1890. No. 112. Dinsdag 24 Juni. Vierde Jaargang v e ii s c ii ij x r G. M, KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. l»aijs iieli advertevilefl SCHOOLRAAD. i t elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND Prijs per drie maanden franco p. p. /0.95. Enkele nummersƒ0.025.) UITGAVE VAN en van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Familieberichten van 1 5 regels 50 cent. iedere regel meer 10 cent. Die met 1 Juli zich wenscht te abonneeren np ons blad, ontvangt de in deze maand nog verschijnende nos. GRATIS. Aan de Besturen van de Scholen met den Bijbel heeft de Schoolraad, thans het volgenae rondschrij ven verzonden «Als vervolg op de circulaire, dato 5 Mei 1890, van den voorloopigen Schoolraad, heb ben wij de eer het volgende onder uwe aandacht te brengen.» «De zinsnede, voorkomende in genoemde circulaire luidende Gaarne zullen wij tot 1 Juli aan alle Schoolbesturen de noodige inlichtingen geven, die wij meenen, van belang te zijn doch kunnen dit na 1 Juli ni t meer doen, dan aan die Schoolbesturen, welke zich bij den Schoolraad aansluiten, wenschen wij, ten- einde alle misverstand aangaande onze bedoelingen te vermijden in dien zin te wijzigen, dat wij ons gaarne bereid verklaren na 1 Juli a. s. ook aan die Schoolbesturen inlichtingen te] verschaf fen, welke zich nog niet bij den Schoolraad hebben aangesloten. «Nu de Algemeene Vergaderingen der vier Hoofdvereenigingen voor Christelijk Onder wijs de «voorloopige organisatie van de Scholen met den Bijbel» hebben goedgekeurd, waardoor de vier Hoofdbesturen gemachtigd zijn om aan deze zaak de noodige mede werking te verleenen en zich meer dan honderd scholen hebben aangesloten, hoopt de voorloopige Schoolraad met 1 Juli a. s. definitief op te treden en zal zjjne aanvulling zoo spoedig mogelijk plaats hebben, opdat de geheele Schoolraad D. V. in de maand Augustus zijne eerste Vergadering kan houden. «Het doel van den Schoolraad is om met de Schoolbesturen sa&m te werken tot be vordering van den bloei onzer scholen en hulpe te bieden in alles, wat kan geacht worden in aller gemeenschappelijk belang, met behoud van ieders vrijheid te zijn Schoolbesturen, die zich vóór '1 Juli a. s. aansluiten, kunnen voor dit jaar nog deel nemen aan de stemmen voor de 12 leden van den Schoolraad, die nog moeten gekozen worden. De gelegenheid tot aansluiting blijft echter te allen tijde bestaan. «Hoofden van scholen, die niet van eena Vereeniging uitgaan, kunnen zich ook te alten tijde bij den Schoolraad aansluiten. De formule voor de verklaring van aansluiting (natuurlijk in gewijzigdeu vorm) worde, liefst zoo spoedig mogelijk, aan den Secretaris toegezonden. Op verzoek zenden wij gaarne een ex. van de bekende formule voor de aansluiting, aan allen, die dit verlangen. «Wij nemen de vrijheid U op te wekken om te waken tegen het gevaar, dat de School met den Bijbel een toevluchtsoord zal worden voor onderwijzers en onderwij zeressen, die niet voor de Christelijke School zijn opgeleid. «In verband met de Rijkssubsidie achten wij het wenschelijk, dat de Schoolbesturen den datum van ontslag of van aanstelling der onderwijzers op den eersten der maand stellen. Het is ons gebleken, dat de Schoolbe sturen, die Rechtspersoonlijkl eid voor hunne "Vereeniging ontvangen, terstc nd daarna den Rooster van lesuren (in tweevoud) aan den Arrondissementsschoolopziener moeten in zenden en dat de datum va a de opening der school bij de invulling van den staat volgens Model B. op 10 dagen na de in zending van den Rooster moet gesteld worden. Op den lsten der maand, volgende op dien datum, gaat de Rijkssubsidie