1890. No. 118.
Dinsdag 8 Juli.
Vierde Jaargang
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
INLICHTINGEN,
GROOTHEID en VAL.
elk.en MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prijs per drie maanden franco p. p. ƒ0,95.
Enkele nummers0.025.":
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere rege
meer 10 cent.
die bij de Augustus- of Unie-Collecte
dienen in acht genomen fe worden.
1. De Correspondent of het Bestuur is
bij zijn Locaal Comité met de hoofdleiding
der Augustus-Collecte belast.
2. De Collecte voor „de School niet den
Bijbel" worde gehouden in de week van
8 Augustus a. s.
3. De Collecte geschiede desnoods in de
kerk prf in andere vergaderplaatsen, doch
bij voorkeur AAN DE HULZEN. Zoo moge
lijk, worde zij voorafgegaan door eene
nre des gebeds.
4. Ex. van Unieblaadje No 24 met de
aankondiging der Collecte of zonder die aan
kondiging men gelieve dit duidelijk op te
geven), om te voren aan de huizen te
bezorgen, zijn op franco aanvrage van den
Correspondent kosteloos verkrijgbaar bij den
Secretaris der Unie, den heer R. Derksen,
Kievitsstraat 40 te Rotterdam.
5. De algemeene Landswetten laten de
Unie-Collecte aan de huizen geheel vrijde
Correspondent geeft er alleen intijds den
Burgemeester kennis van.
Eischt echter een Burgemeester het vragen
van toestemming op grond van eene Gemeente
verordening, dan vraagt de Correspondent
een Ex. van die Verordening en zendt het
onverwijld aan den Secretaris der Unie,
opdat hij den Correspondent de noodige
aanwijzing kan geven, wat verder gedaan
moet worden om j het beoogde doel te
bereiken.
Wordt de Correspondent bij het houden
der Augustus-Collecte op de eene of andere
wijze bemoeilijkt, dan deelt hij dat den
Secretaris der Unie mede, gaat voorloopig
niet met collecteeren voort, maar wacht
een nader bericht af.
6. De opbrengst der Augustus- of Unie-
Collecte kan, behoudens eene jaarlijks vast
te stellen bijdrage aan de kas der Unie,
besteed worden, zoowel tot ondersteuning
als tot stichting van Scholen met den Bgbel,
van suppletiefondsen voor die scholen en van
kweekscholen tot opleiding van onderwijzers
en onderwijzeressen voor Scholen met den
63.
FEUILLETON.
Schetsen uit het leven van Napoleon 1.)
Kostelijke meubelen, goud en zilver, en
zoovele andere sieraden werden onderling
voor een appel en een ei verkocht, of ge
ruild voor een boterham. Gewetenlooze
soldaten dronken zich dronken aan de
fijnste likeuren en tafelwijnen die aan de
verwoesting waren onttrokken. Velen had
den zich in de kelders van de brandende
gebouwen zoo te goed gedaan dat zij de
kracht misten terug te keeren en men later
van hen niets anders vond dan de verkoolde
lijken. Reeds enkele malen waren de boe
ren uit den omtrek met wagens vol brooden
in de kampen gekomen, doch eer zij een
enkel broodje hadden verkocht, waren de
wagens reeds leeggestolenpn sinds dien
tijd waren zij niet weergekomen.
Dit alles wist Napoleon. Hij had 't met
eigen oogen gezien. Was 't wonder dat hij
in stilte wenschte de hand te mogen terug
trekken uit dat ontzaglijke wespennest
Meen echter niet dat dit naar buiten open
baar werd. Integendeel om zijn vijand te
doen gelooven, dat hij 't nog zoo kwaad
niet had te Moscou, liet hij een schouwburg
oprichtenen moest een Italiaansch opera
zanger iederen avond in het Kremlin komen
om hem en zijn staf te vermaken. Ook
werd een vast stadsbestuur aangesteld, als
orn den indruk te vestigen dat men van
plan was tot het volgende jaar te blijven
dat men hier eens op zijn gemak wilde
overwinteren. Gelukkig dat niemand ook
de Keizer van Rusland niet van al deze
dingen iets geloofde. Trouwens, hoe zou
Bijbel, mits de instellingen, waarvoor die
gelden besteed worden, gevestigd zijn binnen
de grenzen van het Locaal-C >mité.
