Ks.lUi- E.\ SCUOOLNIEt'WS.
Ken driedubbel getuigenis
RECHTSZAKEN.
Gemengde Berichten.
veilige gids, een ware lichtbaak voor de
gansche christelijke wereld. Maar opmerking
verdient het ook, dat daarin veel bevestigd
wordt, wat groote, eminente katholieken
hdbben gezegd, geschreven en gedaan. De
encycliek des Pausen bezegelt wat een
K e 11 e 1 er en andere bekende geestelijke
en leeken sociologen onder de katholieken
hebben nagestreefd, of nog nastreven.
Men leze 'ie Geschiedenis, ernstig en met
een onpartijdigen bliken dan zal men
moeten erkennen, dat de sociale quaestie,
die waarlijk niet van vandaag of gisteren
is, maar zich in allerlei vormen aan de
wereld vertoond heeft, altijd het voorwerp
is geweest van de groote zorg der katho
lieke Kerk. Dat Rome of de Paus over
dit stuk «ten allen dage» zou zwijgen, is
een veronderstelling, die men eigenlijk stil
zwijgend zou kunnen voorbijgaan, of met
een eenvoudige verwijzing naar het verleden
beantwoorden.
Zelfs socialisien hebben erkend, dat de
katholieke Kerk in de middeleeuwen veel
voor het welzijn der arbeidende klasse heeft
gedaan en immer naar de verbetering der
maatschappelijke toestanden streelde. Zonder
de Kerk ware Europa een woestenij ge
worden, zooals Voltaire zegt.
Bij kon. besl. zijn benoemd F. Dekker,
tot dijkgraaf van den polder Noord bij-Neu
zen; N. Polderman, tot dijkgraaf van den
polder Muije, gemeente St. Maartensdijk
H. A. Mol tot gezworen van het waterschap
Baarland c. a.
Met 1 Jan. is de opzichter 3e kl. van
den Rijkswaterstaat P. de Rende verplaatst
van Zierikzee naar Hansweert, de opzichter
4e. kl. A. Maas van Terneuzeu naar Zierikzee
en de opz. 4e kl. H. Dijkstra van V'eere
naar Terneuzen. De opzichter 4e kl- M.
In 'tHout, te Hansweert, is ter beschikking
gesteld van den hoofdingenieur in het 11e
district en geplaatst te Middelburg.
Dat de leden der tweede kamer nog
al eens vergeten op huD post te zjn, kan
men zien uit de verslagen der gehouden
zittingen. Op een der avonden van de vo
rige week werd de zitting door slechts 69
van de 100 leden, [dus even twee derden]
bijgewoond, tri wel door 45 liberalen en
24 leden uit de rechterzijde. Van dezen wa-
gen dus ruim 20 thuis gebleven.
Men schrjft ons:
Zooals bekend is hebben de Middelburg-
sche liberalen erg op hun neus gekeken
toen dezen zomer voor den gemeenteraad
twee, zegge twee onzer candidaten de
overwinning behaalden Welk een schrik
Wat te doen De gewone liberale kies-
vereeniging bleek niet bij machte dergelijke
onheilen te voorkomen. Daarom iets anders
verzonnen. Ja, er moest nosfeeiijkiesvereeniging
worden opgericht, speciaal met het doel om
een volgende maal beter op te passen.
En zoo werd «Gemeentebelang» geboren.
Welk een schoone naam. Daartoe kunnen
dus alle burgers (kiezers) toetreden Zeker,
d. w. z. alleen niet de antiliberalen. Zou
dat werkelijk «gemeenlebelaDg» zijn?
Intusschen kur nen wij, anti-liberalen, uit
dit feit leeren le. dat wij in vele opzichten
dikwijls veel te liberaal zijn tegenover de
liberalen en 2e. dat zij veel meer doen aan
goede organisatie en voorlichting der kie
zers, dan wij. In dit opzicht mogen wij
zeer zeker een voorbeeld nemen aan onze
tegenstanders.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen naar Aalteri door ds. J. W.
Unger te Katwijk a. d. Rijn: naar St.
Maartensdijk, (toez.) door ds. L. J. van
Rhijn, O. I. pred. met \erlol te Hilversum.
