ÜEïÊli- ISA StflOOLMlilHS.
Gemengde Berichten.
gezet aan stukken tot de vervaardiging
wairvan zij nog niet in staat zijn en waar
door andere vakken moeten blijven liggen.
Dit werken gaat alzoo ten koste van de ont
wikkeling der leerlingen. Gezwegee nog,
natuurlijk, van de doodelijke concurrentie
die hierdoor den gepatenteerden werklieden
wordt aangedaan.
Toch waren er enkelen voor dat de am
bachtsschool ook voor particulieren werkt.
Mocht dit niet, waar zouden dan bijv. de
meubelmakers blijven Maar er rnoet oor
deelkundig worden te werk gegaan.
Toch meende de meerderheid, en terecht,
dat het niet aangaat op die wijze de werk
lieden te dupeeren. Heelt de school bestel
werk van bazen, dat is dan natuurlijk een
andere zaak. Er bestaat geen enkele reden,
waarom zij dit niet zou leveren. Enkelen
die meenden dat de jongens voor dat werk
moeten betaald worden, werden en terecht
overstemd door hen die meenen dat dit
niet magmaar dat een tegemoetkoming
aan minvermogende ouders, een betaling
dus in een anderen vorm, wenschelijk is.
Ten slotte werd de stelling aangenomen
Het onderwijs van ambachtsscholen mag
nimmer dienstbaar gemaakt worden om
werkstukken te maken voor particulieren,
en slechts dan voor werkbazen als dit zon
der schade voor het onderwijs geschieden
kan.
Een tweede motie die algemeene instem
ming vond, was dezeHet onderwijs aan
de ambachtsscholen moet voor ieder toegan
kelijk zijn en zoo noodig kosteloos worden
verstrekt.
Het congres sprak voorts de wensche-
lijkheid uit dat het particulier initiatief (dat
wil zeggen dat de burgerij zelf de hand
aan den ploeg sloeg) zooals zich dat thans
in zake ambaehtsonderwijs openbaart, zoo
spoedig mogelijk krachtige subsidie ontvange
van gemeente, provincie en rijk, opdat langs
dezen weg het, in bloei toeneme en zoo
doende de weg gebaand worde tot een defi
nitieve (eindelijke, afdoende) regeling van
vak- en ambaehtsonderwijs over geheei
Nederland.
Het was te voorzien dat, toen de stelling ter
sprake kwam Ook het practische onderwijs
is een zaak van louter onderwijskundigen
aard, de alleszins juiste tegenwerping op een
eenmaal uitgemaakte zaak te berde gebracht
werd, namelijk dat het onmogelijk is bij
het aannemen van werk van bazen, een
bepaald leerplan te volgen. Na bespreking
werd ook de wenschelijkheid uitgesproken
dat in de practijk, voor zooveel mogelijk,
op ware grootte zal worden gewerkter.
dat alle vakken aan de ambachtsschool
onderwezen, daar met dezelfde belangstel
ling zullen worden behandeld. Hoofdvakken
kent de ambachtsschool niet. Onder de
vakken waartoe zij zich moet bepalen, wer
den timmeren, huisschilderen, meubelma
ken en smeden genoemd.
Maar zal er voor aesthetische ontwikke
ling der leerlingen nog wel tijd overschieten,
als er zooveel vakken worden verwerkt?
Zijn de ambachtsscholen niet reeds te veel
overladen en is liet niet wenschelijk de
ambachtsschool meer als de werkplaats te
beschouwen en al het andere over te laten
aan de vakscholen? Dan zou natuurlijk het
teekenen alleen gegeven worden voorzoover
dit op het onderwezen vak betrekking heeft.
De bespreking hierover eindigde met al
gemeene instemming te betuigen aan de
wenschelijkheid dat bij het ambachtsonder-
wijs de eischen van goeden smaak hoog
gehouden worden.
Wie weet of niet en volgend congres
antwoord geeft op de belangrijke vraag
omtrent het vakonderwijs, en een leerplan
weet aan te geven voor de vakscholen, met
inachtneming van de waarheid dal een
vormigheid de vloek is van het moderne
leven; en dus voor 'sGravenhage niet de
zelfde eischen dienen gesteld als bijvoorbeeld
voor Goes.
