Kerk, School en Zending.
25EC1ITSZAKEX.
Gemengde Berichten.
heer Schi.nmelpenninck dit niet wenscheljjk.
Gaven wij thans van het wetsontwerp
de ruwe houtskoolteekening, het vau nabij
te bezien blijve voor een volgende maai
bewaard.
Bij de te Amsterdam gehouden verkie
zing voor een lid van den gemeenteraad
werden uitgebracht 5983 geldige stemmen
gekozen werd de heer J A. Wormser,
cand. der antirevolutionairen, katholieken
en radicalen met 3184 stemmende heer
Roelvink cand. der gezamenlijke liberalen,
had er 2799.
Tegelijk had de stemming plaats
voor een lid der provinciale staten. Uit
gebracht 5847 stemmen. Gekozen met
3005 stemmen de antirevolutionaire candi-
daat, tevens der katholieken de heer T. H.
v. Eeghende liberale tegencandidaat
mr. G. A. Loeft' bekwam 2842 stemmen.
Dit is de eerste bres in het liberale bolwerk.
Het wordt voor de liberalen tijd dat de
groote steden gesplitst worden.
Zij zijn er trouwens niet meer tegen.
De Vrije Universiteit in de Eerste Kamer.
In de stukken, die dezer dagen van de
Eerste Kamer uitgingen, kon men een on-
gewonen toon opmerkeneen toon van
zaakrijke en deugdelijke critiek.
Waaraan die toon te danken was? On
getwijfeld aan de nieuwe elementen, waar
mede ons Hoogerhuis in den laatsten tjjd
werd versterkt.
Zou dan de heer Fokker, Zeelands
jongste afgevaardigde, daaraan medege
werkt hebben? Dat zal wel een geheim
blijven. Maar al maakt die Senator werk
genoeg van zijn ambt en schijnt hij in
de Eerste Kamer door zijn redevoerin
gen, en zelfs tot in zijn Nota's, de rol van
Mr. Levy in de Tweede Kamer te willen
vervullen, toch komt het ops voor, dat
niet hij, maar Gelderland's jongste afge
vaardigde Jhr. de Savornin Lobman, in het
Voorloopig Verslag beschouwingen heeft
doen opnemen, welke herinneren aan de
pittige en altijd actueele opmerkingen van
dien staatsmin, toen hij doorzijn beginsel
vastheid en zijn scherpzinnigheid de Tweede
Kamer zoo dikwijls beheerschte.
Daar komen in het Voorloopig Verslag
der Eerste Kamer punten voor, waaruit
men dan priacipiëelen anti-revolutionair
proeft. We denken hierb ij niet eens aan
de beschouwingen over armenzorg, over
den geldeljjken nood der gemeenten, over
het krijgswezen, over de vlijmend scherpe
critiek op het noodwetten-stelsel van dit
Ministerie, maar bepaaldelijk aan de echt
antirevolutionaire bedenkingen, die in het
Voorloopig Verslag op Hoofdstuk V teeen
de tegenwoordige strekking van het hooger
onderwijs voorkomen.
Die bedenkingen lazen we nog nimmer
in een stuk van de Eerste Kamer. Zij
moeten derhalve irel zijn van den heer
De Savornin Lohman, die
gelijk steeds geschiedt, wanneer maar een
goed woord gesproken wordt medestan
ders yerbreeg. Immers wij lezen
„Enkele leden eener afdeeling konden zich
niet vereenigen met de tegenwoordige strek
king van het hooger onderwijs. Onze uni
versiteiten zijn naar hun gevoelen in de
practjjk niet veel anders dan vakscholen,
of, wil men liever, eene soort van hoogste
burgerscholen. Er wordt onderwijs gegeven
en zij die dit genoten hebben worden door
de onderwijzers geëxamineerdaan de aca
demische graden en bepaaldelijk aan het
doctoraat worden zekere rechten toegekend,
maar de v r ij e s t u d i e en de weten
schappelijke vorming komen niet tot haai
recht.
