1892. No. 65.
Dinsdag I Maart.
Zesde Jaargang.
VERSCHIJNT
G. M. KLEM KERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
NAP LEITEN.
li ERR- EN SCHOOLNIEUWS.
Gemengde Berichten.
DE ZEEUW.
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prijs per drie maanden franco p. p. f 0.95.
Enkele nummersf 0.02'.
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
De Middelburgsche Courant is in haar
nummer van Donderdag op de haar eigene
wijze aan het napleiten op de verkiezingen
van Maandag te Middelburg en te Goes.
Wat zij over de onnoozelheid en blinde-
lingsche gehoorzaamheid van zeer vele
anti-revolutionaire kiezers zegt, kunnen we
zonder spreken voorbijgaan, dewijl we reeds
lang weten dat volgens haar de liberalen
het denkend en zelfstandig deel uitmaken.
Wat zij van den godsdienst en de staat
kundige doeleinden schrijft, getuigt van
diepe onkunde, in betrekking tot hetgeen
wij willen en wenschen, of het is louter
berekening om het volk van ons afkeerig
te maken.
Ieder toch weet, dat de liberalen den
godsdienst naar de Schriften getracht heb
ben te bannen en dat daarvoor de Staat
kunde door hen is en wordt misbruikt.
Uit hetgeen thans de Middelburgsche Cou
rant schrijft, blijkt voor ieder die lezei
kan, by uitzondering dat zij den godsdienst
van het publieke erf wil geweerd zien. De
godsdienst is een kwestie «van het gevoel
hij is goed voor oude vrouwen en senti-
menteele menschenmaar in den Staat
moet er niet mee gerekend worden. Schei
ding van godsdienst en Staat is naar het
hart der revolutie, is het streven van hel
liberalisme. De Kerk moet nog dienst doen
aan hunne Staatkunde, het modernisme dat
zonder hunne Staatkunde in de Kerk reeds
zou uitgestorven zyn, moet door hunne
Staatkunde nog het hoofd boven water
worden gehouden. Daarom doen zij, in strijd
met hunne beginselen en beloften, aan de
scheiding van Kerk en Staat niet mee.
En dan durven ze desalniettemin nog het
volk wijs maken dat wij, hunne tegenstan
ders, «godsdienst, kerk en staat verwarren,
en den godsdienst gebruiken voor staatkun
dige doeleinden».
Ieder nu kan weten dat de antirevolutio-
ren willen dat op ieder terrein van het
leven dus ook op Overheidsterrein met de
wetten Gods zal gerekend worden. Wij
willen geen godsdienstloozen Staat, zooals
de liberalen maar wel willen we dat Staat
en Kerk elk hun eigen door God aange
wezen terrein en werk zullen hebben. Na
afrekening van het rechtens verschuldigde
willen wy dat geen enkele Kerk door den
Staat zal beoordeeld worden.
Na of zonder afrekening willen, wat ik
in den laatsten volzin zeide, naar hun zeg
gen, ook de liberalen doch zy doen het
niet, om reden aan de modernen dan weldra
alle grond onder de voeten ontzinken zou,
en dezen hebben hun in de Kerk door het
volk ongeloovig te maken te goede diensten
bewezen en dat doen ze nog.
Daarbij komt, dat dr. Bronsveld enzyne
volgelingen het ook niet willen en dezen
behooren thans mede tot hunne bondge-
nootan.
Waarby nog komt, dat de fractie Bahl-
mann, wier steun zy ook al genoten, ef
evenmin voor is.
Boven en behalve dit alles gaat later bedoe 1de
scheiding meer naar den weDsch van hunne
harten want het radicalisme komt op en
krygt zyn beurt, en zie dat wil en zal de
scheiding doorzetten, zonder afrekening.
