EWEG. DUETTEN, i Holloway. 6 7. [fs'GA, richt. r. c. wisse. het woord itgeperst is. jzers met TEN. EN FOCK. 3,50. "HE Jonge, bode, 1892, No. 67. Zaterdag 5 Maart. Zesde Jaargang. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK. te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER AD VERTENTIEN JAN WOUTERSZ. ourant gratis )s. C. groene- bewijs gegeven, ijde groote vijan- lere zijde even ienden bezit, ja ervindt van waar idde. tTRET vroegen, ijn Eerw. wen- it bekomen voor aaf te Goes. ;estelde formule cces behandeld. aanleggen van veiden, pr^js per f 9,20. n 6,70. ndbouwzaden in laierwten. Middelburg. namaak. BAAR i lente en tegen fiets meer alge- meer bedroevend welke van eene afhangen. Mis- loosheid, slechte srkend teekenen ijn, welke men de werking van te brengen. De eenen heilzamen ïidingen, en over zijne koloniën, d, en worden zij genezen nadat chen, die jaren i en leverkwalen ioor deze pillen d en eene goede ;en, ofschoon zij a genoten. moet in de d gestopt.» J te lezen mkt er aan, SEL" wezen. AUL AVIS. Idraad, Drukknop ier post door ge- mding van post- LOGER. Goes. luideelt, Wratten lagen tijd geheel ;te pijn te veroor- gevoeligste huid), enseel 50 ets. KOSTER, Lange MULDER, Goes, n A. v. TUI.ILL. a dienst te treden CRDMANS— GeeulingJ Z E EIIW ei.KEN MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND Prgs per drie maanden franco p. p. f 0.95. Enkele nummers /0.02'. UITGAVE VAN EN van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Familieberichten van 1 5 regels 50 cent. iedere regel meer 10 cent. Wie zich met 1 April, a. op ons blad abonneert, ontvangt het tot dien datum GRATIS. 3 Maart 1892. Tweede kamer. In de Donderdag gehou den zitting zijn de geloofsbrieven /an den heer Van der Kaay ingekomen. De heer Goeman Borgesius heeft verlof verkregen op nader te bepalen dag den minister van binnenlandsche zaken te inter- pelleeren over den toestand der krankzinni gengestichten en meer in 't bijzonder van dat te 's Gravenhage. Wat wij gevreesd hebben, is geschied. De antirevolutionaire club schijnt verzuimd te hebben te zorgen dat een der onzen deze zaak ter hand nam. Wij hopen nu maar dat, met dankbaarheid aan mr. Borgesius voor zijn optreden, een lid der antirevolutionaire partij principieel en bondig de zaak derchristelijke verplegingonzer krank zinnigen bij de regeering zal aandringen. Is ooit gebleken dat neutrale ot moderne of welke verpleging men ze noemen wil, verderfelijk is dan is het in het Haagsche gesticht. En hoe zou het bijv. in Delft, c. s. gesteld zijn? Nog een belangrijk punt, de pensioenen betreffende, werd behandeld. Eenige werk lieden aan 'srijkswerf hadden te weinig pensioen ontvangen, meenden zij, dewijl de regeering slechts pensioen verleende voorde jaren die deze werklieden in 's rijksdienst waren geweest. Hierin had de regeering formeel gelijk. Maar de heer v. Berckel, katholiek afgevaardigde voor Loosduinen, van de Schaepman fractie, meende terecht dat het grootste onrecht hier in het hoogste recht schuilde. Bedoelde werklieden hadden ook onder een vasten aaD nemer, door het rijk aangewezen, gewerkt en dus was hier wel reden, om een milde toepassing der persioenwet te vorderen. De regeering en de meerderheid waren het echter niet met hem eens. Slechts 25leden steunden hem,onder welke de hh. v. d. Borch, Seret, Noordtzij, v. Alphen, Lucasse, v. Loben Seis, v. d. Velde en v. Bylandt (antirev.), Bevers (Kath.) en de overigen waren de meer radicale liberalen Heldt, Kerdijk, Borgesius, Pyttersen, Zijp, Zaaijer, Hartog, Liettinck, Levy, Land, de Meyier, De Kanter, Smeenge, Vrolik en Conrad, met de bh. 