NIEUWSBLA VOOR ZEELAND. CHRISTELIJK- HISTORISCH 189$. lo. 12$. SoRtfecifttg 20 Mi Scoeiiifc laacgftiig. VERSCHIJNT PRIJS DER ADVERTENTIËN G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. Vrije Concurrentie. S c h o o I n i e u w s. L A ND B O U W. UITGAVE VAN elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Prijs per drie maanden franco p. p 0,95. en Familieberichten van I 5 regels 50 cent, iedere regel 0,02^. meer 10 cent. Het Centrum wees onlangs op een der vele groote gevaren waarmede deze eeuw «de eeuw van monopolies, van groote maat schappijen, van trusts en consortiums» den kleinen man dreigt. Volkomen terecht. Immers uit de afschaffing der gilden en de zegepraal der liberaal occonomische be grippen werd de vrqe concurrentie geboren. Maar is er wel vrije concurrentie Welke toch zijn de feiten? De eenling, de op-zich-zelf-staande win kelier, de kleinhandelaar, de ambachtsman kunnen niet vrij concurreeren tegen een vereeniging van kapitalisten, van wie zoo een geheel alhankelijk is en die naar wel gevallen de prijzen kunnen opdrijven of doen dalen. Met het stelsel Tin dusdanige vrije con currentie is het groatkapitaal oppermachtig geworden. Mannen als Rothschild kunnen op een gegeven oogenblik de vooitbrenging van een of ander handelsartikel zoo klem laten zijn als zij willende prijzen opdrijven en daarna als zij buitensporige winsten gemaakt en de prijzen weer op hunne gewone hoogte teruggebracht hebben, tal van kleinhande laars die duur hadden ingekocht en nu met verlies moetenver koopen, vooraltijdruïnceren, de nijverheid tijdelijk met lamheid slaan, faillissementen en werkloosheid in de hand werken en ellende brengen over duizenden. De crisis in het diamantenvak is indertijd gevolg geweest van het egoïstisch drijven van een consortium van kapitalisten om den aanvoer van ruwe diamanten buitengewoon te beperken. Ook den petroleumhandel hangt in den laatsten tijd het glimmend zwaard van een wereldmonopolie boven het hoofd. Het Centrum deelt hieromtrent het volgende mede «Een Amerikaansche maatschappij, de Standard, Oil Companydoor den bekenden milhonair John Rockefeller opge richt,en uit onderscheidene kapitalisten, groot-handelaars en industriëelen gevormd, is er sinds jaien op uit het wereldmono polie van petroleum te veroveren In haar geboorteland is zij reeds oppermachtig. Wat haar daar in den weg stond of concurrentie aandeed, heeft zij door allerlei middelen weten in den grond te boren en te ruïneeren, om daarna ook in ons we relddeel hare macht te vestigen. Filialen zijn door deze maatschappij gesticht in vele voorname steden van Europa en de firma's die Amerikaansche petroleum invoerden waren wel gedwongen zich bij haar aan te sluiten, daar het h .n anders onmogelijk was nog petroleum te betrekken. Slechts enkele Europeesche groothandelaren wisten de concurrentie vol te houden en zich uit Ame rika de gewenschte olie te verschafien. Maar de Standard Oil Compagny, tot een Trust hervormd, zcu ongetwijfeld ook in ons werelddeel reeds het monopolie hebben ver worven, wanneer niet van Russische zijde was geconcurreerd met te Bakou verkregen ruwe petroleum. Dezen handel in Russische petroleum trachtte nu een tiental jaren geleden, het huis Rothschild te Parirjs te monopoliseeren naar men zegt in over eenstemming met de Amerikaansche maat- sthappij. De socielé commerciale et indrustri- elle de naplita de Bakou van Rothschild ging met dezelfde middelen te werk als de Standard OU Company, me ar de Russische firma's begonnen toen in te zien, waarop R o t- sch