1892. No. 121.
Dinsdag 12 Juli.
Zesde jaargang.
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
n.
e 1 dat die ma&t-
odig had, kwjjt-
met am. D e
lieer /.wak werk
Walcheren
ds in 1892 een
n.
pleit voor het
hoogere waarde
leit verzachten-
late oplevering
>r maatsch. Zij
offers getroost,
gescholden, heeft
evens belangrijk
jst op vroegere
bapjiij en de al
Ged. Staten
nu het verzoek
het voorstel,
dachten verraadt,
f termgnen vast,
okkende schade
toepassing der
en Hennequtn
ije verdedigt den
betoogt nader
ïeele kwjjtschel-
sal maken.
oogpun t van
iet voorstel van
schelde is vroeger
eweestzjj heeft
te verdienen; en
r vroeger verlies
i d e 5% door
m d.
wordt daarna
en (Pieterse en
an Ged. Staten
leiding, met 21
eef de heer v.
g>
jjving eeDer lee-
met algemeene
;iale begrooting
discussie met
ekeurd. De re-
ng f494,399,45;
voordeelig slot
;ekeurd met 33
•den hielden ziel
ting kosten rijks
uitgaaf f62,16h
komt thans in
de heer Moes
•t van de booten
p vermeerdering
ip retourkaarten
dit verzoek en
b'iek, maar ook
vaart geschaad
jronje zegt een
kelen wordt in
de Staten ge-
van den heer
29 va-tgesteld.
oaardenfokkertj.
tide in ontvang
f f 612,190,27
lost onvoorzien,
nde heffing van
oneele belasting
oedgekeurd.
5,16
6
5,26
6,9
6,16
6,29
5,46
6,87
6,45
6,52
6,57
7,7
7,15
7,23
6,20
7,33
7,47
6,33
7,56
7,47
9,44
oe de
ingea
HE ZEEUW.
V ERSCHIJNT
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prijs per drie maanden franco p.p. f0.95.
Enkele nummersƒ0.02'.
UITGAVE VAN
en
PRIJS DER ADVEIH'ENTIEN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent. iedere regel
meer 10 cent.
Van een andere meening.
Wij hebben het indertijd toegejuicht dat
de tweede kamer het Billiton-contract van
den minister Mackay afstemde. Uit deze
toejuiching volgt dat wjj niet ingenomen
waren met de aanneming van het zooge
naamde betere contract, dat, schoon niets meer
voordeel voor den Staat bedingende, des
alniettemin nog te groote voordeelen aan
de heeren aandeelhouders of hunne erven
verzekerde. Van die meening was trouwens
het kamerlid mr. Keucheniuswjj bevonden
ons dus in goed gezelschap. Thans echter
komt een niet minder gewaardeerd antire
volutionair met eene gansch tegengesteld
betoog; namelijk de oud-minister jhr. mr
A. F. de Savornin Lohman schrijft in de
Prot. Noordbrander.
Hu de Standaard van oordeel is, dat,
zoo iemand gelooft dat gerechtigheid een
volk verhoogt, hij „een contract als dat van
Billiton in naam der gerechtigheid zal hebben
te bestrijden", schijnt het mij wenschelijk
toe mee te deelen waarom ik geroepen om
over dat Billiton-contract te stemmen, het
niet bestreden, doch er voor gestemd heb.
Het is steeds mijn gevoelen geweest, dat
de Regeering in geenen deele gerust kon
zijn omtrent den uitslag van een proces,
zoo de Billiton Maatschappij haar het oude
contract, dat aan den Staat bijkans geener
lei winst verzekerde, tegenwierp, en ik ben
ten hoogste verbaasd geweest over de stel
lige verzekeringen, door enkele juristen in
de Tweede Kamer omtrent dit alles be-
heerschende punt gegeven. De verwerping
van het contract, door de vorige Regeering
gesloten, scheen mij eene groote onvoor
zichtigheid toe.
