TELS,
2311232.
IZAAD.
1391. No. 72.
pettenKleedjes,
opers, Zeildoek,
Zeemleer
en Borstelwerk,
KNSEN, Goes.
'SMERK Wzn.,
aad, Klaver-,Gras
aden, Zaaiwikken
ïz enz.,
er sterkende drank
darmen, Zwak
st ellenden. Aan-
r alle* geneeskun-
aam.
Noord-Hollandsch
KVEE,
GE KALVEREN,
„TELEGRAAF."
Donderdag 19 Maart.
Vijfde Jaargang.
VERSCHIJ AT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'ÜUIJ, te Middelburg.
Het boek van generaal Booth.
Strijd en Zegepraal.
v
SOORTEN
dkoop bij
Middelburg. C33.
10 cent per ons. Deli-
eschuit, fijn Beschuit,
Bolletjes 10 cent per
ronde 1h cents Beschuit
epermunt 8 cent, Flikjes
10 cent, alles per ons.
kilo 50 cent per halve
:scourant.
zuiver FriescL
n Zaadhandel. HetFriesch
6 ets. de kop.
Pottenmarkt, Middelburg.
OUT
smede
deugdelijke afhomst,
n prijs steeds te bekomen
met franco brieven on-
EMSTER aao den Boek-
GER te Purmerend.
IDDELB.-ROTTERD AM.
Maart.
lissingen 7,15, v. Middelb.
•dam 9,
Zaterdag 21, Maandag 23,
"lissingen 7,30 v. Middelb.
am 9,
MBOOTDIENST
delburg en Zierikzee.
ierikzee Spoorweg Goes.
Maart.
Van Zierikzee
Dinsd. 17'smorg. 7,
Woen.18 7,30
l)ond. 19 6,~-
Virjd. 20 6.30
Vrijd. 20'smidd. 3,—
8,Zat. 21 12,—
8.—Zond. 22 3,30
8.-- Maan. 23 3,30
7.30 Dinsd. 24 3.30
Maart.
van Antwerpen
7,30;Dinsd. 17'smorg. 2.
rg
3-
3-
3,—
1,—
7,30
3-
4 -
Dond. 19
Zond. 22
Dinsd. 24
ZEEUW.
elk en MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prys per drie maanden franco p. p. ƒ0.95.
Enkele nummersƒ0.021.
UITGAVE VAN
en
PRIJS DER ADVERTEXT1EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent. iedere regel
meer 10 cent.
Zij die zich met 1 April a.
s. op dit blad abonneeren,
ontvangen de tot dien tijd verschijnende
nommers GRATIS.
Toen de lieden van 't H eilsleger te Londen
kort geleden op een killen avond uitgingen,
vonden zy dien enkelen avond, alleen op de
bruggen van de Theems, honderd vier en
zestig ongelukkigen, rillend van kou, die
daar neer zaten op de steenen banken,
geen dak en geen brood hebbende. Dit is
pas gebeurd, in de hoofdstad van het rijke
en roemrijke Engeland.
Zulke feiten verklaren, hoe generaal Booth
er toe kwam zyn boek te schrij ven en ook
waarom hij het betitelde «In het duisterste
vari Engeland, en hoe er uit te komen.»
't Was weerslag op Stanley's«In het duis
terste Afrika», en de titel zegt u, het hemd
is nader dan de rok. Doe wat voor Afrika,
maar vergeet niet de ellende vlak bij, rondom
u. Mijn leger staat gereed help mij en het
trekt uit.
Het is een merkwaardig boek. Wie in
een oogopslag wil weten wat het inhoudt,
dien komt een gekleurde plaat tegemoet,
ten overvloede met een verklaring er bij.
Het heet
«Leger des Heils. Maatschappelijke veld
tocht.»
«Deze kaart wil een overzicht-geven van
het in het boek uiteengezette plan en de
uitkomsten, die men met de tenuitvoerleg
ging kan verkrijgen.»
De omlijsting draagt, op twee zuilen, ge
tallen aan officieele statistieken ontleend. Zij
geven een overzicht van de groote ellende
in het Vereenigd Koninkrijk2297 zelf
3.
5,-
6,30
19FEUILLETON.
Schetsen uit denFransch Uuitschen oorlog.)
DE INDRUK.
Welk een indruk de tyding van de
gewichtige beslissing bij Sedan op de be
langhebbenden had
Om dit te weten, vergezelle men ons naar
Berlijn.
