r
1891. No. 85.
Dinsdag 21 April.
Vijfde Jaargang.
V
VERSCHIJNT
G. M. KLEM KERK. te Goes
F. P. DHUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIE»
ZONDAGSRUST.
TEE GEDACHTENIS.
prke, door not. Paarde-
Ouur bij Verbeek, 40 loop-
10 lj. schapen.
It. bij v. d. Hage door not.
rfpachtsrecht op 110 cA.
bouw A '28.
en de Blaey door deurw.
herberginventaris als 12 I
kachels, 3 voeren bedden j
ledikanten, secretaires, 1
wagenmakersgereedschap-,
r door not. Prins bij Beijers
els, lessenaar, veerenbed
tin-, blik-, aardewerk enz.
I '23 en 30 April,
bij Buysse Hotel le Roi,
it door not. Lansen Croin,
jouwl., huizen on tuinen,
lag 24 April.
[Iskcrkc, 2 uur bjj de
Pilaar, woonhuis, keet,
Plasse cA.
c door not. Tak bij Francke
n, 1 kalfdr. vaars, 3 kweek
aap met lammers, 2 mest-
eldgang, karnmolen, vaam-
chap, huisraad enz.
lag 25 April.
Haassen door not. Pilaar
uis van J. Mol op Bekaf
If 1'2 by wed. Baart door
is van A. Sinke. En om
els, stoelen, kabinet, klok,
neelkist, landbouwgereed-
m vrouwenkleeren enz.
odag 27 April.
3Ü Zuid weg door not. Prins
utun en andere tafels, spie-
kanten, '2 veerenbedden,
or-, blik-, glas- en aarde-
md enz.
lag 28 April.
oom, half 12 inde Draak
ituur der visscherijen op
iche stroomen, verpachten
eglialen van mosselzaad
ingen nabij de Oude Hoeve
rc.; b. de mosselzaadbank
en in 9 perc.c. perceel 32
ceelen 288, 302, 384, 387
osterscheldeperceelen
perc- 488 tot i, 489
oster Schelde, zijnde de
en 2 nabij Krabbendyke
dhr. J. A. Fokker, Tolen.
wed. Baart door not. Slegt
sn erf naast Villa Marina,
vl. onder Aagtekerke. 3o.
aldaar. 4o. huis, schuur
,s. En om half 2 bij wed.
ïans- en metselaarsgereed-
nen, graankist, wagentje,
:ens, K) kippen en haan,
d porselein, antieke kast.
idag 29 April.
Prins v. Oranje door not.
wijlen majoor Soutendam
es, linnenkastje, spiegel-
jendule met candelabres,
pens. Kijkdag Dinsdag 10
door not. de Vos bij Steen
bakkerij enz. vroeger kof-
jk bij het kanaal, samen
ofstede W ar wijk door not.
n van wed. v. Sluis, als:
aard,8 melkkoeien, 1 vaars,
15 kippen, hond met hok,
2., boomgaardladder, wa-
brandhout, weihooi, paar-
aelk- en zoldergereedschap-
anzakken, 2 bedden, klok-
sn aardewerk.
:lt, 11 uur bij Clarijs voor
tiendvrij bouwland in 3
:a door not. v. d. Kloes,
11 uur bij v. d. Linde
Croin lo. een woonhuis
5 cA. van wijlen H. Prins.
dhr. Pelle.
bij Broekhoven door not.
et woonhuis meterfpachts-
Heerweg 233 cA.
■dag 30 April,
uur bij Mullié door not.
rginventaiis en inboedel,
nan door not. Liebert voor
edel. Dinsdag en Woens
dag 1 Mei.
10 uur door not. Tak
ie hofstede „Het huis om'
paard, 1 zwart 4j. veulen-
,rd, 1 zwart dito oud 5j-,
ird, 1 zwart veulendragenu
l zwart merriepaard 11 jr-i
ilkkoeien, 1 vare koe, 3
2en, 18 vaarzen en ossen,
n, lOkwoekkalvers, ll'/'J-
riingstier, 2 melkschapen
3t varken, 4 mestputloo-
kalkoenen, 2 honden met
en, 4 menwagens, 2 drie
gereedschappen, meubels,
n enz.
sdag 20 Mei.
voor erven de Smit door
kabinet, bureaux, kasten,
ZEEUW.
