1890. No. (00.
Zaterdag 24 Mei.
Vierde Jaargang.
VERSCHIJNT
G. M. KLEM KERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Uithoofde van den 2en Pink
sterdag verschijnt Maandag geen
nujnmer van ons blad.
DE PENSIOENWET.
DE ZEEUW.
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
1
Prijs per drie maanden franco p. p. ƒ0.95.
Enkele nummers0.025.f
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Dat onze regeering niets doet, zal wel
niet meer volgehouden worden, sinds zoovele
wetten als Schoolwet, Boterwet, Arbeidswet,
Pensioenwet, Spoorwegwet, Müitiewet, in
de Staatscourant verschenen of in behande
ling zullen komen.
Vooral met de indiening der Pensioenwet
bewees zij duizenden een dienst. Jarenlang
waren de liberalen de baas, en niemand
hunner dacht er aan, zulk een Pensioenwet
te maken. En zie, pas een paar jaren aan
de regeering, doet het ministerie Mackay-
Lohman dit, en het zijn vooral de ministers
van oorlog en marine, die daarbij den dank
der werklieden hebben geoogst. De belangen
van den werkman, reeds zoovele jaren ver
zuimd, (worden door deze Regeering behartigd.
De Pensioenwet is een eerste schrede in
de gewenschte richting.
Wg drukken eenige [artikelen uit deze
wet over.
Art. 1. Ten laste van den Staat wordt
pensioen verleend aan de mindere geëm
ployeerden, werklieden en bedienden, zoo
wel mannelijke als vrouwelijke, op daggeld
werkzaam hij inrichtingen van 's Rijks Zee-
en Landmacht, de Rijkswerk vaartuigen daar
onder begrepen, in de gevallen, onder de
voorwaarden en naar de regelen bij deze af-
deeling bepaald.
Art. 2. De aanspraak op pensioen wordt
verkregen
a. ter zake van zestigjaTigen ouder
dom, mits de belanghebbende een diensttijd
van ten minste twintig jaren kan doen
gelden;
i. ter zake van ver wonding, vermin
king, ziels- of lichaamsgebreken,
door den belanghebbende bekomen in en
door de uitoefening van zijn dienst; voor
zooveel die verwonding, verminking
of gebreken den belanghebbende, binnen
een jaar na het ontstaan, tot de verdere
waarneming zijner werkzaamheden voor
a 1 tijd ongeschikt maken
c. ter zake van ongeschiktheid van
den belanghebbende voor altijd tot de
verdere waarneming zijner werkzaamheden,
hoezeer ontstaan door andere oorzaken dan
die onder litt. b vermeld, doch niet het gevolg
van eigen moedwillige handelingen of onge
regeld gedrag, voor zooveel die ongeschikt
heid hem tevens buiten staat stelt, door
handenarbeid in zijn levensonderhoud te
voorzien, mits de belanghebbende een dienst
tijd van ten minste 10 jaren kan doen gelden.
Van den termijn van een jaar, bedoeld
onder b. mag alleen worden afgeweken,
wanneer bij het nader te noemen genees
kundig onderzoek blijkt, dat de ongeschikt
heid het onmiddellijk gevolg is van vroeger
hekomen verwonding, verminking of gebrek-
Art. 6. Het pensioen ter zake van zes
tigjarigen ouderdom, aangeduid bij
art. 2, litt. a. wordt vastgesteld, voor ieder
jaar dienst, op één vierhonderdste van het
loon, dat door den belanghebbende is ge
noten in de vijf voor hem gunstigste der
laatste tien dienstjaren.
Niét meer dan veertig jaren dienst
komen in berekening.
Ingeval het pensioen, in dit artikel be
doeld, minder dan honderd en vijftig
gulden zou moeten bedragen, wordt het
op die som bepaald.
Art. 7. Hetpensioen voor ver wond in g,
verminking, ziels- of lichaamsge
breken, omschreven in art. 2, litt. l. wordt
bepaald, veor ieder jaar dienst, op één vier
honderdste van het loon, dat door den belang
hebbende is genoten in de vijf voor hem
gunstigste der laatste tien dienstjaren.
Bü korter diensttijd dan tien iaren worden
eveneens de vijf voor hem gunstigste jaren
tot grondslag genomen, terwijl bij korter
diensttijd dan vijf jaren het genoten loon
evenredig tot loon over vijl jaren wordt
herleid.
