87 1893. No. 93. Dinsdag 9 Mei. Zevende jaargang, V E RS C II IJ V T G. M. KLEMKERK. te Goes F. P. IVHUIJ, te Middelburg. PRIJS DER AD VERTE:VTKfiff Kort verslag van de algemeene vergadering der vereeniging „liet Nederfaudsch Rundvee- Stamboek, gehouden te Zwolle Woensdag 3 Mei. Schetsen over Middelburg. elken MAANDAG- WOENSDAG- en ^VRIJDAGAVOND. Prjjf per drie maanden traneo p. p. f 0.95. Enkele nummers /0.026. UITGAVE VAN en van 1 5 regels 25 cent iedere regel meer 5 cent Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. De groote steun, door de geheele provin ciale pers aan de zaak van het Ned. Rundvee-Stamboek verleend door de opname der verschillende Rapporten over de Stieren- keuringen, waarbij deze telkens opiieuw ouder de aandacht onzer landbouwers ge bracht wordt, doet mij vrijheid vinden ook over de dezer dagen gehouden algemeene vergadering eene beknopte mededeeling te doen. Uit het verslag van den staat der ver eeniging over het jaar 1892 door den voor zitter, den heer J. Brebaart Kz. uitgebracht, stippen wij aan, dat het aantal leden en ingeschreven dieren als volgt over de pro vincies verdeeld is. t. w. t Ingeschrevene dieren. Leden" Stieren. Koeien. Noord-Holland 510 118 62 Groningen 175 55 57 Zuid-Holland 88 11 16 Noord-Brabant 78 5 10 Drente 74 13 23 Friesland 102 62 26 Overijsel 60 8 11 Gelderland 52 2 8 Zeeland 139 11 35 Utrecht 49 2 7 Limburg 60 7 10 Nam Zeeland over 1890 de achtste en over 1891 de vierde plaats in, thans over vleugelde het ledental ook dat van Zuid- Holland en staat onze provincie no. 3; het aantal hier ingeschreven dieren samen 46 stuks toontmedeeen belangrijken vooruitgang en zal in 1893 nog aanzienlijk toenemen. De rekening over 1892 aangevangen met een goed slot van f866.183 bedraagt: aan totale ontvangsten f 4897 033 uitgaven - 3661.98a Goed slot alzoo f 1235.05 Een voor de vierde maal ingekomen voorstel der Afdeeling Friesland om de inschrijringskosten van f5 terug te brengen op f 2.50 per dier, gat aanleiding tot it- voerige gedachtenwisseling en leidde ten slotte tot hei belangrijke besluit, reeds kortelijk medegedeelddat voortaan die kosten slechts zullen be dragen f2.50 per dier, wanneer op dezelfde hoeve minstens 5 dieren worden opgenomen, on verschilligvan hoeveel eigenaars FEUILLETON. ONS BINNENHOF. XXXII. De belangrijkste gebeurtenis in het jaar 1573 was voor de Nederlanden de verwis seling van landvoogd. De wreede Alva ging heen en de zachter gestemde Reque- sens nam zijn plaats in. Maar zoowel de vertrekkende als de komende landvoogd bracht den toestand van Middelburg in groote zorg en ongelegenheid. Het beleg van Middelburg verdiende eigenlek meer den naam van blokkade van Walcheren te dragen. Middelburg was belegerd, maar de bele geraars tastten de stad niet aan, beschoten haar niet. De belegerden deden geen uitvallen, maar zonden roerende beden om hulp aan den landvoogd. Het jaar '73 bracht eene verandering in de positie. Het was in Mei dat liet kasteel Zeeburg, het latere Rammekens, den Span jaard ontviel. En met den val van deze sterkte was het laatste steunpunt voorden Spanjaard in Walcheren gevallen. Zijn verlies was nu slechts een kwestie van tijd meer. Vlissingen was sterk bezet door Geuzen, Veere was onder de heerschappij van den Prins, Zeeburg was zijn fort. Daarenboven krioelde de Schelde van Geuzenscbepen, en daar in het midden van het eiland lag Middelburg, als een vlieg in het net van een spinnekop. Roerloos, verarmd, zonder leeftocht en met een dubbel cordon, een van schepenen een van menschen omringd. SKehts in het holle van den nacht gelukte het enkele malen aan een of ander klein vaartuig om onopgemerkt door de linie van schepen te sluipen, die de haven van Arnemuiden af sloot. Toen de nieuwe bevelhebber van of wel minstens 4 dieren van denzelfden Eigenaar. Bij de aanstaande keuringen te Middel burg, Oostburg, IJzendijke, 's