Toen kort daarna een ander contract door
de Regeering werd gesloten, en dezelfde
rechtsgeleerden, o. a. Mr. Levy, nu de
Kamer waarschuwden voor den afloop van
een proces dat zij vroeger voor onverlies-
baar hadden verklaard, bleek het dat die
heeren de eerste maal niet zoozeer als
deskundigen hadden gesproken, doch meer
als lieden die handel drijven, en den koop
man met verzekeringen dat zij zijne waar
niet behoeven afwijzen, in de hoop dat
hij nog wel eens weer terug zal komen.
Of nu zulk eene wjjze van handelen het
aanzien van een staatslichaam, althans van
hen, die aldus adviseeren. verhoogt, laat ik
in het midden. Zeker is het, dat zij, die
eerst verzekerden dat de Maatschappij nooit
winnen kon, en later toch een transactie
met die Maatschappij goedkeurden, zelve de
oorzaak zijn, dat men hen in meerdere
of mindere mate wantrouwt.
Het is mij intusschen gebleken dat verre
weg de meéste rechtsgeleerden, die eenigs-
zins over de zaak hebben nagedacht, over
de mogelijkheid van verlies van een proces
tvenzoo denken als ik, en het is bekend,
dat ook de adviseurs van de Regeering
geenszins zoo stellig hebben gesproken, als
in Jen aanvang door sommige Kamerleden
is geschied.
Nu kan men natuurlijk over de kansen
van een proces verschillend denken; doch
het gaat niet wel aan niet-bestrijding eener
transactie te beschouwen als een blijk, dat
men gerechtigheid niet boven alles stelt.
Het is trouwens ook niet wel in te zien,
wat de Kamerleden zoude hebben kunnen
bewegen, in dezen niet uihsluiten <1 's
lands belang op den voorgrond te
stellen.
11 Juli '92.
Vermogensbelasting,
Op art. 10 is een amendement voorgesteld
door de heeren lodens en Heldt, strekkende
om van de vermogens boven de 2 ton een
surtaxe te heften van f3 in plaats van f2.
Het doel van dit amendement is de verhoo
ging van den jeneveraccijns overbodig te
maken en het geheele equivalent te vinden
in de vermogensbelasting. Gaarne hadden de
voorstellers het meerder benoodigde alleen
verhaald op de vermogens boven 5 ton,
doch daarvan hebben ze afgezien, omdat er
dan twee klimmingen zouden komen, waar
door de moeilijkheden voortvloeiende uit
het gesplitste stelsel des Ministers, met 'toog
op de bedrijfsbelasting en nog grooter zouden
worden dan thans. Zjj berekenen, dat dien
tengevolge de vermogensbelasting zal opbren
gen f10,342.000 en dus bijna 3i/, ton hoo-
ger dan de Minister raamt, welke hoogere
som de Minister moge aanwenden tot ver
mindering van de registratierechten.
^an 'let verslag van de Commissie
ter bevordering en ter aanmoediging van
de verbetering der paardenfokkerij- in Zeeland,
omtreut de keuringen van Fokdieren, ge
houden in de maand Juni 1892., ontleenen
wij het volgende:
De Zomerkeuringen werden ook ditiaar
dienstbaar gemaakt aan: a het nazien en
beoordeelen der merriën met veulen en jonge
paarden, die in Februari en Augustus 1891
bekroond werden; b het toekennen van
premiën a f60. en f40. aan merriën met
Veulen c het toekennen van aanhoudings-
bijdragen aan één-en tweejarige hengsten
a f 60. en f 75.d en het opnemen van paarden
in het Nederlandsch Paarden Stamboek.
