1891. No. 102.
Dinsdag 2 Juni.
Vijfde Jaargang.
mr C LÜCASSE
N GLINDERMAN.
mr D P. D. FABIUS.
mr. L. W. C. KEUCHENIUS.
Jhr mr.J.J.POMPE VAN
MEERDERVOORT,
G. M. KLEMKKRK. te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
l
VERSCHIJ AT
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prjjs per drie maanden franco p. p. ƒ0.95.
Enkele nummers0.02s.
UITGAVE VAN
en
PRIJS DER ADVERTENTIES
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent. iedere regel
meer 10 cent.
Bij dit nommer behoort een Bijvoegsel.
Voor de verkiezing op 9 Juni a. s.
voor de Tweede Kamer, wordt door
ons, in aansluiting aan de keuze der
antirevolutionaire kiesvereenigingen
aanbevolen
Voor MIDDELBURG:
(aftredend, lid,)
Voor OOSTBURG:
aftredend lid.)
Voor ZIERIKSEE
Voor GOES:
(aftredend lid.)
Voor HONTENISSE:
(oud-lid der Kamer.)
Al deze candidaten betuigden hunne in
stemming met het program van actie der
antirevolutionaire partijzooals dit is
vastgesteld in de vergadering van Depu-
taten op 12 Mei jl.
YR
Wolfertsdijk Vrijdag 5 Juni, Heinkenszund,
ook voor 'sHeer Arendskerke 6 Juni en
Maandag 8 Juni voormidd.
's Heerenhoek, ook voor Borsele en Nieuw-
dorp 8 Juni des namidd. en 9 Juni. Ovezand,
ook voor Nisse, Woensdag 10 JuniElle-
woutsdijk, ook voor Driewege 11 Juni,
Baarland, ook voor Oudelande 12 Juni.
Een vroom «niet-liberaal»
Een vroom «niet-liberaal» dhr. Bastert,
is door de liberale kiesvereeniging te Bode
graven tegenover den heer v. Velzen candi
daat gesteld, en wat het wonderlijkste is,
juist om zijne vroomheid
Een feit dat den heer v. Velzen beleedigt,
dewijl er mede vastgesteld wordt dat deze
heer niet «vroom» is.
De Nieuwe Rotterdammer, het hoofdor
gaan der «liberalen», beveelt mede openlijk
de candidatuur van den heer Bastert aan,
met bijvoeging dat zij dit doet, niette
genstaande deze heer niet «liberaal» is.
De brief waarin de heer Bastert zyn
candidatuur aanvaardt, zou den lezer eer
toeschijnen van een onzer vrienden dar. van
een tegenstander afkomstig te zijn.
Men leze slechts
„Wetende dat niets bij geval, maar alles
van Gods Vaderlijke hand ons toekomt,
heb ik my nooit of nergens zelfs op den
voorgrond gesteld om iets te zyn of iets
te worden. Dat moet zyn „een providen-
tiëele beschikking." En daarom, wanneer
ik tot eene zaak geroepen wordt en die
kan aanvaarden zonder opoffering mij
ner persoonlijkheid, dan heb ik een
ongeschokt vertrouwen, dat God mjj ook
den moed en de kracht zal geven, tot het
vervullen dier betrekking onmisbaar. In
dat vertrouwen zou ik dus kunnen aan
nemen.
Maar nu kom ik tot een andere zijde van
de vraag, die u en hen, die myne candida
tuur zouden willen stellen en aanbevelen
raakt. Ik kan niet anders dan my zelf
zijn. „Zonder opheffing mijner per
soonlijkheid "schreef ik hierboven, en met
de ondervinding, die ik maakte èn in het
parle uent èn aan de ministertafel, zeg ik
het nog nadrukkelijker dan vroeger: „Ik
ben geen partijman." Ik moet, als
volksvertegenwoordiger gekozen, het besef
hebben mijner volle en onbeperkte vrijheid
Dat alles moet voorat wél
bedacht en wel overwogen worden, wa.nt
ik ben liever geen candidaat en word liever
niet gekozen, dan dit te zijn of te worden
onder een valsche vlag."
