andere hand geen mutatierecht mocht ge
heven worden.
Heinkenszauil. Tot lid van het armbestuur
alhier is herkozen J. Slink.
Sociaal democratisch Con
gres. De beide kerstdagen hebben ge
strekt voor eene algemeene vergadering
van den sociaal democratischer) bond in Ne
derland te Amsterdam.
De voorzitter A. Rot herinnerde aan den
strijd die in dan boezem der partij heeft
piaa'.s gehad, een strijd tusschen de weten
schappelijke en communistische socialisten.
Geen verbetering voor bet proletariaat is
denkbaar, zoo meende de secretaris Colt-
hoff, dan die het zich zelve zal verschaffen.
De aldeeling MiddelburgVlissingen had
voorgesteld «Het congres spreke zich uit
over de al ot niet wenschelijkheid eerier
samenwerking tusschen de sociaal-democra
ten en de Friesche volkspartij.)» Tegelijk
diende zij een motie in behelzende ile over
weging dat het samengaan tusschen socia
listen en niet-soeialisten onder bepaalde om
standigheden nuttig kan zijn voor de pro
paganda van de socialistische beginselen
en de meening dat bedoelde samen werking
gewenscht kan zijn. Echter mogen de af-
deelingen van den sociaal democratischen
bond zich niet duurzaam bjj de Volkspartij
aansluiten.
De afgevaardigde van Middelburg notmde
«algemeen kies- en stemrecht een uitmun
tend middel om ds twisten tusschen de re-
geerende partijen onderling uit te maken,
maar die tot geen afdoende maatschappe
lijke hervorming ten bate der arbeiders
kan leiden». Niet langs wettigen weq dit
toch is van nature anti-sociaal democratisch
en bevordert slechts het belang der bour
geoisieder regeerende klassen.
Niet de partij, maar elk lid der partij
persoonlijk mag zich in betrekking stellen
met andere partijen, en dan alleen om te
agiteeren en de partijen te drjjven in so
ciaal-democratische wateren.
De meerderheid der afgevaardigden be
streed de land-nationalisatie, die volgens
haar leiden zal tot bevestiging der macht
van de regeerende klassen, die de boeren
arbeiders voor hunne zaak zullen winnen
door hun belang af te scheiden van dat
der industriëele arbeiders.
Van der Zwaag uit Wolvega meende
dat ook algemeen kies- en stemrecht niet
tot het doel zal leiden, wijl de arbeiders
niet sterk genoeg zijn om er voordeel van
te trekken. Zij moeten eerst georganiseerd
zijn. Toch moeten de sociaal-democraten
de propaganda steunen voor algemeen stem
recht en landnationalisatie als middel tot
agitatie.
Een ander meende dat alleen heil te
wachten is van revolutie, dat is een om
keering der grondslagen waarop de tegen
woordige maatschappij rust. Daarom had
ook Domela Nieuwenliuis geen lid der
Tweede Kamer mogen worden. Zoo iets
leidt tot schipperen.
Domela Nieuwenhnis wilde hierop ant
woorden doch vele afdeelingen protesteerden
daartegen, wijl Domela Nieuwenliuis g«en
afgevaardigde is. Deze revolutie duldden zij
niet. Eindelijk kreeg het oud-kamerlid het
woord als redacteur van Recht voor al
len; en verdedigde toen het voorstel der
afdeeling Den Haag dat de aldeeling van
den Bund aangesloten mag zijn bij een
partij die slechts een gedeeltelijke verwezen
lijking van het sociaaldemocratisch program
beoogt. Aan dit vooistel moest dan worden
toegevoegd het voorstel Beverwijk «dat de
revolutionaire tactiek blijve gehandhaafd».
Hij verdedigde tevens de meening dat
men aan verkiezingen enz. kan deelnemen
en lid der Tweede Kamer zijn zonder dit
revolutionair standpunt te verloochenen.
De afgevaardigde uit Assendellt wilde
echter dat «revolutionaire tactiek» uit het
voorstel uit hebben.
Hij verwachtte niets van geweld, zeide
hij, nu noch ooit! Deze witte raaf stond
blijkbaar onder deze zwarte raven niet
alleen, want het voorstel Den Haag-Be
verwijk werd met slechts 35 tegen 14
ste.nrneri aangenomen.