Aangeboden werden merriën met veulens,
eenjarige hengsten, tweejarige hengsten,
eenj. merriënen merriën ter inschrijving
in het N. P. S.en wel achtereenvolgens
van elk, te
Zierikzee 35, 5, 0, 2, 15
St Filipsland 5, 3, 1, 0, 6
St. Maartensdijk 8, 2, 4, 2, 9
Hulst 16, 3, 2, 1, 9
Oostburg 10, 4, 1, 1, 5
Kortgene 6, 1, 2, 0, 4
Middelburg 1, 1, 0, 0, 2
Goes 16, 0, 3, 3, 12
De belangstelling in de keuringen was in
alle deelen der provincie groot en de aan
biedingen, behalve te Middelburg bevredigend.
Te Middelburg viel de keuring samen met
een veulen-tentoonstelling door de veree-
niging tot verbetering van het
paardenras in Walcheren; wij wa
ren daardoor in de gelegenheid te coasta-
teeren, dat er in Walcheren zeer goede
merriën zijn, die den landbouwer paarden
fokker met zware droge beenen en goeden
rug, uitstekende afstammelingen kunnen
geven. Jammer dat zij niet voor het N.
P. S. aangemeld zjjn en niet mededongen
De in 1892 bekroonde merriën zijn thans
volgens reglementmet hunne veulens
vertoond en wel 15 van de 20; in 1891
waren het slechts 5 van de 12.
De ljarige merries en 1-en 2jarigehengsten
die vertoond moesten worden met het oog
op de staats subsidie ter verbetering der
paardenrassen in Zeeland, werden alle aan
geboden uitgezonderd de hengsten Louis van
Goethals te Westdorp, en Nero van De
Feijter te Zaamslag, die in het buitenland
verkocht zijn, waardoor de uitbetaling hun
ner aanhoudingsbijdragen vervalt. De jonge
herkeurde paarden voldeden slecht; hadden
minder goede bewegingen, vooral achter
en be engebreken, en konden dus niet veel
prijzen behalen.
De merriën met veulen daareutegen
waren niet alleen in groot getal aangevoerd,
doch bovendien was hierbij zeer veel goeds,
vooral de veulens af komstig van de hengsten
Joas No. 104 N. P. S., Frans No. 79 N. P
S„ Max No. 80 N. P. S. |en Merlatti No.
75 N. P. S., zoodat de prijzen voor deze
afdeeling ingevolge art. 4 2de alinea van
het reglement voor deze keuring, uitgebreid
werden met het geld voor de één-en twee
jarige hengsten bestemd.
De commissie acht zich verplicht nogmaals
nadrukkelijk te wijzen op de verkeerde uit
legging, die aan de premiën bij de Zomer
keuringen toegekend, dikwijls gegeven wordt;
deze moeten niet beschouwd worden als
toegekend aan onvoorwaardelijk onberispe
lijke dieren, die de paardenfokkerij zeker
en in alle opzichten zullen verbeteren.
Zoo mag en kan de opvatting niet zjjn;
de premiën voor merriën met veulen worden
toegekend, omdat de commissie van meening
is dat er iets goeds uit het veulen kan
groeien en daarom tracht de eigenaars te
verbinden deze niet te verkoopen, terwijl
bovendien de merrie het volgend jaar door
een aan te wijzen hengst gedekt moet
worden. De bekroningen zijn derhalve wel
degeljjk voor de merrie met haar veu
len. De aanhoudingsbijdragen voor éen- en
twee jarige hengsten dienen om den eigenaar
een jaar het castreeren te doen uitstellen
of hem te nopen deze niet te verkoopen
ten einde de commissie het volgend jaar
in de gelegenheid te stellen te beoordeelen
wat er uitgegroeid is om ze daarna zo o
mogelijk op nieuw door het toekennen van
prijzen te binden.
Te Goes werden door de heeren J. M.
