NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
1898. Ilo. 145.
Mecifag 9 SepfeniOet.
3eueiiifu ïaargfiiig.
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Kerknieuws
S c h o o I n i e u vv s.
Z e n d i ii g.
!U;CIIi\SZUiI5\T~
Gemengde Berichten.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Op den 2en September 11. is de jacht
weer geopend.
Toen deze nieuwe Kamer optrad, en zjj
nog nieuw was vond zij de adressen van
mr. De Kanter, in zake de Jachtwet.
De adressant De Kanter had het zeld
zame voorrecht over zijn eigen adressen te
mogen meépraten. Een betrekkelijk langen
tjjd werd er over de korijjmjes en haasjes
geredeneerd. Maar het eind van het liedje
was evenals bjj de kieswet«Poppetje
gezien kastje dicht.Alles bleef zooals het
was, en op den 2en September van dit jaar
is er weer heel wat kruit verschoten en
waarschijnlijk heel wat wild aan- of mis
geschoten.
Nu, gejaagd zal er altijd worden, ook bij
afschaffing van de jachtwet. Maar waar de
adresbeweging tegen inging is de jachtwet
van 1857. En deze jachtwet is eenvoudig
te wijzigen als men het jachtrecht meer
als een eenvoudig contract behandelt.
Men zou bv. zeer goed zekere terreinen
bij overeenkomst als jachtterrein kunnen
bestemmen door ze met palen te omringen
met verboden toegar.g (art. 461 S. R.). Wie
met loopen mag, kan ook niet stroopen.
Want het is een feit, dat als een eigenaar
er een voordeel in ziet zjjn land te verhuren
als jachtterrein, hij dit moet kunnen doen
immers zijn buurman is even vrij om zjjn
grond niet te bejagen en liet wild van
dien buurman te schieten. Wij zien in
dien geest eene oplossing vooial in duin en
hei en anderen grond, waarvan juist zeker
bedrag in geld door de jachthunr zonder
schade voor anderen terecht komt. Wat
niet mag en daartegen gaat ons protest,
dat een ei -enaar het wild niet dooden mag
als het schade doet, en dat men voor een
jaehtacte pl. m. f25 betalen moet, ook als
men veel grondbelasting betaalt, 't Is in
derdaad te gek, dat een lap.dbouwer wel
spreeuwen mag jagen en geen hazen als
zjj schade doen. Delvenaar.
8 September '93.
Goes. De Goesche Crt. is zoo verrast
door de houding der aotirevolutionaire raads
leden bjj de wethoudersbenoeming dat zjj
niet licht weder te vinden zal zijn om af
tredenden van die richting niet te bestrijden.
Dit besluit spijt ons, al verrast het ons niet.
Immers de houding van de Goesche Crt
waarvan de wethouder Ramondt aandeel
houder en «medewerker» is vzie Goesche
Crt. 1870 no. 106) bij de jongste herstem
ming voor den raad deed ons voor de toe
komst weinig van haar hopen.
Wjj weten natuurlijk niet waarom de
heeren Adam c s. ditmaal niet op den af
tredende hebben gestemd. Van uitwerpen
kon wel geen spiake zjjn bij de tegenwoordige
samenstelling van den raad.
Doch ware het ons gegeven geweest in
deze te beslissen, dan had de vriendschap
der Goesche Crt. jegens de candidatuur v.
d Leeuw ons zeker gedrongen nu het voor
beeld «onzer zes» te volgen.
De «zes» kunnen echter andere overwegin
gen hebben gehad.
Zoo is het ook onder anderen een feit
dat behoudens een enkele gunstige uitzon
dering de liberale raadsleden van alles «een
zuivere partjjquaestie» maken; wanneer een
voorstel in den raad komt steeds in de
eerste plaats vragen ot het een antirevolutio
nair is, die het voorstelt: en is dit het
geval al erkennen tal van liberalen
buiten den raad dat het een billjjk voorstelis
daarom er tegen stemmen.
Het te lage schoolgeld van bepaald ge
goeden, weigeren zjj te verboogeneen
zuiniger organisatie der meisjesschool wijzen
zjj af, omdat dit naar den wensch der an
tirevolutionairen is.
