Zier Blouses.
che Boot
(Y, Goes.
:l.
KEREN,
Regenmantels,
1892. No. 142.
Dinsdag 30 Augustus.
Zesde jaargang.
Goes.
n.
oet3 te Goes,
en y. Melle,
an Emanuel,
PIERH AND EL
ijn streven.
tie nieuwste
st Midd.-VIiss.
VERSCHIJNT
PRIJS DER ADVERTEXTIEN
G. M. KLEM KERK. te Goes
F. P. R'BUIJ, te Middelburg.
Recht en Gelijk.
DE HEMEL OP AARDE.
In de jaren I90I- 1912.
if
>op, kamgaren
et sagrein
in, lak
matleer
schoenen
vron
et halt
;r hak
er hak
onder hak
met
4,50 o
5,00 2
3,75
3.50
3,50 o
2,75
2,50 C
1,80
1,25
1,35
0,80
O
O
m
o
7s
O
O
-u
by den heer
ES.
ING VAN
jstigen ieders aan-
e e r uitgebreide
Lf p
spiritus, dus ook
litend BIERHUIZEN.
E N zijn Gr 0 E D en
GOES.
fOTDIENST
is stadsklokken.)
perd Zondags, v. Vlis-
liddelburg 10,van
Gew. tijd. Voorm,
-10,35. Namidd. 12,20.
f7,-, 8,20.
w. tqd. Voorm. f5,30,
11,Namidd. 12,40,
5, 7,25, 9,-.
an de Keersluis aan.
ordt niet aan de Abeele
d.
1 naar ROTTERDAM
L 'smorg. 2,30 u.
TERDAM naar G0E&
t. 'smorg. 10,u.
Rotterdam bij den
E LANGE,op 'tHa-
L BOUWMAN.
BOS
;irectie.
Rotterdam Nieuwe
tkenhrug.
SDIENST
CHE VEER-GOES.
ndering van Dinsdags.
;een dienst),
idijksche Veer 6.40f
tion 8.1f, 2,34f (Slot
6.30.
n s d a g s
jkscheVeer 9.,5.
t Oostende) 2.30, 6.30
BW.
UITGAVE VAN
ei ken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
van 1 5 regels 25 cent iedere regel meer 5 cent
Prjjs per drie maanden franco p. p.
0.95.
en
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
Enkele nummers
f 0.02'.
meer 10 cent.
De gegevens zijn aanwezig om te ver
moeden dat in den socialistischen staat de
arbeid genotmiddel zou zijn. De sociaal
democraten spreken het toch onverholen
uit d it hun eisch van een achturigen werk
dag slechts het minimum hunner verlangens
bevat. Doxnela Nieuwenbuis pleitte reeds
voor een vier- en tweeurigen arbeidsdag
ja het ligt eigenlijk in hun stelsel, dat het
paradijs, «den hemel op aarde» zoekt, om
zich een staat te veroveren waarin werken
niet meer noodig en het leven één genieten
zal zijn.
Dit is geheel in strijd met den eisch der
Schrift dat wij in het zweet onzes aanschijns
ons brood zullen eten met andere woorden
dat er hard gewerkt moet worden om het
dagelijksch brood, het brood onzes beschei
den deels te verdienen. Alleen langs den weg
van werken, van werken in het zweet onzes
aanschijns, is brood te verkrijgen. De ar
beider is zijr. loon waardig. De ziel
des vlijtigen zal vet gemaakt worden. Die
zijn land bouwt, zal van brood verzadigd
worden. Van al dergelijke beloften loopt
de Schrift over; en daarmede hebben onze
christelijke werklieden immers in de eerste
plaats te rekenen.
De arbeid mag dus niet in de eerste plaats
middel zijn om veel geld te verdienen, of
om zicli meer genot te verschaffen, gelijk
het liberalisme leert en het socialisme 't
op de spits drijft, maar een daad van
gehooizaamheid aan God, die ons tot arbeiden
toept en aan onzen arbeid vrucht verbindt.
In de natuur geeft God de vrucht van
den arbeid, de kroon der vlijt te aanschou
wen in het gelukken onzer ondernemingen,
in den groei der veldgewassen, in de
vruchten der boomen.
Overeenkomstig dit beginsel heeft dan
ook de werkgever te zorgen voor eene
behoorlijke bezoldiging zijner arbeideis.
