1892. No. 51.
Donderdag 28 Januari.
Zesde Jaargang.
IJK.
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Een kleine moeite.
JAN WOUTERSZ.
Niet aan alle zijden sterk.
M ZEEUW.
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prjjs per drie maanden france p, p. f 0.95.
Enkele nummers0.02'.
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent. iedere regel
meer 10 cent.
Middelburg ook voor St. Laurens Dage
lijks behalve Zaterdag en Maandag; tot 5
Februari.
In Mei zal, overeenkomstig het voorschrift
der wet, ook in onze provincie de verkiezing
voor de provinciale staten plaats hebben, daar
de helft van dit college moet aftreden.
Kiesvereenigingen, zijt gij al voorbereid?
Zoo niet, mogen wij u dan opwekken er voor
te zorgen dat in uwe gemeente dit jaar
niemand op de kiezerslijst mankeere die er
op hoort, en er niemand op kome die er geen
aanspraak op heeft.
Reeds hebben de dagelijksche Besturen
der verschillende gemeenten de hand aan
den ploeg geslagen. In de verschillende steden
en dorpen worden bij publicatie van den
burgemeester allen opgeroepen, die niet voor
een bepaalde huurwaarde in de personeels
belasting zijn aangeslagen, noch f 10 in de
grondbelasting, hoofdsom en rijksopcenten
te zamen gerekend, betalen en toch recht
hebben om kiezer te zijn.
Laat nu elk belanghebbende eens van zulk
een aangeplakte «publicatie» kennis gaan
nemen. Zijn aanstonds toch de kiezerslijsten
vastgesteld, en komt iemands naam er niet
op voor, dan is hij dit jaar geen kiezer. Laten
wij u in korte woorden zeggen wat er in
zulk een publicatie staat.
In de eerste plaats worden opgeroepen zij,
die in meer dan één gemeente grondbelas
ting te betalen hebben.
Het kan [namelijk zijn, dat men een
stukje grond heeft in Krabbendijke waar
voor men nog geen f 10 aan grondbelas
ting betaalt; en een stukje in Waarde dat
ook niet veel meer opbrengten misschien
nog een stukje onder Kruininge, zoodat de
grondbelasting der drie stukjes samen f 10
of zelfs meer bedraagt. Welnu, als dit zoo
is, dan is men kiezer. Het is toch alleen
maar de vraag of men aan hoofdsom en
rijksopcenten f10 in de grondbelasting be
taalt, en waar men die in betaalt, is het
zelfde. Gij hebt dan slechts de voldaan
geteekende aanslagbiljetten over het laatst
verloope» jaar op de secretaiie van uwe
woonplaats te laten zien.
Ge moet het doen voor 15 Februari e. k.
daarna is het te laat. Of ge dit het vorige
jaar ook hebt gedaan, geeft niets, daar het
natuurlijk elk jaar moet geschieden.
Let welDe man wordt hierbij geacht
in de grondbelasting te betalen voor zijne
minderjarige kinderen, wegens de goederen,
waarvan hij het vruchtgebruik heeft.
Dezelfde opmerkingen gelden voor de
personeele belasting. Men mag ook, wat in
verschillende gemeenten aan personeele be
lasting wordt betaald, samentrekken.'
17.) FEUILLETON
Eene episode uit de dagen der Hervorming
door W. K. HAGA.
«Zie daar is al wat ik vreesde», zeide
de monnik. «Vrouw, vrouw 1 wees voor
zichtig Denk aan Eva, die ofschoon nog wel
onzondig, door de booze slang is verleid.
Gij moet u nooit met ketters in gesprek
begeven; dat behoort tot de roeping der
geestelijken. En nu wil ik eens zien,»
vervolgde hij, opstaande om naar boven te
gaan, «of hjj mij ook zoo spoedig omver
praat en of ik hem niet van zijn dwaling kan
genezen».