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prgs per drie maanden franco p. p. ƒ0.95.
-Enkele nummers0.02s.
UITGAVE VAN
EN
van 4 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent. iedere regel
meer 10 cent.
Bij die nommer behoort een Bijvoegsel.
De Minister van Waterstaat gaat steeds
voort met het belang ook van den kleinen
man onder zijne ambtenaren, in zake Zon
dagsrust te bevorderen. ZEx. heeft de vol
gende circulaire aan Ged. Staten in de
provinciën gezonden
Het voornemen bestaat, om den dienst op
de rijkskanalen zóó te regelen, dat alle
kanaalbeambten om den anderen Zondag
beurtelings een geheelen of halven dag vrij
van dienst zullen zijn. Bij het onderzoek
dat heeft plaats gehad ten opzichte van
de aan dezen maatregel verbonden kosten,
is aangenomen, dat op eenige van minder
belang zijnde kanalen, waar des Zondags
geen of slechts zeer weinig beteekenende
scheepvaart voorkomt, de dienst aan de
bruggen en sluizen zou kunnen worden
beperkt of opgeheven. Ter vermijding van
eventueele (bezwaren tegen deze beperking
van den dienst, komt het mij raadzaam
voor, dat het gevoelen van de betrokken
autoriteiten daaromtrent worde ingewonnen,
om, wanneer er geen overwegende beden
kingen zijn, bg invoering van den maatregel
daarvan in de bijzondere reglementen van
politie melding te maken.
Slechts weinige weken na het overlijden
van zijn beminden broeder mr. P. H. Saay-
mans Vader, ging Vrijdagmiddag de heer
Johan Willem Vader te Kortgene de eeuwige
ruste in.
Als wij ons zetten om een kort levensbe
richt te geven van dezen eenvoudigen man,
dan zij het in de herinnering aan wat hg in
zijn leven steeds wenschte te zgn: een
stille in den lande, die een oprechten afkeer
had van alles, wat slechts strekken kon hem
te verheffen, en nog in het laatst var. zijn
leven begeerde dat men ook na zijn dood
aan dit beginsel mocht getrouw zijn. De
heer Vader wist zich te veel verloren zon
daar om zich eenige vleierij te laten aan
leunen.
Den 29 November 1806 te Kortgene
geboren uit de echtgenooten Abraham Vader
en Catharina Margaretha Saaymans, heeft
de herinnering aan den veelbewogen «tran-
schen tijd» op zijn jeugdig gemoed een
diepen indruk gemaakt, waardoor hij steeds
zich heeft doen kennen als een vurig va
derlander, een aanhankelijk onderdaan van
ons Vorstenhuis en een burger die de eere
en het prestige van het gezag immer zeer
hoog hield. Bij het uitbreken van den Bel
gischen opstand was hij een der eersten in
het eiland die met jeugdigen ijver en vurigen
moed het opnam voor Koning en vaderland
en als vrijwilliger zich stelde onder de vanen
van het beleedigdegezag.VanSepiember!830
tot Juni 1834 nam hij eerst als luitenant,
daarna als kapitein bij de mobiele schut
terij, deel aan de krijgsbedrijven in Staats-
Vlaanderen en waren de lierrinneringen
aan die dagen hem immer dierbaar en
kon hij steeds met groute opgewektheid
daarover 'sprekenevenmin heeft hij het
den «muiters» kunnen vergeven dat zij
zich hebben durven vermeten tot een on-
gewettigden opstand, en waarin zg zich
veelal van zeer ongunstige zgde hebben
doen kennen.