'v. Gijn en v. Kerkwijk. Ook hier viel weder te betreuren het ge mis van kamers van arbeid. Had de re geering het advies dezer kamers kunnen in winnen, misschien ware meerdere een stemmigheid verkregen of ware door een goedgunstige beschikking bij koninklijk be sluit een discussie voorkomen die van meerdere belangstelling in het lot der oude werklieden in elk geval slechts den schijn vertoonde. De tegenstemmers, wier woordvoerder de heer Roëll was, achtten zich te veel door de wet en de naar hun inzien eenig juiste uitlegging der wet gebonden, om met het milde denkbeeld 25.) FEUILLETON. Eene episode uit de dagen der Hervorming, door W. K. HAGA. «Is UwEerwaarde niet van oordeel», zoo vraagde hij eindelijk om den monnik tot spreken te nopen, «dat met alle ge strengheid moet worden opgetreden tegen hen, die driestweg de gevangenen van het Heilig Gericht willen ontvoeren Een Hauw knikje was het bescheid op zijn vraag. «En», zoo vervolgde Vos, «ware het niet wenschelijk, dat Uw Eerwaarde nij den Schout op verdubbelde waakzaam heid ten opzichte van den jongen Woutersz. aandrong Hij vooral mag niet ontsnappen, opdat de zaak niet tot een aanfluiting ■worde.» Hierop volgde in het geheel niets dat op instemming geleek. Antonio staarde zwijgend voor zich heen en scheen, lot bittere erger nis van Vos, met gansch andere zaken bezig. «Zoo gaat het niet», dacht Vos bij zich zelf. «Ik moet een anderen weg inslaan», en ziende dat Antonio hem geen aandacht meer wjjdde, nam hij met eenige woorden van verontschuldiging afscheid en vraagde bij den prior gehoor. Het werd hem tot zijn blijdschap on middellijk verleend en bezorgde hem de voldoening dat liet hoofd des kloosters, na met toenemende belangstelling het niet wei nig versierde verhaal te hebben aangehoord, volkomen met hem instemde ten aanzien van de thans te nemen maatregelen. «Gij hebt verstandig gehandeld», zeide hij, «met u rechtstreeks tot mij te wenden. Met hoeveel vertrouwen ik de leiding dezer der 26 voorstemmers mede te gaan. De fout ligt hier dus niet in de eerste plaats bij de Kamer. De minister van binnenlandsche zaken brengt teralgemeene kennis dat in de maand Mei of Juni e. k. gelegenheid zal worden gegeven tot het afleggen van de practische examens van apotheker, vermeld in art. 11 der wet van 25 December 1878 Staats blad no 222;. Dag en plaats dier examens zullen nader worden bekend gemaakt. Zij, die tot de examens weoschen te worden toegelaten, moeten daarvan 1 Mei e. k. schriftelijk opgave doen aan der, voor zitter van de commissie van examen, den hoogleeraar dr J. VV. Gunning te Amsterdam. Bij Kon. besluit is C. Bosman, met ingang van 10 Maart 1892, benoemd tot burgem. der gem. Gent, met toekenning van eervol ontslag als burgem. van Brouwers haven. Benoemd tot burgemeester van Ko- lijnsplaat, Kats en Kortgene W. F. J. Waghto. Toestemming verleend aan jhr U. E. Lewe van Nijenstein burgemeester van 's Heer- Arendskerke om tot uiterlijk 15 Juli 1892 te Goes te wonen. Werklieden verzekering 1 Van regeeringswege zijn de besturen der waterkeeringen van de calamiteuze polders of waterschappen in Zeeland uitgenoodigil in de bestekken van uit te voeren werken bepalingen op te nemen, die de werklieden verzekeren tegen invaliditeit en ongeluk ken, zooals dit bij de rijkswerken plaats heeft. De verzekering geschiedt tot een maximum van 11000 tegen betaling van Pct- l'er aannemingssom. De officier van gezondheid der 1e klasse bij de zeemacht H. M. J. Werten- broek, gedetacheerd te Vlissingen, wordt met 1 April op nonactiviteit gesteld en