1890. No. 14. Zaterdag I November. Vijfde Jaargang. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK. te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS HER A I) V E R T E X 'I I EN Gemengde Berichten. msterdam, 28 Oct. tsleeningen. Vorig ?V2 92% 100 99% f. S. 38 81 l. -Juli 3-84 388-89 98-15 34 .st 100 69 Sch. L. en D. '83 3% 3% 3% 5 5 4 41/3 5 5 5 4 8 4% 5 5 5 '90. 78% 9:% 99% 100 V. 99% 88% 921/2 771/8 94% 56% 84 1051/4 75% 73% 77% 57% 88% 105% 4% 1011/s 4 5 4 5 41/2 4 5 41/2 4% 4 967/8 1003/4 711/4 77% 18% 98% 95% 98 97 1007/s 78Vg 1«% 96 elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND Prijs per drie maanden franco p. p. 0.95. Enkele nummers10.02*. UITGAVE VAN en van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 Familieberichten van i meer 10 cent. 5 regels 50 cent, iedere cent regel 331/4 50% 51% Stedelijke Leeningen. 3% 99i/a 99% 31/2 991/8 - anciëele Ondernemingen. .and. 123 - 1573/a Pdbr. dito d. db. ito nl. Aand. 41/2101% 4 IOOI/4 2 51 41/2 - 4 IOOI/4 - 53% 41/2 102 4 IOOI/2 31/2 99 b. 41/2 1011/4 de" 5 101 A. 109 aid. 997/s dig. 4 lui ind. 85 bl. 4 Ad. 29% 41/2 *02 Mid. 58 ito 76 3 823/4 Pandbr. 5 98% dito 44/2 97% -M. Obl. 7 9% •wegleeningen. w. Aand. 162 Oblig. 3 93 ld. 343/4 1193/4 37/2 3 99 89. 537/8 ;Q 3 581/2 A. 1333/4 miss. f 184 A. 5 122% i. 3 64% id. 5 971/4 1. 4% 95% >1. 5 1033/g 5 102 0 5 103 3 773/4 4d 5 81% Oblig. 4 891/2 14% V. C.v.0. 5 c 30% Oblig. 6 1083/4 5 6 106 1003/4 v. O. 6 95% Obl. 5 97% dito 7 1143/4 v. A. 36% and. 102 oud 4 100 v. A. 77% t. Ad. 21% Ad. >bl. 6 105% C. v. A. 108 Oblig. 7 112% 6 IIOI/2 v. obl. 473/s 'bl. 6 108% Obl. 5 •gmaatschappij en. 109 234 - 971/2 I 162 1193/4 99i/o 53% 68% 1323/4 122% 64% 93% 103% 1027/8 tfid. •lig. dito Oblig. ;\and. 'blig. üe-Leeningen 3 f J 00 3 100 3 is Aand 2%fc. 100 2% 100 70 fl 100 4 2.0 5 100 100 5 Z. R. 100 5 1. 100 fr. 100 3 400 187 100 907/8 70 4% 100 893/4 14 301/4 108% 941/2 1141/8 86% 101 77% 2U/4 108% 112 463/4 108% 190 100% 1087/b 112 108 li 2 104 80 90% 897/8 1211/4 116 120% i;.6 166 1303/4 168 1551/g 157% 48% 187/s 19 80% 90% 901/4 115% 1571/2 166 Bij dit nommer behoort een Bijvoegsel. Suriname in de Eerste Kamer. Gouverneur Lohman was reeds vóór zijn heengaan naar de West beklad met den schimpnaam Jodenhater. En de voortdurende spanning tusschen hem en de koloniale staten, of duidelijker gezegd de voortdurende tegenwerking door de Koloniale Staten, die grootendeels uit Israëlieten bestaat, geeft voedsel en een schijn van grond aan deze valsche beschuldiging. Om een licht over deze zaak te doen opgaan, had de heer Wertheim in de Eerste Kamer zijne vraag tot den minister gericht: Hoe staat het met de verhouding eu waarom wordt Suri name, waaromtrent reeds vroeger lotsver betering was toegezegd, in de Troonrede niet vermeld. Hij gaf van alles de schuld aan de autoritaire houding van den gou verneur, al wilde hij allerminst de leder, der staten van hartstochtelijkheid vrijpleiten Maar dhr. Lohman diende kalm en bedaard te zijn. Het is dan ook volgens spreker, die blijkbaar als lotgenoot, want ook hij is rjjk, en als geestverwant sprak, niets anders dan klassenhaat en geen Jodenhaat die opgewekt werd, dewijl de Joden in Suriname allen rijk zijn. Hjj vroeg ten slotte: «Wat doet de regeeririg om de godsdienstige en staatkundige vrijheid in de Kolonie te waar- v horgen en feet rechtsgevoel te bevredigen De minister van Koloniën (en wij volgen hier het verslag uit de Avondpost) stelde op den voorgrond dat, mocht de gouverneur heftig zijn geweest, hij daarin zeer verre overtroffen was geworden door de uitingen der Koloniale Staten. Als kenmerkend voor den eigenaardigen toestand, herinnerde de Minister er aan, dat een der leden van de Staten den