nit dWSBLAD VOOR ZEELAND. RIST'ELIJK- HISTORISCH 117. donderdag VERSCHIJNT F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN eeI HEILIG GEBOD. Schetsen over Middelburg. elken MAANDAG-, WOENSDAG- ea v'RIJDAGAWNiA Prijs per c'Ae maanden franco p. p. Enkele nurimers UITGAVE VAN G. M. KLEMKERK, te Goes en van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Heden verschijnt voor het üerst ons blad in iet wat grooter fonïlaat'. Reed slang bestol hieraan behoefte. Dank zij den stei111 der lezers en van het adverteerenij vubliek werd ons blad in den laatsten te klein. Het kon niet aan all® zaken de aan dacht wijden die zij veruil!nden- Voor buitedandsche ovellichten was in geen jiren plaats meer. De reisgeleg3nhedeu vonden te schaars vermelding. Het hoofd van ons blad moest wegens pl3atsk3brek Worden wegge nomen. Het feuilleton Was er niet steeds v®- Menig hoofdartikel moest wegen beperkte ruimte in de pen blijver Onze beperkte omvang en kracht liet niet toe van alles notitie te nemén. En nu willen wij niet zeggen dat door deze kleine uitbreiding op eens alle wenschen zullen vervuld worden, toch zijn wij weer wat nader aan het ideaal gekomen. Welk een verschil met yoov zeven jaren 1 Toen in veel kleiner formaat twee maal *s weeks verschijnend, en, wat den inhoud betrelt, van het geduld der lezers wel wat al te veel ver gend. Thans in grooteren omvang drie maal in de week zich bij u aandienend, fnet zij het ook weinige, vruchten van e in die jaren opgedane ervaring. Gods hand heeft De Zeeuw geleid 'en hem laufis?amerhand doen winnen in hef vertrouwen der Zeeuwen. In dat vertrm wen en in den wel- willenden steun .er Zeeuwen beveelt De Zeeuw zich opnieuw aan. Hij herhaalt wat hp in 1886 in zijn proeinummer schreef: a De redactie is zich hare zwakheid bewust. Dcch hare hulpe is va:i Hem, die hemel en aarde gemaakt heelt.» „Laat de kinderkena tot Mij komen en Ttrhindert ze niet. Mabc. 10 .- 4b. De F*ere Jezus Christus heeft aan Zijne discipe'en, met betrekking tot de kinderen, een gfebod gegeven, dat nog veel te weinig in hjt geweten klemt. -j FEUILLETON. MIDDELBURGSCHE PREDIKANTEN. VIII. Faukelius, «anno 1585 geroepen in de heymelicke gemeynte let Ceulen», arbeidde aldaar met veel moeite, vanwege de be nauwing dier tijden, maar ook met veel zegen. Veertien jaren lang deelde hij in al de smart en al het ljjden dier kerk en >:ënde hij zich haar een getrouw herder, Uit haar leidde in de grazige weiden van Gods Woord. En 't.kon dan ook geene verwondering baren, dat de Keulsche ker keraad weigerde hem te laten trtkken, toen in 1594 Middelburg hem begeerde. Immers, terw|jl hy in Zeelands hoofdstad tydelyk verblijf hield, besloot de kerkeraad van Middelburg in z|jne vergadering van 25 Aug. 1594, «om aan mijne E. Heeren de Magis traat deser stadt vooren te dragen: alsoo nu tegenwoordich Hermannus Faukeel, in de stadt is, of het niet geraetsaem ware, hem, soo 'tmet siichtinghe der gemeente tot Ceulen conste geschieden ende hjj met goede getuygenisse conste coomea, tot den dienst alhier soude mogen versoeken.» De magistraat handelde o/er dit varzoalr. «r> Men raag fonemen dat zeer velen het keinea, in zoverre dat zij minstens één of meermalen dat gebod hebbin vernomen, en toch zijn Iet betrekkelijk nog weinigen, dit hel opvolgen. Wij noemen het een heilig gebod, omdat de Zone Gods het gat. Daarbij 's het zoo duidelijk, dat ook de minder ontwikkelde hel goed vatten kan. I)e