1890. No. 8.
Zaterdag 18 October.
Vijfde Jaargang.
11%
W
15>
1».
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER AD VERTES TIEN
s.
isterdam, 14 Oct. '90.
üeeningen.
Vorig
2% 78% 78%
3 923/4 921/,
3% 99% 995/8
3% 99% 995/8
31/5 99% -
5 86% 86%
5 97% 981/1
4 89 89
41/2 997/8
5 883/. 88%
5 941/» -
5 77% 77%
4 94%
8 60% 601/2
4% 87 87%
5 1043/4 104%
5 771/2 771/4
5 753/8 76%
100 41/2 10ls/4 -
4 965/8 965/8
5 101 101
11
fuli
84
8-89
I8-T5
4
3ch.
71
en D.
33
773/8 771/2
- 18% 18%
41/2 98
4 96
5 991/a
4Va 903/8 -
4% -
4 51% 52%
Stedelijke Leeningen.
31/2 991/B 991/2
31/2 991/2 99%
iciëele Ondernemingen.
nd. - 122
158
4% 101% -
4 IOOI/2
2 55
41/3 -
4 IOOI/2
55
dbr.
dito
1015/8
Aand.
1. -
54%
41/2 102
4 J001/8 1001/g
31/2 99 -
41/2 1015/8 -
5 101 -
- 110 1101/2
,997/8 -
4 101
89
4 997/8
2361/. 2351/s
30 25
dbr.
4I/2 102
58
76
3 82S/4
5 102
41/2 1015/g
7 10
gleeningen
Aand. 1561/s
)bJig. 3 95
- 3,7/g
- 1187/8
31/2 99
3 54
8 58%
- 1371/s
j. f 184
5 121%
3 64%
5 975/8
4% 95%
6
IOH/2
1017/8
77%
826/g
89I/2
30%
6 1081/»
5 106%
6 lOOS/g
6 97%
5 963/4
7 115
- 36%
- 103
4 IOOI/4
ig-
;.v.o.
)biig.
0.
>1.
lito
A.
921/2
1187/g
63%
58%
1373/g
1217/g
64%
96
103%
30
108%
1007/8
963/4
i.
,d.
i.
v. A.
lig-
obl.
363/g
101%
77%
22%
7t
- 223/^
6 10Ö3/4
- 108
7 111%
6 111
- 50%
6 1083/4
5 -
111
507/g
aatschappijen.
186
4 100
66
4 907/8
70
41/2101
Leeningen.
f 100 100
100 1063A
3
iand.
1 fr. 100
100
104
80
90%
90%
fl 100 124
200 1171/4
5 1221/4
100 159%
100 167
301/4
5. a. 100 1731/2
100 159
100 49%
400 19%
80%
123
166
493/4
19Vs
TER NEUZEN, 17 October 1890.
Bij de op Dinsdag jl. gehouden herstemming
voor een lid der Provinciale Staten in het hoofd
kiesdistrict Hulst (reeds aan vele onzer abonné's
medegedeeld) werd gekozen de heer A. Moerdijk,
met °1011 van de 1673 uitgebrachte stemmen.
De heer Mr. H. M. Gr. Kloppenburg verkreeg
623 stemmen.
Het onderstaande geeft het aantal kiezers en de
uit elke
Z
UW.
uitgebrachte stemmen aan
gemeente.
Axel
Boscbkapelle
Clinge
Graauw
Hengstdijk
Hoek
Hontenisse
Halst
Koewaclit
Ossenisse
Over te brengen
a.
3121
55
105
115
37
162
345
203
125
65
1524
I).
139
32
38
66
25
65
189
127
102
40
823
140
43
61
60
27
61
239
118
107
52
908
Overgebracht
Overslag
Philippine.
Sas van Gent
St. Janstecn
Stoppeldijk
Ter Neuzen
Westdorpe.
Zaamslag
Zuiddorpe
Totaal
1524
33
36
104
134
97
505
97
263
51
2844
823
22
16
62
56
59
288
50
125
50
1551
c.
