1893. No. 8!.
Dinsdag l( April.
Zevende jaargang.
YK.
VERSCHIJNT
PRIJS DER ADVERTENTIES
G. M. KLEMKERK. te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
De Stierenkeuringen.
UITGAVE VAN
elk en MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
van 1 5 regels 25 cent iedere regel meer 5 cea
Prjjs per drie maanden franco p.p.
f 0.95.
en
Familieberichten van 1 5 regel? 50 cent, iedere reg
Enkele nummers
f 0.02L
meer 10 cent.
Goes, ook voor Kloetinge, Kattendijke,
's Heer Hendrikskinderen en Wissekerke 11
tot 17 April.
Nu in den loop dezer maand in bijkans
alle afdeelingen onzer Ze- uwsche Landbouw-
maat,schappij (in de meeite voor de eerste
maal) op verschillende plaatsen stierenkeu
ringen zullen worden gehoudeo, mag een
aanbevelend woord hier wel nog plaats vinden.
«Nieuwigheden» vallen niet altijd zoo
dadelijk in den smaak, vooral niet wanneer
men van het nut derzelve niet overtu gd
is en daarom wensch ik dat nut even nader
toe te lichten.
Waartoe hebben wij hengstenmarkten?
Opdat de landbouwers in de gelegenheid
zouden worden gesteld de hengsten onderling
te vergelijken, om daarna te kunnen be-
oordeelen, welk dier voor hun bedrijf
het meest passend geacht wordt.
Met de stierenkeuringen wordt hetzelfde
doel beoogd doch het ligt in den aard der
zaak, dat de landbouwers in den regel
nauwelijks dein hunne omgeving gehouden
stieren kennen, en deze zelden te gezicht
bekomen, daar ze voortdurend op stal staan,
en niet zooals de hengsten rondgeleid worden.
De nu te houden keuringen kunnen, wan
neer alle of ten minste recht vele stieren
houders hunne dieren daarheen brengen,
veel bijdragen tot verandering van dien
toestand.
Ieder landbouwer dient de
stieren in zijne omgeving te
kennen om te kunnen heoordee-
len aan welken hij de voorkeur
moet geven; dit kan aan de al-
gemeene welvaart niet anders
dan ten goede komen.
Een slecht of middelmatig kalf, kost
evenveel om groot gebracht te worden als
een goed kalt en zal nooit een goede melkkoe
worden.
Wij weten allen dat de landbouwer een
harden strijd te doorworstelen heeft, dat
die strijd hem schier te zwaar wordt en
hem met geheelen ondergang bedreigt.
Vermindering der bouwerij, uitbreiding
vaD den veestapel, vermeerdering van wei
landen en van de teelt van voedergewassen
kan hem tot grooten steun worden.
Met uitbreiding van den veestapel (en
het is niet te miskennen dat die reeds vrij
algemeen plaats heeft gegrepen) dient ge
biedend hand in hand te gaan verbetering
van den veestapel!
Om dat doel te bevorderen hebben bijna
alle afdeelingen prijzen uitgeloofd, en om
het den stieren houders gemakkelijk te
maken met hunne dieren naar die keurin
gen te komen, zijn in elke afdeeling zelfs
drieè, vier verschillende plaatsen aangewezen;
voorts zal voor iederen aanbevelenswaardigen
stier een eervolle vermelding met omschrij
ving zijner eigenschappen worden uitgereikt
en zal dit in de verschillende Gemeenten
worden bekend gemaakt waar zij gestati
oneerd zijn.
Laat men niet enkel om den prijs te
behalen ter keuring gaan, maar ook tioor
de eer, en verder voor de toekomst.
Ik zeg voor de toekomst 1 Het Ned.
Rundveestamboek heelt voor zijne Mei
vergadering te Zwolle een besluit aan de
orde gesteld, om aan de Regeering eene
jaarlijksche bijdrage van f 10,000 te vragen
tot bevordering van de veefokkerij.
Op wolke w(jze dit het beste zal geschie
den hangt van tal van omstandigheden af
en moet in verband met de plaatselijke be
hoeften geregeld worden.
In sommige provincies b. v. in Limburg
koopt men Hollandsche kalveren die dan
publiek verkocht worden wat daarop te
kort komt betaalt de Maatschappij. Met
een bijdrage van het Rundveestamboek zal
men in plaats van 20 wellicht 100 kalveren
laten komen en dit zou ook voor Zeeland
aanbeveling kunnen verdienen en de land
bouwers een grooten stap vooruitbrengen.
zeker zal Zeeland van die bijdrage
S bekomen doch hoe groot dit deel
meenJ\elannZ?\redeel-telijk van de al(>e'
de keurinnpn die m deze maand
DeSZiT^rrdt' "thankelijk zijn.
gesteld he hoofdhe t6" Pr*zen beschikbaar
gesteld, het hoofdbestuur onzer Landbouw-
maatschappij heeft ons door eene s,'b idTe
voor de algemeene keuringskosten gesteund
het Ned. Rundveestamboek neemWe S
kosten van den Inspecteur den heer Severs
op zich, doch dit helpt alles nog niet wan
neer de landbouwers zeiven niet mede
werken, en doordrongen van het groote
belang in deze, de stierenhouders ook nog
aansporen.