Wat men tegenwoordig een «hongerloon»
noemt is met de wet der natuur in strijd.
Die zijn knecht een schraal loon uitkeert,
die berooft hein van een deel der vruchten
zijns arbeids. Zijne bekwaamheden en
werkkracht zijn zijn kapitaal, dat dan door
de schuld van zijn patroon niet genoeg
rente oplevert.
Dergelijken werkgevers mocht de verma
ning van den Apostel weieens worden voor
gelezen
Welaan nu gij rijken, weent en
huilt over uwe ellendigheden, die
over u komen.
Uw rijkdom is verrot en uwe
kleederen zijn van de motten ge
geten geworden.
Uw goud en zilver is verroest,
en haar roest zal u zijn tot een
getuigenis, en zal uw vleeseh als
een vuur verteren, gij hebt schat-
12)
FEUILLETON.
ten vergaderd in de laatste dagen.
Ziet het loon der werklieden
die uwe landen gemaaid hebben,
welke van u verkort is, roept
en het geschrei dergenen die ge
oogst hebben is gekomen tol in
de ooren des Heeren Zebaoth.
Gij hebt lekkerlijk geleefd op
de aarde, en wellusten gevolgd
gij hebt uwe harten gevoed als
in een dag der slachting.
Gij hebt veroordeeld, gij hebt
gedood den rechtvaardigen en hij
wederstaat u niet.
Zoo zijt dan lankmoedig, broe
ders, tot de toekomst des Heeren.
Ziet, de landman verwacht de kos
telijke vrucht des lands, lankmoe
dig zijnde over dezelve, tot dat
het den vroegen en spaden regen
zal hebben ontvangen.
Weest gij ook lankmoedig, ver
sterkt uwe hartenwant de toe
komst des Heeren genaakt.
Spreken wij van te lage bezoldiging, deze
kan in verschillende vormen geschieden. Of
de heer zijn knecht een karig weekgeld
uitbetaalt; of een schoolbestuur zijn onder
wijzers laat gebrek lijden; of de winkelier
zijnen bedienden de noodzakelijke nachtrust
onthoudt, of de vrouw haren dienstboden
te weinig of te schrale voeding verschaft en
haar alle uitspanning onthoudt, of
maar waartoe meerdere voorbeelden aan te
halen, waar zij in dezen insolieden tijd voor
het grijpen zijn! Doeh in al deze gevallen
pleegt de meerdere diefstal tegenover den
mindere, verkracht hij Gods wetten, beleadigt
hij den adel der menschelijke natuur, be
zondigt hij zich aan den eisch van het
Schriftwoord dat een arbeider zijn loon
waardig iseen loon dat onder Israel volgens
Deuternomium 2415 zelfs niet tot den
avond op zicli mocht laten wachten.
Dit laatste brengt er ons toe tevens te
wijzen op eene andere krankheid van onzen
tijd, uamelijk de gewoonte om de rekeningen
te laten staan en schulden te maken.
Sommige menschen en de kwaal wordt
het meest bij de rijken gevonden laten
hunne leveranciers vaak jarenlang op hunne
«centen» wachten.
Ook dit is diefstal. De winkelier heelt
recht op contante betaling het is een gunst
van hem zoo bij u eenigen tijd crediet
verleent, het is schandelijk van zijne goed
heid of liever van zijne machteloosheid
misbruik te maken. Want machteloos staat hij
tegenover dezulken, drwijl hij bij crediet
weigering of aanmaning tot betalen gevaar
liep hen als klant te verliezen.
Nog onwaardiger is het gedrag van zoo-
velen, die bij den koopman of den winkelier
borgen, enten slotte ais zij aan hunne ver.
plichtingen niet kunnen voldoen, met hunne
inkoopen naar een ander gaan, dien zij
contant betalen. Hebben dan vooral onze
kleine winkeliers nog niet genoeg te zuchten
onder den last der concurrentie, die hen
dwingt hunne waren zoo goedkoop mogelijk
van de hand te doen, dat zij nog moeten
geplaagd worden met zoodanige ondankbare
achteruitzetting
Onedel in de hoogste mate is ook de
taktiek van sommige huismoeders om de wa
ren door afdingen beneden de waarde zich toe
te eigenenden kooplieden op het hun
toekomende te beknibbelen, zoodat deze hun
waar menigmaal met een zucht moeten
laten, willen zij niet geoordeeld zijn hun
vollen kort op de vaak urenlange terugreis
mede te nemen. Overvragen is schandelijk
doch afdingen in zoo erge mate als som
mige menschen de gewoonte hebben, vooral
uls zij weten dat de koopman genoodzaakt
is zijn waar tot eiken prijs van de hand
te doen, wij noemen het een verachte
lijke daad, die de Heere niet kan goedkeuren,
ja, die Hij zien en zoeken zal.