Kakebeeke en A. M. Peman Kakebeeke
twee merriën van Brabantsch ras t,er inschrij
ving in het N. P. S.aangebodendaar deze
van goede vormen en uitmuntenden bouw
zijn, meent de commissie de aandacht op
deze paarden te moeten vestigen daar ze
voor den landbouwer-paardenfokker eene
hooge waarde vertegenwoordigen niet alleen
als fokdier, doch ook als landbouwpaard
goede diensten zullen bewijzen.
Voor de opname in het N. P. S. werden
in 't geheel 63 merriën aangeboden waar
van er 32 werden goedgekeurd.
Bekroond zjjn;
MERRIËN MET VEULEN.
a. in het le keurings-district (Schouwen-
Duiveland, Tolen en St. Filipsland).
Wed. J. Hanse, Sirjansland, de merrie
Marie, veulen Renetta, vader Joas f 60,
C. Strujjk, Sirjansland, Bertha Josina
Joas f 60. M. de Glopper, Ellemeet,
Clara Oscar Merlatti f40. L. Hanse,
Sirjansland, Marie Dora Joas f 40. C.
Steendjjk, St. Filipsland, Marie Gérard
Apollo f 40. M. Bollle, Haamstede,
Fauna Floris Merlatti f40. M, P.
Groenewege, St. Maartensdijk, Carina
Alma Apollo f 40. Ch. Hartog, Seherpe-
nisse, Marie Bigot Apollo f 40. P.
W. C. Stols, Nieuwerkerk, Prima Baboe
Joas. L. Koopman, Neuwerkerk, Lize,
Ino Joas. W. Kooman, Zierikzee
Brutus Gerda Jacob. L. J. Dorst,
Stavenisse, Marie Castor Joas. Wed. P.
C. Gaanderse, Bruinisse, Madame Dame
Merlatti. M. de Glopper, Ellemeet,
Lette Granaat Joas. Deze laatste
premiën bij plaatsvervanging a f40.
b. in het tweede keuringsdistrict (Wal
cheren, Zuid- en Noord-Beveland).
P. C. W. Swemer, Koljjnsplaat, Cato
Emma Inl. f 40, C. C. Welleman,
Krabbendijke, Elsa Sander Alexander
f40. W. L. de Vrieze, Nisse, Isabella
Rozette Alexander f 40. H. J. Leendertse,
Kamperland, Eefje Rozette Inl.? f 40 A.
Zandee, 's Heer Hendrikskinderen, Bart
Draco Inl.? f40. G. Lokerse,'sGravenpolder,
Mol Boa Inl.? f40. H. de Bruin, Koljjns
plaat, Meisje Aletta Inl? G. J. v. d.
Bosch, Wilhelminadorp, Mol Dandy
Gerard. P. Maas, Wz. Koudekerke, Moortje
Mari Inl. De laatste bjj plaats
vervanging a f 40.
c. in het 3e keuringsdistrict (Zeeuwsch-
Vlaanderen W. D.)
P. Mabesoone, Sluis, Meijs Hetty
Azor f 60. V. L. Calon, Groede, Elsa
Hector Prospère 160. P. Mabesoone,
Sluis, Keppe Denise Azor f40. C.
M. van der Hooft, IJzendjjke, Dina Pierot
Getuigschrift.
d. in het 4e keuringsdistrict. (Zeeuwsch-
Vlaanderen O. D.)
Fr. de Koejjer, Hontenisse, Poes Graaf
Frans f60. H, Goethals, Westdorpe,
Florence Milly Frans f60. A. Hom-
bach, Hulst, Ida Philip. Max f40.
Is. Anthonisse, Hontenisse, Erna Kerel
Max f 40. C. van Esbroeck, Hengstdijk,
Lite Tile Frans f40. K. J. A. G.
En. Collot d' Escury, Boschkapelle, Nelly
Anna Lombiseul. Jos. Vael, St. Jansteen,
Collet Rex Max. K. J. A. G. Bn.
Collot d' Escury, Boschkapelle, Freia,
Homerus Frans. A. Hombach, Hulst,
Vos Popje Max. Deze laatste pre
miën bij plaatsvervanging ii f40.
