NIEUWEJAAR. 1892, No. 36. Donderdag 22 December Zevende jaargang. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D OÜIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIES Wederom stellen wij, en wel in het no. dat MAANDAG 2 JANUARI a. s. verschijnt, voor belangstellenden de ge legenheid open om tegen den prijs van 25 CENTS (mits niet grooter dan 6 regels druks) hun nieuwjaarsgroet aan Fa milie, Vrienden of Begunsti gers als advertentie te doen opnemen. uw. eiken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND Prjjs per drie maanden franco p.p. 0.95. Enkele nummersf 0.02s. UITGAVE VAN en van 1 5 regels 25 cent iedere regel meer 5 cent Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Zij, die zich met 1 Jan. op ons blad abonneeren, ontvangen het tot dien datuui GRATIS. Als naar gewoonte zal in datzelfde no. van ons blad een Nienwjaarswenseh voor komen BIJ DEN AANVANG VAN HET JAAR 1893 enz. onder welken een leder tegen betaling van 10 CENTS zijn naam, beroep en woonplaats kan doen zetten. DE UITGEVERS. ADVERTENTIEN en NAMEN voor den Nienwjaarswenseh worden ingewachtjj uiter lijk tot Vrijdagavond 30 December bij den Drnkker-Uitgever, Lange Yorststraat C 220. Goes, G. M. KLEMKERK. Het Nienwjanrsno. wordt D. V. Maandag ochtend t Januari 1893 bij al onze abonné's bezorgd. SPROKKELINGEN. De tjjd van het jaar is eenerzjjds zoo geschikt om niet het gebruikelijk «ga heen en word warm» door zoo velen helaas aangewend in toepassing te brengen en anderzijds om voedsel te geven aan allerlei rjjk- en- arm-theorieën der sociaal-demo craten. Als één propaganda-makerij-tocht trekken én de geboren woordvoerders én de napra tende dito's gevolgd door heele en halve aanhangers het gansche land door om juist in dezen tijd van werkeloosheid voor 't grootste deel gevolg van het jaargetijde zielen te winnen. En zjj winnen ze. Leest men de sociale bladen en geschriftjes dan is het om jaloersch te worden met welk een ijver de sociaal-democraten opgaan naar hun tempels soms, zooals nog pas in Friesland naar een weide, onder den blooten hemel, in een snerpenden wind sprekende FEUILLETON. In Colorado. Tusschen het Westerdok te Amsterdam en de San Louis Vallei in Colorado ligt in den letterlijken zin des woords een wereld. Een zeereis van dertien etmalen en een spoorreis van drie etmalen. Een Oceaan ie voor het oog schoone momenten op levert, maar uit den aard der zaak eentonig is, en daarna een anderen oceaan doorsnel lende, zoo onbeschrijfelijk schoon, dat jmis- schien keuriger pen dan de mijne zich zelfs machteloos zou gevoelen. Maar, laat ik althans beproeven eenigs- zins weer te geven den indruk dien deze langste aller spoorreizen op ons maakte. Van onze Dubbeldam tot het station van afrit kostte ons een spoorrit van drie kwar tier. Al dadelijk viel ons in 'toog, dat de wagens zoo groot waren dat wjj allen, heel de kolonie, in drie wagens konden vervoerd worden. Het station te New-York is een millioenen- stad waardig, groot en schoon. Ik schat de grootte van de wachtkamer als die der Nieuwe Kerk te Middelburg. Stokken met wit linnen lappen waarop stond Holland Colony, S. L. Colorado wezen ons den weg naar den trein, en 's middags te twee uren werd de reis aanvaard. Wij arriveerden 's avonds te Philadelphia na een prachtigen rit door vruchtbare, zeer bebouwde streken. De wegen waren bedekt «iet rijtuigen en ruiters en wandelaars. Prachtige villa's, dicht bebouwde dorpen of steden of buurten spoorden we voorbjj. Dat was het eerste deel van onzen tocht. Het oog werd vermoeid van zien; en gebrek behoefden we niet te ljjden. We hadden brood, koffie, kaas, vleesch op den trein voor het commandeeren. lederen avond ge bruikten we op een der hoofdstations ons middagmaal. Als de avond daalde werden de slaapwagens in orde gebracht door een neger dien we tot bediende hadden. Water daar bet «groote en luisterende om woord» te hooren. Inderdaad als de geloovige Christenen, van welke kerk ook deel uitmakende, eens zóo met het zwaard des Geestes uittogen