iTÊCïïïSSIïiiï!
Kerk, School en Zending.
Gemengde Berichten.
laatste de meerderheid kunnen hebben.
De geringe belangstelling der tegenwour-
dige kiezers maakt een nieu.v kiezerscoips
wel noodig.
27 Januari '1893.
Middelburg. Op Dinsdag 7 Febr. a.
's avonds te 7Vs uur zal het muziekcorps
der dieiistdoendeschutterij onder de bekwame
directie van den kapelmeester den heer
Jan Morks in het «Schuttershof» een concert
geven, waarvan de opbrengst geheel zal
strekken ten voordeele van de Werkverschaf
fing alhier.
Mogen de ingezetenen door flinke bijdragen,
naar de commissie uit bovengenoemd corps
hoopt, dit belangelooze plan steunen, al ware
het ook door een particliere handreiking,
voor het geval men met dezen vorm vau
tegemoetkoming aan den moeilijken arbeid
van den Christelykeu Volksbond niet sym
pathiseerde.
Goes. Vergadering vau den gemeente
raad op Donderdag 26 Jan. Voorzitter de
heer burgemeester. Afwezig dhr. Den Boer
met kennisgeving.
Medegedeeld wordt dat de in de vorige
verg. benoemde comrnissiën hunne benoe
ming hebben aangenomen dat de verkoop
van boomen aan den Üchansdjjk heeft
opgebracht f50; en die van oud lood
f 6,06Vü dat het bovenlokaal der Korenbeurs
op Woensdagavonden wordt afgestaan aan
de Chr. Zangvereenigingdat bij de schut
terij benoemd zijn tot len luitenant de
2e luitenant Munnich en tot 2en luitenant
de schutter Stoeldat van den minister
van binnenlandsche zaken is ingekomen
eene missive houdende goedkeuring var. het
raadsbesluit tot verhooging van het salaris
van den heer Allan dat van genoemden
heer is ingekomen een dankbetuiging voor
bovenbedoelde verhooging dat de Commissie
voor de Nieuwejaarsbedeeling hare rekening
heeft overgelegd, welke in orde bevonden
werd er zijn 343 gezinnen bedeeld met
brood en spekvoor eene bedeeling van
brandstoffen waren de fondsen niet toerei
kende. In 't vorige jrar werden 8 gezinnen
meer bedeeld dan thans. De voorzitter
dankt genoemde commissie namens den
raad \oor haren arbeid.
Van het Gaslhuisbestuur is een brief
ingekomen waarin het voorstelt een jaarlijk-
sche toelage te verleenen van f 200
aan den eervol te ontslaan directeur den
heer Hedel.
Het 4e suppl. kohier voor schoolgeld aan
school E wordt vastgesteld op f 112,50.
Komt aan de orde het verzoek van eenige
onderwijzers aan de openbare scholen om
verhooging hunner jaarwedde.
B. en W. stellen voor het verzoek in te
willigen en in verband daarmede het vak
vrije en ordeoefeningen op de scholen in
te voeren.
Tot toelichting voeren zij aan dat de
post verhooging jaarwedden eigenlijk door
den raad was goedgekeurd bij de behandeling
der begrooting over 1893 dat de billijkheid
de verhooging vordert met het oog op de
moeite en kosten door velen niet ontzien
om genoemde acte te verwerven de leer
middelen zijn bovendien aanwezig en de
lokaliteiten zijn in oide gebrachteen lokaal
in school B en een trap in school D, zoodat
niets den raad beletten kan de invoering
van bovengenoemd vak als proef toe te staan.
De heer üildernisse betuigt zijn ingeno
menheid met het voorstel. Wel heelt hij
een vorige maal in tegengestelden geest
gesproken en gestemd, doch sedert dien
tijd heeft hij zoovele blijken van sympathie
met het bedoelde leervak gezien, dat hij
er nu ook voor is, te meer dewijl het maar
een proef is.
De heer De Jonge bestrijdt het voorstel.
