ini a.s.
SSE.
23 JUNI.
PE VAN
RT.
[iddelburg.
[Oesehe Boot
nd Lid.
Mr. C. Lucasse,
Mr. C. LUCASSE.
Dinsdag 23 Juni.
Vijfde Jaargang.
ligingen in het
vernieuwing tot
Jer Tweede Ka-
gesteld
de souvereiniteit
Staatsbestuur
p 25 Juni trouw
uit te brengen op
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
ereeniging HONTE-
lods en liet belang
uit om hunne stem
5 WAL, Voorzitter.
AN. Secretaris.
W~~
HERINNERING.
IS ONZE REGEERING WEL
ZUINIG GEWEEST?
Beetwortel-Industrie.
ZEEIIW.
V.
ISSE,
ëlken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prjjs per drie maanden franco p. p.
Enkele nummers
ƒ0.95.
0.02'.
UITGAVE VAN
ek
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
v
eniging te YLISSINGEN,
d. MEER, Voorz.
KLOPPERS, Secr.
eniging te SEROOSKERKE,
G. WOLFF, Voorz
,IS Tz., Secr.
niging te GRIJPSKERKE,
ESCHIERE, Voorz.
INGEMANSE, Secr.
iging te YROUWEPOIDER
OUWERSE, Voorz.
ERHULST, Secr
gen op Zoom.
..INT
len Kamer-
pchtwegers,
J Waterpas-
|rs en Trek*
[ijkers, 1ste
stalen- en
Iz. Diverse
;- en Zak-
ICnoopsgaten Scharen.
Jog-, Neus-, Oor- en La-
WindringenElestieke
/iegendoek, mannen en
Kruis, en verder alle
^nkele-, Dubbele-, Navel-
urdels.
Ian HH. Doctoren.
naam te reizen.
GOES naar ROTTERDAM
21 Juni 'smorg. 11,u.
|m ROTTERDAM naar GOES
24 Juni 'smorg. 5,30 u.
tiente Rotterdam bij den
is F. DE LANGE, op'tHa-
it bij M. BOUWMAN,
ce bij J. BOS
de Directie,
ts te Rotterdam Nieuwe
A® Pakkenbrug.
Bij dit nommer behoort een Bijvoegsel.
In het hoofd-kiesdistrict Middelburg
is het Donderdag aanstaande stem
ming.
Met warmte steunen wij de can-
didatuur van den eerlijken, degelij-
ken volksvertegenwoordiger
als van een onverdachten'getuige voor
de christelijk historische beginselen,
waarnaar een natie met zoo schoone
volkshistorie als de onze, moet wor
den geregeerd.
«Hij die bij gelegenheid eener krachtens
wettelijk voorschrift uitgeschreven verkie
zing, door geweld of bedreiging met geweld
opzettelijk iemand verhindert zijn kiesrecht
vrij en onbelemmerd uit te oefenen, wordt
gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste
een jaar».
«Hij die bij gelegenheid, eener krachtens
wettelijk voorschrift uitgeschreven verkie
zing, door gift of belofte iemand omkoopt
om zijn kiesrecht hetzij niet, hetzij op be
paalde wijze uit te oefenen, wordt gestraft
met gevangenisstraf van ten hoogste zes
maanden of geldboete van ten hoogste
drie honderd gulden. Dezelfde straf wordt
toegepast op den kiezer die zich door gift
of belofte tot een of ander laat omkoopen.»
Art. 125 en 126 van het wetboek
van Strafrecht.
Deze vraag is, vooral in den laatsten tijd,
dikwijls vernomen.
Inzonderheid van de zijde harer bestrij
ders, door dei liberalen, is zij herhaaldelijk
opgeworpen, en, het antwoord dat men
vaardig gereed had, was meest, beslist ont
kennend. De vrienden der tegenwoordige
Regeering, zoo heette het dan, hebben,
vóórdat zjj het roer in handen kregen, door
heel het land om wraak geroepen over
der liberalen schandelijk bedrijf en roeke
loosheid met 's lands geld, en daardoor
telkens verhooging der lastenmaar zeg
gen ze verder, ziet nu eens, Kiezers op
uw belastingbiljet; het is nog met geen
cent verminderd.