„De universiteiten, gelijk ze thans bestaan,
zijn uit een oogpunt van staatsbelang on-
noodig.
,Naar dit gevoelen behoorden onze inrich
tingen van hooger onderwijs een zuiver
wetenschappelijk karakter te dragen. De
examens en het doctoraat behoorden
alleen een wetenschappelijken
graad en titel te verleenen. Zjj, die een
of ander staatsambt wenschten te bekleeden,
moesten daartoe de bevoegdheid erlangen
door het met goed gevolg afleggen van een
examen voor een commissie, wier bestaan
onafhankelijk behoorde te zijn van de uni
versiteiten. Men wees op het voorbeeld van
Duitschland. Bij ons is de zaak aldus ge
regeld ten aanzien van het notariaat en,
ten deele ten aanzien der aanstaande ge
neeskundigen aldus behoorde zij ook te
worden geregeld ten aanzien van toekom
stige rechterlijke en andere ambtenaren.
Op die wijze zoude ook aan het bijzonder
hooger onderwijs de gelegenheid wor
den geopend om zich onbelemmerd te ont
wikkelen en met het openbaar onderwijs in
erljjke mededinging te treden.
Men gelooft zijn oogen niet, wanneer dit
gelezen wordt in een stuk van de Eerste
Kamer.
Een pleidooi voor het goed recht eener
Vrije Universiteit. Althans: het aanbevelen
van het denkbeeld om het bekleeden van
een staats-ambt niet afhankelijk te stellen
van het verkrijgen van een graad aan een
Rijks-universiteit maar van het met goed
gevolg afleggen van een examen voor een
commissie, geheel onafhankelijk van de
bestaande Rijks-Universiteit.
Dit ontbrak zelfs in de Tweede Kamer,
waar toch 21 antirevolutionairen zitting
hebben.
Waarlijk we gaan vooruit, nu reeds
enkele leden van de Eerste Kamer zich voor
dit denkbeeld verklaarden.
Bovenstaande uit De Boodschapper over.
nemende voegen wij er bij herhaling aan
oemoge c/e oud-minister De Savornin
Lohman spoedig zjjn zetel in de twetde kamer
kunnen hernemen.
15 Februari.
Zijn er onder onze lezers nog die recht
hebben om als mede-eigenaar in een on
verdeelden boedel op de kiezersljj-ten te
worden geplaatst?
Dat zij zich dan haasten om daarvan ter
gemeente-secretarie aangifte te doen.
Ook al deden ze dit ten vorige jare reeds.
De aangifte moet ieder jaar worden lier
haald.
Ook zij die elders in de grondbelasting
zjjn aangeslagen en zonder dien aanslag geen
kiezer kunnen zijn, moeten zich aanmelden
en hun voor voldaan geteekend aanslagbiljet
van het dienstjaar 1891 of een authentiek
afschrift daarvan overleggen.
Terwijl eindelijk ook zij, die als huurder
van een gedeelte eener woning aanspraak
op kiesrecht meenen te kunnen doen gelden,
zich ter secretarie moeten aanmelden.
Dat zjjn de zoogenoemde lodgersook die
lodgers welke verleden jaar reeds kiezer
waren.
Dus alle oude en nieuwe lodgers moeten
zich aanmelden.
Na 15 Februari is dit voor allen te laat.
Met nadruk roepen wij het daarom onzen
lezers toedenkt aan 15 Februari, en zorgt
dat vooral dit jaar, waarin gewichtige ver
kiezingen zouden kunnen plaats hebben,
geen enkele kiezer, die recht had op de
lijst te worden geplaatst, daarvan verstoken
bljjft.
Immers zjjn de geruchten juist dan zou
de minister er over denken de tweede
kamer te ontbinden, als zjj hem dwars-
boomen wou bij zijne voorgenomen kies
rechtuitbreiding. Wordt de kieswet daaren
tegen aangenomen, dan gaat deze kamer
toch naar huis, en moet er een nieuwe
voiksvertegenwoordiging gekozen worden.
