Kerk, School en Zending.
RECHTSZAKEN.
Gemengde Berichten.
dan door vele verdrukkingen ingaan,
gouden de tweeduizend omstanders dit Maan
d Qg ook hebben gevoeld die vier atstumme-
lingen van Luther, waaronder een predikant
Luther, die met de Zweedsche en Engel-
sche erfprinsen, de burgemeesters der
vroegere vrijstedende protestantsche vorsten
des rijks en de gezanten onder meer der
Deensche en Nederlar.dsche hoven, de plech-
tige opening der gerestaureerde kapel
bewoonden
Het was kiesch gedacht van den Duitschen
Keizer om bij bovengenoemde plechtigheid
het Een vaste burg is onze God te doen
zingen met de koraal-melodie van het oude
Wilhelmus van Nassaues. Nederland is aan
Luther zijn Willem van Nassauenzijn
kerkhervorming, zjjn vrijheid, zijn roemrijke
geschiedenis verplicht. Duitschland aan de
Nassau's zijn grootste helden, de sieraden
onder zijne evangelische vorsten. Duitschlands
en Nederlands historie vormen twee stroo
mingen, die gedurende 30 jaren langs
eenzelfde bedding werden geleid.
In de rede aan de feesttafel in het Lu
therhuis door Keizer Wilhelm uitgesproken,
komt menig woord voor dat doet zien hoe
de Keizer zich zjjner belijdenis nietschaamt
Hg toch zei onder anderen:
„Met dankbaar opzien tot God den Heer,
die ons in Zijne genade het huidige feest
bereidt, hef ik den bokaal op, dien de stad
Wittenberg den hervormer dr. Maarten
Luther bij zijn huwelijk in het jaar 1525
geschonken heeft. Op dat tijdstip had de
Hervorming in de Duiische landen reeds
vasten voet gekregen. Wittenberg, de wieg
en werkplaats der Duitsche Horvorming,
werd rijk aan roem en eer. Geen wonder
dat bij het naderen van den 400en gedenk
dag van Luther's geboorte, de blikken der
evangelische wereld zich andormaal her
waarts, naar Wittenberg richtten, en de
gedachte vorm verkreeg om de sletkerk,
die de plek geweest was van de eerste
Hervormingsdaad, en waar, naast hot stof
felijke overblijfsel van den eersten be-
schermhermheer der evangelische kerk, het
gebeente van Luther en Melanchton rust,
waardiglijk te herstellen-
„Hel levende geslacht behoort de ver
nieuwde slotkerk niet alleen eene herinnering
te zijn aan vervlogen tijden, maar is en
blijft zij eene ernstige vermaning voor het
heden en de toekomst. Want zij is vooi
ons de welsprekende uitdrukking van den
zegen, dien God ons door de evangelische
kerk geschonken heeft en dagelijks op
nieuw deelachtig doet worden. Dien ze
gen ons niet onwaardig te laten wor
den, hem te bewaren en te genieten
met dankbare en geloovige hartenis
onze plicht. Immers op het geloo
vige vasthouden aan de eeuwi
ge waarheden des Evangelies
rust onzehoop in leven en ster
ven. Wij hebben heden ons geloof opniéuw
voor het aangezicht Gods beleden, en wij
vergeten niet dat deze belijdenis ons ook
heden nog met de geheele Christenheid
verbindt. In haar ligt een band van vrede,
die elke scheuring overbrugt. Er bestaat in
zake gelooven geen dwang; hier beslist
alleen de vrije overtuiging des gemoeds,
en de belijdenis dat alleen deze beslissend
is, is de gezegende vrucht der Hervorming.
„Wij evarvgelischen dragen niemand ha at
toe om zyns geloofs wilmaar wjj hou
den vast aan de belijdenisdes
Evangelies, tot in den dood. Dat
is mijn toeverlaat, mijn gebeden mijne hoop;
daarin versterkt mij de geest, die deze
feestelijke bijeenkomst zichtbaar bezielt.
Op den vasten grondslag onzer evangelische
belijdenis hebben wij het feest van heden
mogen vieren."