Heilige Schrift geeft het ons in deze woorden kLaat de kinderkens tot Mjj ko men en v|rhindert zt niet». Wjj wilen nu niet onderzoeken, vanwaar het komt,"dit een zoo heilig, duidelijk spre kend en algemeen gebod zoo weinig wordt opgevolgd. De klein j ruimte van een Unie- blaidje dwingt tot l|knoptheid. Daarom zij mek betrekking tot uit punt alleen opge mekt, dat ook uit de vei werping van dit gebijl des Heeren alweder blijkt, hoezeer de zijnde de natuur van jen mensch heeft verdorven; zoodat hjj, wdar die verdorven natuui; aan het woord komt en heerscht, zich een verachter en hatw van God toont te zijn in plaats van Hem lief te hebben net geheel het hart en uit geheel de ziel m uit geheel de kracht, en deze liefde te bonen door eerbiedige gehoorzaamheid aan iijn wil, zooah des menschen schuldige icht is. Wn. yon alleen en hat treurige feit, dat leien, die Jezus oeiijdoi als den éénigen vtn God gegeven Zaligmaker, van dit Zijn hi^g et» heilig gebod geen of zeer weinig notitie nemen. pij kuntim het zinder deernis aanzien, dat hunne hinderen of de kinderen hunner naasten, gedurende e»n groot deel van den dag gebraoh; worden onder den invloed van een onderwijl dat «neutraal» heet, maar ia den grond vijandig is aan Gods geopen- baarden wil. deutraal beteekent eigenlijk «onzijdig, niet p w en niet tegen*. Maar in de zaak der opvoeding en van het on derwijs op de scioolis zoo iets onmogelijk. Reeds het woord van den Heere Jezus toont dit dudeljjk aan wiar Hü zegt: «Wie met Mij niet is, die is tegen Mijen wie met Mij niet vergadert, die verstrooit i Matth. 12 30 j[)ie dus niet voor Jezus is, is fatelqk tegm Hemen wie, in op voeding en onderwijs, niet met Hem ver gadert, tie verderft, d.i. van den zoodanige gaat, bevust of ontevust, een invloed uit, die voor len leerling verderfelijk is. Immers om thms alleen hitrop te wijzen van Gods gezaj, dat gehcoizaamheid eischt, on- voorwaardilijk en geheel, raag op de school zonder den Ejjbe! niel gerept worden; en zaken, perstnen en gebeurtenissen worden daar menigrsial vocrgesteld, alsof zij bestaan en plaats hebben zender Stil. Een onderwijs in dezen gje*t is niets raindor dan neutraal en oefent eer zeer r.ade'.iigen invloed uit op 71 Aug. d, a.werd reeds de burgemeester net een raadslid gedèputterd, om in vereeni- ging met den lerkeraaj Faikehus te spreken over een mogdijk berfeep nam Middelburg. Nu, daar had leze wé oiren naar. Wat hen betrof, haij h|j geen bezvfaar. Alleen nair de gewoonte dier dagen vilde hij het besluit afwachten, dat del kerkeraad van Keilen nemen izira. Deze wilde vhn geen ontslag weten, maar verzocht integende?! Faukelius, haastig teru" te tomen, "Voort schreef hy aan den magstraat en ketteraad van Middelburg, dat kaukeüus hume eere en krwn was, en tin z'j dies vooi hunne arme en zwakke gemeente van hem geen afstand konden of wilden doen. Mur vier jaar Jafer te Amsterdam be roepen, schreef h5, twel bereid te z|jn, om de beroeping op zqa persoon gedaan aan te nemen, ware !jj niet eenigszins verplicht aan de gemeente van Middelburg, on tot haren dienst vóór wderen bereid te rijn doch Jwiverrt de kerk van Amsterdam van die na Midddóurg koude verwerven, dat ze hem wildei daarvan ontsIaaD, hq dan begeeice de lieroeping naar Amsterdam 8a1 j160 e.n kerft aMaar te dienen.» Aanwhds- tósden twee gedeputeerden 'r m met een schriftelqk ver- ll'l3 i w: de godsdienstige denkwijze van den leerling. Wat men dus bazelt van