Heereuhoek, Oudelande, Kloetinge, 's Heer Arendskerke en Zierikzee zal van dit besluit zonder twijfel ruimschootsgebruikgemaakt kunnen worden. Mits de landbouwers vooraf zich van de deelname van anderen verzekeren. Als toelichting acht ik het noadig er op te wijzen dat bij dat getal van minstens 5 resp. 4 dieren bedoeld is, niet dat zij gepresenteerd maar ook opgenomen d w. z. goedgekeurd worden ter opname in het N. R. St. Het belang oer landbouwers die dieren ter inschrijving wenschen aante- bieden, brengt dus mede, dat zij zich met anderen in hunne nabij beid verstaan, en liefst zelf de dieren hunner buren bezien om te beoordeelen in hoe verre die volgens hunne meening iü aanmerking zouden kunnen komen om te worden ingeschreven, want wanneer er b. v. acht worden aange boden van verschillende eigenaars, waarvan de Inspecteur er slechts vier kan aannemen moet de prijs f 5 per dier blijven. De landbouwers moeten dus onderling overleg plegen, om van de goedkoope in schrijving ie kunnen profueeren waar het de beurs geldt is ieder gaarne in de weer en ik stel mij van dien maatregel eene toename èn van leden èn van inschrijvingen voor in geheel Nederland, inzonderheid in onze provincie terwijl aan de andere zijde door de combinatie de reiskosten der Heeren Inspecteurs zullen verminderen en de alge meene kas zal geb..at worden alscompensatie voor den minderen ontvang aan inschrijvings gelden per hoofd. Wie dus dieren aan te melden heeft voor het Stamboek, doe dit ten spoedigste, want bij te lang uitstel zou men allicht bij zijne buren het ontbrekende ge tal niet meer kunnen vinden en dus f5 moeten betalen. in verband met liet voren-taande zal de atdeeling Zeeland, die tot heden f2 per dier aan de leden van de door hen be haalde f5 vergoedde dat besluit kunnen wijzigen, hetzelve alleen van toepassing verklarende voor de dieren waarvan nog f 5 moet worden betaald, welk voorstel op de zomervergadering aan d< orde komen zal. Nog acht ik het zeer belangrijk dat mft het oog op het straks genoemde besluit, wat tot een vermeerderd getal inschrijvingen aanleiding geven zal, eerst ria 1 September de tusschentijdsche keuringen zullen ge acht worden voor dit jaar in te gaan en verder dat thans ook tot de uitgave van Kalverboeken is besloten waarvan de eerste band de kalveren geboren in 1892 en 1893 Middelburg, Mondragon, in den zomer van '73 te Middelburg komen zou, moest hij met zijne manschappen aan het vlakke strand van Vrouwepolder ianden, en tot aan den hals door het water waden. Nu en dan sloop een vaartuigje met mondbe hoeften geladen, de waakzaamheid desvij. ands verschalkende, binnen de stad, maar de voorraad viel als een droppel op een gloeienden steen. Zoovele monden en geen eten, waar moest het heen Eerst werd besloten om alle onnut, volk uit de stad te jagen De regeering kon digde af, dat alle bedelaars en dergelijk onnut gespuis, dagelijks de stad uitloapende om te rooven eu te plunderen, zich den volgenden morgen vóór negenen aan 't hoofd moesten bevinden, om scheep te gaan, wilden ze de stad niet «uitgegeesseld» wor den. Alle eetbare waar moest opgeschreven worden, en tot door de regeeriog bepaalden prijs verkocht. .De aanwezige gerst moest onder de tarwe worden gemengd om alzoo het voedsel te verlengen. Misschien ten evolge van het ongewone en sch'ale voedsel was de gezondheidstoe stand der ingezetenen in dien zomer zeer ongunstig geworden. De schrijver van een brief aan den Hertog van Alva, gedagteekend 17 Mei noemt een aantal van de treffelijksten der stad die overleden zijn, waaronder ook de zeventigjarige bisschop de Gastro. Hij eindigt zjjn schrijven met deze verzuchting: «God verleene henluiden d eeuwige glorie, en or.s een zalige ure, om henluiden te volgen.» De klachten worden steeds bitterder, de nood begint steeds meer te nijpen. In den nazomer wordt de'eenige oliemolen in be-lag genomen, opdat hei lijnzaa I. hij den