1890. No. 94. Zaterdag 10 Mei. Vierde Jaargang. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. IFHUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIEN IJK. Amerikaansche Brieven. Y De werkstakers in de Venen. Y- Een aspirant. Amsterdam 6 Mei '90. 'taatsleeningen. Vorig 2% 81% 815/a 3 953/4 95»/. 3% 1021/s 1 02I/4 31/, 102% 102s/g 31/2 1001/2 looi/» 5 84l/8 843L 5 96»A 4 87 41/3 - 5 873/4 5 89 5 75% 753/4 4 931/2 8 617/8 621/2 4l/2 901/8 91 5 104 103% 5 70% - 5 1021/s 1021/g w. s. dito dito iën ynd c 8 18S8 62-81 Leen an.-Juli 53-84 1888 '98-'15 '54 100 100 f>g 1st 500 17-69 S4 rp. Sch. Obl. ie C. 75 76 76 ltd. '83 5 100% 100% 1011/4 5 41/2 IOII/4 lOH/2 4 94S/4 947/" 5 1003/g IOOI/3 4 66 5 95% 953/4 I8I/2 183/4. 41/2 983^ - 4 953/g 961/g 5 108 41/0 843/4 841/g 4% 411/4 - en Stedelijke Leeningen. 861 3i/» 1001/2 100% 886 31/2 1003/g IOOI/2 inanciëele Ondernemingen. Aaiid. 128 128 ito 153 •153V4 mk Pdbr. 41/2 IOU/2 dito 4 1003/4 1003/4 Land. 2 51 Pdb. 41/2 1011/4 dito 4 IOOI/2 stenl. Aand. 56% 561/4 ir. 41/2 101 i 4 160% 0 0 sS -'V2 99% Pdb. 41/3 IOU/4 lelde" 5 IO21/4 A. IO6I/2 106% Aand. 100 Oblig. 101 Aand. 117 Obl. 4V2 a. 2331/» 230 1. Ad. 391/» 1b. 41/» 102 Aand. 40 dito 45 3 79 Pandbr. 5 971/2 dito 4% 951/8 953/, ,-M. Obl. 7 8Vs orwegleeningen. ipw. Aand. 154 Oblig. 3 95 ind. 337/3 Ad. 5 102 ito 3 58% 58% r. A. 116% 1151/a ouisa. f. lig- 5 101 A. 5 1217/g 122 id. 3 623/4 627/g ind. bl. 5 41/2 96% 951/g 967/g 95% >bl. 5 1023/g 5 101% IOH/2 00 5 1026/8 1021/4 3 753/4 753/4 Ad. 5 75% 743/4 Oblig. 4 88% 89% -N. C.v.O. 5 15% 18% dfic 34% 34% o Oblig. 6 110% to 5 107 107 ito 6 1023/g IO21/4 v. O. 6 94S/4 95 3. Obl. 5 963/4 963/4 dito 7 v., A. 36% 371/4 Land. 117 goud 4 1003/4 v. A. 891/2 911/4 tand. 43/4 7 113% 1133/g ig- 6 731/4 73% it. Ad. 271/2 28 Ad. Dbl. 6 1053/, 1053/4 i. C. v. A. 113 1131/2 Oblig. 7 1123/4 6 112% 112% X v. obl. 651/g 667/g >bl. 6 1113/, Obl. 5 1021/4 '.gmaatschappijen. ind. 180 Wig- 4 102 dito 66 Oblig. 4 913/4 Aand. Jblig. 41/2 IOOI/2 iie-Leeningen. 3 f 100 107% 3 100 105% 1051/2 21/s fr. 100 86% 891/4 21/2 c 100 89% 89% 4 2ó0 112% 113% 100 152 100 157 5 Z. R. 100 152% 1551/2 5 100 147 147% 3 fr. 100 485/g 49 3 400 18% 181/» DE ZEEUW. elken MAANDAG- "WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND Prijs per drie maanden franco p. p. ƒ0.95. Enkele nummersƒ0.025.' UITGAVE VAN en van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent. iedere regel meer 10 cent. Hansweert 12 Mei. Kruiningen 13 Mei. Krabbendyke, ook voor Waarde 14 en 16 Mei. Rilland-Bath 17 Mei. Aan de Besturen van de Scholen met den Bijbel. Op den 6den Februari jl. vergaderden een 16-tal afgevaardigden van de Besturen der vier Hoofdvereenigingen voor Christelijk Onderwijs, te Amsterdam, daartoe, op uit- noodiging van de Anti-Revolutionaire Kamer leden, opgeroepen door den Voorzitter van de Vereen, voor C. N. S., om sa&m te beraadslagen wat er kon gedaan worden in het belang van onze Scholen met den Bijbel, nu zij door de nieuwe Wet op het Lager Onderwijs in een anderen toestand gekomen zijn. Het resultaat hunner besprekingen was, om een Organisatieplan van onze Scholen gereed te maken en dit op eene volgende vergadering te behandelen. Op 24 Februari jl. had deze 2de Ver gadering plaats. Het Organisatieplan werd besproken, hier en daar verduidelijkt en eindelijk met algemeene stemmen aange nomen. Dit Organisatieplan werd den 18den Maart jl. aan de goedkeuring der vier Hoofdbe sturen onderworpen en na enkele wijzi gingen met algemeene stemmen, door de leden der vier Hoofdbesturen, eerst gemengd en daarna afzonderlijk vergaderd, aange nomen. Met de vaststelling van dit Organisatieplan is de Schoolraad voor de scholen met den Bijbel gedeeltelijk tot stand gekomen, behoudens de machtiging der Algemeene Vergaderingen, welke vóór 15 Juni a.s. zullen gehouden worden. Aangezien onze Schoolbesturen dringende behoefte hadden