1890, No. 13. Donderdag 30 October. Vijfde Jaargang. v E II s c II ij a T G. M. KLEMKKRK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. l'RUS l)Eli AD VERTE AMEN TEEKENONDERWIJS AAN ONZE AMBACHTSSCHOOL. BUITENLAND. li Eli 11- EN SC'IIOOLA 1E U W S. elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND Prijs per drie maanden franco p. p. /0.95. Enkele nummersf 0.025. UITGAVE VAN en van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Jan Recht schrijft hierover in «Patrimo nium» een en ander dat, ofschoon bekend, toch voortdurend de aandacht verdient. „Dezer dagen kwam mjj een bericht onder de oogen, dat voor de zooveelste maal van den praktischen geest der Amerikanen ge tuigt. Br zal aan dé Universiteit van Pensyl- vanië te Philadelphia eene afdeeling voor bouwkunst worden geopend. - Het onderwijs zal alle vakken omvatten, noodig voor een artistieke opleiding, doch niet in dien zin dat men met een mars vol geleerdheid deze niet weet toetepassen op de praktijk. Vooral aan de constructioneëlen wil men bijzondere zorg besteden. De ambachten, die bij het bouwen te pas komen, zullen in werkplaatsen onderwezen worden, opdat men door eigen aanschouwing of door medewerken op de hoogte van de vakken komt. De cursus duurt vier jaren. Het theore tisch onderwijs wordt 's morgens, het prak tisch onderwijs des middags gegeven. „De Opmerker" orgaan van „Architectura et Amicitia" teekent hierbij aan „Gesteld eens, dat men het in zijn hoofd kreeg, aan een onzer universiteiten een af deeling voor bouwkunst te verbinden, dan zou men zeker in de eerste plaats zorgen voor grondig onderwijs in de hoogere wis kunde, scheikunde, natuurkunde en allerlei anderekunden waaraan de toekomstige bouw meester niet het minste heeft, terwijl juist datgene wat hij het meeste behoeft, naar een klein bescheiden plaatsje op den achtergrond zou teruggedrongen worden; menig Delftsch student |zou daarover een woordje kunnen meepraten." Het onderwijs zal geleid worden door vier der meest bekende Amerikaansche architec ten en niet door dokters in de hoogere we tenschappen. Meermalen is er op gewezen dat onze In genieurs onpraktisch worden opgeleid; pren ten maken, bij het schilderachtige af, kunnen zij uitstekend, maar de constructie wordt in den regel beschouwd als aan den lezer bekend. Onlangs reisde ik in gezelschap van een heer, die naar het mij voorkwam goed op de hoogte was met de richting en werking van het teekenonderwijs, zooals dit, volgens zijn zeggen, door een „machtige kliek" wordt bevorderd. Zoo slooft men zich af, en worden er „wandelleeraars" uitgezonden om eenheid te brengen in de richting van het teekenonder wijs voor de lagere school, een richting, die volgens mijn reisgezel, allerongelukkigst in België heeft gewerkt en na 4 jaar toegepast te zijn weer van zijn officiëelen hand werd ontslagen. Dit klemt te meer, nu de richting van ons teekenonderwijs op last der Regeering uit België is overgenomen, en over eenige maan den op de lagere school zal worden inge voerd. Treurig moet het zijn gesteld met den waarborg, die de middelbare teekenakten geven voor het vakonderwijs aan am bachtslieden. De examens moeten geheel beheerscht wor sen door leeraren van een inrichting, waar van het hoe lang zoo meer blijken zal, dat zij geheel overbodig is, en door haar onprac- tisch onderwijs ten nadeele komt van het ambachtsonderwijs. Men moet zelfs akten hebben uitgereikt aan personen, die nog geen kozijn met door snede konden teekenen, eu deze personen krijgen toch door het diploma recht om les te geven aan ambachtsjongens. Het was mij maar te doen, M. de R. om te laten uitkomen dat onze Regeering eens paal en perk stelle aan de verkwistende wijze, waarop het geld besteed wordt, zoo men zegt, in het belang van het teekenonderwijs, doch nitjn reisgezel meende te moeten gelooven, m het belang van enkele personen. Ik durf nu niet meer ruimte van U te vragen, hoewel mijn geheugen nog menig feit tot staving van b. g. beschuldiging weer zou kunnen geven. Tot zoover Jan Recht. Wij noodigen hem dringend uit de feiten te noemen. Het geldt het belang onzer ambachtslieden. Al wat tot verbetering van het vakonderwijs aan onze werklieden kan strekken, dient met beide handen te worden aangegrepen. Hoe meer van zulke feiten onze volksvertegenwoordigers en ministers weten, hoe beter. De riienschen hebben er zeer waarschijnlijk niet allen [evenveel verstand van, wijl zij zich te weinig in de kringen onzer werklieden