Komen zal ze want het is op den duur
onduldbaar dat in een land waar men
zooveel kerken heeft enkele zullen bevoor
deeld worden door de Overheid. De grond-
wf sP^t van gelijke rechten. Dat is
ook billijk en ligt voor een land als het
onze op kerkelyk gebied ig voor de hand
De kerkelyken die het willen tegenhouden'
zullen ten slotte het gelag betalen. Dat
kan, door het Godsgericht dat door de ge
schiedenis loopt, het loon worden voor het
meegaan met hunne en onze principiëele
tegenstanders.
Maar de Middelburgsche courant zegt,
dat orthodox en vryzinnig, het eerste op
kerkelyk en het laatste op politiek gebied,
kan en mag. Zij, die nu gelooven dat de
redactie der Middelburgsche Courant hier
een veilige gids is; dat zij het wel weet,
doorkneed als ze is in de leer der orthodoxen,
wat velgens deze leer kan en mag, moet
ln wedesnaam aan hare voeten gaan zitten
en op haar raad in dezen afgaan. Natuurlijk
verheugen, wanneer Bronsveld
en Joalhmann met hunne volgelingen met
ei en later hare partij kiezen en «knechten-
dienst» willen
bewijzen.
Middelburg, Feb. '92.
Het nieuwe Fransche tarief.
t?e, FraDsche regeering heeft een nieuw
tarief van inkomende rechten vastgesteld.
«n rHZ<|n N®derlanders- weer het kind
van de rekening by geworden. De invoer
van kaas, jong vee en visch uit Nederland
is aanmerkelijk hooger belast. De invoer
onzer voortbrengselen gaat dus moeielijker
en zal minder worden. Maar zou het nu
geen zaak voor onze Regeering zijn om voor
onze njjverheid en landbouw op te treden
en de schade die Frankrijk ons berokkent
op dat rijk te verhalen? Hoevele artikelen
van weelde worden er uit Frankrijk ingevoerd,
die wij werkelijk bijna geheel zouden kun
nen missen, indien door een verhoogd invoer
recht, onzerzijds daarop geheven, die invoer
minder werd. Hoeveel orgels en gemaakte
meubelen komen er uit Frankrijk in ons
land met een gering invoerrecht, terwijl
onze orgel- en meubelfabrieken, die meestal
nog deugdelijker waar kunnen leveren, daar-
worden achteruitgezet. Hoeveel gemaakte
kleederen en andere benoodigdheden komen
uit de magazijnen «Lq Printemps,» «Le
Louvre,» enz., zonder tusschenko.iast van
winkels, rechtstreeks aan de bijzondere per
sonen, terwijl onze kleedermakers en klee
dermaaksters, or.ze winkels en magazynen
worden voorbijgegaan.
Moet nu onze welvaart aan het liberale
begrip van vrijhandel worden opgeofferd,
of moet die welvaart worden bevorderd door
vrijhandel of bescherming, naar dat het
noodig is? Wjj gelooven stellig het laatste,
en meenen dat de Regeering in het volksbe
lang verplicht is tegenover Frankrijk de
tarieven op al het bovengenoemde flink te
verhoogen. (De Roeper
De nieuwe Postwet.
De nieuwe Postwet, welke aan den Mi
nister Ha velaar te danken is, zal eindelijk
op Vrijdag 1 April a. s. in werking treden.
Om de beteekenis van de nieuwe Postwet
toe te lichten, volgen hier de voornaamste
veranderingen.
lo. Het port voor brieven. Gelijk tot
heden zullen brieven, niet meer dan 15 gram
wegende, met een 5 eents-postzegel kunnen
verzonden worden. ]'oor zwaardere brieven
is een mildere bepaling. Thans moet voor
brieven van 15 tot en met 100 gram 10
cent betaald wordenvolgens de nieuwe
wet mag dat zijn 200 gram.
2o. Het stadsport. Thans moet voor ie-
deren brief, onverschillig waarheen hij in
het land moet worden verzonden, 5 cent
minstens betaald worden. Volgens de nieuwe
Postwet zal voor brieven, die binnen den
kring van het post- of hulpkantoor, waar
die bezorgd zijn, besteld moeten worden,
slechts een postzegel van drie cent noodig
zijn, mits niet meer dan 15 gram wegende
terwijl brieven van 15 tot 200 gram met
een postzegel van 5 cent zullen kunnen
worden verzonden.