aan voorlichtingen, in verband met de voorschriften der Onder wijswet, is het Moderamen reeds den volgenden dag handelend opgetreden. Hierbij hebben wij de eer U een ex. van het voorloopig Organisatieplan toe te zenden, opdat gij omtrent den aard en het doel van den Schoolraad op de hoogte zult kunnen stellen. Wij nemen de vrijheid U uit te noodigen U bij dien Schoolraad aan te sluiten en met hem saam te werken tot bevordering van den bloei onzer Scholen, opdat hjj U hulpe biede in al datgene, wat geacht kan worden in aller gemeenschappelijk belang, met behoud van ieders vrijheid, te zijn. Aangezien van uw besluit het al of niet definitief optreden van den Schoolraad zal afhangen, verzoeken wij U om uw ant woord vóór 1 Juli a.s. aan onzen Secretaris, den heer R. DERKSEN, Kievitsstraat 40 te Rotterdam, toe te zendeu. Vertrouwende op den zegen van onzen trouwen God en op uwe belangstelling in onzen arbeid hebben wij de eer te zijn De Schoolraad voornoemd, Vanwege de Vereen, voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs. J l J. M. HEIJBROCK, te Amsterdam. H. BIJLEVELD, te Amsterdam. Vanwege de Vereen, voor Gereformeerd Schoolonderwijs Doc. M. NOORDTZIJ, te Kampen. Ds. J. NEDERHOED, te Middelstum. A. W. VAN KLUIJVE, te Middelburg. Vanwege de Unie. Ds. H. PIERSON, Zetten. Dr. L. DE GEER, te Velp. R. DERKSEN, te Rotterdam. Vanwege de Vereen, van Chr. Onderwijzers en Onderwijzeressen in Nederland. A. MEIJER, te Amsterdam. J. NOBELS, te Zetten. D. WIJNBEEK, te Zwolle. Het Moderamen, Ds. H. PIERSON, Voorzitter. Dr. L. DE GEER, Penningmeester. R. DERKSEN, Secretaris. Rotterdam, 28 Maart 1890. Aan de circulaire is toegevoegd een for mulier voor de verklaring van aansluiting. XIII. Kalamazoo, Mei '90. Geachte Vriend Reeds meldde ik u met een enkel woord dat in den aanstaanden zomer hier de census (volkstelling) zal gehouden worden. Dit is een werk, dat eenige millioenen dollars aan het Gouvernement komt te kosten; want eene bevolking van 60 a 65 miljoenen op te schrijven en tegelijk op te nemen hoe veel landbouw, mijnwezen, fabriekswezen enz. er onder zulk eene bevolking gedreven wordt, in aanmerking genomen dat die be volking over eene oppervlakte, grooter dan Europa verspreid is, is geen lichte taak. Er schijnt geen land iu de wereld te zijn waar de bevolking zoo bestendig en zoo snel toeneemt als de Vereenigde Staten van Noord-Amerika. Eene der oorzaken voor die toeneming is vooral de Landverhuizing. Er is bjjna geen land in de wereld of het levert veel of weinig landverhuizers aan dit knd, vooral gedurende de jaren die op den burgeroorlog gevolgd zijn. Men heeft echter in de laatste jaren beginnen in te zien dat het noodig werd de landverhuizing een wei nig te beperken. Vooreersteenige jaren geleden begon de kust van Californië bjjna te overstroomen van Chineezen. Californië deed dien ten gevolge een voorstel aan het Gouvernement te Washington om de Emigratie van Chi neezen te verbieden. De redenen, door Ca lifornië opgegeven warenschromelijke on reinheid, afgoderij, onderlinge hoererij, wer ken voor laag loon, geen burgers te willen worden, en eindelijk met gevulde beurs naar het hemelsche rijk terug te keeren, om alléén daar, en niet elders te willen sterven. Het gevolg bleef niet uit,, en de landverhuizing uit China werd verboden. Verder: men bevond, vooral aan de lan dingsplaats Castle Garden te New-York, dat er gedurig lastige emigranten aankwamen, zoo als talrijke gezinnen met geen cent reisgeld naar het westen, oude lieden, die geen familieleden in dit land hadden om voor hen te zorgen, personen die, wegens lichaamsgebreken ongeschikt waren voor eenige broodwinninghalf waanzinnigen en idioten, en, wat erger was, meisjes, die bestemd waren voor niets anders dan voor huizen van prostitutie. Men besloot derhalve zulke persoonlijkheden het landen te verbie den. Eindelijk kwam men ook nog tot eene wetsbepaling, n.l. allen, die