(De vorige predikant ds. J. G. Ormel
overleed 2 Nov. De vacature duurde dus
maar 6 weken, wat zeker tegenwoordig
wel tot de zeldzaamheden mag gerekend
worden.)
Bedankt voor Stavenisse door ds. P. K.
Dommisse te Lage Zwaluwe.
Willieliniuadorp. Be bevestiging van onzen
nieuwen leeraar ds. L. Ingelse zal D. V.
Zondag 6 Maart plaats hebben.
Chr. Ger. Kerk.
Beroepen te Meliskerke ds. J. W. Weg-
chelaar te Dirkshorn.
Bedankt voor Grand-rapids (N. Am.) door
ds. Ph. J. Wessels te Zierikzee.
Ned. Ger. Kerk.
Drietal te Harlingen ds. K. Fernhout te
Dordrecht, J. Hulsebos te Vlissingen en W.
A. Vrolijk te Zaamslag.
Bedankt voor fijlaard door ds. W. A.
Vrolijk te Zaamslag,
Bij het op 18dezer gehouden examen
voor leerling aanteekenaar weger, te Utrecht
is geslaagd de heer A. van de Velde te
Scherpemsse.
Be Unie Collecte bedroeg dit jaar te
Nieuw- en St. Joosland [ned. fierv. kerk]
f8.25 en te Arnemuiden |ned. ger. kerk]
t 8.75.
Bij kon. besluit is boven en behalve
de bijdrage, bedoeld bj art. 35 der onder
wijswet een gubsidie verleend aan de ge
meente Breskens van f 4470.
Geslaagd te 'sGravenhage, examen
lager onderwijs wiskunde dhr. K. Baart
van Vlissingen.
tegen hen, die de nieuwe leer prediken,
dat een Christelijk onderwyzer ook wel
op eeue openbare school kan werken.
«Het is even onmogelijk, dat men op
scholen, waar Gods Woord niet gehoord
Wordt, de kinderen zoude kunnen opleiden
i tot alle maatschappelijke deugden, als om
met de hand aan den hemel te reiken.
En degenen, die toch zeggen, dat zij
dit kunnen, toonen daardoor, dat zij noch
tichzelven, noch de kinderen, noch God,
noch Christus, noch'Lijn Woord kennen, en
dat zij dus zeer beklagenswaardige mea-
schen zijn, met welke wij wel hartelijk
medelijden mogen hebben.»
Mr. J. J. L. v. d. BRUGGHEN,
Nijm. Schoolb,., 5e jrg., b'. 70.
«Hoe zal den kinderen die gehoorzaam
heid uit liefde in het hart gebracht worden,
wanneer hun het Evangelie niet mag wor
den verkondigd; met henen over hen de
naam niet mag worden aangeroepen van
Hem, door wiens levend en eeuwig blijvend
Woord zij alleen, als uit onvergankelijk
zaad, wedeigeboren kunnen worden
Mr. J. J. L. v. d. BRUGGHEN,
Nijm. Sc hooi bl., 3e jrg.5 bl. 49.
«En nu herhalen wij nog eens hetscherpe,
het afsnijdende, het alle tegenbedttikingen
den mond sluitende Woord des Heeren
Die met Mij niet vergadert, die verstrooit
En steunende op die uitspraak, zeggen wij,
en kunnen wj niet anders zeggen, dan
dat alle scholen en alle onderwijzers, hoe
welrneenend ook, ja, hoe ijverig ook voor
zedelijkheideu deugd, enalles watedelen goed
is, die met Ilem niet vergaderen, niet in den
naam van Hem, den Gekruiste, vergeving
der zonden verkondigen, om da kinder-
keus door het geloof daaraan tot Hem," en dóór
Hein tot ware deugdsbetrachting te brengen,
die verstrooien. Hoe goed zij het ook
meenen mogen, zij bouwen niet op, maar
zj verrichten jgdel werkhun bedroq waar
mede zij zichzelven bedriegen, is leugen. Zij
plegen goddeloosheid, zegt de Schrift van
allen, die eenen anderen weg willen, dan
Hem, die alleen de weg, de waarheid is,
en het leven. Zij zullen verkeerdheid maaien
en de vrucht der leugen eten, want zg heb
ben vertrouwd op hunnen weg».