Maar al gebeurt van dit alles niets,
wjj hebben dit jaar toch onze gemeente
raadsverkiezingen, en die zjjn wel zoo be-
langrjjk.
Reeds zoo dikwijls is het gebeurd dat
men op den dag der stemming zijn onacht
zaamheid waardoor men van zijn kits recht
werd beroofd, betreurde.
Moet het nu weer zoo gaan
Het nieuwe dagblad De Telegraaf, te
Amsterdam verschijnende en als vooruit-
strevend liberaal aangediend, ook een
radicaal lid van den gemeenteraad behoort
tot de oprichters heeft bjj de herstemming
voor den gemeenteraad en voor de staten
de verkiezing verdedigd vantwee
behoudende liberalen, de hh. Loeft en
Roelvink.
En op grond van wat
W jjl de antirevolutionaire tegencandidaten
Wormser en Van Eeghen gesteld zjjn door
een «coalitie van tegenstrijdige minderheden
die nooit tot eenige positieve uitkomst zal
kunnen leiden voor het bestuur van gewest
of gemeente»!
Nu denke men er aan dat het gewest
door 17 kundige mannen vertegenwoordigd
wordt, die allen behooren tot de oud-liberale
partij.
Voorts dat in den gemeenteraad 39 leden
zitten, van welke 4 katholieken, 5 of 6
radicalen en 3 antirevolutionairen zjjn, allen
op 3 na in den raad gekomen, in weerwil
van den tegenstand der oppermachtige li
berale partjj en door de samenwerking der
minderheden die inzagen dat de gemeente
met haar miljoenen schuld zij betaalt
5 miljoen gulden 'sjaars alleen aan rente
bij versterking der liberale meerderheid
failliet dreigt te gaan.
Zoo iets zien dergelijke voorlichters en dan
werken zjj nog tegen met dooddoeners als
«dat leidt nooit tot eenige positieve uitkomst».
Wel leuk doch ook verstandig
25 Januari 1893.
De miliciens van de lichting 1892, die
tot het bljjvend gedeelte behooren, zullen
den 15 Juli a. met groot verlof vertrekken.
Beaumont en Atjeh.
Volgens de «Atjehsche Courant» zijn aan
het postkantoor op Atjeh prijslijsten ont
vangen met geïllustreerde catalogussen van
achterlaadgeweren uit de fabriek van Beau
mont en geadresseerd aan verschillende
Atjehsche hoofden en hoeloebalangs buiten
de linie.
Bezuiniging.
Als maatregel van bezuiniging, zoo lezen
wjj in de bladen is door den directeur-
generaal der Maatschappjj tot exploitatie
vau Staatsspoorwegen bepaald, dat voortaan
geen regenjassen meer ten laste der Maat
schappjj mogen worden verstrekt aan het
personeel, dat daarvan tot dusver is voorzien
geworden, als opzichters van den weg,
onderstations-chels, enz.
Als dit bericht juist is, zal stellig meni
geen het betreuren dat de directeur-generaal
geen andere uitgaven heeft kunnen ontdek
ken, waarop bezuiniging mogeljjk is.
Koop op afbetaling. Men zal zich
herinneren dat Mr. de Kanter onlangs in
de Kamer heeft aangedrongen op een rege
ling van het contract van koop op afbetaling,
waaruit thans groote misbruiken voortvloeien.
Het voornaamste daarvan is, dat wanneer
iemand iets koopt onder verbintenis van
afbetaling bjj gedeelten op bepaalde tjjden,
en bjj na atduening vaa eenige gedeelten,
niet op den bepaa'den tijd de verdere afdoe
ning voortzet, de verkooper alsdan het
gekochte terugneemt zonder den kooper
restitutie van de reeds betaalde gedeelten
te verleenen.
