1890. No. 75.
Dinsdag 25 Maart.
Vierde Jaargang.
G. M. KLEM KERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTEXTIEN
Aan de Besturen van de Scho
len met den Bijbel.
40 feuilleton!
GROOTHEID en VAL.
uw.
VERSCHOKT
elken MAANDAG- WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Prijs per drie maanden franco p. p. ƒ0.95.
Enkele nummersƒ0.025.
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten 'van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Met dank aan God den Heere, die bergen
vlak maakt en zeeën droog, melden wij,
dat heden den 18 Maart, de voorloopige
regeling van den Schoolraad voor de Scho
len met den Bijbel is tot stand gekomen.
De Hoofdbesturen voor Christelijk Nationaal
Schoolonderwijs. Gereformeerd Schoolon
derwijs, de Unie en de Vereeniging van
Chr. Onderwijzers en Onderwijzeressen,
hebben die voorloopige regeling met een
parigheid van stemmen aangenomen.
In afwachting van de nadere berichten,
die wij weldra aan de Schoolbesturen zullen
doen toekomen en van de stappen, die de
Vereenigingen voor Christelijk Nationaal
en voor Gereformeerd Schoolonderwijs nu
zullen doen, werd aan het voorloopig bestuur
opgedragen, om reeds dadelijk werkzaam
op te treden.
Deze maand toch is voor de Besturen dei-
Scholen met den Bijbel van groot gewicht.
Vóór den laatsten dezer moeten de noodige
stukken, om subsidie te verkrijgen, worden
ingezonden. En aangezien nu het Koninklijk
Besluit dat uit den aard der zaak k >rt,
maar niet voor ieder duidelijk is, stipt moet
worden opgevolgd, wil men de subsidie niet
ontgaan, ontvingen wij de opdracht onzen
Schoolbesturen de noodige inlichtingen
daaromtrent te geven.
Wat moet in deze maand gebeuren
Allereerst dit. Bij de erven B. van der
Kamp te Groningen zijn verkrijgbaar gesteld
voor 15 Cts. per stuk Modellen voor een
Rooster van Werkzaamheden. Het zal
goed zijn als men zich zoo'n rooster aan
schaft om te zien, hoe die moet worden
ingericht. Natuurlijk dat men dien rooster
niet slaafs heeft te volgen; dat hangt een
voudig af van het aantal klassen dat de
school bevat. Zijn er drie klassen, dan
richtte men hem voor drie klassen in zij n
er zes, dan kan men die van Van der
Kamp gebruiken. Men zal zien, dat daarop
Schetsen uit het leven van Napoleon 1.)
De belegeraar verloor daar 30000 dappe
ren waaronder verscheidene officieren.
Doch omstreeks dien tijd werd koning
Jozef bij Talavera door Wellington geslagen.
Wel nuoest deze laatste spoedig naar Anda-
lusië wijken, dewijl de Spanjaarden tegen
zijn zin een openlijken veldslag gewaagd
en verloren haddendoch de verdediging
van Saragossa was de moedgevende getuige
dat Spanje niet altijd onder het vreemde
juk zou zuchten; ook al verdubbelde het
aantal lafhartigen die den Bonapartist met
de betuigingen hunner trouw kwamen
verrassen.
Evenwel voor het oogenblik bevond zich
het Spaansche volk te vaster in Napoleons
kluisters. Naar Napoleons eigen getuigenis
stond de Spaansche zaak hopeloos, en was
het Engelsche leger in Portugal het eenige
gevaar voor Jozefs koningschap, Ook Spanje
voelde dit. Het regentschap nam de vlucht.
Soult vervolgde het tot voor de wallen van
het laatste toevluchtsoord, Cadix, waar het,
op het uiterste punt van den Spaanschen
grond, het eiland van Leon, gedurende
verscheidene jaren door de ovèrwinnende
vreemden werd ingesloten.
Doch met dit al was de britsche luipaard
nog niet in de zee teruggeslingerd 1
Als bewijs van den haat welken de over
wonnen Spanjaarden jegens hunne onder
drukkers, de Franschen koesterden, deelen
wij de volgende episode mede.