3°. Het port voor nieuws-bladen. Zoodra
bladen als de Standaard, de Zeeu w en andere
kleinere bladen met een byvoegsel worden
verzonden, is een cents-postzegel noodig.
Dit verandert nu met 1 April. Hetgewicht
der bladen, die mot een halve-cents-postzegel
kunnen worden verzonden, is gebracht van
25 op 40 gram. Daardoor kunnen genoemds
bladen zonder verhooging van port met een
byvoegsel verschijnen; terwyl bladen als het
Centrum en de Tijd met een halve-cents-
postzegel zullen kunnen verzonden worden.
4o. Postwissels. Dank zij den aandrang
van den heer Van Kempen, werd bepaald,
dat postwissels tot en met het bedrag Tan
f5 aan een port van slechts 2Vs cent on
derworpen zullen zyn.
5o. Aangeteekende brieven. Het minimum
port zal in plaats van 20 ets. bedragen
12% ets.
6o. Port voor briefkaarten. Dit blijfs
21/» ets. By Koninklijk besluit kan nu even
wel de Vj cent voor de kaart er afgaan,
zoodat alsdan de briefkaarten, indien de
Minister Lely dit mogelijk acht, voortaan
tegen 21/» cent verkrijgbaar zullen zijn.
io. Ongefrankeerd. Gedrukte stukken,
nieuwsbladen en monsters, ongefrankeerd
aan het postkantoor bezorgd, zullen even
als de brieven aan verhoogd port onder
worpen zynen dus niet meer terugge
zonden worden.
Deze zijn de voornaamste veranderingen,
waarover het publiek zich met April zal
kunnen verheugen en welke het aan 't vorige
«metsdoende "Ministerie Mackay-Lohman te
danken heeft.
29 Februari '92.
«De Zoom» heeft—zeer onridderlijk
ondanks het verzoek tot geheimhouding,
verklapt dat de katholieke bevolking van
Nederland per circulaire, geteekend o. a. door
de kamerleden Bevers en Kolkman
is uitgenoodigd een geldelijke bydragè
te leveren, teneinde dr. Schaepiran by
gelegenheid v»n zyn 25 jarig Priesterfeest
op 15 Aug. e. k. te kunnen verrassen
inet eene som gelds, waarvan echter de
Jubilaris gedurende zijn leven slechts de renten
genieten zal, zullende deze gelden hem niet
in handen komen, maar worden vastgelegd
om na zijn eventueel overlijden voor een
of ander liefdadig doel te worden bestemd.
«DeZoom» is natuurlijk tegen het plan der
«Schaepmanianen», zooals zy hare broeders
betitelt, wijl het eene demonstratie is, de
doctor geen priesterbediening vervulde
en te zelden Je Heilige Mis opdraagt.
Zou hier Bilderiijks klacht over de helm-
plant en den eikenboom ook van toepassing
zyn?
Samenwerking en nog wat. In de
laatste weken werd in de antirevolutionaire
pers de vraag verhandeldzal er in Mei
bij de verkiezingen voor de provinciale sta
ten nog worden samengewerkt met de
katholieken? «De Standaard» toont aan op
goede gronden van neen. Te meer sinds de
«Maasbode» er zich in mengde en weder
op de haar eigen wijs zich uitliet over
protestanten en calvinisten, die zij eens
wil laten gevoelen dat zij zonder haar
niets beteekenen. Nu is de Standaard te
recht tegen, de Maasbode vóór samenwer
king op lossen voet. Eerstgenoemd blad
merkt aan«Zoo toch kan men alleen
doen, als men, ook zonder accoord, van,
elkanders goede intentie verzekerd is.
«Maar van deze goede intentie toonden
de Roomschen het tegendeel.
«Ze wierpen het kabinet-Mackay omver.
«Ze bedierven den uitslag der Juni-stem-
bus.