Daarna kreeg v. d. Goes het woord om
zijn beschuldigingen ti gen Domela Nieuwen
liuis toe te lichten. Hij had heel wat aan
te merken. Hij ontzegt Doinela Nieuwen
liuis alle eigenschappen van hoofd en ge
moed om redacteur van «Recht vooruiten»
te zijri, welk blad hij onvoldoende noemt.
Domela Nieuwenliuis noemt hij grof per
soonlek, onbesuisd, dubbelhartig, opper
vlakkig, zich niet geljjk blijvend; een war
hoofd, eeu phraseur of praatjesmaker, een
mond-socialist, die bluft met woorden, maar
nooit tot daden komt; een kapitalist dien
de broodvraag niet nijpt, enz. Zijn rede
werd afgebroken door schreeuwende socia
listen die liein het woord wilden ontnemen
en den voorzitter der vergadering dreigden
met verlies van zijn gezag.
Eindelijk werd de spreker gedwongen
op te houden. De rest zijner beschul
digingen zou nu door een commissie worden
onderzocht.
Domela Nieuwenhuis bleef het antwoord
niet schuldig. Hij noemde v. d. Goes het
werktuig der Duitsche socialisten, die hem
op het congres te Halle hebben aangezet
om hem Domela het voetje te lichten. Hij
erkent dat «Recht voor allen» tekortkomin
gen heeft. Spr. heeft vele andere werkzaam
heden, zoodat veel in dit blad komt zonderzijn
medeweten. Niemand is consequent, ook
hij niet, en ook v. d. Goes niet, wat naar
aanleiding van diens geschriften valt te be
wijzen.
Ten slotte werden met op 2 na alg. stem
men de «beschuldigingen» van v. d. Goes voor
niets oin net lijf hebbende verklaard.
In de vergadering op den 2en kerstdag deelde
de voorz. mede dat de overige grieven vau v.
d. Goes onderzocht zijr» door een commissie
van 5 personen waaivaii twee door v. d. Goes
aange rvezen Gerhard en Polak; twee door
Domela Nieuwenhuis aangewezen: Van Em-
menes en Penning; en een door deze vier
benoemd Visser uit. Arnhem. De meerder
heid der commissie vond bijna al de grieven
gezocht, en vereenigde zich met deze conclu
sie: «De commissie van oordeel dat de be
schuldigingen van Van der Goes op één ljjn
staan met een beoordeeling vaa «Het Han
delsblad» en andere dergeljjke reactionaire
bladen, is van meening dat zijn houding niet
is zooals een partijgenoot betaamt.»
Voorts werd besloten niet meer aan de
erkiezingen deel te nemen. Om Zondag 1
Mei 1892 een socialistiscben feest- en pro-
pagandadag te houden. Een krachtige be
weging in 1892 tegen de «bloedwet» te
oi ganiseeren, dat is de militiewet. Een som
gelds voor de propoganua in de kazernes
werd beschikbaar gesteld. Protestmeelings
tot bevrjjding van G iel te organiseeren. Hem
werd een telegram met betaald antwoord
gezonden. Een «oproergeschrift» zal worden
uitgegeven waarin het standpunt der par
tijen en dat der S. D. zal besproken wor
den. Een voorstel dat niet meer met ha
telijke maar met zakelijke strooibiljetten
zou gewerkt worden, werd niet behandeld,
wegens afwezigheid vaa den voorsteller.
Een motie tot goedkeuring van de wijze
waarop Recht voor Allen dit jaar Is gere
digeerd (eeschreven) werd met 41 tegen 6
stemmen en 2 buiten stemming aangeno
men. Herbenoemd werd als redacteur van
de \olkstribuun te Maastricht dhr. Vliegen,
die dit blad, nagenoeg alleen, schrijtt, zet,
drukt en zoo noodig colporteert. Dhr. Nieu
wenhuis nam zijne betrekking aan «Recht
voor allen» weer voor een half jaar op zich,
mits men hem niet voor zoo'n «idioot hield
als v. d. Goes». Da heer Cornelissen werd
benoemd tot secretaris voor de buitenlandsche
correspondentie.