Niet meer dan veertig jaien dienst
k omen in berekening
Bij minderen diensttijd dan van twin
tigjaren wordt hetpensioen berekend, als
had de belanghebbende twintig dienstjaren
vervuld.
Ingeval het pensioen, in dit artikel be
doeld, minder dan honderd en vijftig
gulden zou moeten bedragen, wordt het
op die som bepaald.
Art. 11. Aan mindere geëmployeerden,
werklieden en bedienden, die minstens tien
jaren bij de rijksinrichtingen of -werkvaar-
tuigen werkzaam zijn geweest, wordt, bij
ontslag ten gevolge van eenen maatregel
van bestuur, door het hoofd van het betrok
ken departement van algemeen bestuur af
gegeven een bewijs, dat zü, bij het bereiken
van den ouderdom vau zestig jaren, aan
spraak hebben op een pensioen, berekend
op den voet van art. 6, doch met weglating
der bepaling omtrent het minimum van het
pensioenbedrag.
Deze aanspraak vervalt, wanneer zij her
plaatst zijn in eene rijksbetrekking, waaraan
het uitzicht verbonden is op een pensioen,
bij welke berekening de diensttijd, bedoeld in
bet 1ste lid van dit artikel, in aanmerking
wordt genomen, of wanneer hun vóór het
bereiken van den ouderdom van zestig
jaar reeds zoodanig pensioen is verleend.
Bij herplaatsing der in het eerste lid van
dit artikel genoemden aan eene inrichting
bedoeld in art. 1, wordt art. 5 weder op hen
van toepassing.
23 Mei 90.
Middelburg. In de raadsvergadering van
Woensdag waien de hh. van Hoek, van
Berlekom, Snouck Hurgronje en Hoogerwaard
met kennisgeving afwezig. De rekening der
schutterij over 1889 werd goedgekeurd in
ontvang en uitgaaf op f3173,81. Ook die
van de gasfabriek. Het saldo der exploitatie
rekening f !9109,82i/2 werd in de gemeente
kas gestort, waarvan t 3708,27 rentevergoe
ding en f 15401,55Va als teruggaaf van het
kapitaal. De balans in debet en credit werd
vastgesteld op f 159414,92.
Het verzoek van A. C. de Vos om het
gras op de niet verhuurde gedeelten van
het terrein der voormalige Commercie Comp.
te mogen maaien werd ingewilligd tegen
betaling van f5 op 1 Juni 1890 en 91.
Aan dhr. J. A. Frederiks weid vergund
bouwland te koopen bjj de loskade, tot
een bedrag niet minder dan f831.25. Zulks
na verwerping van een amendement van
dhr. Dunne om de koopsom op f1000 te
stellen.
Een verzoek van den brugwachter Flink
om ontslag als spuitgast wegens zijn betrek
king werd afgewezen.
Een voorstel van dhr. mr. E. P. Schorer
tot afsehaffing der kermis werd ingetrokken
en met algemeene stemmen min de zijne
op 't desbetreffend verzoek van den kerke-
raad der ned. herv. gemeente afwijzend
beschikt.
Kort samengevat waren de debatten
naar luid het verslag in de Middel b: Crt.
aldus
De voorzitter verklaarde dat B. en W.
weldra een voorstel zullen doen tot verkor
ting van den duur der jaarmarkt.
De heer E. P. Schorer is voor geheele
afschaffing der kermis op herhaaldelijk vroe
ger door hem ontwikkelde gronden. Hij
bestrijdt een artikel in de Midd. Crt. die
o. a. zegt, dat de chr. feestdagen kermissen
gelijk zjjn en beide gelijk dienen afgeschaft.
Doch niet de kerk is voor de onzedelijkheden
op chr. feestdagen aansprakelijk. Haar doel
is een zedelijk en de ontwijding der chr.
feestdagen geschiedt meestal door lui die
zich om de Kerk niet bekommeren. De
zenóingsfeesten weren sterken drank; daarom
is alles daar voorbeeldig, ofschoon duizenden
op het terrein aanwezig zjjn. Dit is op de
kermis niet het geval. Daar kan de sterke
drank niet werden geweerd; en de raad
die haar handhaaft, werkt mede tot een
onzedelijk doel.
