1890, No. 154. Dinsdag 30 September. Vierde Jaargang.
v e r s c II IJ AT fr
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. 1)'11UIJ, te iMiddelburg.
PRIJS DER ADVERT EAU ËA
PLAATSELIJKE BELASTING.
Y De opkomende macht.
ei.ken" MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prjjs per drie maanden franco p. p. /0.95.
Enkele nummersf 0.02®.
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent. iedere regel
meer 10 cent.
Wij beginnen met een misverstand weg
te nemen. In ons vorig artikel was niet
beweerd, al kon de minder duidelijke uit
drukking het doen vermoeden, dat de
uitwonende eigenaars 10 en de inwonende
eigenaars 40 opcenten van de grondbelasting
betalen. Wjj hebben er alleen op willen
wijzen dat de 10 opcenten van de uitwonende
eigenaars buiten alle verhouding staat tot
datgene wat de arme plattelandsbewoner
betaalt of betalen kan, namelijk 40 opcenten
op de hoofdsom van de belasting op zijn
gebouwde eigendommen.
Wij hebben ook gezegd dat de loslating
door het Rijk van de 28, straks 30 opcenten
op de patentbelasting een maatregel is, die
zeer weinig gewicht in de schaal legtja
in zekeren zin de met een patent bezwaarden
nog meer druk brengt. Doch hoe men
ook over deze patentbelasting oordeele
zoolang zij er is, is het niet meer dan
billijk dat de gemeente althans eenigermate
in de opbrengst daarvan deelt.
De gemeenten zullen door de genoemd,'
maatregelen te zamen OBgeveer een miljoen
gulden bevoordeeld worden.
De regeering wil den gemeenten ook
toestaan eene inkomstenbelasting te lieffen.
In vele gemeenten bestaat reeds zulk eene
belastingen niemand zal beweren dat het
eene billijke is. Als twee mannen ieder
f 1000 'sjaars inkomen hebben; en de een
beeft een huisgezin van 12 personen te
onderhouden; terwijl de ander is «alleen
loopend persoon»; dan is het onbillijk beider
inkomen in gelijke mate te belasten. Op
dit en andere bezwaren zou een rjjks-
inkomsteribeiasting altijd afstuiten. Tegen
een gemeente-inkomstenbelasting kan men
enkele van die bezwaren ook doer, gelden
toch kan een gemeentebestuur er eerder
en gemakkelijker aan tegemoet komen.
Vooral wanneer men een gemeentebestuur
beeft, dat niet zegtZooveel geld moet er
zijn; dus zooveel moet gijlieden betalen;
maar integendeel eerst nagaat wat de in
gezetenen te zamen betalen kunnen en
daarna de uitgaven regelt, behoeven die
bezwaren niet onoverkomelijk te zijn.
De regeering handelt dus goed met aan
de gemeenten te zeggen Ik weet dat de
meerlingen omtrent eene inkomstenbelasting
verschillenen daarom laat ik u vrij a'
niet een dergelijke belasting te heflen.
Daarbij komt dat de Regi ering het be
grip progressie dat is «bij opklimming», uit
deze gemeente-inkomstenbelasting wenscht
te weren.
Een progressieve inkomstenbelasting werkt
niet klassen. Wie een inkomen beeft van
f 400, een zekere somdie 1 600 verdient,
betaalt meer; enz. Gaf men daartoe de
vrijheid, d n zou een dwaas bestuur het
zco bont kunnen maken dat ten slotte
iemand zijn heele inkomen aan inkomsten
belasting betaalde. En daarom wil de
Regeering liever een bepaald bedrag vast
gesteld zien, dat door den rijkste betaald
wordt; dan kunnen al de anderen in ver
houding lager dan deze worden aangeslagen.
Dit is juist het tegengestelde van opklim
ming; het is afdaling. In plaats van pro
gressie, degressie.
Behalve de inkomstenbelasting zullen de
gemeenten ook kunnen heffen een venerings-
en bedrijfsbelasting.
De verteringsbelasting is eigenlijk een
soort personeele belasting. Het gemeente
bestuur let daarbij op de meerdere ot
mindere schijnbare welvaart der belasting
schuldigen.