i ld aanstuurdeen weigerden verder zaker. met hem te doen. Zij vereenigden zich in syndicaten, breidden hunne middelen van uit- en vervoer uit, Ipgden groote tanks aan richtten filialen op in de voornaamste West- Europeeschehandelsplaatsen. Natuurlijk zijn zij daarbij in botsing geko.oen met de Stand ard Oil Company, die hun vooral in Duitsch- land een geweldige concurrentie aandoet. Rat reeds tallooze kleinere handelaren van dien strijd tusschen de kapitalistische groot machten de schadelijkste gevolgen onder vonden, zal wel geen betoog behoeven. Maar nog grooter gevaar dreigt, wanneer de Rus sen ertoe besluiten vrede te maken met de Amerikaansche trust, om gelijk men her haaldelijk heeft voorgesteld, gezamenlijk het wereldmonopolie in petroleum te verkrijgen. Tot dusver toonden de Ruisen zich hiertoe niet geneigd, maar het kan er eenmaal van komen en welke nadeelige gevolgen hieruit voor de gansche samenleving zouden voortvloeien, is gemakkelijk te voorzien. De prijzen zouden ongetwijfeld tot een be denkelijke hoogte stijgen en de klei iere handelsman zou, evenzeer als het publiek, meer dan ooit afhankelijk zijn van een handvol kapitalisteneen toestand, die wel niemand, buiten de belanghebbenden wen- schelijk zal achten!» 19 Juli'93. Rumor in cassa. De liberale kiesver- eeniging Eendracht te Middelburg heeft den heer v. Uije Pieterse rekenschap gevraagd van zijne afwezigheid bij de jongste eerste kamer verkiezing. Na voorlezing van een schrijven van den heer v. Uije Pieterse, be helzende de mededeeling dat genoemde heer zijn buitenlandsche reis niet had kunnen uitstellen, welk schrijven met teekenen van afkeuring ontvangen werd, stelde de voor zitter, de heer H. Snijders, de volgende motie voor «De liberale kiesvereeniging endracht maakt macht» te Middelburg, «betreurende dat de verkiezing van een anti-liberaal lid der le Kamer voor Zeeland op 11 Juli jl. is mogelijk geweest door de tot dusver niet voldoende gemotiveerde af wezigheid van eenige liberale leden der Pro vinciale Staten onder wie een der afgevaar. digden van het hoofdkiesdistrict Middelburg, spreekt hare afkeuring over deze handel wijze uit «en besluit, dat van de aanneming en den inhoud dezer motie aan bedoelden afgevaar digde voor het hoofdkiesdistrict Middelburg mededeeling zal worden gedaan, hern daarbij de vraag stellende, of hij van meening is, dat hij zijn mandaat ter beschikking van de kiezers behoort te stellen.» Na een kort debat over deze motie werd zjj met algemeene stemmen aangenomen. In Sneek hebben de afdeeling van Patrimonium en de Roomsche werklieden- vereeniging bij adres aan den gemeenteraad verzocht, dat vastgesteld worde 1. Een minimumloon en maximalen werkdag bij eventueele aanbestedingen 2. Een verbod, dat de aannemer het door hem aangtnomen werk wederom bij gedeel ten onder het weikvolk uitbesteedt (zonder deze is de eerste bepaling van nul en geener waarde) 3. De werklieden tegen ongelukken bij een solide maatschappij te verzekeren. Bij de tegenwoordige wijze van aanbeste ding, schrijven adressanten, wordt niet alleen de levering der m iterialeD, maar ook de arbeid aan den minstbiedende gegund. Die arbeid, luidt het adres verder, is wel een persoonlijk eigendom, zoodat het den werkman vrij staat, zijn krachten te geven of te weigeren, maar die arbeid is van den anderen kant ook noodzakelijk voor zijn levensonderhoud, en van die noodzakelijkheid mag gean misbruik worden gemaakt 5. Een onvermijdelijk gevolg der tegen woordige wijze van aanbesteden is, dat werkloos en broodloos hand