Tot het burgerlijk leven wedergekeerd
ontving hij ten kantore zijns vaders zijne
verdere opleiding tot notaris, wien hij als
zoodanig ten jare 1839 opvolgde, nadat hij
den 16 Februari 1835 was gehuwd met
Jacoba Margaretha van den Bosch, uit
welk huwelijk hun 2 kinderen werden gebo
ren, een zoon en eene dochter, doch die
respectievelijk ton jare 1853 en 1860 op
10 en 22 jarigen leeftijd overleden, welke j
smartelijke verliezen de ouders maar bo
venal den vader een scherpe doorn in het
vleesch zijn geweest.
Behalve het ambt van notaris bekleedde
hij tal van polderbetrekkingen, waarvoor
hij zich met zeldzamen ijver interesseerde
tot weinige maanden voor zgn overlijden
kon men hem, den 83 jarige, met laarzen
aan de voeten de verschillende zee- en
waterwerken zien inspecteeren, niet rustende
voor hij alles met eigen oogen had nage
speurd en goed bevonden I
Ten jare 1852 werd hij lid van den
Gemeenteraad zijner woonplaats, welke i
betrekking hg tot zijn dood toe heeft be
kleed, en daarvan sedert 1855 als Wethouder.
In 1853 tot lid der provinciale staten
gekozen vervulde hij die betrekking tot
1883 toen hij wegens toenemende doof
heid, den kiezers moest verzoeken hem
niet weder te herkiezen. Kort daarop
bedankte hg, ter zelfder oorzaak, voor
Wethouder.
In 1876 had hij ontslag gevraagd als
notaris. In alle betrekkingen kon op hem
gerekend worden en was men tevens ver
zekerd dat ze aan bekwame handen waren
toevertrouwd.
En wat hij geweest is in {kerkelijke be
trekking (sedert 1842 was hij kerkvoogd
en van dat collegie sedert 1850 voorzitter,
tot aan zijn overlijden toe)en voor lief
dadige instellingen, hoezeer hg zich heeft
verdienstelijk gemaakt als stichter in
vereeniging met zijne dierbare echtgenoote
eener Christelijke bewaarschool? Voor
waar ook voor zijne medeburgers, voor
armen en ongelukkigen was bij een vader
en weldoener, maar genoeg, niet ten on
rechte verkeert de geheele omgeving en
inzonderheid de gemeente Kortgene in diepen
rouw onder den indruk van het omvang
rijk verlies dat ons door zijn heengaan
heeft getroffen. Van hem mag ten slotte
gezegd wordenhij heeft gewerkt terwijl
het dag was. En wij voegen er den har-
telijken wensch bijDat hij thans als
een begenadigde moge behooren tot de
onderdanen van het rgk des Vredes en
der zaligheid en verzadigd worden met
liet beeld Zijns Verlossers Jezus Christus,
die ook in zijn sterven de rots zij oer hoope
was
V Middelburgsche kermis.
Het adres van den ned. herv. en dat van
den chr. ger. kerkeraad te Middelburg in
deze zaak komenWoensdag, a. in den gemeen
teraad aldaar in behandeling. Na de vroeger
in deze quaestie genomen besluiten, zal
men ook thans wel op niets anders dan
ren afwijzende beschikking rekenen.
De Middelburgsche gemeenteraad is nu
eenmaal misschien de hh. mr. Schorer
en v. Dunné uitgezonderd zoo liberaal,
dat hij het gemeentebestuur niet zal durven
adviseeren gebruik te maken van zgn recht
(zie artikel IV der Zondagswet) om publieke
vermakelijkheden op Zondag te weigeren.
Hij zal er zich op beroepen dat de Zon
dagswet het gemeentebestuur machtigt om
ze evenzeer toe te staan als te weigeren.
Mogelijk zal men, overeenkomstig de moderne
begrippen, het argument noemen dat het
na kerktijd r.iet hinderlijk zal zijnof dat
de menschen op Zondagavond toch ook wel
eens wat mogen hebben, en meer van
dat soort.
Bovendien berust de beslissing bij het
dagelijksch bestuur en ware het dus mis
schien beter geweest de verzoekschriften
aan dat adres te richten.