Laat ons beginnen met u te zeggen dat
deze 3de September door gansch Uuitsch-
land als de meest gezegende dag werd be
schouwd. De scholen gaven vaeantie, en
de jeugd dartelde door de straien. De
lucht weergalmde van de juich- en jubel
kreten. Zoo groot was de geestdrift dat
op vele plaatsen mannen, die malkander
geheel vreemd waren, elkaar de hand schud
den of aan het hart drukten.
Het telegram des Keizers werd door
duizenden monden van grooten en kleinen
gelezen en herhaald. Het luidde
«Voor Sedan den 2 September 1VS uur
namiddags. De capitulatie, waardoor het
geheele leger in Sedan krijgsgevangen is,
is zoo even met generaal Wimpfterj gesloten,
die in plaats van den gewonden maar
schalk Mac Mahon het bevel voerde. De
keizer heeft zich slechts aan my overge
geven, daar hij het commando niet bezat
en alles aan het regentschap te Parys over
laat. Zijn verblijf zal ik bepalen nadat ik
hem gesproken heb bij een samenkomst
die dadelijk zal plaats hebben. Welk een
wending onder Gods leiding
«WILHELM».
Ja, welk een wending I Duizenden beseften
dit en verheerlijkten God voor deze genadige
redding. O, indien eens het omgekeerde
het geval ware geweestZoo Napoleon
in al deze gevechten eens overwinnaar
geweest ware en het Fransche leger ze
gevierend Pruisen waren binnengetrokken
de naam der Bonapartes was hun borg
geweest, dat Pruisen andermaal een tijdperk
van vernedering en vertreding, van be-
moorden, 2157 personenvan uitputting
overleden, in éen enkel ,aar10,700 kin
deren, gestorven uit gebrek aan voedsel of
door slechte behandeling; 993.000 armen
van alle gezindten19C,000 verpleegden in
het werkhuis; 155,000 veroordeelden.
In liet midden der plaat ziet men de drie
millioen ongelukkigen, die in de golven van
den maatschappelijken oceaan omkomen, te
vergeefs trachtend zich er uit te redden.
Slechts enkelen bereiken de rots der bijzon
dere liefdadigheid. Maar de vuurtoren van
het Leger des Heils licht aan den gezichts
einder. Zijn reddingsbooten zijn aan het werk
Zijn officieren, mannen en vrouwen, staan
in aaneengesloten gelederen op liet strand
om hulp te verleenen, en de geredden te j
verzorgen. Links wordt een eerste groep
ongelukkigen naar de toevluchtsoorden en
werkplaatsen der landbouwkolonie gezonden.
Men geeft hun werk, en houdt aanteeke-
ning van hnn karakter en eigenaardigheden.
Verder mauktj een tweede groep, na in de
kolonie ondervinding le hebbenj opgedaan,
zich gereed de zee over te steken. Stooui-
booten met landverhuizers begeven zich naar
da Britsche bezittingen, (let wel Britsche,
geen land onder vreemde vlag men blijft wat
men is) e.i brengen daarheen hen, die overbe
volking in de steden veroorzaken. Een bakker
rechts, en een vriendelijke waschvrouw links
toonen het te bereiken doel aan en den
weg, die gevolgd zal worden. Door ver
standig gebruik van door de liefidadigheid
verschafte fondsen: «werk voor allen, brood
voor allen, hoop voor allen.»
Wat dit boek heeft uitgewerkt, hoeveel
meewerking Booth vindt, hoe de gaven
toestroomen weet men. Zoodra het werk
verscheen maakte het ontzaglijken opgang.
leadiging en uitzuiging zou zijn ingegaan.
Een tweede telegram van den Koning
aan de Koningin meldde haar dat hij aan
Napoleon het kasteel Wilhelmshóhe had
aangewezen.
In de zalen van datzelfde kasteel had
de oom des gevangenen, Jeröme Bonaparte,
nu zestig jaren geleden, door onverstandige
drinkgelagen het Buitsche volk zeven jaren
lang gehoond en geplunderd. Wonderlijk
zyn de wegen des Heeren ook in zijne
wraak, lion beter verblyf dan dit aan den
bloedverwant worden aangewezen, niet
alleen om hem aan de zijne, m tar ook aan de
zonden eu de vernedering van zijn geslacht
te herinneren
Van de ootmoedige gestalte desKonings
te midden van zijn roem gaf ook het 3de
telegram aan zijn echtgenoote blijk. Het
begint met de schoone woorden
«Gij kent nu door mijne drie telegram
men den geheelen omvang der groote ge
beurtenis, die hier heeft plaats gehad. Het
is als een droom, zelfs als men haar zich
van uur tot uur ziet ontwikkelen 1
Wanneer ik bedenk dat ik na een groo
ten gelukkigen oorlog gedurende mijne
regeering niets roemryas meer verwachten
kon, en ik thans zie hoe dit groote geschied
kundige feit gevolgd is, dan buig ik mij
voor God die alleen my, mijn leger en mijne
bondgenooten uitgekozen heeft om het ge
beurde te volbrengenen ons tot werk
tuigen van Zijnen wil te bestemde. Slechts
in dezen zin kan ik het volbrachte werk
opvatten om in ootmoedigheid Gods leiding
en zijne genade te prijzen.»