De heer Tak, heeft ofschoon in een wijk
wonende waar kermisdrukte heerscht, de
bezwaren tegen de kermis niet zoo opgemerkt.
Dit sluit echter niet uit dat zij toch kunnen
bestaan. Hij betwijfeldt of bij andere ge
legenheden niet evenveel misbruik van sterken
drank wordt gemaakt; en vraagt den voor
zitter wat de ervaring daaromtrent leert.
Hoeveel processen verbaal zijn bij gelegenheid
der kermis opgemaakt
De voorzitter kan geen inlichting geven.
Ilij zegt alleen dat op kermis door gebrek
aan toezicht niet alle overtredingen zijn te
constateeren.
De heer Schorer voegt er bij dat de
officieele cijfers geen maatstaf zijnalleen
openbare dronkenschap is strafbaar en velen
bedrinken zich in woning of herberg.
De heer Tak is verplicht, zoo deze maatstaf
vervalt, dien van eigen ervaring te raadplegen
en dit maakt de vraag naar waarheid moeilijk
om te beantwoorden. Het oordeel over deze
zaak moet nu verschillend zijn naar gelang
men ernstiger, ziekelijker is dan een ander.
Het eenige wat dan ook spreker persoonlijk
op de kermissen hindert is de geur der
gebakjes, die nabij zijn woning worden
gefabriceerd. De hr. v. Dunne zal blijven
protesteeren tegen elke onbillijkheid, als bijv.
dat voor den grond voor arbeiderswoningen
die men naar de achterbuurten terugdringt,
en voor pleziert uinen van meer gefortuneer-
den op goeden stand evenveel betaald moet
worden. Hij zou ook zoo tegen de kermis
opkomen als hij 't met dhr. Schorer eens
was. Maar 't bewijs kan niet worden ge
leverd dat dronkenschap en onzedelijkheid
door de kermis bevorderd worden. Hij
weerlegt de grieven uit het adres. Wel is
de oorspronkelijke vorm der mis geen behoeite
meer, doch een eenvoudig man wil iets
vreemds zien in zijne stad. Beperkende
bepalingen baten ook niet. 't Is hetzelfde
of de kermis 8 dagen duurt of 14. Wel
heelt spreker bezwaar tegen de nachtelijke
kermisin dien zin acht hij beperking noodig.
Hoe later op den dag, hoe meer losbandig
heden men zag 't op hemelvaartsdag.
Men begint met een politieagent, mer. eindigt
met een officier te molesteeren, vergrijpen
die de radicale en socialistische peés, meest
door verloopen domine's geredigeerd, niet
verheerlijken zal. wijl de daders onder het
volk schuilen. Sluiting van de kermis
voorkomt dit. De heer v. d. Swalmeacht
tmede in 't belang van orde en zedelijk
heid, de toch reeds wegstervende kermis
die niets dan een walgelijk bezinksel ach
terlaat, op te heffen. Hij wijst dan ook
het adres slechts af, omdat verkorting der
kermis is toegezegd.
De heer F. G. Sprenger wil geen af-
schaffirg tenzij een ander volksvermaak in
de plaats gegeven worde. De kermis ver
schaft velen genot, doch anderen bezwaar
en ook daarmee moet gerekend worden.
Allerwege zijn wanluidende orgels en muziek.
Spreker zou daarom wenschen dat het getal
muzikanten in het vervolg zooveel mogelijk
werde beperkt en kan het zijn tot op de
heift teruggebracht.
De voorzitter merkt op dat de muziekin
strumenten steeds door een deskundige wor
den gekeurd, en de wanklinkende geweerd.
Hjj zal nochtans de denkbeelden der hh.
v. Dunné en Sprenger overwegen.
De heer De Stoppelaar zegt dat alleen
enkele dorpjes en groote steden als Den Haag
en Amsterdam de kermis afschaften als
zijnde zij daar overtollig. Toch viert men
ze daar nog in de herinnering. In andere
steden waar als in Utrecht en Leiden
het godsdienstig element in de raadszaal
niet ontbreekt, handhaaft men de kermis.
Hij wijst er vooral op hoe de kermis voor
de mingegoede klasse een tijd van ontspan
ning is die hij haar niet gaarne ontnemen
zou. De heer E. P. Schorer trekt hierop
zijn voorstel in.