«In dit opzicht», zei meester Jaspersz,
«trelt uw eerwaarde het slecht, want Wou-
tersz. is niet thuis. Het gebeurt hem zeer
zelden, want meestal brengt hij de avon
den op zijn atelier door, waar hij, naden
dag met schilderen te hebben besteed, zich
met lezen of studeeren bezig houdt. Hij is
immers niet thuis, vrouw?» vraagde hij,
deze aanziende.
«Neen was het antwoord, «anders had
den we hem stellig gehoord. Hij is een
minnaar van zingen en maakt menigmaal
dat de avonden, die anders voor ons beiden
wel wat eentonig zouden voorbijgaan, ons
vaak kort duren».
«Luister je dan?» vraagde Antonio, di
■echtgenooten beurtelings scherp aanziende
«Ja antwoorde Jaspersz, «vindt uw Eer
waarde daar kwaad in Het zjjn geen wufte
liedjes, maar Psalmen, meen ik. Iedereen
mag de woorden er van nazingen en mis
schien zou u ook wel eens luisteren».
«'t Is mogelijk», zeide deze droogjes. Het
was hem uit alles duidelijk dat hij het voor
zichtig moest aanleggen, wilde hij zijn plan
Jatuurlijk is hier alleen maar van den
lei grondslag der personeele belasting,
hurwaarde zonder eenige remissie of min-
deing, spraak.
laar het zou b.v. kunnen zijn, dat ge
nit in uw eigen gemeente, maar in een
ariere voor de personeele belasting zijt
aageslagen. Welnu, ook dan zijt gij kiezer.
Alen moet ge met uw voldaan geteekend
aaslagbiljet, of een gewaarmerkt afschrift
er ran, voor 15 Februari naar de secretarie
uvr gemeente gaan om het te laten zien.
lebt gij dus b.v. tot voor korten tijd te
Kcdekerke gewoond waar gij ten vorigen
jat. uw aanslag voldaan hebt, en gij woont
nite Westkapelle, dan hebt gij daarvan
sldits de noodige bewijzen te toonen en
gjj wordt ook ingeschreven. De kiesvereeni-
gijen hebban hierop wel degelijk nauw-
k«rig tee te zien, want ook dezulken moe-
te worden opgeroepen.
)ok hij die mede-eigenaar is in eene
orerdeelde bezitting, wordt door den bur-
gneester opgeroepen. De zaak is deze. Er
kinen onroerende goederen zijn die bijv,
ni verdeeld zijnnahet overlijden van een der
oiers. Het aanslagbiljet blijft dan op naam
bi. der moeder (of van den vader; staan
dib het spreekt van zelf dat dan ook de
kderen wegens hun vaderlijke (of moeder-
lre) portie mede eigenaren zijn der nog
orerdeelde goederen, waarvoor de over-
bvende ouder op het belastingpapier staat
aigeslagen. Wordt nu bijv. f40 aan
baiting opgebracht en er zijn twee, drie
0 vier meerderjarige zoons, dan kunnen ook
zkiezers worden, mits dit tijdig op de
sretarie hunner gemeente wordt aan
gaven. 15 Februari is ook hier weer
dlaatste dag.
Natuurlijk geldt dit niet alleen de zoons
vi éeD overleden vader of moeder, maar
een, onverschillig in welke familiebetrekking
z tot elkander staan.
Het kan zijn dat twee, drie of meer personen
gamenljjk een onroerend goed in eigendom
Ibben, dat slechts op naam van éen hunner
1 boek staat. Ook in dit geval kan men
de zooeven aangegeven wijze het kiesrecht
vkrijgen, als maar het aandeel in den
(verdeelden eigendom zoo groot is, dat,
srd alles verdeeld, voor het a, h of c
ekomend deel flÓ aan hoofdsom en rij ks-
icenten zou worden betaald.
De formulieren daarvoor, die men kosteloos
de secretarie kan verkrijgen, dienen
■or 15 Februari aldaar terugbezorgd te zijn.
Voor de personeele belasting geldt het
Ijet dat 1 Mei 1891 verschenen was.
Ten slotte worden ook de kiesgerechtigde
dgers opgeroepen. Dat zijn allen, die
ien afzonderlijke woning in gebruik hebben,
ndat zij met hun gezin bij anderen in-
onen, of als ongehuwde personen kamers
i huur hebben.