bewegen maar dan over- tuige men hen met feiten, die navraag kunnen lijden. Het feest van v. Moltke. Maandag vierde de groote grijze generaal v. Moltke zijn 90sten geboortedag te Bet lijn. Hij was opzettelijk daartoe overgekomen. De Keizer, wiens gast bij was, ontving hesi schitterend. Dien dag ontving de jubilaris 2100 tele grammen met gelukwenschen. Den gam schen dag bleef de toezending van telegram men aanhouden. Zaterdagavond werd te zijner eer een fakkeloptocht gehouden. Voor het gebouw van den generalen staf wachtte de grijsaard den stoet af, waaraan '12,000 fakkeldragers deel namen. Ooggetuigen verklarenDe magere, licht gebogen ge stalte van den 90jarigen veldmaarschalk, in een langen cavaleriemantel gehuld, maakte, door het flikkerende licht der fakkels be schenen, een eerbied afdwingenden indruk, en werd met eiudeloozen jubel door de volksmenigte begroet. In den stoet merkte men vier kolossale wagens op met allegorische voorstellingen versierd. Op den eersten werd voorgesteld hoe Germania met een gouden lauwerkrans Moltke kroondede tweede in den vorm van een ouden Griekschen strijdwagen, ge heel in zilverwit en door vier schimmels getrokken, droeg een engel des vredes met uitgespreide zilveren vleugelen in een wit, in ruime plooien neerhangend gewaad, in de hand een palmtak houdende, waarmede hij de menigte toewuifde. De derde was een hulde der beeldhouwkunst; de vierde droeg het symbool der krijgswetenschap. Aar» een feestmaal, ten paleizete zijner eere aangericht, zaten 113 gasten aan en genoot Moltke de eer van naast den Keizer en tege over den Koning van Sakseri geplaatst te zijn. De Keizer bood hem een zilveren maarsehalkstaf aan, die op het midden is overtrokken met donker blauw fluweel, waarop gouden rijksadelaren en konings kronen prijken. Aan bet onder- en boveneinde zijn versieringen in paarlen, diamanten en robijnen aangebracht. In een guirlande van lauweren en eikenloof, in goud ingelegd, staat het opschrift: «Keizer Wilhelm II aan den generaal-veldmaarschalk graaf Moltke op zijn negentigsten verjaardag.» De boventop bestaat uit een adelaar met de keizerskroon van diamant op wit email, omringd door een krans van robijnen. De onderzijde van den staf bevat op een witten emailgrond 's-keizers naamcijfer met de kroon, insgelijks in diamant, doch rondom geornamenteerd met rozen in saphir. Üuitschland is inderdaad veel verplicht aan dezen krijgsman, die met Bismarck samen den Napoleon van het Duitsche Rijk genoemd wordt. In 1828 tot officier bevorderd, ging bij reizen en bezocht Italië, den Balkan en Constantinopel, waar hij zich ter beschikking stelde van den sultan, die tegen den in opstand gekomen onderkoning van Egypte. Mehemet Ali, strijd voerde. Hij diende in het leger van IJafiz pacha, dat te Nisib geslagen werd, nadat de Turksche generaal de raad gevingen van den Duitschen krijgsman in den wind geslagen had. Het had weinig gescheeld of hij was te Nisib op het slag veld gebleven. In '57 werd hij chef van den generalen staf, welke waardigheid hij eerst voor korten tjjd heeft neergelegd en thans hadl hij volop gelegenheid de vleugelen van zijn genie te ontplooien. Met ijzeren vol harding werkte hij aan de organisatie van den beroemden état major, die zulk een groote rol speelde in de oorlogen, welke Pruisen in zes jaren tjjds tot een der machtigste staten van Europa zouden maken en het de hegemonie in Duitschland ver zekeren. Het groot veldheerstalent van von Moltke voerde de Pruisische en Duitsche legers van overwinning tot over winning. In 1870 werd hij tot graaf en in '71 tot generaal veldmaarschalk benoemd. Sinds 1872 maakt hij deel uit van den Rijksdag, waar zijn militaire adviezen altijd op hoogen prijs worden gesteld. «De voorbereiding der middelen», zegt een zijner levensbeschrijvers, «en de energie zijner besluiten, welke tot hur. uiterste grenzen worden doorgezet, vormen, zooal niet de algebeele krijgsmethode van general von Moltke, dan toch haar voornaamsten karaktertrek. Hij is, vóór alles, een leerling van Napoleon. Want, vreemd genoeg, was het aan de Pruisische armee voorbe houden de groote traditie van Napoleon in al haar kracht, in al haar vruchtbaar heid te bewaren. Nergens heeft de meester ijveriger aanhangers gevonden, nergens is meer volharding en intelligentie ten toon gespreid, om zijn soms raadselachtige uit spraken te volgen en in het geheim van de oorlogskunst door te dringen. 