, en het begint er naar uit te zien, dat het ergste achter den rug is, zullen dan de daggelden wederom verhoogd worden? Ik vrees niet alleen, maar ben vrjjwel overtuigd, dat men zulks niet doen zal. De ondervinding leert dat. En nu moet ik zeggen, dat de daggelden toch al Diet te hoog waren. Met enkele uitzonderingen worden bijna alle vakken slecht betaald en verdienen de werkgevers veel te veel. Hoe zou het anders ook moge'ijk zijn, dat iemand in 10 a 15 jaar een sommetje overhoudt van 2 a 3 millioen of somtjjds nog ontzaglijk veel meer. Men klaagt in Nederland over laag dagloon en men meent, dal het hier altemaal weelde is. Maar als men weet, dat b. v. een grondwerker betaald wordt met 80 a 90 cent per dag voor hard werk in een rotsigen grond, dan zalmen wel overtuigd zjjn, dat de weelde niet groot kan zjjn. 11 September '93. Te Den Haag is overleden de heer M. M. Jansen, hd van den Raad van State, gepensioneerd zeeofficier. De overledene was een sterk bevorderaar van de stoomvaart op Amerika. By kon besluit is op zjjn verzoek eervol ontslag verleend aan D. A. Dronkers als dijkgraaf van den Zuid vlietpolder, gem Wolfaartsdjjk. En is benoemd tot plaatsver vanger djjkgraat van den polder Oosterzwake S. Paul. Het Maandblad tegen de Kwakzalverjj waarschuwt bij herhaling voor den zooge- naamden «kankerdokter» Windelinx, die geen kanker geneest en den lieden veel geld uit den zak klopt. Oak zijne advertenties omtrent genezing! n zijn leugenachtig of van twijfelachtige waarde. Het stuk uit het Maandblad is te groot om het heelemaal op te nemen. De belang hebbende vrage echter bedoeld no. aan by den secretaris den heer Schmidt, apotheker te Amsterdamen zoo hij nog eenig vertrouwen stellen mocht in de verzekeringen van den heer Windelinx, zal bij na lezing van hef Maandblad,daarvan wel genezen zijn. De man exploiteert ook homoeopathische geneesmiddelen, waarmede hjj op bespottelijke wijze omspringt Een patient schreef hjj voor 5 fleschjes arsenic, 1 fleschje daags, elk uur 4 korrels en daarnp nog 5 fleschjes Iodure Arsenic op dezelfde wijze. Die een weinig van het gebruik der homoeopatische geneesmiddelen afweet zal bij het lezen van dit recept een glimlach wel niet kunnen onderdrukken. Trouwens reeds voor enkele jaren heeft de redactie van het Ilomoeopatisch Maandblad bekend gemaakt dat de homoeopathie in geen enkel opzicht gemeenschap heeft met dezen kwakzalver. Dinsdag 26 en Woensdag 27 Sept, zal in het gebouw der Rotterdamsche Dier. gaarde de tweede jaarvergadering der veree- niging van Nederlandsche Patroons «Boaz» plaats vinden. Den 26 Sept worden behandeldBespre king van de vofgende voorstellen der afdeeling Leiden. lo. Het hoofdbestuur wende zich tot de hooge regeering ten einde te verzoeken, vooral nu de herziening der algemeens voorwaarden der rijkswerken aan de orde is, bij de aanbesteding de pereoonljjke borgstelling te laten vervallen en daardoor in plaats te stellen het storten van zeker bedrag als borgtocht, hetzij 5 pet of 10 pet. van de aanneemsom of begrooting, zooals dit in België en Frankrijk gebruike lijk is. 2o. Het hoofdbestuur wende zich tot de hooge regeering ten einde te verzoeken, voor al nu de herziening van de algemeene voor waarden der rjjkswerken aan de orde is, zonder uitsluiting van buitenlandsche inschrij vers, daarin deze bepaling op te nemen, dat dezen 5 pet. of 10 pet. lager zullen moeten zjjn dan een ingezetene des rijks. lste SectieLandbouw. Onderlinge bespre king van de navolgende onderwerpen, on der voorlichting en leiding van de heeren A. Diugemanse, landbouwer te Middelburg, A. Van Namen Hz., zaadhandelaar en kwee- ker te Zwijndreeht en R. K. Okma, land bouwer te Indijk, Woudsend,! eden van het hoofdbestuur van Boaz. lo. Ontginning van woeste gronden en eigendommen van geringe pachtwaarde; 2o. Subsidie van staat, pro vincie of gemeente voor den aanleg van verkeerswegen in het belang van de ont ginning; 3o. Premie voor landverbetering 4o. Rjjkshypotheekbank5o. Progressieve grondbelasting60. Verscherping van de wettelijke bepalingen tot wering van knoeie rijen in den boterhandel (Boterwet): lo. Afschaffing van voor den landbouw druk. kende accijnzen 80. Bescherming van land bouwproducten (rechten op granen); 9o. Deskundige adviezen over meststoffen en zaaigranen enz., een en ander naar de be hoeften van de streek, waar die gebruikt of verbouwd worden lOo. Proefvelden voor gewassen en meststoffen (krachtvoeder); llo. Nieuwe of onbekende voor den landbouw nuttige gewassen; 12o. Kunstmest en stal mest; 13o. Verbreiding van kennis over nuttige gewasseD, en wjjze van kweeking,

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1893 | | pagina 1