Wij vragen zoo weinig! We vragen
alleen dat ze met hunnen stier een uur of
hoogstens twee uren zullen wandelen naar
de keuringsplaatsen.
De keuringscommissies moeten den gan-
schen dag in de weer zijn. Onze commis
sarissen hebben dagen besteed om lijsten
van alle in Zeeland aanwezige stieren ter
onzer kennis te brengen. Tientallen van
brieven zijn met alle gemeentebesturen en
commissies gewisseld, bergen van circulaires
zijn aan alle stierenhouders geadresseerd
opdat niemand achterblijve uit onbekendheid
met de zaak.
Aan de landbouwers zij nu nog
een laatste woord gericht om
zelf de hand aan den ploeg te
slaan Dat ieder er bij de stieren
houders in zijne gemeente nog
in deze dagen onophoudelijk op
aandringe niet achter te blijven,
dat ieder trachte hun jawoord
te bekomen datze er zullen zijn.
Moge van onze kearinqen getuigd kunnen
worden dat het den Zeeuwschen landbouwer
ernst is met de verbetering van zijnen vee
stapel.
Goes, April 1893.
E. VAN DEN BOSCH.
Iemand die buiten de maat valt noemt
men een «rare Chinees».
Nu moge er onder de Chineezen veel
rariteit zijn, daar is toch ook wel wat
goeds.
Zoo noemen wij het uitstekend dat in
China als kenmerk van goeden toon en
beschaafde manieren gesteld wordthet
schrijven van korte brieven.
Hij die het kortst en het puntigst zijne
gedachten weet uittedrukken, wordt in
China geacht de beste educatie te hebben
genoten.
Ziet, dat is uitstekend.
Verveling is de ergste kwaal die een
gezond mensch overkomen kan.
En hoe verveelt men zich dikwijls niet,
vooral bij de redactie van eene courant,
waar men zoovele woorden consumeeren
moet, om éene gedachte te vinden.
Kort, fijn en piquant, dat is de eisch,
die een blad, zoo klein als de Zeeuw zichzelf
stellen moet, en waaraan ook zij wel ge
denken mogen die hare gastvrij heid wenschen.
Bovendien is van zelf de redactie van ie Ier
christelijk blad door haar beginsel gedwongen
tot kortheid.
De christen die ook voor zjjn dagelijkschen
pers-arbeid den Bijbel als levensregel eert,
weet immers dat hij rekenschap zal moeten
geven van ieder ijdel woord. En indien
men nu zijne opinie in twee woorden zeggen
kon, is dan het derde, het vierde en liet
vijfde niet ijdel?
Een courant, vooral een christelijke
courant, mag de wereldgeschiedenis niet
omzetten in gezanik.
Jl. Zaterdagmiddag te twee ure werd in
de kleine zaal van het Schuttershof «De
edele handboog» te Middelburg de ten
toonstelling van schilderijen geo
pend, welke geregeld is door eene com
missie uit de vereeniging «Uit het volk
voor het volk» en opengesteld zal wezen
tot den 30sten April a. s.
De heer Mr. G. N. de Stoppelaar, Voor
zitter der tentoonstellingscommissie, heette
in eenige hartelijke bewoordingen de dames
en heeren welkom, die de opening der
tentoonstelling bijwoonden, Zij hadden haar
door betoonde sympathie mogelijk gemaakt,
weshalve hij hoopte, dat zij bij vernieuwing
vele belangstelling zou wegdragen. Met een
enkel woord sprak hij nog over het groote
nut van eene tentoonstelling als deze, welke
de vijfde van dien aard is, die men in
Middelburg zal houden, om daarna de aan
wezigen uit te noodigen, de schilderijen
in oogenscbouw te gaan nemen.
Deze waren op goede wijze aangebracht
in het Tentoonstellingsgebouw, achter in
den tuin. Een groot uur genoten de opge-
komenen 1), een vijftig in aantal, van het
«schoons» en «moois», dat er te zien was.
De verzameling bevat 194 kleinere en groo-
ter stukken van nog levende meesters.
Skchts eene enkele stoot af, de meeste
trekken aan, sommige zijn meesterlijk.
