J U'
1892. No. 113.
Vrijdag 24 Juni.
Zesde jaargang.
VERSCHIJ XT
PRIJS RER A I) V E RT EX Tl EN
G. M. KLKMKKRK. fe Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
UITGAVE VAN
ei.KEN MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Prjjs per drie maanden franco p. p.
f 0.95.
EN
Famiiieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
Enkele nummers
s*
O
meer 10 cent.
Vergadering van den Middelburgschen
Gemeenteraad van 22 Juni 1892
Afwezig met kennisgeving de heeren Snij
ders en Tak, terwijl bij afwezigheid van
den Burgemeester het presidium door den
We'houder Sprenger wordt waargenomen.
Dt notulen der vorige vergadering worden
gelezen en zonder aanmerkingen vastgesteld.
De Voorzitter doet mededeeling dat zijn
ingekomen
lo. Zes missiven van Gedeputeerde Staten
houdende goedkeuring van .evenzoovele in
vorige zittingen .genomen raadsbesluiten
eene missive van mej. Dhont, houdende
dankbetuiging voor hare benoeming tot
onderwijzeres; eene missive van mej.
Dekker—Lievense, berichtende het overlijden
van haren echtgenojte, in leven opzichter
der gemeente-begraafplaats, en een proces
verbaal opgemaakt door B. en W. van
opname der kas van den gemeente-ontvanger,
alle welke stukken voor kennisgeving worden
aangenomen
2d. verschillende verzoekschriften, waarbij
onder m^er een van de firma van den Berg
Co., om een door de gemeente op haar
stoep geplaatste pomp te verwijderen en
een van de Zeeuwsche Spoorbootmaatschappij
om vergunning tot het plaatsen van een
wachthuis aan de Loskade, welke verzoek
schriften ten fine van advies in handen
gesteld worden van B. en W.; en
3o. verschillende verslagen van aan de
Gemeente rekenplichtige instellingen, welke
voor de leden ter visie zullen gelegd worden.
Door den heer Koole was ingediend een
voorstel tot wijziging der plaatselijke
politieverordening als volgt
art 100b te lezen als volgt: «Aan den
houder van een voor ieder toegankelijk
koffiehuis, bierhuis, kroeg of tapperij in
zjjne localiteit bezoekers te hebben des nachts
na 12 uren tot des morgens 6 uren, alsmede
wanneer de ontruiming en sluiting door of
van wege den burgemeester is bevolen.»
art. 100c te lezen als volgt«Aan
eenigen persoon niet in eene der in litt. b
genoemde localiteiten wonende of niet behoo-
rende tot de bloed- of aanverwanten van
het hoofd des gezins tot den 3en graad
ingesloten, zoodanige localiteit gedurende den
tijd van sluiting te bezoeker, of aldaar
aanwezig te blijven, tenzij hij idl.ar ambts
bezigheden hebbe te verrichten
Een nieuw lid lOOct toe te voegen
«Onder de in litt. b en c genoemde locali
teiten is begrepen iedere daarin gevestigde
sociëteit.»
Bij art 105 de alinea's a en b te veran
deren in b en c en te doen voorafgaan
door eene nieuwe alinea a als volgtde in
art. 100b voorgeschreven tijdsbepaling voor
enkele van de in genoemde littera vermelde
localiteiten te wijzigen en tevens voorwaarden
te stellen, welke door ieder voor zooveel
hem aangaat, op bevel van de politie moeten
worden nageleefd.
Op voorstel des Voorzitters wordt het
voorstel om advies gezonden naar de
Commissie voor de Strafverordeningen.
Aan den heer Verschoor van Nisse wordt
onder dankbetuiging voor bewezen diensten
eervol ontslag verleend uit zijne betrekking
als lid der plaatselijke commissie van toe
zicht op de scholen voor lager onderwijs.