Gouverneur bij het indienen eener verordening het verwijt voor de voeten had durven werpen, dat hij daarbij alleen zijn eigen financiëel belang op het oog had. Toen de Gouverneur zich in krachtige be woordingen tegen die aantijging verdedigde, antwoordde liet bedoelde lid doodleuk, dat hij zich niet bewust was iets beleedigends te hebben gezegd. Dat er spanning bestaat, l ontkent de Minister niet, maar hij meent x te mogen constateeren, dat, er steeds en f ten alien tijde spanning heeft bestaan. De hoofdoorzaak daarvan was, dat telkens als de gouverneur meende iets te moeten voor stellen in het algemeen belang der Kolonie, hij voortdurend tegenwerking vond bij de Koloniale Staten. Als men in aanmerking neemt, dat de Gouverneur bjj elke gelegen - heid werd gesard en getergd, gelijk de Minister uit de handelingen der Staten trachtte aan te toonen, dan is het wel niet goed te keuren, maar toch zeer zeker te vergoelijken, als hij ook van zijn kant een woord uit, dat niet volkomen billijk kan worden geacht. Dat er in de openingsrede met geen enkel woord over Suriname is gesproken, is alleen hieraan toe te schrijven, dat de onderhan delingen over de middelen om Suriname uit zijn verval op te heffen, nog hangende zijn. De Minister ontkende ten sterkste, dat er van Jodenhaat of van klassenhaat sprake zou zijn bij het Gouvernement. Reeds vóór dat de Gouverneur naar Suriname was vertrokken, had men dooi de laagste en gemeenste middelen getracht hem onmogelijk te maken. En toen men Jjag, dat hij, evenals zijn voorgangers, geen partijbelangen, maar uitsluitend het alge meen belang, dus ook dat van de lagere bevolking, wilde voorstaan en bevorderen, vond hij bij de Staten de grootst mogelijke tegenwerking en uitte zich op allerlei wijzen de verbitteringen tegen zijn persoon. Schande dan ook dat de Nederlandsche bladen de hatelijkheden aan het adres van den gouverneur hebben overgenomen. De heer Wertheim scheen echter door het antwoord niet bevredigd. Ja, de minister had nu zijn ambtenaar wel verdedigd, noaar voor zichzelven zou hij toch diens gedrag wel afkeuren. Daarenboven niet de Staten, maar hjj had het conflict uitgelokt. Spr. vond maar één middel om aan den voort- durenden strijd een eind te maken, namelijk door aan den gouverneur te zeggen, wat Gambetta eens tot de Fransche re geering, en Kappeyne eens tegen minister Heemskerk zeiSe soumettre ou se dé- mettre, wat vrij overgezet beteekentDoen wat wij u zeggen of anders je ontslag. üp deze eenzijdige op effect berekende speech antwoordde minister Mackay, altijd volgens het verslag, dat dhr. Wertheim naar zijn zin de quaeslie zoo delicaat (zoo netjes) had behandeld, en dat ZExc. daar dankbaar voor was 1 Doch laten wij ons oordeel opschorten tot wij het stenografisch verslag gelezen hebben. 31 October 1890. Gemeenten op Schouwen, Duiveland, St. Philipsland er. Tolenmet hare be volking in 1824 en heden. Zierikzee6326 Brouwershaven Tolen Burg Dreischor Duivendijke Eikerzee Ellemeet Haamstede Kerkwerve Noordgouwe Noordwelle Renesse Serooskerke Zonnemaire Bruinnisse. Nieuwerkerk Oosterland Sir Jansland Ouwerkerk Oudvosmeer Poortvliet Sclierpenisse St. Annaland. St. Maartensdijk Stavenisse St. Philipsland De toeneming is dus het grootst te Zonnemaire (150%) en te Bruinige (130%): en het geringst te Zieriksee (11%). Schoolboden. De Amsterdamsche gemeenteraad besloot een proef te nemen met aan een der openbare scholen een badlo kaal te verbinden en den kinderen onder schooltijd dagelijks even een verpoozing te geven, teneinde hen een bad te doen ne men. Algemeen wordt geklaagd ook door openbare schoolmannen, dat er zooveel leerstof is in de openbare school, dat er eigen lijk aan sommige vakken te weinig gedaan