neutraal onder wijs en zqne onschadelijkheid, is,op zijn best genomen, zelfmisleiding, zoo er niet wat ergers achter schuilt. Het is door des Hee ren Woord geoordeeld. Daarom te meer is het te betreuren, dat niet allen, die eerbied hebben, voor God en Zijn Gezalfde, zich opmaken, om in Godes kracht de kinderen onzes voiks aan dat onderwqs te onttrekken en ze te brengen op de Scholen met den bjjbel. Als uit ons hart gegrepen is het schoone woord van den eerwaardigen grijsaard Jhr. Mr. P. J. Elout van Soeterwoude, dat wjj dezer dagen onder de oogen kregen. «Voor een ieder», zco schry ft deze kloeke beljjder van Jezus Christus, «Voor een ieder, wien de eenige troost in zijnen Jezus is geschonken en die geen vreemdeling is in de geschiedenis over het algemeen en van het dierbaar Vaderland in het bijzonder, kan het niet onverschillig wezen, of zijne landgenooten al dan niet worden geleid tot het «eeuwige leven». Dat eeuwige leven is slechts in het kennen van den «eenig waarachtigen God en van Jezus Christus, dien Hjj gezonden heeft». Die kennis geeft ons slechts het Woord Gods, de Bijbel, en die leert ons, wat recht is; wat de' weg is, welken de mensch en de burger Heett ip "Glgpp Godshoe die God aanzienlijken en geiingen straft en loont, ons in het Evangelie van Jezus Christus openbaart; Hjj, arm om onzentwil, de kinderen tot Zich roepende; en ze afkeerig makende van hoogmoed, winstbejag en zinnelijkheid. «Van hier, dat het mq sedert 1834 met enkelen mjjner vrienden eene behoefte was, de natie tot den Bqbel in het gezin en op de school terug te brengen. Hoe achtens waard en begaafd nu de onderwijzers op de neutrale school ook mogen zjjn, hun taak laat niet toe met God en Zjjn Woord de jeugd bekend te maken. «De vruchten daarvan openbaren zich in ontevredenheid, woeling en miskenning van de geboden Gods. Hoe bitter die vruchten zijn, tooneri ons, onder meer, de woelingen en het onzinnig drjjven van de verachters van God en Zijn gebod. Zelfs is het in sommige streken van ons Vaderland reeds zóóver gekomen, dat een aanmerkelijk deel der onderwijzers aan de openbare school zijne instemming met de revolutionaire gevoelens openbaart». Is het dan niet om te schreien, dat het bevel van den Hpere Jezus zoo schandelijk wordt veronachtzaamd? Waar de Heere Jezus roept: «Laat de kinderen tot Mij komen!» sturen'nog honderdduizenden hunne kinderen naar eene school, waar Jezus Christus niet wordt geduld. Waar Hq vermaant: «Verhindert de kinderen niet in het komen zoek naar Middelburg. Doch 't was tever geefs. 11 Febr, 1599 moesten zij rappor teeren, «dat de gemeente van Middelburg haar eigenen nood voor anderen moeste voorstellen en derhalve Hermannus Faukelius niet konde ontslaan van de verbindtenis, waarmede hjj aan haar was verbonden». Men besloot in Amsterdam, toen men dit hoorde, «dat men ditzelfde aan Ds. Faukelius zou overschrijven en daarbij te kennen geven, dat de kerkeraad van Amsterdam niet verstond, dat hjj (Faukelius) ganscheljjk aan die van Middelburg is verbonden, dan dat hem believe de zaak in de vreeze Gods te overleggen.» Aan dien laatsten wensch heeft Faukelius zeer zeker voldaan, vooral, toen hjj reeds den öden Febr. t599 de beroeping als Middelburgs negende predikant ontving. En zóo nauwgezet was hjj, dat oogenblikkeljjk zjjn besluit was genomen. Ook al wilde hij voor zich gaarne naar Amsterdam, Middelburg had de oudste brieven. Daarom kwam reeds den 7den Maart de