Dat een Keizer zoo spreken kan is mede
een vrucht der Hervorming.
ïfc
Op den Hervormingsdag past de herin
nering aan de volgende spreuken van
Luther
Wie gelooft, spreekt
Wie spreekt moet lyaen;
Wie lijdt, wordt vertroost.
Want geloof, belijdenis en kruis passen op
elkaar en bohooren bü een christen.
Wijzen weten, dathun wijsheid licht kan falen,
Dwazen weten alles, kunnen nimmer dwalen.
Er is op aard geen wijzer man,
Dan die zijn tong bedwingen kan
Veel weet, maar 't zwijgen ook kan dragen,
Geen antwoord geeft op alle vragen.
Schaam u niet, dat gij gedwaald hebt,
Slechts erkennen kan u baten.
Menschelijk is het om te dwalen.
Duivelsch om het goed te praten.
Wie te veel scheldt, looft;
Wie te veel looft, scheldt,
Want hfj wordt niet geloofd,
Als die te veel vertelt.
v
Zie hier wat Nederland jaarlijks drinkt.
Aan Gedistilleerd per hoofd 9 Liler.
Aan Bier 2 50
Aan Wijn2.01
Wat Nederland jaarlijks uitgeeft aan
Gedistl. (accijns t 24,500.000 87 millioen gld.
Bier f 988.743) 10 millioen
Wijn f 1.836.834) 1 millioen s
Bier-accijns per hoofd f 0.22
Wijn-accqns f0.40
Accijns-jenever f 5.40
Suiker-accijns 11.69 Zout-accijns f 0.68
Azjjd f002, Zeep f0.45 alles per jaar en
per hoofd in 1891.
2 Nov. '92.
De Nederlandsche Spectator stelt op zijn
laatste plaat den belasten Nederlander»
voor in de gestalte van een kunstenmaker.
Deze torst met de rechterhand een zwaar
gewicht, waarop vermogensbelasting staat
er op de gesloten vuist dezer hand rust
het personeel. De andere hand is bezig
de gew cliten op te heffen die met bedrijf
en beroep zijn geteeke.nl en tegelijk is aan
een der enkels een kogel geketa. d met het
opschrift grondbelasting Op de schouders
drukken de gewichten successie en accijnzen
op het hoofd opcenten en van den hals
hangt een band al die de gemeentebelasting
ophoudt.
In de jaren 186092 zjju voor deu
aanleg van Staatsspoorwegen 7448 hectui en
gekocht, waarvan 722 hectaren door gerech
telijke onteigening, voor tezamen ongeveer
36 millioen.
De hoogste prijs werd betaald voor de
sectie Dordrecht—Rotterdam, gemiddeld
f17,175 per hectare, voor een stukje
vau 65 vierk. M., benoodigd voor het kanaal
door Zui 1 Brveland, waarvoor de rechter den
prijs van f 752 bepaalde (dus 1 115,666
p. hectare), en voor een stukje van 50
centiaren te Eindhoven, vereischt voor de
stationsuilbreiding, dat 19900 kostte (wat
overeenkomst met bijna 2 millioen p. hectare.
Van de 7448 hectaren werden er 645
weder verkocht, z. g. overhoeken, voor te
zamen f 1,200.000. d. i. ongeveer 2 millioen
minder dan de (gemiddelde) koopprijs. Te
Rotterdam intusschen werd een stuk van
1674 vierk. M., dat f46,377 had gekost,
weder van de hand gezet voor f295.193;
en te Amsterdam, waar de gemiddelde koop
prjjs f63,000 p. hectare beliep, brachten
de overhoeken door elkaar f 196,000 p.
hectare op jammer dat leze samen slechts
1600 \ierk. M. besloegen.
In verscheiden plattelandsgemeenten bleek
de grond ten gevolge van den aanleg van
den spoorweg veel meer waard te zijn ge
worden. Er werd soms tot tienmaal de
oorspronkelijke prjjs betaald bij 't weder
verkoopen van overhoeken.