Van de 1- en 2-jarige hengsten zjjn be
kroond
De hengst Majoor van Chr. Hartog,
Scherpenisse, Moeder onbekend, Vader Major
die ingeschreven is in het Belgische stam
boek voor ware trekpaarden onder no.
31. Premie f75.Kasper van H. J. Leen
dertse, Kamperland, ouders onbekend.
Premie f 75.Karei van Joos Mesu te
Nieuw- en St. Joosland, moeder Bette;
vader Caesar. Premie f 70. De aanhoudings-
bjjdrage wordt met f 10 verhoogd omdat
beide ouders ingeschreven zjjn in het N.
P. S. Joris van P. de Mujjnk te St. Kruis,
moeder onbekend, vader Canrobert. Premie
f60.Nero van E. Plasschaert te St. Jan
steen, ouders onbekend. Premie f 75.En
Caesar van H. Goethals, Westdorpe, moeder
Florence, vader onbekend. Premie f60.
Provinciale Staten. In ons verslag
van Vrijdag komt het woord «windposi»
voormoet zijn winstpost.
Voor het voorstel Pompe in zake subsidie
aan v. d. Voorde hebben gestemd de aan
wezige Goesche leden en de hh. Bolle, v.
Uye Pieterse en v. Voorst Vader.
De 2e luit. A. C. Cosvee, thans gede
tacheerd te Terneuzen, keert 1 Aug naar
zijn garnizoen te Middelburg terug.
In de Vrjjdag door den gemeenteraad
van Borssele gehouden vergadering werd
door burg. en weth. overgelegd de rekening
over 1891. Daaruit blijkt dat ontvangen is
f 13165,94Vj en uitgegeven f 12026,29. De
kosten van het onderwijs bedroegen
f 7685,06Vi, waaronder begrepen is de
uitgaaf voor de vergrooting van het school
lokaal.
Aangezien het onderwijzend personeel r.og
niet in het bezit is van de vereisehte akte
tot het onderwijzen van de vijje en orde
oefeningen der gymnastiek en de gemeente
nog geen beschikking heeft over een lokaal,
werd besloten ontheffing van de verplichting
tot het geven van onderricht in genoemd
vak aan te vragen.
Wegens verhuizing en overlijden van
belastingschuldigen werd de betrokken
voordracht tot ouinbaarverklaring van hoof-
deljjken omslag ten bedrage van f11,121/»
goedgekeurd Onder de medegedeelde inge
komen stukken behoorde een bericht dat
gunstig beschikt is op eene aanvraag om
O "Verkocht aan den heer L. J. Dorst te
Stavenisse.
rijksbijdrage in de verplegingskosten van
een onvermogende idiote. M. C.
Prov. blad no 52 bevat de volgende
aanschrijving van ZExc. den commissaris der
Koningin aan de burgemeesters in onze
provincie:
Ik heb aanleiding gevonden weder over
te gaan tot toepassing van het laatste lid
van art. 2 van het Koninklijk Besluit,
dd 25 Augustus 1880 (Staatsblad no
164) even als in 1891, voor de
geheele provincie. Dientengevolge wor
den de verbodsbepalingen tegen het
vangen, dooden en vervoeren van de bonte
kraai, de roek, dekauw,kerkkauw, torenkauw
torenka, de huismusch, de ringmusch, boom-,
berg- of veldmusch, voor de geheele provin
cie Zeeland opgeheven, en zulks van 15 Juli
1892 tot en met 31 Maart 31 Maart 1893.
Nederand telde op 1 Jan. 1892 on
derstaand getal inwoners.
Mannen Vrouwen Totaal.