in het buitenland bij contract werden aangenomen om in dit land te komen werken, onverschillig voor welk doel ook, de zoodanigen niet te ont vangen, maar terug te zenden. Ten gevolge van zulke en soortgelijke maatregelen nu is het gehalte van landverhuizers wat verbe terd. Immers percentswijze gerekend, is Amerika geen land van dieven en schurken in hoogere mate dan eenig land in Europa, 'tls waar, men vindt hier moordenaars, echtbrekers, roovers, dieven, bedriegers en schurken op elk gebied, doch men moet ook rekening houden met de uitgebreide bevolking van 60 miljoen. Een valsche dollar maakt ook hier meer gedruisch dan 10.000 echte dollars, en zoo zal het in Nederland ook wel zijn. De Roomsch-Katholieken maken in dit land ongeveer het achtste der bevolking uit. Zij doen al wat zij kun-nen om pro paganda te maken, en nu en dan schijnt het dat zij groote vorderingen maken. Zij trachten zich in de volksregeering te mengen en in te dringen, en langs dien .weg voorrechten van het Gouvernement te bekomen, doch zulks zet niet zooveel bloed bij als door sommigen wordt beweerd, 't Is waar dat zij de R. C. bevolking in Europa aansporen om te emigreeren naar Amerika, ook trachten zij hun volk zooveel mogelijk in de groote steden samen te trekken, doch er staan hun bolwerken in den weg, die niet gemakkelijk te veroveren zijn. Voor eerst het schoolstelsel in de Vereen. Staten, waardoor zij verplicht zijn hunne kinderen te doen «nderwijzen, of zij zijn verplicht zeiven scholen te bouwen, en daartoe zijn zij niet overal in staat. Ten anderen, de drukpers, wier vrijheid hier minder beperkt is dan in de meeste andere landen. Dag en "Weekbladen zijn hier zeer goedkoop, en die lezen kan en wil, die kan ook een blad leien. Het gaat niet gemakkelijk voor Rome om zijn volk het lezen van nieuwsbladen te beletten. Een derde bolwerk tegen Rome is het algemeen stemrecht. Indien Rome tracht hier of daar wijzigingen aan te brengen, dan wordt het gewezen op de Constitutie der Ver. Staten, want daarin worden geen veranderingen gemaakt, en die Constitutie geeft aan allen gelijke rechten en aan niemand voorrechten. Er is in dit land nog eene andere secte, die zich niet tevreden stelt met hare gods dienstaangelegenheden, maar buitendien nog politieken invloed wenscht uit te oefenen. Het zjjn de Mormonen. Zij zijn gelukkig nog verder van Kalamazoo verwijderd dan Mos kou van Middelburg, zoodat wij er hier niets mede hebben uit te staan. Zij leven bijna uitsluitend in het gebied van Utah, en hebben hunne hoofdstad gebouwd aan het Zoutmeer. Het Gouvernement is sedert een paar jaren handelend tegen hen opge treden, en heeft maatregelen genomen om hen voor veelwijverij te straffen. Onlangs heeft er in hunne hoofdstad eene stemming plaats gehad voor leden in het burgerbestuur, en de uitslag was dat niet een enkele mormoon is waardig gekeurd om eenig ambt te bekleeden. Die nederlaag was voor hen zeer groot, doch voor de overige bevol king was het noodzakelijk dat het stads bestuur niet zou worden vermengd met mormonisme. Hopende dat bovenstaande van eenig be lang voor u zal zijn ben ik als altijd De Uwe, W. De werkstakingen der la.itste dagen zijn een gloeiende aanklacht tan het Neder- landsche volk, indien het waar is (en wie betwijfelt het:) wat Patrimonium verzekert: 1. Verregaande ellende en volslagen armoede in de veenstreken omdat daar het grooter deel der arbeiders lijv. te Terwispel niet meer dan f150,inkomen per jaar heeft. 2. Dat arbeiders, gedwor gen door honger en onderlinge concurrent e, voor 9 uren hard en zwaar werk, 22Vs cent verdienen, niet per uur, maar in 9 uren. 3. Dat arbeidersgezinnen, in hokken wonen, waarin een varken niet gezond kan blijven. 4. Dat aardappelen het uitsluitend voedsel uitmaken, waarvan de groote massa moet leven, en dat brood, een enkelen keer als weeldeartikel genuttigd,'gesmeerd werd met geschraapten wortel. 