908
29
20
71
79
67
300
37
113
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
1673
zeker zal moeten dienst
tie party bij de argeloozen
smind te maken. «Zie,»
«hoeveel wij voor u over
izenwet hadden wij voor
len en op spoedige be-
belastingwetten hadden
doch die anderen wilden
het «lest heugt best»
Kolom a geeft het aautal kiezers aan; b het
aantal uitgebrachte stemmen op 30 September en 0p hunne g0e(je) helaas
C het aantal uitgebrachte stemmen op 14 October, nemens om eens vlug te
uuur Ve™uu"v" wereen. Tenminste als zij bemerken zullen
dat men hun getreuzel bij de provinciale
kiestabel; hun geleuter bij de behandeling
der schoolwet vergeten is.
regeering was ingegeven. Zij luidde
«De Kamer, acte nemend van de verkla
ringen der Regeeiing omtrent hetgeen haar
wenschelijk voorkomt met betrekking tot
'mijnonderzoekingen op Flores, gaat over tot
de orde van den dag.»
Deze motie werd met algemeene stemmen
aangenomen. Wonderlijke loop der dingen
toch I Een afbrekende motie werd verwor
pen, en een opbouwende motie werd door
diezelfde leden aangenomen. Dit lag aan
twee oorzaken. De eerste is dat de heer
Roëll veel vertrouwen stelt in den gouverneur
generaal en de maatregelen van het Indisch
bestuur billijkte. De tweede dat de herren Van
Houten, c. s. door hunne heftige toelichting
de zaak voor zichzelven bedierven en de positie
der regeering sterker maakten. De heer v.
Houten deed in zijne rede een geheel on
noodigen uitval op de Katholieke kerk die
hjj beschouwde als de oorzaak van zooveel
onrecht. En de heer Cremer tapte eenige
hatelijkheden over het «christelijk bewust
zijn» van minister Mackay en vergeleek den
gouverneur-generaal met Pizarro, den goud
wolf die Peru uitputte, ook op last van den
«allerchristelyksten» koning van Spanje.
Deze uitvallen en aardigheden vielen niet
in den smaak van den heer Roëll en aller
minst van de Katholieken. De heer v. Nunen,
katholiek lid voor Zevenbergen, die mede
zeggenschap had in de motie Cremer, trok
zich terug en bestrafte zijne liberale mede
standers. En zoo liep deze quaestie, die
waarlijk niet in alles den gouverneur-gene
raal vrij doet uitgaan, toch nog geheel in
diens voordeel uit.
De liberale party heeft by deze zaak zeer
slordig gemanoeuvreerd. Wij zagen het haar
wel eens beter doen.
Gisteren waren de beraadslagingen van
vrijwat kalmer aard. De overeenkomst met
den heer Croll betreffende de oprichting van
eene reparatiewerf met dokgelegenheid te
Tandjong Priok (haven van Batavia); be
nevens de wijziging der financiëele begro
tingsstukken in verband met den aankoop
van de Rijnspoorwegwerken werden met alge
meene stemmen goedgekeurd. De Kamer stond
dan ook op het punt om heen te gaan, toen
de heer Goeman Borgesius met het voorstel
kwam om de belastingwetten nog vóór de
Kamer uiteengaat,! in de afdeelingen te
onderzoeken.
Nu zou dit een uitstekend voorstel ge
weest zyn, indien de Kamer niet tot over de
ooren in het werk zat en een onderzoek
der belastingvoorstellen in die enkele weken
onmogelijk grondig zou kunnen plaatshebben.
Een klein politiek achtergrondje zal men wel
niet kunnen miskennen in de voorstellen van
die zijde. De expeditie naar Flores werd
door deze heeren aangegrepen om er een
politiek wapen uit te smeden tegen de Re
geering. Ook de accynzenwet had een poli
tieleen bijsmaak en de drang naar spoedige,
desnoods oppervlakkige schijnbehandeling van
de belastingvoorstellen getuigde waarlijk niet
van een ernstige opvatting der taak. De heer
v. Kerkwijk, een liberaal, vond althans dat
het geen zin had, nu deze voorstellen te
willen onderzoeken. Gedurende het reces
hebben de leden er den tijd toe, en er is
neg zooveel dat op afdoening wacht.