Zijt gij lodger
iet doen mislukken en vooral nu Woutersz.
iet thuis was, bestond er kans dat Jaspersz.
fit het geringste vermoeden van onraad
anleiding zou nemen om hem in tijds te
vaarschuwen. Omtrent den predikant wist
intonio echter nog niets, vandaar dat hij
;een haast met zijn vertrek maakte, maar
«rst eenig naricht omtrent dezen wenschte
n te winnen.
«Het komt mij toch voor», vervolgde hij,
cdat die Woutersz. ondanks zijn gebreken
ien bijzonder persoon is, en hetgeen ik van
ïem gehoord heb, bevestigt mij in mijn
rooiaemen om met hem in kennis te komen.
Hij zal zeker wel meer dan eens de verho
len predikatiën bijwonen, dat behoef ik niet
ie vagen, maar ontvangt hij wel eens geest-
vervanten op zijn kamer?»
«Hechts bij uitzondering», antwoordde
vrouv Jaspersz, «hoewel hij juist gisteren
avori met iemand is thuis gekomen, dien
hij iet onze toestemming heeft geherbergd.
Hetvas naar zqn zeggen een vertrouwde
vriei), die slechts een dag hier in de stad
kon "lijven en van morgen zijn reis moest
vervgen. Hij is dan ook reeds vroegtijdig
van Ms gegaan om zjjn gast een eind weegs
te vgezellen».
«heb riep de mor.nik uit, hoorendedat
een jornaam deel van zijn prooi hem ont-
gaanwas, want hij begreep terecht dat
de gde vriend niemand anders dan de pre-
dikai was geweest. «Is hij weg Heb
je bn laten ontsnappen vervolgde hij,
rood an toorn, en zijn gevoel van teleur-
stelli; niet meer meester, gaf hij zulk een
gewtigen vuistslag op de tafel, dat alles
er opn rondom rinkelde en dreunde, en
vrou-Jaspersz. van ontsteltenis haar naai-
werkiit de hand liet glippen.
«Yt bedoelt uw Eerwaarde?» vraagde
Dan moet gij zijnmannelijk inwoner der
gemeente, die hetzij hoofd van een gezin of
alleenwonend persoon, in huur hebt een
deel van een huis dat voor het andere deel
bewoond wordt door den eigenaar of huurder
op wiens naam het belastingbiljet is inge
vuld. Dan moet het huis f48 (of meer)
aan geschatte huurwaarde doen, naar het
tarief waarbij voor uwe gemeente de remissie
of korting vervalt.
Ook moet het door u gehuurde deel van
het huis minstens f 1,20 aan geschatte huur
waarde doen. Dit wil nu niet zeggen dat
u er f 1,20 huur voor betaalt: maar of de
huurwaarde op uw belastingbiljet f 1,20 of
meer; aangeeft. Ook moet gij gedurende 9
maanden, voorafgaande aan den 15Febr. e. k.,
dezelfde kamers bewoond; of hetzelfde stuk
van een huis in huur gehad hebben.
Of zulk een lodger zich het vorige jaar
ook heeft aangegeven, doet natuurlijk niets
ter zake, hij moet zich elk jaar op de se
cretarie aanmelden en een biljet aanvra
gen, dat vóór den 15en Februari weer terug
bezorgd moet worden.
Doet hij dit niet, dan wordt hij onher
roepelijk van de kiezerslijst geschrapt.
Het is dus zaak hierop attent te zijn en
er anderen attent op te maken.
Nogmaals herinneren wij
Kiezers, die verhuisd zijn van de eene
gemeente naar de andere, moeten zich in de
nieuwe gemeente aanmelden op de secretarie
en daarbij overleggen het belastingbiljet,
waar uit blijkt dat zij in de eerste gemeente
hun belasting ten volle hebben betaald.