Het mag waar zijn dat de leermiddelen
er zijn en dus verdere kosten onnoodig zyn,
toch is er de jaarlijksche uitgaaf voor hooger
salaris nog en zijn dus wel degelijk voort
durend onkosten aan de invoering van het
nieuwe leervak verbonden. Wel was dit
op de begrooting toegestaan, doch dit was
krachtens een eisch der wet. Nu de wet
gever echter in plaats van in 1893 de in
voering in 1897 goed vindt, vervalt de
eisch ook voor den raad. Spreker moet
ook als zuinigheidsmaatregel tegen het
voorstel zijn, al loopt hjj daardoor gevaar
van zeker raadslid het «bezuinigingsman»
weder te moeten hooren. Volgens B. en
en W. zal de proef moeten geleverd worden
dat de vrije en ordeoefeningen een gunstigen
invloed hebben op den leergang, alsmede
op de gezondheid der leerlingen maar wie
zal deze goede uitkomst vaststellen Ook
de verhooging der jaarwedden, die spreker
niet gemotiveerd acht, kan voor Spr. geen
reden zijn om met het voorstel mede te
gaan.
De heer Quist is niet zoo zeer tegen de
invoering van het nieuwe leervak, dan wel
tegen de hoogere kosten bij invoering
gestemd geweest. Maar nu de jaarwedden
der onderwijzers toch verhoogd worden,
zal spr. zich tegen het voorstel niet ver
zetten.
De heer Adam vraagt voor hoe lang
de proef genomen wordt, waarop de voor.
zitter zegt dat zulks afhangt van de wijze
waarop het onderwas in dit vak door
ouders en leerlingeu zal op prijs gesteld
worden.
De heer \ervenne verklaart zich voor
het voorstel, op de gronden door den heer
Quist ontwikkeld.
Het voorstel wordt met 11 tegen 1 stem,
die van den heer De Jonge, aangenomen.
Een voorstel van B. en W. om op verzoek
der Commissie voor Werkverschaffing deze
een wandelpad te doen leggen aan den
Oostwul, voor de som vari f 75, wordt
zonder hoofdelijke stemming aangenomen
en de in verband daarmede af- en over
schryving op de begrooting goedgekeurd.
Staande de vergadering kornt een schrijven
in van den heer Hildernisse, houdende Zijn
ontslag als lid vau den raad wegens vertrek
uit de gemeente, welke niededeeiing gevolgd
wordt door de traditioneele wisseling van
plichtplegingen tusschen den voorzitter en
het scheidend lid, onder toepasselijk hand
geklap der leden, voorzoover de behoefte
daaraan gevoeld wordt.
De vergadering gaat daarna uiteen.
Kapelle. Aanstaanden Woensdag 1
Februari des avonds te 6Vs ure zal D. V.
dhr. Buijse uit Goes, in het gebouw der
Chr. Jongelingsvereeniging voor de antire
volutionaire kiesvereeniging alhier, als spreker
optreden. De toegang zal voor personen
boven 18 jaren geheel vrij zyn.
Bij da verkiezing voor een lid van de
Tweede Kamer voor het kiesdistrict Leeu
warden werden uitgebracht 2195 stemmen,
van onwaarde 27, meerderheid 1085.
Herstemming tusschen de heeren Troelstra
(lib.) met 896 en Gerritsen (rad.) met 689
stemmen. Van Vliet (a.r.; had 332 en Van
derZwaag (sociaal democraat; 231 stemmen.
Benoemd tot surnumerair bij de regis
tratie de heer W. Duijm te Tholen
Goes. In de Prins van Oranje trad
alhier voor een 25 tal belangstellende land
bouwers heden middag op dr. A. J. Swaving,
directeur van het rijks proefstation te
Breda, met een voordracht over «bemesting
van bouw- en weilanden met kunstmest
stoffen».
De voorzitter der afdeeling Heinkenszand
van de Maatschappij tot bevordering vau
landbouw en veeteelt in Zeeland, de heer
E. v. d. Bosch leidde den spreker in.
De heer S. noemde tal van bestanddeelen
die de planten ter ontwikkeling behoeven.
Hij zette uiteen wat de verschillende
gewassen noodig hebben, en hoe men de
voedende stoffen die de grond niet genoeg
zaam oplevert, moet bijvoegen. De drie
genoemde bestanddeelen komen het eerste in
de lucht, de andere in den bodem voor doch
niet voldoende, zoodat kuustbemesting moet
te hulp komen.
Spreker herinnerde er aan hoe de vlin
derbloemige planten, als klavers, erwten en
boonen de stikstof opnemen, en dus minder
stikstofhoudende mest noodig hebben.