brief van aanneming in Middelburg. En 27 Juni 1599 werd hjj er bevestigd. Zoo verheugde zich dan iildelburg in het bezit van negen vaste predikanten, en onder dezen niemand minder dan D3. Fau kelius. Hoeveel hjj hitr èn voor de plaatse- hier tot Mjj,» daar plaatsen onbedachtzame ouders een der grootste hindernissen op den weg des kinds in den vorm van eene schoolop- voeding en een onderwijs, waarbij met God en Zijn gebod niet gerekend, en Christus, in Wien alle de schatten der wjjsheid eu der kennis verborgen zjjn (Col. 23), voorbij gegaan wordt. Dat moet, dat mag niet langer. Het bevel des Heeren moet gehoorzaamd. De kinderen mogen niet geofferd aan den modernen tijdgeest, die van Jezus afhoudt. Geen knieval voor den verfoeilijken geest des Ijjds, die in de zoogenaamde neutrale school een machtigen bondgenoot heeft, om het opkomend geslacht te leiden op paden, aan wier einde de dood in zijne schrikkeljjkste gedaante loert. Meent toch niet, dat het bq zulk een gevaar voldoende is, zoo gij, ouders, uwe kinderen naar catechisatie of zondagschool zendt, alsof gij, dit doende, ze nu gerustelijk en zonder gewetensbezwaar kunt en moogt overgeven aan de neutrale school. Dat is spelen met het gevaar. Meer nog: dat is een schadeljjk en schandelijk hinken op twee gedachten, waartegen de Heeie toornt. Twee heeren dienen, die vlak tegenover elkander staan, is immers onmogelijk. Maar waarom dit dan toch beproefd? Waarom niet flinkweg de keuze «Ke F.Ua op den Ksrme! voorstelde «Is de Heere God, volgt Hem na»of de keuze van Jozua ter harte genomen, «aan gaande mjj, en mijn huis, wjj zuller: den Heere dienen!» liever dan, dubbelhartig, nu eens een knieval voor den Overste dezer wereld te doeD, om straks daarop eene buiging voor den Christus der Schriften te maken. Dubbelhartigheid kan niet anders dan verderfelijk zijn voar u en uw kroostHet beginsel van het neutraal onderwjjs is niet uit God, maar uit den verfoeilijken tijdgeest die Christus tegenstaat en Zjjn Koninkrijk bestrijdt. Die tijdgeest is de Baal van deze dagen, of, wilt ge, de Moloch, die als offer uwe kinderen eischt. Hjj komt op listige wjjze. Hjj zal u, onder meer, voorspiegelen dat het al wèl is, als het schoolgebouw een paar uur in de week voor catechisatiefo&aa? wordt gebruiktwanneer gjj u althans laat blinddoeken en de vjjgebladeren aanneemt, die hjj willig is aan te bieden, mits gjj hem het geheele schoolonderwijs en de schoolop- voeding overlaat. Arme bedrogene, hoe zal het u zijn, als ge tot u zeiven komt en gjj te laat bemerkt, dat gij meègewerkt hebt om de vjjandschap tegen Christus te stijven Als gq later, zoo niet te laat, ontdekt, dat door uw huldigen van den tijdgeest de zielen uwer kindereDschade Ijjden I O, hebt toch deernis met de zielen der kinderen, gij ouders, opvoeders, voogden, verzorgers, of hoe gij heeten moogt naar de MaiaMBBMWMMwaMia—mmm ljjke gemeente, èn voor de classis Walcheren én voor de gansche kerk in Nederland heeft gearbeid, getuigt nog de geschiedenis. Tal- looze malen was hjj afgevaardigde naar provinciale synoden, en de generale in Dordt, die van 1618 '19, had Faukelius tot assessor. Vele kerken in de provincie genoten eene wijle zijne diensten, Goes en Aardenburg zelfs twee maanden lang. Menigmaal gaf in de eene of andere kwestie zjjn advies den doorslag. Als hjj tegen ketterijen te velde trek, was het er meestal mee gedaan. Zelfs droeg hjj niet weinig bq tot de vorming van