vervangen door den officier van gez. 1 kl. bij de zeemacht A. E. Sissingh. Teruggave van accijns 1 Door den minister van financiën zijn aan de Tweede Kamer inlichtingen verstrekt op het adres van de heeren Tulleners en Brum- mer en andere assuradeurs te Rotterdam, om teruggave van accijns voor suiker, die door brand in de kandijfabriek «Java,» te Roozendaal, is verloren gegaan. By het ontbreken van een antwoord op de vraag, waarop het in dezen aankomt, hoeveel suiker in de fabriek is te loor ge gaan, waarvan tijdens den brand de accijns verschuldigd doch niet betaald was en bij het gemis van gegevens omtrent dit punt, ontbreekt naar de meening des Ministers ook elke grondslag voor het verleenen van kwijtschelding. De Staatscourant bevat een konink. besluit van 11 Febr. 1892 (Stbl. 42) tot uitvoering van onderscheidene bepalingen der postwet. Daaruit blijkt o. m.: aangelegenheden steeds aan broeder Antonio heb overgelaten, zoo schijnt het hem in den laatsten tijd meermalen moeilijk door de buien van somberheid, die hem plotseling kunnen overvallen en die ik nog immer als de gevolgen van het doorgestane leed be schouw. Doch de zaak zal er niet door lijden, dat verzeker ik u Met dezen troost kon Vos zich verwijde ren. Het was een zoet loon voor de geleden vermoeienis, en dat hij terecht aan de toezegging des priors niet twijfelde wordt ons duidelijk, als wij een paar dagen later Van Blijenburgh bespieden, terwijl deze zich alleen in zijn kamer bevindt. Het was den schout aan te zien, dat het onderhoud, hetwelk hy met den zoo even vertrokken geestelijke had gehad, hem on aangenaam had gestemd. Hij liep althans driftig het vertrek op en neer, terwijl zijn voorhoofd zich steeds meer rimpelde. «Het kan niet! Het mag niet!» zoo sprak hij bij zichzelven, en als om zijn meening kracht bij te zetten, stampte hij bij elk woord luide op den vloer. «Nimmer zal ik doen, wat men van mij verlangt. Zou ik zooveel burgers aan het Heilig Gericht ter verbanning voordragen. Nooit! Wat hebben zij misdaan Dat ze anders denken dan de kerk wil, ligt voor hunne verantwoording. Ik wenschte zelf dat ze er zich buiten hadden gehouden, doch ik zie er geen aanleiding in om hun daarom het verblijf in deze stad te ontzeggen. Zou het mij niet op mijn sterfbed kwellen, zooveel onschuldige mannen met hunne vrouwen en kinderen in 't ongeluk te hebben ge stort 1 -- Hij heeft beslist geëischt, dat ik het doen zou, ja, gedreigd mij bij weige ring van plichtverzuim te zullen aanklagen, Met gedrukte stukken worden ge lijkgesteld geautographeerde stukken, als mede die met een relief ingedrukte punten, ten gebruike der blinden, voorts alle op eenige andere wijze, dan door boek-, plaat-, steen- of lichtdruk, werktuigelijk vermenigvuldigde stukken (die, door de schrijfmachine ver kregen uitgezonderd), mits zij bij ten minste 20 volkomen gelijkluidende, met elkander overeenstemmende exemplaren, ge lijktijdig ter post bezorgd wordan. Een brief mag het gewicht van 2 ki logram niet te boven gaan. Behalve het gewone port, is voor aange- teekende brieven metaangegeven geldswaarde (hoogstens f6000) een opklimmend recht verschuldigd van 2V« cents voor elke f 100 aangegeven waarde, met een minimum van 12Vs cent voor eiken brief. Deze brieven moeten verzegeld zijn. Ten aanzien van gewone aangeteekende brieven is de verzegeling niet verplicht. Het hij vooruitbetaling verschuldigde recht der postbewijzen bedraagt 2Vs cent: dat der postwissels voor een bedrag: tot en met f5 21/» cent, boven 15 tot en met f 12.50 5 cent, boven t 12.50 tot en met f 25 10 cent, boven f 25 