Dat de ambachtsscholen verte te verkiezen
zijn boven het leerlingstelsel werd, voor wat
het bouwvak betreft, werd niet algemeen
toegegeven.
Het kwain niet tot bespreking van het
punt: eenheid van het ambaehtsonderwijs,
geregeld naar plaatselijke toestanden, en
zonder schade voor de individualiteit van
den onderwijzer.
Leve en bloeie in ons vaderland alle goede
ambachtsschool 1
j 5 Augustus 1891.
Zondag heeft koningin Wilhelmina
haar moeder, op haar verjaardag, eene aar
dige verrassing bereid. Geheel op eigen ini
tiatief en zonder dat men het ten paleize
had bemerkt, had onze jeugdige koningin,
aldus meldt het Vad., den heer Bisschop
verzocht haar portret te schilderen, ten einde
dat aan haar moeder te kunnen aanbieden.
Het portret is levensgroot, ten voeten uit.
De koningin is gekleed in een costuum, dat
wijlen de koning haar bijzonder gaarne zag
dragen, nl. een imitatie van een costuum van
Amalia van Solms; een wit satijnen onder
kleed, rijk met edelgesteenten bestikt, daar
over een opperkleed! met de bekende pof
mouwen, van rose brocaat, met goudstoifen
randen, fraai geborduurd, afgezet. Om den
hals draagt de koningin den historischen.
hoog opstaanden guipurekraag en een snoer
groote paarlen, terwyl op het opperkleed
een diamanten borststuk is aangebracht. In
de hand draagt zij een veeren waaier.
Op het fond van het schilderstuk zijn de
koninklijke wapens en de naam en jaarcij
fers van de koningin geschilderd. Terzijde
van haar staat een tafel, waarop een open
geslagen boek, dat het portret van Willem
den Zwijger vertoont. De jeugdige trekken
onzer koningin zjjn op het portret, ondanks
het eigenaardig costuum, uitstekend weer
gegeven.
Naar wij vernemen, was de regentes door
deze verrassing bijzonder getroffen.
Denzelfden Zondag zijn de Apeldoornsche
weeskinderen bij koningin Wilhelmina op
het Loo geweest. De koningin-regentes on
dervroeg de weesmceder omti ent alles wat op
weeskinderen en het gesticht betrekking
had. Koningin Wilhelmina liet hare pop-
penkamer zien. Bij het weggaan kregen
allen tulband en bruidsuikers.
Middolburg. Morgen Don lerdag is het
veemarkt van 8 tot 4 uur.
Bij kon. besluit zijn benoemdD. A.
Droukers, tot dijkgraaf van den polder
ZuidvlietH. Geelhoed, tot dijkgraaf van
het waterschap de KramtrspolderA. de
Kok Jacobszoon, tot plaatsvervangend dijk
graaf van den polder StroodorpeA. de
Feyter, tot plaatsvervangend dijkgraaf van
den polder Berlippens.
Te 's Gravenhage overleed Zondag in
den ouderdom van 61 jaar de heer mr. J.
Soutendam; doctor ln de letteren en sec
retaris der gemeente Delft. Gedurende pen
tijdvak van bijna 32 jaren was de overledene
in verschillende betrekkingen bij de ge
meente werkzaam.
Prov. Blad no. 75 bevat een circu
laire van den commissaris des konings aan
de burgemeesters in Zeeland, waarin hunne
aandacht wordt gevestigd op de wet van
22 Juni 11. (Stbl. no. 125), welke op 1
September e. k. in werking treedt. Krach
tens art. 1 dier wet wordt, zoolang eene
koningin de kroon draagt, bij het gebruik
van alle wettelijk vastgestelde formulieren,
ambtstitels en officiëele benamingen, waarin
het woord «koning» voorkomt, in plaats
daarvan het woord «koningin» gebezigd,
met inachtneming van Je daardoor nood
zakelijk wordende taalkundige veranderingen.