Alle inkomsten, niet aangewend voor de
in het vorige lid omschreven doeleinden,
worden in de kas der Unie gestort.
Giften met door de gevers zeiven aan
gewezen bestemming, zijn hiervan uitge
zonderd en worden terstond door den Cor
respondent overeenkomstig die aanwijzing
uitgekeerd.
Het Bestuur der Unie stort alle gelden,
die aan het einde van haar boekjaar be
schikbaar zijn, in de kas der Vereeenigingen
voor Christelijk-Nationaal Schoolonderwijs
en Gereformeerd Schoolonderwijs, naar ver
houding van hare uitgaven volgens het
laatste jaarverslag.
7. De Correspondenten worden dringend
uitgenoodigd om na afloop der Augustus-
Collecte eene «in te vullen» circulaire |nauw-
keurig ingevuld op te zenden aan den
Secretaris R. Derksen, Kievitsstraat 40, te
Rotterdam, opdat het bedrag der Collecte
officiéél kan worden genoteerd.
Deze «in te vullen» circulaire wordt vóór
den 8den Augustus den Correspondenten
toegezonden.
8. Gelden, voor de kas der Unie bestemd,
worden door den Correspondent gezonden
aan den Penningmeester Mr. T. P. Baron
MACKAY, Laan van Meerdervoort 102, te
's Gravenhave.
De regeering en de partijen.
Op uitnemende wijze vergelijkt de Oran
jevaan de tegenwerking van een deel der li
berale partij en de werkzaamheid der re
geering, alsmede de vruchten van beide.
Het zittingsjaar, dat nu ten einde spoedt,
is zeker een der meest vruchtbare op wet
gevend gebied. W(j hebben slechts te her
inneren aan de nieuwe schoolwet, om dat
duidelijk te maken. Maar behalve die wet
kunnen nog andere waarlijk niet onbelang
rijke wetten worden opgenoemd. Wfj her
inneren slechts aan de pensioen-wetten, ook
voor de werklieden aan 'srfikswerken, aan
de wet vrijheidsbeneming, aan de spoorweg
overeenkomsten en het militair onderwijs,
c——a—m—an——c—ig—
het ook kunnen, gedurende zes maanden
op 200 mijlen van Wilna, op 300 mijlen
van Dantzig, op 700 mijlen afstands van Parijs
te blijven inde grootste onzekerheid of men
de middelen zou vinden om het leger te
voeden.
En toch zou Napoleon dit wel gaarne
gedaan hebben, al had 't hem nog meer
manschappen gekost. Liever alles verloren
dan dat Europa hem voor over winnelijk zou
gaan houden.
Op een dier dagen ontbood hij zijn trou
wen Caulincourt bij zich en beval hem naar
Keizer Alexander te gaan wien hij den vrede
moest aanbieden. Hij zei«ik heb plan ook
Petersburg te gaan veroveren en Alexander
uit zijn laatste schuilhoek te verjagen, 't Ge
volg daarvan zal zijn, dat het volk hem
dood slaat. Dat zou jammer zijn voor Rus
land, want niemand kan zoo goed regeeren
als hij. Maar voor mij zou't gelukkig zijn,
want ik zou des te gemakkelijker Rusland
kunnen klein krijgen. Maar ik wil groot
moedig zijn. Ga, Caulincourt 1 en zeg hem
dat hij met mij vrede sluit.»
Doch Caulincourt weigerde een derge
lijke bluf boodschap over te brengen. Daartoe
was hem de waarheid te lief. Laureston
werd toen met de taak belast. Deze begaf
zich eerst tot den Russichen bevelhebber
Kutusoff, wien hij om een vrijgeleide naar
St. Petersburg verzocht. Hem werd die
gegeven in den vorm van een brief ter aan
beveling. De Russische officieren waren zeer
beleefd jegens Laureston. Zij kusten hem
de handen en verzekerden hem dat de vrede
spoedig volgen zou. Zg deden dit echter
om hem te misleiden.