Met 38 tegen 34 stemmen verwierp dan
ook de Kamer het voorstel Borgesiusdat
aangenomen of niet, bij de komende verkie_
V Atjeh en Flores.
De afgevaardigde voor Goes, de heer Keu -
chenius, heeft bij het Flores-debat, uit den
schat zyner belezenheid een zoodanig licht
op het «Flores schandaal» (zoo noemde het
dhr. Levysohn Norman,) doen vallen dat riog
twaalf liberalen daardoor hunne stem aan
de afkeurende motie onthielden.
De verslaggever van een onzer a. r. bladen
schrijft van Keuchenius' optreden
«Het was eensklaps muis-stil in de Kamer.
Groepjes Kamerleden schaarden zich om den
veteraan in Koloniale zaken, 't Kwam ons
inderdaad dan ook voor, dat de heer Keu
chenius op uitnemend heldere wjjze de zaak
toelichtte en op verdiende wijze de belang
stelling der liberalen voor de Rokkaneezen
geeselde.»
De heer Keuchenius herdacht kon het
anders bij deze quaestie ook dia van
Atjeh. Hij zei onder anderen
De geachte afgevaardigde uit Amsterdam
heeft terstond gewaagd van een oorlogstoe
stand op Flores, en daarbij geheel voorbij
gezien dat op een sedert eeuwen aan Ne
derlandonderworpen eiland (als Flores) waar
de regeering haargezag poogt te handhaven,
een gepleegd verzet zoekt te bedwingen en
te straffen, van oorlogsvoering geen |sprake
kan zijn.
Toen in 1873 voor het eerst de gebeurte
nissen in Atjeh in deze Kamer ter sprake
kwamen, hebben zy die zich toen op den
voorgrond stelden niet gewaagd van een
oorlogstoestand. Zij hebben ook geen
motie voorgesteld, maaralleen gewaarschuwd
tegen de nadeelige gevolgen, die uit een
voorbarig en onvoorzichtig optreden in Atjeh
zouden kunnen voortvloeien.
Het ware wel te wenschen geweest dat
toen met evenveel warmte en liefde voor
de Atjehneezen en hun goed recht gespro
kén ware als nu voor de Rokkaneezen'
Hoeveel bloed, hoevele levens, hoevele schat'
ten waren er dan niet gespaard gebleven j
De herinnering was niet misplaatst. En
Het Dagblad schrijft er van
«Naar het ons Jvoorkomt, had mr. Keu
chenius volkomen gelijk, De houding der
liberalen bij de eerste Atjeh-debatten, en
die welke zij aannamen bij de discussie over
de Flores-expeditie verschilt ontzettend.
Indertijd werd het roekelooze van den
Atjeh-oorlog betwist en naar excuses voor
den Gouverneur-Generaal en den minister
van koloniën gezocht. Thans werd een een
voudige expeditie, welke slechts een weten
schappelijk doel beoogt, met de vreeselijkste
woorden aangeduid. Op eenmaal waren de
liberalen lammeren /an zachtzinnigheid
geworden.
Zoo zijgen zy ook in 't Parlement de
mug uit en zwelgen den kemel door.
De motiebeweging-Cremer was even on
gewettigd als een mogelijke Atjoh-motie
(afkeuring van het onvoorbereid verklaren
van den oorlog) ten volle gerechtvaardigd
had mogen genoemd worden.
Zeer duidelijk is de reden van dat onder
scheid in standpunt, èn, in 1873 èn nu door
vele liberalen ingenomen.
Destijds moest een liberale Regeering
beveiligden nu een antiliberaal bewind,
zoo mogelijk, benadeeld worden.
