1890. No. (07.
Donderdag 12 Juni.
Vierde Jaargang.
Mr. J. H. L. v. BUREN
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Amerikaansche Brieven.
xv.,
DE ZEEUW.
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prijs per drie maanden franco p. p. ƒ0.95.
Enkele nummersƒ0.025.1
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Yoor de verkiezing vaa een lid
der Provinciale Staten in het district
Tolen bevelen wij den kiezers met
den meesten aandrang aan den heer
Kantonrechter te Tolen.
Kalamazoo, Mei '90.
Geachte Vriend 1
Ten einde U nog eens iets te denken
te geven uit het land mijner tegenwoor
dige inwoning, wil ik U thans eens iets
mededeelen, dat bij U ook helaas van over
lang geen vreemd verschijnsel meer is. Het
is betreffende den meer en meer toenemenden
grooten afstand, die er bestaat tusschen
armen en rijken, en eenige oorzaken hiervoor.
Kapitaal en arbeid zijn twee elementen,
die kennelijk in alle landen, waar eenige
beschaving heerscht, altijd bestaan hebben,
en, onder Goddelijk Al bestuur ook recht
hebben te bestaan. Ook in N. Amerika zijn
eer. aantal rijken, die niet zoo zeer rijk
werden door effecten-speculatie, als wel
doordat zij werkgevers waren aan honderden
en duizenden werklieden, die hunne fabrieken,
bosschen of mijnen bewerkten. In ver
gelijking met de meeste landen van Europa,
zijn de loonen voor den werkman in
N. Amerika, gemiddeld genomen, het hoogst.
Dat heeft echter niet jbelet, dat de werkman
over het algemeen ontevreden bleek te
zijn met een meestal voldoend loon. Werk
stakingen op groote schaal, organisation
van werklieden, enz. waren de gevolgen,
en niet zelden had er bloedstorting plaats,
vooral dan, wanneer andere werklieden
hunne plaatsen verlangden in te nemen.
De werkgevers zagen zich diensvolgens
genoodzaakt om ook op organisatie bedacht
te zijn, en zoo bleek het van lieverlede dat
de arbeid niet tegen het kapitaal opge
wassen was. De algemeene uitslag bleek
te zijn: lager werkloonen, tijden van werke
loosheid, miskenning van organisatiën der
werklieden, enz. Kortom, de markt van
den prijs der werklieden is bestendig dalende.
Men is, vooral tegenwoordig, aan het zoeken
naar de ware oorzaak, waardoor eigenlijk
de waarde van den werkman zoo bestendig
dalende is, en men meent die oorzaak eenigs-
zins op het spoor te zijn, namelijk
De burgeroorlog, die hier van 18G1 tot
65 gewoed heelt, veroorzaakte een schulden
last voor het Gouvernement van twi.e
duizend en zes honderd miljoen dollars. Die
schuld zoo spoedig doenlijk te doen afnemen,
was eene der eerste wetsbepalingen naden
oorlog. Men vond het toen noodig het zoo
genaamd beschermend tarief in te stellen,
waardoor op elk artikel uit het buitenland,
ruw of gefabriceerd, betrekkelijk zware in
komende rechten werden geheven. Hier
door werd het mogelijk dat niet alleen de
schuld des lands kon worden gedelgd, maar
ook allé takken van industrie en landbouw
tot een bloei konden geraken, zoo noodzake
lijk tot herstel van den algemeen rzoo zeer
verzwakten toestand. Thans echter is die
ontzaglijke schuld met drie vijfden vermin
derd, en de schatkist is wel voorzien. Nu
vraagt menWaarvoor is nu dat hooge
beschermende tarief nog langer noodzakelijk
De fabrikant trekt al de voordeelen van
dat tarief, en hij betaalt den werkman van
jaar tot jaar minder dagloon.
Men heeft in de Vereen. Staten hoofd
zakelijk twee staatkundige partijen, die
men Republikeinen en Democraten noemt.
