1891. No. 15.
Dinsdag 3 November.
Zesde Jaargang.
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
VERSCHIJNT
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Pr^js per drie maanden franco p. p. ƒ0.95.
Enkele nummersƒ0.02'.
UITGAVE VAN
G. M. KLEMKERK, te Goes
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
2 Nov. '91.
(Vervolg raadsverslag van Middelburg.)
Art. 4. Opbrengst van on
bruikbaar geworden en andere
roerende goederen 5,
Art. 5. Afkoop wegens
persoonlijke diensten volgens
art. 493 gemeentewet 500,
Art. 6. Teruggave van ten
behoeve van het Rijk of de
Provincie bjj voorschot gedane
betalingen5,—
Art. 7. Saldo der rekening
courant wegens ontvangen per
centen tot goedmaking der
kosten van aanbestedingen en
verpachtingen 10,—
8. Aandeel van belang
hebbenden in de kos
ten van herschatting
van de huurwaarde,
bedoeld in art. 6 der
drankwet 4.50
9. Teruggaaf van ren-
tegevend uitgezet
kasgeld 50000.
10. Id. van sandege-
gemeente-gasfabrfek
verstrekt kasgeld 40000.
11. Onivangsten tot
geen der voorgaande
behoorende605.
Totaal f 173860.98'/,.
De artikelen van dit hoofdstuk werden
zonder discussie goedgekeurd; alleen het
laatste artikel werd op voorstel van den
heer den Bouwmeester met f 70 verhoogd,
wegens teruggaaf door het Bestuur van de
Israëlitische gemeente van kosten van her
stelling aan het haar in gebruik afgestaan
huis in de Heerenstraat.
Hoofdstuk V «Buitengewone ontvangsten»
luidt
Afdeel. 1. «Opbrengst van geldleeningen».
Art 1. Geldleening ter voor
ziening in de kosten van
verbetering van afvoer
van vuil in de gemeente. Memorie
2. Als voren ter voor
ziening in gebrek aan
kasgeld 10000.
3. Geldleening ter voor
ziening in de kosten van
aanleg eener duinwa
terleiding
Afdeeling II. «Opbrengst van
den verkoop van gemeenteeigen
dommen en bezittingen».
Art. 1. Verkoop van huizen
en landerijen 25.—
2. Idem van opgaande
boomen 2000.
3. Afkoop van jacht-en
vischrecht 10.
4. Afkoop van cijns10.
Totaal f 12045.
Het hoofdstuk wordt goedgekeurdin
plaats van met nihil stelde echter de heer
W. J. Sprenger voor art. 3 met memorie uit
te trekken, daar men volgens hem niet voor
uit bepalen kan of van het voor geldlee
ning toegestaan bedrag van f300.000 het
nog niet geleende bedrag van f50000 nog
zou kunnen noodig zijn.
De heer Tak ziet de noodzakelijkheid hier
echter niet van inde aanbestede werken
kosten 174000 en, na aftrek van andere
kosten, komt hij tot de slotsom dat min
stens 30 a 40000 gulden zullen overblijven
om in de behoeften te voorzien en die som
acht hjj meer dan voldoende.
De heer W, J. Sprenger handhaaft echter
zjjn voorstel, conform hetwelk dan ook be
sloten werd. Tegen stemden de heeren Tak,
F. G. Sprenger, van Dunné en den Bouw
meester.
Thans komen in behandeling de aange
houden artikelen (Ontvangsten Hoofdstuk-
III Afd. I art. 3 en Afd. Ill art. 1, bene,
vens Uitgaven Hoofdstuk II Afd I art. 5)
welke artikelen tot de vastgestelde bedragen
worden goedgekeurd.
Daarna wordt het uitgetrokken cjjfer voor
onvoorziene uitgaven ad f 5910.0i/2 door
B. en W. verminderd tot f 3251,37i/2- zoodat
de begrooting sloot met eene balans van
inkomsten en uitgaven vant 392388.72i/s.
Aldus vastgesteld wordt zjj met algnmeene
stemmen, behalve die van den heer Tak
aangenomen.
Niets meer aan de orde zijnde ging de
vergadering uiteen.
Naar wij vernemen was het bericht
aangaande den dader van den moord te Me-
liskerke door ons uit de Middelburgsche
courant overgenomen te positief. Niet al de
aangegeven gronden van vermoeden wor
den bevestigdenkele dier gronden schijnen
tot de vrouwenpraatjes te behooren. Het
is dientengevolge volstrekt zoo zeker niet
dat de heeren der Rechtbank den dader heb
ben. (Intusschen vernamen wij na ontvangst
van dit bericht dat de verdachte wegens
gebrek aan wettig en overtuigend bewijs
op vrije voeten is gesteld. Red).