Bij de administratie der directe belas
tingen enz. zijn bevorderd tot kommies dei
2e klasse M. J. C. Lurkus, kommies 3e kl.
te Oostburg, en tot kommies der 3e kl.
de kommiezen der 4e kl. P. F. Leenknecht
te Sas van Gent en A. P. M. Mey te Koewacht.
Ger. Kerken.
Aangenomen naar Delft door ds. H. A.
Gezeik; Meerburg te Groningen.
Benoemd tot onderwijzer te Hoofdplaat
dhr. J. Griep te Boschkapella.
Geslaagd te Amsterdam voor acte
vrije- en ordeoefeningen dhr. J. v. d. Putte
van Gouda.
De heer Van 't Lindenhout deelt
mede, dat hij tegenwoordig voor het huis
gezin op Neerbosch, dat thans uit meer
dan 1100 personen bestaat, welkeljjks ruim
f2400 noodig heeft.
Vóór den winter hoopt hij nog 17 weezen,
voor wie plaats is gevraagd, te kunnen
opnemen.
Deze week zal de nieuwe waschinrichting
worden in gebruik genomen, waar elke
week ruim 16.000 stuks ondergoed moeten
worden gewasschen.
Naar men verneemt heeft ds. v. Lin-
geu tegen 1 Jan. eervol ontslag gevraagd als
directeur der gymnasiums te Zetten.
Middelburg. Bij de examens voor
akte viije- en orde oefeningen zijn donderdag
geëxamineerd 12 heeren van wie er 1 is
aigewezen.
Geslaagd zjjn de heeren F. v. d Broeke
te Sehoondijke, P. van Damme te St Maar
tensdijk, H. Brakman te Stavenisse, J. J. v.
Aartsen te Middelburg, J. J. v. Doeselaar
en J. de Groot, beiden te Terneuzen, H. J.
R. van Lummel en A. J. van de Vijver,
beiden te Vlissingen, L. Schuman te Seroos
kerke (W.), F. Boon te Zaamslag en J. B.
Eekman te Yerseke.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Dinsdag zijn veroordeeld wegens:
diefstal: S. S. d. P., 18 j, zonder be
roep, Vlissingen, G. A. S., 31 j.kantoorklerk,
Londen, gedetineerd te Middelburg, beiden
tot 4 m. gev. straf, de laatste met min
dering van den in verzekerde bewaring
doorgebrachten tijd, en C. M., 13 j.,
Biervliet, tot 14 d. gev. straf;
mishandeling: F. W., 21 j., werkman,
Cauier, tot 14 d. en C. v. W., 45 j..
arbeider, Serooskerke, tot 7 d. gev. straf,
en A. v. d. B., 19 j., schippersknecht,
Terneuzen, tot f8 b. s. 6 d. h.:
mishandeling en overtrediug der drank
wet: P. R. Nz., 25 j., Bouchaute, tot f5
b. s. 5 d. h., en 13 b. s. 3 d. h.;
vernieling: L v. L., 21 j., dienstknecht
Hengstdijk, tot f 8 b. s. 6 d. h. en
strooperij: M. V., 36 j., werkvrouw, Axel,
tot 14 d. gev. straf.
wederspannigheid: II. d. H., 21 j.;
werkman, Wachtebeke, gedetineerd te Mid
delburg tot 1 jaar gev. met mindering.
Allen in de kosten.
Ontslagen van rechtsvervolging: C. V.,
10 j., Axel, beklaagd van strooperij en A.
d. L., 10j., Biervliet, beklaagd van diefstal.
Vrijgesproken: M. S., 27 j., vuurstoker
Vlissingen, beklaagd van vernieling.
De Hooge Raad verwierp Dinsdag het
beroep in cassatie van J. W., te 's Heeren-
hoek, tegen zijne veroordeeling door de
rechtbank te Middelburg wegeQs heling.
Inzake den vijftienjarigen N. B. W.,ook
te 's Heerenhoek, veroordeeld tot acht jaar
gev. straf, wegens diefstal en braak, con
cludeerde het O. M. bij denzelfden Raad
tot verwerping van het beroep in cassatie
Uitspraak 28 November.