in. Voor nieuwe scholen die geopend worden, moet de in zending van den Rooster 10 dagen vóór de opening gesel decern» Aan deze circulaire is toegevoegd een yolledige mededeeling van de Koninklijke Bishiiten van 3 April en 11 April jl. betreffende de subsidiën voor de opleiding en scholen. De Liberale Unie. Drie leden der Unie hebben voorgesteld meer aandeel te geven aan de Kiesvereni gingen in de politieke actieen een eind te maken aan den centralisatiegeest, die eenvoudig de publieke meening door het bestuur laat leiden in plaats van haar te voorschijn te doen komen. Dit voorstel zal wel verworpen worden; immers het conser vatieve element is in neuzental zooveel sterker dan het radicale, dat het niet te overtuigen radicale element zeker door het conservatieve, het voortschrijdende door het behoudende element zal worden overstemd. De Amsterdammer zegt er dit van Wij begrijpen dat het voor de heeren, die op Zaterdag 12 Juli den strijd over deze quaestie zullen moeten uitvechteneen moeilijk geval is. Immers, zoo komt het ons althans voor, de beide partijen, zoowel het bestuur als de drie heeren, hebben ieder ge lijk. Het is waar, wat het bestuur zegt: indien men ons niet toestaat een beetje, min of meer, den baas te spelen, komt er van de liberale publieke opinie niets terecht; ge krijgt een staalkaart van individueele mee ningen, waarmede geen land is te bezeilen. Het onder-onsje is van ons streven de kracht Maar ook de drie heeren kan men niet tegenspreken, wanneer zjj bewerendoor dit kunstmatig kweeken, of eigenlijk door het fingeeren van een liberale opinie, die de meerderheid of de minderheid der liberalen in geen geval voor de hare wil erkennen, maakt ge de Liberale Unie zwak en woldra dood. Bestond er een liberale party als politieke eenheid, de keus zoude niet moeielijk zijn. De drie heeren hadden recht te eischen dat men hun voorstellen aannam. Stak er in de liberale partij een positief beginsel, dat haar in een duidelijk merkbare richting stuurde, er zoude voldoende leiding zijn, ook zonder het gescharrel waarmede tot dusverre het bestuur haar naar zijn hand wil zetten. Doch zulk een innerlijke drijfveer ontbreekt. Behalve het anti-clericalisme vindt men niets, waarover de liberalen „het eens zijn, en dus zal er telkenmale een groot verschil van ge voelen blijken zoodra eenige beginsel-quaes- tie ter sprake komt. Ware de liberale party sterk, kon zij tegen een stootje, men zou den individuen meer vrijheid kunnen geven; maar men weet er alles van. De lijn van de trekschuit ver toont wel tien zwakke steeën; als het ja gertje wat dartel met zijn knol huishoudt breekt zij zeker en loopt de schuit in het on liep water in het riet. Hoe men de zaak oor regelt met deze liberale partij, spaak lorpt het toch, en het zal wel onmogelijk zijn mot eenigen schijn van recht te voorspellen, of de liberale Unie langer ünie zal he rten, met een krachtig autocratisch be stuur, dan bjj de toepassing van het stelsel der drie heeren, dat aan de mokkende broe deren meer vrijheid van beweging verleent. Men kan, om in dezen tot een besluit te komen, even goed zijn knoopen tellen, als lar g en scherpzinnig debatteeren. Set zal al meer blijken. Het liberalisme is geen plant van inheemschen bodem. Als mscht is het ons van boven opgelegd, niet uit het volk voortgekomen veel minder met he volk groeiende. Het passend kleed van 18-18 is een knellende last geworden, welks afwerping noodzakelijk is. De Liberrle Unie bli„ft op den duur niet uit het gedrang. Aan de misiciens der lichting 1891. .De ingeschrevenen voor de militie, die er prijs op stellen het volgende jaar in het garnizoen