Dat de kiesvereenigingen toch zooveel
zij kunnen, alle pogingen in het werk
stellen, om te zorgen, dat ieder zich omtrent
zjjn kiesbevoegdheid verzekere, opdat bij
den komenden strijd voor onze Staten-Colleges
alle man in het vuur kan worden gebracht
en niemand zich hebbe te beklagen om een
verzuim, als werkeloos toeschouwer bij den
strijd te moeten staan.
Zulk een verzuim ware zeer zeker onver
antwoordelijk.
Toen de heer Tienhoven het nieuwe
Liberale Kabinet formeerde, schijnt hij be
grepen te hebben, dat daarin allereerst een
paar parlementaire mannen van de eerste
grootte, die daarbij tot de meestverbitterde
vijanden ven het ministerie-Mackay in de
Tweede Kamer behoorden, zitting dienden
te hebbendie zouden er kracht en kleur
aangeven. Hij vond die in den heer Tak
van Poortvliet, die reeds eenmaal Minister
was, wien de Liberalen gaarne tot samen
steller van een Kabinet, in zijn plaats gezien
hadden, en als hoofd der Liberale Kamer
partij zich had laten gelden en in den heer
Smidt, oud-gouverneur van Suriname, een
Jaspersz., zijn stoel, waarmede hij van schrik
achterwaarts was geweken, weder bijschui
vende.
«Wat ik bedoel, domme zielenschreeuw
de Antonio, die ten eenenmale zijn rol ver
gat, «weet je wien ge geherbergd hebt en
ongemoeid hebt laten gaan? Een
satanskind een afgezant des duivels een
zielsverdervereen ja, maak maar het
teeken des kruisessnauwde hij vrouw
Jaspersz. toe, dat is wel noodig om de booze
geesten uit je huis te bannen. Je hebt de
belangen van de Kerk schromelijk verwaar
loosd je verdient dat
Hier zweeg de monnik plotseling, want
ondanks zijn opgewondenheid ontging het
hem niet, dat iemand de voordeur in kwam
en naar boven ging. Dat kon, zoo niet de
prediker, dan toch zijn helper zijn, en om
dien was liet toch ook te doen.
«Vergeef mij zeide hij, zijn onvoorzich-
tigen uitval innerlijk betreurende, «ik heb
mij zooeven door drift en verontwaardiging
laten vervoeren; maar als ik denk aan de
onbeschaamde vijanden der Heilige Kerk,
die er dag aan dag op uit zijn, haar te
benadeelen en hare grondvesten te onder
mijnen, dan kookt mij het bloed. Vergeef
mij herhaalde hij, als ik u heb doen ont
stellen. 't Was verkeerdwij weten toch
dat de Heilige Maagd, geprezen zij de Naam
van haren lieven Zoon over de vijanden
eenmaal zal triumfeeren.»
«Zoo zij hetklonk het uit den mond
van Jaspersz. en zijn vrouw, f n terwijl hier,
althans voor het uitwendige, de vrede en de
rust hersteld waren, gaf de bewoner boven
het bewijs, dat het er bij hem van binnen
ook niet onrustig uitzag, want met heldere
stem zong hij
man, onhartelijk tegenover de Antirevolutio
nairen, en die zulk een verachtelijke rol
tegen zijn opvolger, den heer De Savornin
Lohman gespeeld had.
Wij voer ons willen die beide Ministers
(van Binnenlandsche Zaken en Justitie)
gaarne tot de sterke en bekwame zijde van
het tegenwoordig Kabinet rekenen. Of zij
echter in kennis, eerlijkheid en activiteit
hun voorgangers, onzen De Savornin Lohman
en den Roomschen heer Ruijsch, zullen
evenaren niet alleen, maar ook overtreffen,
dit zullen zij nog moeten toonen aan Kamer,
Kiezers en Pers
Een andere krachtige steunpilaar van het
Kabinet, vond hij in den heer W. K. van
Dedem voor Koloniën. En inderdaad die
keuze noemen we gelukkig. Genoemde
heer is een goed spreker, een eerlijk Liberaal,
was steeds voor de Antirevolutionairen een
tegenstander, dien zij konden hoogachten.