En toch is deze heer een tegenstander, i
die zich tegenover een antirevolutionair laat
candidaat stellen. En de Rijnbode die hem
aanbeveelt, zegt letterlijk Dat is nu eens
een «vroom, vrij en vroed» man. Hein
moeten wij hebben.
Zoo zinken de karakters weg
Y Onfatsoenlijk.
Men zal van de liberale Unie niet zeggen
dat zij in de laatste jaren en vooral in de
laatste dagen ons land en onze kiesdistricten
niet met hoofdartikels en verkiezingsblaad
jes heeft oversneeuwd.
Toch zijn niet alle strooibiljetten die zij
verspreidt, even waardig. Zoo heeft zij bij
voorbeeld een strooibiljet laten klaar maken
en rondgezondenen zij heeft er onder bij
gezet: Van dit strooibiljet zijn afdrukken
ter verspreiding beschikbaar bij den Sec
retaris der Liberale Cnie P. J. de Vt Ut,
786, Prinsengracht.
Het slot van dit strooibiljet luidt aldus:
„Zult gij, protestant, het immer dulden,
geregeerd te worden door Dr. Schaepman en
gij, ijverig katholiekom geleid te worden
door Dr. Kuijpor? Maar nog meer, kan men
veronderstellen, dat in de Nederlandsehe
protestantsche kerk allen zich zullen onder
werpen aan de uitspraken van Dr. Kuijper
En zonder die onderwerping is elke regee
ring op kerkelijken grondslag een onmoge
lijkheid.
Hebt gij2 Kiezers, hiervan niet het treffende
bewijs in de houding van mannen als Dr.
Bronsveld c. s. die even, ja misschien veel
godsdienstiger dan Dr. Kuijper en de zijnen,
volledig erkennen, dat wanneer Dr. Kuijper
en Dr. Schaepman baas blijvenhet in den
Staat zal gaan, zooals het in de Hervormde
Kerk gegaan is en dat op Staatsgebied ook
zal uitbarsten een strijd, gelijk aan het
verzet der doleerenden op kerkelijk gebied.
Wacht U, dus Kiezers, uwe stem uit te
brengen op mannen, die U door Dr. Kuij
per of Dr. Schaepman worden aanbevolen
Maar zouden nu toch deze beschaatdsten
onder de beschaafden meenen, dat zij met
dergelijke perspodructen iets winnen t
Of zouden zij hun goeden naam als fat
soenlijke tegenstanders er niet mede ver
spelen?
Wij geven nog een ander staaltje Van
sterken achteruitgang bij de beste belijders
van het liberalisme, de mannen der Am-
sterdamsche Kiesvereeniging Burgerplicht.
De heer Jolles, een rechter, had met den
heer Mees, een griffier bij de rechtbank,
samen een derwijs stuitende, vischmarkt-
achtige beschouwing aan het adres der ra
dicalen ten beste gegeven, dat zelfs zijn
eigen partijgenooten, als mr. Kerdijk, hun
ongenoegen luide te kennen gaven.
Diezelfde heer Jolles had den moed, toen
een zijner medestanders aan het woord was
en iets zeide waarmede hij niet instemde,
hem in de rede te vallei*, met den uitroep
maar mijnDaarbij den naam des
Heeren ijdelijk aanroepende.
Maar het ergste komt nog aan.
Lees bijv. dat stukje verslag uit de jongste
vergadering dezer «liberale» kiesvereeniging
waarin de heer Treub aan het woord was'
doch wegens rumoer een oogenblik ophou
den moest.
„De heer Treub zwijgt.
Men hoort een lid roepen tegen den heer
H. C. VeltmanJe bent een kwajongen
De heer YeltmanU is een ploert
Het lidDaar gunder wordt ook gerookt.