De eersten ijveren voor behoud var. het
hooge invoerrecht, terwijl de laulsten eene
trapswijze verlaging verlangen. Men zegt
«Geeft den werkman goedkooper deksel en
kleeding, neemt belasting van bewerkte
metalen, en geeft den boer goedkooper
landbouwgereedschap. Laat Amerika zijne
eigene koopvaardijvloot hebben, zoodat niet
Engelands schepen de verdienste van onze
scheepvaart wegnemen.»
Sedert de laaiste drie jaren heeft men
hier onderscheidene combinatiën onder ver
schillende industrieën zien verrijzen, waar
van wij hier veel schade ondervinden voor
de natie. Slechts ééne daarvan wil ik u
beschrijven. Het is de suikertrust (verbond).
Drie jaren geleden kwam er een bond tot
stand van al de groote suikerfabrikanten
in de Oostelijke Staten. Zij besloten niet
meer suiker te maken dan noodig was om
de markt te doen rijzen. Dat maakte
spoedig een verschil van 1 cent per pond,
en soms meer. Verflauwde de vraag naar
suiker, dan werden één of meer fabrieken
gesloten, zoodat het werkvolk ledig liep met
het doel om de beurzen der fabrikanten
te vullen. Deze handeling werd door het
geheele land met afschuw bejegend. Er
was echter één man in den staat Californië,
die lust had er een stekje Voor te steken.
Het was de millionair suikerfabrikant Claus
Spreekles. Hij bouwde eene fabriek in
Philadelphia voor 2 mihoen Dollars, en
weigert deel te nemen aan de suikertrust.
Sedert acht maanden werkt zijne fabriek
met alle macht, met het gevolg dat de
suikermarkt sedert veel verlaagd is. Ieder
groothandelaar juicht dien maatregel toe
en men ziet verlangend uit naar middelen
om al zulke monopoliën onmogelijk t.e
maken. Een en ander zal U de overtuiging
geven dat ook hier niet alles rooskleurig
is. God regeert echter.
Met hoogachting als aldijd. De Uwe
W.
Ontaarding der Zondagsscholen.
I.
Op sommige plaatsen loopen de Zondag
scholen gevaar te ontaarden.
Dit geschiedt, wanneer men in de Zondag
school kinderen zoekt te vergaderen uit
degelijke, christelijke, gereformeerde huis
gezinnen kinderen, die op een christelijke
school gaan, behoorlijk de catechisatie
bezoeken, 's Zondags eens of tweemaal met
hunne ouders ter kerk komen, en die door
hunne ouders overeenkomstig den H. Doop
worden opgevoed.
Bij goede christelijke huisgezinnen behoort
geen Zondagschool. Een kind uit zulke
gezinnen behoort 's Zondags na kerktijd
den zegen van het huiselijk leven met vader
en moeder te genieten.
Het zenden van kinderen naar de Zondag
school kan in sommige gevallen eene schande
worden. Er zijn ouders, die, hoewel in
aanzien bij christelijke kringen, zich toch
weinig laten gelegen liggen aan de opvoeding
hunner kinderen. Zij hebben te drukke
zaken of te drukke christelijke werkzaam
heden. En wanneer dan de Dag des Heeren
komt en de kinderen na kerktijd eens iets
zouden kunnen genieten van den zegen des
huiselijken levens, waarbij vader en moeder
gelegenheid zouden hebben om iets aan de
vorming van het hart en karakter hunner
kinderen toe te brengen, en wanneer er
alzoo in die woning iets zou kunnen worden
gesmaakt van het heerlijke van den rustdag,
dan is het al gauw«kinderen naar de
Zondagschool», «naar de kinderkerk», «naar
de vereeniging zus of zoo.»
Op deze wijze zijn er huisgezinnen ver
woest, karakters bedorven, zielen met afkeer
vervuld van de vreeze Gods en gaan wellicht
geslachten verloren, en dat alleen door over
lading met «het goede», door miskenning
van den zegen des huiselijken levens, die
vooral op den dag des Heeren moet worden
genoten.
Kinderen, die door vader en moeder naar
de Zondagschool worden gezonden om vader
en moeder gemak te bezorgen, noemen we
ongelukkig, al zijn vader en moeder dan
ook nog zulke christelijke menschen, mis
schien overvloedig in tal van christelijke
werkzaamheden buitenshuis.
Zoo kunnen de Zondagscholen eene schande
worden.