Van B. en W. was ingekomen een schi ij-
i Ven, begeleidende de rekening der gasfa-
.briek over 1891 en voorstellende: a. om
-het batig saldo der exploitatie rekening ad
9762.04 in de gemeentekas te stortenb
batig saldo in de rekening der gemeente
lp te nemen als: f561.02 voor nog over
1890 verschuldigde rente, f5755,20 voor
rente over 1891, f3445.82 voor teruggaaf
van kapitaal, en c de belans in debet en
credit vast te stellen op f 201,797,80V2-
Nadat de heeren W. J. Sprenger, J J.
en L. K. van der Harst zich verwijderd
hadden, wordt de rekening zonder discussie
of hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Bij schrijven van 7 April j.l. had de
commissie voor de Gasfabriek, zich grondend
opeen rapport van den Directeur der fabriek
van 30 Maart bevorens, een voorstel ingediend
om gemachtigd te worden nieuwe werken
voor die fabriek aan te vangen. Die aanvrage
betrof het daarstellen van een nieuwen
gashouder c. a. en ging vergezeld van eene
begrooting van kosten ad f 32200.
B. en W. adviseeren de machtiging te
verleenen en de benoodigde gelden te
vinden door opneming van kasgelden later
uit eene geldleeriing, die ook uit anderen
hoofde (kosten scholenbouw en kosten vorige
uitbreiding gasfabriek, voor zoover deze niet
uit de leening van 1891 kunnen worden
gekweten) zal dienen te worden aangegaan.
De Commissie van Financiën, deswege
gehoord, had geene bedenkingenalleen
wilde zij het bedrag meer gepreciseerd
zien. Bij monde van den heer de Stoppelaar
verklaarde zij, dat het in hare bedoeling
lag om uit de leening eerst te restitueeren
het door de waterlei ling aan de gasfabriek
geleend bedrag. Van daar dat spreker in
overweging gaf de leening in twee seriën
uit te schrijven de eerste kon dan dienen
voor gezegde restitutie en de voorgestelde
werken der gasfabiiek, de tweede voor
scholenbouw enz.
De Voorzitter verklaarde dat het geheel
en al de bedoeling was van B en W. om
te handelen in den geest van het door den
heer de Stoppelaar gesprokene, waarna de
machtiging zonder verdere discussie of hoof
delijke stemming wordt verleend.
Ter tafel komt nu een door de gascommissie
ingediend tarief voor buizen, kranen en
fittersloon betreffende de duinwaterleiding.
Dat tarief luidt
voor 13 m.M. tinvoeringbuis per meter
f 1,19 m.M. f 1.60, 25 m.M. t2.20, 32
m.M. f 2.80, 38 m.M. f 3.50, 45 m.M. f4.50.
51 m M. f5 70.
voor 13 m.M. compositiebuis per meter
f 0.70, 19 m.M. f 0.90, 25 m.M. f 1.10. 32
m.M. f 1.70, 38 m.M. f 1.90,45 m.M. f2.75,
51 m M. f 4.—.
Voor 13 m.M. koperen stopkranen per
stuk f2.40, 19 m.M. f3.70, 25 m.M. f6.10,
32 m.M. f 10.90, 38 m.M. f 14.70, 45 m.M.
f 16.20, 51 m.M. f25.30.
voor 13 m.M. tapkraan per stuk f0 90,
19 m.M. f 1.60, 25 m.M. f3.05.
voor 13 m.M. gevelplaat per stuk f 1.75,
19 m.M. f 1.85, 25 m. m M. f4.80 fitters
loon inbegrepen. Voor andere werkzaam
heden voor fittersloon per uur (een gedeelte
van een uur voor een vol gerekend) f 0,20
voor een fitter, f 0,15 zooreen handlanger.
B. en W. verklaren zich met de prijzen
van het tarief te kunnen vereenigen.
De heer Koole vindt het tarief billijk bij
den tegenwoordigen stand der metaalprijzen.
Maar prijzen zijn aan fluctuatie onderworpen
en daarom zou hij het rationeeler achten,
wanneer het tarief slechts voor een tijd werd
vastgesteld en later aan herziening onder
worpen.
De heer W. J. Sprenger herinnert er aan.
dat bij de gasfabriek ook de prijzen definitief
zijn vastgesteld.