Te Beriyn werden reeds in den vroegen
morgen door de plakkaten de glorierijke
overwinningsberichten verkondigd. Toen
werd het levendig in de stad, in het ko
ningspaleis, in de voorsteden. Een woud
van vlaggen en vaandels verhief zich op de
daken en wapperde uit de vensters. Onder
de Linden, waar het paleis staat, zag
zwart van menschen, die de Koningin
Augusta toejuichten en haar het hoera hun-
j ner geestdrift brachten.
Het verwierf de officiëele goedkeuring van
koningin Victoria en van een groot aantal
hooggeplaatste personen, en heeft reeds vele
uitgaven beleefd. De gelden voor het plan
strooaien voortdurend toe. Weldra zal de
generaal de f 1,200,000 bij elkander hebben,
om zijn plan uit te voeren. Hij is al vast,
gelijk men weet, begonnen.
Misschien is het boek niet genoeg uitge
werkt. Maar het is eenvoudig, makkelijk
te begrijpen, en juist daaraan heeft de
generaal een groot deel van zijn slagen te
danken. Door inschrijvingsbureaux, werk
plaatsen, boerderijen, landverbuizingsagent-
schappen, enz. hoopt Booth alle bedelaars
en hen die geen werk kunnen bekomen,
onder dak te brengen, aan het werk te
zetten en zooveel mogelijk te beschaven.
Zijn grootste fout is wellicht dat hij dit
alles op te uitgebreide schaal wil doen.
Beter misschien ware het b. v., als liy zich
voorloopig slechts onverzorgde kinderen
aantrok. Doch, de beste stuurlui staar,
aan wal. De gedachte is goed, groot gelijk
de nood. Of zij verwezenlijkt kan worden,
moet nu blijken.
Er is eenheid in het boek dat het plan
beschrijft. Trouwens men weet, dat de heer
Stead, hoofdredacteur van de Pall Mall
Gazette, zijn medewerking heeft verleend en
deze kan scvrijven.
Doch het plan schijnt alleen van Booth
uitgegaan, die op zijn beurt het werken op
groote schaal verstaat.
Denk over dit boek en over 't Heilsleger
als ge wilt. Beide zijn en dat is in elk
geval zeer veel sprekende en voorbeeldige
getuigenissen tegen het laisser aller, de
Kains-theorie. Ze zeggen u wat Da Costa
zoo vaak uitsprak <s.Doe wat
Die Wacht am Rhein en het Prui
senlied weerklonken door de stralen.
Te midden van de menschenmeaigte
tegenover het paleis des Konings verhief
zich uit zyn traliehek het metalen ruiter
standbeeld van den Pruisischen legervorst,
van den ouden Frits, en sloeg de blikken
naar het Koningsslot, juist alsof hij de
Victoria op de Brandenburgerpoort in een
nieuwen triomftocht vooruitreed. Duizenden
kinderen trokken in optocht met vlaggen
in de hand door de straten, en hielden hall
voor dit standbeeld. Eenige rappe jongens
klommen er bij op, met het doel om «ouden
Frits» te kronen. Een hunner vloog on
verwacht over het traliehek heen, en «Ie
anderen hem na. Alsof een vijandelijke
schans veroverd moest worden, zoo klom
de eerste langs de uitstekken van het ge-
denkteeken naar boven, over de beroemde
generaals en staatkundigen heen, tegen het
ros van den heldenvorst op, zette zich achter
hem op den zadel, hief een verschen lau-
wei krans hoog in de lucht en vlocht dien
als een boodschap van Sedan om het hoof i
van het vorstenbeeld. Die knaap was een
kleinzoon van een der dapperen uit het
leger van den grooten Frits, den held uit
den zevenjarigen oorlog, wiens overwinningen
van Torgau en Rossbach thans bij Sedan
hun wedergade gevonden handen.
Een onbeschrijfelijk gejuich daverde
om hel monument. Ieder begreep dat deze
lauwerkrans om het hootd van het stand
beeld, voor koning Wilhelm bestemd was,
en men ir, den gestorven koning slechts
den levenden koning wenschte te kronen.