nade renden honger tot menschelijk voedsel zou kunnen strekken. Talloos zijn de plannen die eerst door Alva, l.ter door Requesens en hunne hevel hebbers beraamd worden, om Middelburg uit den nood te helpen. Plannen die meer in het kal verhoek ingeschreven zal be vatten, en zoowel in de Nederlandsche als en de Duitsche taal zal worden gedrukt. Wqders werd nog besloten tot het richten van een adres aan H. M. de Koningin Re gentes om ter bevordering van de belangen der Nederlandsche rundveefokkers eene Rijks'ubridie te verleenen van f10,000 en tot eereleden der Vepeeniging benoemd de Heeren Herman F. Bultman te Haarlem mermeer, herhaaldelijk haar voorzitter en een der oprichters derzelve, en de Heer Dr. Havenstein algemeen Secretaris van het Landwirtschaftliche l'erein in R'ieiripreus- sen te Bonn, voor den grooten steun aan het bestuur verleend bij de uitgave der onlangs verschenen Duitsche Brochure over den werkkring van hetN R. St. De begiooting van 1893 werd conform het voorstel van de linantieele Commissie vastgesteld. In Ontvang en in Uitgaaf f4964.75 met een post voor onvoorziene uitgaven ten be- diage van f224 75. Eindelijk werd bepaald de algemeene ver gadering in 1894 in de maand Mei in Zee land en wel te Goes te houden, waar de Afieèling Heinkenszand den leden een rij toer zal aanbieden. Goes, Mei 1893. E. VAN DEN BOSCH. 8 Mei 1893. De redactie van hetMiddelburgsch «liberaal» orgaan verzoekt ons te melden datdeinsiouaüe aan het adres van mr. Lucasse in haar no. van 26 September 1891 niet van een be richtgever was, doch een ingezonden stuk «uit Goes». Op haar zeggen willen wij dat gaarne aannemen, al voegen wij er tegelqk aan toe dat wij van sommige ingezonden stukken en berichten in haar blad bijv. tegen som mige verkiezingen wel eens den indruk kadd.-n dat de inzender niet ver «an het redactiebureau af woont. Even wei dit zijn intimis, waarvan wfj niets af weten. En al ware het anders, in De Zeeuw van 29 Sept. 1891 en 9 Juni 1891 kan zq op dit punt het een en ander le, e i. Overigens geven wij volkomen toe dat wq door eene verschrijving terecht hare bevreem ding hebben gewekt in betrekking tot ons aandeel in de verkiezingen. Wij zullen wel de- gelij k van ons nimmer losgelaten christelijk his torisch standpunt waar dit noodig is ons met de verkiezingen blijven bemoeien. Wij hebben met onze verklaring ook alleen bedoeld, als redactie buiten allen strijd te staan, die gestreden wordt op het terrein der verkiezingsnommers, of minder tot een begin van uitvoering kwamen, maar steeds afstuitten op de waak zaamheid der Geuzenschepen. Daar kon meestal geen mensch binnen de stad, veel minder een schuit. Naarmate het jaar '73 voortging, naar die mate werd ook de belangstelling in het lot van Middelburg levendiger. Allen, zoowel van de Spaansche zijde als van de zijde van den Prins, begrepen dat het einde naderde. (Jp 17 December kwam Prins Willem zelf naar Zeeland. Hij hield zich op te Bergen, Zierikzee en Veère, en stapte den 30 Decem ber te Vlissingen aan den wal, waar hij de beslissing van Middelburgs lot, dat niet twijfelachtig meer zijn kon, alwachtte. Nog vijf of zes dagen, schreef Mondragon den 10 Januari in cijferschrift aan Requesens, en de stad is verloren voor de Spaansche kroon. Men begon elkander honden en kat ten, ratten en muizen te betwisten. De muizen, zegt een brief uit die dagen, be gonnen hel zelf zoo benauwd te krijgen, dat ze de hongerende stad ontvluchtten,om zich op de schepen der Geuzen te laven. Op een noodmunt uit die dagen is het volgende te lezen Doen ic was gesleghen Was Miiidelburc beleghen, Zoo dat het volck at, van honghers weghen, Peerden, honden, huyen, deur noot, Catten, ratten en lijnsaet wafelen voor broot. Nog éene uiterste poging tot ontzet zou beproetd worden. Alle beschikbare Spaansche schepen werden op 22 Januari op de Oos- terschelde bijeengebracht. Requesens zelf zou te