11 Juni '90.
Goes. In de raadsvergadering van Dinsdag
avond waarin al de raadsleden en de burge
meester tegenwoordig waren, werd onder
anderen medegedeeld dat den laagsten der
12 inschrijvers dhr. A. v. d. Meijde te Har-
dinxveld voor de som van fl57;978 de
bouw der nieuwe sluis aan het sas is gegund.
Verder dat Zaterdag rekening en verant
woording is gedaan door het bestuur der
Oeconomische spijsuitdeeling en de rekening
onder dankbetuiging door B. en W. is
goedgekeurd. Dat het Congresbestuur vrije
beschikking heelt gekregen over trouw- en
raadszaal tot het houden van vergaderingen.
Ingekomen zijn een door Ged. St. goed
gekeurd raadsbesluit van 22 Mei tot wijziging
der begrootingen de jaarverslagen der
gemeenten Amersfoort, Alkmaar, Haarlem
en Middelburg. Het verzoek van dhr. Wolters
om ontslag als dir. der gasfabriek is met
alg. stemmen eervol verleend, met bijzonderen
dank voor de uitstekende w(jze waarop ZEd.
B. en W. eu de gascom missie had terzijde
gestaan bij de verandering van het beheer
der fabriek en voor de wijze waarop hij
zijn taak tot heden heeft vervuld.
Een verzoek van dhr. D. de Koning, om
te worden benoemd als dir. der gasfabriek
tegen een salaris van f 900 onder voorwaarde
dat hij niet aan de fabriek behoeft te wonen
(de tegenwoordige titularis geniet f1200)
waarbij hij dan zijn ontslag zou nemen als
leeraar in 't teekenen, in welke betrekking
hij ook f 900 jaarwedde geniet. B. en W.
hebben daarop ingewonnen het advies der
Gascommissie hetwelk zeer gunstig luidt.
De commissie meent dat de technische
bekwaamheden van den heer de Koning,
die zelf aan den bouw der fabriek deel
had, gevoegd bij de omstandigheid dat de
gasfabricage spoedig kan worden aangeleerd,
waarborg zijn dat de betrekking als directeur
der gasfabriek veilig hem kan worden toever
trouwd.
Voorts is ingekomen het advies van de
C. v. T. op het M. O.. Deze, hoezeer 't
verlies van den heer de Koning, aan deze
inrichting betreurende, acht toch het tijdstip
niet ongewenscht, waarop het ontslag wordt
gevraagd met het-oog op de omstandigheid dat
de Minister van Binnenlandsche Zaken be
zwaar heeft niet-gediplomeerde leeraren bij
't middelbaar onderwijs te handhaven. In
dit geval verkeert de heer Blackstone als
leeraar in 't teekenen aan de burgeravond
school, tegen een jaarwedde van f150, welke
betrekking met die van dhr. de Koning aan
de dagschool te combineeren zou zijnen een
oproeping van een gediplomeerd leeraar voor
dag- en avondschool op een salaris van
f 1050 naar B. en W. verzekeren met ge-
wenschten uitslag zal kunnen geschieden.
De heer v. d. Hoek brengt hulde aan
den ijver en de bekwaamheden van dhr.
De Koning, maar blijft de vrees toegedaan
dat deze heer door vele andere bezigheden
niet in staat zal zijn om aan de fabriek
den noodigen tijd te wijdenterwijl het
niet wonen van dhr. de K. aan de fabriek
voor hem eveneens een groot bezwaar zou
opleveren.
De heer de Jonge Mulock Houwer is 't
hiermede eens.
De heer M. de Jonge verklaart zich op
dezelfde gronden als de voorgaande sprekers
tegen de benoeming van dhr. de K.
De heer Lambrechtsen acht de bezwaren
te licht in vergelijking met de voordeelen
er aan verbonden. Hij stelt zooveel ver
trouwen in de bekwaamheden van dhr. de
Koning, dat hij gerust voor 't voorstel van
B. en W stemt. Hij wijst tegelijk op 't
groote voordeel dat aan de H. B. S. een
gediplomeerd leeraar dhr. de K. vervangt
en dat zonder eenige schade voor de fa
bricage een som van f 300 aan jaarwedde
zal worden bespaard.