Daar verschijnt de koningin op het balkon.
Zij heeft het stoute zinrijke bedrijt der
jongens gezien, die op het monument ge
zeten of juister gezegd gehangen, haar een
leve koning Wilhelm! leve de koningin!
toewuifden,
Doch plotseling verstomden de juichkreten.
Daar naderde een bode van het paleis eu
sprak eenige woorden. De knaap die het
beeld van den «ouden Frits» op zoo gepaste
wijze versierd had, moest bij de koningin
18 Maart 1891.
lerseke. Verg dering van den Gemeente
raad, Maandagavond 6 uur.
Tegenwoordig 6 leden, voorzitter de heer
Sinke. De notulen der vorige verg. worden
zonder aanmerkingen gearresteerd. Vele
St, en Prov. bin. worden voor kennisgeving
aangen. De voorz. deelt mede, dat de
verhuring van het terrein aan de ha
ven voor de oestercultujir 1217 heeft
opgeleverd. Ingekomen le goedk. van
Ged. St. van het raadsbesl. tot onderhand-
schen verkoop van gemeente grond aan J.
Wagenaar. 2e kennisgeving van denarrond-
schoolopz. dat het personeel aan school 1
tegen 1 Jan 1892 vermeerderd moet worden
met een onderwijzer met hoofdonderw. acte
3e kennisgeving dat het telegraafkantoor
opgebracht heeft f4639,20 zijnde meer dan
de gemeentelijke waarborgsom. 4de ken
nisgeving dat de ryksbydrage in de kosten
van het lag. onderw. voor 1891 bij voorschot
bedraagt f 2400. De voorz. herinnerde aan
het vernieuwingsplan der Damstraat en den
vroeger uitgedrukten wensch om die straat
breeder te maken dan 3,30 M. deelt mede
dat bij onderzoek de mogelijkheid en nood
zakelijkheid gebleken is om die breedte op
3,50 M. te brengen. Een nieuwe raming
der kosten heelt nu het cijfer f 8536.30
opgeleverd. Zonder discussie wordt met
algemeene stemmen definitief besloten aan
de Prov. St. een renteloos voorschot tot
het benooiligde bedrag te vragen, af te
lossen in 20 gelijke jaarlijk?che termijnen.
Eveneens wordt met algemeene stemmen
besloten aan H. M. de Koningin te vragen
om verlenging voor den tijd van 3 jaren
van het in 1888 verkregen verlof om het
aantal vergunningen voor den kleinhande
komen.
Binnengelaten, werd hij door haar ont
haald op een kopje chocolade. Het kopje,
waarop de beeltenis van koning Wilhelm
geschilderd was, werd hem met nog twee
gouden Frederiks als een aandenken mede
gegeven.
Nog andere feestelijkheden en eene se
renade aan de koningin besloten den dag.
Doch ook in andere steden liet men zich
niet onbetuigd. Zoo te Hamburg als te
Dresdente Koningsbergen als te Munchen,
te Bremen als te Stuttgart, overal werd
feestgevierd en gedankt.
Hoe geheel anders was de indruk, dien
de tydingen van Sedan op de harten van
de Fransche bevolking maakten.
Vestigen wij den blik op Parys.
Palikao had aanhoudend de Paryzenaars
in onwetendheid gelaten omtrent den toe
stand des legers. Een groote fout. Want
zoodra nu de slag van Sedan bekend werd,
moest deze tyding als een verpletterende
donderslag weerklinkenterwijl bij getrouwe
dagelyksche mededeeling de bevolking lang
zamerhand op het bericht der nederlaag
zou zijn voorbereid.
Dj regeering echter besloot ten spoedigste
maatregelen te nemen tot verdediging der
hoofdstad.
In een bekendmaking werd aan de be
volking de nederlaag van Sedan medegedeeld.
De waarheid werd r.og wel een weinigje
omzwachteld, maar ontkend werd het dan
toch niet, dat de Franschen den slag bij
Sedm schandelijk verloren hadden.
Het verbitterde volk weet de oorzaak
dezer nederlagen van den keizer en de zijnen,
en eischte met onstuimigen hartstocht
de afzetting des eersten en de uitroeping
der republiek. Enkele mannen werden
ver'ieerlykt. Leve Trochu leve Gambetta I
leve de republiekleve Frankrijk
weerklonk het door de straten.
Straks werd de eisch tot afzetting des
keizers ook in de Kamer van Afgevaardigden
herhaald. Wordt vervolgd.)
ï-
ïr
•g
i-