»Ze toonden ons niet dan verachting.
»En de Maasbode riep het reeds luide
uit, dat een liberaal even goed, soms beter
dan een anti-revolutionair kan zijn.
«Precies als dominee Bronsveld.»
Lascht men nu achter het woord Room
schen de aanduiding; «type Maasbode
in, dan is bovenstaande juist. Wat zou er
dan nog op kunnen aangemerkt worden
O, ja «De Midd. Crt.» heeft nog wat.
Zij meent
«'t Blijkt duidelijk dat de Stand, boos
is. Als zij er dr. Bronsveld bij haalt, kan
men er zeker van zijn, dat haar de gal
is overgeloopen.»
Een herinnering aan feiten heet dus in
Middelburg «de gal overgeloopen
Is het niet schoon gezegd? Bewijs durft men
natuurlijk niet vragen van het deftige hoofd
orgaan der Zeeuwsche liberalen.
Overigens neme men nota van de ver
klaring der Maasbode
«Los van de Calvinisten 1 moet bij de
stembus in Mei de leuze zijn. De Calvinisten
moeten eens voorgoed leeren beseffen van
welk eene waarde de Roomsche hulp voor
hen is geweest. Zij meenden het Calvinis
tische program met behulp der Roomschen
te kunnen uitvoeren. Het scheen dat de
tyrannieke geest van den heer Kuijper in
de geheele partij was gevaren. Dat zij nu
ook in Mei ondervinden jwat dwingelandij
op de Roomschen vermag
Het zal ons benieuwen welke bewijzen ook
het r. k. blad tot staving van haar beweren
zal bijbrengen.
Bij Kon. besluit is benoemd tot
commandant van het regiment grenadiers
en jagers, de kolonel J. A. K.H.W. Vogel,
thans commandant van het 4e regiment inf.
Notaris Fercken te Terneuzen heeft
naar de M. C. verneemt eervol ontslag ge
vraagd uit zijn ambt.
De klerk telegrafist 3kl. K. Bosma
te Middelbnrg wordt met ingang van 1
April a. s. als ladingmeester 2kl. verplaatst
naar het station Zevenaar.
In diens plaats is benoemd de klerk
telegrafist 3kl. J. Crucq thans te Oudenbosch.
De heer M. de Jonge Jz. heeft zijne
benoeming tot lid der Provinciale Staten
aangenomen.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen te Meliskerke ds. H. J. Willé-
ring te Gees.
Te Middelburg en elders zullen van
Regeerings-wege kostelooze onderwijzerscur
sussen voor de vrye en ordeoefeningen der
gymnastiek geopend worden. De leiders dier
cursussen ontvangen f200 per jaar per
curcus.
De heer J. vau Melle, onderwijzer aan
de Christelijke School te Zeist, heeft eene
benoeming als zoodanig aangenomen aan
de Christelijke School te Zelhem.
Gom, Weder is een oud-stryder van
1830/31 in deze gemeente overleden: Janus
Kopmels oud 81 jaar.
Goes. Zaterdag werd het lijk van het
raadslid den heer G. v. d. Hoek ter
aarde besteld. De commissie tot wering
van schoolverzuim volgde den lijkwagen
terwijl de burgemeester en enkele raadsleden
aan de groeve tegenwoordig waren. De heer
v. d. Bilt la Motthe wijdde een hartelijk
woord aan de nagedachtenis van den over
ledene, die in zijne verschillende functiën
oprecht liberaal, humaan en opgeruimd
het algemeen belang had gediend. De oudste
zoon dankte voor de eer den overledene
bewezen.
Te 2 uur was weder een groote schare
op de begraafplaats tegenwoordig om de
laatste woning te zien eener andere diep
betreurde doode, mevrouw A. Harinck, ge
boren Steketee. Zij was de vijfde die dezen
dag werd bijgezet. In oen hartelijk woord
tot den diep bedroefden echtgenoot herdachten
ds. Pikaar en ouderling van Melle zeker
hamens velen, wie de overledene voor armen
en kranken; voor tal van christelijke en
philantropische inrichtingen in en buiten
deze stad was geweest,en hoeveel echtgenoot
en kind, en zoovelen in haar verliezen.