als goede krijgsknechten van Jezus Christus ten strijde trekkende voor de eer van Zijn koninkrijk om zielen te rukken uit de hel hoe zou het er anders uitzien Mochten die onvermoeide pogingen onzer tegenstanders ons, die gelooven, tot voor beeld strekkenons opporren uit onzen slaapons aanzetten tot vermeerderde plichtsbetrachting, dan zou deze uitkomst al reeds een goede vrucht zijn van wat door de groote menigte als geheel vrucht loos beschouwd wordt door hen, die de woelingen en den strijd der S. D. uit de verte gadeslaan. Trouwens, lees de Bladen slechtshoeveel dat ons als beschaafden en ontwikkelden, ja, als menscheu ergeren moetwjj spreken nu nog niet eens over de beteekenis van het woord Christen. En zie dan eens naar Frankrijk. Lees wat daar gebeurt in de zoogenaamde beschaafde wereld. Lees van het Panama-kanaal-schandaal en ge kunt u haast niet bergen van schaamte dat hooggeplaatsten mannen de handen gestopt zijn met duizenden, tienduizenden francs alleen om indertijd de Fransche regeering en natie gunstig te stemmen voor de inderdaad grootsche en in de gevolgen nuttige onderneming. Arme de Lesseps 1 hoe wordt zjjn levensavond tot nacht. Of hij zelf ook schuldig is? De geschiedenis zal het leeren. Moet door zulke stuitende dingen niet juist der sociaal-democraten propaganda veld winnen? Richt den blik naar Ncord-Amerika. Daarheen trokken zoo velen der onzen en vonden goed broodduizenden hebben nog de oogen gericht daarheen, want daar is ruimte; en de gansche aarde is door God ons gegeven tot het verkrijgen van voedsel en welk gevaar dreigt van dien kant niet alleen ons, maar geheel Europa? Als het toch geheel waar is dat een voorstel hei Hoogste Bestuur de Ver. Staten staat te bereiken, waardoor aan de land verhuizing in den ruimsten zin de kop wordt ingeknepen dan is de mogelijke aanneming er van, wat de Heere verhoede, een doodsteek voor tal van maatschappijen in ons land en daarbuiten, die nu een ruim bestaan opleveren voor duizenden en die tevens het middel zjjn voor hen; die een hetere toekomst voor zich en de hunnen wenschen en mogen wenschen. Is niet landverhuizing op goeden grondslag een groote weldaad Zjjn wij, antirevolu- emmsanca— om zich te verfrisschen was in overvloed in den trein te vinden, zoowel als andere kleine geriefelijkheden. En nadat de eerste nacht in den trein was voorbij gegaan, begroetten we den morgen in Indianapolis. Nu ging de reis naar St. Louis, waar ons diner gereed stond, en nadat de tweede nacht was voorbijgegaan zagen we Kansas- City gehuld in den rook. Dit sehjjnt een groote fabriekstad. Nu komt er belangrijke verandering in onze omgeving; de weg wordt eenzamer, de natuur woester. Nu eens woeste berg kloven, dan weder ruig begroeide heuvels, dau weder onafzienbare bosschen. Nu eens ging het over eene groote vruchtbare vlakte bedekt met groote kudden hoornvee en dan weder spoorden we de prairie door, een mateloos heuvelachtige vlakte begroeid met schraal, bruinachtig gras. En daar- tusschen hier en daar menscheljjke wonin gen, ook enkele schoone gebouwen. Ziedaar het panorama dat zich den derden dag aan ons oog vertoonde. Maar dat alles beteekende nog weinig bjj hetgeen de volgende dag ons zou doen zien. Toen de derde nacht voorbij was, lichtte voor ons de morgen in Colorado aan. Tot Pueblo doorstoomden we vruchtbare landerjjen. Te Pueblo moesten we allen uitstappen om over te gaan op bergspoor, dat is belang rijk sneller. Straks zouden we den reuzen-bergketen die Amerika doorsnijdt van het Noorden naar het Zuiden, het Rotsgebergte niet alleen zien, maar doorgaau. Eerst was het terrein heuvelachtig, we spoorden langs petroleuinbronnen encemet- stokerrjen. Deze stokeryen hebben ongeveer den vorm van onze bijenkorven, maar zjjn tienmaal zoo groot. Langzaam klimmende stopt eindeljjk de trein aan den voet der bergen, bij een klein, mij onbekend, station. En toen we uitstegen ging één roep van bewondering uit aller mond, neen uit aller hart op. tionairen, er niet hoe langer hoe meer