1890. No. 79.
Donderdag 3 April.
Vierde Jaargang.
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
LOSSE GEDACHTEN.
ZEEUW.
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prijs per drie maanden franco p. p. /0.95.
Enkele nummersƒ0.025.'
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent. iedere regel
meer 10 cent.
De belastingvoorstellen van Goeman Bor-
gesius en vier andere liberale kamerleden
zijn met 47 tegen 43 stemmen verworpen.
Wat hielden deze voorstellen in
lo. Afschaffing van accijns op zout, en
vermindering van invoerrecht daarop.
2o. Afschaffing van het patentrecht.
3o. Opheffing van opcenten op de regi
stratie-rechten wegens overdracht van on
roerend goed (mutatierechten).
De liberale partij heeft tal van knappe
financiers in de Kamer. Wij noemen Gleich-
man, v. Delden, v. d. Loeff; en buiten
de kamer Pik, Treub, Heys van Zouteveen.
Rochussen, Van Geer, V. Bruinsma. Eerst-
genoemden hebben zich er niet voor ge
spannen laatstgenoemden hebben de ont
werpen ernstig bestreden. Met hen deden
dit vele anderen.
Liberale bladen als Nieuwe Rotterdam
mer veroordeelden eerst de ontwerpen doch
zwegen later er over om ten leste zich er
warm voor te verklaren.
Hoe dit kwam
Levy had in de vergadering van de Libe
rale Unie gezegd dat het nu eens uit moest
zjjn met dat tegenspartelen. Al J wat liberaal
is, moest vóór de belastingontwerpen van
Goeman Borgesius zijn, ofschoon noch deze,
noch zijne medevoorstellers schitteren op
het gebied van financiëele wetgeving.
Wel stak Buijs, de liberale professor,
dreigend den vinger tegen Levy, zijn radi
calen broeder, op, h ;m toevoegende dat de
liberale partij nu, in de minderheid zijnde,
eens wat minder schreeuwen en schetteren
moest. Toch stemde hij ten leste, en de
geheele Liberale Unie met hem, vóór het
beginsel van progressieve inkomstenbelasting.
Wat koDden dus alle liberale kamerleden
ten slotte anders doen, Jan voor stemmen?
Bovendien, er kwam toch niets van. Zij
konden voor het oog der natie best vóór-
stemmen. De belastingontwerpen werden
immers toch verworpen
Heemskerk, Schaepman, Domela Nieu-
wenhuis en Huber kwamen ernstig op tegen
de voorstellen. Huber vroeg
En wat heeft het platteland aan deze
voorstellen? Patent betalen de boeren niet,
de opheffing der mutatierechten geeft een
uiterst gering voordeel; de opheffing van
den zoutaccijns zou dan iets kunnen geven
aan de zuivelbereiders, maar geeft inderdaad
uiterst weinig. Waar een koe immers 50
of 60 kilo boter geeft daar zou door af
schaffing van dien accijns per koe en per
jaar het voordeel zijn van 18 a 20 centen.
Maar juist de landbouw is in de laatste
jaren ontzettend achteruitgegaan.
Ook liberalen als Gleichman, Rutgers en
Heldt hadden vele grieven, alleen De Mejjier,
een specialiteit in geldzaken neen
een modern dominé, verdedigde de voor
stellen.
De voorsteller, Goeman Borgesius kon de
finantieele bezwaren niet weerleggen. Trou
wens zijne verdediging bewoog zich meer om
de politiek, dan om de financiën.
De liberalen, door Levy aangevoerd
de groote mast buiten hun schip meen
den de natie te kunnen doen gelooven, dat
alleen zij de ware volksmannen zijn, en de
mannen der rechterzijde niets voor dat volk
voelen.
Jammer voor hen, dat in 1891 de warmte
van het kiezersvolk voor deze zoogenaamde
ontheffing van den druk der belastingen
dermate door het te lange tijdsverloop zal
zijn afgekoeld, dat men naar een nieuw
verkiezingswapen zal dienen uit te zien.
Dat wapen is misschien reeds gevonden in
het vraagstuk van den persoonlijken dienst
plicht. Men kan ook door te zwijgen
verdeelen en heerschenDe liberale pers
houdt zich dan ook doodstil tijdens de
schermutseling tusschen antirevolutionairen
en katholieken over de remplacanten-
quaestie.