Op een avond in de maand October 1809
reed eene kleine atdeeling huzaren, bestaande
plaats is ingeruimd voor de Bijbelsche
Geschiedenis. Die rooster moet juist en
nauwkeurig worden ingevuld; de Bijbelsche
Geschiedenis moet er dus ook op voorkomen.
Minstens 48 uren moeten per week aan
het gewone Maatschappelijk onderwijs wor
den besteed. Bij de 18 uren mogen maar
2 uur handwerkonderwijs zijn. En mocht
een of ander Schoolbestuur besluiten om
geen onderwijs in de handwerken te doen
geven, dan moet op dien rooster duidelijk
vermeld staan, waar de meisjes dan wel
dat onderwijs ontvangen. Men lette hier
goed op. Niet moet worden vermeld, waar
zij het zouden kunnen ontvangen, maar
waar zij 't werkelijk kragen. De onder
wijzeres in de handwerken behoeft niet
geëxamineerd te zijn in dat vak.
Verder tnake men zich niet ongerust over
het teekenonderwijs. Niets belet den
Schoolbesturen om b. v. den tijd, dien men
voor vormleer bestemd had, nu aan te geven
voor teekenen. Alweder heeft men
daarvoor geen teekenmeester noodigde
gewor.e klasseonder wjjzer geeft dat on
derwas.
En eindelijkhet onderwjjs in de gym
nastiek is eerst verplichtend in 1893. Wie
dan leeft, wie dan zorgt. Wil men echter
nu reeds de kinderen in den morgenschool
tijd wat vrije en ordeoefeningen laten doen
op de speelplaats of in liet vertrek, dan
zette men dat ook op den rooster.
Van dien rooster make men drie afschrif
ten. Een daarvan hange men na goedkeu
ring in één der schoolvertrekken op. De
twee andere zende men direct naar den
arrondissements-schoolopziener. Binnen tien
dagen moet een exemplaar terugkomen,
geteekend door den schoolopziener met
«gezien», en den datum der onderteekening.
Van dien goedgekeurden rooster make men
dan dadelijk een afschrift en zende dat aan
den districts schoolopziener. Mocht de
schoolopziener om deze of gene reden
bezwaar maken om dien rooster goed te
keuren, dan wijzige men de zaken, die
uit 10 a 12 man en 3 officieren, den weg
naar Saragossa. Onbekend als zij waren
in deze streek hadden zij een Spaanschen
herder als gids meegenomen. Deze was
evenwel onderweg ontsnapt en spoedig
bleek nu den Franschen, dat zij vóór
de invallende duisternis de plaats hun
ner bestemming niet zouden bereiken, wy
ze op een hun geheel onbekenden weg aan
het dwalen waren geraakt. Eindelijk. toen
de duisternis reeds was gevallen, zagen zij
in de verte een lichtverheugd wendden
zij daarheen den teugel en bemerkten spoedig
dat het eene eenvoudige doch fraaie landhoeve
was, die hier in eene kleine vallei verscho
len lag.
Het landhuis was spoedig bereikt en de
huzaren werden door de bewoonster, eene
jonge, schoone Spaansche vrouw, op de
vriendelijkste wijze ontvangen. De officieren
vroegen inlichting omtrent den weg naar
Saragossa, maar uit het bekomen antwoord
bleek, dat men onmogelijk nog dezen avond
de stad zou kunnen bereiken. Daarbij werd
hun zeer vriendelijk voor dezen nacht huis
vesting aangeboden. Met graagte nam men
dit aanbod aan. Spoedig waren de paarden
ontzadeld, en in den stal gebracht, de man
schappen verzamelden zich in een bijgebouw
om een gezellig vuur, in de verwachting
van spoedig een flink avondmaal te ont
vangen, en de officieren volgden de eigenares
naar de eetzaal. Spoedig waren de toebe
reidselen tot een keurigen avonddisch in
gereedheid gebracht en zette men zich aan
tafel. Op verzoek van den oudsten officier
nam de Spaansche zelve met hare kinderen
aan den maaltijd deel. De vrees, dooreen
der officieren in stilte tegen zijn vrienden
geuit, dat men met de spijzen voorzichtig
zou moeten zijn, week nu geheel. Elk ge
wijziging behoeven. En is men het met
de gevraagde wijziging niet eens, of meent
men dat de schoolopziener zich vergist,
dan vrage men onverwijld inlichtingen aan
den tweeden ondergeteekende, (den heer
li Derksen Kievitstraat Rotterdam) die
dan dadelijk kosteloos raad zal geven hoe
te handelen, of, indien noodig, rechtskundig,
eveneens kosteloos raad zal inwinnen.