land de schepen volgen. In den avond van den 27sten kwam hij daartoe te Bergen aan Op den 29sten tastte met 40 schepen de Zeeuwsche admiraal Boriot de Spaansche vloot aan en vernielde ze onder de oogen van Requesens. Men hm >rde hen roepen en kermen Mi-esicor il wilt u ontlermen! M tal' de leuze wasslaat doud Het bemoeiziek Walchersch orgaan kan dus gerust zijn, dat ons blad niet van plan is van gedaante te veranderen, althans niet in den door haar op dit oogenblik bedoel den zin. Gaarne voegen wij aan deze geruststellende mededeeling de verzekering toe dat wq verder als het maar immer kan van het hooghartig gebeuzel der «liberale» redactie over het «Goesche antirevolutionaire blad» geen notitie meer zullen nemen. Een tactiek die overigens niet dagteekent van van daag of gisteren. Onderstaande vindt men den uitslag der Middelburgsche verkiezing, waarvan wij met ingenomenheid melding maken. Uitgebr. Uitgebr. Aantal st. op 10 st. op kiezers. Mei 5 Mei 4892. 1893. Middelburg Vlissingen Veere Oostkapelle Domburg. Vrouwepolder Serooskerke Aagtekerke Grijpskerke Westkapelle. St. Laurens. Meüskerke Zoutelande Oiggekerke O. eu W. Souburg Koudekerke Kiuhem N. en St. Joosland Arnemuiden. 1398 1146 1080 908 570 633 101 82 85 114 102 100 121 101 105 112 80 81 141 127 126 68 52 54 105 85 170 128 141 74 62 68 79 69 72 80 63 63 87 67 75 256 170 162 286 242 220 90 67 69 113 76 81 150 57 64 4453 3366 3316 Totaal Hiervan waren 55 stemmen van onwaarde. De vol-trekte meerderheid bedroeg 1656. Gekozen is de heer H. J. VAN DER MEER, tanti-revolutionairj met 1678 stemmen. Op den heer J. Verkuijl Quakkelaar liberaal) waren er 1581 uitgebracht. Voorts werden nog 52 verspreide stemmen uitgebracht, waarvan 8 op den heer J, K. v. d. Veer. Vergeleken met vroegere stemmingen is deze uitslag voor de antirevolutionairen be paald loffelijker dan vorige malen. Bij de Maandag 22 Febr. 1892 gehouden verkiezing voor een lid der Staten stemden 3190 van de 4525 kiezers: en we>d de heer mr. P. J. van Voorst Vader met 1642 tegen 1508 stemmen op j nr. v. Doorn, gekozen. Bjj de periodieke verkiezing op 10 Mei 1892 werden de aftredende liberale leden herkozen met 1969 tot 1799 van de 3346 Zoo zongen de Geuzen in hun zegelied. Wel riepen de Spanjaards misericoord Maar de Geuzen smeten ze overboord Zij vielen haei' dapper aan Zij en spaarden kruit noch lood, Zij heboen geschoten zoo menigen schoot, Wel duizend zijn er gebleven. Van den afloop van den strijd was den 30sten in Middelbuig nog niets bekend. De laatste bode werd in dien nacht uit Mid delburg gezonden, met de tijding dat, zoolang de stad het nog houden kon, 's avonds tusschen 10 en 11 ure licht op den Abdijtoren branden zou. De bode met zijn brief viel den Geuzen in handen. Zij brachten hem en oen brief tot den Prins te Vlissingen, en deze liet den bode, onder behoorlijk geleide, overal op de Wester- en Ooster schelde rondzien, en liet hem over tuigen dat nergens meer uitkomst was. De Zwijger zei tot den hopman alleen «ga naar uwen meester en zeg hem wat gij gezien hebt.» De bode bracht zijn rapport aan Mondragon en het lot was beslist. Na eenige onderhandelingen kwamen de gemachtigden van den Prins en van Mon dragon op 17 Februari op Zeeburg bq elkander, en teekenden de voorwaarden van overgang, wairbij Middelburg voor goed van het Spaansche juk werd verlost. Op Maandag 22 Februari ging Mondragon zelf met zijn zwaar geteisterde troepen, met slaande trom, vliegende vaandels, alle wapenen en bagagie, maar met gedoofde lonten, scheep naar Vlaanderen. Alle getstelijken, kannunniken en ver dere kerkelijke per onen volgden hem, en alzoo was «ms Binnenhof» i iel meer de abdij van Onze Lie> e Vrouwe te Middelburg, en ook niet meer hot middelpunt van het burgerlijk en kerkelijk leven in Z elan l, maar een stuk historie in steen. M. d. Kr

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1893 | | pagina 1