De heer VeltmanU is een ploert
Het lid (met dreigende gebaren): Je bent
een kneg
De heer Mr. W. Heineken, als gast tegen
woordig, die in de buurt zit, tracht het geschil
by te leggen.
Het lid tot den heer Heineken: Voor uw
plezier wil ik 'twel nalaten.
De heer Treub wacht nog steeds.
De voorzitter zegt, dat de heer Treub
aan het woord is.
Stemmen: «politie!» De heer Jolles roept
uit: Maar mijnheer de voorzitter, 't is
maar
èen man en die is dronken.
Stemmen er uit, er uit.
de heer Treub wil verder gaan opnieuw
rumoer, eindelijk verkrijgt de Voorzitter
stilte en gaan de heeren, terwijl enkele
woorden, als ploerten «kneg» 'wegster
ven, weer zitten.»)
1 Juni 1891.
In plaats van jhr. mr. v. Asch v.
Wijck die door zijne benoeming tot Gou
verneur van Suriname als secretaris van
het Centraal Comité is afgetreden, is tot
secretaris gekozen dhr. M. Noordtzij te
Kampen, die de benoeming heeft aangeno
men. Jhr. v. Asch v. Wijck heeft bij zijn
afscheid van verschillende colleges te Amers
foort vele blijken van sympathie ontvangen.
In alle partijen betreurt men zijn heengaan.
In de Ned. Herv. kerk werd hem na een
toepasselijk afscheidswoord van ds. Immink,
door de gemeente Psalm 1214 toegezongen.
Bij kon. besluit is benoemd tot kan
tonrechter plaatsvervanger in het kanton
Oostburg mr. F. M. C. E. Koksma te Sluis.
Door eene Katholieke kiesvereeniging
in het district Oostburg is mr. L. Stevens
te Amsterdam tot candidaat gesteld voor de
Tweede Kamer. De heer Stevens heeft
echter bedankt.
Naar aanleiding van het bericht dat Z.
M. de czaar van Rusland, die de opdracht
had aanvaard als scheidsrechter uitspraak
te doen in het geschil tusschen Frankrijk
en Nederland over de grens tusschen de
West-Indische koloniën, ons land in het gelijk
stelde, schrijft het Ildbld.Aldus is uitge
maakt dat het gebied geiegen tusschen de
Lawa en de Tapanahoni, die te zamen de
Marowyne vormen, tot het Nederlandsehe
grondgebied behoort en onze regeering der
halve o. a. het toezicht heeft te houden en
regelingen te treffen omtrent de gouddel-
verijen op dat gebied.
Men zal zich herinneren, dat op grond
van een onduidelijkheid in het met Frankrijk
gesloten compromis, de czaar eerst bedenking
had gemaakt tegen de aanvaarding der op
dracht en zijn bevoegdheid later uitdrukkelijk
is uitgebreid in dien zin, dat hij (ook tot
verdeeling van het gebied mocht besluiten,
indien niet bleek dat het geheele terrein
aan een van beide landen behoorde.
Dat Z. M. thans de geheele landstreek
tusschen beide rivieren aan Nederland heeft
toegewezen, is wel een bewijs dat het goede
recht in deze aan onze zijde was en dat
onze overoude aanspraken zeer sterk waren.
Middelburg. Tot lid van het bestuur
der liberale kiesvereeniging is met 40 stem
men (tegen 38 op den heer dr. Bolle) be
noemd de heer J. H. Doorenbosdie echter
bedankte.
Woensdag zal de heer Smeenge te Vlis-
singen voor de kiezers optreden.
Wij herinneren onze lezers dat de Zomer
dienst op de staatsspoorwegen begonnen is
en verwijzen naar achterstaande lijst die
veel veranderingen aangeeft.
Bij kon. besl. zijn pensioenen ver
leend aan S. P. J. Geene wed. mr J. G.
de Backer, rechter in de arr.-rechtbank te
Goes f217; G. H. Severijn wed. jhr. mr.
A. W. Snouck Hurgronje, raadsheer in een
gerechtshof f 384.