Op verzoek van den heer v. Malle zong
men Gezang Gezang 182:4 (Vrome, vroeg
gestorven vrinden).
Daarop verlieten allen den doodenakker,
in de overtuiging dat een waardige verte
genwoordigster van een achtbare familie was
heengegaan, die de voetstappen haars vaders,
wijlen het raadslid Steketee, en van haren
broeder had gedrukt, en wier werken, welke
haar volgen, het stempel droegen der genade,
waardoor zij was zalig gewórden. Vervulla
Je Heer, die zich nooit vergist, gelijk de
geachte leeraar zoo terecht herinnerde, in
hare woning en in de gemeente, de ledige
plaats der zoo vroeg ontslapene wier nage
dachtenis bij ons in zegening zal zijn.
Sluiskil, 27 Febr. Hedenmiddag had een
ongeval plaats, gelukkig zonder groote ge
volgen. Toen de trein van 1.30 naar Moche-
len van het station afreed, brak onder
geweldig geraas de haak van de derde klas-
waggoo, waardoor het achterste gedeelte van
den trein, bestaande uit twee passagiers
wagens bleef staan en het voorste gedeelte
van den trein doorreed. Hevig verschrikt
openden de reizigers de portieren en spron
gen uit de waggons. Intusschen was door
fluiten en bellen getracht de opmerkzaamheid
van den machinist te trekken wat gelukte,
de onklare derdeklaswaggon werd op een
andere lijn gebracht, de passagiers derde
klas gingen over in de tweede klas en na
achttien minuten oponthoud kon de reis
worden voortgezet.
Donderdagavond traden twee vreemde
mannen de alleenstaande woning van een
landbouwer te Hierden binnen en gelastten
de vrouw die alleen thuis was met haar
kind, om hun het geld te geven dat in
huis was. De vrouw weigerde, ook dewijl
zij geen sleutel had om de kast te openen.
Zij grepen daarop de vrouw aan, bonden
haar een doek voor het gezicht en wierpen
haar met het kind in de bedstede, met
bedreiging dat zij haar onmiddellijk zouden
doodsteken, wanneer zij het waagde eenig
geluid te geven. Daarop ontnamen zij haar
het zilveren oorijzer met gouden krullen
en openden de kast met een sleutel, dien
zij bij zich schenen te hebben, ontvreem
den daaruit een muntbiljet van flOeu eenig
zilvergeld, en maakten zich uit de voeten.
Het verdient opmerking, dat den vorigen
dag ook twee vreemdelingen bij haar in huis
waren geweest om te bedelen, en dat toen
de sleutel van de kast dadelijk werd ver
mist, en het is alzoo meer dan waarschijn
lijk dat dit dezelfde personen waren, die
ook gisteren de inbraak pleegden.
Aan den Raamsingel te Haarlem
werd Vrijdagavond omstreeds 9 uur brand
ontdekt in een klein huisje, bewoond door
de weduwen Stokman en Dekker. Oogen-
blikkelijk was de brandweer op het terrein
en trok men de woning binnen.
Verschrikkelijk was het schouwspel, dat
zich toen aan hun oogen voordeed.
Men vond beide bewoonsters doodvlak
bij het raam lag op den grond de weduwe
B., de borst ontbloot, de kleederen half
van 't lijf gescheurd, de handen en de borst
geschroeid en aan den middelvinger nog
de vingerhoed. Het gezicht was als het
ware ineengeschrompeld de haren hingen
er overheen, vermengd met geronnen bloed.
De eene voet was geslagen om den poot
der tafel, blijkbaar om zich te verwere -
Want hier had een inbraak met moord en
poging tot diefstal en daarna brandstichting
plaats gehad. Men vond het lijk der weduwe
S. bij de bedstede met gekloofden schedti.