en bij het wapen hunner keuze de zeemilitie daaronder begrepen ge plaatst te worden, kunnen dit voordeel ver krijgen, als zij in Maart 1891 aan een examen voldoen, waarvan het programma jaarlijks door den minister van Oorlog wordt vastgesteld, en dat op het volgende neer komt a. Het schrijven van een goed leesbare hand b. de kennis van de gronden der Nederlandsche taalc. het rekenen, tot de gewone en tiendeelige breukend. de kennis van het Nederlandsche stelsel vari maten en gewichten e. bekendheid met de vaderlandsche geschiedenisf. kennis der aardrijkskunde van Nederland. De Spoorwegen en de Zondagsrust. Het a. r. kamerlid de heer Donner heeft bij de behandeling der nu aangenomen spooi'wegwet (overneming van den Rijnspoor door den Staat) den minister van water staat om beperking van den dienst op Zondag gevraagd. De minister heeft geantwoord dat hij gaarne aan deze zoo gewichtige zaak in verband met de heiliging van den Dag des Heeren de aandacht zou schenken. Minister Ilavelaar toch is, ook op het gebied der Zon dagsrust, beslist antirevolutionair. Maar nu dient het volk ook de aandacht te vestigen op de belemmerende omstandig heden, door den minister genoemd. Ten eerste dat zoolang deze zaak in het buiten land niet geregeld is, wij zoo moeilijk geheel zelfstandig een wijziging in den dienst kun nen aanbrengen, zonder storing te brengen in den dienst van het buitenland. En ten tweede dat het publiek moet meewerken en breken met het stelsel van bij voorkeur reizen op Zondag. Op deze laatste omstandigheid komt het atui. Immers zelfs onder hen, die zich op de christelijke historische lijn plaatsen, is op dat punt nog al te weinig eenstemmig heid en maar al te veel sophisterij (ver dediging van het onverdedigbare) waar te nemen. Men is het eens met den eisch van Zon dagsrust, doch maakt reeds te voren de lijst der uitzonderingen op, waarbij reizen op Zondag wel is geoorloofd. Overwegingen, die de oplossing van het vraagstuk dei- Zondagsrust tegenhouden en zwakke zielen mede afvoeren op den weg der overtreding van het gebod tot heiliging van den Sab batdag En dan het groote publiek dat aast op pretjes, inzonderheid op die welke de goedkoope treinen op Zondag aanbieden. Hoe weinig medelijden, hoe veel zelfzucht spreekt uit dit azen der groote menigte. Zondagsrust! is eene dichterlijke gedachte, waarmee o zoo vaak gedweept, gesold en geleugend wordt. Hoe weinigen die haar metterdaad begeeren hetzj voor zich zelf, hetzij voor anderen. Onze Zondags-plezierreizigers hebben wel te bedenken, dat zjj mede den goddeloozen toestand helpen bestendigen, dat spoorbe ambten van den chef tot den [stokerdat bedienden op plaatsen van inspanning dat voerlieden en hunne paarden; dat politie agenten en trampersoneel, mede om hun nentwil op den rustdag moeten werken. En op hun fout gewezen helpen zij veelal met een cynisch«de trein rijdt tocher zich van af. Gezwegen nog van feiten als die te Hoofdplaat, dat men steen en been klaagt, wanneer een burgemeester de kermis op Zondag wil afschaffen. Hoe gelukkig wij "t dan ook vinden, dat mannen als de heer Donner en minister Havelaar naar veran dering van dezen toestand streven, toch blijven wij vreezen dat al hun pogen vruchte loos zal zijn, zoolang niet een ander beginsel dan dat der Revolutie de groote menigte bezielt. 