tot en met f37.50 15 cent, boven f37.50 tot en met f50 20 cent, boven f 50 tot en met f 75 25 cent en voorts 5 cent voor elke som f'25 of gedeelte van f 25 boven 1 75 tot en met f 500. Boven dit bedrag is voor elke f 100 of gedeelte van f 100 een recht van 10 cent te heffen. Het bedrag dat op quitantiën, wis selbrie/en, assignatiën en ander handelspapier wordt ingevorderd, mag, voor ieder stak afzonderlijk, de som van f 500 niet te boven gaan. Het is geoorloofd, bri efkaart for mulieren te bezigen, die niet van rijks wege zijn uitgegeven, mits zij met deze overeenstemmen, wat betreft de gedrukte opschriften, de afmetingen en de stevigheid van het papier. Bij de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen wordt verplaatst de adsistent-icigenieur Franco van Vlissingen naaf Tilburg: ie Vlissingen zal als adsistent- ingenieur optreden de heer Van Engelenburg. «Op 13 Maart zal in de hoofdstad eene vergadering plaats hebben, waarvan onge twijfeld voor een goed deel de uitslag der aanstaande verkiezingscampagne zal afhan gen ik bedoel het algemeen congres der vooruitstrevende liberalen. Meer en meer wordt het eiken helderziende in België dui delijk van de voormalige liberale partij, wier programma nog steeds op de in 1846 op het eerste liberaal congres aangenomen grond beginselen berust, blijft haast niets anders meer over dan een met den dag afnemend aantal verstokte vertegenwoordigers van de oude, behoudsgezinde en egoïstische Vol- lairiaansche grooteigenanrs en grootnij veren welke met de overgroote massa van den maar nooit zal Van Blvenburgh er voor te vinden zijn. Liever leg ik mijn ambt neder, dan het door zulk een daad van onbarmhartigheid te entsieren.» Weinige weken later verdrong zich een dichte menigte voor het stadhuis om met ontzetting de bekendmaking aan te hooren, dat door het Heilig Gericht te Brussel op de galge ghebannen werden uyt alle des Köninghs Landen ende Heerlickheden met confiscatie van alle haer goederen de vol ghende borgers van Dordrecht: Jacob Cor- nelisz. ende Adriaenken Andriesz., syn huysvrouw, Aelken Jacobsz., Jisken Fergels, huysvrouw van Adriaen Jacobsz. de jonge, Jacob Andriesz. ende Maryke Pletersz., syn huysvrouw, Pieter Andriesz., Jacob Jansz. ende Hendriexken, zyn dienstmaeght, Adri- aén Hugens, Dirck Jansz. ende Hester Go- verts, huysvrouw van Cornelis Cornelisz. voorts Aridries Pietersz. Bye en Kalfsvel. Dit was geschied op voordracht van Jan van Drencwaert, den nieuwen schout. Van Blyenburgh had woord gehouden. Geplaatst voor de keuze om of de plak katen uit te voeren of zijn waardigheid neder te leggen, had hij liever de laatste opgeofferd dan mede te werken tot den ondergang van een vijftiental nijvere burgers en burgeressen. Met leede oogen hadden niet slechts de Hervormde, maar ook vele Roomsche Dord- tenaren hem zien heengaan. Wat was te verwachten van zijn opvolger, die voor zulk een onmenschelijke hardheid niet was terug gedeinsd Het bericht hunner verbanning was door onze vrienden met ontsteltenis vernomen. Onbewust van hetgeen in stilte tegen hen gesmeed was, zagen ze als door een blik. aankomenden arbeidsstand hoegenaamd geene of indien toch allerslechtste, en zelfs met de gewone burgerij zeer weinige en vooral luttel vriendschappelijke betrekkingen hebben weten aan te houden; welke bij gevolg allen of bijna allen wezenlijken poli - tieken invloed verbeurd hebben.» Lezer, wrijf u nu eens goed de oogen uit en lees bovenstaand stukje nog eens over. Welk een schaamteloos oordeel over de eerzame liberalen van 1848! Van de vrijzinnigen aan wie het nageslacht zooveel te danken heelt! Zeker weer eenclericaal blad dat zoo durft schrijven? Mis! 