De kantonrechter te Hulst heeft uitspraak
gedaan in de zaak tegen L. B huisvrouw
van E v. K., koopvrouw in groenten en
boter, te Hulst, beklaagd van het leveren
van surrogaat van boter, terwijl niet op
de verpakking, noch op de waar zelve het
woord «margarine» of het woord «surrogaat»
in duidelijke letteis voorkomt. Zij werd
veroordeeld tot eene boete van fl5U, sub
sidiair 30 dagen hechtenis en in de kosten
met last tot openbaarmaking van een uit
treksel van het vonnis in eenige plaatselijke
nieuwsbladen.
Coes Heden middag was de knecht van
den landbouwer de Vrieze uit Kloetinge
alhier bij de gasfabriek met paaHen en
wagen aan het laden van pulp. De paarden
schrikten van een rijwiel en gingen op hol,
en beschadigden tusschen twee poorten een
lantaarn en het hek der brug.
Daar stuitte de wagen tegen de brug.
waardoor een der paarden tegen en over
het hek geworpen werd, en in het gewelf
terecht kwam. Met behulp van een brug
van de «Admiraal» br-icht men het dier
op het droge, naast zijn makker die was
bljjven staan.
Wjj vernemen dat de eerste afreis
der Nederlandsche Amerikaansche Land- en
Emigratie Maatschappij (gevestigd te Utrecht
Domsteeg 8) naar de San Louis Vallei,
Staat Colorado (Noord-Amerika) Zaterdag
12 November zal plaats hebben. De emi
granten, uit verschillende provinciën ouzes
lands afkomstig, zullen per stoomschip
«Dubbeldam» van de N. A. S. M. van
Amsterdam vertrekken.
Nisse. Ouder deze gemeente is op de
hofitede bewoond door den heer W. Won
dergem het mond- en klauwzeer uitge
broken.
Op Zuid-Beveland begint de veldar
beid ten einde te raken. Da landbouwer
mag zich in den goeden uitslag verheugen
zoowel in peul- en knolvruchten, met uit
zondering der paardenboonen, welke oogst
grootendeels mislukt is.
De opbrengst zoowel ah de kwaliteit is
voor den landbouwer en den fabrikant zeer
bevredigend.
De voedende waarde van appels.
Het is wellicht niet van algemeene be
kendheid, dat na de graangewassen bijna
geene vrucht een zoo goed voedsel oplevert
als appels. Deze voortreffelijke vrucht is
niet alleen aangenaam van smaak, zjj bevat
ook vele voedende bestanddeelen, ruim
zooveel als de aardappel. Uit nauwkeurige
onderzoekingen is gebleken, dat de appel
een veel grootere hoeveelheid phosphor
bevat dan andere boomvruchtehofgroenten.
Schrikkelijk klaagt men overal, wanneer
de aardappeloogst is mislukt, terwjjl men
er nauwelijks van hoort gewagen, wanneei
de appelenopbrengst slecht is geweest. Dit
bewijst, hoe weinig men die vrucht naar
waarde weet te schatten. De appel bevat
bovendien heilzame zuren, die een voordee
ligen invloed uitoefenen op het lichaam
Wie zieh met appelen voedt, zal altjjd vrij
zjjn van slechte spijsvertering, keel- of
halspijn.
Verder is liet eene uitmuntende spijs
voor degenen, die een zittende levenswijze
moeten voeren of ingespannen geestesarbeid
verrichten. Hij werkt weldadig op de her
senen en wekt den mensch op, wat juist
bij een zilte yd leven wordt vereischt.
Waarlijk, de appel Ls de geliefde vrucht
in het huishouden, is versterkend en geeft
ons bij matig gebruik een gezonde kleur
op de wangen, zooals geene andere vrucht
doet.- Mx.
Te Sas v. Geut heeft zekere v. B. zijn
kameraad V. na het sluiten der herbergen
in ean twist verscheidene levensgevaarlijke
messteken toegebrachthg is in arrest
genomen om naar Middelburg te worden
vervoerd. Tem. Crt.