«Met alle oprechtheid en eenvoudigheid
vi ïl ik voor de geheele wereld getuigenis
alt ggen, d*i ook ik geone opvoeding tot
eenige ware, persoonlijke of inaatschappe-
ijke deugd mogeljk acht, dan die van
het Woord Gods uitgaatgeen onderwijs
christelijk dan een zoodanig, hetwelk, van
den beginne af, met Christui gevoelt en
leert; ik zeg niet christelijke leerstukken
inprent, maar christelijke waarheden toe.
past, en onderwijzende belijdt en beleeft
NICOLAAS BEETS,
Nijm. Sehoolbl., 2 jrg., bl. 59.
«Wat gij mij ook van godsdienst op de
scholen zeggen wilt, ik zal u altijd ant
woorden, zoolang gij den Bijbel verloo
chent, den Bijbel op uwe school, verloo
chent gij God zeiven, smaadt gij Christus,
en strijdt gij tegen den Heilige; want met
de verloochening van Gods Woord, staat of
valt dit alles
Geen plaats der opvoeding is er, waar
dit Heilige Boek geweerd wordt daar ik
mijne goedkeuring aan hechtenof Gods
zegen van verwachten, kanv.
O. G. HELDRING.
(De Bijbel op School).
Hieraan zij het navolgend ingezonden
stuk uit «De Christelijke Schoolbode» toe
gevoegd
Aan de Redactie van de Chris
telijke Schoolbode.
In zake het besluit van het Bestuur van
de Normaalschool op den Klokkenberg (*j is,
zoo ik mij niet vergis, op één bezwaar niet
gewezen, dat dunkt mij, ook door dat Be
stuur niet licht kan worden geacht en naar
ik hoop van genoegzaam gewicht zal zijn
om dat Bestuur op zijn beslnit te doen
terugkomen.
Volgens het Koninklijk Besluit van 18
April 1890 Stsbl. 64, vervalt de eerste der
fatale termijnen, gesteld voor de voldoenins
aan art. 24 der schoolwet (aantal onder
wijzer^, op 1 Januari 1894; de drie volgende
op 1 Januari 1895. 1897, 1899.
Elke school, die op dat tijdstip het ge
vorderde aantal onderwijzers niet heeft,
verliest hare aanspraak op de bijdrage.
Nu ishet buiten twijfel, althans zoomijne
vropger ingewonnen berichten juist zijn, dat
er niet genoeg christelijke onderwijzers zijn
om alle plaatsen te bezetten.
Elk christelijk onderwijzer derhalve, die,
o:n welke reden dan ook, zich aan de vrije
school onttrekt, werkt direct mede tot den
linanciëelen ondergang van eene of andere
christelijke school. En elk Bestuur, hetwelk
dat uitdrukkelijk of stilzwijgend goedkeurt
eveneens.
A. F. DE SYVORNIN LOHMAN.
'sGravenhage, 2 Dec. 1891.
Namelijk om voortaan de jongelieden
vrij te laten naar de openbare school te
gaan, na het halen der acte onderwijzer.
(Red.)
Voor de Utrechtsche rechtbank ver
scheen Donderdag G. B., wonende te Bar-
neveld. beklaagd van diefstal van een ton van
het erf en ten nadeele van W. v. W.,aldaar
op 27 Oct. jl. gepleegd.
Bekl. bekende dien diefstal en had d'>or
zijne houding en voorgeven van diepe armoe
de rechtbank haast tot ontferming bewogen,
toen nog als getuige gehoord werd de veld
wachter van Barneveld, die op eene vraag
van den president naar bekl.'s doorloopend
gedrag, met de meeste beslistheid deed uit
komen, hoe deze in zijne gemeente algemeen
bekend staat als inhalig en vrekkig. Hoewel
in 'i bezit van eigen huis en hof, ontziet hij
zich niet om doorkapen rechts en links alles
zich toe te eigenen, wat hij van zijne gading
acht Geld uitgeven, is voor hem iets ver
schrikkelijks.