aan hand gaan. Want door de vraagwie wil het goe lkoopst werken», wordt het loon zóo gedrukt, zóo laag gesteld, dat het voor den werkman onmogelijk is, hiervan iets voor den kwaden dag af te zonderen. Adressanten wijzen ten slotte op het goede voorbeeld in dezen door vele gemeenten, corporaties en particulieren gegeven. Middelburg,, De generaal majoor, inspecteur van het wapen der infanterie, Hennes, houdt heden eene inspectie over het 2e bataljon 3e regiment infanterie te Middelburg. De troepen stonden heden morgen ten 8 uur op het Molenwater ge rangeerd ip tenue I; de officieren waren uitgerust ah bij mobilisatie. De kapitein bataljons adjudant A. Breeman, heeft op heden voorloopig het commando over de le comp. 2e bat. 3e ï'eg. int', op zich genomen, met gelijktijdige waarneming van zijne functie als adjudant vanjj dat bataljon. De gouverneur generaal mr. C. Pynacker Hordijk, is op verzoek eervol ont slagen en in zijn plaats benoemd Jhr. C. H. A. v. d. Wijck, oud vice-president van den raad van Ned. Indië. j^De heer van der Wijck is een man van groote werkkracht en begaafdheden, en wat voor Iudië b venol veel zegt, door kneedt in Indische toestanden. In Indië ge boren, werd hij later naar Nederland ge zonden. oin daar zijne verdere opvoeding te voltooien. Te Delft, waar hij studeerde voor Indisch ambtenaar, was hij reeds om zijn vlugheid van geest zeer gezien. 1858 of 1859 als O. I ambtenaar uit gezonden, doorliep hij de ganscbe ambtelijke carrière en steeds vervulde hij de hem op gedragen taak met onderscheiding. O. a. was de heer Van der Wijck resident van Tagal en Soerabaja. Later werd hij benoemd tot lid van den Raad ran Nederl. Indië en ten slotte vervulde hij er den zetel van vice-president. Na ougeveer 33 jaar in den Indischen dienst te hebben doorgebracht werd hij in 1892 op zijn verzoek gepensioneerd en maakte hij de terugreis naar Nederland, om echter reeds in den aanvang van dit jaar we-ler uaar Indië terug te keeren, thans in zijne hoedanigheid als commissaris der Pakket maatschappij. Ofschoon de grenzen van den middelbaren leeftijd bijna overschreden hebbende, bezit de nieuwe titularis energie genoeg om nuttig werkzaam te zijn voor Insulinde. (Standaard. Zierikzee. Ook de heer Fokker heett zijn benoeming tot commissaris der «Zierik- zeesche Stoombootmaatschappijaange nomen. Borsele. Op de voordracht van sollici tanten voor waterbouwkundig ambtenaar te Ellewoutsdijk zijn geplaatst de lieeren J. Nieuwdorp te Zoimemairc, H. Koole te Gorinchem en M. Ferdinandusse teBiezelinge. M. C. Brouwershaven. De hier Hallingse heett zijn ontslag genomen als lid van den raad. De antirevolutionaire kiesvereeniging te Goes heeft aan de heeieD Den Boer en De Jonge, leden der Provinciale Staten, opgedragen den dank der kiesvereeniging te brengen aan de antirevolutvmaire statengroep in Zeeland, die door haar tactisch en voltallig optreden de verkiezing van een antirevolutionair oud-minister tot lid der Eerste Kamer heeft mogelijk gemaakt. Kerknieuws. Ned. Herv. Kerk. Aangenomen naar Nijkerk door ds. J. A. v. Tuijnen te Goudswaard. Geref. Kerken. Beroepen te Alfen ds. M. Schuurman te Enschedé. Aan de Theologi-che school der Geref. kerkte Grand-Rapids (N. A.), is benoemd tot professor, de heer H. Beuker, vroeger Geref. predikant te Leiden, thans predikant te Muskegon. De navolgende heeren studenten aan de theologische school te Kampen zijn heden in de gereformeerde kerken beroepbaar ge steld P. Bos te Bedum, H. Buurmam te BenDebroek, J. Meijer te Leeuwarden, A. Nieboer te