29 October 1890. Gemeenten op Zi id- en Noord-Beveland en hunne bevolking in de jaren 4824 en 4890_ In 4824. In 189o'. 4427 6566 520 69C Borsele 670 1047 Driewege 386 575 Ellewoudsdijk 428 707 's Gravenpolder 504 896 's Heer Abtskerke 305 336 's Heer Arendskerke 1 4394 2928 's Heer Hendrikskinderen J 193 's Heerenhoek 622 1017 Heinkenszand 4091 4653 Hoedekenskerke 698 4020 Kapel le en Biezelinge 4119 1901 372 40&8 704 1259 Krabbendijke 594 1731 4014 2964 447 638 444 649 626 906 301 170 321 435 714 973 645 1513 304 740 1824 1620 763 751 1995 2046 3711 1960 601 1095 3071 Rilland Bath Scbore Waarde Wemeldinge Wolfertsdijk Ierseke Colijnspla&t Kats Kortgene Wisseukerke De vermeerdering was dus bet grootst te Ierseke (479 pCt.) en te Rilland (304 pCt.) Kattendijke 292 Kruiningen 292 en Krab- bendijke 2915 pCt. Het kleinste te's Heer Abtskerke (10 pCt.) Middelburg. In de jongste raadsvergadering is het voorstel van B en W. omaanmej. de wed. J. Verseput in koop af te staan een stukje grond aan het Hofplein groot 33 centiaren voor een koopprijs van f 1 per centiare, met 12 tegen 4 stemmen ver worpen. Goedgekeurd werden de navolgende be grootingen Concertzaal f788,34 in ontvang en uit gaaf burgerl. armbestuur '91 in ontvang f 33967,04 en in uitgaaf f 33517,02 met een subsidie uit de gemeentekas van f28,600. (Verplegingsko-den gasthuis 48, oude man nen- en vrouwenhuis 44; burger- en arm weeshuis 35 cent per dag), schutterij f 3495; met een toelage van f 3465gasfabriek inkomsten en uitgaven f-123638; deze laatste met 11 tegen 2 stemmen (v. Dunne en E. P. Schorer). Besloten werd op voorstel van dhr. F. G. Sprenger een proef te nemen met Duitsche steenkolen. Zierikzee. De aanbeveling voor secre taris der gemeente bestaat uit de heeren J. Sneltjes, secretaris der gemeente het Bildt, en U. J. Mijs, ambtenaar ter ^secre tarie te Oud Beijeriand. Kruiniugen. De najaarsveernarkt zal ge houden worden Woensdag 12 November. De off. van gezondheid C. C. Vermaas van het 3e regiment te Middelburg wordt tot 10 Nov. gedetacheerd te Utrecht tot het volgen van een cursus in oogheelkunde bij het mil. hospitaal aldaar. TOESTAND VAN Z. M. DEN KONING. Aan een buitenlandse!» blad wordt ver zekerd dat de geestestoestand des Konings zoo slecht is, dat hij hoegenaamd niet denken kan, ja zelfs niet ineer weet hoe hij heet. Men zegt dat H. M. de Koningin bereid is als regentes op te treden, zoodat spoedig na de aanvaarding van het Koninklijk gezag door den raad van State een wets ontwerp met die strekking kan worden verwacht. Middelburg. De provinciale bibliotheek is, met uitzondering van Zo»»- en feestdagen voor openbaar gebruik geopend op Maandag Woensdag en Zaterdag, telkens van des voormiddag 11 tot 1 en van 2 tot 4 uur, des namiddags. De Nederlandsche regeering heeft de Belgische uitgenoodigd, namens haar voor te stellen dat de mogendheden, welke de acte van België van 1885 en die der anti- slavernij-conferentie te Brussel onderteekend hebben, gezamenlijk door middel eener jaai lijksche bijdrage de som zullenopbrengen, welke de onafhankelijke Kongo-Staat zich voo» stelt te trekken uit inkomende echten, en subsidiair dat de Kongo-staat bevoegd zal zijn reeds aanstonds een recht van 25 frank per hectoliter alcohol te heffen. Uit Wisseukerke komt de smartelijke tijding tot ous dat onze vriend de heer J. v. SchouweD, lid der provinciale staten voor het kiesdistrict Goeswethouder der gemeente Wissenkerke, enz. gistere»» plot seling aan een beroerte is overleden. In de vereenigde zitting der beide Kamers onder voorzitterschap van den heer v. Naamen, voorzitter der le kamer, heeft de minister van koloniën meegedeeld dat het hem en zijn ambtgenoot b(j een persoon lijk bezoek ten paleize op het Loo gebleken is dat Z. M. den Koning buiten staat ge raakt is te regeeren wat door de doctoren reeds was geconstateerd. De mededeeling werd door den voorzitter beantwoord, die aller tolk was bij de betuiging van de smart der natie over deze ernstige mede deeling. Heden vergaderden de Kamers mede in vei'eenigde zitting tot goedkeuring van het ontwerp tot instelling vatij een Regent schap. Ned. Herv. Kerk. Viertal te Vlissingen <vac. Klomp) ds. P. C. van Oosterzee te Enschedé, ds. P. C. A. Halfrnan te Koudekerke (W.) ds. L. J. Blansop-Henkemans te P(jnacker en ds. H. Zeidner te Vollenhove. Ned. Ger. Kerk. Bedankt voor Middelburg doords. J. H. Feringa te Klundert,voor Gorinchem door ds. J. van Andel te Leeuwarden.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1890 | | pagina 1