De jaarwedde van den te benoemen
commissaris van politie te Zierikzee is met
f200 en de post voor zijne bureau-behoeften
met f25 verminderd.
Te Arnhem moet een man zijn dron
ken vrouw zoodanig afgestraft hebber.,
dat zij aan de gevolgen kan overleden zijn.
Althans zij werd dood op haar stoel go von
den. Te Allen heelt een kraamvrouw in
een vlaag van waanzin haren zuigeling ge
worgd. Een landlooper die door den
veldwachter over de grenzen moest gezet
worden, sprong bq Zevenaar uit den in
gang zijnden trein; hij werd zwaar gewond
opgenomen, en opnieuw in handen der
politie gesteld. Te Hertogenbosch is
een slager bekeurd, wjjl hij een koe vilde
terwijl het arme dier nog leefde. Te
Maartens lijk wilde Maandag iemand een
geweer beproeven, door daarop een slag
hoedje te zetten. Het geweer ging af, en
wondde twee knapen die bij hem stonden,
en een zelfs vrij ernstig.
Iemand te Dordrecht heeft een
nieuw remtoeatel voor spoorwegen uitge
dacht, waarbg het beginsel in toepassing
is gebracht, dat hjj dreigend gevaar de
wielen in achterwaartsche richting worden
bewogen. De uitvinder heeft het plan zijn
ontwerp aan het Ministerie op tezendeD.
Nu de overtocht voor reizigers 3e klasse
per stoomboot van Rotterdam naar Amerika
weder is toegestaan, komen uit het naburige
Duitschland, naar uit Nieuwe Schans bericht
wordt, weder vele landverhuizers het station
aldaar binnen. Er zjjn echter slechts weinig
Russen en Polen onder.
Het buitengoed «Mariëndab onder
Ginneken, is aangekocht door dr. Soer
uit Tilburg die daar eon badinrichting vol-
gei.s het systeem Kneipp zal oprichten.
In hei horloge magazijn van W. J.
van de Liefde, te Ürrecht, is tentoonge
steld een geheel uit de hand be wekt massief
koperen Engelsen klokje ter grootte van
40 bij 30 centimeter afkom» ug uit de 15e
eeuw en thans gerestaureerd naar deeischen
des tij ris. De tijdsaanwijzing heeft plaats
door één kunstig uit koper bewerkten wjjzer
en wel zoo dat op de wijzerplaat, eveneens
van koper, zijn aangegeven de uren, halfuren
en kwartieruren. De slag wordt eens per
uur aangegeven door middel van een hamer
op zware compositie bel en is zóo klankvol,
dat hij op grooten afstand kan gehoord
worden, evenals de daarop aanwezige luidklok
of etensbel.
Uit de giften, bijeengevloeid voor v.
Reenen te Hilversum, den redder van den
puttonmaker Tiiburgs aldaar, zal worden
aangekocht een stuk grond met een huis
voor hein in eigendom; terwijl aan zjjn
helpers een som gelds is ter band gesteld.
Inderdaad een zeer practische belooning.
Het planten van boomen en heesters
kan nu met kans op goeden uitslag ge
schieden.
Niet alleen is herfstplanting boven vuor-
jaarsplanting te verkiezei, maar men zal
ook nu beter de gewtnschte soorten be
komen en krachtiger en gezonder boomen
ontvangen.
Tegen het voorjaar rich zjjn reeds vele
plantsoenen opgeruimd en wie zou in de
kweekerij hel beste tot 't laatst laten
staan Ook het soorteraantal zal tegen het
voorjaar verminderd, z»o niet uitgeput zjjn
en om toch maar te kunnen leveren, zal
men dan niet altijd d< gewensebte soort
afzenden.
Daarom nog eens kóe denkt te planten,
beginne daar spoedig /nee.