Nog werd den directeur der gasfabriek
dhr. P. Polet een gratificatie van f400
toegekend als blijk van waardeering der
wijze waarop hij de werken tot uitbreiding
der gasfabriek ontwierp en tot stand bracht.
De wacht in den Abijtoren werd gedurende
onweder opgeheven. Tot onderw. in de
handwerken aan school C werd benoemd
mej. Smidt, tot gem. geneesheer J. Meijers,
arts te Rotterdam, op een jaarwedde van
f 1000.
Goes. In de raadsvergadering van Don
derdag waren de hh. v. Asperen Vervenne,
Kakebeeke, Jonquiereen Lambrechtsen met
kennisgeving afwezig. De voorzitter, dhr.
burgemeester, deelde onder anderen mede
dat aan de gymnastiekvereeniging «Spartas
op gelijke voorwaarden als aan de vorige
een lokaal der H. B. S. is afgestaan voor
hare oefeningen, onder verantwoordelijkheid
van dhr. v. d. Meulen. Dat de concessie
aan de gemeente tot het heffen van Sas-
en havenrechten weder voor 3 jaren aan
de gemeente is verleend. Dat van Ged. St.
is ontvangen het door hen goedgekeurd
kohier van den H. O. over den loopenden
diensten een dito raadsbesluit tot wijzi
ging van de begrooting over 1889 van de
schutterij. Dat verslagen zijn ingekomen
van verschillende gemeenten. Voorts een
verzoek -van de Vereeniging van Burge
meesters en Secretarissen van Zuid- en
Noord-Beveland om den raadsleden voor
zoover zij nog niet tot haar toetraden, tot
toetreding uit te noodigen. Dat de ontvang
sten en uitgaven van de werkliedenvereeni-
gin^ te Goes bij B. en W. ingekomen,
door haar zijn vastgesteld. Dat de min. van
waterstaat bestek zond voor 't nieuw te
bouwen post- en telegraafkantoor. Dat de
voordeuren van het Sas weder eenige milli
meters zijn verplaatst en de toestand dus
weer iets ongunstiger werd, doch dat het
bestek van het nieuwe Sas reeds aan de
raadsleden is verzonden, Voorts 't verslag
der eind-examens aan de burgeravondschool.
Het verslag omtrent de exploitatie der gas
fabriek werd voorgelezen en bepaald dat
bet surplus aan de begrooting wordt toe
gevoegd met een bedrag van eenige] in kas
zijnde postjes groot f 1091.50. De uitgaven
werden in verband daarmee verhoogd met
f 1000 voor aflossing van 2 termijnen op
de leening van 1885 terwijl f91,50 aan
den post onvoorzien zal worden toe
gevoegd.
De heer J. Faberij de Jonge had aan den
raad verzocht zijn electrisehe klok voor
rekening der gemeente te verlichten. De
voorzitter stelde voor dit verzoek af te wijzen.
Hij wees er op hoe een dergelijk verzoek
in Juni '89 door B, en W. i an adres.ant
was geweigerd, dewijl zij 't algemeen belang
in deze zaak niet betrokken achten. Het
bezwaar van adressant dat bij verlichting
van uit zijn winkel gevaren mogelijk zijn,
dewijl door achteloosheid ontploffing zou
kunnen plaats hebben, kon worden wegge
nomen, wanneer adressant voor eigen reke
ning een leiding buitenshuis liet aanbrengen.
Dan zou hjj zeker dubbele waakzaamheid
betrachten. Bovendien voorziet de stadsklok
in de behoefte.
De hr. de Jonge zei zich met dit advies
niet te kunnen vereenigen. Het belang der
gemeente gaat met adressants belang ge
paard. Niet voor adressant, maar voor het
publiek heeft de klok van dhr. F. de J. des
nachts nut. Aan den vvensch van dhr.
Lambrechtsen naar een minuutwijzer op de
stadsklok is geen gevolg gegeven. Ook is
deze klok zelden gelijk, terwijl de klok van
dhr. F. de J., den officiëelen tijd schijnt
aan te geven. Althans dit bleek spreker
herhaaldelijk als hij naar het station moest.
Ook vreemdelingen kunnen er belang bij
hebben den waren tijd te weten, ook bij
avond. De kosten voor de gemeente bedra
gen slechts 5 cents per nacht.
De heer Ochtman vond deze laatste voor
stelling wel wat optimistisch,