Eigenaardig is de voorstelling van een
«Zuid-Bevelandsch binnenhuis», innemend
zijn Frankforts beide «bruidmeisjes», en de
roem, dien men dezen Amsterdammer lang
zamerhand gaat geven, wordt allerminst
geschaad door het andere stukje, dat men
van hem aantreft «In den Bijbel». Zijn
Haagsche medekunstenaar Heemskerk vao
Beest zond een keurige schildering van «De
Noordzee op een laten middag». Wilt ge
liever een stadsgezicht, Klinkenberg levert
er u een, dat de moeite waard is te bezien.
Doch wat vraagt onze tijd nog naar rusti-
gen, kalmen arbeid? Ook de wereld der
schilders is eene wereld der verscheidenheden
en der wisselingen. Onze realistische eeuw
heeft aan de schilders geleerd, daarin den
triumf hunner kunst te zoeken, dat zij de
werkelijkheid zoo naakt mogelijk weergeven,
zonder zich veel aan fijne vormen of ideale
opvattingen te storen. Hier een plak en daar
een plots, zoo schildert men. Doch hoe weinig
ook dit genre te versmaden is, kunnen u
stukken als het «Zoneffect in 't bosch» van
Mevr. Bildersvan Bosse leeren. En ook
Frankfort behoort tot deze school.
Doch genoeg, om u te overtuigen dat de
verzameling wel wat «schoons» bevat.
De tentoonstelling is geopend van 1 tot 4
uur des namiddags van iederen dag en toe
gankelijk voor f 0,25 per persoon.
Onder dezen waren vele voorname
personen met hunne dameso. m. de com
missaris der koningin in onze provincie,
de burgemeester van Middelburg enz.
Een bespotting van Zondagsrust.
Gisteren (Zondag; kwamen in Maison Strou-
cken te Amsterdam een achttal vereenigingen
liberale, sociale en roomsche bijeen om
te spreken over de bevordering der Zondags
rust.
Er was voorgesteld om aan de Koningin
regentes door twee personen een verzoek
schrift te doen overhandigen, strekkende
om die gewenschte Zondagsrust te verkrijgen.
Men lette wel opde eerste Zondag de
beste na den vrijen paaschmaandag werd
aan het werk der bespreking van de Zon
dagsrust besteed.
Op treurige misstanden werd gewezen
snder meer kwam uit dat het gemeente
bestuur van Amsterdam op Zondag de
scholen laat witten; dat de bakkers op
Zondag hard werken moeten dat een dame
uit de avondkerk komende roomsoezen
bestelde «m ze versch te hebben, en derge
lijke treurige feiten meer.
Maar uit denzellden mond werd ook eene
veroordeeling der oude Zondagswet vernomen
en eene winkelsluiting pas na 1 uur op de
rustdagen wenschelijk gekeurd.
Hier was dus geen principiëele verdedi
ging der Zondagsrustdit bewijst de dag
van samenkomst reeds genoeg. Yoor Zondags
heiliging voelde men niets, en van over
dreven Zondagsrust walgde men. Het
was slechts om een lapmiddel te doen.
Wat wonder dat de aanwezige «socialen»
zich daartegen verzetten.
De motie, luidende:
De vergadering is van oordeel zich tot
H. M. de Regentes te wenden met het eer
biedig verzoek dat het daarheen worde
geleid dat ten gunste der winkelbedienden
en staatsambtenaren maatregelen worden
getroffen om aan dezen de noodige Zondags
rust te verzekeren;
werd dan ook heftig door hen bestreden.
De koningin al even reactionair als de
rest, moest men er buiten houden; en haar
eerbiedig verzoeken kwam geheel niet te
pas. De Zondagsrust moest geëischt, neen,
genomen worden. De Koningin moest alleen
op haar plicht gewezen worden jegens de
bakkersknechts die aan het paleis ook Zon
dags werken moeten.
En toen men ging stemmen zoo ver
klaart De Telegraaf had men ('t was
Zondag 1) de poppen aan het dansen. De
voorzitter zei dat het voorstel aangenomen
was. Hierop volgden verwarde kreten van
«ja, jaen «neen, neen «De vergade
ring is souverein» enz. En een gespring
op de tribune, waartegen de voorzitter te
vergeefs zich liet hooren. Toen gingen de
manifestanten op zijn verzoek aan twee zijden
staan, de tegenstemmers links, de voorstem
mers rechts. Opnieuw geschreeuw«hier,
hier»«kom hier», enz. Weer was het
voorstel aangenomen weer geschreeuw
ten slotte zongen de «socialen» hun vrij
hei islied en de anderen van «Leve Willem
drie»
Men vraagt zich af of uit dergelijke onrust
de Zondagsrust moet te voorschijn treden;
en of de mannen van Zondagsrust zonder
Zondagsheiliging niet verlegen worden met.
hun figuur van voor Zondagspret te ijveren
onder de leus van Zondagsrust.
Want dit is toch eigenlijk de bedoeling.