Nu bestonden en bestaan er o. i. echter
nog altijd goede redenen om luide klach
ten aan te heffen over het wanbeheer der
liberalen. Zijn zij het niet die ons o. a.
eene peperdure onderwijswet hebben bezorgd,
die onze schatkist, en onze gemeentekassen
ten bodem toe hebben geledigd?
Zijn zij het niet die, mede tengevolge
dier wet, tot op de kleinste dorpjes toe,
schoolpaleizen hebben gesticht, en dito
onderwijzers woningen hebben gebouwd
waarin de heeren onderwijzers, met een
flink tractement, toch nog gedoemd zijn om
armoede te lrjden
Zijn zij het niet die niet alleen de kosten
van het Lagermaar ook van het Mid
delbaar en Hooger onderwijs tot eene hoogte
hebben opgevoerd die ten hemel schreit
Of weet men het niet dat in sommige ge
meenten de kosten van onderwijs op onze
Hoogere Burgerscholen, jaarlijks honderden
guldens per leerling bedragen?
En dan de kosten ter opleiding van
onderwijzers.
Zijn zij het niet die het gansche land
met allerlei ambtenaren als hebben over
dekt waaronder er, naar het oordeel van
deskundigen, een aantal zijn, die men juist
zooveel noodig heeft als het vijfde wiel aan
een wagen
Zijn zij het niet die onze Nationale schuld
tot de som van 1100 miljoen guldens deden
stijgen
Zo» zouden wij voort kunnen gaan;
doch wij achten voldoende te hebben aan-
toond dat de klachten over het bestuur der
liberalen volkomen gegrond zijo.
Waarlijk, men moet toch maar durven,
om als men in zoo naren toestand als onze
schatkist was gebracht, de zaken aan an
deren moet overgeven, dan te eischen dat
binnen drie jaar de lasten zijn verminderd
terwijl, toen men zelf aan 't roer zat die
gestadig vermeerderden. Of, is het al niet
veel dat bij zulke ontzaglijke intresten die
opgebracht moeten worden, en bq afdoe
ning van 13 milloen vlottende schuld die
liberalen ons als een cadeautje hadden
gelaten, dat de lasten niet verhoogd zijn
eworden
Een beroep op onzen tegenwoordigen Min.
van Finantiën, die verklaarde dat het met
's Rijks middelen niet ongunstig stond,
zegt hier niets, daar dit alleen te kennen
gaf dat de vorige Reg. er in geslaagd was,
om aan de natie zóo zware lasten op te
leggen dat men de zaken kon gaande houden.
Zou het niet onredelijk zijn om, gesteld,
iemand werd de administratie opgedragen
over eene groote hofstede, die door den
vorigen administrateur schandelijk was ver
waarloosd, met een zware hypotheek belast,
(neem aan dat hij dit kon doen zonder
den eigenaar,) dure opzichters en werklui
had aangesteld, den grond uitgemergeld,
en bovendien, omdat hij den intrest niet
kon betalen, eenige duizenden guldens losse
schulden had gemaakt, zou het niet onre
delijk zijn van zoo iemand te vergen, dat
in korten tjjd de hofstede weêr groote baten
gat en bovendien in goeden doen kwam t
Indien nu de nieuwe administrateur er in
slaagde het pand gaandeweg te verbeteren,
de hooge intresten behoorlijk betaalde, en
bovendien de achterstallige losse schulden
aanzuiverde, zou het, vooral ook omdat hij
de dure opzichters en werklui toch niet
naakt aan den djjk kon zetten of veel op
het loon, waarop zij nu eenmaal aangeno
men waren kon beknibbelen, er niet flii.k
zijn afgebracht?
Welnu, evenals die hofstede was ook ons
land in een' ontredderden toestand. Een
hypotheek van 1100 milj. gulden. 13 milj.
aan losse schulden, en alles op duren en
weelderigen voet ingericht.
Onze tegenw. regeering heeft echter aan
hare verplichtingen kunnen voldoen, zonderde
hypotheek te moeten verzwaren, heeft de
losse schulden betaald, noodige uitgaven
gedaan, die vorige Reg. niet konden doen
omdat zij geen geld hadden, o. a. één mil
joen voor de bijzondere scholen, pensioenen
voor de weduwen van Burgerlijke ambte
naren enz. en bovendien nog geld overge
houden.