SUIKERACCIJNS.
liet ontwerp der wet betreffende nadere
bepalingen omtrent den accijns op de suiker
heeft bij het onderzoek in de afdeelingen der
tweede kamer tot velerlei beschouwingen
aanleiding gegeven. Wordt de indiening van
dit wetsontwerp, van zooj ingrijpenden aard
voor de beetwortelsuikerindustrie, voldoende
gerechtigd door de omstandigheid dat de
accijns op de suiker in de eerste vijf maanden
van 1890 een aanzienlijk minder bedrag op
bracht dan in hetzelfde tijdvak van '88 en
'89 Moeten daarvoor aan de suikerfabrikan-
ten, die een goede campagne maakten, hunne
winsten gedeeltelijk weer ontnomen worden
Zoo vroegen sommigen.
Andere leden verklaarden zich echter voor
het ontwerp. Het verschil tusschen aanslag
en productie is met het oog op de resultaten
van den oogst van 1889 werkelijk te groot,
en de premie door de suikerfabrikanten onder
gelijke omstandigheden to genieten, te hoog.
Er zijn een zeer groot aantal overponden,
dus dient gezorgd, by de faciliteiten die de
fabrikanten genieten, dat den fiscus niet op
groote schaal ontga wat hem toekomt.
Men acht het over het algemeen wensche
lijk teneinde aan de beetwortelsuikerindus
trie de noodige vastheid te geven, de werking
der wet over 3 jaren uit te strekken.
Ook werd gevraagd waarom de maatregel
ook niet op suikerraffinadeur» van toepassing
werd verklaard.
Middelburg. In de raadsvergadering van
Woensdag werd een kennisgeving van den
heer v. Dunné voorgelezen, dat hy deze
zitting niet zal by wonen o. a. teneinde een
zuivere stemming uit te lokken over zijn in
de vorige vergadering gedane voorstel om
het voorstel tot verhooging der jaarwedden
van politieagenten en nachtwachts aan te
houden, en waarover toen de stemmen
staakten. Het voorstel v. Dunné werd thans
aangenomen met 6 tegen 5 stemmen.
Het voorstel van B. en W. tot het aan
gaan eener geldleening groot f300,000 in
verband niet den aanleg der duinwater
leiding, werd aangenomen. Vastgesteld
werden de voorwaarden voor de verpachting
van tollen op den Middelburg-Vlissingschen
rij weg.
Verschillende adressen kwamen ter tafel
naar aanleiding van den slechten toestand
van den mond van het kanaal door Walcheren
by Veere. Besloten werd op voorstel van
den heer Tak aan B. en W. op te dragen
het beramen van middelen ter tegemoet
koming aan de bezwaren der adressanten,
ten opzichte van den noordelijken toegang
tot het kanaal.
Een vraag van den heer de Broekert
naar den prijs waarvoor hij een door ham
tegen f 1,50 erfpacht 'sjaars, bezeten tuin,
groot 143 c. A. in eigendom kan bekomen,
wordt aangehouden.
B. en W. deelden mede dat het huis in
de Wagenaarstraat enz. voor de gemeente
is aangekocht ten behoeve van het onder
wijs aan burgeravondschool, enz. Deze koop
werd door den Raad bekrachtigd.
De heer v. Dunné gaf schriftelijk kennis
ontslag te nemen als lid van de commissie
voor het opmaken van het kohier dei-
plaatselijke inkomstenbelasting.
Benoemd werden nogtot onderwijzer
in het handteekenen voor de herhalings
klasse aan school B. de heer A. M. Romijn;
tot tijdelijk leeraar in de wiskunde en de
wiskundige aardrijkskunde aan het gym
nasium de heer H. v. d. Kamp te Delft
tot lid der evengenoemde commissie, vacature
v. Dunné, de heer v. d. Swalme, en tot
plaatsvervangend lid dhr. Jeras.
PATRIMONIUM.
Voor de afdeeling Patrimonium te Mid
delburg hoopt Dinsdag 23 December a. op
te treden en een lezing te houden docent
L. Lindeboom, van Kampen.
Maandag 27 October vergadering
van «De breede Watering» te half 11.
Krabbendijke. Bij de herstemming vari
jl. Woensdag zyn 83 kiezers opgekomen
uitbrengende 82 geldige stemmen (een was
in blanco). Hiervan verkregen de hh. O.