Slechts, even heeft de Middelburgsche
zuster, ronder dan de anderen, zich in de
twistzaak gemengd, en daarmee aan hare
tegenstanders een blik gegund in het hart
der liberale partij, die hijgt van verlangen
om den afloop te weten van den strijd
tusschen de verbondenen. Men heeft uitge
rekend dat de afschaffing van de accijnzen
zooals die door Goeman Borgesius was ge
wild, den betrokkene een vo >rdeel van zes
centen per week zou hebben bezorgd dan
zou de progressieve inkomstenbelasting
iemand met f70,000 inkomen gedwongen
hebben jaarlijks de helft van zijn geheele
vermogen aan belasting te betalen.
Een duur grapje, maar dat mogelijk ons
vaderland niet zoo duur te staan komt als
het onnoozele quaestietje over persoonleken
dienstplicht of behoud der remplafanten.
Slot volgt.
2 April 1890.
Goes. Maandag zal 't secretarie gesloten
zijn uithoofde van den 2en paaschdag. Voor
den Burgerl. stand is 't open van 1112 uur.
Het rijkstelegraatkantoor te Goes,
verzond gedurende de maand Maart 1890
693 telegrammen, ontving 634. overgenomen
en verder geseind werden 917, totaal 2244.
Het telefoonkantoor te Wolfertsdijk ont
ving 36, verzond 22, samen 58 telegram
men. Dat te 's Gravenpolder ontving 19,
verzond 31, samen 50. Dat te Hoedekens-
kerke ontving 16, verzond 19, samen 35;
dat te Heinkenszand ontving 25 verzond
16 samen 41dat te 'sHeer-Arendskerke
ontving 13, verzond 12, samen 25.
Benoemd tot Boekhouder aan de ge
meentegasfabriek te Middelburg de heer
A. D. Delzenne aldaar, ambtenaar bij de
.stoomvaartmaatschappij Zeeland.
(M. C.)
Van heden, af jzullen op werkdagen
open zijn: het rijks telegraafkantoor te
Oostburg, van 8 tot 12 uren voor- en van
2 tot 3Vs, 4Vs tot 6 en 7V2 tot 8 uren
namiddagshet rijks-telephoonkantoor te
Zuidzande. van 9 tot 11 uren voor- en van
2 tot 3V2 en 5 tot 6 uren namiddags. De
diensturen dezer kantoren op Zon- en
eestdagen blijven onveranderd.
De raad van Ovezand heeft, in na
volging van die van Nisse, een verordening
vastgesteld, waarbjj het verboden is kinderen
beneden de tien jaar gedurende de school
tijden veldarbeid te doen verrichten of tot
het wachten van koeien te bezigen, terwijl
de kinderen van tien tot twaalf jaar zulks
w 1 mogen doen, mits zij in den vuoraf-
gaanden winter van 1 November tot
1 Maart niet 25 maal willekeurig de
school verzuimd hebben.
M. C.
Met leedwezen vernemen wij uit
Het Centrum dat 't met dr. Schaepman
weer minder goed gaat. Gisteren moest
hij een operatie ondergaan aan de keel.
Z. M. heeft eervol ontslag verleend
aan mr. J. P. N. Ermerins ab burgemeester
van Zieriksee en hem benoemd tot archi
varis in Zeeland.
Naar de Terneuzensche Crt. verneemt,
is door de R. K. Kiesvereeniging in het
hoofd kiesdistrict Horitenisse te Hulst, in de
vergadei ing, eergisteren aldaar gehouden, op
voorstel van een harer leden, met algemeene
stemmen besloten, het ingezonden voorstel
van Presidenten van Katholieke Kiesvereeni-
girigen in Noord-Brabant ten einde de
Regeering te verzoeken een wetsontwerp
houdende invoering van algemeenen of
persoonlijken dienstplicht niet intevoeren,
voor kennisgeving aangenomen.
Algemeen was men van gevoelen, dat deze
Kiesvereeniging, terwijl zij reeds ten vorigen
jare hare zienswijze omtrent den persoonlij
ken dienstplicht had doen kennen, dit
onderwerp aan het beleid der afgevaardigden
ter Staten-Generaal moest overlaten.