Zeker kon zij nog meer bezuinigd hebben
wanneer zij b. v. wat meer inrichtingen van
onderwijs had opgedoekt, of gedaan had,
wat sommige hardschreeuwers onder de
liberalen vóór drie jaar, zeiden dat ze doen
zouden, n. 1. een aantal openbare onderwij
zers naakt aan den dijk zetten. Dit heeft
zij echter niet gedaan en, nu roepen deze
heeren hardschreeuwers, uit dankbaarheid,
de Reg. achterna dat ze niet heeft bezuinigd
en dat de lasten niet zijn verminderd ge
worden Is het niet onbilljjk en onrecht
vaardig tevens?
Deze antiliberale regeering kan met eere
den toets van hare liberale voorgangsters
doorstaanwij kunnen dan ook de viaag
«Is onze regeering wei zuinig geweest» in
bevestigenden zin beantwoorden.
Daarom kan het belang van ons vaderland
het best worden behartigd door het. kiezen
van leden voor de Tweede Kamer die vrien
den zijn van deze regeeringen zulk een
is de heer
S.
Aan onderstaand stuk van een ambachts
man in een onzer plattelandsgemeenten, een
eenvoudig man uit het volk, geven wij gaarne
de eerste plaats.
In het jongste nommer der Vragen des
tijds bespreekt de lieer dr. G. W. Bruins-
m.a ,^e 'TJeetwortelsuiker-indus-
trie in Nederland en de landbouwers. Hij
geeft in de eerste plaats een overzicht van
den stand der quaestie.
De fabrikanten contracteeren z. i. met
de landbouwers, omdat zij in den herfst
moeten kunnen rekenen op voldoende hoe
veelheid bieten. De landbouwer verkoopt
zijn bieten per gewicht, zijn belang brengt
dus mee zoo groot mogelijke bieten te telen.
Voor den fabrikant is groot suikergehalte
van belang en zware bieten hebben altijd
minder suikerrqkdom. Nu geeft de fabri-
kant hetB zaad en juist het zaad bepaalt
den suikerrijkdom der wortelen. In den
laatsten tijd (sinds 1885) zijn de fabrikan
ten er in geslaagd zaad te geven, dat wor
telen leverde met toenemend suikergehalte
en verminderend gewicht. De landbouwer
werd dus gedwongen bieten te telen, die
voor hem steeds nadeeliger, voor den fa
brikant steeds voordeeliger werden. Lang
zamerhand is er dan ook een beweging
ontstaan om de bieten te betalen naar het
suikergehalte. De fabrikanten geven in
beginsel toe, dat dit billjjker zou zijn, maar
ontkennen dat het mogelijk is op gehalte
te verkoopen.
Vervolgens bespreekt de schrijver het ge"
halte der bieten en toont uit zjjn onder"
zoekingen, indertijd aan de proefstations
te Wageningen en te Breda gehouden, aan,
dat het gehalte aan suiker van de in ons
land geteelde bieten op circa 12 pCt kan
gesteld worden. Dit zou hij dan ook wen-
schen dat als normaal gehalte werd vast
gesteld. Bieten met minder gehalte zouden
de fabrikanten moeten kunnen weigeren;
bieten met grooter gehalte ook duurder
moeten betalen.
Een proef, in deze richting genomen,
slaagde wel, doch vond geen navolging.
Geringe medewerking van de fabrikanten
en besluiteloosheid der landbouwers waren
daarvan de oorzaak.
Een der groote bezwaren, tegen verkoop
op gehalte aangevoerd, is het monster
nemen. De bieten kunnen door het weer
in een dag zeer veel aan suiker verliezen.
De fabrikanten willen nu het monster ne
men aan de fabriek, de landbouwers di
rect na aflevering van het veld, dat door
gaans op vrijaanzienlijken afstand van de
fabriek ligtde bieten kunnen dus onder
het vervoer aanmerkelijk lijden en de
landbouwers rneenen dat risico voor de
fabrikanten te moeten laten.