'ris van niemand minder dan van eenderBrus- selsche medewerkers aan het Handelsblad in dit blad van heden. Zoo schrijft Het Handelsblad over de Belgische «liberalen»; hoe denkt het over de Nederlandsche? Wolferlsdij'k. Voor de verkiezing van een lid voor den gemeenteraad op 2 Maart 11. waien ingeleverd 122 stembriefjes waarvan bij de opening bleken 4 in blanco te zijn. De heer Joos van Damme verkreeg 114 stemmen, terwijl de 4 overige stemmen op drie verschillende personen waren uitgebracht. Mej. C. de Vos, onderwijzeres aan de school te Oostkerke, heeft tegen 15 Juni a. s. jeervol ontslag uit hare betrekking gevraagd. Verpleging van krankzinnigen in geneeskundige gestichten. Wij geven in hoofdzaak weder de memorie van toelichting door gedeputeerde staten gevoegd bij hun voorstel in zake contrac teeren ten behoeve der verpleging van on vermogende krankzinnigen in deze provincie. Gedeputeerden dan schrijven onder anderen: Spoedig na het in werking treden der wet van 27 April 1884 tot regeling van het Staatstoezicht op krankzinnigen werd door den Geneeskundigen Raad van Zeeland bij ons aangedrongen op bevordering der op richting van een krankzinnigengesticht dooi en in deze provincie. De Inspecteurs voor het Staatstoezicht door ons om inlichting o-e- vraagd, verklaarden 17 Feb. 1886 het getal krankzinnigen in Zeeland niet te weten wel het aantal uit Zeeland in krankzinni gengestichten verpleegden. Gebrek aan plaats ruimte was Jaar niet te vreezen. Toch kwam hun oprichting van een gesticht «niet overbodig» voor, aangezien krankzinnigen niet te ver van hunne woonplaats dienen verpleegd te worden, terwijl het voor hen die tot een der protestantsche kerkgenoot schappen behooren.niet verkieselijk is om door katholieke geestelijke broeders en zusters verpleegd te werden.» Hierop hebben wij inlichtingen ingewonnen hij autoriteiten naar de oprichtings- en exploitatiekosten. Met het St. Joris Gasthuis was (1881) een contract gesloten omtrent de opnemin^ van arme krankzinnigen in Zeeland. Na semstraal bij helderen hemel hun welvaart vernietigd. Jacob Andriesz stor.d als verplet bij de ontvangst van het noodlottig geschrift, het welk hem in een oogenblik van welgesteld burger tot bedelaar maakte. Wat had hij, wat had zijne lieve vrouw, wat hadden zijne onberispelijke vrienden misdaan, dat ze nog slechts vier-en-twintig uren waardig waren^ binnen Dordrechts wallen te ademen? Wat zou er van hem en zyn huisgezin worden Met achterlating van bijna alles wat hij had, in het barre wintergetij uit huis en hof, ja uit het land verdreven, zag hij den valen honger en de bleeke 'zorg reeds de ontvleeschde handen naar hemen de zijnen uitstrekken. Gewis de beproeving was zeer zwaar, en had hij niet geweten dat de Heer, om wiens wille hem dit lijden overkwam, hem in den hangen nood niet zonder hulpe zou laten, hij ware in ver twijfeling omgekomen. Aan den avond van den jammervollen dag waren alb-n te zijnen huize byeen, zoowel zij, voor wie dit de laatste avond zijn zou, dien zij binnen hunne geboorteplaats zou den doorbrengen, als vele dergenen, die uit deelneming medegekomen waren, en wien wellicht reeds spoedig hetzelfde lot wachtte. Dit was de tweede maal dat een nood lottige gebeurtenis hen hier samenbracht. Was de gevangenneming van Woutersz al een waarschuwing geweest, thans stonden zy zelf voor de ontzaglijke werkelijkheid, dat het volgen der nieuwe leer tot zware offers zou roepen. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1892 | | pagina 1