Pres.Zeg eens. beklaagdedat klinkt heel
anders dan je eigen droevig verhaal van bit
tere armoê. Ge zijt bezitter van huis en van
land, en toch ontzie je je riiet om bij je buren
te gaan stelen
Bekl.Ja, mijnheer maar opdat oogenblik
had ik toch wezenlijk geer. geld, en een ton
hard van noode.
Bij nader inzien bleek nog, dat het huis
door bekl. gekocht was voor 1 900, liet land
voor f 500, terwijl hij op de vraag, of hij ook
nog vee had, antwoordde, dat hij er geen en
kel beestje op na hield hij had niet- dan drie
vette keutjes,
De offiicier van ju«titiezeide hierop ik had
eerst plan gevangenisstraf te eischen; doch
na deze mededeelingen acht ik dezen man
zwaarder gestraft met een geldboete, en eisch
dus tegen hem een boete van f60, s. 3 we
ken hechtenis.
Omtrent oen te Baarland gepleegden
diefstal, bericht de Midd. Crt. nader:"
Behalve dat de dieven een aanmerkelijk
bedrag aan effecten en geld hebben mede
genomen, richtten zij ook veel schade aan.
Het kabinet is met een bijl snik gehakt en
van het porselein werd veel vernield. Als
een staaltje van de brutaliteit dor dieven
kan dienen dat door hen een worst, die aan
den zolder hing, aan de in hun bed liggende
oudjes werd toegeworpen onder het toeroe
pen van alles behalve vriendelijke woorden.
Verder verhaalt men ook dat de zak /an
de meid werd gevisiteerd, inuar dat, toen
zij verzocht haar, een arme dienstbode, de
centen te laten houden, de dieven daaraan
hebben voldaan. Men is van idee dat de
dieven met een boomstam een raam hebben
ingestootenen daardoorzijn binnengedrongen.
De effecten moeten geheel of ten deele
in de nabijheid zijn teruggezonden; de die
van hebben die óf verloren óf weggeworpen.
In verband met een en ander zijn te
Heinkenszand al* verdachten gearresteerd
J. V., A. A. en J. H. en geboeiden onder
geleide van zes politiebeambten naar Baar
land overgebracht, waar zij door de justitie
uit Middelburg werden gehoord.
Vrijdagavond kwam men te Scherpe-
nisse riog tijdig tot eene gelukkige ontdek
king. Te zeven ure des avonds kwam iemand
voorbij eene schuur en ontwaarde voor een
klein venster, dat aan de binnenzijde, al
leen door grof gaas was afgesloten, een lieht.
Baar hem dit verdacht voorkwam, begafhij
zich aanstonds ten huize van den eigenaar
der schuur ten einde te vernemen of er
ook iemand met eene lantaarn in was. Op
diens ontkennend antwoord snelt hij naar
de bewuste plaats terug, onderzoekt en vindt
in gemelde opening eene brandende
doos lvciters, gedekt met een stuk van eene
briquetkool, geplaatst zoo dat de vlam in
aanraking kwam met .het tegen den wand
gestapelde hooi; reeds jwas de klamp aan
het smeulen, doeh had nog geen vlam kun
nen vatten, daar het te vast opeengepakt
zat. Door de ontdekking is een groote ramp
voorkomen, aangezien de schuur in het be
bouwde gedeelte zan de gemeente staat en
zij grenst aan twee andere, die deels met
steenkolen gevuld zijn; bovendien bevindt
zich aan de overzijde der straat een vierde
schuur, waarin eeue kudde schapen en eene
groote hoeveelheid vlas geborgen zjn.
Wemeldiüge. De godsdienstoefening van
Zondag morgen werd op een droevige wijze
verstoord. Omstreeks 10 ure werd de
gemeente opgeschrikt door het luiden der
brandklok. De schuur behoorende bij de
brouwerij van C. Dominicuo stond in lichte
laaie en spoedig werd ook het huisje be
woond door een arbeider dat er vlak b,j
stond aangetast. De schuur die aan de zijden
slechts met riet bekleed was is geheel afge
brand. Er waren van Domiuicus, P. Linden-
berg en andere personen aanzienlijke hoe
veelheden hooi en granen in onder anderen
p.m. 6000 schooveri tarwe, watstroo, ajuin
en eenige voeren hooi. Alles is er in verbrand.