Nu de sociaal-democratische beweging
eenmaal bestaat, dacht het Patrimonium
minder kwaad, dal haar voorman een zetel
innam in onze Staten-Generaal, dan dat hij
er niet is. Hij D o m e 1 a Nieuwen-
h u i s kon daar toonen wat hij kan öt
niet kan. Is het wenschelijk, dat ons volk
aldaar vertegenwoordigd zij in zijn verschil
lende schakeeringen Welnu, dan ook déze
schakeering vertegenwoordigd
«En nu moet ons», zegt het blad, «déze
betuiging van 'thart. De heer D. N. zei
daar soms dingen, die velen van ons volk
daar gaarne hooren. Hij bleek vaak een
hart te hebben voor de nooden onzes volks,
al dunkt ons zijn recept niet geschikt.
«Laat ons hopen, dat zijn vroeger optre
den daar althans dit gevolg hebben moge,
dat onze mannen van Christelijken huize,
die immers een Heiland belijden, die het
lund doorging «goeddoende», meer notitie
nemen van onze volkstoestanden, om ook
in 's lands hoogste Raadszaal daarvoor een
hart te toonen en niet nalaten te zoeken
naar middelen, niet om ons volk noodeloos
te verbitteren en op te zetten, maar om
het te helpen, zooals het aan .Christenen
beaamt.
«In het optreden van den heer D. N.
lag toch een wenk, die dient verstaan, of
zelfs dat optreden van dien vijand Gods
zal eens tegen ons getuigen.
«Ook legen onze partij.»
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Zaamslag ds. K. W. Vethake,
laatst te Arnhemte Bezooien (toez.j
ds. W. B. H. v. Linschoten te Oud-Vosmeer.
Bedankt voor Borsele door ds. W. H. H.
Dijkman te Breskens.
Chr. Ger. kerk.
Beroepen te ZuiJ Bejjerland dhr. J. Gide-
onse cand. te Delft.
Goes. Ter aanvulling ontvingen wij van
geachte zijde het volgende Ds. D. de Pree
was van '185'J lid en oefenaar bij de ge
meente van ds. Budding en werd in 1858
nd en leerend ouderling bij de chr. ger.
gem. te Sluis den 19 Nov. 1866 bevestigd
als pred. te Serooskerke [W.] en 7 Aug.
'1870 te Goes.
De voordracht voor leeraar in het
Hoogduitsch aan de inrichtingen van M. O.
te Goes bestaat uit de heeren J. M. A.
Rijk, te Leiden A. M. Gürither te Nijme
gen G. D. Gips Dz., te Dordrecht, en Fr.
Tijmstra, te Leeuwarden.
Den 31 n Juli promoveerde te Würz-
biirg (Beieren) de heer L. G. Visscher,
geb. te Sluis, tot doctor in de genees-, heel-
en verloskunde op proefschriftBeitrage
zur operutiven Behandlung der incarce-
rirten tlerniën.
Geslaagd voor de hoofdacte te Breda
dhr. J. Mol van Scherpenisse. Hij was de
eenige van de 7 geëxamineerden.
Geslaagd voor acte Engelsch mej. P. C.
Verpoorten van Leiden.
Bjj het te Breda in de vorige week
gehonden examen voor hoofdonderwijzer
slaagde o. m. een candidaat, die opzijn 19de
jaar nog als landman op den akker werkte,
twee jaren later de hulpacte behaalde en
thans op zjjn 23ste jaar de hoofd
acte verwierf.
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN.
Amsterdam. Gekozen dr. Cuijpers [k.]
met 2915 en mr. D. P. D. Fabius [a.] met
2017 stemmen, beiden candidaten der min
derheden, de eerste tevens van de liberale
kiesvereeniging Grondwet. Op P. Striiter
(k.) eveneens candidaat van Grondwet wa
ren 972 stemmen uitgebracht en op C. R.
Kouveld (rad.) 240. Beide laatstgenoemden
waren ook bij de le stemming candidaten
der antiliberale minderheden (a., k. en rad.)
doch hadden zich nu ten gunste van de
heeren Cuypers en Fabius teruggetrokken.