De bedrijfsbelasting komt alleen den
steden ten goede, voorzoover daar een
bedrijf wordt uitgeoefend door menschen
die niet in de gemeente wonen, en zich
daardoor aan de gemeentebelasting ont
trekken
Wij hebben slechts de ruwe omtrekken
van dit belastingontwerp doen zien.
Voorzoover wij kunnen nagaan is er veel
goeds in deze regeling.
Wij hebben het evenwel in ons verkie-
zingsnommer niet verheeld, dat wij in
betrekking tot enkele punten niet gerust
zijn. Als de uitwonende eigenaar meer
opcenten betalen moet, dan verhaalt hij
die meerdere uitgaven ten slotte toch weer
op zijn pachter. Juist het tegenoverge
stelde als bij de graanrechten bet voordeel
dat den eigenaar bij invoering van deze zou
te beurt vallen, zo i allicht geen merkbaren
in Hoed hebben op de jitacht. Voor de
nadeelen weet de eigenaar in den regel
den pachter wel te vinden, eerder dan voor
de voordeelen.
En deze overweging noopt ons op dit
punt aan deze regeling onze instemming
te onthouden.
Een dergelijke verhooging zonder aequi-
vulent kan niet in het voordeel van den
pachter zijn. Kon de minister van financiën
tegelijk besluiten, ook eens aan onze
suikerlords te denken. Misschien zouden
deze heeren den kleineren boer uit zijne
moeilijkheid kunnen redden
De minister heelt voorstellen aangekondigd
tot herziening van de personeele belasting.
Ook is een belasting op het kapitaal in
portefeuille in aantocht. Herziening van
bet patentrecht schijnt hij mede nood
zakelijk te vinden.
Het zijn bewjjzen dat ook deze minister
niet stilzit, in weerwil van de laffe ver
dachtmaking, waarmede men hem van
zekere zijde vervolgt. Moge bij hen, die
zjjne belastingplannen bestrijden, maar steeds
de gedachte voorzittenOnze mannen zijn
ve rtig jaren aan het bewind geweest, en
hebben op het gebied van belastingen zoo
goed als niets tot stand gebracht. Voor
dezen minister nemen wij onze hoeden af.
V Voor mij is de wet heilig.
Met dit devies is de minister van bin
neidandsche zaken ten vorigen jare opge
treden: en hij heeft woord gehouden. Alle
verzoeken tot hem gericht, onder andeien
in zake het erlangen van machtiging om
get n schoolgeld te heften, werden door hem
beschouwd in het licht der wet, die hij
heeft uit te voeren.
Niet dus als stelselmatig bestrijder der staats
school mag de liberale pers hem voorstellen.
'«Ministers persoonlijke voorliefde voor 't vrije
onderwijs zou hem meermalen tot geheel
ar.dere beslissingen hebben kunnen nopen.
Een prachtig voorbeeld dat deze wetgever
de zaken alleen beoordeelt van het stand
punt der wet; levert zijne beschikking in
zake Tilburg. Daar wilde men wel ont
heffing of vermindering van schoolgeld
toestaan voor de vakken van het gewoon
lager onderwijs, doch niet voor die van het
meer uitgebreid lager onderwijs aan diezelfde
school.
Een kind kon dus volgens Tilburgs
gemeentebestuur wel gratis Hollandsch
leei en, doch de Fransche lesseu moest het
betalen.
En tegen Jdie bepaling nu kwam de
minister in verzet. Hij oordeelt dat het
de bedoeling der wet is, allen in de gele
genheid te stellen onderwijs te ontvangen
in alle vakken die op de scholen der ge
meente onderwezen worden. Dusook moderne
talen en wiskunde.
Wij kunnen niet genoeg de aandacht
vragen voor deze gunstige beslissing dooi
den antirevolutionairen minister genomen
in het voordeel en naar het hart van de
liberale mannen der Staatsschool. En
waarom Immers, als de minister uit
achting voor de wet, waarmede onze ge
meentebesturen sollen wilden, alle aanvragen
om verlof tot schoolgeldontheffing van de
hand wijst, dan wordt deze daad a's een
partijdige voorgesteld. Maar als diezelfde
minister eene beslissing neemt die de
vrienden van «Volksonderwijs» doet water
tanden, dan zwijgt men. Men schijnt zjjn
haat in het openbaar; zjjn genot slechts in
het verborgen te kannen genieten.