Intusschen deden de Kozakken aan het
welke beide wetten, naar wfj hopen, dooi
de Eerste Kamer zullen worden aangeno
men. Voorts mag nog woiden gewezen op
het grootendeels mislukte voornemen der
liberale partij om door Mr. Keuchenius
te dwingen, als minister van Koloniën af
te treden bet Kabinet te verzwakken en
zoo mogelijk machteloos te maken.
En wat wacht thans niet op behandeling
De vaccine-wet, de steden-wet, de leger-
wetten, enz. Waarlijk, er is in de laatste
3D jaren geen Ministerie geweest dat zoo de
Kamer bezig hield als dit Kabinet.
Toch het is vreemdis de liberale
paitfj, met name mannen als Mr. van
Houten, Dr. Zaayer en de Meyier, er
op uit om dit Ministerie op alle mogelijke
wfjzen tegen te werken. Geen enkel wets
ontwerp van de Regeering, waarover ge
stemd wordt kan hun stem verkrijgen. En
als bij eene interpellatie de debatten eindi
gen met de gebruikelijke „dankbetuiging",
dan hoort men slag op slag van die heeren
dat zij bij die dankbetuiging berusten, maar
dat dit niet in zich sluit vertrouwen in het
beleid des betrokken Ministers. Intusschen
blijkt het steeds, dat zij in geen der Mi
nisters vertrouwen stellen.
"Wat willen de liberalen toch Ja, wat
willen zij Het is misschien nog gemakke
lijker de quadratuur van den cirkel te vinden
dan op die eenvoudige vraag een afdoend
antwoord te geven. Hun verdeeldheid bleek
bij ieder debat, niet het minst bij de be
sprekingen over de spoorweg-overeenkom-
ten. Afbreken, dat willen zij. Maar wat
dan
Toch gelooft het blad, dat de liberale partij
in de Kamer een toontje lager zou zingen,
indien zij wist dat haar tegenwerken en
tegenstemmen van grooten invloed op den
loop der zaken was. Zij weten toch, dat
eene inderdaad trouwe Rechterzijde de Re
geering bij alle zaken, op 's lands belang
betrekking hebbende, krachtig steunt. Hoe
ook de liberalen optreden, de Rechterzijde
staat onze Regeeridg kloek ter zijde. Trou
wens, wat zou de liberale partij moeten
aanvangen indien deze Regeering mocht
aftreden.
7 Juli '90.
Gaarne doen wg amende honorable
dat wij bg de plaatsing van eene opmerking
groote leger veel afbreuk. Herhaaldelijk
werden transporten door hen opgelicht
telkens moesten de Franschen zeiven op
levensmiddelen uit, welker vervoer zij vaak
met hun bloed moesten koopen. Zoo ging
dag na dag voorbij onder onophoudelijk
vechten en verliezen. De landbouwers
hielpen dapper mee om hen te bestoken.
Zelfs Murat werd met de zaak verlegen
Inmiddels naderde de 18 October, Juist
terwijl Napoleon bezig was op het voorplein
van het Kremlin de troepen van Ney te
inspecteeren, weerklonken in de verte kanon
schoten. Zelfs de Keizer verbleekte. Spoedig
daarop vernam hij wat er gebeurd was. Een
bode bracht hem de treurige tgding dat
de Russen den linkerv'eugel van Murats
legerafdeeling waren omgetrokken, hem in
de flank hadden aangevallen, den aftocht
afgesneden, verscheidene krijgsgevangenen
en buit gemaakt hadden dat twee generaals
gesneuveld waren'en Murat zelf gewond was.
«Alzoo hebben de Russen het toch ge
wonnen vroeg de Keizer op smartelijken'
toon.
«Helaas, ja, Sire luidde het antwoord
van den ordonnans.
Het was het sein tot den terugtocht.
LI.
DE TERUGTOCHT.
Napoleon gelastte Mortier inet 10000 man
binnen Moscou te blijven en bij de nadering
der Russen het geheele Kremlin in de lucht
te doen vliegen. De over,gen, Napoleon aan
't hoofd, maakten dat zij wegkwamen. In
hun blijdschap vergaten zij dat het een
schande was, zoo terug te moeten.