Deventer, J. C. Raamsdonk en A. Roorda te Kampen, D. Steenhuis te Ten Boer en N. Wuldenga te Middelstum. Naar het Dordr. A'tesW. verneemt zal door de commissie van toezicht op het lager onderwijs te Dordrecht, op voorstel van een der hoofden van schalen een bepaling aan het schoolreglement worden toegevoegd, waarbij ieder ouderwijzer, die wegens ongesteldheid langer dun een dag van de school afwezig is, verplicht wordt een bewijs van zijn genees heer over te leggen. Goes. Tot de vi-o bereidingsklas aan de Hoogere Burgerschool zijn toegelaten: G. ter Pelkwijk, W. Temperman, P. Goedbloed, J. Dormaar, J. Mulder, A. de Koning en M. van Campen. Tot de le klasseC. v. Liere, (vrw.) M. A. en H. C. Ittman, L. v. Daalen én E. M. Massee. Tot de 2e klasse: D. Bolier en (vrw.) J. Spaan Tot de 3e klasseJ, B. Massee. Tot de 4e klasse: Mej. Knebal. GROEN VOEDER. Door den heer Bertels van Barneveld is een methode ontdekt om groote hoeveelheden groenvoedsr te conserveeren. Aan de mede- deelingen omtrent de proefnemingen van dien landbouwkundige is het volgende ontleend Hij nam kuipen met galen doorboord, gevuld rnet allerlei groen voeder en belast met bepaalde gewichten per M2 De ther mometer zou de warmte aanwijzen, die er gedurende het geheele proces /ich in de samengeperste massa ontwikkelde en wat gezocht werd. had rneo gevonden. Bij een druk van circa 400 K.G. op den vierkanten Meter had de con erveering het best plaats men verkreeg a's dan gedurende 2 maanden ten broeiing van 55" tot 60° Celsius, waarna de temperatuur dtalde tot eeu constante hoogte van 25° Celsius. De zoet groen-voederpers moest nu in 'i groot worden opgesteld. Niets eenvoudiger dan dat. Volgens bepaalde voorschriften tot een aanzienlijke hoogte opgestapeld, wordt de voorraad groenvoer door middel van plaggen aan een drukking onderworpen, die bovengenoemden warmtegraad te voor schijn roept. Wijst de daarvoor opzettelijk ingerichte thermometer hooger temperatuur aan, dan wordt de druk vermeerderd, in omgekeerd geval vermindert men den last. De kanten worden afgestoken, zoo glad mogelijk en ook dat afgestoken gedeelte erlangt nog een plaats in de pers. Rondom den hoop wordt een kleine goot gelegd, waarin het uitlekkende vocht wordt opge vangen, dat ten deele als varkensvoeder dienst doet. Datzelfde vocht dient tevens om de afgesneden kanten te bedekken, waardoor vanzelf een uitstekend middel is verkregen om de toetreding der lucht af te sluiten, als het na verloop van eenigen t(jd hard is geworden. Op die wijze heeft de heer Bertels een krachtig voeder verkregen, welks reuk geheel gelijkt op dien van versch roggebrood en dat door het vee met graagte wordt gegeten, zelfs boven gewoon groen voer wordt gesteld, en dat door zijne voedende bestanddeelen alle toediening van krachtvoer moet overbodig maken. Ziehier de analyse van het geperste zoet groen voeder volgens onderzoek te Wageningen eiwit achtige stoffen 4.2 pCt. vet1.6 zetmeel7.6 onverteerbare celstof 7.8 minerale bestanddeelen 2 3» vocht76.4 De voedingsverhouding van stikstof-houden de tot stikstof-vrije stollen is dus als 1 tot 2.76. Men kan derhalve volstaan met per dag per stuk vee 30 a 40 Kg. te voederen en verder tot buikvulling stroo te verstrekken. En welke voeder-gewassen zijn nu voor de pers geschikt. Ook deze vraag heeft de heer B. op practische wijze willen beant woorden, waarbij hij uitging van de voor waarden dat le de voedingswaarde van het gewas scheikundig als aanzienlijk moet genoemd worden, 2e de teelt mogelijk moest zijn op de schraalste zandgronden, 