vóór, juist omdat wjj in den nood der tijden uitteraard gebonden zijn en dat met geheeler harte, aan het bevel Gods Is niet juist het opeenhoopen der menschen in z. g. groote steden een vrucht van het moderne, Gods Woord vjjandige, leven Is aan die opeenhooping, om wie weet welk bejag, niet voor een groot deel de ellende te wijten waarin de groote plaatsen ge raakten Deed die terugslag van de grootere gemeenten op kleinere, op hoofdplaatsen van provincies zich niet reeds gevoelen? Maar en dit kunnen wjj niet te dikwjjls herhalen de kwaal is er en het geneesmiddel is er ook, doch is het iedereen, is het der gansche maatschappij dadelijk gegeven de kribden, die het ge neesmiddel samenstellen, behoorljjk zóo te mengen en te verwerken tot het genees middel goed toegepast, geneest? Tal van profeten, velen schjjnprofeten, staan op in ons land en houden lezingen, voorlezingen, debatten en ik weetniet wat al doch, zullen al de gesproken woorden als zoovele zwaarden des Geestes zijn, die doorgaan tot in het binnensteen wat ver keerd is, uitsnijden om het goede te be houden Christen-werkgevers, toont gjj door uw belangstelling in het stoffelijke en geestelijke lot uwer onderhoorigen dat gij onzen Heiland begrepen hebt. Maakt dat men nietden vinger zetten kon op uw handelingen tegenover den arbeider, die toch zeer zeker recht heeft op behoorlijke bezoldiging. Draagt zorg dat gij nooit uw ondergeschikten uit zuigt het is een leeljjk woord, dat ons herinnert aan een leeljjk beestje want het gebeurten dat wjj dit zoo maar vrjjuit schrjjven, is noodig al zou zeker deel der natie er zich over in de handen wrij vend, zeggen«Zie je wel, die zg. Chris tenen deugen ook al niet.» Ergert u nooit aan ddt courantengeschrijf, hetwelk spijkers op laag water zoekt of vreeseljjk eenzijdig altijd door bjj andoren zoekt wat het zelf mistgebrek aan waar deering. Evenwel zjj vooral den rijkeren Christe nen aanbevolen omdat God het wil zooveel mogelijk van hun overvloed te laten verwerkenvan aalmoezen-geverij met neel veel nederbuigende afdaling tot de minderbedeelden zjjn wjj afkeerig, Daar tegen verzet zich heel ons Jgemoed, dat brengt de maatschappij niet vooruitdat helpt den wagen nog meer achterwaarts gaandat is even afschuwelijk als het pronken met en het pochen op den naam «liberaal» en het oog dicht knjjpen voor de ellende om ons. wbirav 1üv1mwhmpwb8bb—w—b—bbb— Denk u, staande onder die hemelhooge bergen, met hunne besneeuwde kruinen, rotsblokken, grooter dan de grootstehuizen, overhangende, die op 'teerste gezicht alles dreigen te verpletteren, en daardoor heen ruischende bergstroomen, en daarin peil- looze afgronden. En dat voor Zeeuwen, die nooit hooger verhevenheid op aarde hadden gezien dan het Poelebergje. Onze trein wordt nu in twee deelen geplitsten vóór en achter ieder deel komt een locomotief, die ons zuchtend en snuivend, stampend en knarsend twee duizend voet hoog optrekt en opduwt. Het gaat hier waarlijk niet met ijlende vaart, de vier locomotieven hebben al hunne kracht noodig om voort te komen. De bergkloven laten op vele plaatsen precies zooveel ruimte als dat voor den trein noo dig is. Het gaat voortdurend zigzagsge- wjjze, de passagiers uit de achterste wagons kunnen steeds de locomotief en de voorste wagons zien. De trein vormt een S. En nu, wjj dalen. Ginds ligt de Vallei, het doel van onzen tocht. Naarmate dat doel nadert wordt de belangstelling leven diger. Met ongeduld wordt het einde der reis verbeid. In de Vallei kwam de Directeur der Maatschappij ons op den trein verwelko men, en nabjj Alamosa liet zich een depu tatie aandienen, die ons allen noodigde tot diner en nachtverblijf, dat we gaarne ac cepteerden. Te 6 ure stopte de trein te Alamosa, nadat we zes en zeventig uren spoorreis hadden gehad, natuurlijk met inbegrip van ons oponthoud. In de Concertzaal te Alamosa stond ons diner gereed; daar werd gegeten en ge dronken, getoost en gezongen. Daar be keken de Amerikanen ons en wjj hen en daar werden we ingekwartierd. Mjjn vriendelijke