5. Dat in die streken, waar het boven staande regel en geen uitzondering is, de onkunde groot en het ongeloof overheer- schend is, doch dat het voor velen ook onmogelijk is, de prediking bij te wonen, wijl dit toch altijd eenige uitgave vordert. Een inzender voegt daaraan toe, wat Patrimonium, in dezen te doen heeft: 1. Een eigen weg te zoeken, tusschen hen die een onhoudbaren\toestand tot eiken prijs willen bestendigen en hen die onbesuisd naar verandering streven. 2. Onze zelfstandigheid handhaven, en ons niet laten gebruiken in dienst van 't grootkapitaal, maar evenmin ons laten inlijven bij de Volkspartij. 3. Ernstig onderzoeken welke oorzaken het meest meewerken tot onze maatschap pelijke ellende en achteruitgang, en \iedere poging te steunen, die in overeenstemming met Gods Woord beproefd wordt, tot ver krijging van een sociaal program. «Het kan zijn dat we bij dat onderzoek reeds spoedig merken, in onze staathuis houding ai heel veel socialisme te hebben overgenomen, terwijl de vergelijking met andere rijken ons toont, dat we 't nog meer moeten doen. Dat onze productie door stoom en machine ontzettend is vermeer derd en nieuwe uitvindingen voortgaan te verdubbelen, terwijl de kunst om allen van dat meerdere te doen genieten bjjna in 't geheel niet is beoefend. Misschien ontdekken velen daarbij voor het eerst, dat langs den thans gevolgden weg noodwendig het klein- bezit ten bate van het grootbezit zal ver dwijnen, en allengs den duizenden niets, den enkelen alles zal toebehooren.» Ons dunkt, door deze mededeelingen valt een ander licht over de werkstakingen. Wie ze buiten verband gezien, botweg veroordeelde, zal door Patrimoniums mededeelingen ten minste wel tot nadenken worden gestemd In alle mannen van groote begaafdheid zegt dr. A. Pierson zit een kind dat niet groot wordt. Aan dit woord herinnert ons 't jongste optreden van het kamerlid Heldt tegen de pensioenwet in de tweede kamer. Zooals men weet, is de tweede kamer thans 3 socialisten rijk. Het zijn de heeren Heldt, Kerdijk en Domela Nieuwenhuis. Geestverwante lieden, die, misschien juist daaromfelkander niet te, best kunnen zetten. Steeds er op uit elkander een vlieg af te|vangen. De een jaloersch op den ander wanneer deze hem voor is om een goed woord te spreken in 't belang der arbeiders. Dat is klein van .zulke groote mannen net zooals Pierson zei, een kind dat niet groot werd, is in den giooten merisch achtergebleven. En dat kind nu heeft Dinsdag den heer Heldt geprikkeld en geprest, om nu eens 'teerst op te staan. Domela moest een vlieg afgevangen worden, Kerdijk moest 'took niet merken; en Borgesius, die soms ook zoo aardig zjjn kan moest vooral no. 1 niet zijn; want dan kon hem, Heldt, allisht de kans om nog heden aan 't woord te komen, ontsnappen. En - de groote man luisterde naar het kleine kind in hem. Hij stak van wal, forsch en krachtig, dapper zich werend, razend soms en scheldend op de onhartelijk heid van den kapitalistischen minister die door dit ontwerp toonde te spotten met de «nooden» der arbeiders. Zijne partjj voelde dadelijk dat zulk stout, onbekookt, zichzelven overtreffend optreden van dezen partijgenoot haar goeden naam schaden zou. Heldt moest afgestraft worden voor zijné zenuwachtigheid, om haantje de voorste te willen zijn, om zijne jalouzie op Domela Nieuwenhuis. En daar regende het stokslagen op Heldts breeden rug. Hintzen, Land zells Borgesius r.amen deze taak op zich. Arme HeldtHadt gij nu Domela Nieu wenhuis maar laten voorgaan 1 Doch gelukkig voor hem want zelf standigheid is nu eenmaal Heldts groote deugd niet hij keerde berouwvol terug op zijn schreden. Hg beleed schuld. Hij vroeg vergeving. Men zou gezegd hebben dat hij den minister van oorlog om den hals ging vliegen. «Niet te lang hoor beten zijn eigen partjjgenooten hem toe, En hij gehoorzaamde,

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1890 | | pagina 1