Het dagelijk cb bestuur, dat bovendien
meestalstuitende partijdigheid bevordert op't
punt van voordrachten voor benoemingen in de
verschillende collegies, is tegen elke wijziging
die hedoelt de zwaar gedrukte belasting,
plichtigen te ontlasten door verhooging van
schoolgelden voor kinderen van meergegoeden
of beperking van onderwijskrachten waar
dit zonder schade voor het onderwijs kan.
Over dit laatste punt willen wjj gaarne
als zij wil bij gelegenheid met de
Goesche eens van gedachten wisselen.
Maar is dit conservatisme van het dage-
1 jjksch bestuur en deszelfs gedweeë meer
derheid al niet reden genoeg om te trachten,
juist door de vervanging van den wethouder
van onderwijs, een andere richting te geven
aan het dageljjksch bestuur?
Er kunnen er ook onder de zes geweest
zjjn, die van oordeel waren dat een redacteur
van een blad dat leverancier is aan een
dagelijksch bestuur waarin hij zelf zitting
heeft, geen wethouder zjjn moest.
Ook kan een enkele geleid zjjn door de
overweging dal het niet langer aangaat bij
een uitspraak der kiezers in christelijk histo
rischen geest, in den raad maar aldoor te
handelen, als kwam het er minder op aan
dat dit christelijk element oak in het collegie
van burgemeester en wethouders, zjj het oak
maar met een stem, vertegenwoordigd wordt.
Of ook men kan bedoeld hebben, den
wethouder die immers toch herkozen werd,
een vingerwijzing te geven, dat men hem
gaarne afstand zag doen van zjjn school-
liberalisme dat niets hervormt, onnoodig duur
is en geen rekening houdt met de billijkheid.
Van uitwerpen, omdat hjj «liberaal» is,
was dus zeker geen sprake.
Goes. Een bestuurslid van «Nederland
en Oranje» schrijft nog het volgende
De Goesche Crt. schrjjft:
«De liberalen zullen het zich thans voor
gezegd houden en alle consideratie van
hunne zijde zal voortaan worden ter zijde
gesteld. Met zijmaar de antirevolutio
nairen hebben den strijd gewild
Sta mjj toe hierop het volgende te ant
woorden, op gevaar af dat men hier aan
jongensspel denkt, met het bekende «niet wjj
maar jullie bent eerst begonnen».
Hebben wij «den strjjd gewild» Zjjn wjj
«begonnen»
Het bestuur der antirevolutionaire kies-
vereeuiging heeft ernstig gewild de candida
tuur der heeren Ramondt. c. s. niet te
bestrjjden. In dien geest heeft een onzer
op de «liberale» meeling gesproken en
daarnaar is ook gehandeld. Niet uit vrees
voor uitwerping van den heer Quist,
tegenover wien toch geen liberaal zich zou
hebben laten vindenmaar juist om den
partjjstrjjd uit de gemeenteraadsverkiezingen
te houden.
M ar het waren juist liberalen de leiders
der liberale meeting en der Goesche Courant
die den strjjd wilden.
Zij zijn «begonnen».
Fran-en v. d. Putte net zjjn «in geen geval
Quist» ging voorop, v, d. Bilt la Motthe en
Janssen volgdenen die een weinig met de
techniek eener krantendrukkerij opde hoogte
en aan stijl gewend was, begreep terstond
dat het ingezonden stuk en de groote adver
tentie ter aanbeveling van v. d. Leeuwin
het bijvoegsel der Goesche Courant van
29 Juli door de redactie van dat
blad geschreven was ot althans door een
barer intiemste vrienden die Dog onder of
althans even vóór het afdrukken kon vor
deren dat een en ander gezet werd.
De r. k. meeting toch was eerst te 40
uur afgeloopen terwjjl de krant den vol
genden morgen ongeveer 11 uur werd
rondgebracht.
Meer wil ik hiervan niet zeggen dan
alleen dat ik met een vrij geweten de
beschuldiging aan ons adres op de heeren
terugwerp. Niet wij maar zjj «hebben het
zoo gewild».
Aagtekerke. In de raadsvergadering
van Dinsdag deelde de heer A. v. d. Vate
mede, niet meer in aanmerking te willen
komen voor de betrekking van wethouder.