De heer Koole blijft echter bij zijn ge
voelen. Het zou eene onbillijkheid zijn
tegenover anderen, want de mogelijkheid is
niet uitgesloten, dat het tarief zoo laag zou
kunnen zijn, dat concurrentie onmogelijk
werd. Derh.-.lve dient hij een voorstel in,
het tarief aan te nemen, met toevoeging
der bepaling, dat het, in verband met de
metaalprijzen, telken jare vóór 1 April her
zien worde.
De heer de Stoppelaar is van meening
dat rren de zaak gerust kan overlaten aan
B. en W. die de zaak wel zeiven zullen
regelen in het belang der gemeente en met
inachtneming van de belangen der concur
renten.
De heer W. H. Snouck Hurgronje
kan zich met het voorstel Koole wel veree
nigen hij ook is van meening, dat bij
achteruitgang van prijzen de concurrentie
zeer te lijden zou hebben.
De heer den Bouwmeester releveert dat
men steeds spreekt van achteruitgang van
prijzen, maar ze kunnen ook stijgen
en dan zou de concurrentie gebaat
zijn. In ieder geval kunnen B. en W. een
oog in 't zeil houden en desgevorderd eene
tariefswijziging voorstellen.
Ook de heer F. G. Sprenger acht het
voorstel Koole onaannemelijk; eenmaal de
datum vastgesteld, is men er aan gebonden.
De heer Koole blijft echter bij zijr.e
meening, dat wel degelijk ter wille der
concurrentie een tijd moet bepaald worden
hij heeft daarvoor den datum van 1 April
gesteld omdat de voorjaarswerken omtrent
dien tijd uitkomenwie toch zal het bij
eene geringe schommeling der prijzen in
het hoofd krijgen ter wille daarvan b. v.
in den winter te gaan breken en bouwen?
De Heer van der Swalme vindt het beter
de zaak over fe laten aan de prudentie van
B. en W.h(j wordt hierin te meer versterkt
door de bewering van Men vorigen spreker
dat de schommelingen weinig zullen varieeren.
Bovendien men verlieze niet uit het oo",
dat, de metaalprijzen, mogen hun invloed
doen gelden, hier alleen sprake is van be
werkt metaal.
De heer Koole merkt op dat de heer v. d.
Swalme zijne woorden niet goed begrepen
heefthij kan niet zeggen dat de schommelin
gen weinig zullen variëeren, want niemand
heeft den stand der markt in handen alleen
heeft hij gezegd dat bij eene geringe schom
meling der prijzen niemand zal besluiten ter
wille daarvan tot breken over te gaan.
Bovendien particulieren zullen den invloed
dier schommelingen niet zoozeer ondervinden
als werkbazen, die van alles op ruime schaal
moeten voor/.ion zijn.
Het voorstel Koole wordt verworpen (voor
stemmen de heeren W. H. Snouck Hurgronje,
Koole, Jeras en van Voorst Vader), terwijl
liet voorgestelde tarief zonder verdere discussie
of hoofdelijke stemming wordt goedgekeurd.
Achtereenvolgens worden nu zonder dis
cussie aangenomen de voorgestelde wijziging
begrooting godshuizen 1891, de wijziging
gemeentebegrooting 1892 en het besluit tot
tijdelijke opneming vanflOOOO kasgeld.
J. Sanderse c. s. te Serooskerke hebben
zich tot den Raad gewend met het verzoek
verbetering te brengen in den nieuwen zand
weg aldaar, welke naar hunne bewering door
het leggen der buizen voor de waterleiding
in een ontredderden toestand is gebracht.
B. en W. hebben de zaak onderzocht,
doch naar hunne meening is die toestand
niet te wijten aan het leggen dier buizen
maar aan de omstandigheid, dat aan de eene
zijde van den weg ligt een verhoogd voet
pad, waarin geen doorsnijdingen zijn gemaakt
en aan de andere zijde van den weg de
afwatering evenmin behoorlijk geregeld is.
Zij adviseeren dus adressanten kennistegeven,
dat aan hun verzoek niet kan worden voldaan.