STORM.
Welk een gewoel op de straten
Wat een schreeuwen en brullen van al
die duizenden, die daar heen en weer loo-
pen, tegen en langs elkander, elkaar toe
schreeuwen, alsof het er om te doen was
alle dooven hoorend te maken, met fonke
lende oogen, wijd opgesperde monden en
hooggekleurde wangen schreeuwen, dat ze
er schor van worden Waar er een enkele
stil zijns weegs gaat, wordt hij door tien,
twintig, dertig anderen overvallen, die hem
bij den jas trekken, zijne handen grijpen,
hem vasthouden, dringen en duwen, schreeu
wend en brullend, brullend en schreeuwend,
hem met honderden stukjes papier bestrooien,
en hem eindelijk, half platgedrukt, loslaten,
om zich op een nieuw slachtoffer te werpen.
Zjjn die menschen dol geworden?
Is de wereld in een gekkenhuis veran
derd Zijn dat nog menschen, of zijn het
beesten, die elkander verscheuren zouden,
wanneer zij slechts de klauwen en tanden
van roofdieren hadden
O neen Geen van allen is dolieder
weet precies, waarom hij schreeuwt en
brult, ieder weet precies, wat hij wil; en de
wereld is ook geen gekkenhuis geworden,
maar zij is p°g> als altijd, een aan de
polen eenigszins afgeplatte bol, waaropeen
menigte zoogenaamde «redelijke» en zooge-
cenaamde «redelooze» wezens leren, d. w. z.
eten drinken en slapen, en somtijds ook
sterven. Maar die zoogenaamde «redelijke»
wezens hebben heden allen reden, om een
weinig «redeloos» te zijn; want het is een
zeer gewichtige dag, een dag, waarop
groote beslissingen moeten vallenhet
is de dag der verkiezingen. Heden moet
een nieuw parlement gekozen worden!Een
nieuw parlement, dat zal moeten beslissen,
of de nieuwe orde van zaken nog langer
voortbestaan zal, dan wel of een nog nieu
were orde de nieuwe vervangen zal.
Toch hebben die zoogenaamde «redelijke»
wezens nog een een andere reden, om zich
heden een weinig «redeloos» aan te stellen
want vandaag behoeft er niet gewerkt te
worden. Heden heerscht er geen dwang
Alle arbeid staat stil. Het woordje«Ge
moetspeelt heden geen baas, en geen
directeur heeft nu iels te zeggenwant
vrij, vrij van allen arbeid, vrij van allen
dwang, aan niemand ondergeschikt, van
niemand afhankelijk, slechts gehoor gevend
aan hun eigen redelijk bewustzijn, (ze zijn
wel is waar beden een weinig redeloos)
zullen de leden van ae menschelijke ge
meenschap, de vrije arbeiders, over hunne
verdere toekomst beslissen.
Alle staats-eetzalen alle staats-inrichtingen
voor vermaak, alle staatsbierhuizen, alles,
alles is heden geopend. Thans kan eten en
drinken, die maar wil, ieder zooveel hq maar
wil en verdragen kan; die verwenschtebil
jetten, certificaten zijn heden niet noodig.
Vandaag betaalt de Staat alles. Want vrij
moet men zijn, vrij van allen dwangmen
moet in het volle genot zijne stem kunnen
uitbrengen.
Daar op de groote markt met de prach
tige fontein die zijn water huizenhoog op
werpt, verdringt zich de menigte om een
redenaar, die op tafel staande, haar aldus
toespreekt
«Broeders en zusters De Staat zegtal
leen h\j, die werkt, zal eten en leven. Is
Doch tegenover al deze praktijken tot
belaging en berooving van den arbeider staan
ook de gevaren dat den werkgevers zal
worden tekort genaan. Zij toch staan ook bloot
aan verkorting hunner rechten, aan ruwe
behandeling hunner bezittingenaan dag
dieverij of schelmerij hunner onderhooiigen
de koopers zijn in gevaar van bedrogen te
worden door de verkoopers, enz. Eerlijkheid
is een eerste eisch ook voor den kleinsten
dienaaren elke berooving, ook de geringste
zelts van den rijksten kapitalist, is een zonde
die de rechtvaardige Rechter niet ongewro
ken laat.