In zjjne plaats werd benoemd dhr. Joh. de
Visser, terwjjl tot ambtenaar van den
burgerlijken stand, in plaats van v. d. Vate
Van r. k. zjjde heeft men (naar mjj
verzekerd is) van de advertentie niet gewe
ten vóór zjj in de krant stond.
werd benoemd K. Melis, die tevens als
wethouder herkozen werd.
Benoemd tot rechter in de arron-
dissements-rechtbank te Zierikzee. Jhr. Mr.
J. W. D. Schuurbeque Boejje, advocaat
aldaar.
De raad van state behandelde gisteren
het geschil tusschen de gemeentebesturen
van Mildelburg en Rozendaal over de woon
plaats van den armen krankzinnige C. J.
Rovers.
Bij Kon. besluit is met ingang van
1 Mei 1893 een pensioen van f448 per
jaar verleend aan I). F. H. v. Esveld, eervol
ontslagen kommies-verificateur der le cata-
gorie bij 's rijks belastingen te Middelburg.
Krabbendijke. Wegens vertrek van
den heer J Q. Wabeke, als secretaris naar
Rilland, is tot brandmeester in diens plaats
aangesteld de heer N. van Sabben, land
bouwer alhier.
Bij Kon. besluit van 4 Sept. is o. m.
benoemd tot landmeter 2e kl. van het
kadaster J. H. Loewer, te Zierikzee, thans
van de 3e kl.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Soesie-ocig ds. W. H. H-
Dijkman, die bedankt heeft voor Babylo-
niénbroek.
Geref. Kerken.
Gedankt voor Nieuwdorp door ds. J. W.
Wechgelaar te Dirkshorn.
Mej. C. J. Bodenstafl te Bergen op Zoom
heeft voor hare benoeming tot onderwijzeres
te Yerseke bedankt en die te Sliedie ht
aangenomen.
Te Oud-Vosmeer is met algemeene
(7) stemmen benoemd tot onderwjjzer de
eenige sollicitant, de heer A. Hagens te
Sunddaarbuiteo
Aan den heer B. van Dijken is op
zjjn verzoek eervol ontslag verleend als leeraar
aan de H. B. S. te Zierikzee.
Geslaagd te Breda voor de hoofdacte
de heeren R. J. Geldot van Rotterdam en
J. C. Nardten van Loenen.
Goes. Tot de lessen der Burger
avondschool zijn na gehouden examen toe
gelaten P. v. d. Male, M. J. van Riet, M. A,
Hollestelle, A. Schneider, J. J. v. d. Berge,
M. Jacobs, J. Stokmans, S. de Koni g, G.
P. Hopmans en M. Bookelaar. (De drie
laatsten tevens voor de ambachtsschool).
Onder het opschrift«Zendingsarbeid
qhuis», schrjjft T. in de Zondagsbode:
Zeer wenschslijk zou het zijn, als de arbeid
der Zending, wat minder de arbeid van
enkele vrienden, wat meer de zaak der ge
meente werd. Wat kan daarvoor gedaan
worden, bepaaldelijk nu op Walcheren De
gebruikte middelen zjjn Zendingbidstonden,
geleid door predikanten of zendelingen. Het
resultaat is nog niet schitterend. In eenigs-
zins breedere kringen is de Zending een
voudig een zaak, waarmede men zich niet
bemoeit. Dat het zoo is, moet ons bedroeven,
want het spreekt niet van een hoog peil in
het geestelijke leven der gemeente. In no. 1
van dit blad werd als middel tot opwekking
van den zendingsgeest genoemd, het aan
leggen van een Zendingsfeest op en voor
Walcheren.
De arbeid voor de Zending moet meer
plaatselijk ingericht worden. Wie naar de
groote zendingsfeesten gaat, hoort daar
misschien een woord dat hem grijpt en aan
spoort, maar hij komt thuis eo het vuur
dooft weer. De zending-vereenigir.gen in
ons land, die over het geheele land hunne
vertakkingen hebben, zjjn te breed aange
legd, dan dat de kring, dergenen, die in
hunnen arbeid meeleven, groot zou kunnen
zjjn. Men betaalt zjjn contributie, ontvangt
en leest (?j zjjn maandbericht en daarmede
is het uit. Hun groot aantal maakt, dat
de Gideonsbende der zendingsvrienden in
iedere gemeente nog verdeeld is.