Het congres weigerde zich uit te spreken
tegen stukwerken verwierp een motie
tot het houden eener demonstratie te
'sGravenhage tot het verkregen van Al
gemeen Kiesrecht. Bennink uit Her.geloe
had deze poging windmakerij genoemd. Het
ontbreekt eus socialisten, zoo meende hij,
niet aan een grooten mond en aan lawaai,
maar de daad ontbreekt vaak.
De sociaal-democratische beweging zal
dus voortaan minder hatelijk, minder on
verstandig en dus meer practisch zijn wat
het gevaar zeer verhoogt. Mogen alle chris
tenen, paeroons en «werkgevers», recht en
gerechtigheid betrachtendat is het beste
middel om het socialisme te bestrijden, en
xooals het bestreden wil worden.
In de- Donderdag te Borssele door den
dgkraad van het calamiteuee waterschap El-
lewoutsdijk-Borssele gehouden vergadering
werd besloten tot verhooging en verzwaring
van het laatstnvergebleven vak zeedijk te El-
lewoutsdijk, liggende tusschen de djjkpalen
09. De kosten van dit werk zijn geraamd
op ruim f5690. Behalve deze voorziening
besloot de vergadering tevens tot uitvoering
van de gewone onderhoudswerken voor i.an
dienst 1892-93, bestaande o. m. in vernieu
wing van versleten steenglooiïng en vervan
ging door Doorniksche- en Bazaltglooi'ing te
Ellewoutsdijk en Borssele.
In de Donderdag te Hoedekenskerke
gehouden raadsvergadering werd de opbrengst
der lig-, los- en laadgelden van de haven
verpacht aan den hoogsten bieder, L. de Bart
asdaar, tegen t 725's jaars. Met algemeene
(vier) stemmen werd tot doodgraver, waarvoor
slechts drie sollicitanten zich hadden aange
meld, benoemd J. Lukasse. M. C.
Geliefde namen. In het jaar 1891,
dat ten einde spoedt en waaraan dit laatste
noininer van ons blad herinnert, zijn weer
tal van geliefde personen weggerukt. Onder
de meest genoemden tellen wij den weleer
waarden heer ds. de Pree te Goei, Zuurdeeg
genet sheer te Zierikzee, ds. ,Ormel te St.
Maartensdijk, het oud-lid der tweede kamer,
enz. mr. P. H. Saaymans Vader te Eversdijk
en zijn broeder J. W. Vader, oud-lid der
staten van Zeeland te Kortgene; majoor
Soutendain te Goes. Voorts mr. Verniers
v. d. Loeff en Dgckmeester, leden der
tweede- Insinger en Donker, leden der
eerste kamerdr. Rombach, oud-lid der
tweede kamer: Baud, oud-minister van ko
loniën; S. v. Deventer oud-lid van den raad
van Indië; O. VV. Staveuisse de Brauw oud
lid van den raad van state; Vtce-admiraal
Gregory; tie schilder Bosboom, dr. Kreer.en
inspecteur van het lager onderwijs; pro
fessor A. Kuenei»onder de buitenlandsche
staatslieden die hunnen tijdgenooten ont
vielen, treffen wij insgelijks geliefde namen
aart. België betrturt zijn ond-ministers
Thonissen en Victor Jacobs, Duitschland zjjn
Windthorst en zijn Von Moltke, Ierland
zijn Parnell, Rumenië zijn Joan Bratiano,
Frankrijk zijn Grevy, zijn Boulanger, zjjn
Freppel, zijn Jeróme Bonaparte, den preden-
dent voor het Keizerschap, benevens diens
neef Louis Lucien, mannen b(j een deel der
natie met meerder of minder recht bemind.
Van de gekroonde hoofden die wegge
rukt werden, noemen wij slechts dert ko
ning van Hawaï, Olga grootvorstin van Rus.
land; prins Alexander van Weimar; Groot
vorstin Alexandra van Rusland, kroonprin
ses van Griekenland; Ida vorstin van Reuis,
geboren prinses van SchamburgLippe;
koning Karei van Wurtemberg; aartsher
togen Sigismund en Hendrik van Oostenrijk
en de vrouw dezes laatsttn; Dom Pedro,
ex-keizer van Brazilië.