predikanten en zendelingen voor de Oost, welke men aan zijne zorgen had toevertrouwd. En als prediker was hjj ten zeerste geliefd. Mocht hjj, doordien hjj enkele zjjner tanden kwijt was, eenigszins moeilijker spreken, toch had hq eene man nelijke stem en deftige uitspraak hjj was, naar het getuigenis van 's Gravezande, «klaar in zijn voorstel, machtig in het aandringen der waarheid op de gemoederen, voorbeeldig in den wandel en getrouw aan de waar heid». En wie zich eenigszins eene voorstelling wil vormen van 's mans groote werkkracht, die bezoeke, indien hjj in Middelburg mocht komen of wonen, op een der daartoe be stemde dagen eens de «Provinciale Bibli- betrekking, waarin de Heere u tot de kin deren heeft gesteld. Hebt toch diep gevoelde deernis met de honderdduizenden, die de scholen zonder den Bijbel bevolken. Hoort en verstaat het vermaanwoord, het hoog en heilig bevel, dat, beslist en duidelijk, u en mjj aanzegt, wat de Heere wil in betrekking tot het onderwqs. Durft ge dat hevel ver achten En meent ge dan zonder verschrik king voor Hem te kunnen verschjjren, voor Hem Die ons Zijn heilig Gebod gaf en Die ons oordeelen zal Als een stemme veler wateren klinkt des Heeren heilig woord „Laat de kind'ren tot Mjj komen Christ'nen, hoort I Om Godswil hoort Komt, ons nauw aaneengesloten onder Jezus' Kruisbanier; Zijn bevel zjj ons het wachtwoord wat 'verdeel', wijkt ver van hier! 't Geldt het heil van onze kinderen meerder waard dan wereldsch goed; 't Is een strjjd voor de eer van Jezus, Dien een elk aanbidden moet. Komt dan, bouwt en steunt de scholen, waar het Evangeliezout, Onder Gods onmisb'ren zegen, eene dierb're jeugd behoudt. Unieblaadje 5 Juli '93. Met de uitbreiding di» 009 blaadje heden ondergaat, is het hoofd der couraut, hetwelk de uitgevers om plaats te winnen eenigen tjjd op non-activiteit steldeD, weder in eene hersteld. Hiermede is in de eerste plaats aan den wensch van het blad zelf, maar ook aan dien van vele lezers- voldaan. Ons streven is en blijft onveranderd te zqn een christeljjk historisch nieuwsblad, en te strqden tegen wat zich daarmede niet laat vereenigen. De nieuwe belastingen! Naar men verzekert, valt de opbrengst der Vermogensbelasting zeer mede. De be schrijving is nog niet geheel gereed, en reeds moet men tot een cjjfer zqn gekomen, ver boven de raming, welke ;de minister Pierson er in 't publiek 1 van maakte. De meening dat de ministerwel ongeveer het dubbele had kunnen ramen, zou zegt men, vrqwel bevestigd worden. De raming is f8,700 000, en men zegt dat men nu al over de 12 millioen is. O. a. verhaalt men, dat te Amsterdam iemand zal worden aangeslagen voor een belasting van f 95,000 'sjaars en een ander aldaar f45,000 'sjaars als rond cjjfer heeft aangeboden. Als de Vermogensbelasting dus waar schijnlijk een 6 millioen 'sjaars "-"»r zal opbrengen, dan de minister zei'" kenen, en hetzelfde verschijn zooals te verwachten ic otheek,» in de het handschrif' taling. In daar een k werkzamen staan en 0 kan ieman tot stand b met Ester ningen» vo. pelijke als x die met den dit handschrift nummers uit de B Of wilt ge 't nog 1 kennismaking met i uw «Kort begrip dei op dat Faukelius ma- hen, die zich tot het i begeven.» Laat uwe., of bij vernieuwing verli teljjke uiteenzetting dei den Heere, die in vroeg gemeente zulk een u' schonk, die ook nu n" gestorven is, allen onzes vMks.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1893 | | pagina 1