Ten tweede. Bij den arrondissements
schoolopziener zijn te verkrijgen modellen
voor eene lijst, die moet worden ingevuld,
j Men versta ons wel. De modellen moeten
worden bewaard, maar de lijst moet over
eenkomstig deze modellen worden inge
richt. (1
Die lijst moet bevatten
le. de namen, de voornamen en den
ouderdom van de onderwijzers en onder
wijzeressen, die op 1 Januari 1.1. aan de
fch iol verbonden waren. Daarbij moet
tevens worden opgegeven welke akten zij
bezitten en of zij ook aan andere scholen
werkzaam zijn. Zondagscholen worden na
tuurlijk niet meegerekend, en die behoeven
ook niet te worden vermeld
2e. het aantal kinderen, dat op 31 Dec.
1889 op de schoollijst voorkwam, onver
schillig of zij toen school waren of niet.
Daarbij moet worden opgegeven hoeveel van
die kinderen boven de 6 jaar waren.
Van die laatste lijst make men twee
af? briften en zende er één aan den districts
schoolopziener en één aan den arrondisse-
ments schoolopziener.
Het is natuurlijk, dat zoowel de rooster
als de lijst door het Bestuur moet worden
geteekend. Heeft dat Bestuur voor zijne
school al rechtspersoonlijkheid verkregen,
dan teekenen de voorzitter en de secretaris
en anders het geheele bestuur.
Vedere stappen heeft men voor het oogen
blik nog niet te doen. Wat later moet
geschieden, zullen we dan mededeelen. Voor
(1) Deze lijsten zijn ook b(j de Erven B.
van der Kamp verkrijgbaar, a 40 ct. per stel.
recht werd flink aangesproken; de wijn
werd mede niet vergeten en men geraakte
in opgewekte stemming. Ook voor de
manschappen was ruimschoots gezorgd.
Op het einde van den maaltijd verzocht
men der gastvrouw een Spaansch lied te
zingen en dit met de gitaar te begeleiden,
waaraan zij bereidwillig voldeed. Zij zong
het eene lied na het andere, doch langza
merhand verloor hare stem de kracht: zjj
werd bleek, en ook de officieren voelden
zich onpasselijk. Eindelijk hielden het spel
en gezang opde zangeres viel met het
hoofd achterover in haren stoel, de gasten
rezen doodsbleek overeind en staarden haar
ontzet aan. Daar richtte zij zich eensklaps
op en riep met krjjschende stem «Ik ben
vergiftigd mijne kinderen zjjn vergiftigd,
maar gij allen zijt het ook en niet één
uwer zal den dood ontkomenDaarop
zonk zij ineen.
De ongelukkige Franschen trachtten zoo
spoedig mogelijk deze verschrikkelijke plaats
te verlatenze zadelden hunne paarden en
reden weg. 't Was evenwel reeds te laat.
Sommigen hadden reeds de kracht niet meer,
hunne paarden te bestijgen, anderen zonken
onderweg uitgeput en stervende uit den
zadel, de enkelen die de stad bereikten,
stierven kort daarop.
Twee dagen later vond men de lijken van
de verschillende slachtoffers, ook die van de
Spaansche en hare kinderen. Bij onderzoek
bleek, dat zoowel de spijzen als de wijn
zwaar vergiftigd waren geweest.
XXXIII.
DONKERE WOLKEN.