Volgens de laatie berichten omtrent
de suikerfabricatie is net het oog op nacht'
vorsten het rooien ier beetwortelen in
Duitschland snel vooriitgegaan, en is men
aan de fabrieken drur bezig met het inkui
len. De zachte tenmeratuur der laatste
dagen is nadeelig v<or het behoud der
bieten, zoodat men naar matige koude
verlangt. In Oosteirjjk wordt geklaagd
over ile weersgestellheid. De vele regen
verhinderde het delien der bieten en deed
de quuliteit afneoaei. Hoewel in Frankrijk
dej akkeropbrengst liet tegenvalt, verlangt
men zeer naar kouter weder, daar men
vreest dat bij voorduring van de zachte
weersgesteldheid d< quahteit der wortelen
nog meer zal afneuen. In Rusland heeft
men reeds winteachtig weder, doch de
bieten zijnj reeds jerooid.
Uit een omvraa», dezer dagen gedaan
aan de suikerfabi isanten in B.dgië, omtrent
de resultaten der oopende suikercampagne,
blijkt het volgenè. Dit jaar zjjn in België
1U9 suikerfabrieka in werking tegen 107
in 1891. Met bieen zjjn dit jaar in België
beteeld 48.722 hecaren tegen 52.903 hec
taren verleden jar. Men rekent dit jaar
1607.000 tons betwortels te zullen oog
sten, tegen 1.37r-000 tons in 1891 ver
kregen. Men scha de gemiddelde opbrengst
aan bieten dit jar op 33.000 kilo's per
hectare tegen 26000 kilo's in 1891 ge-
oegst. Het suikegehalte bedraagt dit jaar
12 02 pet. tegen 12,09 pet. verleden jaar.
Gedood dor electriciteit. Te Bilbao
viel een werkmei van de Nervion scheeps
timmerwerven /lotseling dood. De man
had eenige stava ijzer op zijn schouders,
die in aanrakingtwamen met een electrische
geleiding, waaroor juist een stroom liep.
MiUionaiiiuimen. De Amerikaansche
millionairs latenthans huizen bouwen, die
zoowel wat het materiaal betreft, dat bjj
den bouw gebzigd wordt als wat het
uitwendige beteft in geen enkel opzicht
gelijken op de loor andere «gewone» ster
velingen bewowde gebouwen. Zoo heeft
zekere heer EV in Guanazrato (Mexico)
zich een paleis doen bouwen van 300 voet
hoog, gesteund wordend door groote ijzeren
pilaren. Het gebouw is in alle opzichten
een prachtstuk en heeft een overweldigend
voorkomen, d:ar het ten overvloede door
uitgestrekte tiinen wordt omringd, die in
sommige opziditen herinneren aan de han
gende tuinen ?an Semiramis.
Met behulp eener lift wordt men tot
het luchtpalei; toegelaten en de bewoners
van het ontzagwekkende gebouw onder
houden de gemeenschap met de buitenwereld
door middel van de telefoon.
Een ander millionair, de heer Poulson
liet zich onlungs een huis bouwen, dat
geheel uit metaal was vervaardigd. De
balken en de beheiing zjjn van staal, al
het overige is van koper en brons, ook de
deuren en vensters (Ij De millionairs van
New-York, Boston en Philadelphia, die in
de Vereenigiie Staten doorgaan voor de
aristocraten onder de millionairs en die
reeds jaren geleden een millionair-casino
hebben opgericht, hebben thans het eiland
Jekyll gekocht, de vroegere bewoners ver
jaagd, paleiten gebouwd en het besluit
genomen, dat wie minder dan een millioen
dollars bezit, zich niet metterwoon mag
vestigen op Jekyll.
De Morgenster,, het maandblad van
den Belgischen schoolbond tegen het alco
holisme, onder redactie van dr. Robijns,
geeft een treurig beeld van de vorderingen
van het alcoholisme in België.
Terwijl Duitschland op 215, Engeland op
190, Nederland op 173 ingezetenen een
drankhuis heeft, bezit België er éer. op elke
37 inwoners. Terwijl de Engelschman per
hoofd 2Vjj liter sterken drank drinkt, in
Frankrijk 4 en in Duitschland per hoofd