Hoofdzaak echter is dat kerkeraad en
overheid verschillen in de opvatting van de
beteekenis van den rustdag. Voor genen
is hij de dag gewijd aan de lichamelijke
opstanding van onzen Heere Jezus Christus;
voor deze de ofïiciëele kerkdag dien men j
naar willekeur gebruiken mag, zoodra de
koster na den avondgodsdienst de kerk zal
hebben gesloten.
En zoolang nu dit verschil van opvatting
blijft, zal de kerkeraad steeds te vergeefs
«adresseeren».
Het bezwaar der Zondagswet geven wg
echter toe, al voegen wij er bij dat het
bewuste artikel IV weinig strookt met den
Considerans der Zondagswet, welke nog
altijd luidt
Al zoo wij in overweging genomen heb-
ïben, de noodzakelijkheid om op het voet
spoor onzer godsdienstige voorvaderen
»die daarop steeds den hoogsien prijs
»stellen, de pligtmatige viering van den
»dag des Heeren en andere dagen den
»openbaren Christelijken godsdienst toege-
swijd, door eenparige en voor de geheele
Duitgestrektheid der Vereenigde Neder
landen algemeen werkende maatregelen
»te verzekeren».
»Zoo is het dat wg den Raad van Staten
»geho.>rd, enz».
Ook thans blijkt weer hoe noodig her
ziening der Zondagswet op dit punt is.
Zoolang echter de wet er is, valt aan
de zonde van kermis op Zondag weinig te
veranderen. De stedelijke overheid (de
gemeenteraad) zou misschien het gevaar
kunnen coupeeren door een zoo hoog mo
gelijke belasting op publieke vermakelgk-
heden bij verordening vast te stellen, gelijk
dit onder anderen door den gemeenteraad
van Loosduinen is geschied.
V Aan onze vrienden.
Woensdag, a. s. (22 April) des morgens
te 10 uur hoopt het Provinciaal Comité
te Middelburg Bogardstraat D 53 te ver
gaderen.
Bij advertentie is deze samenkomst her
haaldelijk iD ons blad aangekondigd.
Uit de gansche provincie verwachten wg
daar de afgevaardigden of bestuursleden
onzer plaatselijke antirevolutionaire kies
verenigingen en de antirevolutionaire
vrienden uit plaatsen waar nog geen der
gelijke kiesvereeniging beslaat.
Het zal immers onnoodig zgn daartoe
nog een opwekkend woord tot u te richten.
Het kan een belangwekkende vergade
ring zijn, wanneer al onze vrienden, die
tijd hebben, zich daar laten vinden. Ook
zrj die bezwaren hebben tegen het optreden
buiten het terrein der staatkunde, van
sommige vrienden. Niet achter de kachel
mokken of treuren dat de zaken niet gaan,
zooals wij wenscher, maar broederlijk, open
ep rond onze klacht indienen, dat geeft
kans op wegneming van misverstand,, en
versterking van den band des vredes.
Hoe ook op kerkelijk gebied verdeeld, op
politiek terrein is samenwerking mogelijk
met allen, die nog gelooven aan de nood
zakelijkheid en de kracht eener christelijke
historische staatkunde.
Die echter de droeve leer omhelst dat
men orthodox kan zijn op kerkeljjk gebied,
en liberaal in de staatkunde, die behoort
niet thuis in de antirevolutionaire partg,
en die legge eenvoudig dit opwekkend woord
ter zijde.
Uit het district Goes verwachten wg een
goede opkomst. Daar is ons kiezerscorps in
den regel wakker.
Maar ook van de Walchersche vrienden
hebben wij goede verwachting dat zg hunne
plaats niet ledig zullen laten. Vooral van
de dorpen waar nog geen kiesvereeniging
is, mogen de vrienden niet ontbreken. Zij
kunnen immers zoo gemakkelijk naar Mid
delburg komen, veel meer dan onze Oost-
burgsehe en Terneuzensche, onze Toolsche
en Zierikzeesche vrienden, die er ook zgn
zullen.