gastheer had negen logeerkamers disponibel gesteld. Hjj lo- Want onder ons gezegd moesten niet eiken dag voor de vereenigingen tot werkverschaffing in Middelburg en Goes de gaven toestroomenl Zjjn het geen uitstekende vereenigingen om mede buiten allen arbeid van het diaconaat om op nette wijze brood te geven aan lieden, die arbeiden willen Is Middel berg niet rijk, zeer rijk En is het werkelijk loon te noemen nog 4 gld 50 ets per week, hier in Middelburg Trek van dat geld f 1.50 gld per week af voor huur, licht en brand.wat blijft er dan nog over? Och wij zyn zelf zoo dikwijls schuld aan verkeerde beoordeelingen. Wij doen nog niet wat wij doen moeten. Hierover later nog iets [meer. Op sommige plaatsen in het noorden van Groningen en Friesland leven de beide standen in openbaren oorlog. InhetOldambt hoort men van verzet tegen de politie, van vechtpartijen en vernieling, van aanranding en bedreigingen. Te Kolfum had een landbouwer zich minachtend, naar men beweerde, over de arbeiders uitgelaten. Ge volg was dat toen hjj zich op de weekmarkt vertoonde, een groote troep hem opwachtte om hem te mishandelen. De burgemeester ontzette hem uit zijn benauwde positie. Toen wierp men bjj de welgestelden de ruiten inmen ontzag zelfs een huisgezin niet, waar typhusljjders lagen. Van Winschoten uit patrouilleerden Zaterdag huzaren naar Bellingwolde, Bljjham en Oude Pekela; in laatstgenoemde ge meente werd van de overzjjde van het kanaal met steenen naar de manschappen en paarden geworpen. De paarden werden hierop door hunne beryders vastgebonden, waarna deze zich haastten den overkant te bereiken. Bjj de afrekening toen gehouden werd een schoorsteenveger gewond. Verschillende werklieden hadden plan naar het kamerlid Tijdens te gaan, die te Beerta woont, om van hem rekenschap te vragen aangaande de mededeelingen door hem gedaan in de tweede kamer omtrent door hen gepleegde gruwelen. Hun plan werd verijdeld doordat de heer Tijdens in Den Haag was. Te Nieuwolda werden de ruiten verbrij zeld by de boeren, den predikant, het gemeentehuis en het werkhuis. Te Midwolde en Finster wolde zyn samenscholingen van meer dan 3personen verboden. Te Scheemda, c. s. is van gemeente wege werk verschaft. Ook Hoogezand, waar het nog altijd onder de fabrieksarbeiders broeit, is paardevolk geerde mjj met vrouw en zeven kinderen, den heer van Boven en nog vier anderen. Dus veertien personen. Zjjn ruime woning en prachtige salon gaven ons eeD krachti- gen indruk van Amerikaansche gastvrijheid. Na den avond en nacht en vroegen mor gen doorgebracht te hebben bjj onze gast- vrjje vrienden, was het vertrek naar onze nieuwe nederzetting bepaald op 's morgens half elf. Twee groote, doelmatige gebouwen vormen het middelpunt der kolonie. De gebouwen zjjn ruim en groot, maar toch voor zoovelen nog bekrompen genoeg, Nog slechts éen uur was ik daar of ik reed uit met den heer Zoutman om een tjjdeljjke woning te zoeken, en kon een Amerikaansche boerderjj machtig worden, een huis met vjjf kamers, schuur of stalling. Deze betrokken wy den volgenden dag, ik met mijn gezin en twee jongelieden van onze bekenden, die tjjdeljjk huisvesting bjj mjj vinden. Daar heb ik met een der heeren van de Maatschappjj eenige van onze huishoudelijke behoeften gekocht, en met een onzer Zeeuwen mjjne kisten uitgepakt, en nu gebruikten we heden weder onzen eersten maaltijd in ons eigan huis. Een smakelijke hazenbout door een onzer Zeeuwen geschoten, liet zich heerljjk gebruiken. Onze kolonie loopt te jagen dat het lief- hebberjj is. Ziedaar onze reis naar en onze aan komst in de Vallei. Mjjne eerste indrukken van de Vallei en hare toekomst voor de Emigratie, deel ik u in een volgenden brief mede. Deze is lang genoeg. Ik zeg nu nog alleen tot dezen brief: Wees gjj mijn bode, en breng aan alle bekende en belangstellende Zeeuwen, door de Zeeuw de groeten van alle Zeeuwen uit «den lande van Overzee». Holland'Colony, 4 December. K.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1892 | | pagina 1