Het Dagblad, dat 's ministers wetsuitleg-
ging in «liberalen» geest betreurt, wijst er
dan ook terecht op «dat de resolutie des
ministers duidelijk bewijst hoe hij de wet
uitlegt niet in het voerdeel zijner geest
verwanten, doch enkel naar zijne opvatting,
van haar geest en doel» en dat de liberalen
zoo zij eens weer aan 't roer komen, dit
voorbeeld hebben te volgen.
Schoon is wat de heer ds Gispen in de
Bazuin onder anderen over de opkomende
macht van het Socialisme voorspelt
Deze macht zal wellicht de macht in
de toekomst zijn, door God gebruikt als eene
roede in Zjjne hand, om de ongerechtigheid
en den afval te straffen. Het plaatst wjjs-
geeren en staatslieden voor zeer ernstige
vraagstukken van het aardsche leven, vra
gen waarbij miljoenen belang hebben. De
menschen zijn het gepreek van „Gods Va
derliefde" meer dan moede wijl zij in hun
lot en levenservaring van die Vaderliefde
niets meenen te bespeuren, maar des te
meer ervaring hebben van de wreede tiran
nie die het kapitaal, dat enkelen bezitten,
over die miljoenen niet-bozitters oefent.
Dat hebben de Nederlandsche socialisten
al sinds lang van de daken gepredikt. En
de daitsche sociaal-democraten maken het
niet minder bont. Nog de vorige week werd
te Berljjn door een vergadering van duizenden
die met de kerk wensenten te breken,
luide toegejuicht de volgen le hortdsche op
merking van den so- ialist Heindorf, lid van
den gemeenteraad te Berlijn
«Het Christendom past niet bij de soci
alisten, die hun geluk hier op aarde zoeken
en zich niet bekommeren oin een niet te
controleeren toekomstig geluk aan gene
zijde van het graf. Met e 3n watersoep van
zalvende woorden zijn wij niet geholpen.»
Er is veel waar van wat ds. Gispen als
kenn erkend verschil tusscben het streven
van Rome en dat der protestanten doet
uitkomen
En het wordt niet genoeg opgemerkt, dat
Rome ook van dezen stand der zaken mees
terlijk partij weet te trekken (denk slechts
aan het onlangs gehouden Congres te Luik)
om zich voornaam te houden en tevens do
zaak der zwakken voor te staan.
De protestanten daarentegen verteren hun
kracht in twisten over wjjsgeerige of theo
logische leerstellingen of onderstellingen;
kerkrechtelijke inzichten of stelsels maken
scheuring op scheuring, en doen dan el
kander verwijten dat het zoo is.
Waren zij gebleven bij do leer, die een
maal als in alles met Gods Woord over
eenkomend is aangenomen, dan hadden zij
de kerk kunnen handhaven en, beter dan
Rome, zich nu kunnen wei-pen op de Chris
telijke behartiging van al die dringende,
maatschappelijke belangen die aan onzen
tijd zulk een ernstig karakter geven.
Niet minder waar is vrat du schrijver
zegt aangaande de onmogelijkheid om de
menschen hiervan te overtuigen
Hiervan de menschen te overtuigen is
niet mogelijk Er is een kracht der dwa
ling, die over hen komt, welke de liefde
der waarheid om zalig te worden niet heb
ben aangenomen en daaruit volgt de heer
schappij der leugen. Die lengen is gestelseld
eenerzijds in Rome,anderzijds in het libera
lisme, straks tot socialisme ontwikkeld.
Deze beide machten beheersohen de heden-
daagsche toestanden. En zoo blijft het in
deze bedeeling, en zal het waarschijnlijk meer
en meer worden, voor de waarachtige ge
meente van Christus een onveranderlijk ge
loofsartikel, wat in het 37ste onzer geloofs
belijdenis staat:
„Hunne (der geloovigen) zaak die nu te
genwoordig van vele rechters en overheden
als kettersch en goddeloos verdoemd wordt,
zal bekend worden de zaak des Zoons Gods
te zijn."