De Doit-che Regeering heeft op dit stuk
een wettelijke regeling voorgedragen die in
den Rijksdag bjj eerste lezing is behandeld.
Volgens dit ontwerp zal de verkooper
voortaan in geval van wanbetaling niet meer
in rekening mogen brengen dan hem wegens
slijtage van het gekochte behoorlijk toekomt.
Juist op dit punt werd ecliter bezwaar
gemaakt, op grond dat wanneer de ver
kooper niets meer dan vergoeding voor de
slijtage iu rekening mag brengen, er hem
niets voor bedrijfskosten, risico en winst
overblijft. De woordvoerder der regeering
kon dit bezwaar niet wegcjjferen.
Coes. In de gisteren gehouden ver
gadering van de Afdeeling Heinkenszand
der Zeeuwsche Landbouw Mij. is vastgesteld
het programma der tentoonstelling van voar-
jaarszaaigranen, Dinsdag 21 Febr. a.s. alhier
te houden.
De inzending en mededinging op deze
tentoonstelling staat vrij aan ieder lid der
Zeeuwsche en van andere Nederlandsche
land bouwmaatschappijen.
Bekroningen worden uitgeloofd voor voor
jaarszaaigranen, peulvruchten, zaden, poot-
aardappelen enz.
Voor of op Maandag 13 Febr. moeten
de inzenders zich bij den secretaris der af
deeling vervoegen, De inzendingen moeten
voor of op 16 Febr. worden ingezonden aan
het adres der tentoonstellingscommissie in
de Prins van Oranje.
In de afdeeling voor landbouwers zullen
zjjn verschillende wedstrjjden voor granen
enz., Ie prijs voor elk 13, 2e prjjs een
diploma.
Voorts zjjn voor een collectie landbouwza-
den als eerste prijs uitgeloofd f 5, tweede f 3.
De tentoonstelling is gratis voor leden
der maatschappij toegankeljjk op vertoon
van diploma en voor niet-leden tegen be
taling van 25 cent.
Een catalogus der tentoongestelde voor
werpen wordt aan iederen aezoeker gratis
uitgereikt.
De commissie der tentoonstelling bestaat
uit de heeren E. v. d. Bosch Goes, Jhr.
S. van Reigersberg Versluys, en jhr. H. F.
de Jonge Kloetinge, D. J. v. d. Have Kapelle
en M. de Bokx Goes. Als jury-leden werden
aangewezen de heeren B. M. den Boer Goes,
J. Krjjger Krabbendijke en P. v. d. Dries
Heinkenszandplaatsvervangers de heeren
C. Duvekot en J. Brouwer Goes, en Job
v. d. Dries Heinkenszand.
Naar men verneemt zou de minister
van plan zijn wegens het blijven heerschen
van het mond- en klauwzeer, de Rotterdam-
sche veemarkt voor 3 maanden te schorsen.
Wij ontvingen aflevering 18 van «De
Heidelbergsche Catechismus door H. Hoek-
stra». Uitgever is de heer J. A. Wormser
te Amsterdam.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Kats ds. D. P. Brans te
Leersum.
Ger. kerken.
Bedankt voor Utrecht B. door ds. G. de
Braai te Kralingen.
Als hulponderwjjzeres op Curacao kan
iemand geplaatst worden, liefst met acte
gymnastiek. Salaris f 1200 dat tot f 1800
kammen kan. Gegadigden gelieven zich
vóór 16 Februari te wenden met gezegeld
verzoekschrift tot liet departement van
koloniën.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Dinsdag zijn veroordeeld wegens
diefstal: J. d. Z., 17 jwerkman, Ter-
neuzen, tot f3 b. s. 3 d. h.;
huisvredebreuk M. Z., 2J j. en P. v. T.