't Groote leger zag er zonderling uit.
aan het adres der maatschappij voor den
oesterhandel de Goesche Crt. betrokken.
Alleen aan Het Vaderland was bedoeld be
richt gezondenwaaraan de Goesche Crt.
het met vermelding der bron had ontleend.
Z. M. benoemde tot burgemeester van
Noordwgk den heer jhr. mr. I. H. J.
Quarles v. Ufford, burgemeester van Axel.
Er zal dus weldra een nieuwe verkiezing
voor een lid der Provinciale Staten in het
kiesdistrict Goes noodig zijn. De heer
Quarles verlaat de provincie en mag daarom
volgens de wet geen lid der Staten van
Zeeland blijven. Zjjn heengaan zal velen
spgten, ook van zijne medeleden in de
Staten, die zijne staatkundige en gods
dienstige inzichten niet deelen. De heer
Quarles was er bemind en geacht om zijne
bekwaamheid en bescheidenheid. Inzonder
heid is zijn heengaan te betreuren, dewijl
gehoopt was, dat hij binnen enkele jaren
zou hebben kunnen geroepen worden tot
het lidmaatschap van Gedeputeerde Staten,
wanneer de antirevolutionairen in onze
provincie de Staten mochten hebben omgezet.
Ook de gemeente Axel ziet haren be
minden burgervader noode heengaan. De
Heere stelle onzen jhr. Quarles ook te
Noordwgk tot een zegen ên schrage Hij
daartoe zgne zwakke krachten
Een goede maatregel. Sommige bla
den melden dat de minister van binnen-
landsche zaken een wetsontwerp wil indienen
tot regeling van heihgymnastische behan
deling en massage. Naast een examen voor
tandmeesters wordt dan dat voor heilgym-
nast in het leven geroepen. In genees
kundige kringen vindt dit voorstel van den
minister veel bgval.
's Gravenpolder. Met ingang van 16 Juli
is benoemd tot brievengaarder in plaats
van dhr. Prumers dhr. C. J. Vroegop te Goes,
geboren te Ellewoudsdjjk.
Aan de gemeente Krabbendjjke is,
boven en behalve de vergoeding van 30 pet.,
een subsidie verleend ad f 800 voor de be
hoorlijke inrichting van het lager onderwijs,
aan St. Jansteen'een van f200. aan Waarde
een van f 1300 en aan Wemeldinge een
van f1200.
Sedert den vorigen dag trok het onophou-
delgk door de stad. 't Was een colonne van
140,000 menschen en omstreeks 50,(00
paarden. Aan de 100,000 krg'gslieden, die
met hun ransels op den ïug en de geweren
in den arm met meer dan 550 stukken
geschut en 2000 artilleriewagens vooruit
trokken, herkende men nog het groote
leger van weleer. Maar nu de nasleep.
Vreezende dat men levensmiddelen te kort
zou komen had men alles in Russische voer
tuigen geladen wat men machtig kon worden,
terwijl bovendien een legio voorwerpen «uit
den brand gered», den tocht medemaakten
tot zelfs in de knapzakken der soldaten. De
meeste officieren hadden zich meester ge
maakt van lichte russische rijtuigen, die vol
geladen waren met leeftocht en warme
kleeding. De fransche, duitsche en Italiaan
sche gezinnen die te Moscou waren achter
gebleven, sloten zich achter het leger aan,
als een weeklagende volkplanting. Daarbij
voegden zich ook de tooneelspelers, alsmede
russische publieke vrouwen, 't Was een won
dere mengeling van koetsen, karren, kalessen,
droski's, bespannen met slechte paarden,
torenhoog beladen met zakken meel, huisraad
zieken, vrouwen en kinderen, 't Was een
bonte groep zonder orde of regelmaat. Na-
1 oleon werd onthutst bij het zien van zulk
een eindeloozen nasleep. Eerst wilde hij er
maatregelen tegen nemen, maar de gedachte
dat de eetwaren bij den dag door het ge
bruik moesten verminderen, en dat de rg
tuigen dienst konden doen tot het vervoeren
van zieken en gewonden, deed hem beslui
ten den nasleep toe te laten. (ZieVergers,
bl. 541.)
(Wordt vervolgd.)