wordt. Op vele scholen doet men dan ook veel te weinig aan lezen en schrijven en die er de proef van neemt bij onze jongelingen, die zal zien dat het tegenwoordig geslacht veel slechter leest en schrijft dan het vorige. En nu den onderwijzers nog meer werk te bezorgen door hun de zorg voor het wasschen (en kammen der kindertjes op te dragen, waarvoor de tijd van den beperkten leertijd wordt afgeno men, inderdaad het mag onpractisch heeten. Maar bovendien, met wasschen en kammen alleen is men er niet. Eens den voet op het hellend vlak gezet, moet de gemeente raad al verder den socialistischen k int op en dan ook gezorgd voor kleeding en voedsel, enz. Het wordt heel aardig aangetoond in een adres door een ingezetene van Amster- In 1824 Heden. 6326 7060 830 1453 2029 2932 465 631 771 1220 350 606 390 481 356 520 623 1003 580 769 545 820 319 547 386 590 225 332 396 1050 1042 2338 952 1449 991 1438 617 832 1182 1902 985 1625 982 1510 •1490 2297 1599 2795 1008- 1606 1588 Het met dam aan den gemeenteraad gericht, is van den volgenden inhoud «De gemeenteraad heeft het besluit nomen tot het nemen van een proef' schoolbaden in de scholen 4e klasse. Maar hoe kort zal de vertrissching van de kinderen duren als zij in hunne vaak niet frissche kleeding moeten kruipen Daarom, besluite de Raad aan iedereu leerling worden van Gemeentewege verstrekt twee stel onderkleederen. Met den aanmaak en het onderhoud zjjn belast de onderwijzeressen en de onder wijzeressen in de handwerken, geholpen door de kinderen van de handwerkschool. Maar hoe kort zal die frischheid duren als de kinderen 's avonds in een wie weet hoe ongelukkig bed moeten Daarom besluite de Raadiedere leerling krijgt van Gemeentewege een eenvoudig maar goed nachtleger. Er wordt een stoomwasscherij opgericht voor de wekeljjksche reiniging van Ijjf eu beddegoed. De onderwijzeressen geven les in het behandelen van de schoone en het innemen van de vuile wasch. De hoofden der scholen zullen zich persoon lijk overtuigen of de kinderen een behoorlijk gebruik maken van het hun verstrekte. Maar hongerig naar bed en naar school, 't is akelig! Daarom {richte de Gemeente kosthuizen op, geve 's middags warm eten, 's jrnorgeris en 's avonds brood met koffie of thee of krachtig bier. Maar na een warm maal in de schrale plunje door de koude lucht, dat kan akelige ziekten geven. D a a r 0 m geve de gemeente aan ieder kind een stel bovenkleederen en schoenen of klompen. Het best zijn schoenen voor de zwakke yoeten. Er wordt een werkplaats ingericht voor de kleedermakerij, de schoenen- en klom penmakers. De hoofden der scholen zijn de bewaar ders der magazijnen en houden de admi nistratie. De onderwyzers houden toezicht op maat en snede der goederen en geven les in het schoon houden van de kleeding, het sineien der schoenen en schuren der klompen. Zoo komt op eenvoudige wijze veel goeds lot stand. Maar het goede mag niet ten halve gedaan worden. Uit uw goedheid zal jaloezie met al haar ellende ontstaan. Daarom vervolge de gemeente haar begonnen werk bij de niet schoolgaande kinderen en daar het opvoeden een opge ruimd gemoed en een tevreden hart eischt denke de Raadaan (ie ouders, door dien ook te geven wat de kinderen genieten en bedenke tevens dat eene goede woning, matige uitspanning en niet te schraal zakgeld, zooveel bijdragen om opgeruimd te zijn en dat opgeruimdheid derhalve gezondheid is. En dan Edel-Actb. is uw taak der volks opvoeding nog niet volbracht. Gij zult vinden kinderen, die leven in de verpestende omgeving van twistende ouders. Hier een man, die de moeder zijner kin deren niet meer duldt en haar verschopt. Daar een vrouw, die den man de kroon van het hoofd rukt. Bij kinderen uit zulk een jhuis wisschen alle