3e de tijdperken van groei van dien aard waren, dat meer dan een snede groen voer per jaar van denzelfden akker kon geoogst worden, 4e dat de planten ten deele de eigenschap bezaten vanwege haar hoog stikstof-houdend vermogen tot grosnbemes ting te kunnen dienen. Groene ol snijrogge, serradella, snij gras, snijhaver, klaver, aard appelstruiken, bietenbladeren, spurrie, lupine, wikken kannen alle voor de pers in aan merking komen toch zijn de voornaamste gewa-sen, die men op da boerderij van den heer B. aantreftrogge, haver, lupine, spurri, serradella en zandwikkea, door hem boven winterwikken worden gesteld. Groen voeder De inspecteur van het Middelbaar onder wijs, belast met hel toezicht op de landbouw scholen heeft! een samenkomst gehad met de rijkslandbouwleerareo en hun plaatsver vangers om te beraadslagen hoe de land bouwers zouden kunnen worden voorgelicht om te voorzien in de bestaande behoefte aan groen voeder1. Zij kwamen tot volgend besluit lo. Og kleigronden en goede zandgronden verbouwe men een mengsel van gewone wikken en haver. 2o. Op kleigronden en goede aardgron den is de verbouw van witten mosterd aan te beveleo. Verder worden middelen aan de hand gedaan tot het verkrijgen van een rijken oogst van snijrogge, en tot bevordering van den grvei van stoppelknollen. Voor die streken, waar de grasbouw hoofd zaak is en waar het van overwegend belang zou zijn, nog een tweede snede te maaien, moet worden aangedrongen op een zoo spoedig mogelijk begieren van geschikte per- ceelen of het bemesten met lót) KG. Chili- salpater per HA. Verder moet de aandacht der landbouwers gevestigd worden op het feit, dat groote hoeveelheden groen voeder door inkuilen en perseu bewaard kunnen worden Daarvoor komen vooral in aanmerking de tweede snede gras (bij regenachtig weder), knollen, man- gelwortel- en bietenloof met koppen, klaver, wikken enz. Nog moet den landbouwers worden aan geraden om de benoodigde meststoffen en voederrniddelen gezamenlijk (coöperatief) aan te koopen. Hoe meer zulks geschiedt, hoe voordeeliger het kan worden gekocht. Gebrek aan veevoeder. In de Belgische Iinmer interpelleerde de afgevaardigde De Faverau de regeering over den treurigen toestand van den land bouw, als gevolg van de langdurige droogte. Hij stelde voor, de subridiën vo ir landbouw tentoonstellingen te besteden voor het aaukoopen van veevoeder, Verschillende leden stelden voor, aan de boeren de groiadbe- lasting kwijt te schelden. Een ander wil de den uitvoer van veevoeder verboden hebben. Minister De Bruyn weigerde voor het oo genblik een dergelijk uitvoerverbod voor bijzondere gevallen zal hij echter kwijtschel ding van grondbelasting toestaan. Ook in het Hongaarsche huis van afgevaardigden, is voorgesteld wegens gebrek aan veevoeder den uitvoer daarvan te ver bieden. De miniiter van handel heeft echter bezwaar tegen een uitvoerverbod, en meent dat hetzelfde doel te bereiken is door eene verhooging der vrachtprijzen. In allen ge valle zullen maatregelen genomen worden om den uitvoer zooveel mogelijk te beperken. Zending. I. NedePandsche Zendingsvereeniying. Br. O. Van der Brug te Indramajoe had in zjjne gemeente, ten vorigen jare, eenige sterfgevallenvooral bij eene der gestor venen waren teekenen van nieuw leven merkbaar. Zij ging heen met eene belijdenis haars geloofs in den Gekruisigde op de lippen. Br. H. Drost (zooals onze lezers weten godsdienstonderwijzer aan de pupillenschool te Gombong vroeger zendings-kweekeling

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1893 | | pagina 1