De minister van financiën heeft bepaald
dat melk-separatore, bestemd om bij de zui
velbereiding den room van de melk af te
scheiden als landbouwwerktuigen vrij zijn
van invoerrecht, doch, als zij bestemd zijn
om het gehalte van melk te bepalen, als
instrumenten met 5 pet. der waarde zijn
belast; dat het voor (ie vrijstelling als land
bouwwerktuig of gereedschap niet voldoende
is, dat voorwerpen bestemd zijn om bij de
zuivelbereiding te worden gebruikt of als
zoodanig worden a ngegeven, maar dat
om, |krachtens de vrijstelling, zonder betaling
van rechten te kunnen worden toegelaten,
de bijzondere bestemming der voorwerpen
uit hunne inrichting moet blijken.
KMtK.- m JSCHOOLMKI WS
Aangenomen naar Dieren door d-e P. N.
Pikaar te Goes.
liedankt voor Scberpenisse (tusz. doords.
P. K. Dommisse te Lage Z wal uwe;voor
Westmaas door ds. J. H. Coniadi te De Lier.
's Gruvenpolder. Tot notabelen der Herv.
kerk zijn herkozen de herren C. Polderman
en J. Eckhardt.
Varsseveld, 21 Dec. Zondag. 20 drier, des
voormiddags te halt tien ure is Ds. W. van
Linschoten, beroepen predikant bij de Ned.
Herv. Gein. alhier, in zjjn ambt als herder
en leeraar bevestigd door Ds. Mond van
Dinteloord naar aanleiding van 1 Sam. 22
1 en 2, terwijl hij des namiddags te twee
ure de bediening de* Woords in zijne nieuw»
gemeente heeft aanvaard met deze woorden
«En dit zal zjjn naam zjjn, waarmede men
Hem zal noeinen De Heer», onze Gerech
tigheid». (Jerem. 23 6b.)
Chr. Geref. Kerk.
Drietal te Goes ds. J. v. Haererigen te
Werkendam, ds. J. H. Landwehr te Mon
ster en ds. M. Schuurman te Enschede.
Ds. C. C. A. L. John vroeger predi
kant te Vlissingen thaDS te Forest Grove
N. A. heeft het beroep naar Ebenezer (N.A.)
aangenomen.
Heinkenszaid. Voor de betrekking van
hulponderwijzer aan de openbare school
alhier op eeo jaarwedde van f 450 heeft
zich «lechls een sollicitant opgedaan.
Axel. Aan de ehr. school alhier werd
tot onderwijzer benoemd de heer H. Alher»,
in gelijke betrekking aari| de Prins Willem
school te 's Hage.
Ned. Ger. Kerk.
Bij den uitgever le Cointre te Middel
burg xag het licht «Handboekje ten dienste
der ned. gereformeerde kerken voor het jaar
1892. Vierde jaargang». Blijkens dit hand
boekje telt de Vrjje Universiteit 87 studen
ten, nameljjk 60 Godgeleerdheid, 6 Gods"
en Rechtsgeleerdheid, 2 Godgeleerdheid «n
Letteren, 8 Rechtsgeleerdheid en 11 Let
teren, 40 oud-studenten dienen reeds
de ned. ger. kerken als predikant
een is nog niet bevestigd terwijl 2 zich
nog niet beroepbaar stellen; er zich in het
geheel 132 predikanten en 109 oefenaars,
waaronder 4 toegelaten tot den predikdienst
volgens art. 8 Dordtsche kerkorde. Het aan
tal emeriti predikanten bedraagt 5. Do
necrologie bevat 2 namen. Er worden 11
kerkelijke gereformeerde bladen uitgegeven.
In bet handboekje komen vele onmisbare
opgaven en aanwijzingen voor, in zake
mark Ven, posten, telegraaf, enz. Voorts
betreffende chr. scholen en philantrjpische
inrichtingen. Een kot te mededeeling om
trent de predikanten (gelijk v. Alphen dit
in zijn Handboek doet) doet ook dit hand
boekje naar volledigheid streven. Het aan
tal ned. geref. gem. bedraagt 300(inZeeland
17). Vacante gemeenten 180.