Met voorbeelden aan de practijk ontleend,
waarschuwde hij tegen eenzijdige bemesting.
Om te weten, welke bemesting noodig
is, gaf spr. eenige middelen op; de plant
moet onderzocht om te zien welke stoffen,
door haar aan den grond onttrokken worden.
Men kan bemesten door stal-of door kunst
mest; de eerste moet altijd hoofdzaak, de
laatste aanvulling zijn.
De eerste toch evenals de opgeloste
peru-guano bevat alle vier de elementen,
die noodig zijn tot liamusvorming. Humus
houdt namelijk den grond vochtig en warm.
Men heeft bemesting door stikstof, door
phosphorzuur, kali en toevoeging van kalk.
De stikstofbemesting kan geschieden door
chilisalpeter, door ammoniakzouten of door
beendermeel. De laatste werkt het lang
zaamst, de eerste het snelst.
De bemesting door phosphorzuur komt
in drie vormen voor, namelijk superphos-
phaat dat '14 pCt. in water oplosbaar phos
phorzuur bevat en dus het snelst werkt;
dan dat in mineraalzuur oplosbaar is en op
lichtere gronden gebruikt wordt; en einde
lijk dat in cydraat oplosbaar is en op gronden
in België gebruikt, het langzaamste werkt.
De kalibemesting kent slechts één vorm,
de in water oplosbare.
Kalk- en mergel (verbinding koolzuur en
kalk gelijk het krijt) bemesting eischt
voorzichtigheid. Zjj levert het eerste jaar
goede resultatendoch in volgende jaren
wordt het al minder de stikstof wordt
uit den grond opgenomen en geen nieuwe
voedende bestanddeelen worden teruggegeven,
zoodat de grond letterlijk wordt uitgemer
geld. Men krijgt een te licht beschot.
Vooral halmgewassen vorderen een voor
zichtige stikitofbemestlng. In 't droge jaar
getijde vormt dergelijke bemesting een
korst. Men moet daaraan tegemoet komen
door veel braking. Dat geldt voor chilisal
peter, dat overigens uitstekend werkt bg
diep wortelende gewassen-
Onder de phoiphorzure bemesting valt in
de eerste plaats die met superphosphaat,
waarbij echter gezorgd moet worden, dat
het niet klontere, anders krijgt men een
ongelijkmatige bemesting. Het moet in
poedervorm uitgestrooid worden.
Thomasphosphaat is eveneens een goed
bemestingmiddel, doch waarmee veel geknoeid
wordt. Aan de proefstations werd in 1892
bevonden dat veel van deze meststof met
minerale phosphaten vermengd was, zoodat
het opgegeven stikstofgehalte op verre na
niet aanwezig was. Dit geschiedt ook wel
met de chilidoor die met keukenzout te
vermengen, bracht men het percent stikstof
dat aanwezig moest zijn van 15 tot 3 pet.
terug. Spreker wijst hierby op het nut der
proefstations en wekt de landbouwers op
van het proefstation zoo het mettertijd eens
in Zeeland gevestigd werd een ruim gebruik
te maken. Dienst en belang moeten hier
elkander ontmoeten.
Bij de bietenteelt is bij gebruik van Chili
het suikergehalte geringer gebleken. Het
variëerde van 13 tot 13,8. Er was een
terugkeer van den groei. Phosphorzuur
bespoedigt de rijpheid der pee niet.
Naast Thomasphosphaat worden ook ge
bruikt ruwe Peruguano, bloedmeel, enz.
Ook v, edermengsels die in bedorven toestand
zijn en beter te gebruiken op den compost-
huop. Mengsel^ als grasmest, roggemest enz.
in den handel bekend zijn receptjes in de
chemische fabriek klaargemaakt, doch thans
door coöperatie en betere kennis van den
landbouw behooren verdreven te worden.
Daarna gaf de spreker verschillende
meststoffen voor de onderscheidene gewas
sen aan, waarop wjj uit vrees van onjuist
weer te geven, liefst niet terugkomen.
Spreker besloot zijn rede met eeu belang
rijke beschouwing ovor den stalmest, het
duurste, maar het beste product voor
bemesting. Hij drong aan op zorgvuldige
bewaring. Jaarlijks gaat voor f40 per beest
aari siikstof uit den stalmest verloren, welk
verlies dus door kunstmeststoffen moet
worden aangezuiverd.