En hoé zal men het monster nemen
In België geschiedt het i,. sommige streken
als volgt. Op het bieienland wordt beur
telings door den agent der fabriek en den
verbouwer naar verschillende zijden een
stok geworpen. De beetwortel, die het
dichtst bij den punt van den stok groeit,
wordt uitgetrokkendit wordt gedaan tot
men 15 a 20 bieten heeft en deze vormen
het monster.
Een ander bezwaar zijn de kosten van
het onderzoek op gehalte; aan de rijks
proefstations wordt het te duur.
Ten slotte geeft de heer B r u i n s m a
het volgende in overweging om de gezonde
toestanden tot een billijke oplossing te
brengen.
De landbouwers coöperatief zelf de fa
brieken te laten oprichten acht de schrij
ver ondoenlijk. Zij zijn pachtboeren en dus
veel te afhankelijk van de grondeigenaars.
Ook acht hij het bedenkelijk dat van
regeeringszijde zou bepaald worden, dat
beetwortelen alleen op gehalte verkocht
mochten worden. Toch acht hij staats-
tusschenkornst nuttig, maar langs een
omweg.
Ieder jaar worden gedurende de cam
pagne aan iedere fabriek in ons land een
vijftal commiezen geplaatst, om voor de
belangen van den fiscus te waken. Evenzoo
zou de heer Bruins ma willen, dat van
regeeringswege deskundigen aan de fabrie
ken werden geplaatst, om de bieten op
gehalte te onderzoeken. De cijfers van
dezen beëedigden ambtenaar zouden dan
onder zekere voorwaarden tot grondslag van
het contract kunnen dienen.
De bezwaren aan deze regeling verbon
den, acht de schrijver niet onoverkomelijk.
Hij vreest evenwel, dat de veranderde
wetgeving op den suikeraccijns de gewensch-
te verbetering niet zal bevorderen.
GODSLASTERLIJK.
2 Petr. 337 lezen wij«Dit eerst
wetende, dat in het laatste der dagen spot
ters komen zullen, die naar hunne eigene
begeerlijkheden zullen wandelen. En zeggen
Waar is de belofte zijner toekomst? want
van dien dag af, dat de Vaders ontslapen
zijn, blijven alle dingen alzoo gelijk van het
begin der schepping.
Want willens is dit hun onbekend, dat
door het woord Gods de hemelen van over
lang geweest zijn en de aarde uit het water
bestaandeMaar de hemelen, die nu zijn
en de aarde, zijn door hetzelve woord als
een schat weggelegd en worden ten vure
bewaard tegen den dag des oordeels en der
verderving der goddelooze menschen.»
Letterlijk wordt deze profetie vervuld in
het volgende profane stukje, voorkomende
in het laatste nummer van Uilenspiegel, het
bijblad der N. Rott. Courant.
Maranatha! (De Heere komt.)
De ondergeteekende heeft de eer aan het
geachte publiek ie berichten, dat wegens
onvoorziene omstandigheden de wederkomst
des Heeren tot later is uitgesteld.
Abraham.
Ongemaskerd komt hier het liberalisme
in al zijne afschuwelijkheid aan het licht
en in weerwil daarvan wordt dit godslaster
lijk blaadje wekelijks door duizenden met
graagte gelezen. Hoe diep moet een deel
van ons volk reeds gezonken zijn, daar de
redaftie er zich op durft beroemen, dat
„<|s 'lelingslectaur is van geheel het
.M"l i'tiy ^(wikkelde Nederland.
Dat de verwerpers van God en Zjjn Woord
in zulk een taal een welgevallen hebben
behoeft ons niet te verwonderen, de Heer
heeft het ons voorzegd.
Wij gevoelen ons echter gedrongen om
de belijders van den Christus Gods te waar
schuwen om zulk een blad niet langer in
hunne woning te dulden, noch er een oog
in te slaan, dewijl wij ons daardoor mede
plichtig maken aan de lastering van den
Naam des Heeren. Heb een afkeer van het
booze. ProtN. Br.)
Middelburg.
In Middelburg staat het nu niet meer Lu
casse en Arie Smit, maar Lucasse en Fokker.