duin- rivier- of zeebaden de slechte indrukken niet weg. Daar helpt geen brterham van waar of wie ook om de gevolgen van de slechte voorheelden weg te nemen. Red zulke kinderen. Richt voor hen eenasyl op, nog eerder dan baden en boterhammen uit te deelen. De hoofden der scholen zijn belast met het onderzoek naar het huiselijk leven, waarin de kinderen opgroeien. Vrouwelijke hoofden en onderwijzeressen mogen zich daarvan onthouden. De kosten zijn matig berekend. Voor uitgaven van inrichting van 3 tot 5 milli- oen. De jaarlijks terugkeerende zijn zeer, zeer matig gesteld, één millioen gulden. Met deze aanwijzing van doel en middelen beveel ik het aan uwe wijsheid Edel Achtb.» Vlisslngeu. Te Utrecht overleed Woens dag de heer Willem v. d. Os, candidaat in de rechten, in den ouderdom van 25 jaren. Op letteikundig gebied had hjj zich reeds een goeden naam verworven door zijn uitgaaf van den Catalogus der ten toonstelling van boeken, handschriften enz. beti ekking hebbende op Elizabeth Wolff en Agatha Deken. Onze stad verliest in hem den stichter der oudheidskamer, voor welker bloei hjj steeds ijverde. Waarde. De heer S. van Koeveringe heeft zijne benoeming tot lid van den ge meenteraad aangenomen. Krabbeudijke. In de Donderdag gehou den vergadering van ingelanden van den Oostpolder ter verkiezing van een gezworen zijn op de voordracht geplaatst de heeren C. Wabeke te Krabbendjjke ale eerste candidaat; M. Wabeke te Waarde als tweede en C. Welleman te Krabbendjjke als 3e candidaat. Vlissingen. Gedurende de maand September 11. vervoerde de stoomvaartmaatschappij «Zeeland» 8614 passagiers, namelijkper dagdienst van Londen naar lissin gen, 833 passagiers en 45 ton stukgoederen en van Vlissiogen naar Londen 1497 passagiers en 912 ton stukgoederen per nachtdienst van Londen naar Vlissingen 2841 passagiers en 151 ton stukgoederen, en van Vlissingen naar Londen 3443 passagiers en 2297 ton stukgoederen In September '89 werden langs heide richtingen per dag- en nachtdienst 8450 passagiers en 3367 ton stukgoederen verscheept. huk huizen. Gekozen (vac. Visser) tot lid der 2e Kamer dhr. J. Zjjp Kz. (1.) te Abbekerk met 1942 stemmen. De lieer W. Bos (k.) bekwam 1357 eu N. SluL (a.) !92 stemmen. Waarde. De mazelen zjjn in deze ge meente epidemisch verklaard. Ook de kin deren van het hoofd der school zjjn aangetast, wat zeer ten nadeele is van het onderwijs, Brouwershaven. Een zjjstuk van het uit elkander geslagen Engelsche fregat nUunro- binis hier binnengesleept door de sleepboot BetsyHet heeft omstreeks twee derde der leogte van het schip. Het lag zeer ge vaarlijk voor den zeedjjk, en had reeds eenige zware palen verbrijzeld. Te Amsterdam dachten eenige school jongens deze week zich een kosteljjken namiddag te bezorgen door de school te verzuimen. Op de volgende wijze kregen zij loon naar werken. Een onbeheerde in den Buitensingel liggende schuit werd tot terrein hunner vermakelijkheden gekozen. Met vereende kracht werd genoemd vaar tuig drijvende gemaakt, van wal gestooten en daar dreef het volkje heen Onder de brug doorDat was de weg 1 Doordat allen op de voorplecht stonden, en de voor steven dus zonk, ging de schuit gemakke lijk onder de brug, doch toen ook de achtersteven er onder was, rees het voorste gedeelte omhoog en de knapen waren met geen mogelijkheid in staat onder de brug vandaan te komen. Na meer dan een uur daar te hebben zitten schreeuwen, trokken zjj de aandacht van een voorbjjganger, die met anderen hen uit hunne benauwde positie verloste. Eeo landbouwer te Delilen geraakte Maandag met kar en paard in een sloot, en werd daarbjj zoodanig gekwetst dat hjj nog denzelfden avond overleed.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1890 | | pagina 1