Dit verlies ontstaat onder anderen
door verrotting, waardoor arnoniak ge
vormd wordt, die spoedig in de lucht
vervliegt. Ook het wegloopen van den regen
is zeer schadelijk. Op Noord-Beveland zag
spreker ergens een schaapskooi over den
stalmest heen gebouwd, teneinde den regen
het wegloopen te beletten.
Zorg vooral dat de gier, het vochtige deel
van den mest. goed opgevangen en bewaard
wordt, want daarmede wordt de kern van
dezen mest behouden.
Men brenge in den stal zoodanige stoffen
die de gier opnemen en bewate den mest
in gemetselde putten die geen vocht door
laten.
De toepassing van den stalmest geschiedt
bij voorkeur in verschen vorm. Door de
stioodeelen even onder den grond te
brengen, ontstaat verrotting die een soort
luchtkanalen doet ontstaan welke de
stikstof in den grond brengen.
Op de weilanden brenge men af en toe
ook stalmest; of anders kainit (die op een
droge plaats dient bewaard) en Thomas
phosphaat. Er moet meer zorg aan de weideo
besteed worden. Men houde zeschoon en zorge
voor goede afwatering. Men gooie er som
wijlen ook slootaarde op, compost of gier.
Van de gelegenheid tot het vragen van
inlichtingen werd gebruik gemaakt, en de
voorzitter dankte den spreker voor zyne
belangrijke mededeelingen.
Ger. kerken.
Beroepen te Oost- en West-Souburg ds.
C. B. Schoemakers te Landsmeer.
Kapelle. Woensdag avond trad in de
Vrije Ev. kerk alhier, dhr. Donner op
als spreker in het belang van het Mili
tair Tehuis. In eene boeiende en indruk
makende rede, naar aanleiding van Kichtereu
6, stelde hij zijnen talrijken toehoorders in
klemmende woorden des christens plicht
voor om, naar vermogen, roede te werken
aan den bloei van liet Milituiren Tehuis.
Kapelle. Donderdag avond had alhier
de feestelijke inwijding van het nieuwe ge
bouw der Chr. Jongelingsvereeniging plaats.
Hut ruime zeer do dmatig en nette gebouw
was zoo overvol dat niet allen konden plaats
bekomen. De inwijdingsrede werd uitge
sproken door ds. van IJsendijk van Kapelle,
naar aanleiding \an 2 Tim. 2 22a. In
passende woorden wees de spreker op het
gevaar waarin de jongeling verkeert door
verleiding, zijnen plicht en roeping als
christen, en de hulp des Heeren, hun ook
in dit gebouw geschonken, om tegen verlei
ding te strijden. Na het zingen Tan Gez. 2
vers j'l trad als spreker op dhr. Fossen,
voorzitter der Chr. Jongelingsvereeniging,
die een overzicht gaf van het ontstaan der
Jongelingsvereeniging. den verderen loop, de
ontvangen hulp en eindelijke stichting van
het gebouw, met aanwijzing hoe men
voornemens was het te gebruiken. Na het
zingen van Ps. 66 1 trad als spreker op
dhr. J. Ossewaarde Az. die, als secretaris
der Jongelingsvereeniging verslag uitbracht
van de werkzaamheden en verdere lotgevallen
der vereeniging, van at het begin van haar
ontstaan tot heden.
Na dhr. O. trad als spreker op Ds. Kap-
teijn uit Goes, dia in eene tintelende, van
heiligen ijver, en geestelijk leven doortrokken
rede, èn jongelingen, èn alle aanwezigen,
ouden zoowel als jongen, er op wees, dat
hoewel allen door de zonde onmachtig en
tot geen goed bekwaam, maar wel tot alle
kwaad geneigd zijn, nochtans GodmetZjjne
genade iu het Evangelie tot ons komt, en
dat met vele voorbeelden uit de H. Sehrift
aantoonendewaarop de redenaar opgaf
te zingen Ps. 103 1.
Als volgende spreker zou alsnu optreden
Ds. Timmerman van Ierseke, doch ten
gevolge van het vergevorderde uur, bleef
dit bepaald tot het uitspreken van het gebed
van dankzegging aan God. Na eenigen
tijd pauze is men nog landen tijd feestelijk
samen bijee geweest.