De oorlog in Spanje verslond duizenden
menschenlevens en wekte veel weerzin, zelfs
bij Napoleons beste vrienden. Te Parijs
dit oogenblik zerge men slechts goed en
spoedig gereed te zijn met dien roosteren
die lijst. Vóór den Slston Maart moet een
en ander in orde wezen, anders zou men
later in moeilijkheid komen met de subsidie.
Nog eens zij herinnerd, dat men een in den
weg gekomen moeilijkheid met den school
opziener oogenblikkelijk aan den tweeden
ondergeteekende melde, opdat er dan dade
lijk werk van kan worden gemaakt. Nie
mand denke «de Regeering zal 't zoo nauw
niet nemen,» want de Minister kan en mag
en zal geen subsidie toestaan, als niet alles
precies in orde is.
De aanvrage zelve om de subsidie, die
aan Gedeputeerde Staten moet worden in
gezonden, komt eerst later aan de orde
daarover make men zich nu nog niet druk.
Maar als nu verder in den loop van dit
jaar eene vacature onder de onderwijzers
ontstaat, of er wordt een ander onderwijzer
aangesteld, dan moet het Bestuur binnen
10 dagen nadat zulks is geschied, daarvan
bericht zenden aan den districts- en aan
den arrondissements-schoolopziener, waar
voor gegeven modellen moeten gebruikt
worden.
Wij hopen, dat hiermede het Koninklijk
Besluit voorshands duidelijk genoeg is
vertolkt, en verklaren ons bereid des noodig
nog nadere inlichtingen te geven. Natuur
lijk gratis.
Spoedig doen wij meer van ons hooren.
De Heere zegene onze Scholen met den
Bijbel en hare Besturen
De Schoolraad voornoemd,
H. PIERSON, Voorzitter.
R. DERKSEN, Secretaris.
(Kievitsstraat 40, Rotterdam.)
L. DE GÉER, Penningmeester.
De Goesche verkiezing.
Een der vele roomsch katholieke bladen,
die de zonderlinge houding der Goesche
katholieken bij de jongste verkiezing laken,
is de Post.
vooral verminderde de sympathie voor den
man, die als keizer zoo geheel anders was,
dan hij als consul zich geopenbaard had.
Hij werd hoe langer hoe tyrannieker. Zijne
trotschheid en onhandelbaarheid vermeerder
den met de jaren. En zoo werden velen koel,
koud, onverschillig, vijandig tegen hem.
Nog in Spanje zijnde, wist hij van deze
dingen. Zijne spionnen hielden hem van
alles op de hoogte. Reeds had men er
over gesproken Murat keizer te maken, zoo
Napoleon in Spanje mocht komen te over
lijden. Talleyrand en Fouché, twee ge
zworen vijanden, hadden elkaar de hand
der verzoening gereikt en werkten van nu
af weder samen. Ook de grenadiers der
oude garde klaagden dat de keizer hen in
Spanje sterven liet. Dit ergerde hem. Op
een wapenschouwing herkende hij een der
brutaalsten onder deze mopperaars. Hij liep
op hem toe, rukte hem het geweer uit de
hand, en beet hem toe«Ongelukkige, gij
waart waard dat ik u liet doodschieten,
en wat let mij of ik doe het nog.» Met
deze woorden trok hij den snoirebaard naar
zich toe en wierp hem met verachting in
zijn gelid terug. En zich tot de soldaten
richtende, zeide hij «Ge wilt naar Parijs
terug om uwe minnaressen te zienpast
op, laat ik het niet meer merken, of ik
houd u tot uw 80ste jaar in dienst.» Toen
was de beurt aan generaal Legendre die
zich bij Baylen aan de Spanjaarden had
overgeven. «Hoe is 't mogelijk generaal»,
zeide hij, terwijl hij zijne hand greep, «dat
deze hand niet verdord is, toen zij de
capitulatie van Baylen onderteekendeDe
generaal schaamde zich, en de soldaten
waren verslagen om het verwoed gelaat
huns keizers.
Wordt vervolgd.