Beesten stonden er niet in en een wagen,
kar en windmolen is nog kunnen gered
worden. Het huisje is gedeeltelijk gespaard
gebleven, het dak is echter verbrand. Door
de flinke lioudh g der brandweer is de oude
brouwerij en kuiperij eveneens gespaard ge
bleven. Naar men zegt was een groot ge
deelte van het verbrande geassureerd.
De oorzaak ligt in het duister, want daar
er geen beesten gestald waren, was op Zon
dag niemand in de schuur noodig, en wordt
door sommigen vermoed dat er kwaadwil
ligheid in t spel is.
Te Zierikzee is onverwacht aan eene
ongeneeslijke ziekte, in den ouderdom van
66 jaren overleden de heer D. B. P. Zuurdeeg,
geneesheer aldaar sinds 4853. De overledene
was sedert 1869 lid van den gemeenteraad
en wegens ijver en kunde, voorkomendheid
en vriendelijkheid jegens rijken en armen,
vooral jegens de laatsten, zeer bemind. In
de laatste twee maanden was hij sukkelend,
doch bezocht tot het laatste toe nog zijne
patiënten.
Naar men verneemt zal de heer J.
Dorst, die dezer dagen tot arts promoveerde
zich met 1 Januari te Zierikzee vestigen.
Vrijdagavond werd te Cortgene een
tweede vergadering gehouden van belang
stellenden in de oprichting van een Kolen-
fonds. Het voorloopig bestuur kwam met een
conceptreglement ter tafel, dat door de ver
gadering op eenige kleine wijzigingen na
conform werd vastgesteld. Volgens di
voorwaarden traden 187 leden toe.
Hel definitief bestuur bestaat thans uit
heeren L. D. v. d. Linde, voorz., L. v. Oe-
veren, vice-voorzA. A. Kutjper Boone,
penn., YV. Carels, secr., C. Moerland, C. de
Korte eu S. Bink, bestuursleden; C. Schud-
werve en J. van Damma commissarisssn.
Het vereenigingsjaar vangt aan 1 Jan. 1892.
Omtrent de werkstaking te Aengwir-
deu deelt dr. V. Bruinsma in de Amster
dammer o. a. mede, dat de uienscheu, door
van de eerste morgenschemering al' tot aan
de avondschemering toe hard werken, zonder
zich zells tijd voor schatten te gunnen, in
den regel geen 66 cent kunnen verdienen,
eu de moesten het slechts tot 36, 46 ,ot 56
cent per dag kunnen brengen, zoodat zij,
wanneet liet weer toelaat alle hagen te wer
ken, niet of uuuwelijke tot d r i e gulden
per week kuunen komen! En daarbij zijn
er velen, die van verre komen en die 'smor-
gens vóór en s avonds na het werk 2 of 3
uur hebben te loepen Daartegenover is nu
de eisch niets anders dan dat de betaling
voor hel werk zóo geregeld worde, dat zij
80 cent per dag zullen kunnen maken, wat
nog niet eens 15 per week zal zijn.
Wegens verregaande mishandeling van
hun zesjarig dochtertje, waardoor verschil
lende lichaamsdeelen gekneusd eu opgezwol
len waren, is tegen een echtpaar te 81iedreeht
tene vervolging ingesteld. Het dochtertje is
een kind uit des mans eerste huwelijk.
Uit Oosterwolde werd Dondeidag jl. een
Wonderlijk persoon naar de gevangenis te
Heerenveen overgebracht.