Maar is het dan uit het bovenstaande
niet duidelijk dat én werkgever én arbeider
belang hebben bij eenen wederzijdschen
waarborg hunner belangen; aan eene orga
nisatie van den arbeid die daarmede rekent;
aan een middel tot herstelling van het zoo
geschokte vertrouwen
Daartoe ligt het middel in de oprichting
van Kamers van Arbeid {en Landbouw
Aan den Arbeid moet de gelegenheid
gegeven worden om zich op zijn eigen gebied
als een zelfstandige huishouding in te richten
Omvat het gebied van den Arbeid eigenlijk
allen die arbeiden, hetzij met het hoofd of
met de handen, toch is hier meer of uit
sluitend sprake van allen die met hunne
handen hun brood verdienen. Zij beoetenen
verschillende vakken. Onder hen zijn
timmerlieden en klei ken, smpden en land
bouwers, loodgieters en molenaars; enz. enz.
Het zijn allen ambachtslieden tot verschil
lende ambachten of gilden behoorende; doch
die allen éénzelfde maatschappelijk belang
hebben, namelijk om uit den druk te blijven
1 van andere machten in de maatschappij met
wie of in wier dienst zij samenwerken.
dat niet een schandelijke, de menschelijke
vrijheid onwaardige stelregel Dus ge moet
werken, ge moet, ge moet, en anders zult
ge doodhongeren Ge moet, en altijd maar
weer: Ge moet! Is dat vrijheid? Slavernij
is het, nog duizendmaal slimmer als het
knecht zijn vroeger was. Wij willen vrij
zijn De staat moet iederen broeder en
iedere zuster voedsel verschaften, zonder
dat we er voor behoeven te werken. Ik zeg
ieder, zoodra hij uit het opvoedingsgesticht
komt, moet hebbenvrije woning, vrij
brandstof, vrij kleeding en driemaal daags
vrijen warmen kost in de Staatseetzalen en
op Staatskosten. Die werken wil, mag wer
ken Maar die niet werken wil, moet die
daarom doodhongeren
«En verder», zoo gaat de redenaar voort
«Ik eisch vrqe liefde! Waartoe dient die
dwang, dat twee, wanneer zij zich eenmaal
verbonden hebben, dertig dagen bij elkaar
moeten blijven Geen dag, geen uur, ja,
geen minuut behooren zij bij elkander te
blijven, wanneer ze niet willeD. Weg met
den dwang Vrije arbeiders moeten wjj
zijn, die werken, wanneer zij willen, en niet,
omdat zij moetenVrij, vrij in het genot,
vrij in den arbeid, vrij de liefde. Wij
vorderen niet recht op arbeid, maar recht
op vrijheid van arbeid!»
Een donderend hoera loont den redenaar,
als hij eindigt en plaats maakt voor een
ander.
Maar wat gebeurt daar in dat hoekhuis?
Er is een groot biljet aangeplakt met de
woorden
Slembureau Eerste District.
Het is daar de revolutie op end' op. Het
huis wordt bestormd, de vensters rinkinkelen
en uit de bovenverdieping worden de met
bloed bedikte lichamen van broeders en
Om een voorbeeld te noemen. Het Kapi
taal heeft het in zijne. macht den Arbeid zoo
danig onder den duim te houden dat het
de arbeiders dwingen kan tegen een be
paald door de kapitalisten vastgesteld laag
loon te w erken. De arbeiders, die toch eten
moeten en niet anders kunnen, berusten
daarin. Zoo een weigerde voor laag loon te
werken, zou hij daaimede zich zelf onge
lukkig maken en zijne plaats open maken
voor een ander. Hij staat dus machteloos.
Nu hebben de werklieden, de vaklieden, de
proletariërs zich vereenigd en in werkstakingen
kracht gezocht, hun ten goedezoodat het
Kapitaal niet meer die macht over den
Arbeid heeft die het vroeger had. Maar zoo
kwam ook het Kapitaal in het gedrang
en zag men te Londen en te Luik, te Ham
burg en in de kolenmijnen, in de Fiiesche
venen en in de fabrieken van Homestead,
kortom overal op aarde, Kapitaal en Arbeid
in een geduchten kamp gewikkeld, niet
zelden tot beider schade.