Middelburg. In de raadszitting van Maan
dag werd behandeld het aangehouden voor
stel van dhr. Den Bouwmeester om de
voorbereidende werkzaamheden voor den
aanleg der duinwaterleiding op te schorten
tot de ijzerprijzen genoegzaam zijn gedaald;
en na bestrijding op verschillende gronden
door de heeren A. P. Snouck Hurgronje,
Jeras, E. P. Schorer, van Berlekom en
Tak verworpen met 13 tegen 3 stemmen
die van de hh. v. d. Swalme, Snijders en
Den Bouwmeester.
Daarna werd behandeld de door B. en
W. ontworpen verordening tot regeling
van de exploitatie der gemeentegasfabriek
en duinwaterleiding.
La heer Tak achtte wenschelijk bepaling
pf de exploitatie der gasfabriek en duin-
wal, rleiding onder een hoofd zal geschieden
en stelde daarom voor dat de exploitatie
dezer twee zaken wierd gescheiden, in
den bieede betoogende dat dit in het gelde
lijke belang der gemeente en ten gemakke
van de ingezetenen zou zijn. Na bestrijding
door de heeren F. G. Sprenger, A. P. Snouck
Furgror.je, de Ligny en v. Hoek, en ver
dediging door de hh. van Dunne en Tak,
werd 't voorstel met 13 tegen 3 stemmen,
die van de heeren van Dunné, den Bouw
meester en Tak, verworpen.
De verordening werd op voorstel van den
heer Dunné niet afgehandeld, dewijl de
stemmen staakten over de vraag of de
aan te stellen ambtenaren gemeenteambte
naren zullen zijn en dus gepensioneerd
zullen worden.
Met algemeene stemmen werden B. en W.
gemachtigd om een extra toelage van f 100
uit te keeren aan het personeel der brand
weer dat bij den brand op 2 Maart jl niet
in de termen viel van een premie. Op
voorstel van den heer F. G. Sprenger werd
aan de schutters, die bij dien brand dienst
deden een evenredige gratificatie verleend.
Tegen dat voorstel hadden gestemd de hh.
v. Dunné; Jeras, van Hoek en v. d. Swalme
De zitting werd heden voortgezet.
Ten kantore van de Associatie-Cassa
te Amsterdam en bjj de Heeren van Asch
van Wijck Co. te Utrecht, Schaaij en
Ledeboer te Rotterdam, Otto de Kat en Zn.
te Dordrecht, van der Vegte en van Reede
te Zwolle, de Arnhemsche Bankvereeniging
(Boon Hartsinck Pleister) Gebr. Gratama
te Leeuwarden en Geertsema Feith Co.
te Groningen, wordt tegen 10 April a.s. de
inschrijving opengesteld op 500 aandeelen
der Goudmijn-Maatschappij „Odin".
Deze Maatschappij is gevestigd te Amster
dam. Haar kapitaal bedraagt f 1.800.000
verdeeld in 1500 aandeelen a 11200. Splits
baar in onderaandeelen van f 600, f 300, f 60
en f 12.
Het doel dezer Maatschappij is: overname
en expleitatie van het „Odin" eigendom,
gelegen in de wijk Yenterskroon, der
Potchefstroomsche goudvelden, Zuid-Afri-
kaansche Republiek. Dit eigendom is groot
±140 acres, en gelegen aan de oevers van
de Vaalrivier met eene frontbreedte aan de
riv-er van 1800 yards. Het ligt in de na
bijheid van Klerksdorp. Het eigendom bevat
niet minder dan 108 claims en werd onder
zocht door den ingenieur David Draper. Men
heeft de meestgunstige inlichtingen ver
kregen van het hoofd v. het Mijnwezen te
Pretoria, van de Landdrost te Klerksdorp
en van volkomen vertrouwbare particuliere
zijde. Yoor den aankoop van het geheele
eigendom met al zjjne opstallen, rechten en
verplichtingen moet door de Maatschappij
aan de verkoopers worden betaald in aan
deelen f 1.140.000. In aandeelen of contanten
te onzer keuze f 360.000 voorts wordt geacht
noodig te zijn in contanten een bedrijfs
kapitaal van f240,000 en een reserve-bedrijfs
kapitaal in aandeelen van f 50.000, zoodat
het maatschappelijk kapitaal zal moeten
bedragen f 1.800.000. waarvan thans een
gedeelte aan het publiek in openbare inschrij
ving wordt aangeboden. „De verkoopers
hebben zich verbonden de hun ko.
mende aandeelen voor den inbreng
niet onderparite verkoopen, vóór
dat het eerste dividend zal z(jn
gedeclareerd.