Middelburg. Kiezers 1368. Wit briefje
763 W. J. J. Koole [a.J 456, H. J. E.
Gerlach [a.J 236, blanco 52, onwaarde 19.
Blauw briefje 807. Mr. P. J. F. van
Voorst Vader [a.J 398, J. C. de Waal [I.]
395, onwaarde 14. Alzoo gekozen W. J.
J. Koole en Mr. P. J. F. van Voorst Vader.
Zoutelandc. Gekozen M. Pieterse 33 stem
men tegen J. de Witte 24.
Terneuzen. Gekozen L. de Koeijer (a)
met 240 en J. Lij baart (1.) met 207 stemmen
tegen 214 op J. Nelemans (1) en 18 op
J. A. v. Rompu [kj die bedankt had.
Zuidzande. Aantal kiezers 96. Uitge
bracht 88 st. Gekozen J. Lansen Croin
met 47 stemmen tegen A. A. de Vlieger
39 st. De ijver was hier zóo groot, dat
een kiezer, te Biervliet woonachtig, is we
zen stemmen. Eveneens iemand, die voor
eenigen tijd zijn been gebroken heeft en
per as naar 't stembureau moest gebracht
worden.
Zierikzee. Herkozen jhr. Six [1] met 143
stemmen tegen 133 op J. A. Legemaat [1]
die voor de candidatuur had bedankt
Breskens. Aantal kiezers 110, opgeko
men 92 kiezers. Gekozen A. du Burck met
46 stemmen. T. F. Blanken verkreeg 45.
Een |blanco briefje.
Bij de verkiezing op 21 Juli jl. verkreeg
T. F. Blanken 39 stemmen en Abr. du
Burck 36 stemmen.
Haamstede. Gekozen J. Boot Wzn. met 47
stemmen tegen 22 op M. de Bakker.
Weineldiiige. Gekozen II. Mieras met 91
stemmen tegen 63 op A. de Broekert
(aftr. lid).
Veere, Gekozen A. Volkers (a.) met 40-
A. P. Wouters [aftr. a.J had 39.
Aardenburg. Uitgebracht 118 stemmen.
Herkozen P. B. Wijfels met 85 tegen 33
stemmen op P. F. v. d Hemel. In de va
cature zijn uitgebi acht 120 stemmen. Geko
zen P. B. Callon met 66 tegen 54 op J. F.
Henry.
Brouwershaven. Herkozen Hoboken met
44 tegen 26 stemmen op C. Gast.
Axel. Herkozen L. de Feijter met 140
tegen 87 stemmen op C. IJsebaart. (Bij de
le. stemming had L. de Feijter 116, IJse
baart 62 stemmen.
Borsele. Gekozen A, J. v. Overbeeke
Az. met 55 stemmen. C. Mol had er 35.
(Ieder der candidaten was sinds de le
stemming 16 stemmen vooruit gegaan).
Kruiuingen. Herkozen P. J. Visser (1.)
met 146 tegen 101 stemmen op W. Visscher
(a.) Van onwaarde 4. Aantal kiezers be
draagt 290.
Hoek. Gekozen W. G. Dieleman met 54
tegen 26 stemmen op C. Blok.
Krabbendijke. Gekozen dhr. J. Kakebeeke
met 78 stemmen tegen 41 op C. P. Voge
laar. Aantal kiezers 155.
Ierseke. Gekozen C. D. Klos met 172,
J. van Harmeien 168, Joh. Sandee met 165
en F. Cupery met 159 stemmen (allen lib.)
De a. r. candidaten Joos Sandée, J. Boone,
J. Lemson en G. Moerdijk bekwamen resp.
134, '126, 123 en 117 stemmen.
Domburg. Gekozen Samuel Wisse met
55 van de '101 stemmen. J. Scheele had
er 46.
Bruiuisse. Uitgebracht 185 stemmen [bij
de eerste stemming 187.] Van onwaarde 8.
Gekozen J. v. Vessem [a.J met 108 stemmen.