'sHeer Arendskerke. Bij de stemming voor
een lid van den gemeenteraad, vacature
Lenshoek, waren ingekomen 166 biljetten,
waaronder 5 van onwaarde. Dus geldige
stemmen 161, volstrekte meerderheid 82.
Hiervan bekwamen de candidaten M. B.
Slabbekoorn 49, P. Philipse 40, M. Janse
29, M. Boogerd 14, Jacob Blok 10, P.
Karelse 10 stemmen, de overige stemmen
waren over verschillende andere personen
verdeeld. Er moet dus herstemd worden
tusschen M. B. Slabbekoorn en P. Philipse.
De Koninginnen te Rotterdam.
11. H. M. M. reden Vrijdag per rijtuig naar
den Hoek van Holland van waar zij per
boot naar Rotterdam reisden. Te half 1
zetten zjj voet aan wal op de Prinsessekade
die voortaan Wilhelminakade zal heeten.
Het gedeelte der kade waar de gedenk
steen zou gelegd worden, was op onbe
krompen wijze voor de plechtigheid ingericht
en versierd.
Achter de plaats waar de steen gelegd
zou worden, bevond zich de koninklijke
kiosk, waarin twee stoelen voor de hooge
bezoeksters. De gedenksteen is 2 Meter
breed, 1,30 M. hoog en 70 centimeter dik,
en weegt 4800 kilo. Op het gedeelte dat
wat geslepen is, staat in vergulde letters
getiteld H.M. Wilhelmina, Koningin der
Nederlanden plaatste 30 Mei 1891 dezen
gedenksteen bij den bouw der kade, die,
ter herinnering aan H. D. eerste bezoek
aan Rotterdam, «Wilhelminakade» genoemd
wordt.
Vooral de plechtigheid der steenlegging
lokte duizenden naar de Wilhelminakade.
Te kwart voor een naderde de Merwede
I. die haar tocht naar de Willemsbrug
volbracht had, de aanlegplaats.
Nadat door lakeien tal van boequetten
aan den wal gebracht waren, verschenen
H.H. M.M., voorafgegaan door den burge
meester van Rotterdam in ambtsgewaad,
op de met een tapijt bekleede brug, op
den oever. Het gevolg en de verdere
gemeentelijke autoriteiten gingen daarna
aan wal.
Onderwijl enkele personen aan de Ko
ningin Regentes werden voorgesteld, had
de jeugdige koningin herhaaldelijk het oog
gevestigd op den duizenden kilogrammen
wegenden steen, die nu moest worden
ingemetseld. Toen het oogenblik daartoe
gekomen was, wendde zij zich plotseling
tot den burgemeester en vroeg
«Moet ik dien heelen steen inmetselen
«Neen», antwoordde de burgemeester,
«een klein beetje maar.»
Wilhelmina. «O, ik dank u well»
Een dankbetuiging die uit den grond des
harten scheen op te komen en met een
allervriendelijkst bekoorlijk lachje vergezeld
ging.
Zy r.am toen den truffel, spreidde een
klein laagje kalk uit in een gleuf, waarin
de koker met de oorkonde werd gelegd,
de gedenksteen zakte langzaam, en toen
hij zijn plaats voor goed had ingenomen,
ging er een luid hoezeeop.
Daarna hield de burgemeester een aan
spraak tot de beide vorstinnen, die door
H M. de Koningin Regentes werd beant
woord. Toen hare moeder uitgesproken
had, stond de Koningin Wilhelmina op,
drukte ,den burgemeester de hand en zeide
«Ik dank u
Drieduizend schoolkinderen stonden te
genover de tribune geschaard, en zongen
het lied van Nic. Beets, muziek van A.
W. Heijblom, Blijf een:
Blijf één, blijf één, mijn vaderland.
Blijf èèn en ongeschonden,
Geen staatsparty, geen godsdiensttwist,
Verscheure door geweld of list,
Wat God heeft saam-verbonden.
Blijf èèn, blijf èèn, myn vaderland
Laat niets die kracht u rooven.