Daarbij is de heer W. K. van Dedem een
man die Indië kent, en zoo hij al de Christe
lijke zending niet met kracht steunt, haar
toch niet zal tegenwerken. Hij is zeker
van dit Kabinet het glanspunt, de rechte
man op de rechte plaats.
Maar kan men zulks ook van den ge
wezen bankier en financier met allerlei
zoogenaamde cordate eigenschappen, van
den heer Pierson, als Minister van Finan
ciën zeggen dat hij bij de noodzakelijke
hervorming van ons belastingstelsel bij
de noodwendig# voorzichtigheid met het
wegnemen van druk hier, om dien elders te
verzwaren, de rechte man op de rechte
plaats zieh zal toonen te zijn? We willen
het hopen, maar twijfelen tachBedacht
zaamheid in 'toordeelen, wat een Minister
voegt, mist hij bij een groote dosis overmoed!
Dit toch bleek bij zijn oordeel over den
nood onzer landlieden, een oordeel dat zelfs
zijn vrienden deed opschrikken, en 'twelk
hij moest corrigeeren en ten deele herstellen.
Als hij «traks met een belastinghervorming
voor den dag komt, die ten slotte aan geen
enkele partij of fractie geheel bevalt, zal
hij dan blijken een sterke zijde van het
Liberale Kabinet uit te maken, en zooveel
beter te wezen dan zijn wel wat al te voor
zichtige voorganger de heer Godin de
Beaufort was? «De tijd baart rozen», maar
ook doornen! De tijd zal leeren. Wij
willen nog in afwachting van 't geen er
komen zal, den heer Pierson een bekwaam
Minister van Financiën noemen. Als finan
cier althans stond hij in de handelswereld
hoog aangeteekend.
Ons lust het niet een critiek over den
heer Tienhoven, over den samensteller van
het Kabinet, die voor zich de portefeuille
van Buitenlandsche Zaken benield, te vellen.
Wat hij als Burgemeester van Amsterdam
was, laten we op zijn plaats. Velen schrijven
hem daarin een minder krachtvol handelen
toe. Enfin! wij doen er het zwegen toe-
De heer Tienhoven is in spreken en handelen
een gentleman, een beschaafd man, die een
Wel op mijn siel, wil nu prijsen
Den Heer, want mijn levenlang
Bal ick Hem eer bewijsen
lek met psalm en gesang
Steeds loven Godt verheven
Soo lang als ick sal leven.
«Hoort uw Eerwaarde het, en vindt u
het niet schoon waagde vrouw Jaspersz.
te vragen.
«Hij zingt niet kwaad, maar je moet er toch
niet te veel naar luisteren», hernam Antonio.
«Gelooft mij, het is Sirenengezang, en al
is het vaak voor ons niet merkbaar, de
duivel verandert zich in een engel des lichts,
zoodra het hem voor zijn misdadige plannen
dienstig voorkomt. Doch nu zal iku niet
langer ophouden,» en de daad bij het woord
voegende, begaf hij zich naar het vertrek
van Woutersz., waar hij, na bekomen ant
woord op zijn geklop, binnentrad.
«Goeden avond, vriend Woutersz
is uw naam, niet waar?» zeide hij op eenigs-
zins onzekeren doch vriendelijken toon.
«Wees welkom, eerwaarde!» klonk de
wedergroet van dezen, terwjjl hij van zijn
zitplaats oprees en den monnik, die aan
den ingang was blijven staan, tegemoetsnelde
en tot verder binnentreden uitnoodigde.
«Gij doet mij waarlijk veel eer aan, en ik
ben blijde u in welstand te mogen aanschou
wen. Neem plaats, als ik u bidden mag».
«Volgaarne!» zeide Antonio, op den hem
aangeboden zetel zich nederzettende. «Ik
bracht een bezoek aan uw hospes, die mij
zooveel goeds van u vertelde, dat ik verlangde
met u kennis te maken, en toen ik u daarbij
zoo opgeruimd hoorde zingen, liet ik mij
niet weerhouden en heb de vrijheid geno
men u te bezoeken; ziedaar de aanleiding
van mijn komst».
(Wordt vervolgd.)