J. v. d. Berg Mz. [aftr. l.J had 69.
Kortgene. Herkozen L. v. Oeveren met
47 tegen 35 stemmen op J. F. Gelner.
Oudelande. Uitgebracht 38 stemmen.
Gekozen met '19 stemmen Jan Oele als
zijnde de oudste in jaren. C. v. d. Repe
verkreeg mede 19 stemmen.
Uit Zuiddorpe schrijft men aan de M. C.
Van alle veldvruchten hield zich tot dusver
de tarwe nog het best. Wie echter in de
laatste dagen de tarwe-aren aandachtig gade
sloeg, zal bemerkt hebben, dat zich aan de
aren gele plekken beginnen te vertoonen. Bij
nader onderzoek blijkt dan dat het gele ge-
ileelte geen graan bevat. Plukt men zoo'n
aar en ontleedt men hem boven een wit
papier, dan vallen er saft'raankleurige
wormpjes uit, ter grootte van 3 4 mM.
Dit insect, voor 't eerst door onze land
bouwers in onze streken gezien, leeft ten
koste van de nog sappige tarwekorrels.
Ook in België moet dat insect ontdekt
zijn, en men meent het ook op Zuid-Be
veland opgemerkt te hebben.
Men meldt ons uit Ierseke: Bij de
plaats gehad hebbende herstemming voor
vier leden van den Gemeenteraad is er dooi
de kiezers zeldzaam ijverig gestemd.
Van de 308 kiezers toch hebben 299
hunne stem uitgebracht. Als men nu be
denkt, dat er van de 9 thuisblijvers een
zieke en vier op reis waren, zal men moeten
toegeven, dat iedereen goed zijn plicht ver
staan heeft.
Als eigenaardigheid voegen we er nog
aan toe, dat aan het huis van een der kie
zers te lezen stond «Mijn stem is te koop.»
Bij den bestaanden telegraafkabel door
den mond der Wester-Sehelde van Breskens
naar Vlissingen, zal, ter verbinding van
Zeeu .vsch M.undi ren met het tekgraafaet
op Zuid-Beveland en daardoor met dat door
geheel Nederland, een tweede kabel worden
gelegd door de Wester-Sehelde en wel tus-
schen Baarland en de gemeente Zaamslag,
alwaar hij in laatstgenoemde gemeente den
wal bereiken zal ain den zeedijk van den
kleinen Huijssenspolder, van waaruit een
bovengrondsche telegraallijn wordt aange
legd lot Terneuzen. (AL C.)
-- Oesters zijn de meest vruchtbare die
ren der wereld. Een oester legt 16 miljoen
eieren, waarvan er ff,096,000 tot de «schoons
sekse» behuoren. Het tweede geslacht dier
schelpdieren nu bestaat uit 8,000,000 maal
8,000,000 vrouwelijke oesters, of
64-,000,000,000,000. Het derde geslacht uit
8.000,000 malen dit aantal of
512,000,000,000,000,000,000 het vierde uit
4096,000,000,000,000,000,000,000,000, en
het vijfde telt
330000,U00,000,000,000;000,000,000,000,000,000
vrouwelijke en evenveel mannelijke oesters,
te zamen dus 66000 quintiljoenen. Wanneer
men nu aanneemt dat één oester 8 kubieke
Eng. dm. beslaat, dan komt men tot de
conclusie dat het vijfde geslacht, voortge
sproten uit ééne oester, meer ruimte in
neemt dan acht aardbollen. Gelukkig is
dit alleen in theorie waar. In de practjjk
komen meer dan 99 pOt. der oestereieren
nimmer tot rijpheid en om het ééne oestertje
van de 100 tot zijn recht te laten komen
is zelfs nog cultuur en bescherming noodig_
Maandag heeft te Amsterdam in de
Frans Halsstraat het volgende plaats gehad
Vrouw P. was des morgens met haar drie
kinderen, 2 jongens en een meisje al vrij
vroeg op weg getogen, om met hen naar
het Vondelpark te gaan. Ze hoopte maar,
dat het weer, dat oen beetje druilig sto nd,
wat zou opknappen. Op het gelaat dei-
vrouw, van middelbaren leeftijd, staatzorg
en kommer te lezen. Geen wonder, zij
heeft heel wat te doen, cin de monden
van die drie kinderen, waarvan de oudste
8, de jongste 5 jaar is, open te houden.