GoeR. Er is hier eene afdeeling gevormd
van den Nederlandschen bond tegen de vivi
sectie Het bestuur bestaat uit de heeren
J. Buijse voorzitter, D. Dekker penningm. co
M. H. Harinck secr. Aan dt. Huet werd het
eerevoorzitterschap opgedragen. De afdeeling
telt 38 leden.
Middelbar?. De volgende marktdag zal op
Woensdag 30 dezer gehouden worden.
Sslierpinisae. Woensdagavond omstreeks
8 uur is onder Westkerke een moordaan
slag gepleegd opeen jongeling uit deze gem.,
waarbij hij eenige schoon niet gevaarlijke
wonden bekwam. Een oude wrok schijnt
aanleiding tot de misdaad te zijn geweest.
De dader is bekend.
Vier mannen hebben bg twee land
bouwers te Rozendaal uit een schuur 80
H. L. koren gestolen en daarna de schuur
in brand gestoken.
De dieven zijn gevat en naar de gevange
nis te Breda overgebracht.
Inde omstreken van Deventer heerseht
eene ziekte onder de schapen, bekend on
der den naam van galligheid waaraan vele
bezwijken. De ziekte werd veroorzaakt door
het aanhoudende natte weer gedurende
den afgeloopen zomer en herfst.
Te Renkum, is Uonderdag iemand
die bezig was met het vervoeren van bla
deren op een kar, door het schrikken van
het paard eraf geslagen en onder de kar
geraakt, met het gevolg dat hjj op de plaats
doodbleef.
Vermeldde men onlangs, dat er 186
sollicitanten, waaronder zich onderwijzers,
leeraars bij liet middelbaar onderwijs, ja
zelfs één godsdienstleeraar bevond, gedon
gen hadden naar de betrekking van zet-
kastelein in de sociëteit Amicitia te Amers
foort dat aantal is tot ruim 200 ge
klommen. Gisteren werd daaruit benoemd
de heer J, Veldhuyzen, zetkastelein in de
sociëteit Concordia te Amersfoort.
Dinsdag is te Stoppeldijk een elfjarig
knaapje, dat zich op de zoogenaamde Sassi.ig
waagde, door het ijs gezakt en verdronken
en Donderdag te Biezelinge een jongetje in
een bijt gevallen en verdronken. M. C.
influenza btgint zich te 's Herto"
genbosch belangtijk uit ie breiden Maandag
kwamee hier 13stei tgevallen voor, een bui.en-
gewoon hoog sterftecijfer, wanneer men
bedankt dat zch in gewone tijden daar
gemiddeld slechts 1 of 2 sterfgevallen per
dag vorrdoen.
Ook in Groningen draagt de ziekte een vrij
kwaadaardig karakter,
TeNeerhosch [bg Nijmegen] is in den
ouileidom van ruin, 90 jaren overleden de
heer D P. llelmer, oudstrijder, vrijwilliger
der dienstdoende Utreclusche schuiterg en
versierd met het «Metalen Kruis.»
De overledene was van de oprichting der
weesinrichting van den lieer Van 't Linden
hout at bijna onalgebroken aan die inrichting
verbonden, de laatste 15 jaren als zieken
vader in het ziekenhuis.
Aan dezen «oudsten wees», zooals hjj
zichzelven altijd schertsende plag te noemen,
zullen de weezen veel missen. Zjjue nage
dachtenis zal in zegening zijn.
Een verschrikkelijk ongeluk had eer
stén Kerstavond omstreeks half 9 te Rotter
dam plaats. Een meisje van 12, «en van 15
en een jongen van 15 jaar wilden den
overweg van het Staatsspoor in de Rosestraat
oversteken, juist op het oogenblik dat twee
treinen daar elkander moesten ontmoete».
De kinderen werden door een der treinen
gegrepen, met liet ontzettend grvolg dat
alle drie verpletterd werden. De kinderen, die
uit de kerk kwamen, waren met anderen
onder den alsluitboom doorgekropen.