Nu is het noodig, dat hier iets gedaan
wordt, om de belangstelling der gemeente
gaande te maken en te houden. Grondslag
moet natuurlijk zijn de bidstond. Maar
deze moet bidstond zijn. Zij moeten er
komen, die voor de zending knnnen en
willen bidden. Wjj moeten bij den bid
stond niet zien, of er velen komen, wij hebben
de belofte voor de twee of drie die samen
zijn in Jezus'naam. Daarnaast moeten komen,
Zendingsmeetings, met twee of drie sprekers,
zoo mogelijk, minstens één Zendeling, waar
de zaak der Zending wordt bepleit, 's Zo
mers kan zulk eea meeting uitstekend in
de open lucht plnats hebben. Het is er hier
om te doen, zooveieo mogeljjk het pleidooi
voor de Zending te doen hooren.
Zulk een samenkomst in de open lucht
bedoelde V. in no 1 van ons blad, toen
hij een Zendingsfeestop Walcheren wensch-
te. Wjj hebben tegen den volgenden zomer
nog den tijd, maar de winter is juist [geschikt
voor plannen te maken. Wij kwamen er
nu reeds op terug naar aanleiding van eenige
opmerkingen over deze zaak, die wjj lazen
in «de Zeeuw» bjj gelegenheid harer wel
willende aankondiging van ons blad. Ik
geloof, dat. zij het in dezen eigentlijk met
ons eens is. Watzij voor toekomst wenscht,
uitzending van een eigen Zendeling door een
gemeente of een ring of een classis, voor
wien is het niet het ideaal De moeder dei-
nieuwere zending, de Broedergemeente, is
al bjjna twee eeuwen in dezen zin Zendings-
gemeente. Laten allen bidden: dat ook onze
gemeenten opwassen in geloof, opdat zij
luisteren naar Carey's woordVerwacht
groote dingen van God; waag groote dingen
voor God.
Arrondi'sements Rechtbank te Middelburg.
Heden Vrjjdag zijn veroordeeld wegens
diestal: F. K., 17 j., koopman, Goes,
tot 2 m. gev. straf, en
mishandeling: J. S., 16 j., visscher,
Arnemuiden, tot 7 d. gev. straf.
Beiden in de kosten.
Bij bevelschrift dier Rechtbank van
den 7 dezer is rechtsingang verleend met
bevel tot gevangenhouding en iustructie der
zaak, tegen
Machiel Lampier, oud 33 jaren, geboren
te Sint Anna ter Muiden (Sluis), wonende te
Groede, koewachter, thans in hechtenis te
Middelburg, ter zake dat hjj in den nacht van
30 op 31 Augustus 1893 iu zijne woning aan
de Marolleput, onder de gemeen te Oostburg,
zjjne schoonmoeder Maria Theresia Ban-
ckaert, zijn huisvrouw Rosalia Bert en zijne
schoonzuster Melanie Octavie Bert, opzetleljjk
met voorbedachten rade, om het leven heeft
gobracht, door haar met een mes en een
egtand, die hij tot dat doel van de hofstede
van de Milliano, bjj wien hjj als koewachter
in dienst was, had medegebracht, zulke
hevige verwondingen toe te Wrengen, dat
de dood als het ware onmiddellijk is gevolgd.
Kloetinge. In de Z iterdag gehouden
veigaderiug van den ring «Goes» van Zuid
Bevelands chnsteljjkejongelingsvereenigingen
werd de afgetreden voorzitter J. Plazier die
tot eerevoorzitter geproclameerd werd, bij
stemming door den secrateris II. Janse uit
Goes vervangen, terwjjl deze werd opgevolgd
door F. v. d. Berge van Kruininge.
Den overigen tijd wijdde men aan 't houden
van een wedstrijd in het lezen, waarbij F.
v. d. Berge den prijs won, en aan bespre
king van het onderwerp «De politiek in de
Jongelingsvereeniging», door F. v. d. Berge
ingeleid. De vergadering werd na het zingen
van Ps. 11814 door F. v. d. Berge met
dankzegging gesloten.
Uit de Legerplaats bij Reijen.
6 September.
Heden ten 7 uur voormiddags rukte het
regement uit, onder de bevelen van den
Regiments Commandant, begeleid door de
statmuziek tot beoefening van het verdedigend
gevecht van het regement.