G. Kolff en L. J. v. Overbeeke elk 41
stemmen. Het stembureau heeft nu, in
gevolge het 3e lid van artikel 10 der ge
meentewet het oudste lid in jaren, den
heer L. J. v. Overbeeke, gekozen verklaard.
Bij de le stemming hadden beide candidate),
eveneens een gelijk aantal stemmen, namelijk
ieder 34, bekomen.
Brielle. Bij de verkiezing van twee leden dei-
Provinciale Staten vacatures v. Andel en
De Kanter (beiden lib.) is gekozen dhr. J.
W. Hein van Rockarije met 811 stemmen
terwyl een herstemming moet plaats hebben
tusschen C. M. Loeff, notaris t3 Zuidlaml
en A. Hermans, notaris te Brielle, resp. mei
721 en 418 van de 1492 stemmen. Allen
liberalen.
De afdeelingen der Tweede Kamer
kozen tot rapporteurs over Hoofdst. VI
(marine) de hh. Seret, Guyot, Land, Rutgen
en Viruly. Hootdst. VII& (financiën) dt-
hh. Glinderman, Lucasse, v. d. Velde, de
Meijier en Kerdyk.
Bij beschikking van den minister van
Waterstaat enz. is met ingang van 1 Nov.
a. s. de ingenieur der 2e klasse J. G. Er-
merins thans te Goes, belast met den dienst
in het 2e rivier-arrondissement te Utrecht
en de ingenieur der 3e kl., A. B. Marinkelle.
thans werkzaam te Amsterdam, belast mei
den dienst van arrondissements-ingenieur
in het 11e district te Goes.
Op 20 dezer wordt te Axel en op 27
dezer te Zaamslag een rijkstelefoonkantoor
voor het algemeen verkeer geopend. Beide
kantoren zullen geopend zijn van 9—12;
van 24 en 57 uur. Op Zon- en feest
dagen van 89 en van 12 uur.
Nieuwcrkerk. Door het bestuur van den
polder de Vierbannen in Duiveland is op
gemaakt eene alphabetische aanbeveling voor
ontvanger-griffier van dien polder, openge
vallen door het overlijden van den heer
C. van der Vliet Dz. Zij bestaat uit de
heeren jhr. L. M. J. Schuurbeque Boeije,
J. A. Legemaat en J. van der Vliet Oz.,
allen te Zierikzee.
Voor een lid der Provinciale staten
in het district Utrecht moet een herstem
ming plaats hebben tusschen de heeren
mr. G. H. v. |Bolhuis (liberaal) die 1155, en
H. F. A. Kaagj (roomsch) die 843 (ver
kreeg. Op jhr. J. E. Huijdecoper van
Nigtevecht lib. candidaat der vereeniging
door dr. Bronsveld gesticht, waren 329
stemmen uitgebracht.
Prov. blad no. 88 bevat een circu
laire van den commissaris des konings aan
de burgemeesters in Zeeland, waarin hij naar
aanleiding van een ontvangen ambtsbericht
dat zich het mond- en klauwzeer geopen
baard heeft onder een koppel runderen in
de gemeente Vaals in Limburg, wijst op
het gevaar, dat onzen veestapel en veehandel
bedreigt, indien die ziekte zich in ons land
mocht verspreiden. Vooral in de grensstreek
van Zeeuwscb-Vlaanderen bestaat kans op
overbrenging speciaal uit Oost- en West-
Vlaanderen en zal op de ter weiding toe
gelaten runderen en schapen scherp toezicht
moeten worden gehouden, terwyl tegen
ongeoorloofden invoer van runderen, schapen
en varkens ten strengste moet worden
gewaakt.
De commissaris verzoekt den veehouders
behoedzaamheid aan te hevelen, ook in het
toelaten van vreemde kooplieden bjj het
vee en hen indachtig te maken, dat by
onverhoopt ontstaan der ziekte onverwijld
aangifte moet worden gedaan.
In het laatste geval wordt de strenge
toepassing der wet van 20 Juli 1870 (Stbl.
no. 131) aanbevolen, met name ten aanzien
van afzondering en toezicht, het plaatsen
van kenteekenen en de onmiddellijke ken
nisgeving aan den districtsveearts.