De hr. de Jonge herinnert tegenover de
wel wat luchthartige overziening der be
zwaren door dhr. Lambrechtsen aan de
verzekeringen door B. en W. en gascommissie
vroeger gegeven, dat de taak van directeur
der gasfabriek zoo veel omvattend en ge
wichtig is dat zelfs een directeur als dhr.
de Liefde, die bij de fabriek woonde, en
jaren met uitstekend succes gefungeerd had,
bij de verandering van beheer niet in zijn
betrekking kon worden gehandhaafd. Bij
het maken der instructie voor den directeur
hadden B. en W. uitdrukkelijk bepaald dat
buiten goedkeuring van den Raad door den
directeur geen andere betrekking mocht
vervuld worden, opdat hij zich uitsluitend
met de fabricage zou belasten. Dit werd toen
noodzakelijk geacht. Stelt daar nu tegenover
de verklaring dat men in 6 weken de geheele
fabricage aanleert en dat het bezwaar van
afwezigheid van de fabriek niet eens meer
geldt. Spreker heeft alle achting voor de
bekwaamheden van dhr. de K. Daarom
doet hjj voor niemand onder, doch gedachtig
aan de adviezen van B. en W. vóór de
benoeming van den tegenwoordigen direc
teur, kan hij tot de benoeming van dhr. de
K. niet medewerken. Zijn 'niet-wonen brj
de fabriek en de noodzakelijkheid dat dhr.
de K. dikwijls" van de fabriek afwezig zal
zijn, kon de gemeente wel eens een schade
post bezorgen, grooter dan de f300 die
thans worden bezuinigd.
De voorz. wijst er op dat de gevallen
hier verschillen. Toen stond men voor de
exploitatie eener onbekende zaak, thans van
een zaak waarin de gascommissie zich vol
komen heeft ingewerkt, en waarvan dus de
leiding aan iemand als dhr. fde |K. onder
voorlichting der deskundigen in de gascom
missie gerust kan worden toevertrouwd.
De heer de Jonge zegt gaarne te erkennen
dat de heer Wolters de zaak op de ge-
wenschte hoogte heeft gebracht, doch dat
het nu ook zaak is, die op de gewenschte
hoogte te houden; en dit hem niet mogelijk
toeschijnt bij den uitgebreiden werkkring
buiten de fabriek dien de heer de Koning
heeft te vervullen.
Zoo wordt ook deze quaestie, waar vroe
ger capaciteiten den doorslag gaven, terug
gebracht tot een quaestie van smaak..
Dhr. de K. werd hierop benoemd tot
dir. der gasfabriek met 10 stemmen, terwijl
3 stemmen in blanco warer. uitgebracht.
Met 10 tegen 3 stemmen werd genoem
den heer eervol ontslag verleend als leeraar
in het handteekenen aan de Dagschool; en
aan dhr. Blackstone als idem aan de avond
school der H. B. S. Sollicitanten voor de
gecombineerde vaceerende betrekkingen zul
len worden opgeroepen.
Een wijziging in de instructie voor den
dir. der gasfabr. werd eveneens aangenomen.
De heer Ramondt geeft in overweging,
dat de gascommissie eenige bepaalde uren
aangeve, waarop de dir. der fabriek aan de
fabriek tegenwoordig zal zijn ten gerieve
van het publiek.
Besluiten tot wijziging van eenige be
grootingen van ontvangsten en uitgaven
werden goedgekeurd.
Borsele. De diensturen voor het rijks
telegraafkantoor met telefoondienst zijn
geregeld als volgtop werkdagen van 912
voor-, en 3 tot 6 uren namiddags, op Zon
en feestdagen van 8—9 uur des morgens.
Bij de verkiezingen tengevolge van
de gewone vierjaarlijksche aftreding van de
helft der Vertegenwoordigers in de Belgi
sche Kamer van Afgevaardigden waren de
liberalen weer niet gelukkig.
De Belgische kamer telt 138 Ieder, van
welke 82 tot de clericale, 13 tot de gematigd
clericale («onafhankelijke Brusselsche afge
vaardigden») en 43 tot de liberale partij