Tegen Ockeloen die den agent v, d. Berg
doodschoot, is door de rechtbank in hooger
beroep 15 jaar tuchthuisstraf geëischt. Mr.
Troelstra pleitte verzachtende omstandig
heden.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Heden, Vrijdag, zijn veroordeeld wegens
diefstal: 4. d. S., 15 j. en A. L., 15 j.,
arbeiders, Colij nsplaat, de le tot 2 m. en
de 2e tol 1 m en P. O., 30 j., en W.
D., 19 j., arbeiders, vroeger te Hoofdplaat,
thans te Gent, de le tot 1 m. en de 2e
tot 14 d. gev. straf;
mishandelingP. d. W., 16 j. en C.
d. W., 19 jbeiden zonder beroep, Colijns-
plaat, ieder tot f 3 b. s. 3d. h.
bedreiging met doodslag en mishandeling
vaneen ambtenaar F. P., 23 j., arbeider,
Baarland, tot 45 d. gev. straf
huisvredebreuk J. T., 23 j. en S. d. L.,
23 j., arbeiders, Baarland, ieder tot f 5
b. s. 5 d. h.
beleediging van een ambtenaar, opzettelijk
beletten van eenige handeling door een
ambtenaar en bedreiging met een misdrijf
tegen het teven L. T20 j., arbeider,
Heinkenszand, tot 4 m. gev. straf, en
overtreding der ijkwet en wederspannig-
lieid: J. de W., 30 j koopman, Goes, tot
2 maal f3 b. s. 2 maal 3 d. h.
Allen iu de kosten.
Vrijgesproken: M P., 24j., arbeidster,
Kruiningen, thans gedetineerd in de straf
gevangenis te Goes, beklaagd van diefstal
J. B., 40 j boerenknecht, en R. A. v. d.
B., 23 j., klompenmaker, beiden Heinkens-
zand, beklaagd van huisvredebreuk, en J. J.
K, 46 j., arbeider, beklaagd van mishan
deling.
Vlissingen 26 Jan. Gisteren middag
tusschen 1 en 2 ure had alhier een aller
treurigst ongeluk plaats; terwyl de moeder
even naar achteren was had het kind van
den scheepmaker P. P. (eeu meisje van
20 maanden) het ongeluk in een kuipje
met kokend sodawater te vallen, het kind
bekwam daarbij zulke herige brandwonden
dat het heden morgen onder de hevigste
smarten is overleden.
's Heer Arendskerke. Aan het
station alhier sloegen een span paarden van
C. van Stee uit den Craayer met wagen
op hol, doordat de dieren van den trein
schrikten. De voerman kwam onder de paar
den terecht, terwijl de wagen los geraakte
en tegen een paal stortte. De paarden
werden even buiten de gemeente tot staan
gebrachtde voerman bekwam lichte won
den en gescheurde kleederen, terwyl de
wagen belangrijk beschadigd werd. (M.C.)
Zoutelando, '26 Januari. Het Eugel-
sche stoomschip «Foldio» met hout geladen
uit zee komende, voer hedenmorgen, door
de mist misleid, even voorbij het dorp, op
het strand, waar het bleef zitten. Op het
telefonisch bericht naar Vlissingen werden
twee sleepbooten tot hulp uitgezondeu die
echter onnoodig bleek te zijn, daar by tioog
water ten ongeveer zes ure in den avond,
het schip vlot raakte en zijne reis vervolgde.
Middelburg. Dondermiddag had op
de botermarkt hier een heel opstootje plaats
doordat een boerin haar korf met boter en
eieren vermiste.
De aldaar surteilleerende agent Kooman
liet onmiddellijk de uitgangen sluiten en
plaatste zich met genoemde boerin aan een
uitgang en zoo doeude gelukte het spoedig
het vermiste terecht te brengen.
Waarde. Woensdag werd door het
bestuur der weegbrug alhier in de herberg
van M. Wabeke aan de aandeelhouders
rekening gedaan over 1892.
Gewogen werd als volgt:
Suikerbieten 1,899.293 kilo, weegloon
f191,15. Pulp 309258 kilo, weegloon 114,30.