Noord Brabant 259.158 257,512 516,670
Gelderland 263.413 256.797 520,210
Zuid-Holland 475.131 512.211 987,342
Noord-Holland 416.146 444,596 860,742
Zeeland 99.820 102.276 202.096
Utrecht 112.202 114.645 226.847
Friesland 167.311 169.131 336.442
Overjjsel. 125.965 147.528 300.493
Groningen. 136,594 140.688 277.282
Drente 70.376 63.651 134.027
Limbnrg. 131.512 128.081 259.593
Het Rijk 2 284.628 2,337,116 4,621,754
De bevolking des Rijks bedroeg op 1 Ja
nuari 1891
2.255.681 M. 2.308.885 V. 4564566 T.
en is alzoo toegenomen in den loop van
1891 met
58.947 M. 28.231 V. 57.178 T.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot
dijkgraaf J. v. Wijck van den Koudepolder;
P. Brujjnzeel Jzn. van den Reigersbergschan-
polder; J. de Fejjter van den polder Piers-
sensA. de Milliano van den Engelinapolder
J. F. Goedhals van den polder Visart; F.
Dekker (plaatsv.) van den polder Serlippens.
Tot gezworen P. C. W. Swemer van den
polder Oud-Noordbeveland; J. SteketeeAzn.
van den polder Baarland, c. a.
LANDBOUW.
De rupsenplaag schijnt hier en daar een
weinig tot staan te zjjn gebracht. De spreeu
wen waren en zjjn aardige bondgenooten
ter verdelging der ongenoode gasten. Som
mige landbouwers stuurden hunne kippen
of kuikens op hun bieterdund, welke vogels
spoedig schoon schip hadden gemaakt. Jam
mer dat de verwoestingen dcor de rupsen
gemaakt, reeds zoo groot waren, toen men
aar. verdelging begon te denken. Niet alleen
toch de klavers en beetwortelen, ook erwten
en boonen zijn op verschillende plaatsen
totaal opgegeten, terwijl het aardappelloof
mede door hen wordt aangetast. Het spreekt
von zelf dat de hulp der kippen daar niet
gewenscht is. Daarom beproeven velen het
ongedierte met kalkwater te verdrijven. Het
is evenwel slecht voor de plant.
Aan de Midd. Crt. schrijft men
Om een akker, die nog niet door de rups
is bereikt, doch die onmiddellijk ligt naast
een akker, welke reeds is aangetast voorde
overloopers te beschermen, doet men het
best, tusscnen deze twee akkers een greppel
te graven met loodrechte zijden. De ervaring
leert, dat de rups, op den bodem van den
greppel gekomen, dezen niet meer kan ver
laten. Dat dit werkelijk zoo is, kan men
eenigszins begrijpen, als men weet, dat deze
rups geene buikpooten heeft en slechts te
beschikken heeft over drie paar borst- en
twee paar achterljjfspooten. Hoogst eigen
aardig is de wijze waarop zij zich voortbe
weegt.
Tegen een steilen wand kan zij moeilijk
op; natuurlijk mogen er in den greppel
geen strooitje3 of hooitjes liggen, anders be
dient ze zich van deze middelen om aan den
overkant te komen.
Haar naam is bessenspanrups (Zeréne
grossulariata) en de vlinder die haar heeft
voortgebracht, is de Harlekijnvlinder. Omdat
de klavers het eerst hebben gebloeid, zjjn
ze daarin het eerst opgemerkt.
Dr. Ritzema Bos schrijft het volgende
Als u daartoe in de mogelijkheid zjjt, zou
ik u aanraden de aangetaste velden eens
te bestrooien met gipspoeder; misschien baat
dit wat, al verwacht ik er ook geene, in
ieder opzicht afdoende resultaten van.
Daar deze rups letterlijk allerlei gewassen
aantast en er in den nazomer nog een tweede
generatie kan worden verwacht, is het zaak
ze zooveel mogaljjk uit te roeien.
Klavervelden, die geteisterd zijn, zou ik
atmaaien, als dit nog niet geschied isen
het afgemaaide klaverveld zou ik met de