Vrijdag heeft te Hoek van Holland
aan de gasfabriek een ontploffing plaats ge
had, waarbij de machinist en de stoker
verwond zijn.
Wjj lezen in het Nieuws van den Dag:
Een onzer kerkelijke diaconieën had dezer
dagen een aardig buitenkansje. De bewoon
ster van een harer ouwerwetsche «huisjes»
had al lang om een nieuw behangsel in
haar achterkamertje gevraagd, 't Behoefde
den heeren niets .te kosten zeide zij
want «de Jood» had voor het oude «rottige»
behang al 25 gulden geboden. De diakens
hierdoor opmerkzaam geworden lieten het
behangsel aan eenige oudhedenkooplieden
zien die voor het oude stuk goudleder,
schoon hel beschadigd en vol gaten was,
terstond vijfhonderd gulden gaven. Het
moedertje inag nu wel een extra-mooi
pampiertje hebben.
Om te berekenen op welken dag een
datum valt telle men bjj het jaartal op
Va daarvan met weglating der breuk; en
het aantal dagen des jaars toten met den
gezochten dag. Deel de som door 7 en
de rest der deeling duidt den dag der week
aan. Rest 0 is dan Zaterdag. Voor een
schrikkeljaar neemt men het vorige jaar.
Tjjdens de middernachtmis in de An-
dreakerk te Itrnssel heelt men met behulp
van vier patronen de kapel der heilige
maagd en het hoofdaltaar doen springen,
Verschillende personen werden gekwetst.
Op den spoorweg New-York-Buffalo heeft
een botsing tusschen twee treinen plaata gehad
Twintig personen werden gedood,tien ge
kwetst. De stoomketel van een der locomo
tieven sprong. Een der treinen reed met
een snelheid van 48 mijl per uur.
In de nabijheid eener kazerne te Pe
terburg werd onlangs het lijk van een
vermoorden Duitschen koopman gevonden.
Bij nader onderzoek ontdekte men in de
gracht langs de kazerne nog een aantal
lijken die sporen van moord droegen. Acht
soldaten bleken aan de misdaden schuldig
te zijn en werden deswege ter dood ver
oordeeld.
Zoo lijn tr.
«Mist u je man niet, nu hg op reis is?»
«Och neen 1 Aan het ontbijt of aan de
thee zet ik zijn krant maar zoowat uitge
spreid tegen zijn plaats aan tafel, en de
helft van den tgd denk ik dat hjj er is».
Ontploffing te Antwerpen. DeFran-
sche sloep «Pilote n. 2», schijat een schip
te zijn, dat voor hei ongeluk gemaakt
werl.
Tijdens de stormen der maand September
werd het in de Noordzee op de zandbanken
geslagen, door het scheepsvolk verlaten, door
Belgische kustwachters en visschers gevon
den, naar Antwerpen gebraeht, aan de
Pijp Tabak gelost en eindelijk door de
havenpolitie aan dea ketting gelegd.
Het schip was geladen geweest met
20,000 kilo's dynamiet. Deze werden over
geladen op de Engelsche bark «Victoria Bay»
in bestemming voor tquique. Na lossing
werd het in het dok gebracht tusschen den
met graan geladen lichter der wed. De
Coninck en het Noorweegsche «chip «Vega»,
dat met hout geladen, onttakeld en veriater.
door Deensche visschers in de Noordzee
werd gevonden en naar Antwerpen gesleept.
Do «Vega» had één en de «Pilote No. 2»,
twee wakers aan boord. Op den lichter
bevonden zich de schippersvrouw, wed. De
Coninck en haar knecht. De twee wakers
der «Pilote», twee Franschen waren ook
aan boorden de waker der «Vega» wandelde
op den blauwen boordsteen der kaai.
Was de dynamiet niet geheel uit d«
«Pilote» genomen Had men gesmokkeld?
Niemand weet het, en wellicht zal het nooit
iemand weten. Althan», wat er van zij,
om 11 ure Woensdagmorgen hoorde men
eensklaps een schrikkelijke ontploffing. De
groi.d e» het water dreundsn, de ruiten
van al de huizen rond de dokken, tot in