Het is Klaas Veen, uit Elsluo, die voor
ongeveer 5 weken zijne echtelijke woning
verbet en omzwierf in de bossciten. waarin
hij zich des nachts ook te slapen legde. Slechts
nu en dan vertoonde hij zich. De bakker v.
d. Heide vermiste gedurig eetwaren, nu brood
dan erwten, welke werden gerooid met ver
breking van afsluiting. Daar deze diefstallen
zich steeds herhaalden, werden wakers aan
gesteld urn zoo mogelijk den diefin handen
te krijgen. Eergisternacht gelukte het. Op
heeterdaad werd de zjrderling betrapt, in
het bezit van een snoeimes, waarvan hij de
herkomst niet wilde mededeelen.Wat de
aanleiding tot zijn zonderling leven is, ver
zwijgt hij eeenzeer en niemand weet dereden
er voor te vinden. Door zijn verbijt in de
bosschen was hj zoo zwak, dat hij per rijtuig
naar de gevangenis moest worden vervoerd
Eenige dagen geleden zou te Leeuwar
den een jongmensch van 24 jaren in h«t
huwelijk treden. Alles was er voor in gereed
heid gebracht, toen eensklaps de pulitie tus-
sclien beiden kwam. Een onderzoek, ingesteld
naar een twee dagen te voren gepleegden
diefstal van een schaap uit een stuk land bg
Lekkum, had den bruidegom als dader aan
gewezen. Toen hg voor den rechter-commis-
saris was gebracht, werden zooveel bewijzen
tegen hein aangevoerd, dat hj weldra tot
bekentenis kwam. tlij had, gelijk hij zeide,
het schaap gestolen en voor f 15 verkocht,
om aan geld te komen, daar hg aan zijn
aanstaande had opgegeven, meer geld te be
zitten, dan werkelijk het geval was, en hg
haar niet had willen teleurstellen. In plaats
van naar het stadhuis te gaan, werd hj nu
naar het huis van bewaring gebracht.
Dat iedere schoorsteen niet geschikt
is voor het baantje van St. Nicolaas-spelen,
bewees die van een bewoner in de Haar-
straat te (xorinckeui die op den avond van
Sinter Klaas, voor zijn kinderen eens voor
uen Sint wilde spelen. Hij kroop namelijk
boven in den schoorteen, om zoodoende on
deruit te komen, doch toen de goede man
zich halt had laten zakken, kon bj niet
verder, daar de schoorsteen dit niet toeliet.
Nu zat hj gevangen en kon Klaas niet heen
of weer en zag zich genoodzaakt hulp te
roepen, waarop hem, met behulp der buren,
een touw werd toegeworpen en hij zoo naar
boven uit den schoorsteen werd getrokken.
Groot was de blijdschap der familie, toen
Sinter Klaas heelhuids weder aan tafel zat.
De heer Johnson, directeur van een
doofstoinmengesticht te Indianapolis, is op
het denkbeeld gekomen, te beproeven of
zijn verpleegden de klanken uit een pho-
nograaf konden opvangen, en verkreeg
daarmede de beste uitkomsten. Bj 27
jongens en 29 meisjes waren er slechts drie,
wier oor ook voor den pbonograaf onge
voelig was. De anderen konden door middel
van het instrument hooren Deze ontdekking
leidt tot de theorie, dat bj dooven het
innerljk oor gevoelig kan zyn, hoewel het
trommelvlies abnormaal is. De phonograaf
zal dus spoedig een grooten omkeer in het
onderwijs aan doofstommen teweegbrengeu
Onlangs overleed te Salzburg eeu
prinses Star hemberg. Men braent het
stoffelijk overschot naar Alferdicg omaldaar
in Jen grafkelder der tarnilie te worden
bjgezet. In de laatste 15 jaar was er
geen sterfgeval ir. de familie voorgekomen,
zoodat gedurende dien tjd de kelder niet
bezocht was. Toen nu de geestrijke aan
hel hoofd van den stoet het gewelf binnen
trad, struikelde hij over iets, dat een ge
raamte bleek te zjn. Spoedig ontdekte
men toen, dat de grafkelder geplunderd was.
Al de kisten waren opengebroken en de
zwaarden, sporen, kleederen en sieraden
verdwenen. De dieven hadden de geraamten
op een hoop geworpen. Daar de misdaad
iaren geleden gepleegd kan zjn, zal het zeer
moeielijk worden de daders op te sporen.
De zwaarste vrouw van Europa is
dezer dagen te Tranbt ing in Bejeren over
leden in den onderdum van 41 jaren. Deze
vrouw die aan een vetziekte leed, woog in
het voorjaar van 1890 reeds 215 kilogram,
en onlangs kort voor haar dood 256 kilogram.
Hoofd, handen en voeten waren gewoon vuft