Het zou een zegen zijn, wanneer tenge
volge van dezen moord ouders en meisjes
saam besloten voor kloppende jongens niet
meer open te doen. Twee zeer leeljjke ge
bruiken heeft het orthodoxe Walcheren in
betrekking tot het verkeer in eri onder de
dorpen.
Ten eerste, het in den meestal laten
avond, kloppen der jongens aan een der ven
sters, zonder vermelding zelfs van een
naam, en het daarop buiten komen en
soms lang buiten blijven der meisjes. Dit
buiten komen had, zooals wij weten, den
moord ten gevolge. En men mag zich niet
noodeloos en roekeloos in gevaar begeven.
Dit aloude gebruik deugt zeker voor onzen
tijd niet meer. Het tweede slechte gebruik
is dat de ouders de jongelui in de bakkeet
tot over middernacht bij i.lkander laten.
Daardoor wordt de zedelijkheid vermoord
en worden vele huwelijken Doodzakeljjk.
Men houdt voor vele dingen samenkom
sten, het zou wjjs zijn. indien belanghebben
den naar aanleiding van den moord, uit liefde
tot hunne kinderen, wakende voor hun leven
en eer ook eens een samenkomst hielden
en goede afspraken maakten.
Bij besluit van den Minister van Bin-
nenlandsche zaken is aan den kweekeling
F. Verhage te St. Filipsland, leerling der
Rijksnormaalschool te Tolen van rijkswege
eene toelage verleend van 80 gulden per jaar,
teil einde hem in de gelegenheid te stellen
gedurende de drie wintermaanden in Tolen
te wonen.
De raad van Vlissingen heeft Zaterdag
in een voortgezette vergadering de begrooting
der gemeente vastgesteld tot een bedrag
van f 173746,52.
Benoemd tot dijkgraaf van den Anna-
Jacobapolder dhr. J. W. del Campo, tot
plaatsvervanger de heer M. Moerland, tot
Heemraad van Schouwen de heer C. J. van
den Bosch, tot plaatsvervangend dijkgraaf van
den Vergaertpolder de heer J. B. Goethals.
Bij kon. besluit is het eereteeken tot
belooning van eervollen Iangdurigen werkelij-
ken dienst toegekend aan B. van Eesteren
sergeant majoor bij de dd. schutterij te Vlis
singen.
De Exploitatie-maatschappij heeft den
geldigheidsduur barer retourbiljetten over
VlissingenLonden thans wederom bepaald
op 2 maanden.
Benoemd tot leeraar in de wis- en
natuurkundige wetenschappen aan het gym
nasium te Delft de heer dr. W. Stortenbeker.
Sociaal Congres. Ter navolging.
Daar de afdeeling Goes van v Patrimo
nium'' niet bij kas ia om de kosten voor
een afgevaardigde naar het Congres
te dekken, hebben eenige christelijke
vrienden aldaar de onkosten grootendeels
voor hunne rekening genomen.
Naar wij vernemen zal de voorzitter
J. Plazier de afdeeling Goes op het Con
gres en op de jaarvergadering van Pa
trimonium vertegenwoordigen.
Ierseke. Vergadering van den gemeente
raad van Vrijdag 30 Oct. des avonds te
7 uur.
Tegenwoordig 10 leden, voorz. de bur
gemeester. De notulen der vorige verg.
worden gelezen en ongewijzigd goedgek.
Ingekomen van Ged. St. de goedkeuring
van een raadsbesluit tot wijziging der be
grooting van 1891 en van een ander, waarbij
het salaris van een onderwijzer met hoofd-
acte op f625 is bepaald.
Ingekomen het rapport der Commissie
v. Onderzoek voor de begrooting van het
Burger. Armbest. 1892, hetwelk strekt tot
ongewijzigde goedkeuring der begrooting in
ontv. en uitg. op f 7735,99. Dien overeen
komstig wordt met alg. st. besloten, evenwel
met een wenk van den heer Sinke om enkele
nog te innen posten, waarbij er zÜn van
vóór 14 jaar, van de begrooting af te voeren,
indien zij oninbaar zijn, of anders tot ver
volging over te gaan. B. en W. stellen voor
de in de vorige vergadering aan de veld
wachters toegestane gratificatiën uit den
post voor onverz. uitgaven te bestrijden.
Aangenomen met alg. st. Nu komt de ge
meentebegroting 1892 in behandeling, te
beginnen met de uitgaven. De post f810
voor riolen, slooten enz., waarbij 1 700 voor
rioleering, wordt door den heer Sauer be
streden. Als men slooten wil dempen in het
be'ang der openbare gezondheid, dan zijn
er wel modderslonten, die voor dienen te
gaan. Hij stelt voor die f 700 te schrappen.
De heer Cuperjj zou voor de rioleering
zijn, als er vernieuwing van dat gedeelte
der Damstraat mee gepaard ging. De voorz.
en de wethouders verdedigen den post, ook
op grond, dat de straat daar verbreeding
hoog noodig heeft en de slootkant gedurig
instort.