17 j., sjouwerlieden, Middelburg, en G. v.
d. B., 25 j. polderwerker, Woensdrecht, tjj-
delijk werkzaam te Vlissingen aan het haven
station, allen tot 7 d. gev. straf
wederspannigheid J. J. K. 17 j. werkman,
Vlissingen, tot 14 d, gev. straf, en
overtreding der drankwet en wederspan
nigheid M. Z. 23 j. sjouwerman, Middelburg
tot 14 d. gev. strat en f3 b. s. 3 d. h.
Allen in de kosten.
P. W.'t G., 21 j. werkman teTerneuzen
op 15 November jl. terzake van beleediging
van een ambtenaar bjj verstek veroordeeld
tot 7 d. gev. straf en daarvan in verzet
gekomen, is op heden vrijgesproken en het
eerste vonnis vernietigd.
De Haarlemsche rechtbank heeft de
vordering van de firma G. Alberts en Co.
te Middelburg, tegen de gemeente Zand-
voort ingesteld tot betaling van f 11.915
wegens gekocht badmiterieel, toegewezen.
Het hoogste gerechtshof in Duitschland
heeft zich moeten bezig houden met een straf
vervolging wegens het wegnemen eener
bloem I Een 65 jarige niet onbemiddel
de weduwe had op een kerkhof van een
omtuind graf een bloem weggenomen en
die op het graf van haar man gelegd. Zjj
werd wegens schending van een graf
tot twee dagen gevangenisstraf verooideeld.
De Hooge raad echter bjj wien zjj in hooger
beroep kwam, oordeelde dat niet het straf
wetboek maar het reglement op landbouw
en boschwezen (velddiefstal) toepasselijk
was, wijl bloemen geen deel van een graf
uitmaken. Hij vernietigde het vonnis en
legde de vrouw een boete van '10 mark op
lerseke. Er heeft zich hier een com
missie gevormd tot het verzamelen van
gelden ter ondersteuning van weiklooze
gezinnen. Het bestuur bestaat uit de hh.
I. Hage voorzitter, Sauer secretaris en De
Kleijn penningmeester.
Dinsdag was voor enkele lieden een
ongeluksdag. De landbouwer D. te Baarland
geraakte even buiten 's Gravenpolder op hol.
Paard en ehais, waarin twee personen gezeten
waren geraakte van een steilen djjk in de
sloot. De landbouwer D. heeft zich vrjj
ernstig aan gc-zicht en hoofd bezeerd; vier
tanden roideu er uit zijn mond. Du andere
persoon had zich ook nog al bezeerd. De
chari was geheel in stukken. Op den
Straatweg van 's Gravenpolder naar
Goes, schrok het paard van dhr. P. O. van
een huifwagen. Paard en rijtuig kwam op
het ijs in de sloot terecht. Dhr. O. sprong
nog bijtijds uit het rijtuig, terwjjl dhr. S.
zjjn been zeer ernstig bezeerde. Het rjjtuig
was weinig gehavend en het paard bekwam
geen letsel. Met het naar huis rijden had
de landbouwer P. te 's Gravenpolder
op denzelfden weg het ongeluk met paard
en rijtuig in de sloot te raken, doordat bet
paard schrok. Dit ongeluk liep met eenige
materiëele schade af.
Vlissingen. Dinsdagavond tusschen
11 en 12 uur weid alhier brand ontdekt
ten huize vau den winkelier E. M. P. in
de Prinsenstraat terwijl het gezin in diepe
rust lag. Gelukkig was men den brand
spoedig meester met behulp van bui en en
nachtwacht. Toch is er nog al heel wat
verbrand. De oorzaak van den brand is
onbekend.
Nog een zeer groote hoeveelheid bruine
boonen zijn bjj de landbouwers op Zuid-
Beveland voorhanden. De prjjs gaat van
week tot week achteruit. Thans kan men
voor uitgezochte boonen nauweljjks 15 den
H. L. inaken.
Een kind van den conducteur B. M.,
van den stoomtram te Sluis had Maandag
het ongeluk al spelend in een tobbe met
kokend water te vallen, aan de gevolgen
waaraan het gister overleed. Te St.