Haar man, een zeeman, heeft haar voor
4Vs jaar verlaten en nooit meer naar haar
omgezien. Zij weet niet eens of hij leeft
of dood is en och, dat kan haar eigenlijk
weinig schelen. Vroeger had zij hem op
recht liefgehad, hem, dien flinken, stoeren
kerel, maar sedert hij meer behagen schepte
in het gezelschap zijner woeste kameraden
en meer dan eens beschonken thuis kwam
en haar en de kinderen dan mishandelde,
was die liefde geheel verdwenen. Ja, het
was in zekeren zin een opluchting geweest,
toen hij voor goed verdween, haar de zorg
overlatend voor de twee kinderen en het
derde kind, dat 6 maanden na zijn moed
willige verlating geboren werd Toen heeft
zij haar geboorteplaats Rotterdam verlaten
en alhier werk gezocht als schoomnaaaster.
En zij is er tot nog toe, ofschoon met
hard werken, Goddank gekomen en de
kinderen mogen gezien worden. Voor hen
is het dan ook, dat zij zoo zwoegt, ze zijn
haar eenige trots en vreugde in haar anders
zoo vreugdeloos bestaan.
Daar nadert in de Frans Halsstraat een
breedgeschouderd man met een gebruind
gelaat het type van een zeeman hij
monstert de huizen en is blijkbaar bezig
een nommer te zoeken. Plotseling staat
hij tegenover de vrouw met de drie kinderen,
die juist de Frans Halsstraat zjjn ingekomen.
Ontsteld deinst hij terug, terwijl een
gloeiende blos de kleur zijner gebruinde
gelaatstrekken nog verhoogt.
«Kaatje jij hier zegt hij
stotterend.
Geen antwoord, maar met ernsligen blik
staart de vrouw den zeeman aan, die de
oogen beschaamd neerslaat.
«En en zijn dat de kinderen
mjjn
«Ja jou kinderen, of denk je misschien,
dat
Plotseling, eer de vrouw nog uitgesproken
heeft, grijpt de ïuwe zepbonk rie kinderen,
die stom van verbazing zijn, een voor een
beet, en kust ze, terwijl de tranen langs
zijn gebruinde tronie loopen, herhaalde malen.
«Is dat Jan en Kees en zij, die
kleine meid,» stamelde hij, zijn ontroering
nauwelijks meester.
«Dat is Mina ze heet naar je overleden
moeder,» zegt de vrouw, ook al min of
meer in de war.
«Kaatje,» zegt de ruwe zeeman, zijn vrouw
bij de schouders grijpend, «zie me eens
goed aan. Zie ik er nog uit als een dronke
lap en zult ge me gelooven, als ikzeg.dat
ik berouw heb over mijn vroeger wangedrag
en je plechtig beloof goed te maken aan
jou en de kinderen, wat ik vroeger
misdreef.»
Kaatje zegt niets, maar legt zwijgend
haar hand in die haars echtgenoots, en
keert terug op haar schreden om rnet haar
man naar haar kamer te gaan.
De regen valt bjj stroomen, maar zjj
voelen er niets van, de koelte van de
waterdruppels kan de warmte binnen in
de harten van dat vijftal niet opheffen.
De kinderen begrijpen als bij instinct,
dat er iets feel ernstigs heeft plaats gehad
en de oudste, die nog een vage herinnering
heeft van verleden dagen, trekt zijn moeder
bij den rok en zegt
«Moe is dat nu onze vader, die zoo'n
verre reis heeft gedaau en eindelijk, eindelijk
weer bij ons is teruggekomen.»
«Ja, kind, zegt zjj, «dat is je vader
Amst.
Na aankomst te Harlingen van den
avondtrein trok een scheeuweude menigl-0