Het is te hopen dat het geen praatje
is omtrent de opsporing van den vermoe-
delijken moordenaar te Oss. De justitie
was in de laatste maanden in het vinden
van moordenaars niet gelukkig. De moord
op eene boerenvrouw te Oudeschoot ligt
nog ongewrokende moordenaar der twee
oude vrouwen te Haarlem loopt nog los;
de inbreker die de dienstbode van mr.
Viotta te Amsterdam doodstak is evenmin
gevonden de slagersvrouw te Gouda werd
eveneens door een nog onbekende vermoord
nog wordt gezocht naar den moordenaar
van den ontvanger te Nieuwesluisen
vraagt men tevergeefs om licht, omtrent
den sluipmoord te Meliskerke.
Wij herinneren ons nog altijd den moord
op Marius Boogaard in Den Haag, en hoe
tevergeefs naar den dader gezocht werd.
In de nieuwe kerk der hervormden trad
op ds. (thans professor) Gunning. De ge
meente ging in het gebed en bad bij
monde van haren voorganger dat de Heere
de justitie mocht in- en voorlichten bij het
zoeken naar den dader.
Des anderen daags werd De Jongh ge
arresteerd
Wij zouden ook in dezen tijd wel willen
vragen: wordt er voor de justitie gebeden?
Iemand schreef ons eens: een leger met
zooveel vloekers en drinkebroers als het
Nederlandfche kan God niet zegenen. Wij
zouden evengoed kunnen zeggen eene ju
stitie die van God vervreemd is, met Zijne
ordinantiën spot, kan evenmin zegen op
haar arbeid verwachten.
Toch hebben wij goeden moed dat ons
Volk en Land, ons Leger en onze Vloot,
onze Landbouw en onze ScheepvaartJu
stitie en Politie, Militie er. Expeditie, en alle
dingen in ons land nog zullen bloeien,
wanneer maar het gebed voor allen die in
hoogheid zijn, enz. niet verflauwe.
Dat is ten slotte de kurk waar ook de
Justitie ten onzent op drijft.
De inwoners van Purmerende verkeeren
in schrik en vreeze.
In de kom dier gemeente staat een kerk
gebouw met toren. Het kerkgebouw ver
toont zich als een ruïne. Breede naden laten
het daglicht in 't gebouw ongehinderd toe.
De voegen zjjn verteerd en de steenen
verweerd
De toren dreigt om te vallen. In Septem
ber was die toren 32Vz centimeter uit den
rechten stand gezakt, nu 140. Sedert Vrij
dag was de helling vanaf de spits weder
5 centimeter toegenomen.
Particuliere woningen en een schoolge
bouw omringen dien toren en die kerk.
Den bewoners is aangezegd de huizen
te verlaten. School en kerk zijn gesloten.
Met het af breken van de spits is begonnen.
Onwillekeurig dwaalt de gedachte van den
lezer van den bouwvalligen toestand dezer
kerkelijke gebouwen, naar den geestelijken
toestand van de kerk der Reformatie in haar
geheel in deze landen.
Zjjn ook daar de voegen niet verteerd en
de steenen verweerd en laten diepe naden
ook daar het schelle, schadelijke licht van
het individualisme niet vallen?
Purmerende's kerk en toren zullen straks
weder éen geheel zijn, maar wie durft
hopen op de even noodzakelijke, even ge
wenschte eenheid van de Kerk der Her
vorming?
Dr. Schaepman verraste op het jongste
paaschfeest de lezers van Het Centrum met
een frisschen zang zooals zij die van hem
gewoon zijn.
Het opschrift luidt; Visioen. De dichter
ziet in visioenen den Gekruiste, nadat Zijn
Het is volbracht weerklonken heeft. Hij ziet
de dooden opstaan uit hunne graven en zich
scharen nabij de kruisen van de beide andere
stervende kruiselingen.
Om wat te doen?
Treffend teekent de dichter de tegenstelling;
Uit de schoongereide scharen
Stijgt een wonderbare galm,
Als hot bruisen van de baren,
Waar de geest is langs gevaren,
Zegelied en Koningspsalm:
„Jesus Christus, Heer en God,
Ons ter wille in schande en spot
Aan het wreede kruis geslagen,
Om voor ons den dood te dragen,
Die onschuldig alle schuld
Bij den Vader hebt vervuld,
U aanschouwen, U belijden,
U aanbidden, loven wij,
Dat Uw Naam ten allen tijden
Heilig, heilig, heilig zij;
Jesus Christus, door U leven,
In u levend rijzen wij,
In de waarheid, ons gegeven
Door Uw sterven, staan wij vrij,
Staan wij allen, éèn getuige
Overwinnaar van het lot,
Dat zich alles voor U buige,
Jesus Christus, Heer en God l"