De winst zal worden verdeeld als volgt
In de eerste plaats genieten aandeel
houders 10% rente over het kapitaal; van
het daarna overblijvende komen: 5% aan
den Directeur, 15% aan commissarissen,
10% aan de leden van den raad van toezicht
in Zuid-Afrika, 10% aan het Reserve-fonds
en 60% aan aandeelhouders.
Hoewel de markt op het oogenblik tamelijk
lusteloos voor mjjnwaarden is, biedt deze
Maatschappij zoovele kansen van winst, dat
de Inschrijving wel naar wensch der
Emittanten zal slagen.
Van de hand van den Nederlandschen
consul-generaal te Buenos-Ayres, den heer
L. van Riet, die vroeger in het algemeen
gunstig adviseerde ten opzichte van emi
gratie naar Argentinië, is thans in de
Staatscourant eene waarschuwing opgeno
men, waarin gezegd wordt, dat de goede
kansen voor landverhuizers in genoemde
republiek in den laatsten tijd aanmerkelijk
zijn verminderd. In de eerste plaats is dit
een gevolg van de buitensporige afmetingen,
welke de immigratie aangenomen heeft, en
in de tweede plaats van de financieele crisis,
waarin Argentinië met een goudagio van
ver over de 200 pet. zich sedert eenigen
tijd bevindt.
DE AANSTAANDE FEESTDAGEN.
GROENE DONDERDAG.
Bij ons te lande spreek'men van w i t-
ten Donderdag, om de kleeding der
geestelijkheid in plaats van de purperen
vastenkleeding.
De Duitschers echter zeggen Groenen
Donderdag en de meest waarschijnlijke af
leiding van dien naam wijst op den dies
viridirum, den dag «der groenen» uit den
ouden christentijd. «Groenen» noemde men
de boetelingen, die na de boeten in den
vastentijd volbracht absolutie ontvingen en
nu als frisch groenende leden weder in de
gemeenschap der kerk werden opgenomen.
Deze vrijspraak met de daaraan verbonden
nieuwe toelating tot het avondmaal, vond
plaats op Donderdag vóór Paschen. In
Oostenrijk is daardoor nog de naam van
Antlasztag Erlasztag«dag der vrijlating»
in gebruik.
De oud-romaansch-christelijke «dag der
groenen» is recht eigenaardig op het Ger-
inaansche heidendom ingeplant. Wie thans
in Duitschland «groene Donderdag» viert,
vindt daar aan den maaltijd de een of andere
versche groenten. In sommige streken
schrijft het gebruik zeven- of negenderlei
kruid- of groenteblad in de«oep voor. De
Bohemers eten karper met spinazie opge
vuld de Zwaben «groene kikvorschen».
(Laubfrösche,) een vleeschspijs met gehak
te groenten gekruid. In deze gebruiken
wijst dus de «groene Donderdag» op een
oud Germaansch lentefeest, gewijd aan Thor
of Donar, den overwinnaar van de winter
koude, den beschermheerj van den land
bouw, die op akker en veld het jonge groen
weer ontspruiten deed.
Lr wordt nog eene merkwaardigheid van
dezen dag vermeld
In Psalm 23 vers 2 »Hjj doet mij neder-
liggen in grazige weiden« (naar de Lutersche
vertaling xEr weidet michaufeiner grünen
Auenzou de oorsprong van den naam
te zoeken zijn, omdat op Donderdag voor
Paschen trouwens evenals op alle Zonda
gen der Yasten de godsdienstoefening
met dien Psalm begon.
De Erigelschen noemen den dag Maundy
Thursday (letterlijk «Mandjes Donderdag»)
omdat dan een mand met spijzen (gezouten
visch, vleesch, brood en bier) onder de
armen wordt verdeeld. Of dit algemeen
plaats beeft, is niet bekend. In de midden
eeuwen werden ook in Duitschland nog
groote maaltijden gehouden, waar armen
genoodigd werden.