Nadat op de vraag van den heer Koole
of het verhoogde voetpad, of liever minia-
tuurdijk, er niet ten gevolge van de werken
der waterleiding kan ontstaan zijn, door
den voorzitter was geantwoord, dat het pad
reeds van oudere dagteekening is, wordt
zonder verdere discussie of hootdelijke
stemming conform het advies van B. en
W. besloten.
Van de commissie van toezicht op den
cursus tot opleiding van hoofdonderwijzers
was een schrijven ingekomen betreffende de
wenschelijkheid tot instandhouding van .lie
inrichting, terwijl B. en W. adviseeren
dim cursus te doen voortbestaan.
De heer v. d. Swalme kan zich echter
met dat advies niet vereenigen. Hij kan
in dien cursus geen gemeentebelang zien.
Dat onderwijzers, zooals de commissie be
weert, door den cursus hier heen gelokt
worden, kan evengoed aan andere oorzaken
worden toegeschreven. Dat door den cursus
beter personeel verkregen wordt, acht hij
niet bewezen, daarvoor is het getal van 18
leerlingen te klein. Bovendien beroepen
adressanten zich er op dat de cursus ook
ten goede komt aan het bijzonder onderwijs,
en dit toch is allerminst gemeentebelang.
Slechts ééne zaak kan hij toegeven, n.l.
dat de geldelijke offers gering zijn, maar
zoo zwaar weegt dit niet bij hem, dat hem
dit van opinie kan doen veranderen.
De heeren A. P. Snouck Hurgronje en
de Stoppehar, die vroeger tegen de instand
houding stemden, verklaren thans van
zienswijze veranderd te zijn, nu van bevoegde
zijde het nut van den cursus zoo kiaar wordt
aangetoond en de geldelijke offers zoo
gering zijn.
Bij stemming wordt tot instandhouding
besloten. De heeren van der Swalme en
W. J. Sprenger stemden tegen.
Aan de orde wordt nu door den voorzitter
gesteld het ontwerp erfpachtcontract met
den heer Th. Mace van de gebouwen en ter
reinen der voormalige commercie compagnie.
De heer van Dunne kan zijne goedkeuring
niet aan het ontwerp hechten, omdat aan
den eisch omtrent de assurantie niet voldaan
is. Dat niet voldoen aan dien eisch heelt
bij hem wantrouwen verwekt, want, is de
zaak eerlijk, wat kan die eisch dan voor
den erfpachter uitmaken, terwijl, is de zaak
niet eerlijk, dat niet voldoen aan dien eisch
een bron van groot nadeel kan worden voor
de gemeente.
De heer W. II. Snouck Hurgronje zegt
dat er veel waars in de woorden van den
heer van Dunne besloten ligt en vraagtden
voorzitter of de gemeente geene andere ge
bouwen bezit die in erfpacht zijn uitgegeven
en hoe het daarmede ten opzichte der
assurantie gesteld is?
De voorzitter antwoordt in ontkennenden
zin.
De heer E. P. Schorer wil gaarne toegeven,
dat het voor de gemeente beter ware ge
weest, hadde de heer Mace aan den eisch
toegegeven. Moet echter daarom het ont
werp verworpen worden? Zijn er dan
geene genoegzaam waarborgende bepalingen
omtrent de assurantie in opgenomen? De
erfpachter kiest zich zeiven eene maatschappij,
maar de gemeente heeft zich het recht
voorbehouden al dan niet met de gekozen
maatschappij genoegen te nemen.
De heer van Dunné vraagt of er zal
geassureerd worden Zal de assurantie niet
op de lange baan geschoven worden? Kan
niet de eene maatschappij na de andere
verworpen worden en wat dan, indien
intusschen brand komt? Wat zal er van
de assurantiepenningen geworden, wanneer
de erfpachter assureert en den boel in den
brand steekt? De belangen der gemeente
zijn m. i. niet genoegzaam gewaarborgd.
Wanneer de zaak eerlijk is, moet het den
erfpachter gelijk zijn wie assureert en moet
het ci ntract vallen omdat de erfpachter geen
genoegen neemt met den eisch der gemeente,
dan acht ik deze laatste gelukkig van zulk
een erfpachter ontslagen te zijn.
De heer Jeras is het volkomen eens met
den heer van Dunné. Bovendien, ofschoon
vroeger reeds eene andere beslissing is
gevallen, wil hij toch hier nogmaals con-
stateeren, dat de erfpaclitscanon m nstens
eens zoo hoog had moeten zijn.