Annaland beeft de 70 jarige K. gister
bij het helpen lossen van petroleumvaten
door de gladheid uitglijdende zjjn linkerbeen
op twee plaatsen gebroken.
«Gij zult deze traktaatjes niet hier
laten», zeide eens iemand tot een colporteur,
die hem eenige geschriftjes ten geschenke
aanbood. «Ik verzeker u», zeide hjj driftig,
«dat ik deze bladen verbrandeD zal, zoo gjj
ze hier laat»
«Ik hoop,» hernam de kolporteur, «dat
gij 'tzult laten, en ik bid den Heere, dat
Hjj op deze tiaktaatjes zjjn zegen doe rusten».
Daarop verliet hjj de woning, terwjjl de
man, in gramschap hem nariepIk houd
mjjn woord, en gjj kunt er staat op maken
dat deze boekjes verbrand zullen worden.»
Na verloop van een jaar kwam de col
porteur daar terug; hij herinnerde zich,
wat er eens had plaats gehad, en ver
langde zeer te hooren, hoe het met den
driftigen man was afgeloopen.
Hij vond de woning terug, maar trad
die niet zonder beving binnen. Doch hoe
verbaasd was hij, toen dezelfde man hem
uiterst vriendelijk ontving, en hem vroeg,
of hjj ook een Bjj bel voor hem had?
«Wat wilt ge er mede uitvoeren Zeidet
gij mjj niet verleden jaar, dat al deze trak
taatjes verbrand zouden worden, die ik bjj
u achterliet»?
«Voorzeker; zij zijn allen een prooi der
vlammen geworden, zoodra gjj weg waart,
en ik stond er rustig bij om het aan te
zien. Te geljjker tijd rolde een der blaadjes
zich op, en werd door de vlammen besche
nen, zoodat ik juist door het licht een
spreuk kou lezen, die mij diep trol.»
«Mag ik u vragen, welke spreuk het
was.»
«Deze woorden», hernam de man «Hemel
eo aarde zullen voorbij gaan; doch Mjjn
woorden zullen geenszins voorbjjgaan
Zoodra ik dit las, schoot mjj de gedachte
te binnen «Ik kan deze traktaatjes wel
verbrandeu, zoo veel ik wil, doch Gods
Woord laat zich niet verbranden, want
Het bljjft tot in alle eeuwigheid; ik kan
den Bijbel van de hand wjjzendoch de
uitspraken, daarin vervat, bljjven toch
waarheid, en zullen eenmaal tegen mij
getuigen.» Deze gedachte is mij steeds
bijgebleven, en heeft een geheelen omme
keer bjj mij teweeg gebracht, zoodat ik
thans niet vuriger wensch dan een Bijbel
te bezitten, opdat ik er dagelijks uit kan
lezen en leeren, hoe ik het eeuwige vuur
kan ontkomen.
Hoe zich de colporteur verbljjdde behoef
ik u niet te zeggen. Doch zouden ook niet
de engelen in den hemel zich verbljjd heb
ben 1 Wij lezen toch in des Heeren Woord
dat er bij hen bljjdschnp is over één zondaar
die zich bekeert. Eri al was deze man nog
niet tot den vrede gekomen, de begeerte
om gered te worden is een middel dat de
Heere vaak gebruikt om ons tot Hem te
brengen tot Hem, die ons toeroept: «Vlied
den toekomenden to^ml» B.
Bij een ingezetene van Den Briel heeft
de vorige week een kip uit 11 eieren ook
11 kuikens uitgebroed, die nu reeds, alsof
het zomer was, zoo dartel mogeljjk in de
ren rondloopen.
De heer F-Domela Nieuwenhuis heeft
(volgens het U. het buitenverblijf «Bel
vedère» van den lieer Amand te Hilversum
gekocht.
Bij het slachten van een aan miltvuur
lijdende koe kreeg iemand te Wouden
berg een weinig bloed van het dier in