In ons vaderland heeft deze strijd nog
niet zulke gevaarlijke afmetingen verkregen
als in andere lauden der wereld, dank zij
den Nederlandschen volksaard en de aanwe
zigheid eener christelijke kern die niet alleen
werkt om de spijze die vergaat, en haar
werk doet in de vreeze des Heeren. Maar
ook hier laten vertrouwen en gehechtheid
nog veel te wenschen over.
Hierin kan op den langer duur verbetering
komen door de oprichtiug van bovengenoemde
Kamers, waarin de gemeenschappelijke be
langen kunnen besproken, geschillen beslecht,
en evenals in de Kamers van Koophandel
geschiedt, inlichtingen aan de Regeering
verschaft kunnen worden omtrent vragen
die zich op het gebied van den arbeid ge
lijk op dat van den handel kunnen voordoen.
Deze Kamers, tenzij zij zich als politieke
werktuigen lieten gebruiken, zouden een dam
kunnen opwerpen tegen het Socialisme dat
de arbeiders tracht om zich te verzamelen
teneinde de maatschappij af te breken, de
orde der dingen om te keeren, de regeering
te ontslaan, en de politiek nog meer te bederven.
Hoe zulke kamers zullen zijn samengesteld,
is reeds vroeger door ons aangetoond en
nader uiteengezet bij de opsporing van wat
in een daartoe strekkend wetsvoorstel van
de heeren Pyttersen en Schimmelpenninek
v. d. Oye wordt verlangd. Al vreezen wij
sterk dat geen dezer uitnemende ontwerpen
ooit in het Staatsblad staan zal, de liberale
partij kon 't wel verhinderen toch blijft
het van onze zijde noodig te doen alsof de
dag van de instelling dezer Kamers aan
staande ware.
En daarom herhalen wij de opmerking
dat in deze Kamers patroons en arbeiders
gezamenlijk moeten vertegenwoordigd zijn,
met aparte vergaderingen, met gemeenschap
pelijke eindvergaderingen. Apart eerst om
het vrije woord niet te breidelen gemeen
schappelijk aan het eind om tot goede
zusters zoo maar het raam uit, op straat
gesmeten, om daar onder de voeten der
menigte vertrapt te worden. Ir. het Stem
bureau 1ste District is bedrog gepleegd.
«Er zijn stembiljetten verduisterd en valsche
in de bus gestoken zoo riep er eerst éen,
en daarna honderden, en wat was nu na
tuurlijker, dan dat het vrije volk de verraders
zelf, dadelijk, en zonder omwegen strafte?
Wat baatten hier de heiligste verzekeringen
van de twaalf leden van het Stembureau?
Wat hunne herhaalde betuigingen, dat alles
in de beste orde was toegegaan Zat daar
niet ook de lange Mulder onder, die eens
gezegd had dat de oude orde van zaken
toch beter was dan de nieuwe. Er was dus
verraad gepleegd aan de vrije arbeiders. Sla
hem den kop inEn dan het venster uit
op straat
Tot zoover was dus alles goed en in de
ordemaar nu kan in dit district de ver
kiezing toch niet meer volgens de regels
afloopen. Eer er een nieuw comité benoemd
en een nieuw lokaal ingericht is, is het
avond en zijn de verkiezingen afgeloopen.
Ma-ar wat hindert dat Op die paar stemmen
konit het niet aan, en als het nieuwe par
lement niet doet, wat wij willen, dan zullen
wij doen wat we willen. Weg met die
beulen I
Het nieuwe parlement is gekozen, en de
vn eselijke opwinding van de laatste verkie
zingsdagen is tot rust gekomen. Daar zitten
nu de vertegenwoordigers der gemeenschap,
420 in getal, jongen en ouden, mannen en
vrouwen, echter daarin gelijk, dat ze allen
arbeiders, echte, wezenlijke arbeiders zijn,
besloten, de gemeenschap, die in den laatsten
tijd in een eenigszins lamlendigen toestand
geraakt was, weer behoorlijk op de been
te helpen. Wordt vervolgd.)