De heer Joos Sandee vreest, dat dan de
waterloozing met een riool slechter zal zijn
omdat men de buizen geen verval genoeg
kan geven, en deze licht verstopt raken.
De Voorz. zegt dat het laatste voorkomen
zal worden door een toestel van gegalvani
seerde ijzerdraden. De heer Sauer hand
haaft zijn [voorstel waarna de post met
alg. st. (de h Sinke blijft buiten stemming)
tot f 110 wordt teruggebracht en dus de
rioleering vervalt.
Voor de begraafplaats is uitgetrokken
f 840, waarbij f 800 tot aankoop van een
stuk grond van het Burg. Armbest. tot
vergrootfng der begraafpl. De heer Sauer
acht het beter een heel nieuwe begraaf
plaats buiten de kom der gemeente aan
te leggen en daarvoor een H.A. grond aan
te koopen bij den Bree- of den steeweg wat
niet zooveel meer zal kosten. Hij stelt dus
voor den post met f 800 te verminderen.
De heer Cupery steunt dat voorstel krach
tig. De begraafpl. binnen de gemeente is
altijd een steen des aanstoots geweest, waar
om men de gelegenheid om haar te verplaat
sen niet ongebruikt mag laten. Als mer. de
begraafpl. gaat vergrooten, dan zal men na
10 jaar weer op het oude deel gaan be
graven en haar dus op die plaats bestendigen.
Het bezwaar om den toegang te bestraten
zou vervallen als men een stuk grond langs
den post- of den grintweg kon koopen.
B. en W. verdedigen hun voorstel vooral
op grond der mindere kosten. De post- ot
grintweg zal te grooten afstand opleveren,
op andere plaatsen zal bestrating noodzake
lijk en duur zjjn. Ook moet men rekening
houden met de hoogte van den bodem, waar
door de keuze moeilijk wordt.
De h. Sinke, meent dat, als men tegen
vergrooting is, men nog één of twee jaar
kan wachten door de gekochte graven weder
terug te nemen.
Nadat door de tegenstanders der vergroo
ting er nog op gewezen is, dat men over
10 jaar toch voor dezelfde moeielijkheden
komt te staan wordt de post in stemming
gebracht, waarbij de stemmen staken. De
beslissing moet dus tot eene volgende verg.
uitgesteld worden, die opmorgen avond wordt
bepaald. De post f3000 voor vernieuwing
van 1/3 deel der Damstraat werdt verworpen
nadat de heer Klos had voorgesteld deze
straat in eens te vernieuwen, wijl dit voordee-
liger zal uitkomen.
Een voorstel van den heer Klos om daar
voor f 9000 te bestemmen wordt met 6
tegen 4 stemmen aangenomen.
Een uitgave van f80 voor het woonhuis
des burgemeesters wordt door den heer
Sauer bestreden op grond dat andere ge
meentegebouwen beter voorziening noodig
hebben. Zij wordt evenwel met 9 tegen 1
stem toegestaan.
Bij den post f 485 voor straatverlichting
waarbij gerekend is op 2 nieuwe lantarens,
stelt de heer Cupérij voor daar nog 2 lan
tarens bij te voegen, doch de post wordt met
7 tegen 3 stemmen onveranderd goedgekeurd
Aan het hoofdstuk onderwijskosten ge
komen, geeft de heer Cuperij zijne ver
wondering te kennen, dat er niet gerekend
is op uitbreiding der gemeentescholen.
Hij bepleit daarvan de noodzakelijkheid
in de naaste toekomst, op grond, dat de
schoolbevolking de eerstvolgende jaren
sterk zal toenemen, hetwelk hij met door
hem verzamelde cijfers staaft. Yoor
school 1 is de vergrooting nu reeds
noodig, omdat zij zoo vol is dat reeds
kinderen zijn afgewezen, en omdat met
Jan. in één der lokalen 2 onderwjjzers
zullen staan. Besluit men tot vergrooting
dan zal men ook meer kans hebben, dat
de voorgenomen aanvrage van een bui
tengewoon subsidie toegestaan zal worden,
daar deze dan inderdaad voor het onder
wijs besteed wordt. B. en W. zijn niet
tegen schoolvergrooting als zij noodig
blijkt. Daarom wilden zij eerst de of-
ficiëele schoolstatistiek van 15 Jannari
afwachten. Het schoolverzuim is zoo
groot en het bezwaar van 2 onderwijzers
in één lokaal zal niet voorkomen, daar
het hoofd geen bepaalde klasse voor zich
zelf zal nemen.