Aardappels 44862 kilo, weegloon f 5.30.
Uien 4908 kilo, weegloon f0.70. Hooi 5895
kilo, weeglom fl.50. Graan 1606 kilo,
weegloon f0.20. Stroo 1606 kilo, weegloon
f 0,50. Vee 2834 kilo, weegloon 11.30. Pe
troleum 935 kilo, weegloon f0,25. Totaal
gewogen 2.271.466 kilo, totaal met het tegoed
van 1891, weegloon f 220,61'. De uitgaven
bedroegen f 105,83, dus sluit de rekening
met een goed slot van f 114,78s.
De lieer C. Vermuewerd met algemeene
stemmen als bestuurslid herkozen. Aan de
aandeelhouders werd 11 pCt, per aandeel
uitgekeerd.
Waarde. Als een zeldzaamheid melden
wij dat bij P. van Liere alhier een kip, die
iu Juni 1892 geboren werd, thans moeder
is van zeven kleinen.
Men schrijft aan de Vliss. Crt.
Om der waarlieidswille verdient het be
richt omtrent het gebeurde met het ss.
«Engeland», door U in uw laatste nummer
uit «deZ.» overgenomen, eenige verbetering.
Kort bij Queenboro pier, stootte genoemd
schip, bjj zeer laag water, op een onbekend
hard voorwerp. Bij onderzoek bleek dat
eenige klinknagels lek waren, die met cement
gestopt werden. Om dit te herstellen sloeg
het schip éen reis over. Dat er 6 voet
water in het schip zou gestaan heoben,
kan zeer beslist worden tegengesproken.
Om vlekken uit lakwerk te verwijderen
mengt men een gelijke hoeveelheid lynolie.
wijngeest en terpentijn goed dooreen. Men
giet daarna een weinig van dit mengsel op
een wollen lap en wrijft de beschadigde
plek zöö lang dat de vlekken er uit zyu.
Men verzuime echter niet, de vlek met ge
woon vloeipapier na te wry ven.
Hebben de landbouwers tydens de
vorst last van veldmuizen, dan zoeken zjj
de openingen op, waardoor ze meestal ont
komen en gieten deze vol met water. Dit
water zal bevriezen en de gaten verstoppen.
De muizen zullen daardoor opgesloten zyn
en den hongerdood sterven.
Tegen een der heftigste sprekers op
de Zaterdag te Amsterdam gehouden
vergadering van werkloozen was een bevel
tot inhechtenisneming uitgevaardigd. De
man had zich in zyn woning in de Jan
Steenstraat verborgen en deze werd Dins
dagavond door de politie streng bewaakt.
Hij vond echter gelegenheid inde duisiernis
over de daken te ontsnappen en de politie
heeft, hem nog niet kunnen opsporen. De
bedoek
f
onder
t
in der
waarsc
1
caat te
melingi
overled
hebben
van E.
Lede,
melden
adres e
li
stond
die jam
Jt
gevaar
v -
baande
de vlan
lievelini
zelve d
met tv
den br
O
Congo-i
bijzondi
waarin
negers
geladen
kruit d
springe
de waj
tend ei
Van de
liggen
deelen
wielen
zich dt
den gr<
Van
trein b
de vier'
twintig
die ree
den rik
V
-
te Ham
in Eun
aandacl
land en
van bes
Naar
wegen
Portuga
300 ter
80 lepr
burg m
aangetr
zyu aan
brandpt
staan, vi
D
offic.eeh
bij Hal
voorgek
sterfgev
verloop
Te Ti
ziektege
Eergif
getast e
O
heerrchi
mate dt
Oven:
VU*!
Bosch v
Colij
ving li
Inl. ter
doe*
Oranie
van dhr
J. A. v.
Jacobstr
Nlssi
Hollmar
wagen,
kens, af
Oude
deurw. I
manufac
Kien'
tense d
schuur i
hart en
Klldd
ving in
Inscliriji
Oostl
hulst oi
„Eikenoi
Borkenk
Huls
en 5000
Wes
Koffiehi
en tuin
groot 1
28 A. 7(
f
en zolde
huisraac
midi
not. Hi
Geere
bergpla;
samen
Afli
DRIE
van dei
piechul
Dit lan
toegewi
aan W
39 A. 2
groot 4