Dit laatste geldt de Kerk. Maai- zouden
zjj die ook in School en Maatschappij en
Staat de eeuwige beginselen van Gods
Woord weder trachten in te dr.igen, deze
voorspelling zich niet mogen toeëigenen
«Voor of tegen de revolutie!» Om deze
vraag zal zich al meer de strijd concen-
treeren. En tot dien strijd wordt men slechts
door persoonlijken dienstplicht bekwaam.
Y De toepassing.
Wjj hebben onze voorkeur voor den
persoonlijken dienstplicht, zelfs desnoods
zonder voorafgaande verbetering vun het
kazerneleven nooit verborgen gehouden.
Dit neemt echter niet weg dat de noodza
kelijkheid dier verbetering en der aanbieding
van deugdelijke waarborgen voor het zedelijk
gehalte onzer miliciens wel degeljjk ook
door ons erkend wordt.
Dat in de kazerne door onderofficieren
en minderen, schoon niet door allen, vaak
gespot, gevloekt en gelasterd wordt tegen
een Naam Gods; en met woord en daad
den milicien vaak allerlei kleine onrecht
vaardigheden worden aangedaan, is een
feit dat slechts weinigen ontkennen zullen.
Nu is het waar dat in urtikel 1 van
het regiement op den inwendigen dienst
vermeld stait dat Zjjne Majesteit de Koning
een rechtvaardige behandeling in de kazerne
verlangt en tiet vloeken verbiedtdoch
iedereen weet dat dit een wassen neus is.
Men doet eenvoudig of dit artikel in het
reglement niet staaten zoo wordt in
's,Konings leger 's Konings wet krachteloos
gemaakt.
Het baat dait ook niets of men er al op
wijst dat een dergelijke wet des Konings
bestaat; die wet moet worden gehandhaafd;
en dit geschiedt zeer tot schade voor
onze miliciens op dit punt althans niet.
Als de toepassing ontbreekt, is iedere wet
een wassen neus. Zie het onder anderen
aan de Zondagswet. In tal van gemeenten
wordt de uitstalling voor de ramen op Zondag
evenals op werkdagen, geduld en bevorderd
niettegenstaande deze wet het verbiedt.
Er moet dus wel degeljjk naar waarborgen
worden gezocht dat religie, concièntievrjjheid
en moraliteit in de kazerne in eere zjjn.
Hoe dit echter zal kunnen geschieden, is
ons vooralsnog een raadsel. Hoe zal bijv.
in een kring waar allen vloeken het toezicht
op het vloeken kunnen worden geregeld
Of in hoeverre zal de persoonlijke (subjec
tieve) meening «at sommige bekende kuoopen
geen vloeken zjjn, moeten worden geëer
biedigd
Zal er ernst kunnen gemaukt worden
met de door de antirevolutionairen ge-
wenschte verbeteringenook zelfs bij de
beschaafdsten, waaronder zoovelen met
v. Nieveldt van meening zjjn dat een vloek
de veiligheidsklep is waardoor de overtollige
stoom der verontwaardiging kan ontsnappen
Wjj kunnen dan ook niet medegaan met
hen die de invoering van persoon!jjk en
dienstplicht alhankeljjk stellen van voor
afgaande verbetering van het kazerneleven.
Slechts door on/.e beschaafde Christelijke
jongelui, desnoods als het zoo ware, als
schapen in het midden der wolven te
zenden, is er kan« op verbetering van het
kazerneleven. Zjj toch, die geroepen zjjn
het zout der aarde te zjjn; kunnen het zout
der kazerne wordenen van hen ver
wachten wjj dart ook meer heil dan van
alle door- de regeering te stellen waarborgen
Y Teleurstelling 9
Men zegt dat onze halve voldaanheid over
de jongste Staten-verkiezing te Goes blijk
geeft van teleurstelling.
Nu, op een ietwat grootere meerderheid
hadden wjj ongetwijfeld mogen hopen.
Echter was onze teleurstelling niet zoo groot