23 Juni '90. Aan het verslag ovei de tentoonstel ling in de Middelb. Courant ontleenen wij ter aanvulling van het on :e het volgende Onder anderen willen wij wijzen op de buiten het programma vallende inzendingen van den heer G. J. van den Bosch, direc teur van den "Wilhelminapolder. Het trok onze attentie dat van dezen kant ook de kruising met Hollandsch en Durhams vee wordt in de hand gewerkt en we meenen ons niet te vergissen als we erop wijzen dat in de collectieve inzen ding van Jen heer Vari den Bosch ook zuiver Hollandsch vee voorkwam. Nog waren buiten het programma door den heer J. Oele te Kapelle ingezonden een paar ongehoornde (de eenige; melkkoeijen. Zij werden al is dit niet in onze opgaaf vermeld ook bekroond met eene eervolle vermelding, die zij ten volle verdienden. Door de jury hoorden wij met lof over hare fijnheid en ruime' melkgeving gewagen. De heer Job van der Have zond eene flinke fraaie uitgezochte verzameling pluim gedierte in, die veel bekijks vond tn ver diende. Dat de firma wed. J. C. Massee Zn. te Goes haren bekenden goeden naam hand haafde, behoeft zeker geen betoog. Hare inzending was wij zjjn het trouwens van haar gewoon alleszins het bekijken waard. De firma Van Jen Bosch O, handelaars in zaaigranen en landbouwzaden te Goes, die reeds op verschillende buiten- en bin- nenlandsche landbouwtentoonstellingen met 40 eere- en eerste prijzen werd bekroond, deed ook hier door hare schoone etalage haar ouden roem eer aan. Onder hare in zending bemerkten wij verschillende schoven graan en gedroogde grassen, eene prachtige collectie voor- en najaarszaaigranen, zoowel Zeeuwsche als Engelsche, Zweedsche en Deensche, een groote hoeveelheid gras-, klaver- en landbouwzaden, van welke alle de gegarandeerde zuiverheid, kiemkracht en gebruikswaarde was aangegeven, welke cij fers in vergelijking met de door professor Noble bepaalde gemiddelde gebruikswaarde zéér hoog mogen genoemd worden. Verder vonden wij die verschillende zaden in baren eersten groei in potten,diemetde afbeeldingen dierzelfde zaden in nette schilderijtjes onder glas een waarlijk schoon geheel vormden. De jaarlijksche algemeene vergadering der «Vereeniging van Officieren der Schut terij in Nederland hoopt Maandag 7 Juli, a. te 's Hertogenbosch te vergaderen op het Stadhuis. Dinsdag 8 Juli zal een schiet wedstrijd van wegs de vereeniging plaats hebben. Naar aanleiding, van een schrijven der Vereeniging, door middel van den minister van B. Z., om mede te werken tot ver wezenlijking van het verlangen der sehu:terjj- officieren naar vermeerdering hunner krijgs kundige kennis, heeft de minister van oorlog gezegd, dat alle aanvragen om deelneming aan practische legeroefeningen in en om de forten steeds worden toegestaan. Alleen ziet de min. geen heil in een vluchtige bezichtiging op een daartoe vooraf vastge- stelden dag van de gedurende de oefeningen bezette forten, wijl daaraan voor de oefeningen van het leger bezwaren zijn verbonden. Aan jhr. mr. W. H. de Savornin Lobman Azn. is op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als adjunct-commies bjj het departement van binnenlandsche zaken. Bij de verkiezing voor commissarissen in het polderbestuur van Walcheren zijn uitgebracht 131 geldige stemmen. Herkozen de heerenP. Loeff te Koude- kerke, met 126, W. Cevaal te Ritthem, met 129, W. A. graaf van Lijnden te Koudekerke, met 127, J. H. Snijders te Middelburg, met 118, L. Cijsouw te We«t- kapelle, met 122 en dr. A. van der Swalme te Middelburg, met 127 stemmen. Verder verkregen de heeren H. W. Al- laart te Serooskerke 3 en M. Francke te Grijpskerke 2 stemmen, terwijl 1 stem was uitgebracht op elk der heeren J. Louwerse Cz. K. Houterman, S. de Visser, J. Riemens, J. de Visser, L. Bosselaar, K. Ilubrechtse, L. van Rooijen en O. de Visser. Bij een verkiezing van drie leden in den gemeenteraad te Rotterdam, op jengst-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1890 | | pagina 1