Onder considerans verstaat men de
bedoeling der wet. zooals die aan het hoofd
van elke wet met korte woorden staat uit
gedrukt.
Zij er een ruime opkomst en een rgk
gezegende samenspreking 1
Van de kiezerslijst.
De heer de Rjjcke, secretaris der a. r.
kiesvereeniging te Middelburg heeft met
zijne gewone wakkerheid ook dit jaar de
kiezerslijsten nagezien en er den naam op
ontdekt van een kiezer, die van Oostburg
kwam, en thans te Middelburg kiezer is,
op grond van een door hem betaalden
aanslag te Oostburg die daar voldoende is
om iemand kiezer te doen zgn, doch te
laag voor Middelburg met zgn grooter
zielental. Deze man is dus, dank zg de
dubbelzinnige bepaling in de wet, dit jaar
kiezer niettegenstaande hg in de plaats
waar hij woont, te weinig belasting betaalt,
om voor het kiesrecht in aanmerking te
komen.
De heer de Rjjcke diende deswege een
request in, om dezen kiezer van de Ijjst te
schrappen, doch de gemeenteraad wees zjjn
verzoek af.
Een onbillijkheid, door de wet beschermd.
Tegelijk met de afwijzende beschikking
op het adres, werden drie personen bjj
gemeenteraadsbesluit van de kiezerslijsten
geschrapt, dewjjl zij dezen winter eenige
hulp genoten hadden van de Vereeniging
tot leniging van stille armoede.
Een der bezwaarden riep hierop het
oordeel der arrondissements rechtbank in;
die hierover morgen uitspraak zal doen.
De conclusie van het O. M. luidt nochtans
afwijzend op grondj||dat hier «onderstand»
-is verleend in den zin der wet, omdat wel
gedacht kan worden aan eene geldleening,
inaar aan eene rentelooze, zoodat de «onder
stand» ten deze bestaat in dat rentelooze
van het voorschot.
Ook een onbillijkheid, door de wet geëischt.
Maar daarom zal het ook tjjd worden dat de
kiesrechtregeling op dat punt wordt herzien.
Aan de hatelijke uitsluiting van bedeelden,
vooral van hen die in stilte een gave ont
vangen, en dus op geheimhouding moesten
kunnen rekenen, moet een einde komen.
De geschrapte kiezers zjjn «liberalen»
't is dus geen partjjgevoeligheid die ons
drjjftook als wjj er bijvoegen dat deze
zeer onbeholpen, grievende, ouderjaarsche
bepalingen dagteekenen uit den jare 1888 en
vrucht zijn van het armzalig grondwetgeknut-
sel van Heemskerk en de liberale partg. Een
ander kiesrecht dus, waarbij de fatsoenlijke
arme die af en toe een broodje van de
diaconie kreeg, politiek niet worde achter
gesteld bjj den zedeloozen bordeelhouder,
en het kinderachtige gescharrel met den
census wordt belet. Echter niet in den
zin van algemeen kiesrechtmaar kiesrecht
aan alle huisvaders en die er voor gerekend
worden.
In zulk kiesrecht steekt een beginsel, en
het snijdt aan alle marchandeeren bjj het
opmaken der kiezerslijsten den pas at.
Bisschoppelijk
Iets ongewoons in de kerkelijke en po
litieke wereld had dezer dagen plaats.
De Classicale vergadering van Amsterdam
(der ned. herv. kerk) vergaderde in eene
buitengewone samenkomst door dr. Vos
(orth.) en dr. Laurillard (modern) bijeen
geroepen, ompolitiek te behandelen.
De roeping namelijk van den Hervormden
Christen bg de naderende verkiezing voor
de Tweede Kamer.
Het Amsterd. Predikbeurtenblad, (men
verwjjle even bjj dat woord predik preek)
meldt dienaangaande het volgende:
Ook werd, na de pauze, eene belang
rijke discussie gehouden over de volgende
vraag, de tweede, welke roeping nl.
de Hervormde Christen heeft met
betrekking tot de hedendaagsche
i politieke partgen. De vergadering ver-
te
n.
V-
u.
te