De heer Cupery acht dit laatste, hoe
wel het toezicht er door verbetert, niet
in het belang van het onderwijs. Als
de beloofde leerplicht komt, zal men voor
groote uitgaven in eens staan. Hij stelt
dus voor f 6000 tot uitbreiding der scho
len op de begrooting te brengen. Aan
genomen met 6 tegen 4 stemmen.
Bij de bespreking der middelen brengt
de heer Van Harmeien een plan ter ta
fel, tot conversie der gemeenteschuld met
bij leening tot een gezamenlijk bedrag
van f50000 aflosbaar in 25 jaar, doch
hij neemt dit voorloopig weer terug, na
dat het belang eener conversie deor den
Voorz. en de Weth. is bestreden.
B. en W. stellen nu voor, een rijks
subsidie van f3250 volgens art. 49 der
onderwijswet aan te vragen. Op voor
stel van den heer Cupery wordt deze
som met 8 tegen 2 stemmen tot f 4500
verhoogd.
Daarna wordt de vergadering gesloten.
Vergadering van Zaterdag 31 Oct. des
avonds te 6V» uur.
Tegenwoordig 10 leden, voorzitter de
burgemeester.
De voorz. brengt terstond het voorstel
van B. en W. tot vergrooting der begraaf
plaats opnieuw aan de orde.
De heer Van Oeveren beschouwt de qua-
estie als ernstig, wijl zij in het gemoedsleven
ingrijpt. Aan de begraafplaats zjjn voor
velen dierbare herinneringen verbonden en
hij zal er zich zoo sterk mogelijk tegen
verzetten, dat de tegenwoordige begraaf
plaats, zoo z|j als zoodanig opgeheven wordt,
terstond na de wettlijke 10 jaar voor andere
doeleinden gebruikt wordt.
De heer Cuperij is het daar zoo geheel
mee eens, dat hij het denkbeeld aan de
hand doet de begraafplaats na de sluiting
40 of 50 jaar ongemoeid te laten.
Afgezien van het gemoedsleven pleit de
heer van Oeveren voor vergrooting, daar
eene nieuwe begraafplaats minstens f 4000
zal kosten. Dit wordt door anderen over
dreven geacht.
In ieder geval zal het veel zjjn, meent de
voorz., h(j rekent t 3000, daar men ook op
een afzonderlijk gedeelte voor de Roomsch
katholieke bevolking moet rekenen. De heer
Klos meent, als dat een zedelijke verplichting
is, men dit dan ook bij vergrooting moet
doen.
Wat een onaangeroerd laten gedurende
40 jaar betreft, merkt de heer Sinke op,
dat men wel zoodanig besluit kan nemen,
maar zal het door een volgenden raad geëer
biedigd worden
De heer Van Oeveren betwijfelt dat ook.
Bij de vorige begraafplaats heeft men het
zelfde gezien. Toen werd gehunkerd naar
den afloop der 10 jaar om den grond in
gebruik te nemen.
De heer Sauer brengt de beraadslaging
weer terug op de vergrooting, Hjj meent
dat f 800 voor het stukje grond van het
armbestuur veel te hoog is.
De heer Van Oeveren betwijfelt dit. Het
Armbestuur vraagt zooveel als de pacht
bedraagt, gekapitaliseerd tegen 4 pCt.
De heer Sandee berekent, dat dit f 3750
per H. A. wordt, wat waarlijk niet zoo
billijk is. Er worden cijfers genoemd voor
andere gronden, die veel lager zijn.
Na verdere discussie meent de heer Sauer
dat de meerderheid voor een nieuwe be
graafplaats aan den Stee- of aan den Breeweg
is en wil daarom tot stemming overgaan.
Wordt de vergrooting verworpen, dan kan
men de zaak tot de volgende begrooting
of den volgenden zomer uitstellen en in
middels een onderzoek instellen. Het voorstel
van B. en W. wordt daarop met 6 tegen
4 stemmen verworpen en het overschot van
den post, zijnde f 50 voor gewoon onderhoud
toegestaan.
Nu wordt op voorstel van den heer Sauer
een commissie van 3 raadsleden benoemd om
een onderzoek in te stellen naar de beste
plaats, wat ligging, geaardheid en prjjs
betreft, om eene nieuwe begraafplaats aan
te leggen. Gekozen worden de heeren Joos
Sandee, Van der Burgt en Sauer.
Nu formuleert de voorz. een voorstel
om na sluiting der begraafplaats deze 40
jaar lang onaangeroerd te laten.
De heer Sauer juicht dit toe maar de
heer Sinke meent dat dit overbodig is, om
dat de raad steeds het recht zal hebben om
op het besluit terug te komen. Ged. Staten
zullen dit niet kunnen beletten, geljjk de
voorz. meende.
De heer Cupery stelt een middelweg voor.
Hij wil aan de familieleden der afgestorve
nen het recht geven gedurende 40 jaar d$
graven te bezoeken en te versieren.