De lieer E. P. Schorer meent dat de
gemeenteraad zedelijk gebonden is het con
tract aan te nemen, daar de hoofdvoorwaarden
er van, waaronder ook de assurantie, reeds
vroeger werden aangenomen.
De heer van Dunne daarentegen is van
oordeel, dat nadrukkelijk is voorbehouden
het contract nader vast te stellen. Volkomen
is hij het met den heer Jeres eens, dat wij
in deze niet te toegevend moeten zijn.
Het ontwerp contract in omvraag gebracht
wordt aangenomen. Tegen stemmen de
heeren Jeras, Koole, L. li. v. d. Harst, W. H.
Snouck Hurgronje, v. d. Swalme en v. Dunné.
Alsnu stelt de voorzitter aan de orde een
voorstel van B. en W. om, in de plaats van
wijlen den opzichter der begraafplaats, tegen
eene belooning van f 100 per jaar, dus van
t 50 tot ultimo December den grafdelver van
Aarsen met het opzicht te belasten.
De heer Jeras is tegen het voorstel. B. en
W. schijnen de zaak van weinig belang te
achten, doch met de instructie van den
opzichter in de hand tracht hij aan te toonen,
dat ze niet zoo min te achten is en aan geen
grafdelver kan toevertrouwd worden.
Ook de heeren de Stoppelaar en Schorer
betwijfelen of het opzicht dan wel in goede
handen zal zijn.
De heer van Dunné heelt het voorstel
anders opgevat en wel in dien zin dat B.
en W. van oordeel waren, dat de tegen
woordige betrekking kon vervallen.
De heer den Bouwmeester releveert dat
reeds menigmaal over het opheffen der
betrekking geeproken is. Eigenlijk hoort
het technisch gedeelte van het toezicht bjj
den gemeentebouwmeester, het administratief
gedeelte ter stadsgriffie te hais. Feitelijk
heelt het toezicht niets te beteekenen.
Het voorstel van B. en W. wordt met 8
tegen6 stemmen aangenomen, terwijl bij eene
daarop gevolgde stemming tot opzichter der
begraafplaats benoemd werd J. van Aarsen,
die alle stemmen op zich vereenigde, behalve
eene die op van der Kop en twee die in blanco
uitgebracht waren.
De voorzitter doet mededeeling, dat het ta
rief voor de waterleiding den 15 dezer is in
werking getreden en dat aanstaanden maan
dag middag tusscheu 2 en 4 uur voor de
leden van den raadde gelegenheid zal zijn
opengesteld om de werken van den water
toren te bezichtigen.
Op eene vraag des voorzitters of niemand
nog iets in het midden had te brengen,
maakte de heer v. d. Swalme van de ge
legenheid gebruik om tot den voorzitter de
vraag te richten, of, nu de kennis nadert,
met het oog op de in ons land voorgekomen
pokkengevallen, door den burgemeester de
noodige maatregelen tegen besmetting ge
nomen waren.
De voorzitter antwoordde, dat hij door de
afwezigheid des Burgemeesters de vraag niet
kon beantwoorden, maar beloofde de
aandacht van den Burgemeester er op te
zullen vestigen.
Hierna ging de vergadering uiteen.
Eenige licht- en schaduwzijden
van het Leger des Heils.
Wanneer er onder de schare, die toege
stroomd was in de Prins van Oranje om
den begaafden spreker uit Alfen over
bovengenoemd onderwerp te hooren, ook
geweest zijn die iets piquants omtrent het
Leger wilden weten, of zich vermaken bij
de uitstalling van alle bekende of onbekende
vreemdheden die in deszelfs samenkomsten
plaats hebben, dan zijn zij inderdaad teleur
gesteld. En dat de flink bezette zaal hoorders
van dat soort bevatte, valt niet te ontkennen.
Er waren toch menschen van allerlei slag
e richtingtegenstanders om den broode
en tegenstanders uit beginselvoorstanders
tot eiken prijs en voorstanders van het
oogenbliken tal van belangstellenden van
allerlei kleur, die wel eens een Calvinistische
bestrijding Ds. Impeta had het woord
van het «leger» wilden hooren.