Op het oefeningsterrein werd een bezoek
gebracht door den Generaal Majoor Lanzing
Commandant der 4e Divisie Infanterie.
Ten 12i/s uur kwam de troep in het k imp
terug ingehaald door de mu iek.
By de oefening werd de vijand gemar
keerd door de le Compagnie 4 Bataljon
waarbij twaalf' witte vlaggen waren inge
deeld onder de bevelen van den kapitein Mossel.
In den loop van den middag kwam een
peloton Cavalerie in het kamp aan ouder
bevel van den ritmeester Mengel en een
batte) ij ve'dai ti lerie uit Bergen op Zoom.
Deze wapens werden in de nabijheid vau
het kamp ingekwartierd en zullen de volgende
dagen aan ae troepenbewegingen deelnemen.
Des avonds van 610 uur beoefening van
de voorposten en verkenningsdienst.
Uet weer was prachtig en de gezondheids
toestand van de troepen laat niets te weu-
schen over.
7 SeplenjJjer.
Ten 8'/i uur voormiddag marcheerde het
regiment naar Gilze van daaruit werd onder
de beveli n van den Regiments Commandant
eene manoeuvre uitgevoerd, waaraan ook
werd deelgenomen door de Cavalerie en Veld
Artillerie.
De vjjand werd voorgeste'd door de 2e
Compagnie lo Bataljon onder de bevelen
van den kapitein Fonnel.
De Generaal Majoor Lanzing bracht ook
thans weder een bezoek aan de troepen.
Reeds vroeg in den morgen begon veel
regen te vallen, hetgeen met kleine tusschen-
poozen bleet aanhouden, tengevolge waarvan
de manoeuvreerenden doornat omstreeks 12V2
uur in het kamp aankwamen en werd dien
dag niet meer uitgerukt. Om 2V2 uur had
de bespreking plaats met de Officieren over
de gehouden manoeuvre iu üe Officiers
Cantiue.
Woensdag 23 Augustus kwamen bjj
den heer Dopzichter over een huis in de
Bilderdjjkstraat te Amsterdam twee
heeren, om de bovenwoning van dat perceel
te zien, met het doel, die te huren. De woning,
zeiden zjj, beviel hun goed en na eenig over
en weerpraten werd besloten, dat de een, de
eigenljjke huurder, den volgenden dag des
middags om drie uur met zjjn vrouw zou
terugkomen, om haar oordeel eens te hooren.
De opzichter die op dat uur niet aanwezig
kon zjjn, verzocht den bakker, die in het
huis woont, de sleutels zoolang te willen
bewaren, om die Donderdag om drie uur aan
den heer af te geven.
In plaats van 's middags met zijn vrouw
te komen, kwam deze 's avonds met een
smid terug, naar hjj voorgaf om te meten
of voor zijn fornuis 111 de keuken plaats ge
noeg was. Ue bakker beneden gaf hem, niets
kwaads vermoedende, de met een touwtje
aan elkaar gebonden sleutelstwee van de
buitendeur en een van de binnendeurde
beide andere op de gang uitkomende binnen-
duren waren aan de binnenzijde gesloten.
Toen de man de sleutels terug gaf, ontbrak
er een van de buitendeur, wat echter niet
werd opgemerkt; waarschijnlijk had de be
zoeker ook een sleutel van een der binnen
deuren meegenomen.
In het bezit van deze sleutels kon mijnheerj?)
natuurlijk vrjj in en uitgaan en betrok dan
ook des nachts in alle stilte de woning.
Toen een paar dagen later de opzichter met
een achttal mannen met behulp van den
tweeden sleutel het huis betrad en daar van
half twaalf tot kwart voor vjjven bleef, om
den bewoner rekenschap te vragen van zjjn
handeling, werd hjj ten slotte gedreigd met
een revolver en gedwongen het huis te
verlaten
De heer D. begaf zich nu naar dtn com
missaris van politie, die hem vertelde niets
aan de zaak te kunneo doen.
Te Isselborg nabjj Dinksperloo
werd op hardhandige wjjze een jongen naar
de politie gebracht. Deze had eene voerman
gevraagd te mogen mederjjden, wat hem,