Arie Smit kwam van Ridderkerk, om de
plaats van Heemskerk in te nemen in een
district, waar de afvallige Christenen het nu
voor hun God verantwoorden mogen, dat ze
dezen trouwen getuige voor de eer van zijn
Heiland uit de Kamer hebben gezet.
Fokker treedt nu tegen Lucasse op; een
der geweldigen onder de Liberale banier
dragers. Iemand van wie heel Middelburg
en Walcheren weet wat ze van hem te
wachten hebben.
Toch staat onze kans er schoon.
Lucasse die bjj de eerste, stemming in 1888
met hulp der Roomsehen nog wel, slechts
1798 stemmen kreeg, haalde er nu zonder
die hulp 1808.
En al is het nu aan de Liberalen gelukt,
om de Roomschen tot onthouding te prik
kelen, toch is het daarom niet gezegd, dat
hun candidaat ons de loef zal afsteken.
Want wel stond Arie Smit bjj eerste
stemming 43 stemmen| boven Lucasse maar
onzerzijds waren er nog thuisblijvers.
Immers het hoogste cijfer dat de Roomscb-
Katholieken uitbrengen is 133, en zoo men
deze van de 1985, die Lucasse op 20 Maart
1888 kreeg, aftrekt, krijgt men 1852. Een
bewijs, dat er toen nog 44 kiezers onzer
zijds meer opkwamen.
En daarom geen moed verloren.
Maar ook begrepen dat het op een zeer
enkele stem zal aankomen.
Door de laauwneid van een enkel aarze
lend kiezer kon alles worden verspeeld.
(Stand).
22 Juni '91
Met le September e. k. wordt aan
de rijkslandbouwschool te wageningen een
cursus geopend, waaraan óok jonge lieden,
die bestemd zijn voor de particuliere cul
tures in Nederlandsch-Indië, een doeltref
fende opleiding erlangen. Van dezen cur
sus kan worden gebruik gemaakt door hen,
die de 4e klasse eener hoogere burgerschool
met 5 jarigen cursus hebben afgeloopen. Zjj,
door wie eene hoogere burgerschool met
3 jarigen cursus is ten einde gebracht, of
die van de 3e tot de 4e klasse van een 5
jarigen cursus overgaan, kunnen zich voor
afd. B der rijkslandbouwschool aanmelden,
en in 1892 tot voormelden Indischen cur
sus overgaan.
De aangifte blijft tot 5 Juli e. k. geopend.
Benoemd tot griffier bij het kanton
gerecht te Schoonhoven jhr. mr. J. B. Coe-
nen v. 's Gravesloot, thans griffier bij het
kantongerecht te Neuzen.
Gedurende de maand Mei bestonden
de werkzaamheden aan het Sas van Goes
in de voltooiingen der voorzieningen van de
kuipen voor het buiten- en binnensluishoofd
der nieuwe sluis, waarvan reeds vroeger
werd melding gemaakt en in voort
zetting van den aanvoer van het benoodigde
aan metsel- en hardsteen.
Op Vrijdag 5 Juni jl. werd de kuip van
het buitensluishoofd 2.40 M. afgemalen en
op Maandag 8 Juni bij afgelaten havenwater,
zoover drooggezet als de dieptasting der
pompbuizen veroorloofde, terwijl op Woens
dag 10 Juni de kuip van het binnensluis
hoofd zoo goed als geheel drooggezet werd.
Bij deze bemalingen bleek, dat nog veel
kwelwater iusschen de naden der dampa-
len onderling in de kuipen vloeide, welk
water tegen den hoogwaterstand in zee
zoodanig toeneemt, dat de pompen het
niet meester biijven en op die wijze geen
goed metselwerk kari worden aangebracht.
De aansluiting tusschen beton en dampalen-
wanden bleek na het aanbrengen der boven
bedoelde voorzieningen goed, evenz<_o de
betonfundeering zelve, behoudens in de bui-
tenkuipj een plaatselijk gebrek in de nabij
heid van twee bij het heien uit elkaar ge-
wekene dampalen.
Niet het keeren van het havenwater,
doch het keeren van het water uit de Oos-
ter-Schelde, of juister het grondwater, onder
den druk van het Schelde-water zich voort
plantende onder door zeedjjk en oud slius-
